Ngondo 3
Ditanu dia 1/3
Ne didipuekesha, numone bakuabu bu banupite nuenu.—Filip. 2:3.
Kudi muntu udi ukufiikisha munda mu tshisumbu tshienu anyi? Wewe kuyi muenze bualu kampanda bua kulongolola nsombelu au, udi mua kushala anu umuelela meji mabi. Bible udi utulomba bua tuikale bakididi ba benyi, tuakidila too ne baluishi betu, bua kuakaja malanda etu nabu. (Nsu. 25:21, 22) Kuakidila muntu kudi mua kujikija dikuyakana dietu nende ne kutekesha tshiji. Kudi mua kutuambuluisha bua tumone ngikadilu yende milenga ivua Yehowa mumone pavuaye mumukoke kudiye. (Yone 6:44) Padi dinanga ditusaka bua kubikila muntu kuetu kayi mutekemene, bidi mua kuenza bua bulunda kutuadija. Mmunyi muudi mua kumanya bikala dinanga ke didi dikusaka bua kubikila muntu kuebe? Umue mushindu nkutumikila mubelu udi mu mvese wa lelu. Kumanya mudi bana betu ba balume anyi ba bakaji batupite, pamuapa bua ditabuja diabu, dinanukila, dikima, anyi bua ngikadilu wabu mukuabu wa buena Kristo, nekukoleshe mushindu utudi babanange ne nekutuambuluishe bua tuetu kubakidila bipepele. w18.03 17 §18, 19
Disambombo dia 2/3
[Yehowa] ki mmusue bua muntu nansha umue abutudibue.—2 Pet. 3:9.
Bumue bualu bunene budi buteka ditumikila Nzambi dia baledi mu diteta mmalanda abu ne muanabu udi muipatshibue mu tshisumbu. Tshilejilu, mamu kampanda uvua ne muanende wa bakaji uvuabu bipate mu tshisumbu ne mumbuke nkumbelu. Mamu au udi wamba ne: “Mvua nkeba malu a kudibingisha nawu mu mikanda yetu bua ngikale nsomba ne muananyi ne muikuluanyi wa bakaji.” Udi wamba kabidi ne: “Kadi bayanyi wakangambuluisha ne bulenga buonso bua kumona ne: muanetu katshivua kabidi mu bianza bietu to, nanku tuvua ne bua kutua ku tshia Yehowa.” Bidimu ndambu pashishe, bakapingaja muanabu au mu tshisumbu. Mamu au udi wamba ne: “Udi utunemeka meme ne bayanyi bikole bualu mmumanye ne: tuvua batumikile Nzambi.” Biwikala ne muana muipata, ‘neweyemenaku Yehowa ne muoyo webe wonso, kuyi weyemena dijingulula diebe dia malu’ anyi? (Nsu. 3:5, 6) Nunku itabayi ne: dinyoka dia Yehowa ne buludiki buende bitu anu biakane. Muledi wetu, enza nanku nansha biobi ne: kuenza tshidi Yehowa wamba kudi kukutonda. Eyowa, tuaku dinyoka dia Yehowa mpanda, kudiluishi nansha. w18.03 31 §12, 13
Dia lumingu dia 3/3
Ndayi nuvuije bantu ba mu bisamba bionso bayidi.—Mat. 28:19.
Bible ki mmukose bungi bua bidimu bidi muntu ne bua kubatijibua to. Muaku wa mu tshiena Greke udi mukudimuna ne: “kuvuija bayidi” udi mu Matayi 28:19 udi umvuija kulongesha muntu ne meji a kumuvuija muyidi. Muyidi mmuntu udi ulonga ne umvua malongesha a Yezu, ne mmudisuike bua kuatumikila. Nunku tshipatshila tshia baledi bena Kristo bonso tshidi ne bua kuikala tshia kulongesha bana babu katshia ku buana ne meji a kubambuluisha bua balue bayidi ba Kristo babatijibue. Tshidibi, muana wa mu maboko ki mmukumbane bua kubatijibua to. Kadi Bible udi uleja ne: nansha bana batekete menemene badi mua kujingulula malongesha a mu Bible ne kuanyisha. Tshilejilu, Timote uvua muyidi uvua munange bulelela bikole katshia ku buana buende. Ditabuja diende kadivua ditenkakana to. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Pavua Timote ne bidimu bitue ku 20 anyi kupita apu, ukavua muyidi wa Kristo mukumbane bua bamuelele meji a kuambula majitu a pa buawu mu tshisumbu.—Bien. 16:1-3. w18.03 9 §4, 5
Dimue dia 4/3
Tungunukayi ne kuvuijibua bapiabapia mu ngelelu wa meji udi ulombola meji enu.—Ef. 4:23.
Patuvua balue bena mudimu ba Nzambi, tuakashintulula malu mu nsombelu wetu mujima. Kabivua bijikile anu patuvua bapete batismo to. Bu mutudi katuyi bapuangane, tudi ne bua kutungunuka ne kuenza mashintuluka. (Filip. 3:12, 13) Nansha tuetu bana anyi bakole, tudi mua kudiebeja ne: ‘Ndiku mmona ne: ndi ngenza mashintuluka adi aleja mundi ngenda nkola mu nyuma anyi? Ngikadilu yanyi idiku ifuanangana ne ya Kristo anyi? Mushindu undi ndituala ne ngenza malu mu bisangilu udiku uleja mundi mukole mu nyuma anyi? Miyuki yanyi ne bantu idi ileja ne: ntu musue malu kayi? Didilongela dianyi, mvuadilu ne didilengeja dianyi, anyi muntu mmona mibelu bidi bileja ne: ntu muntu wa mushindu kayi? Pandi kumpala kua mateta, tshintu ngenza ntshinyi? Nkadiku mushiye malongesha a nshindamenu muye mutangile ku dikola bua kulua muena Kristo mukole mu nyuma anyi?’ (Ef. 4:13) Kuelangana meji a mandamuna etu ku nkonko eyi kudi mua kutuambuluisha bua kumanya mutudi tuya kumpala mu nyuma. w18.02 24 §4, 5
Dibidi dia 5/3
Ba diakalenga mbantu badi Yehowa muikale Nzambi wabu!—Mis. 144:15.
Tudi bushuwa mu tshikondo tshia pa buatshi. Anu mukavua Bible mulaye, Yehowa udi wenda usangisha “musumba munene wa bantu . . . ba mu bisamba bionso ne mu bisa bionso ne mu bukua bantu buonso ne mu miakulu yonso.” Bantu bakadibu basangishe badi benza “tshisamba tshia bukole” tshia bantu ba disanka bapite pa miliyo 8 ‘badi benzela [Nzambi] mudimu wa tshijila munya ne butuku.’ (Buak. 7:9, 15; Yesh. 60:22) Katshia kakutu kuanji kuikala bantu bungi nunku badi bafike ku dinanga Nzambi ne bantu nabu nansha. Kadi Bible ukavua kabidi mulaye ne: mu matuku etu aa, bantu badi kule ne Nzambi bavua ne bua kuikala ne mushindu mubi wa dinanga, mmumue ne: budinangi. Mupostolo Paulo wakafunda ne: “Mu matuku a ku nshikidilu . . . , bantu nebikale badinangi, banangi ba makuta, . . . banangi ba masanka pamutu pa kuikala banangi ba Nzambi.” (2 Tim. 3:1-4) Dinanga dia mushindu eu didi dibengangana ne dinanga dia buena Kristo. Eyowa, dinanga dia nunku didi dikebesha nsombelu wa budinangi udi ‘mukole mua kupita nende.’ w18.01 22 §1, 2
Disatu dia 6/3
Bantu badi bakeba Yehowa badi bajingulula malu onso.—Nsu. 28:5.
Dimanya dijalame diakapetesha Noa ditabuja ne meji a Nzambi, biakamukuba ku njiwu, nangananga ya mu nyuma. Tshilejilu, bu muvua Noa ‘wenda ne Nzambi mulelela,’ kakenda ne bantu bavua kabayi batumikila Nzambi anyi kakalamatangana nabu to. Bademon bavua bavuale mibidi ya bantu kabavua bamudinga to, nansha muvuabu bakemesha bantu bavua kabayi ne ditabuja, batshitaba mvinyingu, bua malu avuabu benza avua apitshila bantu mutu, pamuapa bifikisha too ne bantu ku dibatendelela. (Gen. 6:1-4, 9) Kabidi, Noa uvua mumanye ne: bantu bavua ne bua kulelangana, kuwuja buloba tente. (Gen. 1:27, 28) Nunku, uvua ne bua kuikala mumanye ne: disangila dia banjelu bavua bavuale mibidi ya bantu ne bantu bakaji kadivua dimpe ne kadivua ne bua kuenzeka mushindu au to. Kakuyi mpata, bualu ebu buakamuenekela ku dimiinu divua kadiyi bu dimiinu dia bantu divua dipatukile ku disangila adi. Ndekelu wa bionso, Nzambi wakadimuija Noa ne: uvua ne bua kulokesha mvula wa kabutu pa buloba. Bu muvua Noa muitabuje didimuija adi, biakamusaka bua kuibaka buatu, nunku yeye kusungila bena mu dîku diende.—Eb. 11:7. w18.02 9 §8
Dinayi dia 7/3
Ndi tshindi etshi bua ngasa wa Nzambi.—1 Kol. 15:10.
Wewe muenze mpekatu munene, Yehowa udi pabuipi bua kukuambuluisha bua wakaje malanda ebe nende. Kadi udi ne bua kuitaba diambuluisha dia kudi bakulu. (Nsu. 24:16; Yak. 5:13-15) Kuladikiji malu to, muoyo webe wa kashidi udi mu njiwu! Kadi tshiudi ne bua kuenza ntshinyi kondo kebe ka muoyo koku kakupisha anu kukupisha bua mpekatu ikadibu bakufuile luse matuku a bungi mamane kupita? Kuvua bushuwa bikondo bivua mupostolo Paulo unyingalala bua malu mabi avuaye muenze kale. Wakamba ne: “Ndi mutambe bukese ku bapostolo, ne tshiena mukumbane bua kubikidibua mupostolo, bualu mvua mukengeshe tshisumbu tshia Nzambi.” (1 Kol. 15:9) Yehowa wakitaba Paulo anu tshivuaye atshi, ne uvua mutekemene bua Paulo ajingulule bualu abu. Wewe munyingalale ne muoyo umue bua mpekatu yebe ya kale ne muyitondele Yehowa ne bakulu padibi bikengela, wikale mushindike ne: Yehowa neakufuile luse. Nunku kuikadi ne dielakana to, kadi itaba ne: Yehowa mmukufuile luse.—Yesh. 55:6, 7. w18.01 11 §17, 18
Ditanu dia 8/3
Semenayi pabuipi ne Nzambi ne yeye neasemene pabuipi nenu.—Yak. 4:8.
Kuikala mulunda wa Yehowa kudi kulomba kuenza malu abidi aa: kumuteleja ne kumuambila malu ebe. Kudilongela Bible ke mushindu munene utudi tuteleja Yehowa. Kudi kukongoloja kubala Dîyi dia Nzambi ne mikanda idi yumvuija malu adimu, ne kuelela meji bua kupeta dimanya. Paudi wenza nanku, uvuluke ne: kulonga Dîyi dia Nzambi kakuena bu kulonga malu a mu kalasa to. Kuena ne bua kukuata biudi ulonga mu mutu bienze anu bu ne: udi udilongolola bua kukuata mateta a mu kalasa to. Kadi didilongela dia Bible dimpe didi anu bu kuenza luendu bua kukonkonona malu mapiamapia a bumuntu bua Yehowa ne kuajingulula. Kuenza nunku nekukuambuluishe bua kusemena pabuipi ne Yehowa, ne yeye neasemene pabuipi nebe. Bulongolodi bua Yehowa mbupatule bintu bia bungi bua kukuambuluisha mu programe webe wa didilongela. Tshilejilu, mu site wetu wa jw.org mudi tshitupa tshia Bia kulonga nabi tshia “Qu’enseigne réellement la Bible ?” tshidi mua kukuambuluisha bua kuikala ne dituishibua dia malu audi witabuja.—Mis. 119:105. w17.12 25 §8, 9
Disambombo dia 9/3
Kabiakuenzelangana bibi anyi kukebesha tshinyangu mu mukuna wanyi wonso wa tshijila to.—Yesh. 11:9.
Mona ne: nsombelu wa ditalala eu neikalaku “bualu buloba nebuwule tente bushuwa ne dimanya dia Yehowa.” Bu mudi nyama kayiyi mua kulonga bua kumanya Yehowa, mêyi a buprofete aa adi aleja mu ngumvuilu wa mu tshimfuanyi mudi bantu bashintulula ngikadilu yabu mibi. (Yesh. 11:6, 7) Kudi bantu ba bungi bavua kale ne luonji anu bu mbua ya ditu, kadi mpindieu mbasombe mu ditalala ne bakuabu. Udi mua kubala malu adi abatangila mu biena-bualu bia “Bible utu ushintulula bantu” bidi mu site wetu wa jw.org. Bantu bavua kumpala ne luonji ‘mbavuale bumuntu bupiabupia buvua bufukibue bilondeshile disua dia Nzambi mu buakane ne lulamatu bia bushuwa.’ (Ef. 4:23, 24) Padi bantu benda bamanya Nzambi, badi bamona mushinga wa kuikala ne nsombelu udi umvuangana ne mikenji yende. Nunku badi bitaba bua kushintulula malu avuabu bitabuja, ngelelu wabu wa meji, ne bikadilu biabu. Ki mbitekete bua kushintuluka nunku to, kadi nyuma wa Nzambi udi mua kuambuluisha bonso badi bajinga kuenza disua dia Nzambi ne muoyo mujima. w18.01 31 §15, 16
Dia lumingu dia 10/3
Muntu ne muntu [neabishibue] mu mulongo wende.—1 Kol. 15:23.
Bible udi wakula bua bantu babishabu bua kuya mu diulu wamba ne: nebabishibue “muntu ne muntu mu mulongo wende.” Tudi batuishibue ne: bantu babishabu bua kushala pa buloba nebabishibue pabu mu mushindu wa muomumue. Edi nditekemena dimpe be! Bantu badi bafua matuku etu aa nebabishibue matuku makese Bukokeshi bua bidimu tshinunu bua Kristo bumane kutuadija bua bena diabu badi babamanye babakidile anyi? Balume ba lulamatu ba kale bavua balombola bantu nebabishibue kumpala bua kuikala balombodi ba bantu ba Nzambi mu buloba bupiabupia anyi? Kadi tshienzekela bantu bavua katshia kabayi benzele Yehowa mudimu ntshinyi? Nebababishe dîba kayi ne muaba kayi? Tudi mua kudiela nkonko ya bungi. Kadi mu bulelela, tudiku ne kabingila menemene ka kusamisha mutu bua malu aa mpindieu anyi? Kabienaku bimpe bua tuetu kuanji kuindila ne kulua kudimuena muenza Yehowa malu aa anyi? Mu dindila tshikondo atshi, mbimpe tukoleshe ditabuja dietu kudi Yehowa udi utujadikila ku diambuluisha dia Yezu ne: bafue badi mu meji a Nzambi nebajuke.—Yone 5:28, 29; 11:23. w17.12 12 §20, 21
Dimue dia 11/3
Nuenu bakaji, nukokele babayenu, ke mudibi bikumbane mu Mukalenge. Nuenu balume, nutungunuke ne kunanga bakaji benu ne kanuikadi ne mitshima ya luonji kudibu. Nuenu bana, tumikilayi baledi benu mu malu onso.—Kolos. 3:18-20.
Kakuyi mpata, neumone ne: mubelu wa Paulo mufundisha ku nyuma eu utshidi wambuluisha balume, bakaji, ne bana. Bible udi wambila balume ne: “Nutungunuke ne kunanga bakaji benu ne kanuikadi ne mitshima ya luonji kudibu.” Mulume udi ne dinanga udi utua mukajende mushinga padiye uteleja mmuenenu wende ne padiye umujadikila ne: udi wangata bidiye umuambila ne mushinga. (1 Pet. 3:7) Nansha mudi mulume kayi misangu yonso mua kuenza malu onso adi mukajende umulomba, misangu ya bungi udi mua kufika ku diangata mapangadika mimpe padiye umuteleja pende. (Nsu. 15:22) Mulume udi ne dinanga udi udienzeja bua mukaji nkayende amunemeke, kadi kena umuenzeja ku bukole bua amunemeke to. Mulume yeye munange mukajende ne bana bende, bena mu dîku diende aba badi mua kuenzela Yehowa mudimu ne disanka ne kupeta difutu dia muoyo. w17.11 28 §12; 29 §15
Dibidi dia 12/3
Nudimuke bua muntu nansha umue kanukuatshi ku diambuluisha dia nkindi ne mashimi a patupu . . . bia panu.—Kolos. 2:8.
Mupostolo Paulo wakafundila bena Kristo ba mu Kolosayi mukanda, pamuapa ku ndekelu kua buloko buende bua musangu wa kumpala mu Lomo, anyi bu mu 60-61 panyima pa Yezu. Wakabafundila bua mushinga udi nawu kupeta ‘dijingulula dia mu nyuma.’ (Kolos. 1:9) Paulo wakasakidila kabidi ne: “Ndi ngamba nunku bua muntu kanushimakaji ne ngenyi ya kunuitabujija nayi malu. Nudimuke bua muntu nansha umue kanukuatshi ku bupika ne nkindi ne mashimi a patupu bilondeshile bilele bia bantu, bilondeshile malu a ku ntuadijilu a pa buloba, kabiyi bilondeshile Kristo.” (Kolos. 2:4, 8) Paulo wakumvuija bua tshinyi imue ngenyi ivua mitangalake bikole ivua mibi ne bua tshinyi ngelelu wa meji wa bena panu uvua mua kusankisha bantu bapange bupuangane. Tshilejilu, ngelelu wa meji eu udi mua kuenza bua muntu adimone muena meji ne mupite bakuabu. Mukanda wa Paulo uvua ne tshipatshila tshia kuambuluisha bena Kristo nende bua kubenga ngelelu wa meji wa bena panu ne bienzedi bibi.—Kolos. 2:16, 17, 23. w17.11 20 §1
Disatu dia 13/3
Bikala tshianza tshiebe anyi dikasa diebe dikulenduisha, udikose, udimanshe kule nebe.—Mat. 18:8.
Mmalu kayi adi muena Kristo ne bua kulekela bua Nzambi kutungunuka ne kumufuila luse? Udi ne bua kuikala mudilongolole bua kulekela too ne malu adiye munange, wowu amuteka mu njiwu ya kuenza mpekatu. (Mat. 18:9) Bikala balunda bebe bakusaka bua kuenza malu adi kaayi asankisha Yehowa, neukose nabu malanda anyi? Biwikala uluangana bua kuikala ne nkatshinkatshi mu dinua dia maluvu adi akuatangana, utuku wepuka nsombelu idi mua kukufikisha ku dinua dipitshisha anyi? Biobi bikukolela bua kudikanda ku majinga a masandi, utuku wepuka filme, site ya Enternete, anyi malu makuabu adi mua kukujula majinga mabi anyi? Vuluka ne: kudipangisha malu bua kushala ne muoyo mutoke kudi Yehowa kudi ne mushinga. Kakuena bualu budi mua kututonda kupita mutudi mua kudiumvua padi Yehowa utulekela. Bia muomumue, kakuena bualu budi mua kutusankisha bikole kupita mutudi mua kudiumvua padi Yehowa utuleja “dinanga dia tshiendelele.”—Yesh. 54:7, 8. w17.11 11 §12
Dinayi dia 14/3
Eu mmulawu udi uya . . . bualu muntu yonso udi wiba . . . ki mmunyokibue to.—Zek. 5:3.
Udiku mumone mudi Zekâya 5:4 uleja ne: ‘mulawu newubuele mu nzubu wa muivi; newushale munda mua nzubu wende, newumuoshe’ anyi? Milonda anyi bikuvu kabiena mua kupangisha dilumbuluisha dia Yehowa bua kubueladi to. Didi mua kubuela muaba kayi wonso musokome bua kusokolola malu mabi adi munkatshi mua bantu ba Nzambi. Nansha muntu yeye mukokeshe bua kusokoka bakokeshi, bamfumu ba mudimu, bakulu, anyi baledi bende buivi buende, kena mua kubusokoka Nzambi to, bualu udi ushindika ne: buivi buonso nebuedibue patoke. (Eb. 4:13) Kudisangisha ne bantu badi bamanye mudibi ne mushinga bua kuikala ne bululame “mu malu onso” kudi kutukolesha. (Eb. 13:18) Buivi mu mishindu yabu yonso budi bunyingalaja Yehowa. Tudi tumona kutumikila mikenji minene ya Yehowa ya bikadilu bimpe ne kuikala ne bikadilu bidi kabiyi bipendesha dîna diende mu mushindu kayi wonso bu diakalenga dinene. Tuetu benze nunku, tudi mua kufika ku diepuka dilumbuluisha didi Yehowa ulumbuluisha bantu badi bashipa mikenji yende ku bukole. w17.10 22 §6, 7
Ditanu dia 15/3
Nudienzeje ne muoyo umue bua kulama buobumue bua nyuma mu tshisuikidi tshia buobumue tshia ditalala.—Ef. 4:3.
Tudi tuenza tshionso tshitudi mua kuenza bua kuikala mu ditalala ne bena Kristo netu, nansha tuetu tumona ne: mbatumvue bibi anyi mbatuenzele malu mu mushindu mubi. (Lomo 12:17, 18) Tuetu banyingalaje muntu, mbimpe tumulombe luse, kadi tudi ne bua kumulombalu ne muoyo mujima. Ditalala ditu nangananga ne mushinga mu dibaka. Mulume ne mukajende kabena mua kuleja bu badi banangangane padibu munkatshi mua bantu kadi kujilangana, kutapangana ku mêyi, anyi kulengangana bianza pambidi ne tshikisu padibu pa nkayabu to. Tudi ne bua kuikala kabidi badiakaje bua kufuilangana luse ne muoyo mujima. Tudi tufuila muntu udi mutuenzele bibi luse patudi tumubuikidila ne tubenga kumulamina munda. Bua luse luetu kuikalalu lulelela, tudi ne bua kukanda meji etu bua kubenga ‘kubalulula malu mabi adibu batuenzela.’ (1 Kol. 13:4, 5) Tuetu balamine muena Kristo netu munda, tudi mua kunyanga malanda etu nende ne malanda etu ne Yehowa bua kashidi.—Mat. 6:14, 15. w17.10 10 §14, 15
Disambombo dia 16/3
Nenumanye ne: Yehowa wa biluilu mmuntume kunudi.—Zek. 6:15.
Ntshinyi tshivua mukenji wa Zekâya mufikishe bena Yuda ba mu matuku ende ku dienza? Yehowa uvua mubajadikile ne: bavua ne bua kuenza mudimu au mu ditalala ne mu bukubi. Dibajadikila ne: ntempelo uvua ne bua kuibakibua divua ne bua kuikala dibapeteshe ditekemena mu mioyo yabu ikavua mishikile. Kadi mmunyi muvua bantu bakese mua kuenza mudimu munene nunku? Mêyi adi Zekâya wamba pashishe adi abumbusha buôwa ne dielakana bitshivuabu nabi. Pa kumbusha dibambuluisha kudi bantu ba lulamatu bu mudi: Heledai, Tobiya, ne Yedaya, Nzambi wakakula kabidi bua bantu ba bungi bavua ne bua ‘kulua, ne kuenza mudimu wa kuasa ntempelo wa Yehowa.’ Bu muvua bena Yuda batuishibue ne: Nzambi uvua ne bua kubambuluisha, bakaditua mu mudimu ne lukasa luonso, kutuadijilulabu mudimu wa dibaka nansha muvuabu bawukandike kudi mukalenge wa Pelasa. Mu matuku makese, Yehowa wakumbusha tshipumbishi tshia dikandika tshivua bu mukuna, ne bakajikija kuibaka ntempelo mu 515 kumpala kua Yezu. (Eze. 6:22; Zek. 4:6, 7) Kadi, mêyi a Yehowa avua akula bua malu manene avua ne bua kukumbana matuku etu aa. w17.10 29 §17
Dia lumingu dia 17/3
Ikala ne dikima . . . ne ndaku wenze mudimu.—1 Kul. 28:20.
Bavua bambile Solomo bua kulombola mudimu munene wa dibaka wa katshia ne katshia, mmumue ne: dibaka ntempelo mu Yelushalema. Ntempelo eu uvua ne bua kuikala “muimpe mutambe, bienza bua ne: lumu luende ne bulengele buende bimanyike mu maloba onso.” Bualu bua mushinga mukole budi ne: ntempelo eu uvua ne bua kuikala ‘nzubu wa Yehowa Nzambi mulelela.’ Yehowa wakamba bua Solomo alombole mudimu eu. (1 Kul. 22:1, 5, 9-11) Mukalenge Davidi uvua mutuishibue ne: Nzambi uvua ne bua kuambuluisha Solomo, kadi utshivua ‘muana ne kayi ne dimanya dia bungi to.’ Uvuaku mua kuikala ne dikima dia kuenza mudimu wa dibaka ntempelo eu anyi? Dikala diende muana ne kayi ne dimanya dia bungi bivuaku mua kumupangisha bua kuwenza anyi? Bua Solomo kuwukumbajaye, uvua ne bua kuikala ne dikima ne kuya kuenza mudimu. Bu Solomo kayi ne dikima, buôwa buvua mua kumutekesha, ne dibenga kuenza mudimu divua dibi menemene kupita diwenza bibi. Anu bu Solomo, tudi dijinga ne diambuluisha dia kudi Yehowa bua tuikale ne dikima ne tukumbaje mudimu wetu. w17.09 28 §1, 2; 29 §4, 5
Dimue dia 18/3
Dîyi dia Nzambi wetu didi dishala kashidi.—Yesh. 40:8.
Udiku wela meji muvua nsombelu webe mua kuikala bu Bible kayiku anyi? Kuvua mua kuikala ne mibelu ya kueyemena ivua mua kukuambuluisha ku dituku ne ku dituku to. Kuvua mua kupeta mandamuna mimpe a nkonko idi itangila Nzambi, muoyo, ne matuku atshilualua to. Kuvua kabidi mua kumanya malu avua Yehowa muenzele bantu ku kale to. Diakalenga, katuena mu nsombelu mubi eu to. Yehowa mmutupeshe Bible, Dîyi diende. Udi kabidi utujadikila ne: mukenji udimu newujalame tshiendelele. Mupostolo Petelo wakatela mêyi adi mu Yeshaya 40:8. Mvese eu kena wakula nangananga bua Bible to, kadi mêyi mafundisha ku nyuma aa adi atangila mukenji udi mu Bible. (1 Pet. 1:24, 25) Munkatshi mua bidimu bia bungi, bantu ba meji mimpe bavua batungunuke ne kukudimuna Mifundu minsantu ne kuyabanyina bantu, nansha muvuabi kabiyi bipepele misangu yonso. Dijinga diabu divua dipetangana ne disua dia Nzambi dia ne: “bantu ba mishindu yonso basungidibue ne bafike ku dimanya dijalame dia bulelela.”—1 Tim. 2:3, 4. w17.09 18 §1, 2
Dibidi dia 19/3
Udi mukajende. Nunku mmunyi mundi mua kuenza bualu bubi bunene nunku, ne bushuwa kuenzela Nzambi mpekatu?—Gen. 39:9.
Bansonga ba bungi bena Kristo batu batuilangana ne lutatu lua buena lua Jozefe. (Gen. 39:7) Tuangate tshilejilu tshia muanetu wa bakaji kampanda diende Kim. Balongi babu ba bungi bavua benda bundumba, ne bavua baditumbisha bua muvuabu balale ne balume ku ndekelu kua lumingu. Kim kavua yeye ne muyuki wa nunku wa kulonda to. Udi witaba ne: kuikala mushilangane ne bakuabu kuvua imue misangu kumufikisha ku didiumvua “mulekelela ne nkaya,” ne umona ne: bansonga nende bavua bamumona mutatakane bualu kavua upatuka ne balume to. Kadi Kim uvua ne meji bualu uvua mumanye ne: bua bansonga ba bungi, dijinga dia kuenda masandi ditu dikole mu tshikondo tshia bunsonga. (2 Tim. 2:22) Balongi babu bavua batamba kumuebeja bua kumanya ni utshivua kamama. Nkonko eyi ivua imupetesha mpunga wa kubumvuija bua tshinyi kavua ne bua kuenda masandi. Tudi tudiumvua bua bansonga bena Kristo badi badisuike bua kukandamana padi bakuabu babasaka bua kuditua mu malu a masandi, ne Yehowa udi pende udiumvua bua bualu buabu! w17.09 4 §8; 5 §10
Disatu dia 20/3
Kufiiki munda ne kulu kuenza malu mabi.—Mis. 37:8.
Bantu batu ne biji bia lukasa batu pa tshibidilu bakula mêyi mabole bua kuleja tshiji tshiabu. Mu bulelela, ngikadilu wa bumuntu bua kale eu, kena mua kuenza bua bena mu dîku bikale ne disanka to. Padi Bible udimuija bua kulekela tshiji, bipendu, ne dielelangana mbila, ki mbua patupu to. (Ef. 4:31) Bia dibungama, tshikadilu etshi tshitu misangu ya bungi tshifikisha ku tshikisu. Bena panu badi mua kumona ne: kuikala ne tshibidilu tshia kufiika munda kakuena ne bualu to, kadi kudi kupendeshisha Mufuki wetu. Bantu ba bungi bavua ne bua kulekela bibidilu bibi ebi kumpala kua kuvualabu bumuntu bupiabupia. (Kolos. 3:8-10) Dishima didi padi ngikadilu wa bumuntu bua kale. Tshilejilu, bantu batu bashima bua kufuta bitadi anyi bua kuepuka bua kuambula bujitu bua mpekatu yabu. Kadi Yehowa yeye udi “Nzambi wa bulelela.” (Mis. 31:5) Nunku, udi ulomba bua mutendeledi wende “yonso . . . ambile mukuende bulelela,” ne ‘kamushimi’ to. (Ef. 4:25; Kolos. 3:9) Ke bualu kayi, tudi ne bua kuamba bulelela nansha bikala kuenza nunku kuenza bundu anyi kutukebela lutatu.—Nsu. 6:16-19. w17.08 18 §3, 5; 20 §12, 13, 15
Dinayi dia 21/3
Dîyi diende didi diya lubilu lukole.—Mis. 147:15.
Lelu Yehowa udi utulombola ne Bible, Dîyi diende. Dîyi diende “didi diya lubilu” mu ngumvuilu wa ne: udi utupesha buludiki bua mu nyuma ne lukasa patudi nabu dijinga. Ela meji a muudi mua kupetela malu mimpe mu Bible, mu mikanda ya “mupika wa lulamatu udi mudimuke,” mu JW Télédiffusion, mu jw.org, kudi bakulu, ne kudi bena Kristo nebe balume ne bakaji. (Mat. 24:45) Kuenaku umona ne: Yehowa udi ukulombola pa lukasa anyi? Mufundi wa musambu eu uvua mumanye ne: bena Isalele bavua ne diakalenga dinene be! Bobu ke tshisamba tshimuepele tshitu tshipete “dîyi” dia Nzambi ne “mikenji yende.” (Mis. 147:19, 20) Lelu, tudi ne diakalenga dia kuikala bantu badi babikidibua ku dîna dia Nzambi pa buloba bujima. Bu mutudi bamanye Yehowa ne bikale ne dîyi diende bua kutulomboladi, tudi badie nende malanda a pa buawu. Anu bu mufundi wa Misambu 147, udiku pebe ne malu a bungi adi akusaka bua kuamba ne: ‘Tutumbishayi Yah!’ ne kulomba bantu bakuabu bua kuenza bia muomumue anyi? w17.07 20 §15, 16; 21 §18
Ditanu dia 22/3
Muntu udi wenza mudimu wa busalayi kena mua kuditua mu dienda dia mushinga panu, bua amone mua kusankisha muntu uvua mumuangate ku busalayi.—2 Tim. 2:4.
Bayidi ba Yezu lelu, too ne bantu bapite pa muliyo umue badi benza mudimu wa ku dîba ne ku dîba, badi badienzeja ne muabu muonso bua kutumikila mubelu wa Paulo eu. Badi babenga kulonda madisuisha ne bantu bakuabu, bavuluka dîyi dinene edi: ‘Musombi wa bintu udi mupika wa mumusombeshi.’ (Nsu. 22:7) Satana mmusue bua tufile dîba dietu dionso ne makanda etu onso bu bapika ba malu ende a bungenda. Amue mapangadika adi mua kutukuata ku bupika bua mabanza munkatshi mua bidimu bia bungi. Bamue batu babuela mabanza bua kusumba lupangu, mashinyi, bua kulonga kalasa, anyi mene bua kuenza dibaka dia tuyayi tukamone. Tudi tuleja meji adi ambuluisha patudi tupepeja nsombelu wetu, tuepuka mabanza, ne tutula makuta makese bua kuikala bapika ba Nzambi pamutu pa kulua bapika ba ndongoluelu wa malu a bungenda udiku lelu.—1 Tim. 6:10. w17.07 10 §13
Disambombo dia 23/3
Ndi ngangata bualu buonso buudi wamba bua kuenza ne: mbuakane; ndi nkina njila yonso wa dishima.—Mis. 119:128.
Yehowa m’Mukalenge muakane wa diulu ne buloba. Udi wenza mudimu ne bukokeshi buende mushindu muakane menemene. Udi wamba ne: “Meme ndi Yehowa, Yeye udi uleja dinanga dia lulamatu, kulumbuluisha kuakane, ne buakane pa buloba, bualu ndi nsanka bua malu aa.” (Yel. 9:24) Kena dijinga ne mikenji ya bantu bua imuambuluishe bua kusungula tshidi tshimpe to. Kadi udi wela mikenji ya tshidi tshimpe. Wakapesha bantu mikenji mimanyine pa buakane buende bupuangane. “Buakane ne kulumbuluisha kuakane bidi tshishimikidi tshia nkuasa [wende] wa bukalenge,” nunku mukenji wonso, dîyi dinene dionso, ne dipangadika dionso diende mbiakane. (Mis. 89:14) Satana udi wamba ne: Yehowa ki Mmukokeshi muakane to. Kadi Satana muine kena mua kufikisha buakane pa buloba to. w17.06 28 §5
Dia lumingu dia 24/3
Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa, . . . mêyi ebe adi bulelela.—2 Sam. 7:28.
Yehowa n’Nzambi wa bulelela. (Mis. 31:5) Bu mudiye Tatu mupeshanganyi wa bintu, udi wambila badi bamutshina malu ende malelela. Katshia tuapeta bulelela, tudi balonge malu malelela a bungi mu Bible Dîyi diende, mu mikanda yetu ne mu mpuilu ne mpungilu yetu, ne mu bisangilu bia ku lumingu. Mu bungi bua matuku, tudi tupeta tshivua Yezu mubikile ne: “tshibutshilu” tshia malu malelela a kale ne mapiamapia. (Mat. 13:52) Yehowa neatuambuluishe bua kuwuja malu malelela a mushinga mu “tshibutshilu” tshietu tuetu tuakeba bu badi bakeba biuma bisokoka. (Nsu. 2:4-7) Mmunyi mutudi tuenza bualu ebu? Tudi ne bua kuikala ne tshibidilu tshimpe tshia kudilongela ne kuenza makebulula mu Bible ne mu mikanda yetu ne muoyo mujima. Nebituambuluishe bua kupeta malu malelela ‘mapiamapia’ atuvua katuyi bamanye. (Yosh. 1:8, 9; Mis. 1:2, 3) Eyowa, tudi ne bua kuikala ne dijinga dikole dia kuvudija malu malelela a Nzambi mu tshibutshilu tshietu. w17.06 12 §13, 14
Dimue dia 25/3
Nenumbikile, nenulue ne nenundombe mu disambila, ne meme nennuteleje.—Yel. 29:12.
Muanetu wa balume mukuabu nsonga utshivua mujike uvua wela meji a mêyi adi mu 1 Kolinto 7:28 udi wamba ne: badi babuela mu dibaka “nebikale ne makenga mu mubidi wabu.” Wakayukila ne mukulu kampanda uvua mu dibaka ukavua muntu mukulumpe, kumuebejaye ne: “‘Mmakenga’ kayi adibu bamba aa? Mmunyi mundi mua kupita nawu meme musele?” Kumpala kua mukulu eu kumuandamuna, wakamuambila bua elangane meji a bualu bukuabu buvua mupostolo Paulo mufunde ebu: Yehowa udi ‘Nzambi wa busambi buonso, yeye udi utusamba mu makenga anyi ntatu yetu yonso.’ (2 Kol. 1:3, 4) Yehowa, Tatu wetu, mmutunange ne udi utusamba patudi ne ntatu. Udi mua kuvuluka bimue bikondo bivuaye mukuambuluishe ne mukulombole ku diambuluisha dia Dîyi diende. Tuikale bashindike ne: mmusue bua tuikale ne diakalenga, anu bu muvuabi bua batendeledi bende ba kale.—Yel. 29:11. w17.06 4 §1, 2
Dibidi dia 26/3
Yehowa udi ukuba bantu badi basombe buenyi.—Mis. 146:9.
Pa kumbusha biakudia ne bilamba, bana betu bena tshimuangi badi kabidi dijinga ne diambuluisha dia mu lungenyi ne kubakankamija ne mibelu ya mu Bible. (Mat. 4:4) Bakulu badi mua kubambuluisha padibu babakebela mikanda idi mu muakulu wabu ne padibu babambuluisha bua kupetanganabu ne bana betu badi bakula muakulu wabu. Kuenza nunku kudi ne mushinga wa bungi bualu bena tshimuangi aba mbashiye bena mêku abu, bena mu ditunga diabu, ne bisumbu biabu. Badi dijinga ne kumona dinanga dia Yehowa ne luse luende munkatshi mua bena Kristo nabu. Bobu kabayi babimone, badi bafuane kubikeba kudi bantu bakuabu ba mu ditunga adi badi kabayi benzela Yehowa mudimu. (1 Kol. 15:33) Patudi tuenza bua badiumvue ne: tshisumbu tshidibu mpindieu ntshiabu, tudi tuenza mudimu ne Yehowa bua ‘kukuba badi basombe buenyi.’ bena tshimuangi kabena pamuapa mua kupingana kuabu to, bualu bantu bavua babaluisha batshivua bakokesha. Diebeja ne: ‘Meme mupete ntatu ya nunku, nenjinge bua bangenzele malu mushindu kayi?’—Mat. 7:12. w17.05 6 §15, 16
Disatu dia 27/3
Dinanga dia ba bungi nedikepele.—Mat. 24:12.
Tuetu batekete mu mikolo, ditabuja dietu didi mua kuteketa ne dinanga dietu dia Nzambi didi mua kukepa. Bu mutudi mu ndongoluelu mubi wa Satana, kudi malu a bungi adi mua kututekesha imue misangu. (1 Yone 5:19) Kadi tuetu badilekelele tuteketa mu mikolo bikole, ditabuja dietu didi mua kuteketa, ne dinanga dietu bua Nzambi didi mua kukepela. Tshilejilu, tudi mua kupeta ntatu bualu tudi tuenda tukulakaja, tudi tusamakana, anyi bualu katuena ne makuta. Peshi tudi mua kubungama bualu katuena ne mushindu wa kuenza amue malu mutuvua basue, anyi bua mudi amue malu a mu nsombelu kaayi mende mutuvua batekemene. Nansha tuetu batuilangane ne ntatu kayi, katuena ne bua kumona ne: Yehowa mmutulekele nansha. Elabi meji bua mêyi adi akolesha aa adi mu Misambu 136:23 a ne: ‘Yeye wakatuvuluka patuakadi bantu bapuekele, bua luse luende ludi lujalame tshiendelele.’ Tudi batuishibue ne: Yehowa udi uteleja “kutendekena” kuetu ne neatuandamune.—Mis. 116:1; 136:24-26. w17.05 18 §8
Dinayi dia 28/3
Nuenu kanuyi babuikidile bantu bilema biabu, Tatu wenu kakunubuikidila penu bienu bilema to.—Mat. 6:15.
Anu mudi Galatiya 2:11-14 uleja, Petelo wakatuadija kutshina bantu. (Nsu. 29:25) Petelo uvua mumanye muvua Yehowa umvua bua bantu ba bisamba bia bende. Nansha nanku, uvua ne buôwa bua ne: bena Kristo bena Yuda batengula bavua bafumina mu Yelushalema kabalu kumupepeja bua muvuaye usomba ne bena Kristo ba bisamba bia bende. Mupostolo Paulo wakambila Petelo ne: uvua muena lubombo. (Bien. 15:12; Gal. 2:13, dim.) Bidi bimueneka anu ne: Petelo uvua ne budipuekeshi ne wakitaba tshivua Paulo mumuambe atshi. Bible kena wamba ne: Petelo wakajimija mudimu nansha umue wa ku ivuaye nayi to. Kadi Petelo wakalua kufunda mikanda ibidi ya mu Bible ku diambuluisha dia nyuma wa Nzambi. Yezu udi mutu wa tshisumbu wakatungunuka ne kuenza nende mudimu. (Ef. 1:22) Bena Kristo mu tshisumbu bavua ne mushindu wa kuidikija Yezu ne Tatu wende pavuabu bafuila Petelo luse. Diakalenga, muena Kristo nansha umue kakalenduka bua tshilema tshia muntu mupange bupuangane to. w17.04 27 §16-18
Ditanu dia 29/3
Pavuaye mushiye tshimenga tshia Sodoma ne tshia Amola anu butu, [Nzambi] wakabikosela tshibawu, mushile bantu babi tshilejilu tshia malu adi ne bua kulua.—2 Pet. 2:6.
Yehowa wakabutula tshimenga tshijima bua kujikija malu mabi avua enzekamu. Uvua ‘mushile bantu babi tshilejilu tshia malu adi ne bua kulua.’ Anu bu muvua Yehowa mujikije malu mabi onso a buenzavi tshikondo atshi, ke muaajikijaye kabidi lelu pabutulaye ndongoluelu wa malu eu. Ntshinyi tshiapingana pa muaba wa malu mabi? Mu mparadizu pa buloba, netuikale ne malu a bungi a kuenza adi asankisha. Tshilejilu, netuvuije buloba mparadizu ne netuase nzubu buetu tuetu ne bua bantu batudi banange. Netuakidile kabidi miliyo ya bantu babishabu ku lufu, netubalongeshe malu a Yehowa ne bionso bidiye muenzele bantu. (Yesh. 65:21, 22; Bien. 24:15) Tshikondo atshi, netuikale ne malu a bungi a kuenza atupetesha disanka ne atusaka bua kutumbisha Yehowa. w17.04 12 §11, 12
Disambombo dia 30/3
Muntu yonso udi upatuka ku tshiibi tshia nzubu wanyi . . . nealue wa Yehowa.—Bal. 11:31.
Pavua Yefeta muenze mutshipu eu, uvua pamuapa mumanye ne: muanende wa bakaji ke muntu wa kumpala uvua mua kulua bua kusambakena nende. Kadi nansha yeye mumanye anyi kayi mumanye, kukumbaja mutshipu uvuaye muditshipe kudi Yehowa kakuvua bualu bupepele buende yeye ne bua muanende wa bakaji to. Pakamumona Yefeta, “wakadipanda bilamba” kuambaye ne: mutshima wende uvua munyingalale bikole. Muanende wakaya bua ‘kujinga matuku ende a bukamama.’ Bua tshinyi? Yefeta kavua mulele muana wa balume to, mpindieu wende wa bakaji umue eu kakusedibua ne kulela to. Dîna dia dîku dia Yefeta divua ne bua kujimina. Kadi Yefeta ne muanende wa bakaji bakajingulula ne: kuvua bualu bua mushinga mukole kupita meji avuabu bela. Yefeta wakamba ne: ‘Meme ngakabulula mukana muanyi kudi Yehowa, tshiena mua kualukila ku nyima.’ Muanende wa bakaji wakamba ne: ‘Ungenzele bu mudi dîyi diakapatuka mukana muebe.’ (Bal. 11:35-39) Yefeta ne muanende bavua bantu ba lulamatu bavua kabayi mua kuela meji a kunyanga mutshipu wabu kudi Nzambi musangu nansha umue, nansha biobi mua kubalomba tshinyi.—Dut. 23:21, 23; Mis. 15:4. w17.04 4 §5, 6
Dia lumingu dia 31/3
Nengindile ne lutulu.—Mika 7:7, dim.
Bavua benzele Jozefe malu mabi a bungi. Tshia kumpala, bana babu bakamupana mu bupika patshivuaye ne bidimu bu 17. Pashishe, bakamushiminyina ne: uvua ukeba kulala ne mukaji wa mfumuende ku bukole, ne kumuelabu mu buloko. (Gen. 39:11-20; Mis. 105:17, 18) Bivua bimueneka ne: bavua bamupeshe manyoka bua bienzedi biende biakane pamutu pa kumuenzelabu malu mimpe. Kadi panyima pa bidimu 13, malu onso akashintuluka ne lukasa. Bakamupatula mu buloko ne kumubandishabu mu mulongo wa muntu muibidi mu bukalenge bua Ejipitu (Gen. 41:14, 37-43; Bien. 7:9, 10) Malu mabi avuabu benzele Jozefe avuaku mamunyingalaje bikole anyi? Uvuaku mujimije dieyemena diende kudi Yehowa Nzambi wende anyi? Tòo. Ntshinyi tshivua tshiambuluishe Jozefe bua kuindila ne lutulu? Nditabuja divuaye nadi kudi Yehowa. Uvua mumone tshianza tshia Yehowa mu malu avua mamufikile. Bualu ebu budi bumuenekela mu mêyi avuaye muambile bana babu aa: “Nansha munuvua basue kungenzela bibi, Nzambi wakenza bua bualu abu bulue bualu buimpe bua kulama bantu ba bungi ne muoyo anu mudiye wenza lelu eu.” (Gen. 50:19, 20) Ndekelu wa bionso, Jozefe wakajingulula ne: bivua ne mushinga bua kuindila. w17.08 4 §6; 6 §12, 13