TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w93 1/4 dib. 8-13
  • Tulondayi butoke bua bukua-bantu

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Tulondayi butoke bua bukua-bantu
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Mushindu mukuabo wa butoke
  • Bukua-bantu mu mîdima ya mu nyuma
  • “Butoke bukole”
  • “Ku butuangaji buende muoyo uvuaku”
  • Mapa a kudi Yehowa
  • Butoke bua kudi Nzambi budi bumbusha mîdima!
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2002
  • Nnganyi udi ulonda butoke bua bukua-bantu?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • ‘Munya wenu uteme ku mêsu kua bantu’
    Mudimu wetu wa Bukalenge—2011
  • “Butoke buenu bukenke”
    Mudimu wetu wa Bukalenge—2001
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
w93 1/4 dib. 8-13

Tulondayi butoke bua bukua-bantu

“Eu udi undonda . . . neikale ne butoke bua muoyo.”​—YONE 8:12.

1. Nku tshinyi kudi butoke ne mushinga mukole?

NTSHINYI tshitudi mua kuenza kakuyi butoke? Anjibi kutshinka bua se: dituku dionso dia mu tshidimu, udi ubiika ku tulu ne ditekemena dia kuikala mu mîdima mêba 24. Anjibi kutshinka buloba kabuyi mekala, bualu butoke buobo kabuyiku, mekala pawo kaena mua kuikalaku. Bushuwa, bu butoke kabuyiku, tuetu bine katuvua kuikalaku! Bua tshinyi nanku? Bualu, mu mudimu wa dikudimuna biakudia bidi mitshi ididiisha, idi itumika ne butoke bua kuenza bidibua bitudi tudia​—matete, bisekiseki, ne bimuma. Bulelela, imue misangu tutu tudia minyinyi ya nyama. Kadi, nyama eyi itu idia bisosa peshi nyama mikuabu itu idia payi bisosa. Nenku, muoyo wetu wa ku mubidi mmusuikakaja menemene ku butoke.

2. Mmpokolo kayi ya butoke bukole idiku, ne abi bidi bitulongesha tshinyi pa bidi bitangila Yehowa?

2 Butoke buetu budi bufuma ku dîba, didi mutoto mene. Nansha mutudi difila butoke bukole, dîba dietu didi’anu mutoto wa bunene bushadile. Kudi mikuabu mitambe bunene ya bungi. Bua tshisumbu tshia mitoto mutudi basombele, tshidi tshibikidibua ne: Voie Lactée, tshidi ne mitoto mipite pa miliyare lukama. Kudi miliyare ne miliyare ya bisumbu bia mitoto [mu tshibuashibuashi]. Ntshiluilu bunene kayipu tshia mu diulu! Mbutoke bungi kayipu budi bufuma ku bukua-mitoto eyi! Yehowa udi mpokolo wa mushindu kayipu wa butoke, yeye wakafuka yonso ya kudiyi! Yeshayi 40:26 udi wamba ne: “Bandishayi mesu enu mulu ne numone. Nnganyi wakafuka bintu ebi? Ng’Eu udi upatula biluilu biabi bilondeshile bungi buabi, ne udi ubibikila bionso ku dîna diabi. Bua bunene bua bukole buende, bualu udi kabidi wa bukole mu makanda, kakuena tshimue tshia kudibi tshidi tshipangika.”

Mushindu mukuabo wa butoke

3. Mmushinga kayi udi nawu butoke bua mu nyuma budi bufuma kudi Yehowa?

3 Yehowa udi kabidi Mpokolo wa butoke bua mushindu mukuabo, budi butupetesha mmuenenu wa malu wa mu nyuma, butoke bua mu nyuma. Nkonga-miaku kampanda udi umvuija “kutokesha” mushindu’eu: “Kupetesha dimanya: kulongesha; kupetesha muntu bujinguluji bua mu nyuma.” Udi umvuija “mutokesha” bu: muntu “udi mupikula ku dipanga dimanya ne ku malongesha adi mabengangane ne bulelela.” Yehowa udi ufila butoke ebu bua mu nyuma ku diambuluisha dia dimanya dilelela dia Dîyi diende, Bible. Diodi edi didi dituambuluisha bua kumanya Nzambi mudiye ne tshidi ndongoluelu yende. “Nzambi ng’wakamba ne: ‘Butoke bukenke mu mîdima,’ ne wakatokesha mitshima yetu bua kuyikenkesha ne dimanya dia butumbi dia Nzambi, ku mpala wa Kristo.” (2 Kolinto 4:6) Nenku, malelela adi mu Dîyi dia Nzambi adi atupikula ku dipanga ne ku malongesha adi mabengangane ne bulelela. Yezu wakamba ne: “Nenumanye bulelela, ne bulelela nebunupikule.”​—Yone 8:32.

4, 5. Mmunyi mudi dimanya didi difuma kudi Yehowa mua kutuambuluisha bu butoke mu nsombelu wetu?

4 Yehowa, Mpokolo wa butoke bulelela bua mu nyuma, udi “mupuangane mu dimanya.” (Yobo 37:16) Kabidi, Musambu wa 119:105 udi wamba bua Nzambi ne: “Dîyi diebe didi muendu bua dikasa dianyi, ne butoke bua njila wanyi.” Nenku ken’anu mua kutokesha mu nyuma tshiidia tshialonda tshituavua kuela mu nsombelu wetu, kadi kabidi ne mu njila muine mutudi tuendela. Kakuyi dikuatshisha edi, kuikala ne muoyo kuvua mua kuikala bu kuendesha vwatire kayi ne miendu butuku mu mîdima mu njila mukonyangale pa mukuna kayi mukenkesha muaba nansha umue. Butoke bua mu nyuma budi bufuma kudi Nzambi budi mua kufuanyikijibua ne miendu ya vwatire. Budi butokesha njila bua tuetu kumona menemene kutudi tuya.

5 Mulayi udi mu Yeshayi 2:2-5 udi uleja se: mu tshikondo tshietu etshi, Nzambi udi usangisha bantu ba mu matunga wonso badi basue kupeta butoke bua mu nyuma bua kumona mua kulonga ne kukumbaja ntendelelu mulelela. Mvese 3 udi wamba ne: “neatulongeshe njila yende, ne netuendele mu tujila tuende.” Mvese 5 udi ulomba aba badi bakeba bulelela ne: “Vuayi ne tuendele mu butoke bua Yehowa.”

6. Nkuepi kudi butoke budi bufuma kudi Yehowa butulombola?

6 Nenku, Yehowa udi mpokolo wa mishindu ibidi ya butoke budi bukengedibua bua kuikala ne muoyo: bumue bua ku mubidi, bukuabu bua mu nyuma. Butoke bua ku mubidi budi buambuluisha mubidi wetu bua kushala ne muoyo pamu’apa bidimu 70 anyi 80 peshi kupita apa lelu’eu. Kadi butoke bua mu nyuma budi buobo butulombola ku muoyo wa kashidi mu mparadizu pa buloba. Bidi anu muvua Yezu mubiambile Nzambi mu disambila diende ne: “Etshi tshidi tshiumvuija muoyo wa kashidi: balonge mua kukumanya, wewe, Nzambi umu’epele mulelela, ne eu uwudi mutume, Yezu Kristo.”​—Yone 17:3.

Bukua-bantu mu mîdima ya mu nyuma

7. Bua tshinyi lelu’eu tudi tukengela butoke bua mu nyuma buvule kupita bikondo bikuabo kumpala?

7 Kupita bikondo bikuabu, tudi tukengela butoke bua mu nyuma buvule lelu’eu. Milayi bu mudi udi mu Matayi nshapita wa 24 ne mu 2 Timote nshapita 3 idi ileja ne: tukadi pabuipi ne nshikidilu wa bulongolodi ebu bua malu. Milayi eyi pamue ne mikuabu ivua midianjile kumanyisha malu makuate buowa avua ne bua kuenzeka mu tshikondo tshietu etshi, ke tshidi mene tshitushindikila se: tudi mu “matuku a ndekelu.” Mu diumvuangana ne milayi eyi, mu siekele eu bantu mbamone makenga a mishindu ne mishindu. Dibunda dia bibawu ne ngenzelu ya tshikisu mbivule mushindu mukuate buowa. Mvita mmishipe bantu bapite miliyo lukama. Masama, bu mudi SIDA udi upampakajangana, adi ashipa miliyo ne miliyo ya bantu, bu mudi ku Etats-Unis nkayaku kukadibo bafue 160 000. Nsombelu wa mêku udi wenda unyanguka, ne bikadilu bilenga pa mushindu wa kutumika ne bitupa bia lulelu bidi biangatshibua bu ngenzelu mututuke mushinga.

8. Bukua-bantu lelu’eu budi mu nsombelu wa mushindu kayi, ne mbua tshinyi?

8 Javier Pérez de Cuéllar, sekretere wa kale wa Bulongolodi bua Matunga Masanga (O.N.U.) wakamba ne: “Nsombelu udi bukua-bantu nende udi uleja patoke se: bupele mbuluishi budi bupangisha diumvuangana dilenga munkatshi mua bantu.” Wakamanyisha se: “bantu bapite pa muliyare mujima badi mu bupele kabuyi kuamba” ne bupele ebu “budi buvudija bimvundu mu mêku.” Wakasakidila ne: “mbulamatadi kayena ne makokeshi a kujikija ntatu eyi mikole.” Mulombodi munene wa bulongolodi kampanda wakamba pende ne: “Lutatu lunene ludi lujame mu bantu ndua se: kabatshiena kuludika.” Mmushindu kayipu udi miaku ya Musambu wa 146:3 milelela: “Kanuteki ditekemena dienu kudi banene, peshi kudi muana wa muntu mupatuila ku buloba, udi kayi mua kupandisha.”

9. Mbanganyi badi biledi binene bia mîdima idi mijingile bukua-bantu, ne nnganyi udi mua kutupandisha ku buenzeji ebu bubi?

9 Nsombelu udiku lelu’eu udi’anu muvua Yeshayi 60:2 mubimanyishe: “Mona! mîdima neijingile buloba, ne mufitu mukole neubuikile bisumbu bia bantu ba matunga.” Bantu bavule badi base pa buloba mbabuikila kudi mîdima bua dipanga kupeta butoke bua mu nyuma budi bufuma kudi Yehowa. Biledi binene bia mîdima ya mu nyuma n’Satana Diabolo ne ba-demon bende, baluishi banene ba Nzambi wa butoke. Badi “bamfumu ba buloba bujima ba mîdima eyi.” (Efeso 6:12) Anu mudi 2 Kolinto 4:4 ubiamba, Diabolo udi “nzambi wa bulongolodi ebu bua malu,” udi “mufofomije tshieledi tshia lungenyi tshia badi babule ditabuja, bua butoke bukole bua lumu luimpe lua butumbi pa bidi bitangila Kristo, udi tshimfuanyi tshia Nzambi, kalubatokeshi.” Kakuena mbulamatadi wa bantu nansha umue udi mua kusungila bantu ku buenzeji ebu bubi bua Satana. Anu Nzambi ke udi mua kutumushaku.

“Butoke bukole”

10. Mmu mêyi kayi muvua Yeshayi mudianjile kumanyisha bua se: mu tshikondo tshietu etshi, butoke buvua ne bua kukenkela bukua-bantu?

10 Kadi, eku padi mîdima mikole mibuikile bantu bavule, Dîyi dia Nzambi divua kabidi difile mulayi eu mu Yeshayi 60:2, 3: “Kadi wewe, Yehowa neakutemene pambidi pebe, ne butumbi buende buine nebumuenekele pambidi pebe. Ne bukua-matunga nebuye bushuwa ku butoke buebe.” Ngenyi eyi idi yumvuangana ne idi mu Yeshayi nshapita 2, mudibu balaye se: ntendelelu mutokesha wa Yehowa, ntendelelu mulelela, uvua ne bua kujadikibua mu matuku a ndekelu atudi aa; ne tudi tubala mu mvese 2 ne 3 ne: “matunga wonso neikale ne bua kutantshila kudiye. Ne bushuwa bantu bavule nebaye ne nebambe ne: ‘Vuayi ne tubandayi ku mukuna wa Yehowa,’” mbuena kuamba ne: ku muaba wende mutumbuke wa ntendelelu mulelela. Nenku, nansha mudi Satana ukokesha bena mu bulongolodi ebu, butoke budi bufuma kudi Nzambi budi bukenkesha ne bupikula musumba wa bantu ku mîdima.

11. Nnganyi uvua nangananga ne bua kukenkesha butoke bua Yehowa ne Simeone wakamba tshinyi pakamumonaye?

11 Mulayi udi mu Yeshayi 9:2 uvua umanyisha ne: Nzambi neatume muntu kampanda pa buloba bua kukenkesha butoke buende. Tudi tubalamu ne: “Bantu bavua benda mu mîdima bamonyi butoke bukole. Aba bavua basombele mu ditunga dia mufitu mukole, butoke buakubakenkesha.” “Butoke ebu bukole” n’Yezu Kristo, Mutuadi-wa-Dîyi wa Yehowa. Yezu wakamba ne: “Ndi butoke bua bukua-bantu. Eu udi undonda kakuenda mu mîdima nansha kakese, kadi neikale ne butoke bua muoyo.” (Yone 8:12) Bamue bantu bavua bamanye malu aa patshivua Yezu muana mutekete. Luka 2:25 udi wamba ne: muntu kampanda uvuabo babikila ne: Simeone uvua “muakane ne mutshinyi wa Nzambi,” kabidi ne: “spiritu munsantu uvua pambidi pende.” Simeone pakamonaye muana mutekete Yezu, wakambila Nzambi mu disambila ne: “Mesu anyi amonyi uudi utumika nende bua kufila lupandu, eu uudi mulongolole ku mpala kua bisamba bionso, butoke bufundila diumusha tshilamba tshidi pa mutu pa matunga.”​—Luka 2:30-32.

12. Ndîba kayi ne mmunyi muakatuadija Yezu kumusha tshilamba tshia mîdima tshivua tshibuikile bantu?

12 Matuku makese kunyima kua ditambushibua diende, Yezu wakatuadija kumusha tshilamba tshia mîdima tshivua tshibuikile pa mutu pa bukua-bantu. Anu mudi Matayi 4:12-16 utuambila, pa kuenza nunku, wakakumbaja Yeshayi 9:1, 2, mudibo bakula bua “butoke bukole” buvua ne bua kutuadija kukenkesha bantu bavua benda mu mîdima ya mu nyuma. Matayi 4:17 udi wamba ne: “Bituadijile ku tshikondo atshi Yezu wakatuadija kulongesha ne kuamba ne: ‘Nyingalalayi, bualu Bukalenge bua mu mawulu bukadi pabuipi.’” Pa kumanyisha lumu luimpe lua Bukalenge bua Nzambi, Yezu wakakenkesha bantu pa bidi bitangila ndongoluelu ya Nzambi. “Wakakenkesha butoke pa nsombelu ne dibenga kunyanguka ku diambuluisha dia lumu luimpe.”​—2 Timote 1:10.

13. Mmêyi kayi akamba Yezu buende yeye muine, ne bua tshinyi uvua mua kuamba nunku ne dishindika dionso?

13 Yezu wakakenkesha butoke bua Nzambi ne lulamatu. Bua bualu ebu wakamba ne: “Ndi mulue mu bukua-bantu bu butoke, bua yonso udi ungitabuja kashadi mu mîdima. . . . Tshiena muakule ku bukole buanyi nkayanyi, kadi Tatu udi muntume, yeye nkayende mmuntumine dîyi pa bimvua ne bua kuamba ne kumvuija. Kabidi, ndi mumanye se: dîyi diende dituma didi diumvuija muoyo wa kashidi.”​—Yone 12:44-50.

“Ku butuangaji buende muoyo uvuaku”

14. Mmuanzu kayi udi mupesha Yezu mu Yone 1:1, 2?

14 Eyowa, Yehowa wakatuma Muanende pa buloba bua kuikalaye butoke budi buleja bantu njila wa muoyo wa kashidi. Tuanjibi kukonkonona mudi muanda eu mumvuija mu Yone 1:1-16. Tudi tubala mu mvese wa 1 ne 2 ne: “Ku tshibangidilu Dîyi uvuaku, ne Dîyi uvua ne Nzambi, ne Dîyi uvua nzambi. Muine eu ku tshibangidilu uvua ne Nzambi.” Apa Yone udi ubikila Yezu, bilondeshile dikalaku diende ne muoyo kumpala kua kuledibua bu muntu pa buloba, ku muanzu wa “Dîyi.” Nenku, muanzu eu udi ufunkuna mudimu uvua Yezu ukumbaja bu Mutuadi-wa-Dîyi dia Yehowa. Ne padi Yone wamba ne: “ku tshibangidilu Dîyi uvuaku,” bidi biumvuija ne: Dîyi uvua ntuadijilu wa midimu ya bufuki ya Yehowa, “ntuadijilu wa bifukibua bia Nzambi.” (Buakabuluibua 3:14) Muanzu wende mutambe bunene munkatshi mua bifukibua bia Nzambi nkabingila kakole bua kubikidibuaye ne “nzambi,” mbuena kuamba ne: wa bukole. Mu Yeshayi 9:6 mmubikidibue ne: “Nzambi wa Bukole,” kadi ki nNzambi Wa-Bukole-Buonso nansha.

15. Mmamanyisha kayi a pa mutu adi Yone 1:3-5 utupesha pa bidi bitangila Yezu?

15 Yone 1:3 udi wamba ne: “Bintu bionso biakafika ku dikalaku ku butuangaji buende, ne pa kumulekela yeye, tshintu nansha tshimue katshiakafika ku dikalaku.” Kolosai 1:16 udi wamba ne: “Ku butuangaji buende bintu bikuabo bionso biakafukibua mu mawulu ne pa buloba.” Yone 1:4 udi wamba ne: “ku butuangaji buende muoyo uvuaku, ne muoyo uvua butoke bua bantu.” Nenku ku butuangaji bua Dîyi, bikuabo bionso bia muoyo biakafukibua; kabidi ku butuangaji bua Muanende, Nzambi udi upetesha bukua-bantu bena mpekatu, badi bapunga ne lufu mushindu wa kupeta muoyo wa kashidi. Yezu udi bushuwa wa bukole udi ubikidibua mu Yeshayi 9:2 ne: “mbutoke bukole.” Ne Yone 1:5 udi wamba ne: “Butoke budi bukenka mu mîdima, kadi mîdima ki mmibutamba bukole.” Butoke budi buleja bulelela ne buakane, bidi bitapuluke ne mîdima, idi mishindamene pa ntupakanyi ne dipanga buakane. Nenku, Yone udi uleja ne: mîdima kayena mua kutshimuna butoke, kubutamba bukole nansha.

16. Mmunyi muvua Yone Mubatiji muleje bualabale bua mudimu wa Yezu?

16 Yone udi wamba mpindieu mu mvese 6 too ne wa 9 ne: “Kuakapatuka muntu kampanda uvua mutumibue bu muena-mpala wa Nzambi: dîna diende divua Yone [Mubatiji]. Muntu eu wakalua bua bumanyishi, bua kufila bumanyishi bua butoke, bua bantu ba mishindu yonso bitabujile ku butuangaji buende. Yeye [Yone] kavua butoke ebu to, kadi uvua ne bua kufila bumanyishi bua butoke ebu [Yezu]. Butoke bulelela budi bukenkesha bantu ba mishindu yonso buvua ne bua kulua pa buloba.” Yone wakafunkuna dilua dia Masiya ne wakalombola balongi bende Kudiye. Pashishe, bantu ba mishindu yonso bakapeta mushindu wa kuitaba butoke. Nenku, Yezu ki mmulue bua kutuadila bena Yuda nkayabu mabenesha to, kadi mbua kutuadila bukua-bantu buonso​—babanji peshi bapele, kabiyi kusunguluja diikala dia dikoba.

17. Ntshinyi tshidi Yone 1:10, 11 utuambila pa bidi bitangila ngikadilu wa mu nyuma wa bena Yuda mu tshikondo tshia Yezu?

17 Mvese wa 10 ne wa 11 idi itungunuka ne: “Uvua mu bukua-bantu, ne bukua-bantu bakafukibua ku butuangaji buende, kadi bukua-bantu kabakamumanya. Wakalua muabo, kadi bena tshisamba tshiende kabakamuakidila.” Yezu, mu dikalaku diende ne muoyo kumpala kua kulua pa buloba bu muntu, uvua eu uvua bukua-bantu bufukibue ku butuangaji buende. Kadi, pakaluaye pa buloba, kakanyishibua kudi bavule ba ku bena tshisamba tshiende, bena Yuda. Kabavua basue bua muoyo mubi wabu ne lubombo luabu bitandudibue nansha. Bavua banange mîdima kupita butoke.

18. Mmunyi mudi Yone 1:12, 13 uleja se: bamue bavua mua kulua bana ba Nzambi ne kupeta bumpianyi bua pa buabu?

18 Yone udi wamba mu mvese wa 12 ne wa 13 ne: “Kadi buonso bakamuakidila, wakabapesha bukenji bua kulua bana ba Nzambi, bualu bavua benza midimu ya ditabuja mu dîna diende, ne bakaledibua, ki nku mashi anyi ku disua dia mubidi peshi ku disua dia muntu, kadi nku disua dia Nzambi.” Mvese eyi idi ileja se: ku ntuadijilu, balongi ba Yezu kabavua bana ba Nzambi to. Kumpala kua Kristo kuluaye pa buloba, bantu kabavua ne mushindu wa kulua bana ba Nzambi peshi kabavua ne ditekemena dia kuya mu diulu nansha. Kadi, ku diambuluisha dia mushinga wa mulambu wa tshia-bupikudi uvuabo banyishe pa kuenza midimu ya ditabuja, bakasungula bamue bantu bu bana ba Nzambi ne bakapeshibua ditekemena dia kuikala ne muoyo bu bakalenge pamue ne Kristo mu Bukalenge bua Nzambi bua mu diulu.

19. Bua tshinyi Yezu ke udi mukumbane kupita bakuabo buonso bua kukenkesha butoke bua Nzambi, anu mudibi bileja mu Yone 1:14?

19 Mvese wa 14 udi umvuija nenku: “Nunku, Dîyi wakalua mubidi ne wakasomba munkatshi muetu, ne tuakamona butumbi buende, butumbi bufuane bua muana umu’epele mulela kudi tatu.” Pa buloba, Yezu wakakenkesha butumbi bua Nzambi anu bu muvua Muan’abute wa Nzambi ne bua kuenza. Kabidi, anu yeye ke uvua mukumbane kupita bantu bakuabo buonso bua kumanyisha Nzambi kudi bantu ne ndongoluelu Yende.

20. Amu mudibi bifunda mu Yone 1:15, ntshinyi tshidi Yone Mubatiji utuambila pa bidi bitangila Yezu?

20 Pashishe, mupostolo Yone udi ufunda mu mvese wa 15 ne: “Yone [Mubatiji] ufidile bumanyishi bua bualu buende, eyowa, wakakobola menemene​—yeye muine ke wakabuamba—​pakambaye ne: ‘Eu udi ulua kunyima kuanyi wapitshi kumpala kuanyi, bualu uvua ne muoyo kumpala kuanyi.’” Yone Mubatiji uvua muledibue ngondo isambombo kumpala kua Yezu kuledibua bu muntu. Kadi Yezu wakenza midimu mivule kupita Yone, nenku, wakapita kumpala kua Yone mu mishindu yonso. Ne Yone wakitaba se: bu muvua Yezu muikale ne muoyo bangaganga ne yeye kuledibua bu muntu pa buloba, uvuaku kumpala kuende.

Mapa a kudi Yehowa

21. Bua tshinyi Yone 1:16 udi wamba ne: tudi bapete “buimpe bukena-butuakanyine kusakidila pa buimpe bukena-butuakanyine”?

21 Yone 1:16 udi umvuija ne: “Buonso buetu tudi bapetele ku tshiuwudi tshiende, eyowa, buimpe bukena-butuakanyine kusakidila pa buimpe bukena- butuakanyine.” Nansha mudi bantu baledibua mu mpekatu mupiana kudi Adame, Yehowa mmupangadije bua kubutula bulongolodi ebu bubi, bua kupandisha miliyo ne miliyo ya bantu babuela ne muoyo mu bulongolodi bupiabupia, bua kubiisha bantu ku lufu, ne kumusha mpekatu ne lufu, nanku ke njila wa muoyo wa kashidi mu mparadizu pa buloba kunzulukaye. Bantu bena bumuntu bua mpekatu ki mbakumbanyine mabenesha aa wonso nansha, kabena baapeta bu difutu kunyima kua ditshimuna. Apo, mmapa a Yehowa [mafila ku budisuile] ku butuangaji bua Kristo.

22. (a) Ntshinyi tshidi dipa dipite bunene dia Yehowa ditupeteshe? (b) Ndibikila kayi didi dituenzela mu mukanda wa ndekelu wa mu Bible?

22 Ndipa kayi ditambe bunene didi dipetesha mabenesha aa wonso? “Nzambi wakananga bantu bikole e kubapesha Muanende umu’epele bua muntu yonso udi wenza midimu ya ditabuja kudiye kabutudibu, kadi apete muoyo wa kashidi.” (Yone 3:16) Nenku, dimanya dijalame dia Nzambi ne dia Muanende, “Tshiamu tshinene tshia dipetesha muoyo,” didi ne mushinga mukole bua aba badi basue kupeta butoke bua mu nyuma ne muoyo wa kashidi. (Bienzedi 3:15) Ke bua tshinyi mukanda wa ndekelu wa mu Bible udi ulomba banangi buonso ba bulelela ne aba badi banyishe muoyo bua kulonda dibikila edi: “‘Vua kunu!’ Ne muntu yonso udi umvua amba ne: ‘Vua kunu!’ Ne muntu yonso udi ne nyota alue; muntu yonso udi musue angate mâyi a muoyo, kaayi kusumba.”​—Buakabuluibua 22:17.

23. Bantu bafuane mikoko nebenze tshinyi dîba diavuabo ku butoke?

23 Bantu bena budipuekeshi, bafuane mikoko, kaben’amu balua ku butoke bua bukua-bantu, kadi, nebalonde kabidi butoke ebu: “Mikoko idi imulonda bualu mmimanye [tshikuma tshia bulelela tshidi natshi] dîyi diende.” (Yone 10:4) Bushuwa, idi isanka bua “kulonda makasa ende” bualu mmimanye se: kuenza nunku nekumvuije muoyo wa kashidi buayi yoyi.​—1 Petelo 2:21.

Mmunyi muwandamuna?

◻ Mmishindu kayi ibidi ya butoke idi ifuma kudi Yehowa?

◻ Bua tshinyi butoke bua mu nyuma budi ne mushinga mukole lelu’eu?

◻ Mmu ngumvuilu kayi muvua Yezu “butoke bukole”?

◻ Mmalu kayi adi Yone nshapita wa 1 utuambila pa bidi bitangila Yezu?

◻ Mmabenesha kayi adibo bapeta kudi aba badi balonda butoke bua bukua-bantu?

[Tshimfuanyi mu dibeji 10]

Simeone wakabikila Yezu ne: “butoke bufundila diumusha tshilamba tshidi pa mutu pa matunga”

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu