TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w93 15/7 dib. 5-8
  • Yehowa—Nzambi mulelela ne wa muoyo

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Yehowa—Nzambi mulelela ne wa muoyo
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Dîna ne lumu biende
  • Yehowa ne bikadilu biende
  • Mukalenge ukena-kufuanyikija wa mu diulu
  • Yehowa udi Nzambi mulelela ne wa muoyo
  • Nzambi mulelela nnganyi?
    Dimanya didi difikisha ku muoyo wa kashidi
  • Nzambi udi ne dîna
    Longa malu kudi Mulongeshi Munene
  • Yehowa nnganyi pende?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Tulonge mua kumanya njila ya Yehowa
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2005
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
w93 15/7 dib. 5-8

Yehowa​—Nzambi mulelela ne wa muoyo

FARAONE wa ku Ejipitu wakakula ne dîyi dia kuyobola ne kapeja pakebejayi ne: “Yehowa nnganyi pende?” (Ekesode 5:2) Anu bu mudi tshiena-bualu tshia kumpala tshibileje, tshikadilu etshi tshiakapatuisha bipupu ne lufu kudi bena Ejipitu; kabidi, mbuu wakavua bu lukita lua Faraone ne biluilu biende bikole bia basalayi.

Mu Ejipitu wa kale, Yehowa Nzambi wakaleja se: mmupite ba-nzambi ba dishima. Kadi, kudi bivule bia kulonga pa bidi bimutangila. Nngamue a ku malu kayi adi asunguluja bumuntu buende? Ne ntshinyi tshidiye utulomba?

Dîna ne lumu biende

Pavuaye umanyisha malu malomba kudi Faraone wa ku Ejipitu, Mozese kakamba ne: ‘Mukalenge wambi ebi ne biabia to.’ Faraone ne bena Ejipitu bakuabo bavua bangata ba-nzambi babo ba dishima ne bavulavulayi bu bakalenge. Mozese wakatumika yeye ne dîna dia Nzambi, Yehowa. Yeye muine uvua mudiumvuile mushindu uvuabo baditela mu diulu, pavuaye pabuipi ne tshipuka tshivua tshikuate kapia, ku ditunga dia Madiane. Muyuki mufundisha ku buenzeji bua spiritu wa Nzambi udi wamba ne:

“Nzambi wakatungunuka ne kuakula ne Mozese, ne wakamuambila ne: ‘Ndi Yehowa. . . . Meme, meme muine, ngumvu mikemu ya bana ba Izalele, badi bena Ejipitu bakuate ku bupika, ne ngavuluki tshiovo tshianyi. Nunku, ambila bana ba Izalele ne: “Ndi Yehowa, ne nennupatule bushuwa muinshi mua majitu a bena Ejipitu ne nennupandishe ku bupika buabu, ne nennulombe kudibo menemene ne diboko diololo ne ku malumbuluisha manene. Ne, kabiyi mpata, nennuangate bu tshisamba tshianyi, bushuwa, nendileje bu Nzambi kunudi; ne, kabiyi mpata, nenumanye ne: ndi Yehowa, Nzambi wenu udi unupatula muinshi mua majitu a bena Ejipitu. Kabiyi mpata, nennubueje mu ditunga [dia Kanana] dingakajudila tshianza tshianyi pa kuenza mutshipu bua kudipesha Abrahama, Izaka ne Yakoba [ba-kakuenu], ne nennupeshedi menemene bu tshintu tshienu. Meme ndi Yehowa.”’”​—Ekesode 6:1-8.

Ke tshiakenza Yehowa. Wakapikula bena Izalele ku bupika bua bena Ejipitu, e kubambuluisha bua kusomba mu ditunga dia Kanana. Bu muvuaye mulaye, Nzambi wakenza bua bionso kuluabi bulelela. Mbualu buvua buakanyine menemene! Dîna diende, Yehowa, didi diumvuija ne: “Udi Uvuija.” Bible udi upesha Yehowa bikadilu bu mudi “Nzambi,” “Mukalenge mutambe buonso,” “Mufuki,” “Tatu,” “Wa-Bukole-Buonso” ne “Mutambe Bunene.” Kadi, dîna diende, Yehowa, didi dimufunkuna bu Nzambi mulelela udi ufikisha ku kakese ku kakese malongolola ende ku dikumbana diawu.​—Yeshayi 42:8.

Bituikala mua kubala Bible mu miakulu ya ku ntuadijilu, tudi mua kusangana dîna dia Nzambi misangu binunu ne binunu. Mu tshiena-Ebelu, didi dimanyibue ku maleta matshintame anayi Yod Hé Waw Hé (יהוה), adi abikidibua ne: Tetragramme, ne adi abadibua bituadije ku dia balume too ne ku dia bakaji. Aba bavua bakula tshiena-Ebelu bavua basakidila buobo bine maleta majukuke, kadi, lelu’eu, katuena bamanye bushuwa mine maleta aa nansha. Bamue mbanange kubikila Yahweh, kadi, mbikidilu Yehowa (Jéhovah) mmumanyike bikole ne udi ufunkuna bu mudibi Mufuki wetu.

Kutumika ne dîna dia Yehowa kudi kabidi kuambuluisha bua kusunguluja Nzambi ne eu udibo babikila ne: “Mukalenge wanyi” mu Musambu wa 110:1, mutudi tubala mushindu’eu mu nkudimuinu kampanda ne: “Dîyi dia MUKALENGE [tshiena-Ebelu: יהוה] kudi Mukalenge wanyi: ‘Somba ku dia balume dianyi, bua mvuije bena lukuna bebe tshidiatshilu tshia makasa ebe.’” (TOB) Bu mudiye wanyisha bua se: muaba eu kudi dîna dia Nzambi mu mifundu ya tshiena-Ebelu, Traduction du monde nouveau udi wandamuna mvese eu nunku: “Yehowa wakambila Mukalenge wanyi ne: ‘Somba ku dia balume dianyi too ne pangateka bena lukuna bebe bu tshidiatshilu bua makasa ebe.’” Mêyi aa a Yehowa Nzambi mmulayi udi utangila Yezu Kristo, úvuá mufundi wa mukanda eu ubikila ne: “Mukelenge wanyi.”

Yehowa Nzambi wakadinyika dîna mu tshikondo tshia Faraone. Ku butuangaji bua Mozeze, Nzambi wakambila mfumu eu muena mutshima mupape ne: “Musangu eu, ndi ngenda ntuma mitutu yanyi yonso ku mutshima webe, ne pa basadidi bebe, ne pa tshisamba tshiebe, bua umanye ne: kakuena muntu bu meme pa buloba bujima. Bualu mvua mua kuolola tshianza tshianyi bua kukukuma, wewe ne tshisamba tshiebe, ku tshipupu ne bua kukukupula pa buloba. Kadi, mona mpindieu bua tshinyi ndi mukulekele ne muoyo: mbua kukuleja bukole buanyi ne bua dîna dianyi kumanyishibuadi pa buloba bujima.”​—Ekesode 9:14-16.

Rahabe, mukaji kampanda wa ku Yeriko, wakambila batentekedi babidi bena Izalele, pa bidi bitangila dipatuka dia bena Izalele ne ditshimunyibua ku mvita dia bamue bamfumu ba bena Kanana ne: “Ndi mumanye menemene se: Yehowa neanupe bushuwa [bena Izalele] ditunga, ne buowa mbutukuate bualu buenu, ne bena ditunga buonso mbatekete ku muoyo bualu buenu. Bualu tuakumvua lumu lua muvua Yehowa muumishe mâyi a Mbuu Mukunze kumpala kuenu, panuakalopoka mu Ejipitu, ne tshinuakenza bakalenge babidi ba bena Amora bavua ku luseke lukuabo lua Yordane, ke Sihona ne Oga, banuakafila mu kabutu. Patuakumvua nanku, mitshima yetu yakatuadija kuenguluka, ne lungenyi kaluakikala munda mua muntu nansha umue, bualu Yehowa Nzambi wenu udi Nzambi mu mawulu kuulu ne muinshi pa buloba.” (Yoshua 2:9-11) Eyowa, lumu lua Yehowa luakaya eku ne eku.

Yehowa ne bikadilu biende

Mufundi wa misambu wakaleja dijinga edi ne muoyo umue: “Bua bamanye ne: amu wewe udi ne dîna Yehowa, udi Mutambe bunene pa buloba bujima.” (Musambu wa 83:18) Bu mudi bumfumu bua Yehowa buikale pa bifukibua bionso, balongi ba Yezu bavuabo bakengesha bavua mua kuenza disambila edi: “Mukalenge Mutambe bunene, wewe ke udi muenze diulu ne buloba, ne mbuu, ne bintu bionso bidimu.” (Bienzedi 4:24) Ndikankamija kayipu ditudi nadi pa kumanya bua se: Yehowa ‘udi umvua masambila’!​—Musambu wa 65:2.

Dinanga ke tshikadilu tshinene tshia Yehowa. Bushuwa, “Nzambi udi dinanga,” ke tshimuenekelu menemene tshia tshikadilu etshi. (1 Yone 4:8) Kabidi, “kudiye kudi meji ne bukole.” Meji ne bukole bia Yehowa kabiena mikalu, kadi katu utumika bibi ne bukole buende to. (Yobo 12:13; 37:23) Tudi kabidi mua kuikala bajadike se: Yehowa neatuenzele malu misangu yonso bilondeshile buakane, bualu “buakane ne dilumbuluisha ke muaba mujadika wa nkuasa wende wa bumfumu.” (Musambu wa 97:2) Bituenza tshilema kampanda, kadi balue kunyingalala, tudi mua kukankamijibua pa kuela meji se: Yehowa udi “Nzambi wa luse ne mulekeledianganyi wa bilema, katu ukuata tshiji lubilu ne muwule tente ne bulenga-bunangi ne bulelela.” (Ekesode 34:6) Kabiena bikemesha nansha kakese pa kumona se: kusadila Yehowa kudi kutupetesha disanka!​—Musambu wa 100:1-5.

Mukalenge ukena-kufuanyikija wa mu diulu

Yezu Kristo, Muana wa Yehowa, wambile ne: “Nzambi udi Spiritu.” (Yone 4:24) Nenku, Yehowa kêna mua kumueneka ku mesu kua bantu. Bushuwa, Yehowa wakambila Mozese ne: “Kuena mua kumona mpala wanyi, bualu, muntu nansha umue kêna mua kummona ne kushala ne muoyo.” (Ekesode 33:20) Mukalenge eu wa mu diulu udi ne butumbi mu mushindu udi bantu kabayi mua kukumbana bua kumutangila.

Nansha mudi mêsu etu kaayi mua kutangila Yehowa, kudi malu mavule adi ajadika se: udiku bu Nzambi Wa-Bukole-Buonso. Bushuwa, “bikadilu biende bikena-kumona [bia Nzambi] bidi bimueneka bimpe bitambe katshia ku difukibua dia bukua-bantu, bualu bidi bimueneka mu lungenyi ku diambuluisha dia bintu biakenzabo, eyowa, bukole buende bua kashidi ne bunzambi buende.” (Lomo 1:20) Buloba​—ne bisosa biabu, mitshi, bimuma, bisekiseki ne bilongo—​bidi bijadika bunzambi bua Yehowa. Bishilangane ne ba-nzambi-mpingu ba patupu, Yehowa udi ufila mvula ne mivu ya bufuke. (Bienzedi 14:16, 17) Tangila mu diulu bufuku kampanda budi mitoto imueneka. Ntshijadiki kayipu tshinenanenayi tshia bunzambi bua Yehowa ne bukokeshi buende bua dilongolola dia mianda!

Mu diulu, Yehowa mmulongolole kabidi bifukibua biende bia mu nyuma, binsantu ne bia lungenyi. Anu bu bulongolodi budi butumika biakane mu diumvuangana, bidi bikumbaja disua dia Nzambi, bu mudi mufundi wa misambu wamba ne: “Beneshayi Yehowa, ô nuenu, banjelu bende, ba bukole mu dikanda, badi bakumbaja dîyi diende, pa kuteleja dîyi dia mukana muende. Beneshayi Yehowa, nuenu, biluilu biende bionso, nuenu, ba-ministre bende, badi benza disua diende.” (Musambu wa 103:20, 21) Yehowa mmulongolole kabidi tshisamba tshiende pa buloba. Tshisamba tshia Izalele tshivua tshilongolola bimpe, anu bu muvua balongi ba kumpala ba Muana wa Nzambi. Mushindu wa muomumue, lelu’eu, Yehowa udi ne bulongolodi bua pa buloba bujima bua Bantemu ba mitalu badi bamanyisha lumu luimpe lua difika pabuipi dia Bukalenge buende.​—Matayi 24:14.

Yehowa udi Nzambi mulelela ne wa muoyo

Bunzambi bua Yehowa buvua bujadikibue mu mishindu mivule! Wakafuisha nzambi ya dishima ya bena Ejipitu bundu, e kulombola bena Izalele ne muoyo too ne mu Buloba bulaya. Bifukibua bidi bifila bijadiki bivule bia bunzambi bua Yehowa. Kakuena pa kumufuanyikijila ne ba-nzambi-mpingu ba patupu ba ntendelelu ya dishima.

Muprofete Yelemiya wakaleja dishilangana dinene didi pankatshi pa Yehowa, Nzambi wa muoyo, ne mpingu idi kayiyi ne muoyo, mienza kudi muntu. Wakumvuija bimpe dishilangana edi mu nshapita wa 10 wa mukanda udiye mufunde, mudiye utela bumue bualu ne: “Yehowa udi Nzambi bushuwa. Udi Nzambi wa muoyo ne Mukalenge bua bikondo kabiyi bijadika.” (Yelemiya 10:10) Nzambi mulelela ne wa muoyo, Yehowa, mmufuke bintu bionso. Wakapikula bena Izalele bavua bakenga ku bupika bua bena Ejipitu. Kêna mupange bukole bua kuenza tshintu nansha tshimue.

Yehowa, “Mukalenge wa tshiendelele,” neandamune ku disambila edi: “Tatu wetu udi mu diulu, dîna diebe ditumbishibue! Bukalenge buebe bulue! Disua diebe dienzeke kabidi pa buloba, amu bu mudibi mu diulu!” (1 Timote 1:17; Matayi 6:9, 10) Bukalenge bua Masiya bua mu diulu, bukadi mu bianza bia Yezu Kristo, nebuenze mu katupa kîpi bua kuluisha ne kubutula bena lukuna buonso ba Yehowa. (Danyele 7:13, 14) Bukalenge ebu nebujadike kabidi bulongolodi bupiabupia muikala bukua-bantu bena butumike mua kusanka ne mabenesha a kashidi.​—2 Petelo 3:13.

Kudi kabidi bia bungi bia kulonga pa bidi bitangila Yehowa ne malongolola ende. Bua tshinyi kuenaku mua kuangata dipangadika dia kupeta dimanya dia mushindu’eu ne kuenza malu adi mu diumvuangana nadi? Biwenza nenku, newupete diakalenga dia kuikala ne muoyo wa kashidi pa buloba bukudimuna mparadizu buavua Bukalenge kulombola. Newusombe muaba wikala kautshiyi tunyinganyinga, makenga ne lufu ne wikala dimanya dia Yehowa diuwule buloba tente. (Yeshayi 11:9; Buakabuluibua 21:1-4) Etshi ke tshiavua kuikala difutu diebe biwakeba ne kupeta mandamuna a mu Bible ku lukonko lua ne: “Yehowa nnganyi?” ne biwenza malu mu diumvuangana nawu.

[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 7]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu