Mwa Kulumbulwila Bwino bwa Kwisamba
LELO upēlelwanga divule kwisamba na bakwenu? Ku bavule, kuboya’tu mulangwe wa kushilula kwisamba, nakampata na bantu bokebeyukile nabo, kwibaselejanga mutyima kūlu. Bantu ba uno muswelo bekalanga batuyuka. Padi beipangulanga’mba: ‘Le nsa kunena bika? Nsa kushilula mīsambo namani? Nsa kwendeleja’yo muswelo’ka?’ Ino bantu badi na kwikulupila, ba luneno, kebo kusaka kutādila bakwabo mu binenwa. Nabo padi makambakano abo i ano: kebashilangapo bakwabo kyaba kya kunena kadi kebayukilepo kuteja binena bakwabo. Nanshi batwe bonso, ne batuyuka ne ba luneno, tufwaninwe kutamija busendwe bwa kwisamba.
Shilwila ku Njibo
Shi usaka kulumbulula bwino bobe bwa kwisamba, mwene i biyampe kushilwila ku njibo? Mīsambo ikankamika ituntwilanga’ko nsangaji mu kisaka.
Kintu kikatampe mu mīsambo ya uno muswelo i kwita mutyima bya binebine banwe bene na bene. (Kup. 6:6, 7; Nk. 4:1-4) Shi twite mutyima, nabya tukesamba, ne kuteja shi mukwetu kanena kintu kampanda. Kintu kikwabo kikatampe i kino: kwikala na kintu kya mvubu kya kunena. Shi tudi na mpangiko ya kitatyi kyonso ya butangi bwa Bible ne ya kwifunda, ketukabulwepo bivule bya kusapwila bakwetu. Kadi kwingidija biyampe kabuku Tubandaulei Bisonekwa Difuku ne Difuku nako kukokeja kuloeja mīsambo. Padi mu bula bwa dyuba twadi tubemwena mwanda usangaja mu mwingilo wa budimi. Padi kadi twi batange kamwanda kaboilwa’ko ñeni nansha kasepeja. Tufwaninwe kwikala na kibidiji kya kwisapwila bino bintu kitatyi kyotwisamba mīsambo miyampe mu kisaka. Kino kiketupa ne muswelo wa kwisamba na bantu ba panja pa kisaka kyetu.
Kwisamba na Muntu Okuyukile
Bantu bavule bekakanga kwisamba na muntu okebayukilepo. Ino Batumoni ba Yehova, byobaswele Leza ne bantu nabo, baloñanga buninge bwa binebine bwa kwisamba na bakwabo mwa kwibasapwila bubinebine bwa mu Bible. I bika bikokeja kukukwasha nobe ulumbulule bwino bobe mu uno mwanda?
Musoñanya uletelwe mu Fidipai 2:4 udi na mvubu. Witukankamika kuleka kubanga’nka byetu “bintu wa byandi, wa byandi, ehe, poso ne ku bintu bya [bakwetu], au ku bya mukwabo, au ku bya mukwabo.” Langa’po mu uno muswelo: Shi ubetana na muntu okemwetene nandi kashā, yuka amba nandi ukumwene bu mweni. Ino ukalonga namani pa kusaka eteleke biyampe? Mumungijemungije ne kumwimuna bya bulunda. Ino kudi bintu bikwabo bya kuta’ko mutyima.
Padi kudi byaadi ulanga ino abe ubamukalakanya. Shi utompe kwisamba nandi bidi mu yobe milangwe pampikwa kubanga bidi mu yandi milangwe, lelo ukakwivwana biyampe? Le Yesu wālongele namani paētene na mwana-mukaji ku mushimwa wa mu Samadia? Milangwe ya mwana-mukaji yādi itele ku kuteka mema. Yesu nandi wāshilula kwisambila nandi’nka pa mwanda wa mema’wa, kupwa wāalamuna’o bukidi bonka ke mīsambo ya ku mushipiditu miloe mpata.—Yoa. 4:7-26.
Shi uyukile kutadija, nobe ukokeja kunañuna myanda ilanga bantu. Lelo muntu’wa umweka bu musangale’ni nansha mukalale? Le i mununu’ni, nansha i mulemane? Lelo kudi kintu kilombola amba ku njibo kwikalanga bana? Le uno muntu umweka bu mufuke ku makasa’ni nansha udi na makambakano pa kutana twa kwikwasha nato? Le byapatyikile ku njibo yandi nansha bintu byavwele bimuyukanya bu muntu wa mu mutōtelo kampanda? Shi wimuna muntu na kuta mutyima ku bino bintu, nandi ukokeja kukumona bu muntu omudi nandi bibidiji bimo.
Shi kwimwenepo na mwinē njibo mpala na mpala, padi wivwana’nka dyandi diwi aye mwine mwishityile mu njibo, le ukekala’po na milangwe’ka? Padi muntu’wa udi na moyo. Ubulwe’po kushilula kwisamba nandi pa uno mwanda wa moyo enka pakidi mwishityile mu njibo’pa?
Mu bifuko bimo, pa kwisamba na muntu kilombanga bidi kumusapwila myanda ikutala—kumuyukija kwenu, kine kyowaila kwandi, mwanda waka abe ukulupile mudi Leza, kine kyowāshilwidile kwifunda Bible, ne muswelo ukukweshe Bible. (Bil. 26:4-23) Inoko i biyampe kumulombola’byo na bunwa, koku ulamine kitungo kampanda mu ñeni. Kino kikokeja kumutonona nandi akulombole myanda imutala ne mumweno wandi pa myanda’ya.
Mu bifuko bikwabo bantu badi na kizaji kya kutundaila beni. Bakokeja kukutweja bukidi mu njibo ne kukupa pa kushikata. Shi ubapu kushikata, ubebepangula na bulēme mobalādile ku njibo ne kuteja na mutyima umo malondololo a mwinē njibo, nandi kakabulwepo kuta kutwi ku byosa kunena. Bantu bakwabo batanga beni mutyima bya binebine, pa kino, lwimu lwabo lukokeja kwija kyaba, mwiimuna’nka kwiimuna. Mu kwisambasamba, bakokeja kujingulula amba mukwatañene nabo mu bintu bimobimo. Kino kikokeja kwimutweja mu mīsambo ya ku mushipiditu ya kamweno.
Ino ukalonga namani shi mu mwaba wenu mudi bantu bavule banena ndimi ingi? Lelo ukokeja kwibafikila namani? Shi wifunde nansha’tu lwimu lwa kwibemuna mu ndimi yabo, bakamona amba wibatele mutyima. Kino kikokeja kushitula dishinda dya kwisambila’ko myanda mikwabo.
Mwa Kwendeleja Mīsambo
Shi usaka kwendeleja mīsambo, ta mutyima ku milangwe ya mukwenu. Mukankamike alupule byadi nabyo ku mutyima shi usaka kulupula’byo. Bipangujo bitongwe biyampe nabyo bikokeja kukwasha. Bipangujo bya kuloba tudi mu kanwa byo biyampe kwipangula mwanda divule kebilondololwangapo’tu amba eyo nansha amba mhm. Kimfwa, shi ubalombola mwanda ulwa nao bantu bavule mu kyenu kibundi, ukokeja kwipangula’mba: “Molangila i bika byalengeje uno mwanda ulupuke?” nansha amba “Molangila ukapwa namani?”
Shi ubaipangula kipangujo, ivwanija na katentekeji byalondolola’bya. Lombola kuta komutele mutyima bya binebine na kumwakwija, na kukununa mutwe, nansha kulonga madingidijo kampanda. Kokamutyiba panena. Shitula ñeni yobe mwa kubandawila byanena. ‘Peja pa kwivwana, ino ija pa kunena.’ (Yak. 1:19) Shi nobe konena, lombola amba bine wadi ulonda byaadi unena.
Ino yuka amba ke muntupo ye-yense ukalondolola bipangujo byobe. Bamo bakokeja kukinuna’tu makiki nansha kumungamunga kete kwapwa. Bakwabo babwanya kunena’tu amba eyo nansha amba mhm. Kokafītwa. Ino tūkija mutyima. Kokaningila muntu esambe. Ino shi aye udi na mutyima wa kwivwana, nankyo kwatakanya uno mukenga na kumusapwila milangwe yūbaka ya mu Bisonekwa. Mwenda mafuku, muntu’wa ukanza kukumona bu mulunda nandi. Padi penepo ukekala na mutyima wa kulupula milangwe yandi pampikwa kwikaka.
Ponso powisamba na bantu, tala ne bya kumeso. Shi muntu waipangula bipangujo, londolola’ko bimo washiya’ko kimo nansha bibidi bya kulondolola pokāya kwisamba nandi dikwabo. Munene amba nakakimbe bidi, kupwa tusa kwiya kwisambila pamo. Ino shi kepangwilepo bipangujo, nankyo abe fudija mīsambo na kipangujo kyomona amba kisa kumusangaja. Mulaye amba musa kwiya kwisambila’po dikwabo. Ukokeja kutana mulwi wa milangwe mu dibuku Comment raisonner à partir des Écritures, mu boloshile I Kika Kisaka Leza Kotudi?, ne mu manimelo a Kiteba kya Mulami ne a Amkeni! a panopano.
Pomwisamba na Bakwenu Betabije
Shi ubetana dibajinji na mwanetu Kamoni wa Yehova, le ukwatanga’ko mulangwe wa kusaka kwiyuka nandi’ni, nansha wimananga’tu nyā komutale? Buswe botuswele banabetu bufwaninwe kwitupa mutyima wa kusaka kwiyuka nabo. (Yoa. 13:35) Le ukashilula namani? Witele’tu bidi dyobe dijina, kupwa mwipangule dyandi nadyo. Kumwipangula muswelo waayukile bubinebine kukemutwala divule ku mīsambo isangaja kadi kukemupa muswelo wa kwiyuka biyampe. Nansha shi ushishikita pa kunena, bukomo bolonga bukalombola muntu omwisamba nandi amba umutele mutyima, kino kyo kintu kya mvubu.
I bika bikokeja kuloeja mīsambo milumbuluke yomwisamba na mwanetu wa mu kipwilo kyenu? Ta mutyima bya binebine kudi mwanetu ne ku kisaka kyandi. Lelo kupwila kubapu? Shi kubapu, wisambile pa milangwe yowamonanga amba ikokeja kukwasha. Kino kikemukwasha banwe bonso. Kadi ukokeja ne kusekununa mwanda usangaja owatangile mu nimelo ya panopano ya Kiteba kya Mulami nansha ya Amkeni! Ino kokolwa kunena bwa abe usaka kwimwekeja nansha kutompa buyuki bwa mukwenu. Nena mwanda wa kuyukija mukwenu kintu kyowamona amba kisangaja mpata. Mukokeja kwisambila pa kipindi kikanena umo wa pa banwe ku Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike ne kwisambulwila milangwe ya mwa kukanenena’kyo. Kadi mubwanya kwisambila ne pa myanda yomwamwene mu mwingilo wa budimi.
Bine, divule kuta bantu mutyima keko kushitula dishinda dya kwisambila pa bantu—bintu byobanenanga ne byobaloñanga. Mu mīsambo yetu mukokeja kutwela ne tumizaulo. Lelo byotunena bisa kūbaka? Shi tulame madingi adi mu Kinenwa kya Leza ne kutononwa na buswe bwa kwa Leza, nabya ne muneneno wetu nao keukabulwepo kūbaka bantu.—Nk. 16:27, 28; Ef. 4:25, 29; 5:3, 4; Yak. 1:26.
Kumeso kwa kwenda mu mwingilo wa budimi, twiteakanyanga bidi. Wabulwa’po kuteakanya’ko tumyanda tuyampe twa kwisamba na balunda nobe? Ponso potanga ne kwivwana bintu kampanda bisangaja, lama’mo myanda ya kukasapwila bakwenu. Mwenda mafuku, ukekala na myanda mivule ya kutonga’mo bya kunena. Namino ukavungulula ñeni yobe, ukashilula kunena myanda kupita yonenanga nyeke. Kupityidila, i biyampe binenwa byobe bilombole patōka amba ukwete Kinenwa kya Leza na bulēme bukatampe!—Mit. 139:17.