TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w93 1/9 dib. 8-9
  • Galaad—Rejon wa bantu ba dikima

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Galaad—Rejon wa bantu ba dikima
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Bintu bia muomumue
  • Yefeta udi ukumbaja mutshipu wende kudi Yehowa
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2007
  • Bena Amone: Bantu bakapingaja buluishi ku bulenga
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
  • Ndi ngitaba buludiki bua Yehowa ne disanka
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1999
  • Kuikala ne lulamatu kudi kufikisha muntu ku dianyishibua kudi Nzambi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2016
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
w93 1/9 dib. 8-9

Bimfuanyi bia mu Buloba Bulaya

Galaad​—Rejon wa bantu ba dikima

MUTANTSHI mukese kumpala kua Izalele kusabukaye musulu wa Yordane bua kubuela mu buloba bulaya, Mozese wakabakankamija se: “Ikalayi ne dikima ne bakole. . . . Yehowa Nzambi wenu ke udi wenda nenu.”​—Dutelonome 31:6.

Mubelu wa Mozese uvua utangila bisa bia Rubene ne Gad ne tshia bibidi tshia tshisa tshia Manassé. Biakamona se: ‘ditunga dia Galaad divua muaba mukumbanyine bua kumuna bimuna,’ nenku, biakalomba bua kubapeshabo rejon wa Galaad bua kusombelamu.​—Nomba 32:1-40.

Galaad uvua ku luseke lukuabo, lua ku est, lua Yordane. Uvua nangananga luseke lujima lua ku est, kumbukila ku nord wa Mbuu Mukamakane too ne ku Mbuu wa Ngalileya. Rejon eu uvua umbukila ku tshibandabanda tshia Yordane too ne ku mpata ivua ilokela mvula ya bungi ne ku tukunakuna. Nenku, Galaad uvua rejon muimpe bua kudima midioko ne bua kumuna bimuna. Tshimfuanyi tshidi kulu eku tshidi tshikuleja mushindu uvua tshimue tshitupa tshia Galaad. Kadi, bua tshinyi kukuatakaja dikima ne buloba bulengele bua mushindu’eu?

Bisa biakasungula bua kusombela ku Galaad kabiakenza nenku bua buowa to. Vulukayi bua se: biakitaba bua kusabuka musulu wa Yordane bua kuluangana ne baluishi bavua mu Buloba bulaya. Ne mu dipingana diabo ku Galaad, bavua bakengela dikima. Mbua tshinyi? Bualu, bavua ku mukalu, ne bena Amona ku Sud-Est ne bena Syrie ku nord bavua mua kubela mvita. Ne bakabela mvita bushuwa.​—Yoshua 22:9; Balumbuluishi 10:7, 8; 1 Samuele 11:1; 2 Bakalenge 8:28; 9:14; 10:32, 33.

Mvita eyi ivua bikondo bia pa buabi bivua dikima dikengedibua. Tshilejilu, kunyima kua Yehowa mumane kulekela bena Amona bakengesha Galaad, tshisamba tshia Nzambi tshiakanyingalala ne kukudimuka kudi “muntu wa bukole, tshimankinda,” uvua tatuende ubikidibue kabidi ne: Galaad. Tshimankinda eu, peshi muntu wa dikima uvua Jefté. Uvua muende lumu bua mutshipu wakatshipaye ulejile se: nansha muvuaye ne dikima, wakakeba bulombodi ne diambuluisha bia kudi Nzambi. Jefté wakatshipa bua se: bu Nzambi mua kumuambuluisha bua kutshimuna bakengeshanganyi bena Amona, eu yonso wadianjila kupatuka mu nzubu muende bua kututakena nende neafidibue bu ‘mulambu wa kuosha,’ peshi kulambudibua kudi Nzambi.a Biakamueneka se: muana umuepele wa Jefté, wa bakaji, ke uyile pashishe kusadila mu sanktuere wa Nzambi. Eyowa, Jefté ne muanende wa bakaji mu wende mushindu, bakaleja dikima.​—Balumbuluishi 11:1, 4-40.

Eku nkuleja kua dikima didi imue misangu ditambe kumanyika mu tshikondo tshivua Shaula ne muoyo. Bua kumanya dîba ne muaba wakenzekela bualu ebu, vulukayi tshikondo tshiakalua Shaula mukalenge, bena Amona bakafuna bua kujomona balume ba Jabesh-galaad dîsu dia balume, tshimenga etshi tshivua mua kuikala ku dijiba dia mâyi avua apueka mu tukunakuna matangile ku Yordane. Shaula wakasangisha ne lukasa luonso masalayi bua kukolesha Jabesh. (1 Samuele 11:1-11) Ne malu aa mu lungenyi, tuyayi ku ndekelu wa bukokeshi bua Shaula bua kumona mushindu uvua dikima dilejibue.

Nudi mua kuvuluka se: Shaula ne bana bende ba balume basatu bakafua mu mvita ivuabo baluangana ne bena Filisti. Baluishi aba bakakosa mutu wa Shaula ne mu ditshimuna diabo, bakalembeleja bitalu bia Shaula ne bana bende basatu pa tshimana tshia Beth-shan. (1 Samuele 31:1-10; ku dia balume, nudi numona kakunakuna kumbula ka Beth-shan.) Lumu lua muanda eu luakafika ku Jabesh, mu tukunakuna tua Galaad mu disabuka musulu wa Yordane. Bena Galaad bavua mua kuenza tshinyi pa kumona muluishi wa bukole nenku mutshimunyi wa mukalenge wa Izalele?

Londeshayi pa karte. “Ne lukasa luonso bilobo bionso bakajuka ne bakaya butuku bujima ne bakambula tshitalu tshia Shaula ne bitalu bia bana bende ba balume pa tshimana tshia Beth-shan ne kulua ku Jabesh ne kubioshelaku.” (1 Samuele 31:12) Bushuwa, bakabuela ne budimu butuku muaba mulama bikole kudi baluishi. Nudi numona mpindieu bua tshinyi Bible udi ubabikila ne: bantu ba muoyo mukole anyi ba dikima.

Ne kupita kua bikondo, bisa dikumi biakatapuluka ne kuvuabi bukalenge bua Izalele bua ku nord, ne muvua kabidi Galaad. Bisamba bia mu tshijengu atshi, diambedi bena Syrie ne pashishe bena Assyrie, biakatuadija kuangata bitupa bia buloba ebu ku Est wa musulu wa Yordane. Nenku, nansha muvuabo ku kale baleje dikima, bantu ba Galaad bakatata bikole bua dikala diabo ku mukalu wa ditunga.​—1 Bakalenge 22:1-3; 2 Bakalenge 15:29.

[Mêyi adi kuinshi]

a Dikonkonona ne ntema didi dileja se: Jefté kakalambula muanende pa kumushipa to. Tangila Étude perspicace des Écritures, Volime 2, mabeji 1203-1204, mupatula kudi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

[Karte mu dibeji 8]

(Bua kumona malu bimpe, tangila mu mukanda)

MBUU WA NGALILEYA

MBUU MUKAMAKANE

Musulu wa Yordane

Beth-shan

Ramoth-galaad

Jabesh

GALAAD

[Mêyi a dianyisha]

Bilondeshile karte kenza kudi Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. ne Miyuki ya Izalele

[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 8]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 9]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu