TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w94 15/2 dib. 3-4
  • Tutendelelu tua bantu—Ntshinyi atshi?

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Tutendelelu tua bantu—Ntshinyi atshi?
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1994
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Katendelelu ka muntu ntshinyi?
  • Bantemu ba Yehowa nkatendelelu ka muntu anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1994
  • Malu masokoka mu dîna dia Mfumu
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
  • Bua tshinyi malu masokoka aa onso?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
  • Mbapika ba bantu anyi mbasadidi ba Nzambi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1998
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1994
w94 15/2 dib. 3-4

Tutendelelu tua bantu​—Ntshinyi atshi?

MU DIA 28 Luishi 1993​—bampulushi bapite pa tshinunu bakaditapa mu lupangu lua nzubu minene muvua makumi a balume, bakaji ne bana basombele. Tshipatshila tshivua tshia kukeba bingoma bivua bilamibue kakuyi dianyisha dia kudi mbulamatadi ne kukuata yonso uvua umueneka bu mushipianganyi. Kadi, muanda uvuabo kabayi batekemene, bampulushi bakapapuka dîba divua masashi [a bingoma] matangila kudibu, afumina mu nzubu ayi. Bakatuadija pabo kukuma bingoma.

Dielangana adi dia masashi diakashipesha bantu dikumi, ne bavule bakatapika mputa. Mu matuku 50 bulubulu akalonda, bampulushi nkama ne nkama batuma kudi mbulamatadi bavuala bingoma ne ku dînu, bakajingila lupangu bua kuluangana mvita. Pakajika diluangana mvita ne bingoma, bakabala bitalu 86, munkatshi muabi muvua bana 17.

Kadi, nnganyi uvua muluishi? Ntshisumbu tshia basalayi ba bangenda-mushinga ba diamba anyi? Ntshisumbu tshia bantomboji baluanganyi ba mvita anyi? Tòo. Anu bu munudi mua kuikala bamanye, “muluishi” uvua kasumbu ka bena kuitabuja ba malu a Nzambi, bena mu katendelelu kampanda ka muntu. Bualu ebu bua njiwu buakenzeka, buakakoka ntema ya bukua-matunga pa kasumbu aka kavua katumika mu musokoko, kavua kasanganyibua mu mpata udi munkatshi mua tshimenga tshia Texas, ku Etats-Unis. Tudiomba ne bikandakanda biakuwula tente ne mamanyisha avua akula bua njiwu itu ifumina ku tutendelelu etu tunekeshi.

Bakavuluija bantu bilejilu bia kale bia mushindu uvua ba-ntunga-mulongo ba tutendelelu tua bantu bafikishe bena kuitabuja babo ku lufu: mu 1969, Manson wakashipesha bantu bavule mu Californie; mu 1978, musumba wa bena katendelelu kampanda ka muntu bakadishipa mu Jonestown, ku Guyana; ndondo wa didishipa, mu tshidimu tshia 1987, ku dîyi-dituma kudi ntunga-mulongo mukaji wa katendelelu ka Park Soon-ja, muena ditunga dia Corée, wakafikisha bena kuitabuja 32 ku didishipa. Numanye se: bavule ba ku bantu aba bavua badiamba muvuabo bena nkristo ne bajadika muvuabo bitabuja Bible.

Mbiumvuike se: bantu bavule badi batumikila Bible bu Dîyi dia Nzambi badi bakuatshika buôwa pa kumona mushindu mukuate bundu udi tutendelelu etu tutumika bibi ne Mifundu [minsantu]. Bu tshipeta, munkatshi mua bidimu, nkama ne nkama ya malongolodi yakenjibua bua kutentekela tutendelelu tua bantu ne kutandula bienzedi biatu bia njiwu. Bashikuluji ba ngikadilu ya tutendelelu bakadianjila kumanyisha se: dilua dia mileniume mupiamupia mu bidimu bikese bidi kumpala didi mua kunzulula divulangana dia tutendelelu tua bantu. Tshikandakanda kampanda tshiakamba se: bilondeshile bisumbu kansanga bitu kabiyi bianyisha tutendelelu tua bantu, kudi nkama ne nkama ya tutendelelu tua bantu “tudi tualamine bua kukuata mubidi webe, tshieledi tshiebe tshia lungenyi, kunyanga anyima webe. . . . Tukese patupu ke tudi ne bingoma, kadi, badi bangata tuvule bu tua njiwu. Netukudinge, ne kukunyenga bintu biebe bia ku mubidi, netukuseleshe ne kukujika.”

Katendelelu ka muntu ntshinyi?

Muaku “katendelelu” badi batumika nawu bibi kudi bantu bavule badi kabayi bamanye menemene tshidiwu wumvuija. Bua kuepuka dibuejakaja, bamue bashikuluji ba malu a Nzambi badi bepela kutumika ne muaku eu.

Mukanda wa The World Book Encyclopedia udi umvuija se: “pa tshibidilu, muaku katendelelu udi umvuija mushindu wonso wa ntendelelu anyi ditumikila bilele bia malu a Nzambi.” Mu diumvuangana ne diumvuija edi, malongolodi wonso a malu a Nzambi adi mua kubadibua bu tutendelelu tua bantu. Kadi, lelu’eu, muaku “katendelelu ka muntu” udi ne diumvuija dikuabo. Encyclopédie umue umue eu udi wamba se: “bituadijile munkatshi mua bidimu bia 1900, diendesha ngumu ya malu adi atangila tutendelelu ndinyange diumvuija dia muaku eu. Lelu’eu, muaku eu badi batumika nawu bua kufunkuna tusumbu tudi tulonda ntunga-mulongo, muntu wa muoyo, udi umanyisha malu mapiamapia, malongesha ne bienzedi bia batontolodi.”

Pa kuangata mushindu udi bantu bavule batumika ne muaku eu, tshikandakanda tshia Newsweek tshidi tshiumvuija se: tutendelelu “tutu pa tshibidilu tukese, tuditolola kule, tudi bumuntu ne bipatshila bia benamu bifumina kudi muntu umuepele, udi ne buenzeji buvule kudi bakuabo.” Bia muomumue, tshikandakanda tshia Asiaweek tshidi tshiamba se: “muaku [katendelelu ka muntu] nkayawu mmububika, kadi, utu pa tshibidilu umvuija tshitendelelu tshipiatshipia tshidi tshifumina kudi ntunga-mulongo udi ne buenzeji buvule kudi bakuabo, utu misangu mivule udiamba mudiye yeye muine tshimuenekelu tshia Nzambi.”

Diumvuija didibo batumika nadi mu dipangadika diangata mu Tshisangilu tshia lukama tshiakenzeka mu ditunga dia Maryland, ku Etats-Unis didi padi dianyisha diumvuija dibi didi dipepeja muaku katendelelu. Dipangadika didi diamba ne: “katendelelu nkasumbu kadi ne lulamatu lunekesha kudi muntu kampanda anyi lungenyi kansanga, kadi katumika ne ngenzelu mibi bua kunyungulula bantu ngenyi, pa kubasaka ku dienza malu bua kulubuluja bipatshila bia ba-ntunga-mulongo batu.”

Mbimueneke patoke se: tutendelelu tua bantu tudi pa tshibidilu tumvuika bu tusumbu tua bena malu a Nzambi badi ne mmuenenu ne bienzedi bidi kabiyi biumvuangana ne bilele bidi bantu buonso banyishe. Pa tshibidilu, midimu yabo ya malu a Nzambi badi bayenza mu musokoku. Tuvule tua ku tusumbu etu tua tutendelelu tua bantu ntuena nsombelu udi kayi umvuangana ne udi nende bakuabo bantu. Badi ne lulamatu lujima kudi muntu udi uditeka bu ntunga-mulongo. Misangu mivule, ba-ntunga-mulongo abu batu baditambisha, badiamba mudibo basungudibue kudi Nzambi anyi mudibo ba-nzambi bantu.

Ku mpukapuka, malongolodi adi kaayi anyisha tutendelelu tua bantu, bikandakanda ne tudiomba bitu biangata Bantemu ba Yehowa bu katendelelu ka muntu. Mu biena-bualu bivule bipatula matuku adi panshi aa mu bikandakanda, badi basambakajamu Bantemu ba Yehowa pamue ne bisumbu bia malu a Nzambi bidi ne bienzedi bikondakane. Kadi, mbualu bujalame bua kuangata Bantemu ba Yehowa bu kasumbu ka malu a Nzambi kaditapuludi anyi? Bena tutendelelu tua bantu batu misangu mivule baditapulula kudi balunda ne mêku, nansha ne kudi bantu buonso kabidi. Ke mudibi bua Bantemu ba Yehowa anyi? Bantemu badiku batumika ne ngenzelu ya mashimi bua kumona mua kupeta bena kuitabuja anyi?

Ba-ntunga-mulongo ba katendelelu mbamanyike bua mishindu idibo batumika nayi bua kunyungulula bieledi bia lungenyi bia babalondi babu. Etshi ntshijadiki tshia se: ke mutu Bantemu ba Yehowa benza anyi? Ntendelelu wabo udi wenzeka mu musokoku anyi? Batuku balonda ne bakukuila ba-ntunga-mulongo-bantu anyi? Bua kuamba bimpe, Bantemu ba Yehowa nkatendelelu ka muntu anyi?

[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 3]

Jerry Hoefer/​Fort Worth Star Telegram/​Sipa Press

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu