Ñanyi Kimye Mwanamukazhi kyo Afwainwa Kuvwala Kitambala, Kabiji Mambo Ka?

Ñanyi kimye mwanamukazhi mwina Kilishitu kyo afwainwa kuvwala kitambala pa kwingila mingilo ya Lesa, kabiji mambo ka? Twayai tumone byanembele mutumwa Paulo na lutangijilo lwa mupashi pa uno mutwe. Witupa lutangijilo lo twafwainwa kulondela pa kuba’mba tufuukulenga bintu bulongo, bimwesha munema kwi Lesa. (1 Kolinda 11:3-16) Paulo waamba pa bintu bisatu bya kulangulukapo: (1) mingilo yafwainwa kulengela mwanamukazhi kuvwala kitambala, (2) kimye kyo afwainwa kuvwala kitambala, ne (3) ene mambo o abena kukebela kulondela uno mukambizho.

Mingilo. Paulo watongola mingilo ibiji: Kulomba ne kwaula. (Byepelo 4 ne 5) Lulombelo ke jishinda ja kwisambilamo ne Yehoba. Lelo jino, kwaula kulumbulula mwingilo wa kufunjisha Baibolo wingila mwina Kilishitu yense. Nanchi Paulo walumbulwilenga’mba, mwanamukazhi wafwainwa kuvwala kitambala kimye kyonse kyo abena kulomba nangwa pa kufunjisha bukine bwa mu Baibolo nyi? Ine. Kimye mwanamukazhi kyo abena kulombelapo nangwa kufunjishishapo, kyo kyafwainwa kumulengela kumona umvwe wakonsha kuvwala kitambala nangwa ne.

Kimye. Paulo watongola bimye bibiji mwanamukazhi byo afwainwa kubilamo kino, ko kuba’mba mu kisemi ne mu kipwilo. Waamba’mba: “Mutwe wa mwanamukazhi ye mwanamulume; . . . mwanamukazhi yense ulomba nangwa kwaula saka abula kuvwala kintu ku mutwe, upelula mutwe wanji.” (Byepelo 3 ne 5) Yehoba watongola mwanamulume kwikala mutwe wa mwanamukazhi mu kisemi. Umvwe mwanamukazhi walengulula bumutwe bwa mwatawanji ne kwingila mingilo Yehoba yo apa mwanamulume, wakonsha kulengesha mwatawanji bumvu. Umvwe keakebe kufunjisha muntu Baibolo ne mwatawanji saka ajipo, ukanemeka bumutwe bwa mwatawanji inge wavwala kitambala. Mwanamukazhi wafwainwa kuba kino, nangwa mwatawanji wabatizhiwa nangwa ne, mambo aye ye mutwe wa kisemi.a Umvwe ubena kukeba kulomba nangwa kufunjisha saka paji mwananji wa mulume wabatizhiwa kabiji ukiji mwanyike, napotu wafwainwa kuvwala kitambala kechi na mambo a kuba’mba mwananji naye mutwe ne, bino ke na mambo a kuba’mba uno mwingilo ke wa banabalume babatizhiwa mu kipwilo kya bena Kilishitu.

Paulo watongola kimye mwanamukazhi kyo afwainwa kubilamo bino mu kipwilo kuba’mba: “Umvwe muntu keakebe kupachika na mambo a bisho bikwabo, atweba nangwa bipwilo bya Lesa, twayuka’mba kechi tuji na kisho kikwabo ne.” (Kyepelo 16) Mu kipwilo kya bena Kilishitu, banabalume babatizhiwa bo bonkatu bo bapa bumutwe. (1 Timoti 2:11-14; Bahebelu 13:17) Banabalume bo bo batongolatu kwikala bakulumpe ne bankwasho mu kipwilo, ba kwingila mwingilo wibapa Lesa wa kulama jitanga ja Lesa. (Byubilo 20:28) Nangwa byonkabyo, pa bimye bimo, mwanamukazhi mwina Kilishitu wakonsha kwingila mingilo ingila mwanamulume wabatizhiwa wafikilamo. Wakonsha kutangijila kupwila kwa kuya mu mwingilo wa mu bujimi na mambo a kuba’mba mwanamulume wabatizhiwa wafikilamo ufwapo. Kabiji wakonsha kufunjisha muntu Baibolo saka paji mwanamulume wabatizhiwa, umvwe kya kuba banengezhezhe kwingijila pamo.b Na mambo a kuba ino mingilo ke lubaji lwa kipwilo kya bena Kilishitu, mu bimye bya uno mutundu mwanamukazhi wafwainwa kuvwala kitambala kumwesha’mba ubena kwingila mwingilo wafwainwa kwingilatu mwanamulume kwapwa.

Pano bino, kechi kimye kyonse nyenga kyo afwainwa kuvwala kitambala pa kwingila mingilo ya Lesa ne. Nyenga kechi wafwainwa kuvwala kitambala pa kukumbulapo pa kupwila kwa bwina Kilishitu, pa kwingila mwingilo wa ku nzubo ku nzubo na mwatawanji nangwa na mwanamulume mukwabo wabatizhiwa, nangwa pa kufunda nangwa umvwe ubena kulomba ku baana banji babula kubatizhiwa ne. Mepuzho akwabo akonsha kwikalako, kabiji umvwe nyenga kechi wayuka bya kuba ne, wakonsha kukebakeba mwine kuba’mba ayukilepo ne bishinka bikwabo.c Inge ukizhinauka, kabiji jiwi janji ja mu muchima jamuswisha kuba byonkabyo, kechi akonsha kwikala mambo umvwe wavwala kitambala byonka byo bamwesha pa kipikichala ne.

Ene mambo a kuvwajila kitambala. Mu kyepelo 10, tutaanamo bishinka bibiji byakonsha kulengela mwanamukazhi mwina Kilishitu kuvwala kitambala bya kuba’mba: ‘Mwanamukazhi wafwainwa kuvwala kintu ku mutwe kwikala kayukilo ka kunekenena na mambo a bamalaika.’ Kitanshi, akimonai byambo bya kuba’mba, “kayukilo ka kunekenena.” Kuvwala kitambala ke kayukilo mwanamukazhi ko amwesheshamo’mba wanemeka luusa Yehoba lo apana ku banabalume babatizhiwa mu kipwilo. Onkao mambo, kuvwala kitambala kumwesha butemwe ne bukishinka bwanji kwi Yehoba Lesa. Kishinka kya bubiji kitanwa mu byambo bya kuba’mba, “na mambo a bamalaika.” Nanchi mwanamukazhi wakonsha kunemeka byepi bino bilengwa bya mupashi biji na bulume inge wavwala kitambala?

Bamalaika batemwa bingi kumona bantu saka banekenena bumutwe bwa Lesa mu jibumba ja Yehoba, mwiulu ne pano pa ntanda. Kabiji bamwenamo byawama mu bantu babula koloka umvwe kebakookele. Ne abo bafwainwa kukookela lunengezho lwa Yehoba, ko kuba’mba kintu kyakankelwe kuba bamalaika bavula mu moba a kala. (Yuda 6) Kimye kimo, bamalaika bakonsha kumona mwanamukazhi mwina Kilishitu byo abena kwingila bulongo, byo aji na maana ne kujimuka kukilatu ne banabalume bamo babatizhiwa mu kipwilo; pano bino wafwainwa kukookela bumutwe. Kampe uno mwanamukazhi ke mwina Kilishitu washingwa ukekala nswanyi pamo ne Kilishitu. Uno mwanamukazhi ukengila mwingilo mukatampe bingi wakila wa bamalaika ne kulama pamo ne Kilishitu mwiulu. Bamalaika bafunjilako ku bano banabakazhi bakookela lelo jino! Kabiji kino ke kintu kyanema bingi ku banyenga bonse kwikala na muchima wa kukookela ne kunekenena byonka byuba biumbi bya bamalaika ba kishinka!