Ikalai Batekanya Byonka Biji Yehoba ne Yesu
“Monainga amba kutekanya kwa Nkambo kulumbulula lupulukilo.”—2 PE. 3:15.
MUSAKUKUMBULA’MBA KA?
Yehoba wamwesha byepi kuba’mba watekanya?
Mambo ka Yesu o amwesheshe butekanye pa kimye kyabaya?
Ñanyi bintu byo twafwainwa kuba pa kuba’mba twikale batekanya byonka biji Lesa?
1. Ñanyi kintu bena Kilishitu bakishinka bamo kyo balangulukapo?
N YENGA wa kishinka wachinchikile makatazho apusana pusana pa myaka yavula waipwizhe amba: “Abya nkamona mpelo ya buno bwikalo saka nkyangye kufwa nyi?” Bamo baingijila Yehoba pa kimye kyabaya balanguluka pa kino kintu. Tukebesha kumona juba Lesa jo akalula bintu byonse ke bipya ne kufumyapo makatazho onse o tupitamo. (Lum. 21:5) Nangwa kya kuba tuji na bishinka bibena kumwesha’mba mpelo ya buno bwikalo bwa kwa Satana iji pepi, kyakonsha kukatazha kupembelela jino juba saka twatekanya.
2. Ñanyi mepuzho aamba pa butekanye bwa Lesa o tusakwisambapo?
2 Pano bino, Baibolo umwesha kuba’mba twafwainwa kutekanya. Byonka byajinga bakalume ba Lesa bajingako kala, ne atweba tukatambwila bintu byalaya Lesa inge twaikala na lwitabilo lwakosa ne kupembelela milaye yanji saka twatekanya. (Tangai Bahebelu 6:11, 12.) Yehoba aye mwine watekanya. Wafwainwe kufumyapo kala bubi, pano bino, ukipembelela kimye kyafwainwa. (Loma 9:20-24) Mambo ka o atekenya? Nga Yesu naye watekanya byepi byonka biji Lesa? Ñanyi bintu byawama byo tukamwenamo mu kutekanya byonka biji Lesa? Mikumbu ya ano mepuzho yakonsha kwitukwasha kwikala na lwitabilo lwakosa ne kutekanya nangwa kya kuba twakonsha kumona nobe Yehoba wabanda kufikizha milaye yanji.
MAMBO KA YEHOBA O ATEKENYA?
3, 4. (a) Mambo ka Yehoba o atekenya pa kufikizha mulanguluko wanji ye alengejile ntanda?(b) Yehoba waubile byepi kimye kyasatukile ba Adama ne Evwa?
3 Yehoba uji na kishinka kyawama kyamulengela kutekanya. Ibyo kuba’mba kimye kyonse uji na lūsa lukatampe pa bilengwa byonse, pano bino, bunsatuki bwa mu Edena bwaletele mepuzho akunza lūsa lwanji lwa kulama. Yehoba watekanya mambo wayuka amba pakebewenga kupita kimye kyabaya pa kuba’mba ano mepuzho akumbulwe. Na mambo a kuyukisha bulongo byubilo ne milanguluko ya bilengwa bya mwiulu ne bya pano pa ntanda, Lesa ubena kuba bintu bituwamina.—Hebe. 4:13.
4 Yehoba wakebelenga’mba baana ba kwa Adama ne Evwa bakakumbane pano pa ntanda ponse. Satana byo ajimbaikile Evwa, ne kulengela Adama kusatuka, Lesa kechi walekele mulanguluko wanji ne. Kabiji kino kechi kyamushinkile bulaka ne kumulengela kufuukula kwa kubula kulangulukapo, kubuka bukaji nangwa kusankilapo bantu ne. Mu kifulo kya kuba bino, wamwenepo jishinda ja kufikizhizhamo mulanguluko ye ajinga nanji pa kulenga bantu ne Ntanda. (Isa. 55:11) Pa kuba’mba afikizhe mulanguluko wanji ne kumwesha’mba bukalama bwanji bo bwawama, Yehoba wamwesha kwikanya ne kutekanya kya kuba wapembelela pa myaka yavula kuba’mba obe byo akebelenga mu jishinda jawama.
5. Ñanyi mapesho akafuma mu butekanye bwa Yehoba?
5 Kikwabo kyalengela Yehoba kupembelela saka atekanya ke kukeba amba bantu bavula bakekale na bumi bwa myaka. Pa kino kimye, ubena kunengezha bya kupulusha “jibumba jikatampe.” (Lum. 7:9, 14; 14:6) Kupichila mu mwingilo wetu wa kusapwila, Yehoba ubena kwita bantu kwiya na kufunda pa Bufumu bwanji ne mizhilo yanji yaoloka. Mambo a Bufumu o mambo akilamo kuwama ku bantu, ee kine o “mambo awama.” (Mat. 24:14) Muntu yense Yehoba ye akokela kwi aye, wikala mu kipwilo kya ntanda yonse muji balunda ba kine batemwa byawama. (Yoa. 6:44-47) Lesa wetu wa butemwe ukwasha bantu ba uno mutundu pa kuba’mba betabilwe kwi aye. Kabiji ubena kusala bantu bamo pano pa ntanda kuba amba bakekale mu kafulumende wanji wa mwiulu. Kimye bano bonse kyo bakatendeka kulama mwiulu, bakakwasha bantu ba lukokelo kwikala balumbuluka ne kwibalengela kwikala na bumi bwa myaka. Kyamwekeshatu patoka kuba’mba nangwa kya kuba Yehoba wamwesha butekanye ne kupembelela, ubena kwingijila pa kufikizha byo alaya kuba’mba tukamwenemo.
6. (a) Yehoba wamwesheshe byepi butekanye mu moba a Nowa? (b) Nga mu ano moba Yehoba ubena kumwesha byepi butekanye?
6 Yehoba watekanya nangwa kya kuba bantu bamuzhingijisha bingi. Kino kimwekela mu byo aubile kimye bubi kyo bwavujile mu ntanda Muyulo saka akyangye kwiya. Pa kyokya kimye mu ntanda mwayujile bubi ne bukapondo, kabiji Yehoba “kyamufichishe bingi ku muchima wanji” mambo byubilo bya bantu byayilengatu na kutaminako. (Nte. 6:2-8) Lesa kechi wakebelenga’mba bino byubilo bitwajijile ne, onkao mambo, wafuukwilepo kuleta muyulo pa bantu babujile lukokelo. Kimye “Lesa kyo apembelejilenga mu butekanye mu moba a kwa Nowa,” Yehoba wanengezhe jishinda ja kupulwishamo Nowa ne kisemi kyanji. (1 Pe. 3:20) Pa kimye kyafwainwa, Yehoba wabujile Nowa byo akebelenga kuba ne kumupa mwingilo wa kufiika bwato. (Nte. 6:14-22) Kunungapo, Nowa wajinga “musapwishi wasapwilanga bololoke.” Wabujilenga bakwabo pa mambo a lonaiko lwaishilenga. (2 Pe. 2:5) Yesu waambile amba moba o tujimo ajitu pamo na moba a Nowa. Yehoba wayuka kimye kyo akaleta mpelo ya buno bwikalo. Kafwako muntu wayuka “joja juba ne kimye” kikeshilamo mpelo ne. (Mat. 24:36) Pa kino kimye tuji na mwingilo witupa Lesa wa kujimunako bantu ne kwibabula bya kuba pa kuba’mba bakapuluke.
7. Nanchi Yehoba wabanda kufikizha milaye yanji nyi? Lumbululai.
7 Butekanye bwa Yehoba kechi bulumbulula’mba ubena kupembelatu kuba’mba papite kimye ne. Kabiji kechi twafwainwa kumonanga butekanye bwanji nobe kechi wituta muchima nangwa’mba witulengulula ne. Kwambatu kine, kyakonsha kukatazha kuleka kulanguluka bino umvwe ketuyande nangwa inge ketukote. Twakonsha kulefulwa ne kumona’mba Lesa wakelwa kufikizha milaye yanji. (Hebe. 10:36) Pano bino, vulukainga kuba’mba Yehoba uji na bishinka bibena kumulengela kutekanya kabiji ubena kwingijisha kino kimye mu jishinda jilengela bakalume banji kumwenamo. (2 Pe. 2:3; 3:9) Kabiji akilangulukai pe Yesu naye byo amwesheshe butekanye bwa Lesa.
YESU WAIKALA BYEPI WAKUMWENAKO WAWAMA MU KUMWESHA BUTEKANYE?
8. Mu ñanyi bintu Yesu mo amwesheshe butekanye?
8 Yesu waubilenga kyaswa muchima wa Lesa na kizaku kabiji wauba bino pa myaka nobe kajo. Kimye Satana kyo asatukile, Yehoba wafuukwilepo kuba’mba mwananji ye atemwisha akeye pa ntanda ne kwikala Mesiasa. Akilangalukai pa butekanye bwa kwa Yesu, byo apembejilenga pa myaka yavula kufika ne kimye byo kyafikile kya kwiya pano pa ntanda. (Tangai Ngalatiya 4:4.) Yesu kechi waikeletu na kupembelela kino kimye ne, waingijilenga mingilo yo bamupele kwi Bashanji. Byo aishile pano pa ntanda wayukile amba Satana ukamwipaya byonka byo kyaawijilwe jimo. (Nte. 3:15; Mat. 16:21) Waubilenga kyaswa muchima wa Lesa mu butekanye, nangwa kya kuba kino kyalumbulwilenga kumanama. Kabiji wajinga na bukishinka bukatampe. Kechi witeletu muchima aye mwine ne, bino wipelwile kabiji waswile kumanama nangwa kya kuba wajinga mwana Lesa. Ne atweba twakonsha kwikala bakishinka byonka byo ajinga.—Hebe. 5:8, 9.
9, 10. (a) Yesu waubilenga ka byo apembejilenga Yehoba kufikizha milaye yanji? (b) Twafwainwa kumonanga byepi kimye Yehoba kyo obilamo bintu?
9 Panyuma ya lusanguko lwanji, Yesu bamupele lūsa lwa byonse bya mwiulu ne pano pa ntanda. (Mat. 28:18) Yesu wingijisha luno lūsa kufikizhizhamo bikeba Yehoba kwesakana na kimye kyatanchika Lesa. Yesu wapembejilenga saka atekanya ku kilujo kya Lesa kufika mu 1914, amba balule balwanyi banji ke kya kutulapo maulu anji. (Sala. 110:1, 2; Hebe. 10:12, 13) Katatakatu akafumyepo buno bwikalo bwa kwa Satana. Pa kino kimye, Yesu ubena kwingila na bantu kabiji ubena kwibatangijila ku “masulo a mema atupauka a bumi.”—Lum. 7:17.
10 Nanchi mwamona byo mwakonsha kufunjilako kwi Yesu pa mambo a byo mumona kimye Yehoba kyo obilamo bintu nyi? Kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne, Yesu wakebanga kuba bintu byonse byo bamwambijile kwi Bashanji; nangwa byonkabyo, waswile kupembelela kimye kya Lesa. Byo tubena kupembelela mpelo ya bwikalo bwatama bwa kwa Satana, twafwainwa kwikala batekanya byonka biji Lesa, ne kuchinuzhuka kwikala na kanswatu nangwa kuleka kwingijila Lesa na mambo a kulefulwa. Twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba twikale batekanya byonka biji Lesa?
NAKONSHA KUTEKANYA BYEPI BYONKA BIJI LESA?
11. (a) Mu ñanyi jishinda lwitabilo mo lwakwantankena na butekanye? (b) Mambo ka o twaikela na bishinka byavula bitulengela kwikala na lwitabilo lwakosa?
11 Yesu saka akyangye kwiya pano pa ntanda, bangauzhi ne bakalume bakishinka bakwabo bamwesheshe mu byubilo byabo amba nangwatu bantu bambulwa kulumbuluka bakonsha kuchinchinka saka batekanya. Lwitabilo lwabo lwakwatankene na butekanye bwabo. (Tangai Yakoba 5:10, 11.) Inge kya kuba kechi baketekejile bibabujile Yehoba nangwa kubula kwikala na lwitabilo ne, abya inge bapembejilenga kufika kwa milaye yanji saka batekanya nyi? Javula bapichilenga mu bintu bilenga moyo nangwa meseko akatampe na mambo a lwitabilo lwabo, bino baketekejile kuba’mba Lesa ukafikizha milaye yanji. (Hebe. 11:13, 35-40) Atweba tuji na bishinka byavula bya kwitulengela kwikala na lwitabilo, mambo pa kino kimye Yesu ye “Kalumbulula wa lwitabilo lwetu.” (Hebe. 12:2) Wafikizhe bungauzhi ne kusolola bintu bikeba Lesa mu jishinda jitulengela kwikala na lwitabilo lwakosa.
12. Ñanyi bintu byo twafwainwa kuba pa kuba’mba tukoseshe lwitabilo lwetu?
12 Ñanyi bintu byo twafwainwa kuba pa kuba’mba tukoseshe lwitabilo lwetu ne kutwajijila kwikala batekanya? Kintu kyanema ke kulondela lujimuno lwa Lesa. Kyakumwenako, langulukai pa bishinka byo muji nabyo bimulengela kutwajijila kutangizhako Bufumu mu bwikalo bwenu. Nanchi mwakonsha kwibikako kwingisha jifunde jiji mu Mateo 6:33 nyi? Kino kyakonsha kulumbulula kwingila kimye kyabaya mu mwingilo nangwa kupimpulako bintu bimo pa kuba’mba mupezheko bwikalo bwenu. Kange muvulame Yehoba byo apesha kwibikako kwenu kufika ne kino kimye ne. Kampe wimukwashishe kufunjisha Baibolo muntu umo nangwa byo emukwashishe kwikala na “mutende wa Lesa wakila milanguluko ya bantu.” (Tangai Filipai 4:7.) Inge kemulanguluke pa bintu byawama byo mwimwena anweba bene bifuma mu kulondela mikambizho ya Yehoba, po po mukayuka buneme bwa kutekanya.—Sala. 34:8.
13. Ñanyi kintu kyo twafwainwa kwesakanyako jishinda ja kukoseshamo lwitabilo ne butekanye?
13 Kino kijitu nobe byonka byo kikala ku banjimi. Njimi ujima, ubyala kabiji ne kunowa. Inge wanowa kajo kavula, wikala bingi na kizaku kya kukajima mwaka mukwabo. Nangwa byonkabyo, wafwainwa kutekanya ne kupembela kimye kya kunowa, pano kino kechi kimulengela kubula kubyala nkunwa ne, kampe ujima ne pabaya kukila ne byo ajimine kunyuma. Uketekela kuba’mba ukanowa. Kyo kimotu, byo tutwajijila na kufunda pa maana a Yehoba ne kwialondela, kepo ne kunowa bintu byawama, luketekelo lwetu mwi Yehoba lukoselako. Ne lwitabilo lwetu nalo lubayilako, kabiji kitupelela kupembelela bibusa byo twayuka’mba tukekala nabyo.—Tangai Yakoba. 5:7, 8.
14, 15. Twafwainwa kumonanga byepi buyanji bwa bantu?
14 Kintu kikwabo kyakonsha kwitukwasha kwikala batekanya ke kulanguluka pa byo twafwainwa kumonanga ino ntanda ne bintu byo tupitamo. Esekai kumonanga bintu byonka Yehoba byo ebimona. Kyakumwenako, akilangulukai pa byo amona buyanji. Pa myaka yavula, kyamukola bingi ku muchima pa kumona bantu byo bayanda; nangwa byonkabyo, bulanda kechi bumulefula ne kumulengela kukankalwa kuba kyawama ne. Watumine Mwananji yenkawa umo, kuba’mba “onaune mingilo ya kwa Diabola” ne kufumyapo makatazho onse aleta Satana pa bantu. (1 Yoa. 3:8) Kishinka ke kya kuba’mba buyanji ke bwa pa kakimyetu kacheche, mambo Lesa byo akebufumyapo, kechi bukekalako jibiji ne. Onkao mambo, mu kifulo kya kulefulwa na mambo a bubi buji mu ino ntanda ibena kulamwa na Satana nangwa kubula kutekanya na mambo a kumona nobe mpelo yabanda, twayai tute muchima ku bintu byo tubula kumona bikekala myaka ne myaka. Yehoba wayuka kine kimye kyo akapwisha bubi, kabiji ukoba bino pa kimye kyafwainwa.—Isa. 46:13; Na. 1:9.
15 Mu ano moba apelako a buno bwikalo bwakatazha, twakonsha kupita mu bintu bikatampe byakonsha kubika lwitabilo lwetu mu kizumba. Mu kifulo kya kuzhingila inge kebetumanyike nangwa inge balongo betu kebamaname, twafwainwa kuketekela mwi Yehoba na muchima yense. Byo tuji bambulwa kulumbuluka, kyakonsha kwitukatazha bingi kuba bino. Nangwa byonkabyo, vulukai kuba’mba Yesu waubile byonka byo kyanembwa mu Mateo 26:39.—Tangai.
16. Twafwainwa kuchinuzhuka kuba ka mu kino kimye kyashalako?
16 Kintu kilengela kubula kutekanya, ke kuzhinauka kuba’mba mpelo kechi iji pepi ne. Nga kino kyalumbulula ka? Muntu uzhinauka kuba’mba mpelo kechi iji pepi ne, wakonsha kutendeka kuba bintu byanji ne kulanguluka amba bintu byalaya Yehoba kampe kechi bikobiwa ne. Kiji nobe ubena kwamba amba ‘Nsakukipembela ne kumona inge kya kine Yehoba ukoba byo alaya.’ Wakonsha keakebe kutumbalala mu ino ntanda ne kukeba bunonshi mu kifulo kya kutangizhako Bufumu bwa Lesa, nangwa kukeba kufunda kufika palepa pa kuba’mba akekale ntentente. Nanchi kuba bino kechi kwakonsha kumwesha kubula lwitabilo nenyi? Vulukai kuba’mba Paulo witutundaikile kulondela lwitabilo lwa bantu bakishinka batambwile mapesho kufuma kwi Yehoba kupichila mu kwikala na “lwitabilo ne butekanye.” (Hebe. 6:12) Yehoba kechi ukaleka buno bwikalo bwatama kutwajijila kwa kubula kwibufumyapo ne. (Ha. 2:3) Pa kino kimye, twafwainwa kuchinuzhuka kwingijila Yehoba mu bukifulumuya. Pakuba twafwainwa kwikala bajimuka ne kwingila na ngovu mwingilo wa kusapwila mambo awama, mwingilo wituletela lusekelo.—Luka 21:36.
MU KUTEKANYA MUFUMA ÑANYI MAPESHO?
17, 18. (a) Kupembelela mu butekanye kwitupa kimye kya kuba ka? (b) Ñanyi mapesho o tukatambwila kupichila mu kwikala batekanya pa kino kimye?
17 Nangwa kya kuba twaingijila Lesa pa bañondo bachechetu nangwa pa myaka yavula, tukeba kumwingijila myaka yonsetu. Butekanye bwakonsha kwitukwasha kuchinchika kufika ne ku mpelo nangwa kya kuba kechi twayuka kimye kyashalako ne. Yehoba witupa kimye kya kumwesha byo twamuketekela, kabiji inge kyakonsheka ne kumanama na mambo a jizhina janji. (1 Pe. 4:13, 14) Kabiji Lesa ubena kwitufunjisha byo twakonsha kwikala na butekanye buketulengela kupuluka.—1 Pe. 5:10.
18 Yesu uji na lūsa lonse lwa mwiulu ne pano pa ntanda, kabiji kafwako wakonsha kwimwangata mu kuboko kwanji ne, kanatu anweba bene. (Yoa. 10:28, 29) Kechi twafwainwa kwikala na moyo wa kuchina bintu biji kulutwe nangwa kuchina lufu ne. Aba bonse bakachinchika kufika ne ku mpelo bakapuluka. Onkao mambo, kechi twafwainwa kuswisha ino ntanda kwitongola ne kwitulengela kuleka kuketekela mwi Yehoba ne. Pakuba twafwainwa kutwajijila na kukosesha lwitabilo lwetu ne kwingijisha kimye kitupa Lesa mu jishinda jawama.—Mat. 24:13; tangai 2 Petelo 3:17, 18.
[Kipikichala pa peja 21]
Butekanye bwa Lesa buketulengela kuta muchima ku bintu bya Bufumu ne kwikala na mapesho!