Nogo naa ba Johba je jeeŋga da ole kaŋga kiỹe ni ga

1-2. Kur kaŋỹe ná, ne kirbe go koŋgo ba ŋga ɓalŋgu go neŋgu na ga.

KUR kaŋỹe gi je kirbi go Johba je jeegi da ole kam kiỹe ni ɗé ga. Mabana jen maniŋ ná, gi na kanum ɗé. Ɓaŋỹadiŋga kiỹe tome náge na kirbe ginane koloŋ mani lay kur go jenge da kur poliy kiỹe go esuwa ni. Kur go ŋga je gilŋgu kindiŋga ná, esi beŋga go sene nogo naa ba Johba je jeeŋga da ole kaŋga kiỹe ni ga.

² Da kunjile ɗimley kaaŋ ni ná, ŋga je gooleŋgu ne kolo me ba ŋga seneŋgu nee kura go Johba je jee kolo da ole kara go je tabiygeŋ kege ni ga (1 Jã 5:15). Lay ŋga je gooleŋgu ne kolo me ba ɓal go eje beŋga go ŋga kirbeŋgu go Johba je jeeŋga da ole kaŋga kiỹe ni ɗé ga lay, na ne kire go kaŋge mani ba je jeeŋga ná da màni lay ga.

KOLO JEE JOHBA KEY NÁ, NE DAY GO ŊGA JE MBOOBŊGUŊ ƊÉ JUMAR

3. Ne kolo me ba Johba tob go naŋga ulaŋguy ga.

³ Bible gilŋga nee kura go, Johba je nedi lag lag kolo cadiŋga lay, ŋga náŋgu na kawdiŋga da kindiy ni lay (Aje 2:7; 1 Jann 4:10). Ne day koloŋ mani ba je tonŋga go naŋga tunay oje da ole ni (1 Piy. 5:6, 7). Tobdi go ojeŋga go naŋga jina mira na indiy lay, ŋga aneŋgu ná dele ca da gileti kaŋga kiỹe ni lay.

4. Nogo naa ba Johba je jee kolo da ole go kara go je tabiygeŋ kege ni ga (gula poto lay).

⁴ Kaỹa kaale kiỹe tome daage da Bible ni gilge go Johba je jee kolo da ole kara go je tabiygeŋ kege ni. Gi je kirbi da kaỹa ndaje koŋ ni pina ga. Yaaŋgaŋgu kolo kurmbalo Dabid. Da kur jene key ni ná, jawriy kiỹe neỹge ne day koloŋ mani ba hamdi oje Johba key jumar da ole ni. Wele pina ná, nedi ŋgaloŋgo be Johba ginane kaaŋ mani na : « Johba ɗiŋla ole konoŋ, sú sumam kpeŋ ɗiŋla ŋgaloŋgo konoŋ. Da ire njaŋ kom ni lay, da kaỹane kom go na duro lay ná, jaaŋ mani. » (Kir. 143:1 NWT). Johba jee kolo da ole Dabid kay kiỹe ni se udiriy na da jawriy kiỹe kabdige ni (1 Sam. 19:10, 18-20; 2 Sam. 5:17-25). Ne day koloŋ mani ba Dabid yaa ná tibayndi na : « Johba mira ná kara ped go je oliygeŋ » Kir. 145:18 NWT).

5. Johba jee kolo da ole go kara kay go da kur poliy go kaale ni ginanogo tobgeŋ mani kusi waŋ ga. Aga kaỹa pina gusu na (gula poto lay).

⁵ Johba je jeeŋga da ole kaŋga kiỹe ni ginanogo ŋga tobŋgu maniŋ ɗé. Kaỹa go an da Pol bay go e guye cay ni gil beŋgaŋgu. Tondi Kumno na dira bey « tamsi go da sii kusiy niŋ caani ». Oldi Johba ca subu gisi gileti go esuwa go jibdi na cay. Johba jeey da ole key kiỹe ni kusi waŋ ga. O-o, alla ginanogo tobdiŋ mani ɗé. Go né kaỹa go gileti key se wileŋ naŋ ná, Johba bey esuwa go tabey na ire njaŋ kog (2 Kor. 12:7-10).

6. Ne kolo me ba kur kaŋỹe ŋga kirbeŋgu go Johba je jeeŋga da ole kaŋga kiỹe ni ɗé ga.

⁶ Ɓal go eje beŋgaŋgu lay go ŋga habeŋgu kolo jee ginanogo ŋga je mboobŋguŋ mani ɗé. Ŋga ɓalŋgu go sene gaw go Johba sen go na ne kire koŋgo go kura ba je ojeŋgaŋgu naŋ ga. Ɓaldi go « né beŋga kaỹa go ŋga je toniyŋguŋ ɗew gere, go ŋga je kirbiŋguŋ ɓey neỹe deele » (Epe. 3:20). Alla ɓaldi go jeeŋga da ole kaŋga kiỹe ni da kur poliy go ɗaŋ ni ɗew gere, na kire go ŋga je kirbiŋgu da mani ɗé.

7. Ne kolo me ba kur kaŋỹe ná, ŋga ɓalŋgu go gene kaỹa go ŋga je ton Johba da ole kaŋga kiỹe niŋ ga. Aga kaỹa pina gusu na.

⁷ Kur go ŋga senŋgu tobe Johba key nee kura ná, je eje na indiŋga go ŋga geneŋgu ole kaŋgaŋgu kiỹe. Gulaŋgaŋgu kaỹa ndaje go ɓendiŋga Martin Poetzinger key. Karga aaỹe tama key ale ná, ge oomiy daŋgay da kul go nazi kege ni. Go ca tumo ná, je oldi Johba go na ana ná indiy da daŋgay ni kolo naỹ se kindiy da tamay caro ni lay, naỹ kine né guye key go jee ale lay. Alla ɓal ginane dimas so mani ná, isaŋ pina piỹa gil go Johba je né kaỹa kolo derey na da kul daŋgay niŋ ɗé. Ayto je oldi Johba ginane kaaŋ mani : « Kogro ɓeey Johba, guluŋ kaỹa go gi tob go naŋ na. » Lay se ayto je kirbidi da kaỹa go ɓaŋỹaỹ go da daŋgay ni je irge esi maniŋ. Neỹedige je solge kolo kamdadige lay, karandige kiỹe lay. Ɓendiŋga Poetzinger yaa be Johba na : « Johba, mersi kom kolo guye go hirwa go gi beŋ. Ujaŋ go ŋ yee ba da ɓaŋỹaniŋ kulendige ni. » Ne kaỹa go nedi ɓal ɗigle cela go dadi da kul daŋgay ni.

8. Kur go ŋga je olŋgu ná, ne me ba ŋga ŋgemeŋgu da kirbe kaŋga ni ga.

⁸ Gurbuŋga ɗé go, Johba ná kaỹa go je né na kurweley key go magli síŋ. Sídi timey ni go teỹe kaỹa kiỹe go je ejege na gileti kiỹe guda kaaŋ, ginane kaỹa kiỹe go ane ɓarjal, homỹa lay, tumadu lay. Je nédi na ne kire go Detugu tey (Dan. 2:44; Kbt. 21:3, 4). Alla njar ɓey ná, ɗedi kire be Seydan go di da kusuỹo cay danaŋb (Jã 12:31; Kbt. 12:9). Mabana sí gileti kiỹe kara indiwe kege kibdige kúsuỹo guda kaaŋ teg ná, de tugu Seydan key je weye kura. Nded ŋga mboobeŋgu go tubra Johba kay kaŋỹe kibdige ane ɓale ɗab ɓey. Ped ginane koloŋ mani ɓeey piỹa ná, tey go dereŋ nogo kanoŋgadiŋ ɗé. Gulaŋga kire kaŋỹe go je ojeŋgadi naŋ.

KIRE KIỸE KAB GO JOHBA JE JEEŊGA NA DA OLE KAŊGA KIỸE NI

9. Nogo naa ba Johba je ojiŋga kur go ŋga tobŋgu go age kaỹa sé timediŋga ni go néŋ ga. Aga kaỹa pina gusu na.

⁹ Je beŋgadi tirỹo. Johba boy beŋga tubra go naỹ je beŋga tirỹo go ŋga eŋgu tiỹa kolo ŋga hímeŋgu na kaỹa kiỹe go kura sé timediŋga ni go né. Ŋga eŋgu tiỹa tirỹo kur go ŋga tobŋgu go age kaỹa sé timediŋga ni go né go ne guye da cadiŋga ni, ŋga ageŋgu gise na mani kur go ŋga tobŋgu go jene miraŋgana ɗew gere aaỹe tama ɗew gere aaỹe kudediŋga (Jak 1:5). Yaaŋgaŋgu kolo Maria,c timdiŋga go jen miraŋgana. Nedu ne piyoniye permana lay kusuro je egedu da guye koro ni kur go habdu ɓendiŋga koŋ. Yaadu na : « Buga kini baa gumỹa lay, ni ay to je tob kusini. Ŋ sen go nded ŋ age kaỹa sé timeniŋ ni go né. Ŋ ol Kumno gag gag lay, na esuwaniŋ koli ped gisi kolo koloŋ cay. Ŋ e tiỹa go Johba di guglaŋ, alla ŋ sen lay go ne day ba je age kaỹa sé beŋ timeniŋ ni go naŋ na ɗé. » Maria se sen go Johba jeedu da ole koro kiỹe ni lay, budu tirỹo lay. Nedu nogo naa ga. Kur go hamdu kolo tedige da maktub kaŋga kiỹe ni ná, Maria hab kunjile ɗimledige go ejege na budu kolo jee da kolo tone koro kiỹe ni. Lay nedu guye na gile kiỹe go kura go yoro koro, go je tab Johba na ire njaŋ. Na ne gile kiỹeŋ koloŋ lam ba, se sendu na kirbe koro. Kaỹa kiỹe koloŋ ped ba ɗe budu kire go ay na kaỹa go kura sí tumoro ni go né.

10. Da Pilip 4:13 ni ná, nogo naa ba Johba je oji kara kay ga. Aga kaỹa pina gusu na (gula poto lay).

¹⁰ Je beŋgadi esuwa go ŋga ireŋgu na ese. Ginanogo nedi be Pol bay go e guye mani ná, Johba je beŋgadi esuwa go ŋga eŋgu tiỹaỹ kolo ŋga ireŋgu na ese njaŋ da gileti kaŋga kiỹe ni (Tub Pilip 4:13). Ne kaỹa go ɓendiŋga koŋ kondiy na Benjamin sendi. Baadi gumỹa da Aprik na kariy kiỹe da kur go dere usire ni. Yaadi na : « Ŋ je ol Johba jumar, ŋ je toniy go di beŋ esuwa go ŋ ne na kaỹa go je aaỹe kindiy. Johba jeeŋ da ole kanaŋ kiỹe ni lay, beŋ na jalwalom go da mugluniŋ ni lay, esuwa go jee na ale lay, beŋ na maktub kiỹe go ojiŋge go ŋ ir na esi da kolo key ni mani tum lay. » Jididi mani na : « Tibe kaỹa go eje be Temoỹ kaŋỹe lay, nogo naa ba Johba ojige go irge na esi ná, beŋ esuwa go ŋ ire na bey njaŋ. »

11-12. Nogo naa ba Johba ɓal go ne guye na ɓaŋỹadiŋga kiỹe kolo jeeŋga na da ole kaŋga kiỹe ni ga (gula poto lay).

¹¹ Je nedi guye na ɓaŋỹadiŋga go da to dawe key ni. Da ɗalaŋriy go je habe na tumaduŋ ná, Jesu ol Kumno gag gag. Nedi ŋgaloŋgo be Johba go na ɗay baa da kasiya ni go nage gooley go naỹ ne bay go je teriy gbaỹ gbaỹ ɗé. Alla Johba ne kaỹa go ɗaŋ be Jesu. Guyje na bey ɓendiy koŋ kolo jeey landre, ne anje (Luk 22:42, 43). Boy tum ginane koloŋ mani lay, Johba ɓal go ojeŋga na kire go ɓendiŋga koŋ ɗew gere timdiŋga toŋ ba se tegeŋga ɗew gere, eje gooleŋga kolo yee ba da kulendiŋga ni. Nded daŋgaŋgu ped ná, ŋga hameŋgu kur poliy kiỹe go ɗe na ɓaŋỹadiŋga kiỹe ‘kusige egege’ na ne kire « kolo yaa go kura » (Koy. 12:25).

¹² Gulaŋgaŋgu kaỹa go eje be timdiŋga Miriam. Kudoro ma ɓal ginane dimas kab mani ale lay, jen tugni na kando lay, gool kusuro go nadu nodo kaywa lay, nedu garbiỹa lay. Je iledu jumar. E tiỹa bayndi go yaa bey kolo. Yaadu na : « Ŋ ná esuwa go tege bayndi ɗé, alla ŋ ol Johba. Ŋ je ile lay, ŋ je ol na Kumno lay, kur go Telepon lamdiy ye. Ne bawda, go ne buganiŋ go kura. » Na kire go bawda koloŋ key lay, na tamay koro lay ná, Miriam hab na esuwa. Sendu nee kura go Johba ba jib ɓondo koloŋ tey go na tigadu.

13. Buyaje kaỹa pina go gil go Johba ɓal go ne guye na kara go je tabiyge ɗé kolo jeeŋga na da ole kaŋgaŋgu kiỹe ni.

¹³ Ɓaldi go né guye na kara go je tabiyge ɗé (Koy. 21:1). Kur kaŋỹe ná, Johba je jee da ole kara key kege ni je jib kara go je tabiyge ɗé tedige go éeje na bege oje kege. Ŋga age gise na mani ná, jibdi kurmbalo Artaxerxès tey go ɗe kire be Nehemi go di kun cay da Jurusalem kolo kine garege tuguŋ (Neh. 2:3-6). E boy tum ginane koloŋ mani keleŋ kaaŋ piỹa ná, ɓaldi go jibe kara go je tabiyge ɗéŋ tedige go éejege na beŋgaŋgu oje mani tum lay.

14. Ne me ba je yii ba da kulom ni da kaỹa go an da Soo Hing caro niŋ ga (gula poto lay).

¹⁴ Timdiŋga go kondo na Soo Hing sen nee kura go Johba jeedu da ole koro kiỹe ni na kire go dogdor key. Korondo na homỹa kiỹe tome go je jogi gelgesey. Piŋ ɓedeŋ, nedi aksidan go esuwa. Dadu na kudoro kanoge guye kege kolo sege kindige da cay ni. Alla kolo joge kiỹe koloŋ ba, gursu kege se kay kabdige ni. Soo Hing kirbi go nadu si ginane kawsu go ge peey neỹ mani. Yaa kolo go da mugluro ni be Johba lay, ne bey ŋgaloŋgo go na ujadu. Dogdor koŋ sí kindiy da kaỹa go an cadige niŋ ni. Ná ne oje key lam ba, se habge na oje go kara detugu kege lay, habge na kuni go kiley go lay. Soo Hing se yaa kargani na : « Ni gool oje Johba key da kaỹa go eje bini koloŋ ni. Ne Bayndi go je ‘ɗeŋli ole.’ go kindi. » (Kir. 65:2).

NÁ NE SÚBU GO SÉ BA ŊGA GOOLEŊGU LAY, ŊGA TOBEŊGU NA KOLO JEE JOHBA KEY DA OLE NI.

15. Nogo naa ba timdaŋga toŋ sen go Johba jeedu da ole koro kiỹe ni ga.

¹⁵ Go kindiŋ Johba je jeeŋga da ole kaŋga kiỹe ni da kindiŋga ni mani car ɗé. Alla je jeeŋga mani lay, kolo jee key ne day go ŋga je eŋgu tiỹaỹ kolo ŋga ireŋgu na bey njaŋ. Ne day koloŋ mani ba hama go sina nogo naa ba Johba je jeegi da ole kam ni ga. Timdiŋga toŋ kondo na Yoko kirbi go Johba je jeedu da ole koro kiỹe ni ɗé. Ay to je kijiri kaỹa kiỹe go je toniy sí da maktub ni. Kur poliy kaal ndè ná, se kin ay maktub koroŋ gool, se sen go Johba jeedu da ole koro kiỹe ni tome lay, dage go nadu girbigeŋ lay. Daŋga piỹa ná, ŋga ageŋgu kur poliy kaŋga go kirbe da kire kiỹe go Johba je jeeŋga na da ole kaŋga kiỹeŋ ni lay (Kir. 66:19, 20).

16. Ne kolo me ba ŋga eŋgu tiỹa súbu go sé kolo ŋga tobeŋgu na kolo jee Johba key da ole kaŋga kiỹe ni ga (Hebre 11:6).

¹⁶ Tobŋga súbu go sé kolo ole na Johba ganaŋ ɗé alla, go ŋga tobeŋgu na kolo jee key da ole kaŋga kiỹe ni, na nogo naa naa ɓey piỹa (tub Hebre 11:6.). Gulaŋga kaỹa ndaje Mike dage na tamay Chrissy kege. Tobge go nage né guye da Bethel ni. Mike der tey na : « Ɗigle na ɗigle ni je kijiri deman lay, ni je ol Johba mad mad kolo kaỹa go ni tob go néŋ lay, alla ge teyni go e ne guye da Bethel ni ɓed ɗé. » Mike dage na Chrissy senge go ne Johba gad ba, sen nee kura nogo naa ba je nege bey guye ga. Ege kindige tumoni kog go ne kaỹa ped go esuwadige ɓal go néŋ kandi : nege guye go piyonniye permana da tugu go ge e tiỹa oje da maniŋ ni lay, je nege guye go karwè kul kiỹe go daweca lay. Guda kaaŋ daage da guye go sirkonskripsiỹo ni. Mike se yaa na : « Johba jeeni da ole kini kiỹe ni jumar ginanogo ni je mboob mani ɗé alla, jeeni mani kura lay, ná ne kire kiỹe go ni je mboobŋ ni ɗé. »

17-18. Ginane Kire kiyẽ 86:6, 7 yaa mani ná, ne me ba ŋga ɓalŋgu go sene nee kura ga.

¹⁷ Tub Kire kiyẽ 86:6, 7. Dabid, go kijiri kire go caa kaaŋ sen nee kura go Johba je ɗeŋli ole key kiỹe lay, je jeey da mani lay. Gi ɓal go sene nee kura lay. Kaỹa ndaje kiỹe go ŋga goolŋgu da kunjile ɗimley kaaŋ niŋ ná, gilge go Johba ɓal go beŋga tirỹo lay, esuwa go ŋga ireŋgu na ese. Ɓaldi go ne guye na ɓaŋỹadiŋga go da to dawe key ni lay, kara go je tabiyge ɗé kolo ojeŋgaŋgu na mabana ná ne kire koŋgo koŋgo piỹa.

¹⁸ Johba je jeeŋga da ole kaŋga kiỹe ni ginanogo ŋga je mboobŋguŋ mani ɗé jumar alla, je jeeŋga mani. Je beŋga kaỹa go ŋga je eŋgu tiỹaỹ ɗanjar da kur poliy go ŋga je tobŋguŋ ni. Ne day koloŋ mani ba, na súbu go sé ula Johba kog, sina gaw go je see kindiy da cam ni guda kaaŋ teg lay, da duniỹa go hirwa ni ná, je ‘ bedi kaỹa jee kay ped kaỹa go je ege tiỹadigeŋ’ (Kir. 145:16).