Baji kwa Bunke Pano Kechi Balubiwako ne
MUTUMWA Paulo wajimwineko bakwabo bena Kilishitu amba: “Twibobile bantu bonse byawama, pakuba bene bene bonka bakwetu ba mu lwitabilo.” (Nga. 6:10) Lelo jino, tukilondela bino byambo byanembeshiwa na mupashi kabiji tumonapo mashinda a kubilamo byawama ku bakwetu ba mu lwitabilo. Pa boba bakebewa bukwasho ne kumweshiwa butemwe mu kipwilo kya bwina Kilishitu ke balongo ne banyenga yetu bakikulumpe baji mu mazubo mo balamina bakote ne balemana.
Kya kine, mu byalo bimo, mwayila kisemwa, bisemi byo bilama bansemi bakota pa nzubo. Pano mu byalo bikwabo, bakikulumpe bavula bebalamina mu mazubo mo balamina bakote ne balemana. Pano kiji byepi ku bena Kilishitu bakikulumpe baji mu mazubo mo balamina bakote? Ñanyi makatazho o bapitamo? Bakonsha kuchinchika byepi umvwe kya kuba kechi bakwashiwapo na ba mu kisemi ne? Nga kipwilo kya bwina Kilishitu kyakonsha kwibakwasha byepi? Kabiji tumwenamo byepi umvwe ke twibafwakashishe kimye kyonse?
Makatazho aji na Boba Baji mu Mazubo mo Balamina Bakote
Kimye kimo bena Kilishitu bakikulumpe bakonsha ke bebalamine mu nzubo mo balamina bakote iji mu nyaunda ya kipwilo kingi muji Bakamonyi babula kwibayuka. Bakamonyi ba ku yoyo mpunzha bakonsha kuba ke babule kwibafwakashisha kimye kyonse. Kabiji mu nzubo mo balamina bakote mwakonsha kwikala ne bantu baya mu bupopweshi bungi. Kino kyakonsha kuletela bingi lukatazho Bakamonyi bakwetu bakikulumpe.
Kya kumwenako, mu mapunzha amo, mazubo mo balamina bakote banengezha ne kupwila kwa mu bupopweshi bungi. Umo wingila mwingilo wa kulama bano bakote waambile’mba: “Bakamonyi bamo bakikulumpe babula kwamba bulongo bebasenda mu makinga a balemana ne kwibatwala mu chechi kwa kubula nangwa kwibepuzha bene ne.” Kabiji bamingilo ba mu mazubo mo balamina bakote basekelela moba a kusemwa, Kiminshiminshi, nangwa Ishita pa kuba’mba aba bo babena kulama bobengako bintu byapusana pusana. Bakamonyi bamo baji mu ano mazubo mo balamina bakote bebapa ne kajo ko babula kukeba kuja. (Byu. 15:29) Umvwe ke tupempule balongo ne banyenga yetu kimye kyonse, tukakonsha kwibakwasha kupwisha ano makatazho.
Bukwasho Kufuma ku Kipwilo
Bena Kilishitu kala bayukile mingilo yo bafwainwe kwingila mu kukwasha bakikulumpe babujile bisemi bya kwibakwasha. (1 Timo. 5:9) Popamotu, ne bakulumpe mu kipwilo lelo jino banengezha kuba’mba bakikulumpe bo basungila mu mazubo mo balamina bakote mu nyaunda yabo balamwenga bulongo.a Mukulumpe mu kipwilo umo wa jizhina ja Robert waambile’mba: “Kyakonsha kukilapo kuwama inge kya kuba bakalama ba bwina Kilishitu ke bafwakashishe bakikulumpe ne kumona byo babena kwikala ne kulombela nabo pamo. Kipwilo nakyo kyakonsha kwingila bingi mu kwibakwasha.” Umvwe saka twikalako na kimye kya kufwakashisha bakikulumpe, tumwesha’mba twayuka byo kyanema ku meso a Yehoba kulama boba bakajilwa.—Yako. 1:27.
Umvwe kyakonsheka, bakulumpe mu kipwilo banengezhako mashinda amo a kukwashishamo balongo ne banyenga baji mu mazubo mo balamina bakote. Robert waambapo pa bukwasho bukebewa ku bano balongo amba: “Twafwainwa kutundaika bano balongo ne banyenga bakikulumpe kutanwa ku kupwila kwa bwina Kilishitu umvwe kyakonsheka.” Nangwa byonkabyo, aba bakonsha kubula kwenda ne kufika ku Nzubo ya Bufumu, bakulumpe mu kipwilo bakonsha kunengezhapo mashinda akwabo. Nyenga wa jizhina ja Jacqueline uji na myaka ya kusemwa kukila pa 80 kabiji ubela kikola kya mu manungi kilengela muntu kubula kwenda, umvwina pa lamya kupwila konse. Waamba’mba: “Mwenamo bingi pa kuteleka ku majashi kimye kya kupwila. Nkebesha bingi kuteleka ku majashi a kupwila nangwa pobiwe kintu kya mutundu ka!”
Umvwe mwina Kilishitu wakikulumpe wakankalwa kumvwa ku majashi kimye kya kupwila kupichila mu kwingijisha lamya, bakulumpe mu kipwilo bakonsha kunengezha kuba’mba majashi onse alekodewe. Awa ubena kutwala ano majashi alekodewa ku balongo ne banyenga baji mu mazubo mo balamina bakote wakonsha kwikalako na kimye kya kwisamba nabo ne kwibatundaika. Kalama umo mu kipwilo waambile’mba: “Kwisamba na balongo ne banyenga baji mu mazubo mo balamina bakote pa majashi awama aamba pa balongo baji mu kipwilo kwibalengela kwiumvwa’mba nabo baji lubaji lwa kipwilo.”
Isambainga
Bakikulumpe bavula kibakatazha bingi kuya na kwikala mu mazubo mo balamina bakote. Kino kilengela bamo kwilulumbwizhatu bene bunke. Nangwa byonkabyo, umvwe twapempula balongo ne banyenga yetu aku bavilukatu kabiji twamwesha kuba’mba tukeba kwibatundaika, tukebakwasha kwikala mutende, ne lusekelo.—Mana. 17:22.
Umvwe balongo ne banyenga bakikulumpe bulume bwakepa nangwa baleka kumvwisha, nangwatu baikala na makatazho akwabo akonsha kwibalengela kubula kwisambanga, bamo bakonsha kulanguluka’mba kyawamatu ne kubula kwibafwakesha. Pano bino umvwe twibikako na kwibafwakesha nangwa kishupepotu byepi kwisambanga nabo, tumwesha’mba twatwajijila ‘kwitendekelako kunemeka’ bakwetu ba mu lwitabilo. (Loma 12:10) Umvwe mulongo wakikulumpe ke alubelubemo bintu, twakonsha kumutundaika kuba’mba ambepo bintu bimo byo apitamo kunyuma kufuma ku bwanyike bwanji, nangwa kwitubulako byo afunjile bukine bwa mu Baibolo. Pano twakonsha kuba byepi inge keakabakane pa kwamba byambo bibena kukebewa? Mwafwainwa kumutelekesha, kabiji umvwe kyakonsheka, ambai byobyo byambo byo mwamona amba byo byo abena kukeba kwamba, nangwa kwambatu mulanguluko wanji yense ne kumutundaika kuba’mba atwajijile na kulondolola. Umvwe ubena kwamba na kikukuma kabiji atweba twakankalwa kumvwa byo abena kwamba, twakonsha kutelekesha ku byo abena kwamba.
Umvwe wakikulumpe ushupikwa kwamba, mwakonsha kwingijisha mashinda akwabo. Nyenga umo painiya wa jizhina ja Laurence, kimye kyonse ufwakesha nyenga wa jizhina ja Madeleine uji na myaka ya kusemwa 80, ukankalwa kwamba. Laurence walondolola byo esamba na uno nyenga mukwabo amba: “Namukwata Madeleine ku kuboko kwanji kimye kyo tubena kulombela pamo. Kimye kya lulombelo, uba nobe wamfinako pacheche kuboko kwami ne kukopakopa meso anji mu kumwesha lusanchilo pa bino bimye byawama.” Umvwe twibakwata ku kuboko bakikulumpe nangwa kwibakumbatako kyakonsha kwibamwesha’mba twibatemwa.
Kumonañana Nabo Kwanema Bingi
Umvwe ke mufwakeshe bakikulumpe kimye kyonse, kyakonsha kwibakwasha bingi. Nyenga umo wa jizhina ja Danièle wafwakashishanga Bakamonyi bakwabo baji mu mazubo mo balamina bakote pa myaka 20 yapitapo waambile’mba: “Umvwe bamingilo ba pa mazubo po balamina bakote bamona’mba muntu babena kumufwakesha javula, nabo bamuta bingi muchima.” Kabiji Robert waambiwapo kala waambile’mba: “Bano bamingilo bekala bingi na kizaku kya kuteleka ku bibena kwamba boba bafwakashisha bantu bo balama kimye kyonse. Muntu ubula kufwakashisha javula boba bantu bo balama kechi bamumwesha mushingi upewapo boba bafwakasha jonse ne.” Byo kiji kuba’mba aba balama bakote javula bengila na bantu babula kusanta, batemwa bingi umvwe aba beya na kufwakasha bebasanchila. Kabiji umvwe ketumvwañane bulongo na bamingilo balama bakote, bakakonsha kunemeka mizhilo yaitabilamo Kamonyi wakikulumpe ye babena kulama.
Kabiji twakonsha kumvwañananga bulongo na bano ba mingilo umvwe kya kuba ke twipane kwingilako tumingilo twapela. Mu mapunzha amo, umvwe bamingilo bakepa, bakikulumpe kechi batewa muchima kya kine ne. Nasi umo wa jizhina ja Rébecca waambile’mba: “Kimye kya kuja kyashupa bingi. Onkao mambo, kino kyakonsha kwikala kimye kyawama bingi kufwakashisha balongo betu bakikulumpe ne kwibakwasha kuba’mba baje.” Twafwainwa kwipuzha bene bamingilo kuba’mba betubule byo twafwainwa kukwashañana.
Umvwe saka tuya kimye kyonse ku ano mapunzha ko balamina bakote, tukayuka bintu bikeba balongo ne banyenga yetu bakikulumpe kabiji umvwe twaswishiwa na bene ba mingilo, twakonsha kwibakwasha. Kya kumwenako, twakonsha kuwamisha mobekala, kukobaikamo bipikichala bya batemwe betu nangwa bipikichala byalenga banyike. Umvwe twayuka bintu byakajilwa mulongo wetu, twakonsha kumuletelako kivwalo kya mashika nangwa bintu nabiji manyi a kushinga, mulola ne bintutu bikwabo. Umvwe pa nzubo po balamina bakote paji pa kukokolokela, nanchi kechi twakonsha kulupuka nabo pangye ya nzubo kuba’mba bapitweko mwela nenyi? Laurence waambiwapo kala waamba’mba: “Madeleine untengela bingi mulungu ne mulungu kuba’mba namufwakashishe. Umvwe nasenda baana kuba’mba tumupempule, utemwa bingi ne kumwekana kukasuluka!” Ne anweba umvwe saka muba byonkabye, mukakwasha bingi boba baji mu mazubo mo balamina bakote.—Mana. 3:27.
Aba bo Bafwakashisha ne Boba Bafwakashisha Bakwabo Bamwenamo Bingi
Kufwakashisha bakikulumpe kimye kyonse kwakonsha kweseka “bukine bwa butemwe [bwetu].” (2 Ko. 8:8) Mu ñanyi jishinda? Twakonsha kumvwa bingi kutama pa kumona mukwetu na kumanama. Laurence waamba’mba: “Patanshi byo namwene byayanjilenga Madeleine naikele bingi na bulanda kya kuba’mba kimye kyonse kyo namufwakashishanga najilanga. Bino nafunjile kuba’mba lulombelo lwa kufuma panshi ya muchima lwakonsha kwitukwasha kupwisha moyo wetu ne kutundaika boba bo tufwakesha.” Pa myaka yavula, Robert wafwakashishanga bingi mulongo wa bwina Kilishitu wa jizhina ja Larry, ubela kikola kiji nobe kalepu. Robert waamba’mba: “Larry uyanjishiwa bingi na kino kikola kya kuba’mba luno ukankalwa ne kuyuka byo amba. Pano umvwe nalombela nanji pamo, mona kuba’mba uji na lwitabilo lwakosa.”
Umvwe twafwakashisha bakwetu ba mu lwitabilo bakikulumpe, kechi twibakwashatu ne, bino ne atweba tumwenamo bingi. Byo bebikako kufwenya kwipi ne Yehoba nangwa kya kuba bekala na bantu baya mu bupopweshi bungi, kitufunjisha kwikala na lwitabilo ne kuchinchika. Byo bakebesha kutambwila kajo ka ku mupashi nangwa kya kuba kechi bomvwisha nangwa kumona bulongo ne, kimwesha amba, “muntu kechi akamwene bumi ku shinkwa yenka ne, poso ku byambo byonse bifuma mu kanwa ka Lesa.” (Mat. 4:4) Umvwe bintu bimo bibasangajika nabiji kuseka kwa mwana nangwa kuja nabo kajo, betuvululamo kuba’mba kyawama kutondwa na byonka byo tuji nabyo. Butemwe bo batemwa bintu bya ku mupashi bwakonsha kwitulengela ne atweba kutangizhako bintu byanema mu bwikalo.
Kya kine, kipwilo kyonse kimwenamo mu lutundaiko lo tupana ku bakikulumpe. Pano nga kipwilo kimwenamo byepi? Byo kiji kuba’mba aba bakoka mubiji bakinka manungo mu butemwe bwibamwesha balongo babo, balengela kipwilo kukizhamo kumweshanga butemwe. Onkao mambo, atweba bonse twafwainwa kutanga muchima ku bakikulumpe, nangwatu kwikala nabo kimye kyabaya, mambo lo lubaji lo twiingijila atweba bene na bene. (1 Pe. 4:10, 11) Umvwe bakulumpe mu kipwilo batendekelapo kwingila uno mwingilo, bakalengela ne bakwabo mu kipwilo kumona kuba’mba uno mwingilo wa bwina Kilishitu kechi wafwainwa kulekwa kwingijiwa ne. (Ezi. 34:15, 16) Kupichila mu kwipana ne kukwashañana mu kwitemenwa, tumwesha bena Kilishitu bakwetu bakikulumpe amba twibatemwa!
[Tubyambo twa mushi]
a Aku munembeshi mu kipwilo uyukatu amba mulongo nangwa nyenga mu kipwilo wavilukila ku mpunzha ingi na kumusungako mu nzubo mo balamina bakote, kyawama ponkapotu kubula bakulumpe mu kipwilo ba ku yoyo mpunzha ko avilukila.
[Mabulañano pa peja 28]
“Umvwe bamingilo bengijila pa mazubo po balamina bakote bamona amba muntu ye babena kulama bamupempula jonse, bamuta bingi muchima”
[Kipikichala pa peja 26]
Milombelo yetu ya kufuma panshi ya muchima yakonsha kukwasha Kamonyi mukwetu wa kikulumpe kwikala jibiji mutende
[Kipikichala pa peja 26]
Butemwe bo tumwesha ku bakwetu ba mu lwitabilo bakikulumpe bwibakosesha bingi