MURU OFUNJEDHA 16
“Rongolaa unodha venyathi”!
“Yesu atom’mwandela [Marta] ira: ‘Rongolaa unodha venyathi.’”—JU. 11:23.
NYUMBO 151 Iye Adzaitana
VINOFUNA I-YO FUNJEDHAa
1. N’nga zombwe unango athonyi-edhe a-vi ira unororomela maningi ira atu okwa tanodha venyathi-iwa?
ZOMBWE unango dhinalee Matthew utokaana marenda malukulu thitho ukanle airiwanga operasau fendo dhinjinji. Angana vwaya 7, liye vambo-i naanamabalee tatoonela programa ya JW Broadcasting®. Komoni wa programiyo, tatoonela thitho vidiyo ya nyumbo yothonyi-edha atu tawachelanga odhiveliwiwa iwa enao tavenyathi-iwile.b Programiyo ingamadhi, Matthew atoodhowa vevo vali anamabalee noa-inda mandha noonga ira: “Mutoona m’ma na baba, masiki ndakwa, ndinodha venyathi-iwa. Vyongo vyothene vinodha kala pama.” Kathuulelani mwemo anamabalao mwasangalalile aliwa ona ira mwanuo unororomela maningi ira atu okwa tanodha venyathi-iwa.
2-3. Mwasiwa ngwan’ni pyofuneya thuulelanga maningi yolanyedha yoi atu okwa tanodha venyathi-iwa?
2 Pyapama ira hora dhothene nithuulelanga ira atu takwide tanodha venyathi-iwa. (Ju. 5:28, 29) Mwasiwa ngwan’ni ninoonga e-no? Namwasa oi kaninoidhiwa hora inofuna i-yo bulela marenda malukulu venango mo-odedi-edhela mutu unamdhiveliwana i-yo unooda wukwa. (Namal. 9:11; Yak. 4:13, 14) Roromela ira atu okwa tanodha venyathi-iwa unooda nikami-a ira nivilele nagumanangana nyarwa ninga dhedhi. (1 Atez. 4:13) Malemba anonisikimizela ira Babi-u wadhulu unoniidhiwa pama thitho unonidhiveliwana maningi. (Luka 12:7) Yohova Nlungu unoniidhiwa pama thitho unodha nivenyathi-a na makalelo ana i-yo ooda thuulela yongo ili yothene. Yohova atoothonyi-edha ira unonidhiveliwana maningi voniva-a ngari yoi nidhakaena ingumi yo-omala thitho nivenyathi-a akala ira nitokwa!
3 Muyofunjedha yei, yoroma ninotapanya mwasee unofwanela i-yo roromelanga yolanyedha yoi atu okwa tanodha venyathi-iwa. Vasogolovee, ninotapanya mwasa wa Bibilyani olimbi-a iroromelo wenuo una madhu a lemba linosogolela yofunjedha yei: “Rongolaa unodha venyathi.” (Ju. 11:23) Vomari-a, ninofunjedhani vyevyo vinaire i-yo ira ninororomelenga maningi ira atu okwa tanodha venyathi-iwa.
MWASEE UNOFWANELA I-YO ROROMELELA YOLANYEDHA YOI ATU OKWA TANODHA VENYATHI-IWA
4. N’nga ira niroromelenga yolanyedha ninofwala kala osikimizela vyan’ni? Muonge ifwanafwani-o.
4 Ira niroromele yolanyedha inango, ninofwanela kala osikimizela ira unolanyedhuo ngofunechecha thitho utokaana kopolo dhoirela vilanyedhile liyevyo. Nifwanafwani-edhe ira nyumbinyu itonongeya maningi na lipevo nlukulu. Fwinyu utodha thitho unoulanyedhani ira, ‘ndinoukami-ani manga okoka nyumbinywila.’ Liye unoonga vyevi mosikimiza thitho nyo munoonadi ira unooda ukami-ani. Akala utokaana dodoliso lomanga thitho utokaana mafarameto othene ofuneeleya, munooda idhiwadi ira unoukami-ani. Ee-no munororomela yolanyedhayee. N’nga munoona a-vi vya yolanyedha ya Nlungu yoi unodha venyathi-a atu okwa? N’nga liye ngofunechechadi thitho utokaana kopolo dhokwakwaneli-edha yolanyedhiyo?
5-6. Mwasiwa ngwan’ni kaninokaikela ira Yohova ngofunechecha dhavenyathi-a atu okwa?
5 N’nga Yohova unofunechecha dhavenyathi-a atu okwa? Kai vyoira fuka. Liye atoovudhelela atu angasi ira talembe yolanyedhayee Bibilyani yoi unodha venyathi-a atu okwa. (Esaya 26:19; Oseya 13:14; Apok. 20:11-13) Yohova alanyedha, hora dhothene unokwakwaneli-edha vyolanyedhavyee. (Yoswa 23:14) Thitho liye ngofunechecha dhavenyathi-a atu takwide. Mwasiwa ngwan’ni ninoonga e-no?
6 Kathuulelani vyaongile Yobo. Liye kaakaikela ira masiki akwe Yohova unodha mvenyathi-a. (Yobo 14:14, 15) Yohova ngofunechecha venyathi-a arumiwee othene enao takwide ira takaena manungo apama thitho osangalala. N’nga munoona a-vi vya atu Mabiliau enao takwide ta-anakaena ngari yofunjedha vyoonga Yohova? Nlungwi-u waudhivela ngofunechecha avenyathi-a. (Mayir. 24:15) Liye unofuna ira tadhakaena ngari yodhakala afwee thitho yodhakala muilamboi modhowa nodhowa. (Ju. 3:16) Veva pyooneelatu ira Yohova unofuna dhavenyathi-a atu takwide.
7-8. Mwasiwa ngwan’ni ninofwanela kala osikimizela ira Yohova utokaana kopolo dhooda venyathi-a atu takwide?
7 N’nga Yohova utokaana thitho kopolo dhooda venyathi-a atu okwa? Ee! Liye ngwa “kopolo dhothene.” (Apok. 1:8) Ee-no liye utokaana kopolo dhooda gonji-a mwidani uliothene thangani-avo wukwa. (1 Akor. 15:26) Ninolimbi-iwa thitho didili-iwa rima namwasa oidhiwa vyevi. Kathuulelani vyam’mwireele rongola Emma Arnold. Liye na banjalee tatogumanana vyowesedha vilukulu vya wesedhile iroromelwiwa va hora ya kondo ya nambili yavailambo yothene yavathi. Vofuna mlimbi-a mwanee wa i-yana namwasa opiwa waatu aadhiveliwana aliwa perezoni yooni-edhao nyarwa atu a Nazi, Emma aongile ira: “Akala ira atu okwa katinovenyathi-iwa modhowa nodhowa, kuongela thitho ira wukwa utokaana kopolo kwaranya Nlungu kai e-no?” Kavali yongo yakopolo maningi kwaranya Yohova! Nlungu wa kopolo dhothene apanduchile ingumi unooda thitho weli-edha ingumi waatu takwide.
8 Mwasa unango unaniiri-e roromela ira Nlungu unodha venyathi-a atu okwa ngoi, unothuulela vyongo kwaranya mutu uliothene. Liye unoromola dhina la nyenyedi iliyothene. (Esaya 40:26) Unothuulela thitho atu enao takwide. (Yobo 14:13; Luka 20:37, 38) Liye unothuulela vyongo ving’ono ving’ono vyoonga atu anofuna dhavenyathi-iwa thangani-avo makalelwiwa na maoneelwiwa, vyevyo vyaireile vaingumiwa thitho vyevyo vyaidhiwa atu.
9. Mwasiwa ngwan’ni munororomela ira Yohova unodha venyathi-a atu takwide?
9 Pyovweya roromela yolanyedha ya Yohova yoonga ira unodha venyathi-a atu okwa, neri-a nitoidhiwa ira unofunechecha thitho utokaana kopolo dhokwakwaneli-edha yolanyedhai. Kathuulelani mwasa unango unoniiri-a roromela yolanyedha ya Nlungu yoi atu okwa anodha venyathi. Yohova atooviirana vyevi ndulimu. Ndulimu atova-a alombwana angasi ororomeleya thangani-avo Yesu, kopolo dhooda venyathi-a atu okwa. Va-eeni dhoweni nitapanyeni mwasa oonga vya m’mbo-i mwaatu aavenyathi-idhe Yesu ofwanyeya va lemba la Juwau kapitulu 11.
FWEE WA YESU ATOOKWA
10. N’nga chini yaireile va dambo n’nango Yesu alaleelanga kombela wa i-nje wa Yorodano, n’nga liye airilen’ni? (Juwau 11:1-3)
10 Muleri Juwau 11:1-3. Kafwanafwani-edhani ira munoona vyevyo vyaireile wu Betaniya komoni wa yawa ya 33 C.E. Yesu angali naafwee avarimani tatamonio, Lazaro naarongolee ambili Mariya na Marta. (Luka 10:38-42) Mbwenye Lazaro atoroma bulela thitho arongolee tatoosukwala Maningi. Arongolee a Lazaro tatootumiza milanyu wa Yesu wenuo ali kombela n’nango la Yorodano, ulendo owenda malambo menli kumela wu Betaniya. (Ju. 10:40) Pyovwi-a tangaranga ira Lazaro akwide milanyu iiranga fiyawene wa Yesu. Angalive ira Yesu atoidhiwa ira fwee utokwa, liye alive wewo wa malambo enango menli thitho vasogolovee, atoodhowa wu Betaniya. Yesu vyafiya liye tatamoniwo vatoovira malambo manai kumela va kwide Lazaro. Yesu afuna aire yongo inakami-e afwee thitho mlemeza Nlungu.—Ju. 11:4, 6, 11, 17.
11. N’nga mwasula unonifunji-an’ni vya mwemo munairele i-yo vyongo naafwi-u?
11 Yofunjedha yei, inonifunji-a mwemo munairelenga i-yo vyongo naafwi-u. Kathuulelani vi: Hora yatumiza milanyu Mariya na Marita wa Yesu, kaiira tamvepa ira adhe Betaniya. Tafuna tam’mwandele ira fwee wavarima unaabulela. (Ju. 11:3) Lazaro angakwide, Yesu angaodile mvenyathi-a angali undendai. Mbwenye atosakula dhowa wu Betaniya ira amakale vambo-i naafweawo, Mariya na Marta. N’nga nyo mutokaana fwinyu unoukami-ani mwa-anamvepeve? Akala ti-eeno, munoidhiwa ira munooda n’nyindela ira unodha ukami-ani “vakala nyarwa.” (Sang. 17:17) Mofwanafwana na Yesu, dhoweni nikalenga onyindeleya waafwi-u! Dhoweni nidhowenanive tapanya mwasula ira nione vyongo vinoireya.
12. N’nga Yesu alanyedhilen’ni wa Marta, n’nga mwasiwa ngwan’ni anofwanela roromela yolanyedhiyo? (Juwau 11:23-26)
12 Muleri Juwau 11:23-26. Marta utoidhiwa ira Yesu utowandamela wu Betaniya. Mombaranya utodhowa mamgumananee nom’mwandela ira: “Mbwiyeni mwa-akale wuno rongolanga kaakwe.” (Ju. 11:21) Vyevi pyaimbarimbari neri-a Yesu angaodile m’mwili-a Lazaro. Mbwenye liye unothuulela irana yongo inango yavakundu maningi. Unolanyedha ira: “Rongolaa unodha venyathi.” Thitho unom’mwandela Marta mwasa unango unam’mwiri-e roromela yolanyedhai ira: “Miyo ndili venyathi na ingumi.” Vyevi pyaimbarimbari neri-a Nlungu atomva-a kopolo dhovenyathi-edha atu okwa. Ndulimu liye atovenyathi-avo sikana na zombwe thitho vinooneya ira ali dambo lakwide aliwa. (Luka 7:11-15; 8:49-55) N’nga unooda a-vi venyathi-a mutu ukwide vangavirile malambo 4 kumela vevo vakwide liye thitho tutulee litoroma nuka venango nongeya?
“LAZARO KAKUMA!”
Yesu atovwela tangaranga maningi afwee enao takweliwile (Muone ndima 13-14)
13. Movwelana na lemba la Juwau 11:32-35, n’nga Yesu airilen’ni angaoni Mariya naatu enango talanga? (Muone thitho iruthiruthi.)
13 Muleri Juwau 11:32-35. Kathuulelani vyevyo vinoireya vasogolovee. Mariya rongolee unango wa Lazaro, utodhowa mamgumanana Yesu. Liye unoonga okoka vyaongile balee Marta ira: “Mbwiyeni mwa-akale wuno rongolanga kaakwe.” Liye vambo-i naatu tali vevo, tali atangaranga maningi. Voona thitho uvwa atwao talanga vyatomkuza maningi Yesu. Namwasa odhiveliwana maningi afweao na liyene atogwi-a mi-odi. Yesu unoidhiwa pama mwemo munodhivwela i-yo mutu unomdhiveliwana i-yo akwa. Pyooneelatu ira ali ofunechecha kumi-avo yongo yairi-idhe ira takale osukwala!
14. N’nga ninofunjedhavon’ni vyoonga Yohova va vyairile Yesu angaoni Mariya alanga?
14 Vyairile Yesu angam’moni Mariya alanga, vinothonyi-edha ira Yohova ndi Nlungu wa tangaranga dhilukulu. Mwasiwa ngwan’ni ninoonga ee-no? Ninga mwemo muonele i-yo muyofunjedha ivirile, Yesu unothonyi-edha pama mwemo Babee munothuulela liye thito monovwela liye. (Ju. 12:45) Naleringa ira Yesu atoovwa tangaranga maningi angaoni afwee talanga thitho na liyene atola, ninooda onga ira Yohova unokuziwa thitho aniona nilanga namwasa wa tangaranga. (Sal. 56:8) N’nga vyevi kavinouiri-ani funa kala vauxamwali na Nlungwi-u wa tangaranga?
Yesu atoothonyi-edha ira utokaana kopolo dhovenyathi-a atu okwa (Muone ndima 15-16)
15. Movwelana na lemba la Juwau 11:41-44, chini yaireile vamasiyeni a Lazaro? (Muone thitho iruthiruthi.)
15 Muleri Juwau 11:41-44. Yesu angafiile vamasiyeni a Lazaro atoawandela atu ira takumi-evo libwe lafungilena aliwa vamasiyenivo. Mbwenye Marta atoruni-a vyevi voonga ira, tutulo linooneya ira litoroma nuka venango nongeya. Ee-no Yesu atom’mwakula ira: “N’nga kandiuwandenle ira akala unororomela unodha ona titimi-o la Nlungu?” (Ju. 11:39, 40) Vasogolovee Yesu atoing’ana dhulu no lobela atu othene taonanga. Liye afuna ira avelele titimi-o lothene wa Yohova vavyothene vyaireile. Angamadhi lobela, Yesu atookuwa noonga ira: “Lazaro kakuma!” Lazaro atookuma masiyenimo! Veva Yesu atoira vyongo vyevyo atu vyaona aliwa kala vyo-oodeya.—Muone thitho madhu ava lemba la Juwau 11:17.
16. N’nga mwasa ofwanyeya va lemba la Juwau kapitulu 11 unonikami-a a-vi ira niroromelenga maningi ira atu okwa tanodha venyathi?
16 Mwasa unofwanyeya va lemba la Juwau kapitulu 11, unonikami-a ira niroromelenga maningi ira atu okwa tanodha venyathi. Mwasiwa ngwan’ni ninoonga e-no? Kathuulelani vyevyo Yesu vyam’mwandele liye Marta ira: “Rongolaa unodha venyathi.” (Ju. 11:23) Mofwanafwana na Babee, Yesu unofunechecha venyathi-a atu okwa thitho utokaana kopolo dhokwakwaneli-edha yolanyedha yei. Vyairile liye vokumi-a mi-odi, vinothonyi-edha ira unofunechecha mali-a wukwa thitho tangaranga dhedho dhinodha namwasa wa wukwa. Lazaro angakumile masiyenimo, vyatoothonyi-edha ira Yesu utokaana kopolo dhovenyathi-a atu okwa. Kathuulelani vyevyo Yesu vyamthuuchidhe liye Marta ira: “N’nga kandiuwandenle ira akala unororomela unodhaona titimi-o la Nlungu?” (Ju. 11:40) Nitokaana myasa dhovweya dhororomela ira yolanyedha ya Nlungu yoonga ira, atu okwa tanodha venyathi inodha kwakwanela. N’nga ninaire a-vi ira niroromelenga maningi yolanyedhai?
N’NGA NINAIRE A-VI IRA NINOROROMELENGA MANINGI IRA ATU OKWA ANODHA VENYATHI-IWA?
17. N’nga nithuulelenga vyan’ni naleringa myasa ya Bibilyani yaatu tavenyathi-iwile?
17 Muleringa thitho thuulela myasa dhaatu tavenyathi-iwile ndulimu. Bibilya linoromola myasa dhaatu 8 tavenyathi-iwile nokaana okoka ingumi vailamboi.c Ninofwanela funjedhanga mwapolepole myasa dhedhi. Mwaleringa muthuulelenga ira myasadhi dhinoonga vyaatu aimbarimbari enao tali alombwana, a-iyana thitho a-ima. Muonenga vinofunjedhavo nyo. Muthuulelenga thitho mwemo mwasa uliothene munothonyi-edha aliwa ira Nlungu ngofunechecha thitho utokaana kopolo dhovenyathi-edha atu okwa. Kwaranya vyothene mutuulelenga vya venyathi-iwa wa Yesu wewo uli ofuneya maningi. Thuulelani ira atu anjinji tatoona namethwiwa Yesu angavenyathi-iwile, vyevi vinolimbi-a iroromelwi-u.—1 Akor. 15:3-6, 20-22.
18. N’nga munaire a-vi ira muganyalinga na nyumbo dhokaana idedi-edho yoi atu okwa anodha venyathi-iwa? (Muone madhu achindo.)
18 Muvuruwanenga, omba nothuulela “nyumbo dhauzimu” dhoonga vya idedi-edho yovenyathi-iwa wa atu okwa.d (Aef. 5:19) Nyumbodhi dhinonikami-a ira niroromelenga maningi idedi-edho yoi atu okwa tanodha venyathi-iwa. Mudhivuruwanenga, dhiwesedha, omba thitho tapanya madhwee va lambela winyu wava banjani. Mulemeelenga madhwee thitho mwagumanana vyowesedha vilukulu venango mutu unomdhiveliwana nyo akwa, zimu wa Yohova unodha ukami-ani thuulela nyumbodhi thitho udidili-ani nouva-ani kopolo.
19. N’nga pivyongo viivi vinathuulele i-yo vyevyo vinofuna dhaireya atu tadha venyathi-iwa? (Muone kwadru loi, N’nga munodha afukan’ni?”)
19 Muonenga vyongo mathuulelonimwinyu. Yohova atooniva-a dodoliso looda vionona ningali muilambo ipya. Rongola unango atoonga ira: “Wa hora yolapela ndikadhi ndivifwanafwani-edha ndingali muilambo ipya, voi vinokala ninga ndinovwa nukela wa mafolori a Paradaizoni.” Thuulelani ira mutogumanana alombwana naa-iyana ororomeleya oongiwa Bibilyani. N’nga munofuna mungagumanile naani? N’nga munodha mfuka vyofuka viivi? Muvifwanafwani-edhe ira mutogumanana atu aadhiveliwana nyo enao takwide thitho muonanga vinoireya vahora igumanile nyo, ninga madhu oroma anoonga nyo, mukumbarelangana thitho mukumi-anga mi-odi mosangalala.
20. N’nga ninofwanela kala osikimiza rima iranan’ni?
20 Ninomsimba maningi Yohova namwasa wa yolanyedhayee yoi atu okwa tanodha venyathi-iwa. Kaninokaekela ira yolanyedhai inodha kwakwaneli-edhiwa, namwasa oi Yohova ngofunechecha thitho utokaana kopolo dhoirela vyevi. Dhoweni nikaleni osikimiza rima ira ninongo dhowanave roromela maningi idedi-edho yapereso yavadhulwila. Nairangana vyevi ninodha kala vauxamwali olimba na Nlungu wenuo unolanyedha wa mutu uliothene ira: ‘Odhiveliwiwinyu anodha venyathi!’
NYUMBO 147 Mulungu Watilonjeza Moyo Wosatha
a Akala mutu wam’dhiveliwana nyo utokwa, mo-okaikela munolimbi-iwa maningi na yolanyedha yoi atu takwide anodha venyathi-iwa. N’nga munaawandele a-vi atu enango mwasiwa unororomelelanyo yolanyedha yei? N’nga munaire a-vi ira muroromelanga maningi yolanyedhila? Ifunelo ya yofunjedha yei, kukami-a i-yo othene ira niroromelenga maningi yolanyedha yei.
b Vidiyo ya nyumbwila murwee ngoi, Dziko Latsopano Lili Pafupi thitho yatooni-iwa va programa ya JW Broadcasting® wa Novembro wa 2016.
c Muone kwadru loi “Anthu 8 Otchulidwa M’Baibulo Amene Anaukitsidwa” mu Nsanja ya Olonda ya 1 wa Agosto wa 2015, thakuru 4.
d Muone nyumbo dho-areladhi, mubukhu la nyumbo loi: “Imbirani Yehova Mosangalala”: “Yerekezani Kuti Muli M’dziko Latsopano” (Nyumbo 139), “Yang’ananibe Pamphoto” (Nyumbo 144) thitho “Iye Adzaitana” (Nyumbo 151). Munooda ona nyumbo dha broadcastingdhi va jw.org, “Dziko Latsopano Lili Pafupi,” “Dziko Latsopano Lomwe Likubwera,” na yoi, Dziko “Muone.”