Nanchi Mwafwainwa Kwikala mu Bupopweshi Nyi?
‘KECHI nafwainwa kwikala mu bupopweshi nangwa kuya na kupwila kimye kyonse pa kuba’mba ngitabile mwi Lesa ne!’ Bavula byobyo balanguluka pa mambo a kwikala bumembala mu kipwilo nangwa mu jibumba jiji jonse ja bupopweshi. Bamo bamba ne kuba’mba beumvwa kufwenya kwipi ne Lesa umvwe ke bamonetu bilengwa kukila kuya na kupwila mu chechi. Lelo jino, bantu bavula balanguluka’mba kwitabila mwi Lesa kechi kukebewatu’mba kana ujipo mu jibumba ja bupopweshi ne.
Pano bino, bamo nabo balangulukila mungi. Bamba’mba umvwe muntu ukeba kwitabilwa kwi Lesa, kyanema bingi kwikala bumembala mu bupopweshi ne kutanwangako. Na mambo a kuba kuji milanguluko yapusana pusana ya kuba’mba kana kikebewa kwikalapo mu bupopweshi nangwa ne, ke kintu kyanema bingi ku muntu, kechi ke mutwetu ku boba bafunda pa bya bupopweshi kusaka kuyuka byo buji ne bishinka bikwabo ne. Monse mo kyakonsha kwikela, bulunda bwetu na Lesa byo bwavwangiwamo, nanchi kechi kyawama kuyuka byo alanguluka pa mambo a kwikala bumembala mu bupopweshi ne nyi? Ki ka kyo twakonsha kufunda mu Mambo anji, Baibolo, pa uno mutwe?
Lesa Byoaubile na Bantu ku Kala
Pepi nobe myaka 4,400 yapitapo, muyulo mukatampe wakumbene panopantanda ponse. Kino kintu kechi kyakonsha kufikenatu kulubiwako ne, kabiji kuzhokoloka mwaya ntanda, bantu baji na mashimikila a pa uno muyulo mu ntendekelo ya bwikalo bwabo. Nangwa kya kuba baenda kupusana mu ñambilo yabo, ano mashimikila ambatu pa kintu kimo, kubikapo ne kishinka kya kuba’mba bantu ne banyama bachechetu bo bapulukile.
Nanchi bantu bapulukile Muyulo bajingatu na jishuko ja kupuluka lolwa lonaiko nyi? Jishimikila ja mu Baibolo jimwesha’mba kechi byobyo kyajinga ne. Lesa kechi wabujiletu muntu umo umo amba kukeya Muyulo ne. Wabujile Nowa, awo naye wakabujileko bakwabo pa mambo a Muyulo waishilenga.—Ntendekelo 6:13-16; 2 Petelo 2:5.
Lupulukilo lwaimenejile pa kwikala lubaji lwa jino jibumba ne kwikala wa kumvwina mikambizho ya Lesa yo apele Nowa. Nangwatu banyama bajinga mu bwato bapulukile Muyulo, kechi bapulukiletu abo bene bunke kwakubula kukwatankana na jino jibumba ne. Nowa wapewe mikambizho ya kunengezha bulongo mwa kulamina banyama.—Ntendekelo 6:17–7:8.
Byo papichile myaka yavula, baana ba kwa Nowa kupichila mwi Shema baikele ke bazha mu Ijipita. Nangwa byonkabyo, nkebelo ya Lesa yajinga ya kwibafumyamo ne kwibaleta mu ntanda yo alayile mushakulu wabo Abalahama. Kino kechi kyaambiwengatu ku muntu umo umo ne, kyaambiwe patanshi ku boba basajilwe kwikala bantangi babo—Mosesa ne mulongo wanji Alona. (Kulupuka 3:7-10; 4:27-31) Panyuma ya kuba bano bajinga kala bazha bapokololwa mu bujibumba kufuma mu Ijipita, bapewe Mizhilo ya Lesa ku Mutumba wa Sinai ne kwikala baikele ke mukoka wa bena Isalela.—Kulupuka 19:1-6.
Mwina Isalela yense wakonsheshe kupuluka na mambo a kuba bajinga mu jibumba jo alengele Lesa ne kulondela mikambizho ya basajilwe kwikala bantangi ba jino jibumba. Bena Ijipita pa muntu pa muntu nabo baswishiwe kwinungako ku jino jibumba jaitabilwe kwi Lesa. Bena Isalela byo bafumine mu Ijipita, bano bantu bayile nabo, mu jino jishinda baikele na luketekelo lwa kutambwila bibusa bya Lesa.—Kulupuka 12:37, 38.
Kabiji mu myaka kitota kitanshi, Yesu watendekele mwingilo wanji wa kusapwila, kupwizha bantu pamo kwikala ke baana banji ba bwanga. Waingijilenga nabo pamo mu bujibumba, nangwa kya kuba watelenga muchima muntu yense kwesakana na mwayila byo akajilwa. Yesu waambile ku baana banji ba bwangwa 11 bakishinka’mba: “Anweba mwi boba bakelwa ne amiwa mu lweseko lwami; kabiji nemutongwela bufumu, byonka byo bantongwejile Batata.” (Luka 22:28, 29) Palutwe kacheche, mupashi wazhila wa Lesa waishile pa baana ba bwanga kimye kyo bapwijile pamo mu bujibumba.—Byubilo 2:1-4.
Abino bya kumwenako bimweshatu patoka’mba, kala Lesa kimye kyonse waingilanga na bantu banji mu bujibumba jakwatankana pamo. Bantu bacheche boaingilanga nabo pa bunke bunke nabiji Nowa, Mosesa, Yesu ne bakwabo, wibengijishe kwikala bakwambilamo ku jibumba jo bajingamo. Lelo jino, kechi pajipo bishinka bya kuba’mba Lesa ubena kwingila na bakalume banji mu jishinda ja pusanako ne. Bino kino kileta jipuzho jikwabo ja kuba’mba: Nanchi kwikalatu mu jibumba ja bupopweshi jiji jonse kwawana nyi? Tusakwisamba pa jino jipuzho janema mu mutwe walondelapo.
Pictures on page 4]
Kufumatu ne ku kala, Lesa wingila na bantu banji mu bujibumba jakwatankana