JISHIMIKILA JA BWIKALO

Kuketekela mwi Yehoba Kwitukwasha Bingi

Byashimikizha ba Malcolm Allen

Bwikalo bukatazha bingi, bimye bimo kechi mwakonsha kuyuka ne bya kuba ne. Pano bino, Yehoba upesha bonse bamuketekela, kechi baketekela mu milangwe yabo bene ne. Amiwa ne bena kwami twimwena kino mu bwikalo bwetu. Umvwai mwapita bwikalo bwetu.

BATATA ne bamama bemwenejile pa kukonkana kwa byalo kwa Bafunda Baibolo kwajingako mu 1919 kwaikejile mu Cedar Point, Ohio, mu U.S.A. Besongwele mu yenka uno mwaka. Amiwa nasemekelwe mu 1922, kabiji byo papichile myaka ibiji nkasami wa mulume Paul wasemekelwe. Bena kwami ba Grace basemekelwe mu 1930. Bansemi babo abo ba Roy ne ba Ruth Howell, nabo bajinga Bafunda Baibolo, kabiji bankambo yabo basemene bainabo nabo bajinga Bafunda Baibolo kabiji bajinga bingi balunda na Mulongo Charles Taze Russell.

Namonañene ne Grace mu 1947, kabiji twisongwele pa 16 July 1949. Saka tukyangye kwisongola, twisambile pa byo tukekalanga. Twafukwilepo kutatula mwingilo wa kimye kyonse ne kubula kusema baana. Pa 1 October, mu 1950, twatendekele mwingilo wa bupainiya. Mu 1952, betwambijile kutendeka mwingilo wa bukalama bwa mwanzo.

MWINGILO WA KWENDA NE SUKULU WA GILEADA

Amiwa ne mwina kwami twakebewenga bukwasho pa kuba’mba twingile bulongo uno mwingilo. Byo nafunjilenga ku balongo bayuka, nakebelenga namba Grace naye bamukwashe. Nasolomokele mulongo Marvin Holien, wajinga mulunda netu kabiji kalama wabanda bingi mu mwingilo wa kwenda ne kumwipuzha’mba: “Grace mwanyike, kabiji kechi wayukisha mingilo ne. Nanchi mwakonsha kwambilapo muntu wakonsha kumukwasha mu mwingilo nyi?” Wakumbwile’mba: “Ee, Edna Winkle ke painiya wabambakana kabiji wakonsha kumukwasha bingi.” Mu kuya kwa moba Grace waambile pe ba Edna amba: “Bankwashishe bingi kwikala wakasuluka pa kwisamba na bantu mu mwingilo, ne kuyuka byo nafwainwa kuba na bantu bakaana, kabiji bamfunjishe bya kuteleka bulongo ku mwina nzubo kimye kyo abena kwamba pa kuba’mba ngyuke byambo byo nafwainwa kwamba nanji. Bankwashishe bingi.”

Grace ne amiwa twaingijile mu myanzo ibiji mu kyalo kya Iowa, ne mu mapunzha amo aji mu kyalo kya Minnesota ne mu South Dakota. Palutwe kacheche betutumine mu mwanzo mukwabo (New York Circuit 1), mu uno mwanzo mo muji ne mapunzha a Brooklyn ne Queens. Kechi tukalubamo byo twiumvwinenga kubula kufikilamo mu uno mwingilo ne. Mu uno mwanzo mwajinga ne kipwilo kya Brooklyn Heights, kyaingijishanga Nzubo ya Bufumu iji pa Betele kabiji mwajinga ba mu kisemi kya Betele bayukile byavula bingi. Byo napwishishe kwamba jashi jitanshi ja mwingilo mu kino kipwilo, Mulongo Nathan Knorr waishile kwi amiwa ne kuñambila’mba: “Malcolm, waaji kwitupa lujimuno lo twafwainwa kulondela, kabiji lwayilamo bingi. Kintu kyo wafwainwa kubula kulubamo ke kya kuba’mba, inge keubule kwitujimunako, ko kuba’mba kafwako kyo ubena kuba mu jibumba ja Lesa ne. Twajijila na kwingila mwingilo wawama.” Panyuma ya kupwila, nabujile Grace bino byambo. Kepo twayile mu kibamba kya peulu kyo twalalangamo pa Betele. Na mambo a kuba twakokele bingi kabiji twajinga na kijikila, twatendekele kujila.

Byo papichile bañondo bacheche, twatambwijile nkalata ya kwitwita kuya na kutanwa ku Sukulu wa Gileada wa nambala 24, wapwile mu February mu 1955. Saka tukyangye kuya ku sukulu, betubujile kuba’mba kampe kechi baketutuma mu mwingilo wa bumishonale ne. Pano bino, uno sukulu wajingatu wa kwitukwasha kuyuka byo twafwainwa kwingila bulongo mwingilo wa kwenda. Kutanwa ku uno sukulu kwitukwashishe bingi ne kwitulengela kwipelula.

Byo twapwishishe sukulu, betutumine kuya na kwingila mwingilo wa bukalama bwa nkambi. Nkambi yetu yavwangilemo ne kuya na kwingijila ku byalo bya Indiana, Michigan, ne Ohio. Kepo mu December mu 1955 twakuminye bingi pa kutambwila nkalata yatumine Mulongo Knorr yaambile’mba: “Wafwainwa kwamba kishinka, kange umfye ne. Inge waswa kwiya na kwingijila pa Betele ne kutwajijila kwikala ponka . . . nangwa inge waswa kuya na kwingijila ku kyalo kingi panyuma ya kwikalako pacheche pa Betele, mbule. Kabiji inge ukeba bukalama bwa nkambi ne bwa mwanzo, napo wafwainwa kumbula.” Twakumbwile kuba’mba twakonsha kutemwa kwingila mwingilo yense ye bakonsha kwitupa. Kechi papichile ne kimye ne, betwichile pa Betele.

MYAKA YA LUSEKELO PA BETELE

Mu ino myaka ya lusekelo pa Betele, bantumanga kuya na kwamba majashi ne kufunjisha mu mapunzha avula bingi a mu United States. Kabiji nafunjishanga ne kukwasha balongo bakyanyike, mu kuya kwa moba bano balongo baingijile mingilo yavula bingi mu jibumba ja Yehoba. Kabiji pa kupitapo kimye, naishile kwikala munembeshi wa Mulongo Knorr mu ofweshi watalanga pa mwingilo wa kusapwila mwaya ntanda yonse.

Neyowele bingi pa myaka yo naingijile mu Dipatimenti Itala pa Bibena Kwenda Mwingilo wa kusapwila. Mu uno dipatimenti, naingijilenga na mulongo Thomas. J. (Jizhina ja bisela bajinga ba Bud) Sullivan. Wajinga kalama wa ino dipatiment pa myaka yavula bingi. Pano bino kuji ne bantu bakwabo bo nafunjileko byavula. Pa bano pajinga mulongo Fred Rusk, ye bapele mwingilo wa kumfunjisha. Mvuluka byo namwipwizhe ene mambo o atemenwe kufuuta byambo bimo mu makalata o nanembanga. Wasekele ne kwamba’mba, “Malcolm, inge waamba kintu, bakonsha kwikilumbulwila mu byambo bikwabo, pano inge wanemba bintu bimo, kikatakata inge bibena kufuma kuno, byafwainwa kwikala byawama kabiji byaoloka.” Kepo añambijile’mba: “Chinchika. Ubena kuba bingi bulongo, kabiji mu kuya kwa moba ukengilanga bingi bulongo.”

Pa myaka yapichilepo mu Betele, Grace waingijile mingilo yapusana pusana, pa ino mingilo pajinga ne mwingilo wa kuwamisha mu bibamba mulaala ba pa Betele, ne kwingilatu mingilo ikwabo. Wiiyonga bingi ino mingilo. Lelo jino, umvwe twasambakana balongo bajinga banyike pa kyokya kimye pa Betele, bambila Grace na lusekelo amba: “Mwamfunjishe bingi bulongo bya kwanshika mwanya, kabiji kwimubulatu kine ba maama batemenwe bingi byo mwamfunjishe.” Kabiji Grace wiyowanga bingi kwingijila ku dipatimenti utala pa Magazini, Makalata ne ku dipatimenti utala pa bya Maselechi. Kwingijila ku ano madipatimenti apusana pusana kwamukwashishe kuyuka’mba byonse byo tuba nangwa mwingilo yense ye twingila mu jibumba ja Yehoba wanema bingi kabiji mufuma mapesho. Ne lunotu byobyo eumvwa.

LUPIMPU LO TWAUBA

Mu ma 1970, twamwene kuba’mba bansemi betu babena kukebewa kwibalama. Kyapeleleko, twafuukwilepo kintu kyakatezhe bingi. Kechi twakebelenga kufuma pa Betele ne kusha bakalume ba Yehoba bakwetu bo twatemenwe kya kine kine ne. Nangwa byonkabyo, twamwene kuba’mba kulama bansemi betu ke mwingilo wetu. Onkao mambo, mu kuya kwa moba twafumine pa Betele, pano bino twalangulukilenga kuba’mba inge bintu byapimpulwa twafwainwa kubwela pa Betele.

Pa kuba’mba tumone mwakwikwashisha, natendekele kwingila ku kampanyi utala pa bya bukikizhi. Kechi ndubamo byañambijile mukulumpe wa nkito byo bamfunjishishenga mingilo ne. Wañambijile’mba: “Uno mwingilo waimena pa kufwakesha bantu kimye kya mabanga. Mambo popo wakonsha kutana bantu pa mazubo. Kwingila mabanga kwanema bingi.” Nakumbwile’mba: “Mwaamba kya kine, mambo mwaingila uno mwingilo pa myaka ya avula. Pano bino, nji na bya kuba bikwabo byavwangamo kupopwela Lesa byo nanemeka bingi, kabiji kechi nakonsha kuleka kwibyuba ne. Nkengilanga uno mwingilo mabanga, pano bino, pa Kibiji ne pa Kina mabanga, nafwainwa kutanwa ku kupwila kwanema bingi.” Yehoba wampesheshe bingi na mambo a kubula kuleka nkito kundengela kubula kutanwa ku kupwila.

Twalaminenga ba maama mu nzubo mo balamina bakote kufikatu ne byo bafwile mu July mu 1987. Manase waishile kwi Grace ne kumwambila’mba: “Ba muka Allen, yainga ku nzubo mukakokoloke. Bonse bayuka kuba’mba moba onse mwajinga kuno na kulama bako benu. Kasulukai kabiji kange mwinyengaikenga ne.”

Mu December 1987, twanembele mapepala a kwipwizhapo mwingilo wa pa Betele, mpunzha yo twatemenwe bingi. Papichiletu moba acheche, Grace bamutaine na kansa wa ku mila. Byo bamutumbwile, wakosele kabiji bamubujile kuba’mba kikola kyapwa. Pa kyonka kino kimye, twatambwijile nkalata kufuma ku Betele ya kwitubula kuba’mba tutwajijile kwingijila mu kipwilo kyo tujimo. Twafuukwilepo kutwajijila kwingila na ngovu mwingilo wa Bufumu.

Mu kuya kwa kimye, nataine nkito ku Texas. Twalangulukile kuba’mba ku yoya mpunzha byo kwabula mashika kukawama bingi, kabiji ne kya kine kwawama bingi. Twaikala myaka 25 kuno ku Texas, kabiji tuji na balongo ne banyenga betuta bingi muchima kabiji ne atweba twibatemwa bingi.

BINTU BYO TWAFUNDA

Pa myaka yavula yapitapo, Grace wakolelwepo kansa wa ku mila, wa pa mujibu ne wa ku mabele. Bino kechi wijizhanyanga na mambo a lukatazho lwanji ne, kimye kyonse untundaika bingi ne kunemeka byonji mutwe wa kisemi. Bantu javula bamwipuzha’mba: “Ki ka kilengela kuba’mba mwikalenga na lusekelo mu masongola enu?” Wibabula bishinka bina amba: “Amiwa ne bena kwami twi balunda bakine kine, kabiji twisamba kimye kyonse, tuya na kufwakasha pamo, kabiji kechi tuya na kulaala saka twizhingijisha ne.” Ibyo kuba’mba pa bimye bimo tupusana, pano bino, twilekelako mambo, kabiji kuba bino kwitukwasha bingi.

Twafunjilako bintu byavula bingi ku meseko twapitamo.

(1) Ketekelainga mwi Yehoba kimye kyonse ne kuswa byonse byo aswisha kuba’mba byubiwe. Kange muketekelenga mu milangwe yenu ne.—Mana 3:5, 6; Yele. 17:7.

(2) Nangwa kwamweka bintu bya mutundu ka, londelainga byaamba Baibolo. Kabiji kyanema bingi kukokela Yehoba ne mizhilo yanji. Kechi twafwainwa kwikala akwe balukokelo, akwe babula lukokelo ne.—Loma 6:16; Hebe. 4:12.

(3) Kafwako kintu kyanema mu bwikalo kyakila pa kulenga jizhina jawama ne Yehoba ne. Tangizhaingako bintu bikeba Yehoba mu bwikalo bwenu, kange mukebeshenga bintu bya ku mubiji ne.—Mana 28:20; Sapwi. 7:1; Mat. 6:33, 34.

(4) Lombainga kuba’mba mwingilenga na ngovu mwingilo wa Yehoba. Tainga muchima pa bintu byo mwakonsha kuba, kechi byo mwakonsha kubula kuba ne.—Mat. 22:37; 2 Timo. 4:2.

(5) Yukai kuba’mba kafwako jibumba jikwabo jiji na mapesho ne bibusa bya Yehoba ne.—Yoa. 6:68.

Twaikala mu masongola myaka pepi na 65, kabiji twaingijila Yehoba myaka kukila pa 75. Kwingijila Yehoba pa myaka yavula kwituletela bingi lusekelo. Tubena kulomba ne kuketekela kuba’mba balongo ne banyenga bonse bakatana kuba’mba kuketekela mwi Yehoba kyo kintu kilengela kwikala na lusekelo.

[Kipikichala pa peja 17]

[Kipikichala pa peja 18]

Kufuma ku kipiko: Ba Nathan Knorr, Malcolm Allen, Fred Rusk, Lyle Reusch ne ba Andrew Wagner

[Mabulañano pa peja 18]

“Inge ke ubule kwitujimunako, ko kuba’mba kafwako kyo ubena kuba mu jibumba ja Lesa ne. Twajijila na kwingila mwingilo wawama”

[Kipikichala pa peja 19]

Peulu: Ba Fern ne ba George Couch ne Grace ne amiwa byo twajinga ku sukulu wa Gileada mu 1954

[Kipikichala pa peja 19]

Panshi: Mu 1956 kimye kyo naingijilanga mu Dipatimenti Itala pa Bibena Kwenda Mwingilo

[Mabulañano pa peja 20]

“Ketekelainga mwi Yehoba kimye kyonse ne kuswa byonse byo aswisha kuba’mba byubiwe”

[Kipikichala pa peja 20]