Mupashi Wazhila Witupa Bulume Bwa Kushinda Meseko ne Kuyuka Mwakubila na Bintu Bitulefula
“Mukatambula bulume, byo akemwikijila Mupashi Wazhila.”—BYU. 1:8.
1, 2. Ñanyi bukwasho Yesu bo alayile baana banji ba bwanga, kabiji mambo ka o bakebewenga buno bukwasho?
YESU wayukile kuba amba baana banji ba bwanga kechi bakonsheshe kulama byonse byo ebakambizhe na bulume bwabo bene ne. Inge kya kuba twalanguluka pa mwingilo wa kusapwila ye bebapele, bulume bwa balwanyi babo ne bumbulwa kulumbuluka bwabo, tutana kuba amba bano bakebewanga bulume bukatampe bwakila bwa bantu. Yesu saka akyangye kuya mwiulu, walayile baana banji ba bwanga amba: “Mukatambula bulume, byo akemwikijila mupashi wazhila: kepo mukekala batumonyi bami ba kunshimuna ne mu Yelusalema, ne monse mu Yudea, ne mu Samaliya, ne monse mwapela ntanda.”—Byu. 1:8.
2 Uno mulaye wafikizhiwe pa Pentekosita mu 33 C.E. kimye mupashi wazhila kyo apele baana ba bwanga ba kwa Yesu Kilishitu bulume bwa kusapwila monse mu Yelusalema. Kabiji kafwako muntu nangwa umo wakonsheshe kwibakanya kusapwila ne. (Byu. 4:20) Baana ba bwanga bakishinka ba kwa Yesu, kubikakotu ne atweba tukebewa bulume bwa Lesa “moba onse, ne kufika ku juba jikapelako.”—Mat. 28:20.
3. (a) Lumbululai lupusano luji pakachi ka mupashi wazhila ne bulume. (b) Bulume bufuma kwi Yehoba bwakonsha kwitukwasha kuba ka?
3 Yesu walayile baana banji ba bwanga amba ‘bakatambwila bulume, byo akebekijila mupashi wazhila.’ Byambo bya kuba amba “bulume” ne “mupashi” byapusana mu ndumbulwilo. Mupashi wa Lesa nangwa amba ngovu yanji ingila, ilumbulula bulume bukebewa ku bantu nangwa bintu pa kuba amba kyaswa muchima wa Lesa kyubiwe. Pano bino, bulume ke “ngovu ilengela muntu kuba kintu.” Mupashi wazhila uji nobe malaichi apana mujilo ku mabwe, pano bulume ke mujilo uji mu jibwe. Bulume bupana Yehoba ku bakalume banji kupichila mu mupashi wazhila bwitupa atweba bonse pa muntu pa muntu ngovu ya kwikala kwesakana na kwipana kwetu, kabiji umvwe kyakonsheka, bwitulengela kushinda ne milanguluko yatama yo twikala nayo.—Tangai Mika 3:8; Kolose 1:29.
4. Bintu ka byo tusakwisambapo mu uno mutwe, kabiji mambo ka?
4 Bulume bwa mupashi wazhila bumwekela mu ka? Mupashi wazhila wakonsha kwitukwasha byepi kuyuka bya kuba na makatazho apusana pusana? Byo tukeba kwingijila Lesa mu bukishinka, tushinda mikiika yavula bingi ifuma kwi Satana, ku buno bwikalo bwanji bwatama nangwa bumbulwa kulumbuluka bwetu. Onkao mambo kyanema bingi kushinda ino mikiika pa kuba amba tutwajijile kwikala bena Kilishitu, kuya mu mwingilo kimye kyonse ne kwikala na bulunda bwawama ne Yehoba. Twayai tumone mupashi wazhila byo etukwasha kushinda meseko ne bya kuba na bukoke ne kulefulwa.
Twapewa Bulume bwa Kushinda Meseko
5. Lulombelo lwakonsha kwitukosesha byepi?
5 Yesu wafunjishe baana banji ba bwanga kulomba amba: “Kechi mwitutwale mu lweseko ne, mwitupokolole kwi yewa mubi.” (Mat. 6:13) Yehoba kechi ukasha bakalume banji bakishinka bamulomba ne. Kimye kikwabo Yesu waambile amba “Shenu wa mwiulu [ukapana] Mupashi Wazhila ku bamulomba.” (Luka 11:13) Byo kisangajikapo kuyuka amba Yehoba walaya kwitupa mupashi wazhila kwitukwasha kubanga byawama! Kino kechi kilumbulula amba uketuzhikijila kubula kupita mu meseko ne. (1 Ko. 10:13) Pano bino umvwe ketupite mu meseko, kino kyo kimye kikebewa kulombesha na ngovu.—Mat. 26:42.
6. Yesu waingijishenga ka pa kukana meseko a kwa Satana?
6 Pa kukana meseko a kwa Diabola, Yesu waingijishenga Binembelo. Yesu wamwesheshe amba wayukile Mambo a Lesa byo akumbwilenga amba: ‘Kyanembwa’mba . . . Kabiji kyanembwa amba . . . fumako, Satana: mambo kyanembwa amba, Ukamupopwela Nkambo Lesa wobe ne kumwingijila aye yenka.’ Kutemwa Yehoba ne Mambo anji kwakwashishe Yesu kukana bintu byongolañana bya mumwesheshe yewa Wamwesekelenga. (Mat. 4:1-10) Panyuma ya kuba Yesu watwajijila kukana meseko, Satana wamulekele.
7. Baibolo witukwasha byepi kushinda meseko?
7 Umvwe Yesu waketekejile Binembelo pa kukana meseko a kwa Diabola, atweba twakonsha ne kukizhamo. Kya kine, pa kuba’mba tumukane Diabola, twafwainwa kuyuka mizhilo ya Lesa kabiji ne kwiilondela. Bantu bavula batundaikwa kulondela mizhilo ya mu Baibolo kimye kyo bafunda Binembelo kabiji bebyumvwisha ne kwibinemeka. Kya kine, “mambo a Lesa” apima “milanguluko ya michima ne mo yayila.” (Hebe. 4:12) Umvwe muntu ke atange ne kulanguluka languluka pa Binembelo po po ‘atako muchima wanji ku bya bukine bya Yehoba.’ (Da. 9:13) Byo kiji bino, twafwainwa kulangulukanga pa binembelo bibena kwamba pa bukoke bwetu.
8. Bintu ka byakonsha kwitukwasha kwikala na mupashi wazhila?
8 Kununga pa kuyuka Binembelo, Yesu washinjile meseko mambo ‘wayujile ne na mupashi wazhila.’ (Luka 4:1) Pa kuba amba ne atweba twikale na ngovu ne maana ajingapo ne Yesu, twafwainwa kufwenya kwipi ne Yehoba kupichila mu kwingijisha bintu byonse byo etunengezhezha pa kuba amba tuyule na mupashi wanji. (Yako. 4:7, 8) Bino byavwangamo lufunjisho lwa Baibolo, lulombelo ne kupwanañana na bakwetu ba mu lwitabilo. Kabiji bavula bamwenamo bingi mu kwikala na mutanchi wawama wa mingilo ya bwina Kilishitu, awo wibakwasha kwikala na milanguluko ya ku mupashi.
9, 10. (a) Ñanyi meseko atanwa mu mpunzha mo mwikala? (b) Kulanguluka langulukapo ne lulombelo byakonsha kwimukwasha byepi kushinda meseko nangwa kya kuba mwakoka?
9 Meseko ka akonsha kwimulengela kulenga mambo? Nanchi mwakikalapo kala mu lweseko lwa kusengula na muntu wabula mukwenu wa mu masongola nyi? Umvwe kechi muji mu masongola ne, nanchi mwiipanguzhapo kala na muntu wabula mukwenu wa mu lwitabilo nyi? Kimye mwina Kilishitu kyo abena kutamba malangalanga nangwa kwingijisha intaneti, wakonsha kwikala mu lweseko lwa kutamba bipikichala byatama biyapo kya kubazhimukila. Nanchi kino kimumwekelapo kala nyi, kabiji inge ibyo, mwaubilepo ka? Kyakonsha kuwama kulanguluka pa kintu kimo kyatama byo kyakonsha kwimulengela kuba ne kikwabo kyatama kabiji ne kwimulengela kulenga mambo akatampe. (Yako. 1:14, 15) Akilangulukai byubilo byatama byo byakonsha kuleta bulanda kwi Yehoba, ku kipwilo ne ku kisemi kyenu. Kwikala na jiwi ja mu muchima jatoka to, kukemulengela kwikala bakishinka ku mizhilo ya Lesa. (Tangai Salamo 119:37; Byambo bya Mana 22:3.) Kimye kyonse kyo mubena kupita mu meseko, lombainga bulume bwa kushinda ano meseko.
10 Kuji ne kintu kikwabo kyo twafwainwa kuvuluka pa mambo a meseko a Diabola. Yesu byo aikele na nzala moba 40 mungye, Satana waishile na kumweseka. Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, Diabola wamwene kuba amba o ajinga “moba amo” awamine kwesekelamo bukishinka bwa kwa Yesu. (Luka 4:13) Ne atwebatu Satana ukeba keba moba amo awama kwesekelamo bukishinka bwetu. Onkao mambo, kyanema bingi kuba’mba twikale bakosa ku mupashi. Javula Satana wesekela muntu ponka po akokela ku mupashi. Onkao mambo, umvwe twaumvwa amba twakoka nangwa twalefulwa, twafwainwa kwibikishako kulomba kwi Yehoba kuba’mba etuzhikijile ne kwitupa mupashi wanji wazhila.—2 Ko. 12:8-10.
Mupashi Wazhila Witupa Bulume bwa Kuyuka Mwakubila Inge Twakoka ne Kulefulwa
11, 12. (a) Mambo ka bantu bavula lelo jino o balefwilwa? (b) Kintu ka kyakonsha kwitupa bulume bwa kubula kulefulwa?
11 Byo tuji bambulwa kulumbuluka, tulefulwa bimye byavula bingi. Kyakonsha kwikala bino kikatakata lelo jino mambo kuji bintu byavula bingi byakonsha kwitulefula. Kino kimye kyo tubena kwikalamo kampe kyo kyakilamo kukatazha kwesakana na mwapita bwikalo bwa bantu. (2 Timo. 3:1-5) Amagedonyi byo ibena kunangijila, bwikalo, milanguluko ne bintutu bikwabo bibena kutaminako bingi. Onkao mambo, kechi twakonsha kukumya ne, pa kutana kuba amba bamo kibena kwibakatazha bingi kwingila mingilo yabo ne kulama bisemi byabo. Bakonsha kukoka kya kuba ne bulume bonse nkwee. Umvwe ne anweba byo byo mumvwa, mwakonsha kuyuka byepi mwakubila na makatazho?
12 Vulukai kuba amba Yesu walayile baana banji ba bwanga amba ukebatumina nkwasho, ko kuba amba mupashi wazhila wa Lesa. (Tangai Yoano 14:16, 17.) Uno mupashi yo ngovu yakilamo mu bilengwa byonse. Kupichila mu mupashi wazhila, Yehoba “wakonsha kuba byakijishatu” mu kwitukosesha kuchinchika meseko onse o tupitamo. (Efi. 3:20) Mutumwa Paulo waambile amba umvwe twaketekela mu uno mupashi, tutambwila “bukata bwine bwa bulume” nangwa kya kuba “twafinwa konse konse.” (2 Ko. 4:7, 8) Yehoba kechi witulaya kufumyapo bijikila byo tuji nabyo ne, bino witulaya kuba amba kupichila mu mupashi wanji witupa bulume bwa kuyuka mwakubila na makatazho.—Fili. 4:13.
13. (a) Wakyanyike umo bamukwashishe byepi kuchinchika makatazho o apichilengamo? (b) Nanchi mujipo na byakumwenako bipashako nyi?
13 Akimonai kyakumwenako kya kwa Stephanie, painiya wa kimye kyonse wa myaka ya kusemwa 19. Byo afikizhe myaka ya kusemwa 12, wabelele kikola kya kinkanku kabiji bamutaine na kikola kya kabe ka ku bongo. Kufuma kyokya kimye, bamutumbula ke jibiji ku kipatela, kwingijisha biñambañamba bilupula mintetenga ya malaichi kabiji waikele ne na binkanku bikwabo bibiji, abyo byalengejile kulemana kulu kwa kipiko ne kubula kumwesha bulongo. Stephanie watwajijila kwikala na bulume kupichila mu bintu byo anemeka bingi, nabiji kupwila kwa bena Kilishitu ne mwingilo wa mu bujimi. Pano bino, Yehoba wamukwasha kuchinchika makatazho onse o apitamo. Mu mabuku alumbulula Baibolo muji byakumwenako byawama bingi bimukosesha umvwe waikala na bulanda. Balongo ne banyenga bamukosesha bingi kupichila mu kumutumina makalata nangwa kumutundaika kimye kya kupwila saka kikyangye kutendeka ne panyuma ya kupwila. Bantu bafunda bukine nabo bamwesha kuba amba basanta pa byo bebafunjisha kwi Stephanie byo baya ku nzubo yanji na kufunda mikambizho ya mu Baibolo. Bino byonse bilengela Stephanie kumusanchila bingi Yehoba. Kinembelo kyo atemwisha ke kya Salamo 41:3, kyo amona amba kyafikizhiwa kwi aye.
14. Umvwe twalefulwa, bintu ka byo twafwainwa kuchinuzhuka, kabiji mambo ka?
14 Umvwe twalefulwa nangwa twaikala na makatazho, kechi twafwainwa kulanguluka amba kuleka kuba bintu bya ku mupashi jo jishinda ja kupwishishamo makatazho ne. Umvwe twauba bino ko kuba amba twatamisha bingi. Mambo ka? Mambo bino bintu nabiji lufunjisho lwa pa bunke, lufunjisho lwa kisemi, mwingilo wa mu bujimi ne kutanwa ku kupwila o mashinda a kwikelamo na mupashi wazhila witukosesha. Mingilo ya bwina Kilishitu itukokolosha bingi. (Tangai Mateo 11:28, 29.) Javula balongo ne banyenga beya ku kupwila saka bakoka, bino byo babwela ku mazubo babwela saka batundaikwa.
15. (a) Nanchi Yehoba walaya amba mwina Kilishitu wafwainwa kwikala bwikalo bwa kubula kwibikako nyi? Londololai kwesakana na byaamba Binembelo. (b) Lesa witulaya ka, kabiji kino kileta ñanyi bwipuzho?
15 Pano bino, kino kechi kilumbulula amba mutembo wa kwikala mwana wa bwanga wa bwina Kilishitu wapela ne. Kikebewa kwibikako bingi pa kuba amba muntu ekale mwina Kilishitu wakishinka. (Mat. 16:24-26; Luka 13:24) Nangwa kikale byonkabyo, kupichila mu mupashi wazhila, Yehoba ukosesha bakoka. Ngauzhi Isaya wanembele amba: “Aba bamupembelela Yehoba bakatambula bulume bupya; bakatumbuka ne kuya mwiulu nobe bampungu; bakanyemanga ne kukoka ne; bakendaendangatu ne kupungila ne.” (Isa. 40:29-31) Inge kiji bino, twafwainwa kwishikisha amba, Ki ka kitulengela kulanguluka amba mwingilo wetu wa bwina Kilishitu kisendwa?
16. Twakonsha kuba byepi pa kuba amba tukepesheko kuba bintu byakonsha kwitukokesha nangwa kwitulefula?
16 Mambo a Yehoba etutundaika kuba amba ‘twitabe bintu byawamisha.’ (Fili. 1:10) Byo apashañenyenga bwikalo bwa bena Kilishitu ku lubilo lwa museke walepa lwa kapela ka mukonkola, mutumwa Paulo kupichila mu mupashi wakambizhe amba: “Tutaye byonse bitunemena . . . , tunyeme kapela na mukoyo, konka ko betutongwela.” (Hebe. 12:1) Kishinka kyo aambilengapo ke kya kuba amba twafwainwa kuchinuzhuka kukebesha kwikala na bintu byabula kunema, bitukokeshatu kyatu. Kimye kimo atweba bamo kampe tubena kwikebela bintu byavula pano bino saka twapayankena jimo. Onkao mambo, umvwe javula mumvwa kukoka ne kulefulwa, kyakonsha kuwama kuyuka papelela bulume bwenu pa kwingila nkito ya ku mubiji, kukepeshako kufwakasha fwakasha na kukaya, bisela ne bya kubaubatu bikwabo. Kwilangulukilako ne kwipelula kwafwainwa kwitulengela atweba bonse kuyuka po twafwainwa kupelela mu kuba bintu ne kukepeshako kuba bintu byabula kunema.
17. Mambo ka bamo o balefwilwa, pano bino Yehoba walaya amba ka pa mambo a kino?
17 Kabiji bamo mwi atweba bakonsha kulefulwa na mambo a kuba amba mpelo ya buno bwikalo kechi yafika kwesakana na byo twaketekejile ne. (Mana 13:12) Nangwa byonkabyo, yense wiumvwa bino wakonsha kutundaikwa na byambo biji mu Habakuka 2:3 byaamba amba: “Bintu byamweka mu kimwesho bibenakupembelela kimye kyabyo kya kumwekelamo, kabiji bibenakusakisha kumweka bukiji, kechi bya bubela ne; nangwa byamweka nobe byabanda wibipembelele, mambo kine bikamweka, kechi bikabanda ne.” Yehoba witulaya kuba amba mpelo ya buno bwikalo ikeya pa kimye kyatongolwa!
18. (a) Ñanyi milaye imukosesha? (b) Mutwe walondelapo uketukwasha byepi?
18 Kya kine, bakalume ba kwa Yehoba bonse bakishinka batonga kimye kyo bakabulanga kukoka ne kulefulwa kabiji ne kimye kyo bakatambwila jibiji “bulume bwa bunsongwalume.” (Yoba 33:25) Nangwatu lelo jino twakonsha kutambwila bulume kupichila mu mupashi wazhila kimye kyo twingilako mingilo ya ku mupashi itundaikañana. (2 Ko. 4:16; Efi. 3:16) Kechi mwafwainwa kuleka amba kukoka kukemulengele kubula kutambwila mapesho a myaka ne. Lweseko lonse kikale lwaiya na mambo a makatazho, kukoka nangwa kulefulwa, inge lwabula kupwa luno, ko kuba amba akapwa mu ntanda ipya ya kwa Lesa. Mu mutwe walondelapo, tukesamba pa mupashi wazhila byo akwashishe bena Kilishitu kuchinchika lumanamo, kubula kuba bintu byatama bibakanjikizhanga bakwabo kuba ne bya kuchinchikatu makatazho akwabo.
Musakukumbula’mba Ka?
• Kutanga Baibolo kwitukosesha byepi?
• Lulombelo ne kulangulukapo bitukosesha byepi?
• Mwakonsha kushinda byepi bintu byakonsha kwimulefula?
[Kipikichala pa peja 24]
Kupwila kwa bena Kilishitu kwitukosesha ku mupashi