Mapa go ge be na kire go kanya tonyo

1. Da kur poliy go kaale ni ná, mapa kawriy ne me ga.

DA KUR poliy go kaale ni ná, mapa ne kanya go kara je leege neny (Age. 14:18 ; Luk 4:4). Na kawriy neny, ne mani ba kur kangnye ná, Bible je yaa kolo « mapa » ginane kanyalee kinye ped mani (Mat. 6:11 ; Kan. 20:​7, note d’étude). Mapa ne kanya go na kawriy da kanya tonyo kinye go so go Jesu negeng ni (Mat. 16:​9, 10). Day kong ge yaa koliy da Jann sapitre 6 ni. Nga je kunjilengu kanya kaale kaang lay, kanya kinye go nga agengu né na guye da kur poliy kanga kaang ni lay.

2. Da ne kur poliy go kongo ni ba kara dubu tome ege tinya kanyalee ga.

² Kur go Jesu dage na bogey kinye kayge na alé go jee ná, sege ayge kobro ege da kama ’belmey go ’dogo go da Galile jaro kong ni kolo ’dimsege (Mark 6:​7, 30-32 ; Luk 9:10). E boyge gandige da Besayda da karga tugu ni. Alla kara dubu tome jenge je mboobgege da màni ale. Go kanoge sé kpiling ’déng ná, na kulongokúra Jesu ay kur poliy key kunjilige na kanya gisi da Detugu Kumno tey ni lay, geyli kara go nage na homnya lay. Kur go kur wey mboriyo ’de ná, Jesu bogey kinye je tonge kusige kolo na nogo naa ba nage habe kanyalee kolo ase na kara tomeng kaang ga. Dam ’dé ná, dage kangnye nage na kanyalee kege ale, alla nenyedige é hamegeje kanyalee kege (Mat. 14:15 ; Jann 6:​4, 5). Jesu je né ne me ga.

KANYA TONYO GO EJE NA MAPA

3. Nogo naa ba Jesu be kara kanya go ege tinyayng ga (gula poto go da gejero ni).

³ Jesu yaa bé bogey kinye na : « Ege gina mani tib ’dé, ne dangu kusungu ba bunguge kanyalee da kangdi goo » (Mat. 14:16). Kanya go esi bégeng ná, ne kolo bangnwe ’balge ginane 5 000 mani lay, kur go ge jidi kamda na karma lay da màni ná, ’balge ginane kara 15 000 mani go ge bége kanyalee (Mat. 14:21). Andire se yaa na : « Kormo kong na mapa go kasa bay na kose so lay, da kangdi. Alla je ’bale kara go na tomedige ndig-nding kaang wang ga » (Jann 6:9). Mapa go kasa kolong ná, ne kanyalee go kara tinya je leege jumar lay, kose kinye go maynweng ná, jumar ge je boy ’dogo màni lay, ge je wer lay. Alla kanyalee go da kormong kabiy ni kolong ná, ’bale kara tome kolong ped kusi wang ga.

4. Ne kunjile go kongo ba nga habngu da Jann 6:​11-13 ni ga (gula poto kinye lay).

⁴ Go gile bége go nany ne bayndi go oome kayre ná, Jesu ton kara go na purage kusige teng-teng na jinage da harme kinye ni (Mark 6:​39, 40 ; tub Jann 6:​11-13). Nga tibngu go na nedi mersi bé Báy kolo mapang lay, kusang lay. Kanyalee kolong seje da ne Kumno kusiy ni, mersi kolong pinya ná, ne kanya go na kirey. Kaang ba ne kanya ndaje go kúra bé danga : kur go nga na kandinga ’dewgere, nga nangu na kara ná, tumo cub go nga leengu kanyang, ’daa gurbungangu go ole Kumno ’dé. Kargani key ná, Jesu sé yaa bége na kisage kanyaleeng bé kara tome lay, dage leege kanya asige lay. Kanyaleeng kolong tey gi. Jesu tobdi go kanyalee tey go gi kolong na tinya ’dé, ne mani ba yaadi bége na dawage. Da kur kaang ni pinya ná, ’dedi béngangu kanya ndaje go kúra : nangangu guye na tirnyo na kanya go nga nangu na da kabdinga ning. Mabana gi na karma ná, gi ’bal go kunjile na indige kanya gise kanya kaale kaang lay, kanya go kunjilege gise ole lay, oome kayre lay, ne kúra lay ’dé ga.

5. Kur go Jesu ne kanya tonyo kolong ná, kara tobge go nége ne me ga lay, day se nedi ne me lay ga.

⁵ Kunjile Jesu kaykinye lay, na kanya tonyo kinye go neding lay ná, ne kara acab. Kur go Monyosu yaa na Kumno na je dere bay go ’dode kolo go gumnya ná, dam ’dé tondi kusiy kolo na : « Manina, Jesu ba ne bay go ’dode kolong ga » (Kya. 18:​15-18). Baynding kolong ne bay go detugu go na kindiy teng lay, ne bayndi go je ’bale go bé mapa kara da tugu caro ni ped lay. Ne mani ba, kara go tomeng « tobge go oomeyge na esuwa kolo séy kurmbalo » (Jann 6:​14, 15). Mabana tuba na indige ná, je weyedi ne bayndi go ne politik da Jup kinye durodige ni, go ne kara go Rom ba dige cadigeng. tobdi da màni ga. Tobdi da màni ’dé. Nga tibngu go base tege togyo ná, ‘se an […] e da arma cay ni’. Mabana ge ’bogliy ’beey pinya ná, yídi kusiy da politik ni ’dé. Ne kanya ndaje go kúra ’bedeng béngangu.

6. Nogo naa ba nga ndajengu kanya go Jesu ’de béngangung ga (gula poto lay)

⁶ Nogo kindi, bayndi pina pinya je yaa béngangu go nanga na tonyo go na mapa ’dé ’dewgere, nanga giyla kara ’dé lay, je oomenga na esuwa kolo sénga ne bayndi ne politik ’dé lay. Alla kara kangnye, je jibege tedinga go nanga na politik. Dam ’dé je jibege tedinga go nanga uja bayndi go na ’bal go gene kanya kangnye ’dewgere, nanga aga ne day. Ped ginane kolong mani ’beey pinya ná, ge ’bal go age kanyane go Jesu key gise na day go ’dang ’dé. Tobdi go yé kusiy da politik ni ’dé dug-dug. Kargani key yaadi na : « Detugu tonong ná, nodo kusunyo kaang ni ’dé » (Jann 17:14 ; 18:36). Guda kaang ná, kretinye kinye je ndajige kirbe Jesu key lay, kanyane key lay : je gedige Detugu do Kumno tey lay, je jeege aléro lay, je olge kolo eje koro lay (Mat. 6:10). Agangangu kanya kinye go na kawdige da kanya tonyo go gisi mapang ni.

« KANYA TONYO GO GISI MAPANG NÁ, TEY GO DERE NE ME GA »

7. Ne me ba Jesu ne ga lay, bogey kinye se nege ne me lay ga (Jann 6:​16-20).

⁷ Kur go bedi kanyalee kara tome ’de ná, Jesu ’de bogey kinye kinge cadige da Kapernahum na kobro lay, day lany e da arma cay ni kolo kara tomeng habeyge go seyge kurmbalong ’dé lay (tub Jann 6:​16-20). Kur go bogey kinye daage da kama duroy ni ná, kálo go gumnya se der, kama ayto je timli. Da ne kur kolong ni ba, Jesu je kawje kama cay ni je badigeje lay, se yaa bé Piyer na kawaje da kama cay ni ginane key mani lay (Mat. 14:​22-31). Kur go Jesu kal da kobro ni ná, kálong se bany. Ne kanya go ne bogey kinye acab ba se yaage na : « Digi ná, gi ne Kumno korendiy nogo kindiya » (Mat. 14:33). Dage senge isang pina pinya da kanya tonyo kolong ni ’dé lay, na day go nedi da kara tome kindige ning ’dé tum lay. Mark yaa nee kúra na : « [Kara e guye] turgedige alwige cili-cili da màni. Go kinding ná, kanya tonyo go day ne bége na mapa kinyeng ná, kindige sagi da màni ’dé to to ’bey. Tirnyo kege go na ca kusigeng ná, ’balge go senege tey ’dé dug-dug » (Mark 6:​50-52). Go kindi ná, Jesu bogey kinye senge esuwa go ’beeydam go Johba bey kolo né na kanya tonyo kinyeng kolong tey go dere ’dé ’bey. Kargani key ná, Jesu je age kanya tonyo go gisi mapa kinyeng kolo kunjile na kanya go ’dang ’bedeng.

8-9. Ne kolo me ba kara tome kinge cadige habge Jesu ga (Jann 6:​26, 27).

⁸ Kara go Jesu asigeng ná, je kirbige da ne kanya go ege tinyay kolo ase na kusige ni tew ’beey. Ne me ba gil na ga. An wayangdiy ná, goolge go Jesu dage na kara e guye kay odige. Da ne kur kolong ni ba se kalge kobro kinye go segeje da Tiberiyad kolo é habege Jesu da Kapernahum (Jann 6:​22-24). Ege ne kolo kunjilege kanya nenye dele gise Detugu do Kumno tey ga. Ne mani ’dé dug-dug. Je kirbige gisi ne mapa go lee cay ni. Nogo naa ba nga senngu ga.

⁹ Gula kanya go kaal kur go kara tome habge Jesu mira na Kapernahum. Jesu gil bége kpas go na síge kirbe kege da ne kanyalee go gisi siikusu go je wileng cay ni. Yaadi bége go na ‘leege mapa lay, na asige na tub tub’ na « kanyade go je tenye ». Ping ’bedeng, bege gile go na nage guye kolo « kanyade go je jene nogo gag girmiling » (tub Jann 6:​26, 27). Yaadi bége go kanyade kolong na ne Báy ba na je bége. Kirbe go na kanyade ba na je éje na geyle go gag girmiling ngong ná, bor kara kolong libge. Ne kanyade go kongo ba ’bale go éje na kanya go ginane kolong mani ga lay, nogo naa ba habege lay ga.

10. Kara senege ne me ba gise « guye go Kumno keyng » ga.

¹⁰ Jup kinye kirbige go nage habe kanyade kolong ná, nage né kanya kangnye ’dewgere, guye kangnye tumo cub ’bey. Dam ’dé je kirbige da ne « guye kinye » go da Agekubu go Monyosu key ning. Alla Jesu yaa bége na : « Kanya go Kumno je tob go nangu nang ba kaang : súngu súbudungu da day go day guyiyjeng cay ni » (Jann 6:​28, 29). Sé súbum da day go Kumno guyiyjeng cay ni ba ge je ’bale go habe na geyle go gag girmiling. Ne ca pina ngad ba Jesu yaa bége koliy ’dé (Jann 3:​16-18, 36). Kargani key, yaadi bége kanya kangnye go nége go habege na geyle go gag girmiling (Jann 17:3).

11. Ne me ba gil go Jup kinyeng ná, je kirbige da ne kanya go ege tinyay kolo asege na kusigeng tew ga (Kire kinye 78:​24, 25).

¹¹ Jup kinye kolong ná, tobge kunjile Jesu key go gisi « guye Kumno key » go hirwang kolong ’dé. Toniyge na : « Gi ne ne kanya tonyo kongo ba, ni goole ba ni sé na súbudini da cam ni ga » (Jann 6:30). Yaage na da kurweley go Monyosu key ni ná, minydige kinye na habge mane go sí ginane mapa mani (Neh. 9:15 ; Jann 6:31 ; tub Kire kinye 78:​24, 25). Kanya go oom kirbe kege ná, ne mapa go ege tinyay kolo ase na kusigeng. Kur go Jesu je yaa kolo mane go seje dana go je be kur geyle lay, yaa kolo « mapa go kindi go seje dana » layng ná, toniyge tey go dere ’dé (Jann 6:32). Kur go kirbe kege jen da ne kanya go asege na kusige ning ná, ’denglige kolo kindi go da kire Kumno key ni go Jesu je kunjiligeng ’dé. Nga agengu ne me ba da kanya kaale kaang ni ga.

NE ME BA OOM KIRBE KANGA GA

12. Nogo naa ba Jesu gil kanya go na kawriy neny delng ga.

¹² Gulangangu kanya go na kawriy go nga agengu da Jann sapitre 6 ni. Kanya go oome kirbe kangangu dele ná, ne kanya go nga engu tinyay da kire Kumno key ni (Mat. 4:​3, 4). Da bol key go da arma hine cay ning ná, yaadi go na na kawriy go ge kirbe da kanya go ge e tinyay da kire Kumno key ning ni (Mat. 5:3). Ginane kolong mani ná, tunanga kusinga kolo na : « Manina, jene konong gil go ng je kirbi da ne kanya kinye go ng e tinyadige da kire Kumno key ning ’dewgere, da ne dage go gisi siikusung ga. »

13. 1) Ne kolo me ba tobe kanyalee ná, sinya ’dé ga. 2) Ge cibnga kabu gisi da ne me cay ni ga (1 Korente 10:​6, 7, 11).

¹³ Ole Kumno gise kanya kinye go nga engu tinyadige gisi siikusinga lay, habe kulongo eywa lay ná, kanya go sinya da màni ’dé (Luk 11:3). Kulongo eywa go na je habngu « da kanyalee ni lay, da kanya se ni lay », kur go nga nengu guyeng ná, « seje da ne Kumno go kinding kusiy ni » (Bal. 2:24 ; 8:15 ; Jak 1:17). Ped ginane kolong mani ’beey pinya ná, nga ’deengu kanya kinyeng kolong sé da giladige ni. Kur go kurweley go Jup kinye kege gi mira go kaye aleng ná, Pol bay go e guye yaa kolo kirbeng kolong da letre key go kijiri bé kretinye kinyeng. Yaadi kolo kanya kinye go kaalge da kur poliy go Isirayel kinye kege ni da arma go Sinany cay ning. Yaadi go na gulage kusige na kúray go na « ’dage kanya koliy go isinya na nage yog yog ginane karma Isirayel kinye kege mani ’dé ale » (tub 1 Korente 10:​6, 7, 11). Isirayel kinye ’dege kanya koliy kege go gisi kanyaleeng ba aany kirbe kege, se goolge na kanyanoju Johba key go bege na kire go kanya tonyong ginane « kanya go sinya » mani (Tib. 11:​4-6, 31-34). Kur go nege dubangu korondo go lorng ná, leege kanya lay, sige lay, nege abre lay (Ode. 32:​4-6). Mira na tenye do Jurusalem koro na ’digle go 70 go da kurweley kanga kaang ning ná, Pol ne guye na kolo kinyeng kaang kolo cibe na kretinye kinye kabu. Danga pinya nga jenngu da kurweley go ’dudu ni ale lay, ne mani ba nga néngu guye na cibe kabu go Pol keyng kaang lay.

14. Ne me ba je mboobngangu da duninya go hirwa ni gisi kanyaleeng ga.

¹⁴ Kur go Jesu yaa kolo « mapa go nga engu tinyay guda kaang » ná, yaadi ne kolo kur poliy go ge je né tobe Kumno key « da kusunyo cay ni lay, da dana lay » (Mat. 6:​9-11). Ne kirbe go naa ba gi na gisi kurweley go je ejeng kolong ni ga. Bible yaa go tobe Kumno key go da kusunyo cay ning ná, gisi kanyalee lay. Isay 25:​6-8 yaa na kara tome go da detugu do Johba tey ni na je nége habre bem-bem kolo kanyalee go je wele bége mani durbu-durbung. Kire kinye 72:16 yaa na : « Kása aanye kur da detugung ni, da arma hine kinye cadige ni. » Manina, gi jen cogom mboob go gi né mapa na kása kinyeng kolong ga ’dewgere, gi naa kanya kinye go ’dang ga. ’Dewgere gi je mboob go lee ndiw weriy go gi yaging ga (Isa. 65:​21, 22). Go kinding ná, kara ped go da kusunyo cay ni je nége na kulongo eywang kolong.

15. Da ane kulma tumadu ni ná, ne kunjile go naa ba ge je bé ga (Jann 6:35).

¹⁵ Tub Jann 6:35. Ne me ba je mboob kara go leege mapa lay, na kose kinye go Jesu bégeng ga. Dam ’dé gi je gaye kolo na dage kangnye kur go je anege da kulma tumadu ning. Mabana tomedige na síge súbudige da Jesu cay ni ’dé ’beey pinya ná, dam ’dé dage kangnye je anege da kulma tumadu ni (Jann 5:​28, 29). Kunjilege go sene kolo yaa go Jesu key kaang tey go dere : « Ng ne mapa go geyle. Bayndi go na eje da kusing ni ná, time je néy ndi ’dé. » Tobge súbu go sé da gele ni, tey go dere ná, nogo bége kolo kindi da Jesu kusiy go ay jee caani kpiling kolo cadigeng. Da kur poliy kolong ni ná, ge je sé kunjile go gise kara go je anegeje da kulma tumadung ni lay, gise karma go ge je wege da duninya go hirwang ni lay cadige. Ne kulongo eywa béngangu go nga je néngu guye da màni. Kanya kinyeng kolong je egege dele kanyalee go gisi siikusung ’bey. Kanya kinye go da kire Kumno key ni ba je nége na kawdige béngangu dele.

16. Ne me ba nga je kunjilengu da kunjile ’dimley go ’dang ni ga.

¹⁶ Nga yaanguje kolo gisi maktub go Jann sapitre 6 jay kong, alla Jesu na kanya neny go je yaa gise « geyle go gag girmiling » ’bey. Kunjileng kolong ná, gisi danga cadinga guda kaang ginane Jup kinye go da kur poliy go tumo ni kege mani lay. Ne mani ba, kunjile go ’dang je yaa kolo maktub go Jann sapitre 6 jay kong.