Okotobala

Kodi thawi dimo-i vinouruchani kala ovwela? Vyevi vyoomuireela teto Mwene Davide. Eno liye oopempela wa Mulungu ira: “Ndichilikizeni na zimu ofunechecha [vwela].” (Sal. 51:12) Davide oomuomeliwana Yehova. Komave, thawi dimo-i liye oovuteya vwela ngati mwemo vinakalelaathu teto na iyo. Chifukwa n’ni? Yowambeela, noolandela murima o-ofuna vwela. Yanambili, thawi dinjinji Satana unopangi-a ira kanimuvwele Yehova ngati mwemo mwapangele liye. (2 Akor. 11:3) Yanararu, ninakala muilambo ineyo athu kan’na iganizelo ineyo “sopano ina-inda chito mwa a-ima o-ovwela.” (Aife. 2:2) Nipangenga tindi ira niwande limbana na murima ofuna panga chimo koma teto pewa vyevyo Mdyerekezi na athu amuilambwela kananilimbikisaathu panga ira nikale o-ovwela. Ninafuneya esaesa ira nimuvwelenga Yehova koma teto athu anayo uwasakulile liye ira kanisogolelenga. w23.10 6 ¶1

Kodi ninafunjeda n’ni va yodabwi-a ya Yesu yotanducha ma-inje kala vinyu? Ninafunjedavo kala oviyevi-a. Yesu kaavitamile chifukwa ya yodabwi-a eneyo airile liye teto kanavitamevo va vyetene vyevyo airile liye. M’malo mwiwa, moviyevi-a koma teto moweli-edaweli-eda, oopeleka ulemelelo wetene wa Babaye. (Yoh. 5:19, 30; 8:28) Akala ninamusazi-ede Yesu vokala oviyevi-a, kaninavitame chifukwa ya vyevyo nikwakwani-ile iyo ira. Eno kaya ninaira vyoi avi votumikela Yehova, kanivitamenga chifukwa ya vyevyo ninaira iyovyo koma nivitamenga chifukwa yoi nikaana mwayi otumikela Mulungu onoyo ngodabwi-a. (Yer. 9:23, 24) Tiyemoni nimuva-enga ulemelelo onoyo ninafuneela iyo muva-a. Teto kilivo yapama eneyo ninaire iyo mookami-iwa na Yehova. (1 Akor. 1:26-31) Nakala oviyevi-a kaninafune ira athu kanilemekezenga chifukwa ya vyapama vyevyo niwairele iyo amo-iwa. Ninokala okhutira chifukwa yoiziwa ira Yehova unoona koma teto yamikela vyevyo ninairecha iyo. (Yerekezelani na Mateyu 6:2-4; Aheb. 13:16) Moi ninomusangalasa Yehova namusazi-edanga Yesu vokala oviyevi-a. — 1 Pe. 5:6. w23.04 4 ¶9; 5 ¶11-12

Mosogoleliwa, namarumiwa Paulo oolimbikisa Akiristu ira kaganizelenga vyofuna vya amo-iwa. Kodi nina-indi-ede avi chito malangizo anala vamisonkano? Niumbuwelenga ira mofwanafwana na iyo, amo-i teto kanofuna someda. Kaganizelani vi: Vevo munawaleda nyo na afwinyu, kodi munakedecha wonga ekinyu oowava-avo mwayi woi kaongevo? Naari kamunaire vyevyo. Munofuna ira naaluwene teto kaongengavo chifukwa kanokoza ambeela ona ira munowanyalanyaza. Mofwanafwana na vyevi, vamisonkano ninofuna ira athu anjinji kapelekenga ndemanga. Teto imo-i mwandila dapama vinjinji dolimbikisela abali na arongoli-u kuwava-a mwayi woi kasambaule vyokuza iroromelo iwa. (1 Akor. 10:24) Mundila imo-i, ninokoza peleka ndemanga dachidule, dedo dinapeleke mpata wa amo-i ira kasomede. Masiki yosomeda inyu yangali yokwiiva, mupewenga romola makundo anjinji. Akala munaromole makundo etene amundima, athu anjinji kanokoza sauwela yoi kasomedevo. w23.04 22-23 ¶11-13

Ninafuneela umbuwela ira yofuneya vinjinji kukami-a amo-iwa, simbwasimbwa vo-indana chito yolaleela. Na-indanga chito yolaleela, ninafuneela kala okozeya chenja. Ninogumana na athu o-iyana viroromelo, wokumela koma teto mwemo kanaonelaathu vyongo. Namarumiwa Paulo oochenja alaleelanga moi ninokoza funjedavo yongo va isazo yae. Yesu oomusakula Paulo kala ‘namarumiwa orumiwa wa mitundu dimo-i.’ (Arom. 11:13) Va utumikae unola, liye oolaleela Ayuda, Agiriki, athu ofunjeda, alimi, athu olemekezeya koma teto mamwene. Ira aafiyenga vamurima, Paulo akala “vyongo vyetene wa athu o-iyana-iyana.” (1 Akor. 9:19-22) Liye oopanga chidwi na vikalelo, wokumela koma teto viroromelo vya athwayo, moi oochenja mwemo alaleela liye ira vigwilizane na vyevyo. Na-iyene vyongo vinerenga niendela pama muutumiki akala ninaira chidwi na athu nochenjanga mwemo ninalaleela iyo ira vigwilizane na mwemo vyongo vililiathu vamoywiwa. w23.07 23 ¶11-12

Muthu akala ofaasa kavinatapulela ira ngofooka. Vanafuneela kala odeka wagumana na vuto limo-iliwalene. Faasa ti limo-i mwa “makalelo anayo zimu owela unakumi-aathu.” (Agal. 5:22, 23) Mawu a Chigiriki anayo katapuleliwe ira “faasa” thawi dimo-i ka-indi-ediwa chito vofotokoza vya hatchi yamukokolani ineyo inawetiwa. Kaganizelani vya hatchi yamukokolani ineyo ifunji-iwe kala yodeka. Hatchiyo inokoza kala yodeka, koma inokalave yakopolo. Ndiye kodi iyo athu ninakale avi ofaasa, vathawi imo-ive ineyo nikale teto akopolo? Kaninawande panga vyevi vaeki-u. Ineyo inanikami-e kuvepa Mulungu ira aniva-e zimwae unoyo unanikami-e ira nikaena ikalelo yapama inela. Vikala umboni wotonyi-eda ira vyevi pivyowandeya. Abali na arongoli-u anjinji kanowasomeda mofaasa athu oruni-a moi vyevi vinokami-a ira athu kakaena maganizo ofwanelela okuza Mboni da Yehova.— 2 Tim. 2:24, 25. w23.09 15 ¶3

M’masomphenya oiri-a chidwi, namarumiwa Yohani oowona andimuwa 24 udimu kalambelanga Yehova. Aluwa kootamanda Mulungu voiziwa ira ngofwanelela wachela ‘kopolo, ulemelelo na ulemu.’ (Chiv. 4:10, 11) Angelo ororomeleya kookaana vifukwa vyowairi-a tamanda nolemekeza Yehova. Aluwa kanakala limo-i naliye udimu moi koofiya vomuiziwa pama vinjinji. Kanoona teto makalelwae zela muvyoira vyae. Kaonanga mwemo Yehova munairela liye vyongo, vinowairi-a ira kamutamandenga. (Yob. 38:4-7) Na-iyene ninofuna mutamanda Yehova m’mapepelwi-u nofotokoza vyevyo ninawomeliwana iyo koma teto yamikela vyokuza liye. Mwawelenganga koma teto funjeda Baibulo, mushishenga fwanya makalelo anayo kanauriyelani vinjinji. (Yob. 37:23; Arom. 11:33) Era eno mumuwandelenga Yehova mwemo munavwela nyo chifukwa ya makalelwae. Ninokoza mutamanda teto chifukwa yonikami-a iyo koma teto abali na arongoli-u. Thawi detene liye unonisamalela koma teto niteteza. — 1 Sam. 2:1, 2. w23.05 3-4 ¶6-7

Mu 1919, athu a Mulungu kookuma m’Babulo Mulukulu, unoyo uli vipembezo vyetene vyonama. Vathawi inela, kapolo ororomeleya na wazelu oo-eliwa moi yali thawi yofwanelela chifukwa liye oowambeela kami-eda athu amurima wapama ira kaambeele enda va “Sewu wa Chiyelo,” unoyo wali wangakede uliwa wene. (Mat. 24:45-47; Yes. 35:8) Chifukwa yoi atumiki ororomeleya kali kanga-indile chito yosakaeda sewula mundulimu, athu anayo kaenda va sewu ulukulula, koowanda iziwa vinjinji vyokuza vyolinga vya Yehova. (Miya. 4:18) Koowanda teto chenja moywiwa ira ugwilizane na vyevyo Yehova unafuna liye. Yehova kanaembekezela ira athwae kachenje ulendo umo-ive. M’malomwiwa, liye ukala aakami-anga mwavang’onovang’ono. Etene iyene ninoza nisangalale vinjinji vevo ninaze iyo nimusangalasenga Mulungwi-u va iliyetene. Sewu uliwetene unafuneela sakaediwanga vakwikwivakwikwi. Keda kumela mu 1919, chito yosakaeda “Sewu wa Chiyelo” ikala ipitilizanga na yolinga yofuna kami-a athu anjinji kuma mu Babulo Mulukulu. w23.05 17 ¶15; 19 ¶16

Bungwe Lolamulela vaekiwa likala lifunji-anga abali anayo kanatandiza makomiti o-iyana-iyana a Bungwe Lolamulela. Panopa abali otandizala kookala ka-indanga chito dinjinji mugulu la Yehova. Abalala kookozeeli-iwa pama ira kapitilize samalela pama khosa da Kiristu. Ozoziwa omari-a kaza kalandiwa dowa udimu umapeto wa chisauso ilukulu, lambela oona unoza upitilizeve vailambwela. Eno mosogoleliwa na Yesu Kiristu, atumiki a Mulungu kanoza kapitilize tumikela Yehova mororomeleya. Pivyoona ira vathawiyo ninoza niukeliwe na Gogi wawu Magogi, unoyo uli mgwilizano wa vilambo. (Ezek. 38:18-20) Koma ukeliwa wa thawi yoyeva wewu, kaunaza ulepeli-a athu a Mulungu kalave ororomeleya. Liye unoza aavulumuche. M’masompheya, mtumwi Yohani oowona “khamu lilukulu” la khosa dimo-i da Kiristu. Yohani oowandeliwa lemba ira leli ti “khamu lilukulu” lelo ‘lakumile mu chisauso ilukulu.’ (Chiv. 7:9, 14) Eno kaninakaikela ira Yehova unoza aateteze. w24.02 5-6 ¶13-14

Kodi ninaire avi ira niwachelenga zimu owela? Niuvepenga, funjeda Mawu a Mulungu koma teto kala mugulu losogoleliwa na zimu wa Mulungu. Panga vyevi, unokoza nikami-a kaana “makalelo anayo zimu owela unakumi-aathu.” (Agal. 5:22, 23) Mulungu unopeleka zimwae wa athu oka anayo kanapitilizave ganizela vyofwanelela koma teto kaana makalelo apama. Liye unokoza iya niva-a zimwae akala ninapitiliza ganizela nopanga vyongo vyotakala. (1 Ates. 4:7, 8) Ira nipitilize wachela zimu owela, ‘kaninyozenga mawu aulosi.’ (1 Ates. 5:20) Vavesili “mawu aulosi,” kanaimelela mauthenga opelekiwa na Mulungu tangani-avo okuza dambo la Yehova koma teto ira dambolo lili vakwikwi. Thawi detene ninoumbuwela vya damboli teto kaninaganiza ira Aramagedo kinaza ifiya muthawi-u. M’malomwiwa, ninotonyi-eda ira ninoliganizela koma teto embekezela ira linofiya chineneveva, vopitiliza kaana makalelo apama koma teto tanganisiwa na ‘chito dotonyi-eda ira nili ovipeleka wa Mulungu.’ — 2 Pe. 3:11, 12. w23.06 12 ¶13-14

Monga Akiristu, kodi ninafuneela panga n’ni akala vachipangizo yi-u yamakono vazile ithuzithuzi yolava? Mombaraanya ninafuneela pewa iing’ana. Vinokoza kala vyo-orucha panga vyevi akala ninaona ira yongo yofuneya vinjinji kuusamwali-u na Yehova. Teto vithuzithuzi vyevyo athu kanavionaathu ira kai vyolava vinokoza pangi-a ira muthu akaena chilakolako yogonana. Chifukwa n’ni ninafuneela pewa vithuzithuzi vyevi? Chifukwa kaninafuna ngakale vang’ono ira niganizelenga vyachiwelewele m’murimani mwi-u. (Mat. 5:28, 29) Ndimuwa m’mo-iwa wau Thailand zina lae David aongile ira: “Ndinovifukecha ira: ‘Ngakale ira vithuzithuzivi kai vyolava, kodi Yehova unokoza sangalala akala ndinapitilize viing’ana?’ Ganiza mwandila inela unondikami-a ira ndisakule vyoira mwazelu.” Ova mukumudwi-a Yehova unonikami-a ira nisakulenga vyongo mwazelu. Ova Mulungu chi “chiyambi ya zelu.” w23.06 23 ¶12-13

‘Masubi amuwari’ kanatapulela mipingo di-u. Vathawi ya chisauso ilukulu, Yehova unoza aniteteze monga mwemo alonjezile liye akala ninaze nipange vyongo mogwilizana na abali na arongoli-u. Eno, vathawiila ninafuneela esaesa ira enjedela volola panga vyongo na abali na arongoli-u, niawomeliwengana. Vyevi pivyofuneya vinjinji ira nize nivulumuwe. “Dambo lilukulu la Yehova” linaza likala loophi-a wa athu etene. (Zef. 1:14, 15) Naaliwene atumiki a Yehova kanoza kagumane na mavuto. Akala ninakozeele vathawiila ninoza niwande kala mo-otekenyeya koma teto kami-a amo-iwa. Ninoza niwande vilela mavuto a tundu uliwetene anayo ninagumanena iyo. Abali na arongoli-u kaza kavuteyanga, ninoza nipange vyevyo ninawande iyo vowatonyi-eda chifundo koma teto ava-a vyevyo kanafuneelaathu. Teto ninoza nigwilizane na abali na arongoli-u anayo nali iyo ningaamben’le wale awomeliwana. Vanduli viwa Yehova unoza anidalise voniva-a moyo wo-omala muilambo yoi kamunaza mukala mavuto a tundu uliwetene. — Yes. 65:17. w23.07 7 ¶16-17

Thawi dinjinji Baibulo linofotokoza vya alombwana anayo kan’na iroromelo yolimba. Koma kai thawi detene vevo aliwa kavivwaathu eno. Mwaisazo, thawi dimo-i Mwene Davide aviona ngati ali ‘wakopolo ngati mwango,’ koma thawi dimo-i ‘oosokonezeya,’ kapena ira kaana mantha. (Sal. 30:7) Ngakale ira Samisoni ookaana kopolo davadela mokami-iwa na zimu wa Mulungu, ooiziwa ira mo-okami-iwa na Mulungu ‘unokoza fooka nokala ngati athu etene.’ (Owel. 14:5, 6; 16:17) Alombwana ororomeleyala kookaana kopolo chifukwa yoi Yehova ngunoyo aava-a kopolodo. Mtumwi Paulo naliyene ooiziwa ira afuneya va-iwa kopolo na Yehova. (2 Akor. 12:9, 10) Liye oogumana teto na mavuto monga marenda. (Agal. 4:13, 14) Thawi dimo-i liye oovuteya panga vyongo vyofwanelela. (Arom. 7:18, 19) Ndipo thawi dimo-i ookumudwa kapena ova. (2 Akor. 1:8, 9) Komave, vevo Paulo akala liye ofooka pavevo teto akala liye wakopolo. Kodi vyevi vyawandeya avi? Yehova oomuva-a kopolo dedo afuneela liye ira avilele mavutwae. w23.10 12 ¶1-2

Ngati thawi dimo-i ninavuteya na maganizo oviona ngati achabechabe, niumbuwelenga ira Yehova ngunoyo anikokile. (Yoh. 6:44) Liye unoona vyapama mwa iyo vyevyo kaninavione ndipo unoiziwa murimi-u. (2 Lim. 6:​30) Eno kanikaikelenga aniwandelanga ira nili antengo wavadimu. (1 Yoh. 3:​19, 20) Na-anafunjede choonadi, anjinji a iyo noopanga vyongo vyoi ninoviimbana mulandu mpakana vano. (1 Pe. 4:3) Ngakale Akiristu ororomeleya kanolimbanave na murima ofuna panga vyotakala. Kodi nyo munoviimbave mulandu? Ngati chi eno, iziwani ira atumiki anjinji ororomeleya a Yehova kookala kaviimbanga mulandu. Mwaisazo, mtumwi Paulo oovivwela chisoni aganizela vyevyo alakwi-ile liye. (Arom. 7:24) Pivyoona ira Paulo oolapa machimwae koma teto badiziwa. Komave liye ooviromola ira ngu “mung’onong’ono vinjinji va atumwi etene” koma teto ali “ochimwa vinjinji.” — 1 Akor. 15:9; 1 Tim. 1:15. w24.03 27 ¶5-6

Khani ya Mwene Yehoasi inonifunji-a ira ninafuneela sakula afwi-u anayo kananikami-e ira nipangenga vyapama. Nisakulenga athu anayo kanamuomeliwana Yehova koma teto anayo kanafuna musangalasa. Kanikedenga waleda na athu a usinkhwi-u oka. Umbuwelani ira Yehoasi ali n’ng’onong’ono voerekezela na fwae Yehoyada. Mwasakulanga afwinyu muvifukenga ira: ‘Kodi aliwa kanondikami-a ira ndiroromelenga vinjinji Yehova? Kodi kanondilimbikisa ira ndi-arelenga makundo a Mulungu? Kodi kanoomeliwana onga vya Yehova koma teto imbarimbari yae yantengo wavadimwila? Kodi kanolemekeza makundo a Mulungu? Kodi aliwa kanakedecha ndiwandela vyongo ira kandisangalase kapena kanolimba murima nondiwandela vyevyo ndinalakwi-a miyo?’ (Miya. 27:5, 6, 17) Onga vyoona athu anayo katinamuomeliwana Yehova katinafuneela kala afwinyu. Koma ngati mun’na afwinyu anayo kanamuomeliwana Yehova, pitilizani waleda na anayo chifukwa kanongoukami-ani. — Miya. 13:20. w23.09 9-10 ¶6-7

Mawu oyi alefa kanafwanyeya umaambeelelo wa afabeti ya Chigiriki ndipo mawu oyi omega kanafwanyeya umapeto. Vo-indi-eda chito mawu oyi “Alefa na Omega,” Yehova atonyi-edile ira aambeela panga yongo kana-iya mpakana inga wandeile. Angakede mulenga Adamu na Hava, Yehova oowadalisa noawandela ira: “Mubalane, muinjive, muzaale ilambo yavati ndipo muiing’anele.” (Gen. 1:28) Vathawi inela vyali ngati Yehova unaonga ira “Alefa.” Veva liye oofotokoza movweya pama yolinga yae. Yolingeyo yali yoi vavira thawi, a-ima a Adamu na Hava anayo kakale angwilo koma teto ovwela kazaale ilambwela noisakaeda ira ikale Paradaizo. Vathawi inela pavevo vyakaleathu ngati uongile ira “Omega.” Angamari-ile lenga “udimu na ilambo yavati koma teto vyetene vyevyo vili mwemo,” oonga mawu osimikizela ira yolinga yae inoza iwandeye. Oosimikizela ira yolinga yae yokuza ilambo koma teto athu kinaza ilepeleya. Yolinga inela yakwakwaneli-ediwa umapeto wa dambo la 7. — Gen. 2:1-3. w23.11 5 ¶13-14

Ulendo okumela wu Babulo dowa wu Izarayeli oolanda medi dokwakwana 4, koma Yehova oowalonjeza ira vyongo vyetene vyevyo vyaoneya ira vinokoza lepeli-a ulendoyo, unovichosa. Wa Ayuda ororomeleya, welela wu Izarayeli wali wofuneya vinjinji kwaranya vyevyo ka-iyeathu. Yofuneya vinjinji yali yoi vyongo vyoowambeela aendela pama vakhani yolambela. Chifukwa wu Babulo kawali kachisi wa Yehova. Kawali guwa lelo Aizarayeli kapelekelengavoathu sembe dedo dafuneela malinga na Chilamulo ya Mose. Koma teto kawali asembe anayo kapelekenga sembedo. Wenjedela vevo, athu a Yehova kali oyeva vinjinji voerekezela na alombwana na a-iyana aunde anayo katalemekeza Yehova kapena makundwae. Eno Ayuda anjinji ororomeleya koofunechecha welela waniwa ira kaweli-ede lambela oona. w23.05 14-15 ¶3-4

Ninafuneya zimu owela wa Mulungu ira nipitilize panga vyongo ngati “a-ima owala.” Chifukwa n’ni? Chifukwa kai vyokweya pitiliza kala owela muilambo ya makalelo otakalela. (1 Ates. 4:3-5, 7, 8) Zimu owela unokoza nitandiza ira nipewe maganizo a muilambwela tangani-avo zelu da athu koma teto makundo anayo kanasemphana na maganizo a Yehova. Zimu owela unokoza nitandiza teto ira nipangenga ‘iliyetene yapama na iliyetene yolungama.’ (Aife. 5:9) Ndila imo-i ineyo ninawachelele iyo zimu wa Yehova kuuvepa. Yesu aongile ira Yehova “unoza apeleke mofunechecha zimu owela wa anayo kanamuvepa.” (Luka 11:13) Koma teto natamandanga Yehova vamisonkano na Akiristu afwi-u ninowachela zimu owela. (Aife. 5:19, 20) Zimu owela unonitandiza ira nipangenga vyongo vyevyo vinamusangalasa Mulungu. w24.03 23-24 ¶13-15

Kodi munoona ira munafuneya kala oleza murima vinjinji? Ngati chi eno, pempelani. Leza murima ti limo-i mwa makalelo anayo zimu owela unakumi-aathu. (Agal. 5:22, 23) Eno nivepenga Yehova ira aniva-e zimwae ira nikale na makalelo anayo unakumi-aathu. Akala ninashishiwa va khani yokala oleza murima, ninafuneela ‘pitiliza vepa’ zimu owela ira unikami-e kala oleza murima. (Luka 11:13) Nimuvepenga teto Yehova ira anikami-e ira nionenga vyongo monga mwemo unavionela liye. Era eno vanduli vopempela, nipangenga vyetene vyevyo ninawande iyo ira nikalenga oleza murima dambo lililetene. Napempelanga vinjinji ira nikale oleza murima noesaesanga tonyi-eda ikalelo inela, pavevo teto inagarateyaathu vinjinji m’murimani mwi-u moi inakeda kala ngati mbali ya moywi-u. Vinonitandiza teto ganizela visazo vya athu oromoliwa m’Baibulo. M’Baibulo mukala visazo vinjinji vya athu anayo kali oleza murima. Ninokoza funjeda mwemo ninatonyi-edele iyo leza murima voganizela modii-a visazovi. w23.08 22 ¶10-11

Yesu oomusimikizela mtumwi Petulo ira unoza amukami-e. Liye angavenyi-iwe oomukami-a Petulo na anamarumiwa afwae pha somba mundila yodabwi-a. (Yoh. 21:4-6) Mookaikela, vyevi vyoomusimikizela Petulo ira Yehova unokoza mukami-a fwanya vyofuneya vamoyo. Mwina namarumiwola ooumbuwela vyevyo Yesu aongile liye ira Yehova unoza amukami-e uliwetene unoyo unapitiliza “saelasaela Umwene yowambeela.” (Mat. 6:33) Vyetene vyevi vyoomukami-a Petulo ira aonenga chito yolaleela kala yofuneya vinjinji kwaranya usozi. Va dambo la Pentekosite mu 33 C.E., liye oolaleela molimba murima moi ookami-a athu anjinji ira kavwe uthenga wapama. (Vyo. 2:14, 37-41) Vanduli viwa ookami-a Asamariya koma teto athu amitundu dimo-i ira kaambeele muroromela Kiristu. (Vyo. 8:14-17; 10:44-48) Veva Yehova oomu-indi-eda chito vinjinji Petulo ira akami-e athu amitundu detene ira kaze mupingo wa Chikiristu. w23.09 20 ¶1; 23 ¶11

Vangamalile chaka dotamangela mbin’li kumela vevo a Babulo kaonongileathu mzinda wa Yerusalemu, Mwene Nebukadinezara wawu Babulo oosokonezeya maganizo na vyevyo aro-ile liye vyokuza chifaniziro ilukulu vinjinji. Mwenola oowopopi-a ira unopha alombwana etene azelu tangani-avo Danieli akala katinamuwandele vyevyo uro-ile liye koma teto tapulela uwa. (Dan. 2:3-5) Danieli afuneela pangavo yongo mombaraanya chifukwa akala katamuwandele athu anjinji koophiwa. Liye “oodowa wa mwene dowa vepa ira amuva-e thawi ira aze atapulele vyoro-a vyae.” (Dan. 2:16) Veva ootonyi-eda limba murima koma teto iroromelo. Kavali valivetene vevo vanatonyi-eda ira Danieli ali angatapulelevo vyoro-a mundulimu. Liye oowavepa afwae ira “kavepe Mulungu waudimu ira aairele chifundo nowaululela chisisi inela.” (Dan. 2:18) Yehova oosomeda mapepelo anayo. Mokami-iwa na Mulungu, Danieli ootapulela vyoro-a vya Nebukadinezara moi liye na afwae kataphiwe. w23.08 3 ¶4

Muganizelenga upama okala oleza murima. Nakala oleza murima ninokala osangalala koma teto odeka. Moi kaana ikalelo inela unonikami-a ira niganizenga pama koma teto ira nikale na thanzi lapama. Napanganga vyongo moleza murima na amo-iwa, ninokalanawo va usamwali wapama. Ninokala teto ogwilizana vinjinji mupingo. Akala muthu unikumudwi-ile kaninalunduwa mombaraanya, vyevyo vinapangi-a ira vyongo kavitakale vinjinji. (Sal. 37:8; Miya. 14:29) Kwaranya vyetene, ninakala nimusazi-edanga Babi-u waudimu moi ninokala nae vausamwali wapama vinjinji. Onga vyoona, leza murima chi ikalelo yosangalasa koma teto yokami-a vinjinji. Pivyoona ira kai thawi detene vevo leza murima unakaleathu okweya. Koma mokami-iwa na Yehova, ninokoza pitiliza kaana ikalelo inela. Vevo ninaembekezela iyo moleza murima ilambo isha, ninokoza kala osimikiza ira “liso la Yehova lili va athu anayo kanamuova, anayo kanaembekezela oma murima wae wo-omala.” (Sal. 33:18) Tiyemoni etene nikale osimikiza murima ira ninopitilizave kala oleza murima. w23.08 22 ¶7; 25 ¶16-17

Yakobo aongile ira muthu unokoza onganga ira ukaana iroromelo, koma vyoira vyae kavinatonyi-eda vyevyo. (Yak. 2:1-5, 9) Va Yakobo afotokoza vya muthu unoyo umuonile “m’bali kapena murongola a-an’na vyowara” koma kamukami-ile. Ngakale muthu unola aonganga ira ukaana iroromelo, kavinakale vyovweya. (Yak. 2:14-16) Yakobo oomuromola Rahabi monga isazo ya muthu unoyo atonyi-edile iroromelo mu vyoira vyae. (Yak. 2:25, 26) Liye ali angavwile vyokuza Yehova koma teto ira ngunoyo akami-a Aizarayeli. (Yos. 2:9-11) Rahabi ootonyi-eda iroromelo mu vyoira vyae voteteza Aizarayeli ambin’li anayo kazile za fufuza ilambo iwa ndipo moywiwa wali vangozi. Vyevi vyoopangi-a ira muzimai ochimwa unola, unoyo kaali Muizarayeli, aoniwe ira ngolungama ngati mwemo Aburahamu alili liye. Isazo yae inotonyi-eda funeya okala na iroromelo koma teto chito diwa. w23.12 5-6 ¶12-13

Monga Akiristu, kaninakeda kutira novwechecha makundo owambeela a m’Baibulo. Mokami-iwa na zimu wa Mulungu, ninofunechecha iziwa “ngakale vyongo vyodii-a vya Mulungu.” (1 Akor. 2:9, 10) Bwanji o-opanga vyoi mufufuze modii-a vyongo vyevyo vinaukami-eni ira mukale vausamwali wolimba na Yehova. Mwaisazo, munokoza fufuza mwemo atonyi-edele liye ira oowaomeliwana atumikae awale koma teto mwemo vyevyo vinatonyi-edelaathu ira nanyen’ne unouomeliwanani. Munokoza funjeda teto vyevyo Yehova afuna liye ira Aizarayeli kapangenga vomulambela novierekezela na vyevyo unafuna liye ira na-iyene nipangenga vomulambela malambwano. Kapena teto munokoza funjeda modii-a vyokuza maulosi anayo Yesu aakwakwaneli-ede liye va utumikae vailambo yavati. Buku la Mboni za Yehova Lofufuzira Nkhani linokoza ukami-ani ira musangalalenga vofunjeda khani ngati dedi. Funjeda Baibulo modii-a unokoza limbi-a iroromelo inyu koma teto ukami-ani ira ‘mumuiziwe Mulungu.’ — Miya. 2:4, 5. w23.10 18-19 ¶3-5

Mawu anayo mtumwi Petulo a-indi-edile liye chito oyi “mukondanenga vinjinji” kanokoza tanthauza “masula yongo.” Mbali yanambili ya vesili inofokoza vyo-arelavo vya chikondi inela. Inaonga ira inovu-elela machimo oinjiva a abali-u. Vili ngati nina-inda chikondi na manda ambili ngati mwemo nina-indele iyo nguwo, noimasula ira ipimbe, o-okala machimo oyeva, koma “machimo oinjiva.” Mawu oyi pimba kapena ira “vu-elela,” kanafotokoza vyokululuka. Mofwanafwana na nguwo ineyo inapimbe malo a yowara anayo katakalile, chikondi inopimba vyevyo abali-u kanalakwi-aathu. Ninafuneya akondanga vinjinji abali-u koma teto akululukela vyolakwa viwa, ngakale vevo panga vyevi unakaleathu worucha. (Akol. 3:13) Nakululukela amo-iwa ninotonyi-eda ira ninowakonda vinjinji koma teto ninosangalasa Yehova. w23.11 11-12 ¶13-15

Angaulukulile, Mwene Yosiya oowambeela sakaeda kachisi. Vo-inda chitwela “oofwanya buku la Chilamulo ya Yehova lopelekiwa na ndanda la Mose.” Mwenola angavwile vyevyo vyawelengiwe, thawi ineyo oochenja ira a-arele malangizo a m’bukuli. (2 Lim. 34:14, 19-21) Kodi munofuna ira muwelengenga Baibulo dambo lililetene? Akala munashisha vano panga vyevi kodi vyongo vinauendelani avi? Kodi munosunga mavesi amo-iwene anayo munaona nyo ira kanokoza ukami-ani? Yosiya angan’na chaka dotamangela 39, oolakwi-a vyongo moi vyoopangi-a ira aphiwe. Liye ooviroromela m’malo movepa malangizo wa Yehova. (2 Lim. 35:20-25) Kodi ninafunjedavo n’ni? Kaya nili ndimuwa kapena n’ng’onong’ono kapena nikalile nifunjedanga Baibulo wa thawi indendai avi, etene iyene ninafuneela pitiliza musaelasaela Yehova. Vyevi vinatangani-avo muvepa Yehova thawi detene ira aniva-enga malangizo, funjeda Mawae koma teto vwela malangizo a Akiristu olimba mwauzimu. Napanganga vyevi ninoza nipewe lakwi-a vinjinji vyongo moi ninoza nikale osangalala. — Yak. 1:25. w23.09 12 ¶15-16

Baibulo linoromola visazo vinjinji vya a-iyana anayo kamukonda Yehova koma teto mutumikela. A-iyana anala kali “opanga vyongo mo-opitilila malile” koma teto “ororomeleya va vyongo vyetene.” (1 Tim. 3:11) Enjedela vevo, Akiristu achisikana kanokoza fwanya mupingwiwa arongola olimba mwauzimu anayo kanaasazi-edeathu. Ngati muli murongola wachisikana, munokoza panga pama fwanya arongola Achikiristu olimba mwauzimu anayo munaasazi-edenga nyo. Muonenga makalelwiwa apama. Era eno muonenga mwemo munatonyi-edele nyo makalelo anayo. Yofuneya vinjinji ira Mkiristu aulukule mwauzimu kuviyevi-a. Mu-iyana ovievi-a unokala vausamwali wa pama na Yehova koma teto athu amo-iwa. Mwaisazo, mu-iyana unoyo unamukonda Yehova unokala ovievi-a koma teto uno-arela malangizo anayo Yehova unapeleka liye okuza muru wa banja na muru wa pingo. 1 Akor. 11:3. w23.12 18-19 ¶3-5

Yehova unafuna ira mulombwana amukondenga mu-iyanae koma teto amufwanyelenga vyongo vyofuneya vamoyo, akalenga fwae wavamurima koma teto amutandizenga kala vausamwali na Yehova. Ulukuli-a luso loganiza pama, lemekeza a-iyana koma teto kala ororomeleya, unoza uutandizeni ira mukale mulombwana wapama. Mwaza muthela, munokoza za kaana a-ima. Ndiye kodi munafunjede n’ni wa Yehova vokala baba wapama? (Aife. 6:4) Yehova oomuwandela mwanae Yesu ira unomukonda koma teto ira unomusangalasa vinjinji. (Mat. 3: 17) Nanyen’ne mwaza mukaana a-ima, muze muawandelenga vakwikwi vakwikwi ira munowakonda. Thawi detene muze muayamikelenga kapanga yapama. Ababa anayo kanamusazi-eda Yehova, kanotandiza a-imiwa ira kaulukule mwauzimu. Munokoza kozeela udindo unola vosamalela mwachikondi athu a m’banja linyu koma teto a mupingo. Koma teto vowandela athu amo-iwa ira munowakonda koma teto munowayamikela. — Yoh. 15:9. w23.12 28-29 ¶17-18

Ngakhale ira iyovano nili atumiki orormeleya a Yehova, mofwanafwana na athu etene, ninogumana na mavuto koma teto marenda. Thawi dimo-i ninoruni-iwa kapena zuzumi-iwa na athu oidana na athu a Mulungu. Yehova kananiteteza ira kanigumane na mavuto, koma unonilonjeza ira unoza anitandize. (Yes. 41:10) Liye anitandiza ninopitilizave kala osangalala, ninosakula vyongo mwa zelu koma teto ninokalave ororomeleya wa liye ngakhale vevo vinakaleathu vyorucha panga eno. Yehova unonilonjeza ira unoza aniva-e “murendele wa Mulungu” oromoliwa m’Baibulo. (Afil. 4:6, 7) Muthu akaana murendele unola murima na maganizwae vinokala m’malo chifukwa yoi uli va usamwali wapama na Yehova. Murendele unola ngoi “athu katinawande uvwechecha” ndipo ngodabwi-a kwaranya mwemo ninaganizele iyo. Kodi nyo teto muriminyu owambeela kalavo m’malo mungapempelile wa Yehova mokumela vati va murima? Moovwa eno chifukwa ya “murendele wa Mulungu.” w24.01 20 ¶2; 21 ¶4

Konda Mulungu unopangi-a ira athu ororomeleya katamande zina lae na murima wetene. Mwene Davide ooiziwa ira tamanda zina la Yehova unatantauza mutamanda Yehovoyo. Eno navwa zinali ninoganizela makalelwae apama koma teto chito dae dodabwi-a. Davide oofuna ira aonenga ira zina la Babae ti lowela koma teto alitamandenga. Liye oofuna ira apangenga vyevyo na “iliyetene ya muwari [mwae]” kapena ira na murima wetene. Mofwanafwana na Davide, naaliwene Alevi koosogolela votamanda Yehova. Moviyevi-a, aliwa koosomedela ira katinawande fotokoza mokwakwanela ulemelelo unoyo zina lowela la Yehova linafuneyaathu wachela. (Nehe. 9:5) Mookaikela, Yehova oosangalala noviyevi-a koma teto mutamanda kumela vati vamurima wewu. w24.02 9 ¶6

Yehova kanaza auwonani ira muli olepela chifukwa yoi kamukwakwaneli-ede yolinga ineyo kamwawande ikwakwaneli-eda. (2 Akor. 8:12) Baibulo linoonga ira “Mulungu kai oolungama oyi adiwale chitwinyu.” (Aheb. 6:10) Eno nanyen’ne kamudiwalenga vyevyo muirile nyo. Muganizelenga vyolinga vyevyo muvikwakwaneli-ede nyo wale kaya kulimbi-a usamwalinyu na Yehova, wandela amo-iwa vyokuza liye kapena badiziwa. Monga mwemo mukan’le nyo mukwakwaneli-edanga vyolinga vinyu mundulimu, munokoza pitiliza kwakwaneli-eda yolinga inyu vathawiila. Mokami-iwa na Yehova, nyo teto munokoza kwakwaneli-eda yolinga inyu. Teto mwaesaesanga ira mukwakwaneli-ede yolinga inyu yauzimu, musangalalenga na mwemo Yehova unaukami-elani liye koma teto mwemo unaudaliselani liye. (2 Akor. 4:7) Teto akala kamunafooke munoza mufwanye madaliso anjinji.— Agal. 6:9. w23.05 31 ¶16-18

Yehova unofunechecha wandela athu anayo unaakonda liye ira unosangalala na aliwa. Malemba kanoromola thawi mbiili vevo liye amuwandelile liye Yesu ira ngu Mwanae unoyo unamukonda liye ndipo unosangalala na liye. (Mat. 3:​17; 17:5) Kodi munokoza funa vwa Yehova ausimikizelangani ira unosangalala na nyo? Liye kanaonga na iyo mwachindunji koma unaonga zela m’Mawae. Ninokoza “vwa” mawu a Yehova oonga ira unosangalala na iyo nawelenganga mawu a Yesu m’mabuku a Uthenga Wapama. Yesu oosazi-eda ndendende Ababae. Eno nawelenganga ira Yesu oosangalala na o-arelae ororomeleya anayo katali angwilo, ninoiziwa ira Yehova unosangalala na iyo. (Yoh. 15:9, 15) Nagumana na mavuto kavinatantauza ira Mulungu kanasangalala na iyo. M’malomwiwa, vyevi vinoniva-a mwai otonyi-eda ira ninomukonda vinjinji Mulungu ndipo ninomuroromela. — Yak. 1:12. w24.03 28 ¶10-11