Ukwinong’onela Abanji Kukanavwa Ukwagha Amapindu

Ubaba akaba we songo uwa Chalichi icha United Church of Canada, usabata aliwesi akatutumagha une nu muyemba wane ku sande sukulu. Ukufuma apo, pakabalilo aka 11:00 a.m. tukabukagha nu baba pakwiputa ukwabasongo. Pamusanya tukabukagha nu Mama ku Nyumba iya Bumwene. Chikaba chipepe ukuti twenye impambano yo yikabapo pakasi ka vipanga vibili ivi.

Umama akanda pakubabuzyako abamanyani bache u Bob nu Marion Hutcheson vyo akamanyilagha mu Bayibolo, bo pisinda pache bope bakiza baba Bakaboni ba Yehova. Mu 1958 Umukamu nu Muyemba u Hutcheson bakiza basenda une poka nabana babo abanyamata batatu ukuti tubuke ku lukomno ulwa masiku 8 ulwa mutu uwakuti Ubwighane Bwache [Divine Will] lo lukaba ku town iya New York. Nanti inkwennya kwisinda nkuzyaghannya ukuti chitakaba chipepe ukuti basende, loli ulukomano ulu lukaba ulwakuti te nkaluluvye lumo pa bumi bwane.

ABAKAMU NA BAYEMBA BAKANAVWA UKUTI IMBOMBE IVYINJI MU MBOMBO IYA YEHOVA

Pakabalilo ko nkaba ne munyamata, pakaya tukatekagha ing’ombe, ingulube, ing’ozi ni nkuku. Nkanda pakwinong’ona ukuti imanyile nize imbe ne wavetinale. Umama akamubuzya usongo uwa chipanga ukuyana na vyo nkinong’onagha ivi. Umwachisa usongo uyu akankumbusya ukuti tukwikala “mumasiku aghabumalilo,” sona akambuzya mo imyaka yo ningikala ku univesite, yingakwafizya ubumanyani bwane nu Yehova. (2 Timo. 3.1) Ichifukwa cha fundo zyo umukamu uyu akambuzya, nkinong’ona ukuti ntakabukeko ku univesite.

Pakabalilo aka nkaba ukuti ntakumanya cho nkwiza pakubomba nanti namalizya isukulu ku sekondale. Napo usabata aliwesi nkabikaghapo umoyo pakulumbilila, loli ntakahobokagha nu bulumbilili sona ntakinong’olelapo ukuti ningize imbe ne mupayiniya. Mumalo mwache ubaba nu muzuna wache bo batakaba Bakaboni ba Yehova, bakandimbikisya ukuti inje nande pakubomba imbombo ku kampani iya insuwalansi ku Toronto. Ubaba wane umunandi akaba nu budindo ubukulu ku kampani, so nkitikizya imbombo iyi.

Ku Toronto, nkamalilagha akabalilo akatali pakubomba imbombo sona nkakolelanagha na bantu bo batakaba Bakaboni, vyo vikampangisya ukuti nande pakupotwa ukubuka ku nkomano nu kulumbilila akabalilo kosi. Pabwandilo nkikalagha nu sekulu wane yo atakaba we Kaboni wa Yehova, loli akati afwa nkalondiwanga ukuti naghe amalo aghanji aghakwikala.

Imbumba iya Hutcheson, yo yikasenda pakuya ku lukomano lo lukaba mu 1958 bakaba ngati bapapi bane. Bakanitizya ukuti nande pakwikala nabo ku nyumba yabo sona bakanavwa ukuti ubumanyani bwane nu Yehova bughome. Nkoziwa mu 1960, poka nu mwana wabo u John. U John akanda pakupanga ubupayiniya, ivi vikankazya sana ukuti nune nande pakulumbilila nkani. Abakamu muchipanga bakamanya ukuti nkuya pantazi mwabuzimu, ivi vikapangisya ukuti bansale ukuba uwakwenelezya Inkomano izya Ubumi Bwitu Ubwachikilisitu nu Bulumbilili.

NKAMWAGHA UWAMWITU UMWIZA SANA YO AKANAVWA UKUTI NANDE UBUPAYINIYA

Mu 1966, tukasendana nu Randi Berge, yo akaba mupayiniya uwakulimbikila sana, sona akaba wakwisengannya ukuya kulikosi ko kukalondiwanga ubutuli. Uwakwendela idela akahoboka na mo tukabombelagha ivintu, cho chifukwa akatulimbikisya ukuti tuye twavwe ku chipanga icha ku Orillia, Ontario. Umwakusita ukuchedwa tukapakila ukatundu witu nu kubuka.

Tukati twafika bulo ku Orillia, nune bulo nkanda ubupayiniya ubwakabalilo kosi. Nune nkanda ukuhoboka ngati mo u Randi akahobokelagha! Nkati nanda pakubikapo umoyo pakubulumbilila, nkaba wakuhoboka sana ukubavwa abantu ukwivwisya ubwanaloli ubwa mu Bayibolo. Chikaba chakuhobosya sana ukwennya imbumba yimo ku Orillia ukuti yasinta ivintu pa bumi bwabo nu kwanda ukumubombela u Yehova.

UKUMANYILA ICHINENELO ICHIPYA NU KUSINTA AKINONG’ONELE

Pakabalilo ko tukabuka ku Toronto, tukakomana nu Arnold MacNamara, yo akaba mugulu ilya bakamu bo bakwenelezya pa Beteli. Akatulaba nanti tungighana ukuti tube bapayiniya bapadela. Pakabalilo kanako nkamula ukuti: “nitikizya tungabuka kulikosi! Loli kutakabe ku Quebec!” Ntakalondagha ukubuka ku Quebec, ichifukwa chakuti abantu bo bakunena Ichizungu bo bakikalagha ku Canada, batakakolelanagha na abantu bo bakikalagha ku Quebec ko bakanenagha ichi French. Pakabalilo kala, abantu aba ku Quebec bakapangagha amademo aghakulimbana ni boma ilya Canada, ichifukwa chakuti bakalondagha ukuti u Quebec iyimile paweka.

U Arnold akamula ukuti, “ku Quebec ghogho malo gheka gho iofesi yikwitikizya ukutumako abapayiniya abapadela pakabalilo aka.” Pakabalilo kanako, nkitikizya ukubuka. Nkamanya ukuti u Randi akalondagha nakale ukuti aye abombelaghe ku Quebec. Pisinda pache, nkamanya ukuti ichakusala ichi chocho chikaba chiza nkani pa bumi bwitu!

Tukati twamanyila ichinenelo icha chi French ukwa masabata 5, une nu Randi ni mbumba yimo tukabuka ku Rimouski, amakilomita aghakupululila 540 kumitu ichakubufumilo ubwizuba ku Montreal. Tukaba ukuti tuchili tuli ni vintu ivyinji ivyakuti tukumanyile, ivi vikabonekela nkani pakabalilo ko nkabelengagha ivyakufumusya vimo pa lukomano. Mumalo mwakunena ukuti “palukomano ulu inti tube balendo abinji abakufuma muchisu icha Austria,” loli nkapuvya nu kunena amazyu ghakukolanako aghakuti “abalendo inti babe viyuni ivikulu.”

Ku Rimouski, twebantu 4 uswe tukanda ukwikala poka na bayemba 4 bo bakaba ukuti batasendizwe sona Umukamu nu Muyemba u Huberdeau na bana babo abalindu babili. Umukamu nu Muyemba u Huberdeau bakapangagha lenti inyumba inkulu sona abapayiniya bosi bo bakikalaghamo bakavwangapo pakulipila. Tukayitizyanga ukuti Inyumba Inswepu ichifukwa chakuti inyumba iyi kuntazi kwache yikaba nswepu sona yikaba ni mpanda inswepu. Munyumba yila tukikalaghamo abantu pakasi pa 12 nu 14. Une nu Randi pakuti tukaba swe bapayiniya abapadela, tukalabilagha pandabi-ndabi nkani pakuya mubulumbilili, pamusanya na kuchamabwila, so tukapalizyanga sana ichifukwa chakuti akabalilo kosi tukabanga na bakwenda nabo mubulumbilili, napo akabalilo kamo kuchamabwila kukakatalagha sana.

Tukanda ukukolelana sana na bapayiniya abasubalilwa aba, bakaba ngati bantu abamumbumba yitu. Pakabalilo kamo tukikalagha poka pakota umoto pachipembo pamo ukuba ni siku ilyakupiyila poka. Umukamu yumo akaba wakwimba, po Pachibelusi chilichosi pabusiku tukimbagha inyimbo nu kutyonga.

Abantu abinji ku Rimouski bakaba ni chinyonywa ichakuti bamanyile ivyinji ivyakukwafannya ni Bayibolo! Tukaba bakuhoboka sana ukwennya ukuti pa myaka 5 bulo, abamanyili aba Bayibolo abinji bakaya pantazi nu koziwa. Ichipanga chikabukilila ukukula nu kufika pa balumbilili 35.

Ku Quebec, tukamanyisiwa ivintu ivyiza sana vyo vikatutula pakulumbilila. Tukennya mo u Yehova akututulila mubulumbilili nu kwagha ivintu vyo tukalondiwanga pa bumi. Umwakongelezyapo, tukamanyila sona ukubaghana abantu bo bakanenagha ichi French, ichinenelo chabo, na kikalile kabo vyo vikatupangisya ukuti nuswe twande pakughana akikalile kabo.—2 Koli. 6.13.

Umwakuchenusya, iofesi yikatubuzya ukuti tubuke ku tawuni iya Tracadie, kubufumilo ubwizuba ku New Brunswick yo yikaba kupipi ni nyanja. Ivi vikapangisya ukuti chibe chakutamya ichifukwa chakuti pakabalilo kala tukaba ukuti twasayinilana bulo ikontilakiti iya lenti iya nyumba ni yakumanyisya pa sukulu yimo. Umwakongelezyapo, abamanyili bitu bamo aba Bayibolo bakaba ukuti bitikiziwa bulo ukuba balumbilili sona pakabalilo ako tukaba ukuti tuli pakuzenga Inyumba iya Bumwene.

Pa Chibelusi na pa Sabata tukiputa ivyakukwafannya ni nkani iyi sona tukabuka ukuti tuye tumannyeko ku Tracadie, ko kukaba kwakupambana sana na ku Rimouski. Loli tukinong’ona ukuti nanti u Yehova akulonda ukuti tubuke, inti tubuke. Tukamuyezya u Yehova nu kwenya ukuti akefyapo ivyakupinga vyosi. (Mala. 3.10) Ichifukwa chakuti u Randi akaba pabumanyani ubwakughoma nu Yehova, atakiyinong’onelagha weka sona akaba ni nyinong’ono inyiza, vyo vikavwa ukuti chibe chipepe ukusama.

Muchipanga chitu ichipya u songo akabamo weka bulo izina lyache u Robert Ross. Akapangagha ubupayiniya nu muchi wache u Linda, sona bakati bapapa umwana wabo umulumendo, bakinong’ona ukuti babukilile ukwikala kula-kula. Napo bakalelagha umwana wabo umulumendo, loli bakatukazya sana une nu Randi ichifukwa chakuti bakatupokelelagha akiza sona bakalimbikilagha pambombo iya kulumbilila.

TUKASAYIWA SANA ICHIFUKWA CHAKUBOMBELA KO KUKALONDIWANGA UBUTULI

Tukati twapanga ubupayiniya ku Tracadie kwa myaka yibili, umwakuchenusya, tukapokela sona ubutenga bo tutakinong’onelaghako ubwakuti twande imbombo iyakwendela idela. Tukendelagha ivipanga ivya chinenelo icha Chizungu ukwa myaka 7, pisinda pache bakatutuma ukuti tuye tubombelaghe ku Quebec muvipanga ivya chinenelo icha chi French. Uwadela witu yo akatwenelezyanga ku Quebec, izina lyache u Léonce Crépeault, akampalizya pa nkani zyane zyo nkanenagha. Loli pisinda pache akabalilo kosi akandalusyanga ukuti, “Ka ungabomba ichoni ukuti inkani zyako zibanje zyakufika pamoyo?”a Umukamu uyu akanavwa ukuti imbikaghepo umoyo pa vintu vyo nkumanyisya ukuti vibanje vyakwivwika akiza sona vibanje vipepe ukuvyivwisya.

Imbombo yane yo akabalilo kosi nkuyikumbukila, nkayibomba mu 1978 ku Lukomano Ulwa Maluko Ghosi ku Montreal, lo lukaba nu mutu uwakuti “Mube nu Lwitiko Ukuti Muwine [Victorious Faith].” Nkabombelagha ko bakanozyanga ichakulya. Tukalindililagha ukuti inti kwize abantu 80,000 sona tukwiza pakubapwelelela muzila iyakupambana na yo tukabombezya kwisinda. Chilichosi chikaba chachilendo: ivibombelo, indondomeko iya vyakulya ni zila zyo tukabombezyanga pakupiya ivyakulya. Tukaba ni vimagalimoto 20 ivikulu vyo vikaba na mafuliji kuko, loli akabalilo kamo vimo vikakomanikagha. Bo tuchili pakwanda ulukomano lwitu isiku ilyabwandilo, tukaba ukuti tuchili tutingiye mu sitediyamu ukuti tuye tubike ivintu mumalo mwache mupaka pabusiku pakasi, ichifukwa chakuti kusitediyamu kukaba ivya lwangalo. Sona tukapemba umoto po izuba lichili litafumite ukuti tupiye ichakulya icha pandabi-ndabi! Napo tukalitagha sana, loli nkamanyilako ivyinji ukufuma kubamwitu bo tukabombagha nabo ichifukwa chakuti bakalimbikilagha imbombo sona bakaba ni nkalo inyiza. Pakabalilo aka tuchili tuli pabumanyani na bosi bo tukabombagha nabo. Ichi chikaba chintu chakuhobosya sana pa lukomana lo tukaba nalo ku Quebec, napo kuchigaba ichi mumyaka iyapakasi pa 1940 nu 1960 bakabayivyanga abakamu na bayemba bitu!

Nkamanyilako ivinji ku bamwitu abakwenelezya pa lukamano ulukulu lo tukaba nalo ku Montreal. Umwaka ughu, u David Splane, yo pakabalilo aka akubombela Mukagulu Akakwenelezya, weyo akaba wakwenelezya ulukomano. Ulukomano ulwakukonkapo, bakandaba ukuti une nene imbombe imbombo iyakwenelezya ulukomano.U David akanavwa sana.

Mu 2011, tukati twahoboka ni mbombo iyakwendela idela ukwa myaka 36, bakanitizya ukuti inje imbe ne mumanyisi uwa Sukulu iya Basongo aba Chipanga. Une nu Randi tukaghona mumabedi aghakupambana-pambana 75 pa myaka yibili, loli tukabombagha vyosi ivi ichifukwa chakwiyipa. Abasongo bakapalizyanga sana ichifukwa chakuti bakennya ukuti Akagulu Akakwenelezya kakupwelelela ubumanyani bwabo nu Yehova.

Pisinda pache, bakambuzya ukuti inje nande pakumanyisya Isukulu iya Balumbilili aba Bumwene. Abana aba sukulu bakiyivwanga ukuti bakalitagha sona bakapasyanga ichifukwa chakuti indondomeko yache yikaba ni vyakubombiwa ivyinji: Bakikalagha mukilisi ukwa maawala 7 pisiku, ichamabwila chilichosi ukwa maawala ghatatu bakabombelagha zila vyo baya pakumanyila sona usabata aliwesi bakabanga ni vyakubomba 4 pamo 5. Une nu mumanyisi uwamwitu tukabalongosolela ukuti mutangakwanisya ukubomba vyosi ivi, loli nu butuli ubwa Yehova mungakwanisya ukubomba. Akabalilo kosi inti nkumbukilaghe mo vintu vikendelagha ichifukwa chakuti abana aba sukulu bakasubalilagha u Yehova nu kukwanisya ukubomba ivintu vyo nge pabene batakakwanisya ukubomba.

UKWINONG’ONELA ABANJI KUKANAVWA UKWAGHA AMAPINDU

Ichifukwa chakuti umama wane akinong’onelagha abanji, vikavwa ukuti abamanyili bache aba Bayibolo babuke pantazi sona vikamwavwa ubaba ukuti asinte inyinong’ono zyache pankani iya mo akamwenezyanga ubwanaloli. Pakati pendapo amasiku matatu ukufuma po u mama akafwila, tukaswigha ukuti ubaba iza ku Nyumba iya Bumwene ukuti ize ivyisye inkani iya bantu bosi, sona akabukilila ukwiza ku nkomano ukwa myaka 26. Napo u Baba atakoziwa, loli abasongo bakambuzya ukuti akabalilo kosi weyo akabanga wabwandilo ukufika pa nkomano usabata aliwesi.

Umama wane akaba sona ichakwenelezyapo ichiza kwa une na bayemba bane. Abayemba bane bosi batatu na balume babo bakumubombela u Yehova umwabusubaliwa. Abayemba babili bakubombela ku ofesi iya ku Portugal sona weka akubombela ku Haiti.

Une nu Randi swe bapayiniya abapadela ku Hamilton, Ontario. Pakabalilo ko tukendelagha idela, tukahobokagha sana ukubuka pakumanyila Ibayobolo na bantu nu kunyokelako ku bantu. Pakabalilo aka, tukuhoboka sana ukwennya ukuti bo tukamanyilagha nabo Ibayibolo bakubuka pantazi nu kwanda ukumughana u Yehova. Sona pakabalilo aka po tukuba pabumanyani na bakamu na bayemba muchipanga chitu ichipya, tukukaziwa sana ukwennya mo u Yehova akubatulila mukabalilo akiza na kantamyo.

Nanti tukwennya kwisinda, tukubapalizya nkani abakamu na bayemba bo bakalangizyanga ukuti bakutwinong’onela muzila izyakupambana-pambana. Nuswe bulo tukuyezya-yezya ‘ukubinong’onela abanji nu kubakazya ukuti bamubombelaghe u Yehova mulimosi mo bangakwanisizya. (2 Koli. 7.6, 7) Umwakufwanikizya, imbumba yimo umuchi, umunyamata nu mulindu bosi bapayiniya aba kabalilo kosi. Nkamulalusya umulume nanti wepe inong’oneyepo ukuti angaba mupayiniya. Akanamula ukuti akubavwa abapayiniya batatu. So nkamulalusya ukuti, “Ka uwe ungabatula akiza ukuchila mo u Yehova angabatulila?” Nkamukazya ukuti wepe angaba wakuhoboka ngati mo abene bakuhobokela. Pakati pendapo imyezi 6 bulo, wepe akanda ubupayiniya.

Une nu Randi inti tubukilile ‘ukubabuzya abankulilo izyakuntazi’ ivyakukwafannya nu Yehova ‘ni mbombo izyakuswighisya izya Yehova’ sona tuli nu lusubilo ulwakuti bope bakwiza pakuhoboka pakumubombela u Yehova ukuchila mo uswe twabombela.—Sali. 71.17, 18.