TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w93 1/8 dib. 15-20
  • Muntu kanyangi bibidilu bienu bilenga

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Muntu kanyangi bibidilu bienu bilenga
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Mubelu buabu ne buetu kabidi
  • Tuepuka bua kabatupambudi
  • Bibidilu bia bansonga pabi
  • Biidia bimpe bua kukuba bibidilu bietu
  • Tabalela malunda ebe mu matuku a ku nshikidilu aa
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2015
  • “Tungunuka anu ne kuakula, kupuwu to”
    ‘Fila bumanyishi buonso menemene’ bua Bukalenge bua Nzambi
  • “Bafue nebabike”
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1998
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
w93 1/8 dib. 15-20

Muntu kanyangi bibidilu bienu bilenga

“Kabanupambudi. Malunda mabi adi anyanga bibidilu bilenga.”​—1 KOLINTO 15:33.

1, 2. (a) Mupostolo Paulo wakadiumvua munyi bua bena nkristo bena Kolinto, ne mbua tshinyi? (b) Mmubelu kayi utuakonkonona nangananga?

DINANGA dia buledi didi ne bukole kayipu! Didi disaka baledi ku didipangisha amue masanka, bua kubalongesha ne kubadiumuija. Mupostolo Paulo kavua tatu muena dîna, kadi wakafundila bena nkristo ba ku Kolinto ne: “Bushuwa, nansha nuenu mua kuikala ne banukubi binunu ne binunu mu Kristo, kanuena ne batatu bavule to; bualu mu Yezu Kristo ngavu tatuenu ku diambuluisha dia lumu luimpe.”​—1 Kolinto 4:15.

2 Ku ntuadijilu, Paulo wakenza ngendu ku Kolinto, kuakalongeshaye bena Yuda ne bena Greke. Wakatuala diambuluisha bua kuasa tshisumbu mu Kolinto. Mu mukanda wende mukuabu, Paulo wakafuanyikija diengeleka diende ne dia mamu wa muana wa katoto, kadi uvua bu tatu kudi bena Kolinto. (1 Tesalonike 2:7) Amu bu mutu tatu muledi wa dinanga wenza, Paulo uvua ubela bana bende ba mu nyuma. Tudi mua kupetela dilongesha mu mubelu wa bu-tatu wakapeshaye bena nkristo ba ku Kolinto ne: “Kabanupambudi. Malunda mabi adi anyanga bibidilu bilenga.” (1 Kolinto 15:33) Bua tshinyi Paulo wakafundila bena ku Kolinto nunku? Mmunyi mutudi mua kutumikila didiumuija edi?

Mubelu buabu ne buetu kabidi

3, 4. Ntshinyi tshitudi bamanye pa bidi bitangila tshimenga tshia Kolinto tshia mu siekele wa kumpala ne bantu bavua basemu?

3 Mu siekele wa kumpala, Strabon muena Greke mushikuluji wa mianda idi itangila jeografi wakafunda ne: “Badi bangata tshimenga tshia Kolinto bu tshia ‘bubanji’ bua bungenda-mushinga buvua buenzekelamu, tshivua pa tshitupa tshia buloba tshidi tshibuela bikole mu mbuu ne malobo atshi abidi a mazuwa a mâyi, dimue divua bua kuya ku Azi, ne dikuabu bua kuya ku Itali; ne abi bivua bipepeja dishintakaja bintu bivua bifumina ku matunga wonso aa abidi.” Kunyima kua bidimu bionso bibidi, manaya mende lumu avua enzekele pa tshitupa tshia buloba etshi peshi pa miaba ivua mitshinyunguluke, avua akoka bantu musumba munene ku Kolinto.

4 Ntshinyi tshivua bantu batambe kunanga mu tshimenga etshi tshivua muaba munene uvua mbulamatadi ukokeshila ne kabidi muaba uvua ntendelelu wa masandi wa Afrodite wenzekela? Mulongeshi T. S. Evans udi umvuija ne: “Bantu bavua basemu [bavua] pamu’apa 400 000. Bantu [bavua] ne nshidimukilu mubandile, kadi bavua bena bibidilu bibole bivua bilengulula bubi. . . . Bena Greke bavua base ku Achaie bavua bamanyike bimpe ku dimanya diabu dishidimuka divua dilubakaja bantu ne dijinga dinekesha dia bintu bipiabipia. . . . Budinangi buabu buvua busaka bantu kakuyi lutatu ku ditapulukangana.”

5. Nnjiwu kayi ivua yamba kukuata bana betu bena Kolinto?

5 Mu tshikondo atshi, bakakosolola tshisumbu kudi bamue bantu bavua banemenene malu a lutambishi. (1 Kolinto 1:10-31; 3:2-9) Tshilumbu tshinene tshivua tshia se: bamue bantu bavua bamba ne: “Kakuena dibiishibua dia bafue.” (1 Kolinto 15:12; 2 Timote 2:16-18) Nansha ditabuja diabu dia (mashimi) dikale menemene dia mushindu kayi, Paulo uvua ne bua kubabela pa kubajadikila patoke se: Kristo “wakabiishibua ku bafue.” Nenku, bena nkristo badi ne bua kutekemena bua se: Nzambi neatuambuluishe bua “kutshimuna ku butuangaji bua Mukalenge wetu Yezu Kristo.” (1 Kolinto 15:20, 51-57) Bu wewe muikaleku tshikondo atshi, lungenyi lua ditapulukangana luvuaku mua kuikala ne buenzeji kuudi anyi?

6. Mubelu wa Paulo udi mu 1 Kolinto 15:33 uvua nangananga utangila banganyi?

6 Mu difila bijadiki bia se: bafue nebabiishibue ku lufu, Paulo wakabambila ne: “Kabanupambudi. Malunda mabi adi anyanga bibidilu bilenga.” Mubelu eu uvua nangananga utangila bena mu tshisumbu bavua kabayi bitaba dilongesha dia dibiishibua dia bafue. Bavua babule amu dishindika pa bidi bitangila muanda uvuabo kabayi bajingululule bimpe anyi? (Fuanyikija ne Luka 24:38.) To. Bualu Paulo wakafunda ne: “bamue ba munkatshi muenu badi bamba ne: dibiishibua dia bafue kadienaku,” nenku bantu aba bavua baleja mmuenenu mushilangane, mmuenenu wa butontolodi. Paulo uvua mujadika bimpe bitambe bua se: bavua mua kunyanga bibidilu bilenga ne ngenyi mimpe ya bakuabo.​—Bienzedi 20:30; 2 Petelo 2:1.

7. Mmu tshitupa kayi mutudi mua kutumika ne mubelu udi mu 1 Kolinto 15:33?

7 Mmunyi mutudi mua kutumikila mubelu wa Paulo pa bidi bitangila malunda? Kavua usua kumvuija bua se: tudi ne bua kubenga kuambuluisha muntu kampanda, udi mu tshisumbu, muikale ne lutatu lua kujingulula diumvuija dia mvese kampanda anyi dilongesha kankenga dia mu Bible nansha. Pa muanda eu, Yuda 22, 23 udi utulomba ne budimu bua kuambuluisha bantu ba muoyo mulenga badi belesha mpata ya mushindu’eu. (Yakobo 5:19, 20) Kadi, mubelu wa Paulo wa bu-tatu badi ne bua kutumika nawu padi muntu kampanda utungunuka ne kubenga bua kueyemena ku tshitudi bamanye bu bulelela bua mu Bible anyi muikale ne mmuenenu mubi padiye wakula bua muanda kansanga. Tudi ne bua kudikuba bua kubenga kutantshila bantu ba mushindu’eu. Bushuwa, biamuenekabi patoke bua se: muntu kampanda ukadi mutontolodi, bidi bikengela bua se: balami ba mu nyuma bangate mapangadika bua kukuba tshisumbu tshia mikoko.​—2 Timote 2:16-18; Tito 3:10, 11.

8. Mmunyi mutudi mua kuleja busunguluji padi muntu kampanda kayi mu diumvuangana netu pa dilongesha kansanga dia mu Bible?

8 Tudi kabidi mua kutumika ne mêyi a bu-tatu a Paulo adi mu 1 Kolinto 15:33 padibi bitangila aba badi pambelu pa tshisumbu ne badi bamuangalaja malongesha a dishima. Mmunyi mutudi mua kufika ku ditantshilangana nabu? Mpa kupanga kujingulula dishilangana didi pankatshi pa aba batudi mua kuambuluisha bua kumanya bulelela ne aba badi patupu bedi ba milandu ne tshipatshila tshia kumuangalaja malongesha a dishima. Tshilejilu, mu mudimu wetu wa buambi, tudi mua kupetangana ne muntu kampanda udi kayi mu diumvuangana netu pa muanda kansanga, kadi mudiakaje bua kuyukidilanganapu. (Bienzedi 7:32-34) Kakuena bualu bubi nansha bumue pa muanda eu to, bualu disanka dietu ndia kumanyisha bulelela bua mu Bible kudi muntu yonso wa muoyo mulenga udi ukeba mua kubumanya; tutu mene tukumbula tshiakabidi bantu ba mushindu’eu bua kubapesha bijadiki bishindame. (1 Petelo 3:15) Kadi, bamue ba kudibo, kabena pamu’apa bakeba menemene bulelela bua mu Bible to.

9. Mmunyi mutudi ne bua kuenza padibu bela mitabuja etu mpata?

9 Bantu bavule badi bayukidilangana munkatshi mua mêba mavule, lumingu ku lumingu, kadi kabena bakeba menemene bulelela nansha. Badi bakeb’amu kutekesha ditabuja dia bakuabo, pa kuanyika dimanya diabu dia nanku nanku dia tshiena-Ebelu, tshiena-Greke, anyi dia mianda ya science idi kayiyi yanyisha difukibua dia bintu bionso kudi Nzambi. Padibu kumpala kuabu, bamue Bantemu badi bapanga tshiakuamba, bafika too ne ku ditantshilangana nabu bikole bua kuyukidilangana pa malongesha a malu a Nzambi a dishima, pa filozofi anyi pa dimanya kampanda dia mianda ya science idi ne bilema. Tudi tumona bua se: Yezu kakanyisha nansha kakese bua kumuenzekelabi nunku, pende uvua mukumbane bua kutshimuna milandu ivua pankatshi pende ne bamfumu ba malu a Nzambi bavua ne dimanya kampanda dia tshiena-Greke ne tshiena-Ebelu divuabo balonge mu tulasa. Pavuabo bateta kuelangana nende milandu, Yezu uvua ubandamuna mu mêyi makese ne upingaja tshiakabidi ntema yende kudi bena budipuekeshi, mbuena kuamba ne: mikoko milelela.​—Matayi 22:41-46; 1 Kolinto 1:23–2:2.

10. Bua tshinyi bena nkristo badi ne biamu bia ordinatere ne badi ne abonema bua tablo ya elektronike badi ne bua kuikala badimuke?

10 Lelu’eu, biamu bia ordinatere bidi bitubueja mu makuabo malunda mabi. Kudi aba badi ne abonema ne bikale ne biamu bia ordinatere ne telefone, imue kumpanyi ya bungenda-mushinga idi ibalomba bua kufidila mamanyisha ku tablo ya elektronike anyi ya nzembu; nenku kudi mushindu wa bantu kufidilabu dimanyisha kampanda didi eu yonso udi ne abonema mua kubadila ku tablo eu. Atshi tshiakapatula tshidibu babikila ne: milandu ya malu a Nzambi ku diambuluisha dia biamu bia elektronike. Milandu ya mushindu’eu idi mua kukoka ntema ya muena nkristo, ne kumushiya mêba mavule pamue ne muntu kampanda udi umvuija ngenyi ya batontolodi ne uvua muipatshibue pamu’apa mu tshisumbu. Dilongesha didi mu 2 Yone 9-11 didi diumvuangana ne mubelu wa bu-tatu wa Paulo pa bidi bitangila diepuka malunda mabi.a

Tuepuka bua kabatupambudi

11. Ntshinyi tshivua nsombelu wa bungenda-mushinga mu Kolinto upetesha?

11 Amu bu muvuabu babiambe, Kolinto uvua tshimenga tshia bungenda-mushinga muvua magazin mavule ne bena mishinga ba bungi. (1 Kolinto 10:25) Bavule ba ku aba bavua balua bua manaya avua enzekela pa tshitupa tshia buloba tshivua tshibuele bikole mu mbuu anyi pa miaba ivua mitshinyunguluke, bavua balala mu ntenta, ne mu tshikondo tshia tshibilu etshi, bangenda-mushinga bavua bapanyina mu bitanda bivuabo ne bua kutula pashishe anyi muinshi mua biadijilu bia bintu bibuikila. (Fuanyikija ne Bienzedi 18:1-3.) Ebi biakapetesha Paulo mudimu wa ku mubidi wa kuenza, bu muvuaye muenji wa ntenta. Kupita apu, uvua, mua kumanyisha lumu luimpe pa muaba wende wa mudimu. Mulongeshi J. Murphy-O’Connor udi ufunda ne: “Kumbukila ku magazin kampanda avua munkatshi mua tshisalu . . . ne njila uvua bantu misumbasumba bapitshila, Paulo kavua mua kuyukidilangana amu ne bena mudimu nende ne basumbi ba bintu, kadi kabidi ne musumba wa bantu bavua pambelu. Mu tshikondo tshivuaye kayi ne mudimu, uvua mua kuimana ku tshiibi ne kuyukidilangana mu lupitapita ne eu yonso uvua umueneka muanyishe bua kumuteleja . . . Mbitekete bua kutshinka se: dikima diende ne dishindika diende diondoke biakamumanyishisha bikole bitambe mu kartié, atshi ke tshivua mua kukoka bena luzuku lua kumanya bia bungi, kabiyi amu bua bena lulengu, kadi kabidi ne bua aba bavua bakeba bua kumanya bulelela ne muoyo mulenga. . . . Pa kudingidija bu bavua balue kusumba bintu, bakaji basela ne maboyi abu bavua bumvue bakula bualu buende bavua mua kumukumbula. Mu bikondo bikole, pavuabo babakengesha anyi babatatshisha patupu, bena kuitabuja bavua mua kupetangana nende bu basumbi ba bintu. Ditanda divua kabidi dimupetesha mushindu wa kupetangana ne bamfumu ba mbulamatadi.”

12, 13. Mmunyi mutudi mua kutumikila mubelu udi mu 1 Kolinto 15:33 pa muaba wetu wa mudimu wa ku mubidi?

12 Paulo wakamanya bukokeshi budi mua kuikala nabu “balunda babi” pa muaba wa mudimu. Tudi petu ne bua kumanya nunku. Bua muanda eu, Paulo kêna ulengulula pakakulaye bua mmuenenu uvua nende bamue: “Tudie ne tunue, bualu makelele netufue.” (1 Kolinto 15:32) Diakamue, wakalondesha mêyi aa ne mubelu wende eu wa bu-tatu: “Kabanupambudi. Malunda mabi adi anyanga bibidilu bilenga.” Mmunyi mudi muaba wa mudimu ne dikebakeba dia masanka mua kudisanga bua kuenza njiwu?

13 Bena nkristo mbasue kuikala ne ngikadilu wa bulunda kudi benzejanganyi nabu ba mudimu wa ku mubidi, ne miyuki mivule idi ileja se: mmuenenu wa mushindu’eu udi mua kuambuluisha bua kufila bumanyishi. Kadi, ngikadilu wa bulunda eu udi mua kushindikila muena mudimu netu imue misangu se: tudi tujinga kumutantshila bua kupitshisha bikondo bilenga pamue nende. Mulume anyi mukaji muenzejanganyi netu wa mudimu udi mua kutubikila bua kudia, kunua lukasa lukasa dikopa dia maluvu kunyima kua mudimu, anyi bua kudifila mu dijikija kampanda dia lutetuku ku ndekelu kua lumingu. Muntu eu udi mua kumueneka bu mulunda muimpe ne dibikila diende kumueneka kadiyi dia kubanda bualu. Kadi, Paulo udi utudimuija ne: “Kabanupambudi.”

14. Mmunyi muvua balunda bapambule bamue bena nkristo?

14 Bamue bena nkristo bakapambushibua. Bakatuadija ku kakese ku kakese kuangata mmuenenu mubi wa ditantshilangana ne bena mudimu nabu. Biakenzeka nanku kunyima kua matuku, pamu’apa, bualu bavua ne bipatshila bia muomumue bidi bitangila manaya bu mudi ditua ndundu ne dijikija lutetuku. Anyi muenzejanganyi netu wa mudimu udi kayi muena nkristo uvua mushindu wa pa buawu utuleja bulunda ne utamba kututabalela, atshi ke tshiakafikisha muena nkristo bua kupitshisha mêba mavule pamue nende, kumufikisha too ne ku dijinga ditantshilangana nende kupita bamue bena mu tshisumbu. Ditantshilangana edi didi mua kufikisha muena nkristo ku dipumbisha tshisangilu nansha tshimuepele. Imue misangu, uvua mualukila butuku ku shòò, ne kavua bua muanda eu mupatuke mu buambi dituku diakalonda mu dinda bu pa tshibidilu. Pamu’apa, bavua bapatuka nende bua kutangila filme kampanda utu muena nkristo kayi utangila pa tshibidilu. ‘Oh! Abi kabiena mua kumfikila nansha kakese,’ ke mutudi imue misangu tuela meji. Kadi, bavule ba ku aba bakapambushibua bavua bamba nenku mu tshikondo kampanda. Bidi bikengela kudiebeja ne: ‘Ndi ne dipangadika dikole dia kutumikila mubelu wa Paulo anyi?’

15. Mmuenenu kayi wa pankatshikatshi utudi ne bua kuikala nende kumpala kua bena mutumba netu?

15 Tshituafumi ku diamba bua benzejanganyi netu ba mudimu tshidi kabidi ne mushinga bua bena mutumba netu. Bushuwa, bena nkristo ba ku Kolinto wa kale bavua ne bena mutumba nabu. Mu imue rejon, kakuvua bualu nansha bumue bua kuikala ne ngikadilu wa bulunda ne kuambuluisha bena mutumba netu. Ku misoko ya ku bamfumu, bilondeshile mudi bantu base kule, imue misangu bena mutumba badi mua kutekemena diambuluishangana munkatshi muabu. Mu nshidimukilu mikuabu, bu mudi malanda pankatshi pa bena dîku matambe kushindama, bitu bifika ku musangu ne ku musangu bua kubikilanganabo bua kudia. Pa tshibidilu, bidi bikengela kuikala ne mmuenenu wa pankatshikatshi bu uvua Yezu muleje. (Luka 8:20, 21; Yone 2:12) Mu malanda etu ne bena mutumba ne bena dîku dietu kabidi, tutshidi tutungunuka ne kuenza amu bu mutuvua tuenza kumpala kua kulua bena nkristo anyi? Katuenapu mpindieu ne bua kukonkonona malanda a mushindu’eu ne kusunguluja ne meji mikalu idi miakumbanyine anyi?

16. Mmunyi mutudi mua kumvua miaku ya Yezu idi mu Matayi 13:3, 4?

16 Yezu wakafuanyikija dituku kampanda dîyi dia Bukalenge ne ntete “yiponene ku muelelu wa njila, nyunyu yakalua ne kuyidia.” (Matayi 13:3, 4, 19) Mu tshikondo atshi, buloba bua ku muelelu wa njila buvua bûmakane, bualu bantu bavule bavua bendelapu ku makasa. Ke mudibi kabidi lelu’eu bua bantu bavule. Nsombelu wabu mujima mmuwule tente ne bena mutumba, balela ne bakuabu bantu badi baya ne balukila, kakuyi mushindu wa buobo kushala kabayi benza kadimu kampanda. Nenku, buloba bua mutshima wabu, budiatakaja, budi bupangisha ntete ya bulelela bua kuelayi miji. Dipapa mutshima dia mushindu’eu didi mua kuenzeka kudi eu udi muena nkristo.

17. Mbuenzeji kayi budi ditantshila bena mutumba netu ne bantu bakuabu mua kuikala nabu kutudi?

17 Bamue bena mutumba ne bena mu dîku dietu bena mu bulongolodi ebu badi mua kuikala bambuluishanganyi ba dilambu ne bena ngikadilu wa bulunda, pabu katshia kuonso, kabayi batabalela nansha kakese bintu bia mu nyuma anyi baleja dinanga bua buakane. (Mako 10:21, 22; 2 Kolinto 6:14) Kulua muena nkristo kakuena kumvuija kubenga kuikala ne ngikadilu wa bulunda peshi kubenga bena mutumba. Yezu udi utubela bua kutabalela bakuetu ne muoyo mujima. (Luka 10:29-37) Kadi, mubelu udi Paulo utupesha bua kutabalela matantshilangana etu udi pawo muenzeja ku spiritu ne mmubelu udi ukengedibua. Pa kutumikila mubelu wa kumpala, katuena ne bua kupua muibidi muoyo. Bituabenga kutumikila mêyi-maludiki aa, bibidilu bietu bidi mua kunyanguka. Ndishilangana kayi didi pankatshi pa bibidilu biebe ne bia bena mutumba nebe anyi bia balela bebe pa bidi bitangila bululame anyi ditumikila mikenji ya Kezare? Tshilejilu, badi mua kuangata bibidilu bia kubenga kumanyisha kudi mbulamatadi bungi bua mpetu yabu anyi makasa adibu bapete mu bungenda-mushinga buabu bu bidi bilenga ne bikengedibua. Badi mua kutujadikilabi patudi tunua pamue nabu kafé anyi padibu batukumbula bua tshitupa tshîpi. Mbuenzeji kayi budibi mua kuikala nabi pa ngenyi yetu ne pa bibidilu bia bululame? (Mako 12:17; Lomo 12:2) “Kabanupambudi. Malunda mabi adi anyanga bibidilu bilenga.”

Bibidilu bia bansonga pabi

18. Bua tshinyi 1 Kolinto 15:33 mmukumbanyine kabidi ne bua bansonga?

18 Nangananga bansonga ke badi batamba kuenzejibua ku bidibu bamona ne bidibu bumvua. Ukadiku mujingulule bua se: jeste ne bikadilu bia bamue bana mbifuanangane bikole ne bia baledi babu anyi bia bana babu ba balume ne ba bakaji anyi? Nenku, kabiena ne bua kutukemesha bua padi bana benzejibua bikole kudi balunda babu badibu banaya nabu ku nzubu anyi ba mu tulusa. (Fuanyikija ne Matayi 11:16, 17.) Bikala muanebe wa bakaji anyi wa balume munkatshi mua bansonga badi babula kanemu padibu bamba malu adi atangila baledi babu, bua tshinyi kuela meji bua se: abi kabiakuikala ne buenzeji bukole kudi muanebe? Ntshinyi tshiamuenzekela bikalaye ku musangu ne ku musangu umvua bansonga nende bapatula miaku mibole? Kadi, pikala balunda bende ba mu kalasa anyi ba mu kartié batamba kusanka bua mishindu kampanda mipiamipia ya bilatu anyi biju? Tudiku ne bua kuela meji se: bansonga bena nkristo mbakubibue ku buenzeji bua mushindu’eu anyi? Paulo uvuaku muambe bua se: mubelu udi mu 1 Kolinto 15:33 mmukumbanyine amu bansonga ba bidimu bungi kampanda anyi?

19. Mmuenenu kayi udi baledi ne bua kubueja munda mua bana babu?

19 Biwikala muledi, utu utabalelaku mubelu eu paudi welangana nabu meji ne wangata mapangadika adi atangila bana bebe anyi? Nebikuambuluishe imue misangu biwamanya bua se: bansonga bakuabu buonso badi banyunguluka bana benu, mu tulasa anyi ku bena mutumba, buonso buabu ki mbana babi to. Bamue ba kudibu badi mua kuikala ne bukalanga anyi bena malu malenga, amu bu mudi bamue bena mutumba nenu, balela benu ne benzejanganyi nenu ba mudimu wa ku mubidi. Ambuluishayi bana benu bua kumona muanda eu ne kujingulula se: nudi ne mmuenenu wa pankatshikatshi mu mushindu unudi nutumikila mubelu wa Paulo wa meji, wa bu-tatu wakatuminaye bena Kolinto. Pajingululabu mushindu unudi nuangata mianda eyi ne ngikadilu wa pankatshikatshi, abi bidi mua kubambuluisha bua kunuidikija​—Luka 6:40; 2 Timote 2:22.

20. Bansonga, mmuanda kayi udi kumpala kuenu unudi ne bua kutantamena?

20 Nuenu batshidi bansonga, elayi meji pa mushindu wa kutumikila mubelu wa Paulo, bamanye se: abi mbia mushinga bua muena nkristo yonso, nsonga anyi mukulumpe. Ebi bidi bilomba madikolela ne mapangadika manene, kadi bua tshinyi kubenga kudiakaja bua kuakumbaja? Angatayi muanda eu ne mushinga: dimanyangana ne bamue ba ku bansonga aba katshia ku buana kadiena diumvuija se: nebapange buenzeji pa bibidilu bienu, anyi bua se: kabakunyanga bibidilu bienu, binudi nuteta mua kupeta bu bansonga bena nkristo.​—Nsumuinu 2:1, 10-15.

Biidia bimpe bua kukuba bibidilu bietu

21. (a) Ndikengedibua kayi ditudi nadi pa bidi bitangila ditantshilangana? (b) Bua tshinyi tudi mua kuikala ne dishindika dia se: amue matantshilangana adi mua kuikala a njiwu?

21 Yonso wa kutudi utu ukengela ditantshilangana. Kadi, tudi ne bua kuvuluka se: bantu batudi tutantshila badi mua kuikala ne buenzeji buimpe anyi bubi kutudi. Ke muakenzekabi bua Adama ne bua bantu buonso mu kupita kua siekele. Tshilejilu, Yozafata, mukalenge muimpe wa Yuda, wakapeta dianyishibua ne dibeneshibua kudi Yehowa. Kadi, bu muakanyishaye bua muanende wa balume kuselaye muana wa bakaji wa Akabe mukalenge wa Izalele, Yozafata wakatuadija kutantshilangana ne Akabe. Bulunda ebu bubi buakamba kujimija muoyo wa Yozafata. (2 Bakalenge 8:16-18; 2 Kulondolola 18:1-3, 29-31) Bituikala katuyi ne meji mu disungula bantu batudi tutantshila, tudi mu njiwu ya muomumue.

22. Ntshinyi tshitudi ne bua kukuata ku muoyo, ne mbua tshinyi?

22 Nenku, tutabalelayi mubelu wa Paulo muwule tente ne dinanga udiye mutupeshe mu 1 Kolinto 15:33. Bu mutudi bumvue miaku eyi misangu ne misangu, tudi mua kuyitela nansha ku muoyo; kadi idi ne diumvuija kupita ne pinapo. Idi ileja dinanga dia bu-tatu divua Paulo nadi bua bana babo ba bakaji ne ba balume bena Kolinto, kusambuluka ne kutudi kabidi. Bushuwa, mmubelu udi Tatuetu wa mu diulu utupesha bualu mmusue bua madikolela etu kulubulukawu.​—1 Kolinto 15:58.

[Mêyi adi kuinshi]

a Mu tablo ya mushindu’eu, mudi njiwu mikuabu idi ibueja bantu mu ditetshibua dia kutentula programme anyi mikanda idi ditentudibua dikandika pikalaku kakuyi dianyisha dia benayi peshi dia bayifundi, abi nebikale kushipa mikenji ya bukua-matunga pa ditentula mikanda ne bikuabo bintu.​—Lomo 13:1.

Utshidi muvuluke anyi?

◻ Mbua kabingila kayi ka pa buaku kavua Paulo mufundile 1 Kolinto 15:33?

◻ Mmunyi mutudi mua kutumikila mubelu wa Paulo pa muaba wa mudimu wa ku mubidi?

◻ Mmuenenu kayi wa pankatshikatshi utudi ne bua kuikala nende kumpala kua bena mutumba netu?

◻ Bua tshinyi mubelu udi mu 1 Kolinto 15:33 mmukumbanyine nangananga bansonga?

[Tshimfuanyi mu dibeji 17]

Paulo wakangata muaba wende wa mudimu wa ku mubidi bua kutungunuja lumu luimpe

[Tshimfuanyi mu dibeji 18]

Bansonga bakuabu badi mua kunyanga bibidilu bienu bia bena nkristo

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu