Dyumukai byaka bidi mu kwingidija Entelenete!

¹ Bantu ba Yehova baloelelwanga mu kisense kilumbuluke kya abo bene na bene. Besekunwina myanda yobatananga mu busapudi, batendela pobevwana bintu bilongeka ntanda yonso bitala pa Batumoni ba Yehova ne pa mwingilo wa kusapula Bulopwe. Basakanga kuyuka kīka (akishida) kyo-kyonso kitana banabetu, kifwa bufudile, kimpengele kya ntanda, mwa kuyukila shi bakokeja kuleta’po bukwashi kampanda. Kusaka kuyuka bino bintu ko kulombola amba twi bana na bana badi umbumo, besenswe byabinebine.​—⁠Yoa. 13:​34, 35.

² Dyalelo myanda ipita mu ntanda ivwanikwanga lubilo lonka. Maladiyo ne matelevijo alombola’nka kulombola kamo ne kamo myanda ikilongekalongeka ku bemvwaniki ba umbuo onso wa ntanda. Matelefone nao monka na monka, akwasha bantu ku kwisambulwila mawi bukidibukidi kujokoloka ntanda yonso. Ino kingidilwa kikwabo kyatumba pano konso konso mu myanda ya kwisambulwila myanda i Entelenete.​—⁠Tala Réveillez-vous ! wa 22 Kweji 7, 1997.

³ Kulupulwa kwa telefone kwāshitwidile bantu dishinda dya kwisambulwila myanda yabo pano pantanda ponso. Eyo, telefone ikwashanga mpata, ino i biyampe kutadija muswelo otwingidija’yo, mwanda ikokeja kwikala kingidilwa kya kuloeja nakyo kisense kibi nansha bintu bikwabo bibibibi, ne kadi, kwingidija telefone divulevule ke’ko kupwa lupeto. Matelevijo ne maladiyo nao abwanya kwingidijibwa mpata mu myanda ya kufundija bantu. Ino i kya bulanda, bintu bivule bipityijibwa’ko i byonka bya kiboja, kadi kuta’ko mutyima bininge kujimijijanga ba kitatyi. Tunangu twitulombola amba tufwaninwe kutonga bintu byotutala ne kwivwana ku televijo nansha ku ladiyo.

⁴ Entelenete ikwashanga muntu ku kwisambulwila myanda na midiyo ne midiyo ya bantu kujokoloka ntanda yonso, pambulwa kujimija lupeto luvule, kadi ipānanga muswelo wa kuyuka myanda mivulevule. (Réveillez-vous !, wa 8 Kweji 1, 1998) Ino kwingidija Entelenete bwingidijeingidije kukokeja kutūla muntu mu byaka bikatampe kumushipiditu ne mu mwikadilo. Mu namani?

⁵ Bantu bavule basakanga kuyuka myanda yobatwejeje’mo panopano ilombola mwa kupungila byabulwi, ne mabombe. Matyapu pano atompola amba bengidi bao bajimijanga kitatyi kivule mu kwingidija Entelenete. Ketudi balupule mu mabuku etu myanda mivule inenena pa byaka bya kumushipiditu bimwekelele bitananga banabetu ku Entelenete. Mateba mavule a Web alombolanga myanda ya bukalabale ne ya bantu badi mutaka nsensele, bino i bintu kebifwaninwe kutalwa na bene Kidishitu. (Mit. 119:37) Kutentekela pa bino byaka, kudi kyaka kikwabo kifyame kifwaninwe nakampata Batumoni ba Yehova kudyumuka’ko. Le i kyaka’ka?

⁶ Lelo ukokeja kutweja muntu okuyukile mu njibo yobe pampikwa bidi kumuyuka shi i ani? Le ukalonga namani shi kekudipo muswelo wa kumuyuka? Lelo ubwanya kushiya bobe bana bashikete na uno muntu pa bunka bwabo? Bino byonso byo bintu bipita ku Entelenete.

⁷ Mukokeja kwitumina mikanda ku Entelenete na bantu bokwayukile kasha. Ne bitango ne mīsambo īsambwa ku Entelenete nabyo monka na monka. Bantu besamba bakokeja dimodimo kwitela bu Batumoni ba Yehova, ino abo kwikala Batumoni mpika. Muntu ukokeja kwitela bu nkasampe, aye mununu wa kala. Pakwabo witela bu mwana-mulume nansha bu mwana-mukaji bwakadi.

⁸ Myanda yotambula ku Entelenete ikokeja kwisambila pa myanda yamwenwe nansha pa bintu binenanga bantu pangala pa nkulupilo yetu. Ino myanda yendanga ne ku bantu bakwabo, nabo basambulula’yo ku bantu bangi nabo. Bine, i myanda ikolanga ne mwa kujingulwila i ani umo unene’yo, pamo i ya bubela’tu. Pakwabo i ya batupondo bakimba kusambakanya bupondo bwabo.​—⁠2 Tes. 2:​1-3.

⁹ Byowayuka kino kyaka, kumeso kwa kwingidija Entelenete, wiipangule bidi amba: ‘Kyonsaka kwingidijija’yo kine i kika? Le mwingidijijo onsaka kwingidija’yo ukokeja kuñonakanya kumushipiditu? Lelo nami mbulwe’po konakanya bakwabo kumushipiditu?’

¹⁰ Diteba dya Web dya “Batumoni ba Yehova”: Tulete kifwa kya mateba a ku Entelenete atūdilwe’ko na bantu kampanda betela bu Batumoni ba Yehova. Bakwita upūtule mateba abo, utange myanda mimweke itwejibwe’mo na bantu kabidye betela bu Batumoni. Bakukankamika ulete’po nobe milangwe kankenge, ulombole ne mumweno omonanga mabuku a Sosiete. Bakwabo baleta ne madingi pa misapwilo imoimo ikokeja kwingidijibwa mu busapudi. Ano mateba alombolanga mashinda a kwilunga na bantu ba kwisamba nabo, akupa muswelo wa kwisambulwila mawi bukidibukidi na bantu bakwabo, pamo bwa banwe besamba ku telefone. Divule bakulombola ne mateba makwabo a kwilunga na Batumoni ba Yehova kujokoloka ntanda yonso. Lelo binebine ulanga ano mashinda keatūdilwe’mopo na batupondo?

¹¹ Dimodimo kwikala kisense na bantu kampanda ku Entelenete kekukwatañenepo na madingi atanwa mu Efisesa 5:​15-17. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Tūkanyai biyampe pa kunanga, kepamopo bwa bampikwa ñeni, mhm, poso bwa bañeni; ne kumwenamo byakumwenamo mu myaka, ke-mantu mafuku i mabimabi. Penepo nanshi, kemukalembakanai, yūkai monka mwikadile kiswa-mutyima wa Mfumwetu.”

¹² Kipwilo kya bwine Kidishitu dyo dishinda dya kiteokratike dyotudishibwanga’mo kumushipiditu na “umpika wabinebine ne wamanwa.” (Mat. 24:​45-47, NW) Mu bulongolodi bwa Leza mo motuludikwanga ne kukingwa mwanda wa twikale nyeke besansanye na ino ntanda, kadi mo motukunkwanga ku mutyima amba tuvudilwe nyeke bya kulonga mu mwingilo wa Mfumwetu. (1 Kod. 15:58) Mulembi wa mitōto wālombwele amba wādi na nsangaji ne mutyima-ntenke mu kitango kya bantu ba Leza. (Mit. 27:​4, 5; 55:14; 122:⁠1) Ne kipwilo nakyo mo monka, kikwashanga ne kukwatakanya kumushipiditu boba belungile nakyo. Wimutana bantu badi na buswe, balangila bakwabo, balunda baledi​—⁠bantu boyukile senene, ba mutyima wa kukwasha ne kusenga bakwabo badi mu byamalwa. (2 Kod. 7:​5-7) Bantu ba mu kipwilo bakiñwanga na mpangiko itūdilwe’ko mu Bisonekwa ya kupanga boba balonga bubi pampikwa kwisāsa ne boba baleta milangwe ya bupondo. (1 Kod. 5:​9-13; Tet. 3:​10, 11) Lelo mpangiko milumbuluke uno muswelo ikokeja kutanwa ne mu kisense kipwana bantu na bantu bakwabo ku Entelenete?

¹³ Kunena na bubine, malondololo i mhm. Mwanda mateba mavule a Web i bingidilwa bimwekelele bitumbijija’mo batupondo milangwe yabo. Mateba a uno muswelo akokeja kwitela bu ke a batupondopo, ne kadi batupondo bemanine diteba kampanda bakokeja kuleta bushintuludi bulabula mwanda’tu wa kwilombola’mba bine i Batumoni ba Yehova. Pakwabo bakokeja kukulomba ushintulule myanda kampanda mwanda wa nabo bayuke shi binebine wi Kamoni wa Yehova.

¹⁴ Yehova ukusakilanga uyuke kusansanya. Mwanda waka? Mwanda uyukile amba kukakulama ku byaka bya miswelo ne miswelo. Nkindi 2:​10-19 unena’mba: ‘Shi tunangu tukutwele mu mutyima obe ne buyuki bwikale kukutōkelwa ku muya obe, bukomo bwa kulanga bukakukinga, kusansanya kukakulama.’ Kukakulama ku bika? Ku bino bintu bitelwa bu “dishinda dibi,” dya boba basāsuka mu tushinda toloke, benda busekese, ba mwiendelejo wa byabulongelonge.

¹⁵ Potwendanga ku Njibo ya Bulopwe, ketwalakanangapo, tuyukanga’tu amba tudi na banabetu. Twibayukile. I kutupu widilwe kino, mwanda buswe bwetu bwa bu bana na bana bwikilombolanga patōka. Kekudipo muntu witunenanga’ko amba iyai bidi mushintulule shi binebine mwi Batumoni ba Yehova. Ko ako kotwikankamikanga batwe bene na bene mwānenene’kyo Polo mu Bahebelu 10:​24, 25. Mateba a Web etutonwena kwenda kisense kya ku Entelenete keabwanyapo kwitupa bintu bya uno muswelo. Nanshi kulama mu ñeni binenwa bidi mu Mitōto 26:​4, 5 kukokeja kwitwepukija ku byaka bikokeja kwitutana bipēla byonka kyaba kyotwingidija mateba a Web ku Entelenete.

¹⁶ Mu Entelenete kemudipo amba yoi milangwe yo mibi, yoi yo miyampe ku bantu basaka kwingidija’yo; i twelatwela bitupu. Nakampata banuke ne bankasampe bo bene kebeje kumunwa na bya bupolapola bilombolwa’mo. Bana bakulupilanga, kadi ke’bo kwabila ne kusaka kusokola bintu bidi mu diteba ditembaulwa na bamo bu ntanda impya ifile bikatakata. O mwanda bambutwile bafwaninwe kulama babo bana ne kwibapa madingi mayampe a mu Bisonekwa a mwa kwingidijija Entelenete, enka na mobebapelanga madingi mu myanda ya kutonga minjiki ne mafilime.​—⁠1 Kod. 15:⁠33.

¹⁷ I kya bulanda, batutu ne bakaka bamobamo bapañwanga mwanda wa kisense kyobashilwile kusamba na bantu ba ino ntanda ku mafoto ne mikanda ya ku Entelenete, ku mfulo byebafikija ku kulonga busekese. Bakulumpe batapwanga ku mityima mpata pobalembanga mikanda ya kulombola amba kudi bamo bashiya balume babo nansha bakaji babo bakalonda bantu bobapwene nabo ku Entelenete. (2 Tem. 3:⁠6) Bakwabo batuna bubinebine pa kulonda myanda itwejeje’mo batupondo. (1 Tem. 4:​1, 2) Byotwayuka bino byaka byonso bikatampe namino, mwene i biyampe kudyumuka, kutyina’mba twakekuja bibi mu mīsambo ku Entelenete? Shi twikale’po na tunangu, buyuki, bukomo bwa kulanga, ne kuyuka kusansanya bitelelwe mu Nkindi 2:​10-19, i bine tukakingwa ku byaka byonso’bi.

¹⁸ Pakwabo mubwanya kumona mateba a Web atūdilwe’mo na bantu bavule amweka ku meso bitupu bu a kusapula myanda miyampe. Mavule emaninwe na banabetu bampikwa kudyumuka. Makwabo na batupondo basaka kulubija bantu ba kalengwa. (2 Yoa. 9-11) Mwingilo Wetu wa Bulopwe wa Kweji 12, 1997, pa paje 5, wesambīle pa mwanda wa kusaka kuyuka shi banabetu bakokeja kubunda mateba a kutweja’mo myanda ya kipwilo, amba: “Ke biyampepo kwipa lupusa abe mwine lwa kushilula kulemba mapaje mu Internet atala pa Batumoni ba Yehova, pa mingilo yabo, nansha pa nkulupilo yabo. Dino diteba dyotutelelwa [http://www.watchtower.org] i dilombole patōkelela myanda mipotoloke ikokeja kwimwena muntu ye-yense utadila’po.”

¹⁹ Lelo bo bukwashi pa kwifunda ku Entelenete? Bamo balañanga amba bakwashanga banabetu, bebatwejeja mu Entelenete myanda ya mu bukimbi bwabo itala pa mingilo mishileshile ya kiteokratike. Kifwa, muntu kampanda ukokeja kukimba myanda ya kishinte kya bantu bonso weitweja mu Entelenete, amba ikakwasha boba bakasaka kuteakanya kishinte’kya. Bakwabo batweja’mo bisonekwa byonso bya Kifundwa kya Kiteba kya Mulami kisa kwifundwa nansha kutweja’mo myanda ya mu mabuku atandikilwe ku Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike nansha ku Kifundwa kya Kitabo kya pa Kipwilo. Bakwabo nabo baleta misapwilo ya kulondela’po mu busapudi. Lelo bintu bya uno muswelo bidi na bukwashi binebine?

²⁰ Mabuku etulupwidile bulongolodi bwa Yehova atamijanga ñeni yetu na milangwe yūbaka, etufundija “mwa kushiyañenya kiyampe ne kibi.” (Bah. 5:​14, MB) Lelo ulanga tubwanya binebine kwitamija ñeni shi tuleka bakwetu betukimbila myanda pa kyaba kya kwikimbila’yo batwe bene?

²¹ Bene Belea bātendelwe amba “batabukile buleme boba ba mu Tesalonika.” Mwanda waka? Mwanda bātambwile “mwanda ne mutyima onka wa lubilo, ke basakesake mu bisonekwa mafuku onso mo bukila, mo bukila’mba, shi momo byendele.” (Bil. 17:11) Nansha byādi bibasapwila ba Polo ne Shilasa, bubinebine kebwādipo bwa kwibashikata biyampe mu mityima yabo pampikwa abo bene kulonga’po kintu kampanda.

²² Kuyata myanda ikimbilwe kala na muntu ungi koingidija’yo mu kishinte nansha mu kuteakanya kupwila kampanda i kubulwa kufikila pa kitungo kine kya kifundwa kya pa kasuku. Mwene kyosaka i kushimatyija lwitabijo lobe loitabije Kinenwa kya Leza? Shi wimanine pa kikulupiji kya abe mwine, ukalombola patōka lwitabijo lobe​—⁠mu bishinte, mu malondololo olondolola ku kupwila, ne mu mwingilo wa budimi. (Loma 10:10) Kwingidija myanda ikimbile muntu ungi kekukwatañenepo na mulangwe unenwe mu Nkindi 2:​4, 5 ukusakila abe mwine ‘kwendelela na kwisantawila ne kwikimbila buyuki bwinebwine bwa Leza pamo bwa abe ukimba bilēme bifibwe.’

²³ Tulete kifwa, shi wikwete’ko ukimba bisonekwa mu Bible obe, ukokeja kutanga bya bukidi myanda idi kūlu ne kunshi kwa kisonekwa ne kisonekwa. Nobe mwa kulembela bintu byonso “mo byolokele biyampe” shē, pamo na mwālembele’byo Luka mu Evanjile yandi. (Luka 1:​3, MB) Buno bukomo bokalonga bukakupa manwa a kuyuka kusokola bisonekwa lubilolubilo mu mwingilo ne pa kupityija bishinte. Bantu bavule banenanga’mba Batumoni ba Yehova bebapwanga bunwa, mwanda bayukile kwingidija Mabible abo. Eyo, netu bakokeja kwitutendela uno muswelo enka shi twipēne mu kukimba batwe bene bisonekwa mu Mabible etu.

²⁴ Twingidijei kitatyi kyetu na tunangu: Kintu kikwabo kya kuta’ko mutyima mu uno mwanda i buvule bwa kitatyi kijiminanga pa kutwela, kutanga, ne kulondolola ku myanda itwejibwe mu Entelenete. Mitōto 90:12 witukankamika kulombela’mba: “Witulombole ñeni ya kubala mafuku etu, amba twimwene bātwe bene mutyima wa ñeni.” Polo nandi amba: “Kubashala kitatyi kityetye tu.” (1 Kod. 7:​29, MB) Ne amba: “Nanshi po tukidi ne kitatyi tulongei biyampe ku bonso, kutabukidila i ku banabetu betabije.”​—⁠Ngat. 6:​10, MB.

²⁵ Ano madingi etulombola patōka amba tufwaninwe kudyumuka mu myanda ya kwingidija kitatyi kyetu. Bine, kupityija kitatyi kilampe utanga Kinenwa kya Leza ke’ko kuleta byabuyabuya bivule! (Mit. 1:​1, 2) Kyo kisense kine kiyampe kyotufwaninwe kwikala nakyo. (2 Tem. 3:​16, 17) Banwe bambutwile, lelo mufundijanga benu bana mvubu ya kuyuka kwingidija kitatyi kyabo na tunangu mu kulondalonda tumweno twa Bulopwe? (Mus. 12:⁠1) Kitatyi kyotupityija mu kifundwa kya Bible kya pa kasuku ne kya kisaka, mu kupwila, ne mu busapudi i kipite kulampe kwine kitatyi kijimija bantu bitupu mu kupūtulapūtula Entelenete amba kekubulwe biyampe byobamona’mo.

²⁶ Pa kino, i kya tunangu kuta mutyima nakampata ku myanda ya kumushipiditu ne ku bintu bikwatañene nayo, mwanda byo bikwete būmi bwetu bwa bu bene Kidishitu. Kino kitulomba kulonga butongi buyampe shē mu myanda yotufwaninwe binebine kwelela kitatyi na kulanga. I amo, kintu kikatampe kimanine’po būmi bwetu batwe bene Kidishitu i kino kyētulombwele Kidishitu mu kīpi amba: “Nanshi badikilai bidi kusaka bulopwe bwa Leza, ne boloke bwandi kumo, ebiya nankyo ne byabyo byonso bikemutentekelwapo.” (Mat. 6:33) Mwene uyulwanga nsangaji polondalondanga tumweno twa Bulopwe mu būmi bobe bonso kupita’ko kulondalonda bintu bingi, shi bintu’ka shi bintu’ka?

²⁷ Mikanda ya ku Entelenete: Eyo, kwisapwila myanda ne milangwe kampanda na kisaka nansha na balunda badi mu bula bwa ntanda ke kubipo, ino le kusambulwila’yo bantu bakwabo bokubutulwa nabo ne bokusambile nabo bulunda bo buswe? Lelo kidi na mvubu kutweja’yo mu diteba kampanda dya Web mutanga’yo muntu ye-yense? Le usaka ino misapu ikutala bunka bobe itumwe ku bantu bo-bonso boyukile, pakwabo bokuyukile ne kuyuka kwine? Ne misapu itamba ku bantu bakwabo nayo mo monka, byokeikutuminwepo abe’wa, lelo kusambulwila’yo bantu bakwabo bo buswe?

²⁸ Le bikekala namani shi myanda yosambulula ku bantu ke yabinepo? Mwene kuno i kubepa na babepa bubela bwenda bulunguluka? (Nk. 12:19; 21:28; 30:8; Kol. 3:⁠9) Bine, kwendelela na ‘kutadija biyampe muswelo otunanga, ke pamopo bwa bantu bampikwa tunangu, ino i bwa ba tunangu,’ kufwaninwe kwitutonona tubandaule uno mwanda biyampe. (Ef. 5:15) I amo, twi bantu ba dyese ne dyese’po, mwanda Kitabu-Mwaka, Kiteba kya Mulami, ne Amkeni!, byonso bino i biyule myanda mimwekelele itukankamikanga kadi itukunkanga ku mutyima twendelele na kunangila mu “dishinda”!​—⁠Is. 30:​20, 21.

²⁹ Kudi kadi kyaka kikwabo. Mutumibwa Polo wēsambīle pa bantu bamobamo amba: “Bēpele bukope bwa kunangakananangakana bitupu ku majibo; kadi kebukope bonka kete, mhm, i ne luneno ponka, ne kukalakala bēsamba byonka byakubulwa kufwaninwa kwisamba.” (1 Tem. 5:13) Kino kifunkila ne pa kujimija kitatyi ne bukomo na kutuminatumina banabetu milangwe ya bituputupu.

³⁰ Langa’po bidi monka buvule bwa kitatyi kyojimijanga pa kubandaula kitutula kya mikanda ikutuminwa mu Entelenete. Dibuku dimo (Data Smog) dinena byabine, amba: “Aye muntu wenda wija kitatyi kilampe kasha upūtula kompyuta, mikanda yatambula’ko nayo yenda yalamuka, yadi isangelwa bu myanda mipya, yaalamuka ke kitundu kijimija kitatyi, papo misapu makumi ne makumi ituminwe shi na bengilwa nabo, shi na balunda, shi na ba kisaka, ikele ikimba kutanga ne kulondolola bukile bukya . . . ne misapu ya bintu byokulombele byobakusumba kupota nayo koku ikwilaija.” Dinena monka’mba: “Bantu bavule ba dyapu mu myanda ya Entelenete bekalanga na kasela kabi ka kuyata myanda yonso ya mazua yobatambula​—⁠ya mizaulo, ya kutyityija bintu, lunkunkwa-mulongo lwa mikanda, ne bikwabo​—⁠balundika’yo muntu ye-yense udi mu mulongo wa maadelese a mu Entelenete yabo.”

³¹ Bino bimwekanga ne mu mikanda itumwa ku Entelenete itambulanga banabetu​—⁠bintu bivule, kifwa mizaulo nansha myanda ya tusepo ya bintu byamwekele mu mwingilo; binenwa bya kusāsula byobalanga’mba bimanine pa nkulupilo yetu; byelekejo biletwanga mu bishinte pala pala ku kubungakana, ku bitango, ne ku Njibo ya Bulopwe; myanda yamwenwe mu busapudi; ne bikwabo​—⁠bimweka bu biyampe. Bavule batumanga bimyanda bya uno muswelo pampikwa nansha kukimba kuyuka kobitambile, enka namino, bikoma ne kujingulula bene bebituma, bintu bya namino ke’byo kwalakanwa, mwanda kebiyukanangapo shi i byabine nansha shi i bya bubela.​—⁠Nk. 22:​20, 21.

³² Misapu ya namino, mivule yakubulwa mvubu, keibadilwapo mu binenwa bya bukomo byādi bisambila’po Polo mu mukanda waātumine Temote amba: ‘Endelela’nka nankyo na kulamata ku kyelekejo kya binenwa bya bukomo byowaivwene kudi ami mu lwitabijo ne mu buswe bwa mudi Kidishitu Yesu.’ (2 Tem. 1:13) “Ludimi lutōka” lwa bubinebine bwa mu Bisonekwa lo ludi na ‘kyelekejo kya binenwa bya bukomo’ bimanine nakampata pa mutwe wa mwanda wa Bible wa kubingija bubikadi bwa Yehova kupityila ku Bulopwe. (Zef. 3:⁠9) Nanshi tufwaninwe kulonga buninge bwetu bonso tupāne kitatyi kyetu kyonso ne bukomo bwetu bonso ku kukwatakanya mwingilo wa kubingija bubikadi bwa Yehova.

³³ Pano ketudi batakamane bininge mu kitatyi kya ku mfulo ya ino ngikadilo ya bintu, bine ke kitatyipo kya kulaba. Bible witudyumuna’mba: “Tūkijai mityima, tengelai, wimushikilwe, ke dyabola kadi, unangakana bwa ntambo ubuluma, ukimba wakubokota.” (1 Pet. 5:⁠8) Unena monka’mba: “Vwalai panopele yonso ya Leza, amba muyūke kwimanija mu byakyongo bya dyabola.”​—⁠Ef. 6:⁠11.

³⁴ Entelenete, shi ingidijibwa bibi, ikokeja kwikala kingidilwa kya Satana kya kuponeja nakyo boba bongolwa na muneñenya wayo. Eyo, idi shayo na bukwashi, ino kyaka kidi’po i kwingidija’yo pambulwa kudyumuka. Bambutwile bo bene bafwaninwe kutadija mwingidijo wingidija babo bana Entelenete.

³⁵ Kulama nyeke mumweno mujalale pa Entelenete i bulami. Polo wituvulujanga mwanda wa mvubu mpata, amba: ‘Boba bengidija ino ntanda bekale pamo bwa abo kebeingidijapo bikatampe; mwanda mwikadilo wa ino ntanda wenda walamuka.’ (1 Kod. 7:​29-31) Kulama bino bintu mu ñeni kuketukwasha batwe ne bisaka byetu, mwanda ketukalabikwapo na bintu byonso bitubeleñenya ino ntanda, kubadila’mo ne byobya bitwejibwe mu Entelenete.

³⁶ Nanshi tufwaninwe kwikutyila umbumo bininge na banabetu ba mu kipwilo ne kwingidija na tunangu kitatyi kitushadile’ko, nabya tukekala na kyaba kya kwendeleja tumweno twa Bulopwe kumeso. Byafwena ino ngikadilo ku mfulo kwayo, ketukinangai “munangila baJentaila monka mwa bitubitupu mwa mityima yabo,” ino tuyukei “monka mwikadile kiswa-mutyima wa Mfumwetu.”​—⁠Ef. 4:17; 5:⁠17.