BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w23 June pp. 14-19
  • Mambo ka o Twafwainwa Kwakaminwa Yehoba?

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Mambo ka o Twafwainwa Kwakaminwa Yehoba?
  • Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2023
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • KWAKAMWA LESA KULUMBULULA KA?
  • TWAKONSHA KUFUNDA KWAKAMWA LESA
  • CHINCHIKAINGA BYONKA BYACHINCHIKILE OBADIYA, WAAKAMWANGA LESA
  • IKALAI BA KISHINKA BYONKA BYAJINGA ÑANGA MWINE MUKATAMPE AYE YEHOYADA
  • KECHI MWAFWAINWA KWIKALA BYONKA BYAJINGA YEHOASHI NE
  • Yehoyada Wachinchikile Bingi
    Bintu byo Mwakonsha Kufunda mu Baibolo
  • Yehoba Upesha Bachinchika
    Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo Wetu wa Bwina Kilishitu—2023
  • Anweba Banyike, Mukeba Bwikalo Bwenu Kwikala Byepi?
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2023
  • Yehoba Upesha Nekulama Aba Bamukokela
    Kyamba kya Usopa—2002
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2023
w23 June pp. 14-19

MUTWE WA KUFUNDA 27

Mambo ka o Twafwainwa Kwakaminwa Yehoba?

“Bulunda bwa pa muchima ne Yehoba buji na boba bamwakamwa.”—SALA. 25:14

LWIMBO 8 Yehoba ye kya Kufyamamo Kyetu

BIJI MU UNO MUTWEa

1-2. Kwesakana na Salamo 25:14, ñanyi bintu byo twafwainwa kuba pa kuba’mba twikale balunda ne Yehoba?

ÑANYI byubilo byawama byafwainwa kwikala na muntu pa kuba’mba atwajijile kwikala mulunda na mukwabo? Kampe mwakonsha kukumbula’mba balunda bawama betemwa kabiji betundaika. Kampe kechi mwakonsha kulanguluka’mba kwakamwa ke kyubilo kimo kyanema kikosesha bulunda ne. Bino kwesakana na kinembelo paimena uno mutwe, bantu bakeba kwikala balunda ne Yehoba bafwainwa ‘kumwakamwa.’—Tangai Salamo 25:14.

2 Nangwa kya kuba twaingijila Yehoba pa myaka yavula, atweba bonse twafwainwa kutwajijila kumwakamwa. Bino kwakamwa Lesa kulumbulula ka? Twakonsha kufunda byepi kwakamwa Yehoba? Kabiji ñanyi bintu byo twafwainwa kufunjilako kwi kalama Obadiya, Ñanga Mwine Mukatampe Yehoyada ne Mfumu Yehoashi pa byo twafwainwa kwakamwa Lesa?

KWAKAMWA LESA KULUMBULULA KA?

3. Lumbululai bintu byakonsha kwitulengela kwikala na moyo ne moyo byo etukwasha.

3 Kimo kimye twakonsha kumvwa moyo inge twayuka kuba’mba kintu kimo kyatama kisakwitumwekela. Uno moyo wawama mambo wakonsha kwitukwasha. Moyo wa kuchiina kwikozha wakonsha kwitulengela kubula kuba bintu byakonsha kuleta mapuso. Moyo wa kuchiina konauna bulunda bwetu na muntu ye twatemwa witulengela kubula kwamba nangwa kuba bintu byakonsha kukozha mulunda netu ku muchima.

4. Satana ukeba bantu kwikala na moyo wa mutundu ka?

4 Satana ukeba’mba bantu bachinenga Yehoba. Ukeba atweba kwitabila’mba Yehoba uzhingila zhingila kabiji ukeba kwitukambula ne kuba’mba kechi twakonsha kumusangajika ne. (Yoba 4:18, 19) Kabiji ukeba atweba kuchinanga Yehoba ne kuleka kumwingijila. Bino atweba kechi twafwainwa kumuchina ne, pakuba twafwainwa kufunda kumunemeka ne kwikala na moyo wakubula kumufichisha ku muchima.

5. Kwakamwa Lesa kulumbulula ka?

5 Muntu uji na moyo wa kwakamwa Lesa wamutemwa kabiji kechi ukeba kuba kintu kyakonsha konauna bulunda bwanji ne Aye ne. Yesu wajinga na uno moyo wa ‘kwakamwa Lesa.’ (Hebe. 5:7) Kechi wachinanga Yehoba nobe kijanyi ne. (Isa. 11:2, 3) Pakuba, wamutemenwe kabiji wakebanga kumukookela. (Yoa. 14:21, 31) Byonkatu byaubanga Yesu ne atweba tumunemeka Yehoba ne kumwakamwa mambo witutemwa, uji na maana, nchibamambo waoloka kabiji uji bingi na bulume. Kabiji twayuka’mba Yehoba witutemwa bingi ne kuba’mba umvwa bingi bulongo inge ketulondele bintu byo etufunjisha. Umvwe ke tubule kumukookela tumukozha bingi ku muchima bino inge ke tumukookele tumusangajika bingi.—Sala. 78:41; Maana 27:11.

TWAKONSHA KUFUNDA KWAKAMWA LESA

6. Ñanyi jishinda jimo jo twakonsha kufunjilamo kwakamwa Lesa? (Salamo 34:11)

6 Kechi tusemwa na moyo wa kwakamwa Yehoba ne, bino twafwainwa kumufunda. (Tangai Salamo 34:11.) Twafwainwa kuba bino kupichila mu kulanguluka languluka pa bilengwa. Umvwe twamona “bintu [Lesa] byo alenga” byo bimwesha maana anji, bulume, ne byo etutemwa, tumunemeka ne kumutemwa. (Loma 1:20) Nyenga wa jizhina ja Adrienne waambile’mba, “Maana a Yehoba amwekela mu bilengwa andengela bingi kukumya kabiji ankwasha kuyuka’mba wayuka bintu byangwamina.” Na mambo a kuba’mba ulanguluka languluka pa bino bintu, waambile’mba, “Mambo ka o nakonsha kubila kintu kyakonsha kupwisha bulunda bwami ne Yehoba, Nsulo ya bumi bwami?” Mwafwainwa kwikalako na kimye uno mulungu kya kulanguluka pa kintu kimo kyalenga Yehoba? Inge mwauba bino mukatemwa Yehoba ne kumunemeka.—Sala. 111:2, 3.

7. Lulombelo lwakonsha kwitukwasha byepi kwikala na moyo wa kwakamwa Yehoba?

7 Jishinda jikwabo jo twakonsha kwikelamo na moyo wa kwakamwa Lesa ke kulomba jonse. Kimye kyonse kyo tulomba kwi Yehoba, tumuyuka bingi bulongo. Kimye kyonse kyo tulomba kwi Yehoba kuba’mba tuchinchike makatazho, tuvuluka kuba’mba uji bingi na bulume. Umvwe twamusanchila pa bupe bwa Mwananji, tuvuluka kuba’mba Yehoba witutemwa bingi. Kabiji inge twasashijila Yehoba kuba’mba etukwashe kuyuka bya kuba na lukatazho, tuvuluka kuba’mba uji bingi na maana. Milombelo ya uno mutundu itulengela kunemeka bingi Yehoba. Kabiji itulengela kuchinuzhuka kuba bintu byakonsha konauna bulunda bwetu ne aye.

8. Ñanyi kintu kyo twafwainwa kuba pa kuba’mba tutwajijile kwakamwa Lesa?

8 Umvwe saka tufunda Baibolo na mulanguluko wa kukeba kufunjilako ku bantu baubile byawama ne baubile byatama bo banembamo, twakonsha kwikala na moyo wa kwakamwa Lesa. Twayai twisambe pa bakalume ba Yehoba babiji ba kishinka ko kuba’mba Obadiya wajinga kalama mu kipango kya Mfumu Ahaba ne Ñanga Mwine Mukatampe Yehoyada. Kepo tusakumona byo twakonsha kufunjilako kwi mfumu wa bena Yuda aye Yehoashi. Patanshi wakookejilenga Yehoba bino palutwe kacheche walekele kumukookela.

CHINCHIKAINGA BYONKA BYACHINCHIKILE OBADIYA, WAAKAMWANGA LESA

9. Kwakamwa Yehoba kwakwashishe byepi Obadiya? (1 Bamfumu 18:3, 12)

9 Baibolo watendeka kwamba pe Obadiyab na bino byambo: “Obadiya waakamwanga bingi Yehoba.” (Tangai 1 Bamfumu 18:3, 12.) Kuno kwakamwa Lesa kwakwashishe byepi Obadiya? Kwamulengejile kwikala wa kishinka kabiji waketekelwa. Onkao mambo, mfumu wamutongwele kwikala kalama wa mu nzubo yanji. (Esakanyaiko Nehemiya 7:2.) Kwakamwa Lesa kwakwashishe Obadiya kwikala na kyubilo kya kuchinchika. Wajingako mu moba a bukalama bwa Mfumu Ahaba “waubile bintu byatama bingi kwi Yehoba kukila [bamfumu] bonse bajingako kala.” (1 Mfu. 16:30) Kabiji mukazhanji ye asongwele aye Yezebeli wapopwelanga Baela, washikilwe bingi Yehoba kya kuba wakebelenga kuzhiisha bupopweshi bwa kine mu bufumu bonse bwa ku buyeke. Waipayile ne bangauzhi ba Lesa bavula. (1 Mfu. 18:4) Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, Obadiya wapopwejilenga Yehoba mu kyokya kimye kyakatezhe.

10. Ki ka kimwesha’mba Obadiya wachinchikile bingi?

10 Obadiya wamwesheshe byepi kuba’mba wachinchikile? Yezebeli byo atendekele kukeba bangauzhi ba Lesa kuba’mba ebepaye, Obadiya wasendelepo bangauzhi bamo 100 ne kuya na kwibafya mu jiyengo mu mabumba abiji, ‘jibumba jimo bantu 50 ne kwibapa kajo ne mema.’ (1 Mfu. 18:13, 14) Umvwe Yezebeli wayukile byaubile Obadiya, inge wamwipayile. Obadiya wafwainwa waumvwine moyo kabiji kechi wakebelenga kufwa ne. Pano bino, watemenwe Yehoba ne bantu bamwingijilanga kukila byo atemenwe bumi bwanji.

Mulongo watwela mu nzubo ya Bakamonyi ba mulume ne mukazhi. Ubena kupana buku ku balume aku bakazhi saka baimana pa kibelo na kusumbila.

Mu kyalo mo balekesha mwingilo wetu, mulongo wachinchika ne kutwajila Bakamonyi bakwabo mabuku alumbulula Baibolo (Monai jifuka 11))c

11. Bakalume ba Lesa ba mu ano moba balondela byepi byaubile Obadiya? (Monai ne kipikichala.)

11 Lelo jino, bakalume ba Yehoba bavula bekala mu byalo mo bakanya mwingilo wetu. Banemeka bantangi balama byalo. Bino byonka byaubile Obadiya, bano balongo ne banyenga kechi baleka kupopwela Yehoba ne. (Mat. 22:21) Bamwesha moyo wa kwakamwa Lesa kupichila mu kumukookela kukila kukookela bantu. (Byu. 5:29) Batwajijila na kusapwila mambo awama ne kupwila mu bufyamfya. (Mat. 10:16, 28) Bamona kuba’mba balongo ne banyenga babena kutambwila kajo ka ku mupashi. Langulukai pa byaubile ba Henri bekala mu kyalo kimo mu Africa mo bakainye mwingilo wetu pa kimye kimo. Kimye kyo bakainye mwingilo wetu, ba Henri bepaine kutwajila Bakamonyi bakwabo mabuku alumbulula Baibolo. Banembele’mba: “Nji bingi na bumvu. Onkao mambo, nashiinwa kuba’mba kunemeka Yehoba ko kwandengejile kuchinchika.” Nanchi ne anweba mwakonsha kuchinchika byonka byachinchikile ba Henri nyi? Mwakonsha inge mwaikala na moyo wa kwakamwa Lesa.

IKALAI BA KISHINKA BYONKA BYAJINGA ÑANGA MWINE MUKATAMPE AYE YEHOYADA

12. Ñanga Mwine Mukatampe aye Yehoyada ne mukazhanji bamwesheshe byepi bukishinka kwi Yehoba?

12 Ñanga Mwine Mukatampe aye Yehoyada waakamwanga Yehoba. Kabiji uno moyo wamulengejile kwikala wa kishinka ne kutundaika mpopwelo ya kine. Kino kyamwekele kimye mwana wamukazhi wa kwa Yezebeli aye Ataliya kyo aangachile bufumu mu Yuda. Bantu bamuchinanga bingi Ataliya. Wakanamine bingi kabiji na mambo a kukebesha bulume wakebelenga kwipaya bonse ba mu kikota kya bufumu ko kuba’mba bankana banji babalume bonse. (2 Moba 22:10, 11) Pa bano baana pajinga ne Yehoashi ye bapulwishe ku muka Yehoyada aye Yehoshabeata. Yehoshabeata ne mwata wanji bafile uno mwana ne kumulama bulongo. Na mambo a kuba bino, Yehoyada ne Yehoshabeata bazhikijile kikota kya kwa Davida mwafumanga bamfumu. Yehoyada wajinga wa kishinka kwi Yehoba kabiji kechi wamuchiine Ataliya ne kuleka kuba kyawama ne.—Maana 29:25.

13. Yehoashi byo afikizhe myaka ya kusemwa itanu na ibiji, Yehoyada wamwesheshe byepi kuba’mba wajinga wa kishinka kwi Yehoba?

13 Kabiji Yehoyada wamwesheshe’mba wajinga wa kishinka kwi Yehoba, kimye Yehoashi kyo afikizhe myaka ya kusemwa itanu na ibiji. Wanengezhezhepo jishinda jimo. Jino jishinda inge jaingijile, Yehoashi inge waikele mfumu, nswanyi wa mu kikota kya kwa Davida. Umvwe jino jishinda kechi jaingijile ne, Yehoyada inge bamwipayile. Na bukwasho bwa Yehoba, jino jishinda jaingijile. Na bukwasho bwa bakulumpe ba pa bitota ne Bena Levi, Yehoyada washingile manyi Yehoashi kuba’mba ekale mfumu kabiji baipayile Ataliya. (2 Moba 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Kepo ‘Yehoyada alengejile mfumu ne bantu kulayañana lulayañano ne Yehoba, amba bakatwajijila kwikala bantu ba Yehoba.’ (2 Mfu. 11:17) “Kabiji Yehoyada wabikile ne bakasopa ba pa bibelo ku bibelo bya nzubo ya Yehoba, kuba’mba muntu yense wa muzhilo abule kutwelamo.”—2 Moba 23:19.

14. Mu ñanyi mashinda Yehoba mo amwesheshe kuba’mba wanemekele Yehoyada?

14 Yehoba walayile kuba’mba: “Aba bannemeka nkebanemeka.” Wafwetele Yehoyada. (1 Sam. 2:30) Walengejile jishimikila ja kwa Yehoyada kunembwa mu Baibolo pa kuba’mba tufunjileko. (Loma 15:4) Yehoyada bamunemekele mambo byo afwile, “bamuzhiikile mu Muzhi wa Davida konka ko bazhiikile bamfumu, mambo waubile bintu byawama mu Isalela kwi Lesa wa kine ne ku nzubo yanji.”—2 Moba 24:15, 16.

Byonka byajinga Ñanga Mwine Mukatampe Yehoyada, kwakamwa Yehoba kwitutundaika kukwasha balongo (Monai jifuka 15)d

15. Tufunjilako ka ku jishimikila ja kwa Yehoyada? (Monai ne kipikichala.)

15 Jishimikila ja kwa Yehoyada jitukwasha atweba bonse kwikala na moyo wa kwakamwa Lesa. Bakulumpe mu kipwilo bakonsha kuba byaubile Yehoyada inge saka bamonapo mashinda a kuzhikijilamo balongo ne banyenga. (Byu. 20:28) Bakulumpe bakonsha kufunjilako kwi Yehoyada kuba’mba, inge saka bakamwa Yehoba ne kutwajijila kwikala ba kishinka, ukebakwasha kuba kyaswa muchima Wanji. Kechi wibalengulula ne. Banyike bakonsha kufunjilako kwi Yehoba byo aubile kwi Yehoyada ne kunemeka balongo ne banyenga bakulumpe byonka Yehoba byo ebanemeka kikatakata aba bamwingijila myaka yavula. (Maana 16:3) Kabiji twakonsha kufunjilako ne ku bakulumpe ba pa bitota ne bena Levi pa byo batundaikile Yehoyada. Twayai tutwajijile kutundaika ‘babena kwitutangijila’ ne kwibakookela.—Hebe. 13:17.

KECHI MWAFWAINWA KWIKALA BYONKA BYAJINGA YEHOASHI NE

16. Ñanyi kintu kyalengejile mfumu Yehoashi kuleka kuba byawama?

16 Yehoyada wakwashishe Yehoashi kwikala muntu wajinga na byubilo byawama. (2 Mfu. 12:2) Onkao mambo, mfumu byo akijinga mwanyike waubile bintu byatokeshenga Yehoba ku muchima. Pano bino Yehoyada byo afwile, Yehoashi watendekele kumvwina babinemanga basatukile. Ñanyi bintu byafuminemo? Aye ne bantu bo alaminenga “batendekele kwingijila bichi bya milumbulumbu byazhila ne bankishi.” (2 Moba 24:4, 17, 18) Nangwa kya kuba Yehoba wazhingijile pa byo baubilenga, “wibatuminanga bangauzhi kuba’mba bebabwezhe kwi aye . . . , bino bakaine kumvwa.” Bakainetu ne kumvwa ku mwana Yehoyada aye Zekaliya, wajinga ngauzhi wa Yehoba kabiji ñanga kabiji muvyala wanji. Nangwa kya kuba kisemi kya kwa Zekaliya kyazhikijile bumi bwa kwa Yehoashi, bino aye walengejile Zekaliya kumwipaya.—2 Moba 22:11; 24:19-22.

17. Bwikalo bwa kwa Yehoashi bwapimpwilwe byepi?

17 Yehoashi kechi watwajijile kwakamwa Yehoba ne, kabiji mwafumine byatama. Yehoba waambile’mba: “Aba bandengulula nkebalengesha bumvu.” (1 Sam. 2:30) Nzhita ya bena Silya yajingatu na bantu bacheche, yashinjile “Nzhita ikatampe” ya kwa Yehoashi kabiji ‘bamukozhezhe bingi’. Bena Silya byo babwelelemo, Yehoashi bamwipayile ku bakalume banji mambo waipayile Zekaliya. Bantu balangulukilenga’mba uno mfumu wakanamine bingi kya kuba kechi bamuzhiikile “mu mapunzha a kuzhiikamo bamfumu ne.”—2 Moba 24:23-25.

18. Kwesakana na Yelemiya 17:7, 8, twafwainwa kuchinuzhuka byepi kwikala nobe Yehoashi?

18 Tufunjilako ka kwi Yehoashi? Wajinga nobe kichi kyajinga na mizhazhi yakankelwe kuya panshi. Muntu wamukwashishe aye Yehoyada byo afwile, Yehoashi watendekele kumvwina bansatuki kabiji walekele kwikala wa kishinka kwi Yehoba. Kino kibena kwitufunjisha kuba’mba, kechi twafwainwa kwakamwanga Yehoba na mambotu a kuba’mba kisemi kyetu ne bakwetu bena Kilishitu byo byo boba ne. Pa kuba’mba tutwajijile kufwenya kwipi ne Yehoba, twafwainwa kufundanga kimye kyonse, kulanguluka langulukapo ne kulomba. Kuba bino kuketulengela kubayisha butemwe bo twatemwa Lesa ne kumwakamwa.—Tangai Yelemiya 17:7, 8; Kolo. 2:6, 7.

19. Yehoba ukeba atweba kuba ka?

19 Yehoba kechi witukebela bintu byakila pa bulume bwetu ne. Byo akeba bebyambapo pa Musapwishi 12:13, paamba’mba: “Akamwainga Lesa wa kine ne kulama mikambizho yanji, mambo kino kyo kyafwainwa kuba bantu bonse.” Umvwe ke twakamwe Lesa, tukatwajijila kwikala ba kishinka nangwatu mu kimye kya meseko byonka byo kyajinga kwi Obadiya ne Yehoyada. Kafwako ukonauna bulunda bwetu ne Yehoba ne.

MUKIVULUKA NYI?

  • Kwakamwa Yehoba kulumbulula ka?

  • Ñanyi mafunjisho o tufunjilako kwi kalama Obadiya ne Ñanga Mwine Mukatampe aye Yehoyada?

  • Twafwainwa kuchinuzhuka byepi kwikala byajinga mfumu Yehoashi?

LWIMBO 3 Mwi Lesa mo mo Twaketekela, bo Bulume Bwetu

a Baibolo witutundaika kwakamwa Lesa. Uno mutwe usakwitukwasha kuyuka kwakamwa Lesa byo kulumbulula ne byo twafwainwa kwikala na kino kyubilo. Kabiji tusakumona kwakamwa Lesa byo kwakonsha kwitulengela kuchinchika ne kwikala ba kishinka mu mwingilo wa shetu wa mwiulu.

b Uno Obadiya kechi ye ngauzhi Obadiya, waikeleko pa kupitapo myaka kabiji wanembele ne buku wa mu Baibolo watelwa pa jizhina janji ne.

c KULUMBULULA KIPIKICHALA: Mulongo ubena kupana kajo ka ku mupashi mu kyalo mo bakanya mwingilo wetu.

d KULUMBULULA KIPIKICHALA: Nyenga mwanyike ubena kufunda bya kusapwila kwingijisha foni ku nyenga mukulumpe; mulongo mwanyike wafunjilako ku mulongo mukulumpe ubena kusapwila kwakubula moyo kimye kyo abena kwingila busapwishi bwa kwingijisha twakutanchikapo mabuku; mulongo wayuka bulongo mingilo ubena kufunjisha bakwabo bya kulama bulongo Nzubo ya Bufumu.

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu