TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w96 1/5 dib. 21-24
  • Lama dieyemena diebe dishindame too ne ku ndekelu

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Lama dieyemena diebe dishindame too ne ku ndekelu
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Enza midimu ya ditabuja
  • Diibaka dieyemena ku diambuluisha dia malu mamona
  • Malunda adi mua kutupambuisha
  • Bukokeshi bua dishima bua biuma
  • Ditabuja ndisuikakaja ku mutshima mupunga bimpe
  • Ditangila kudi Nzambi wa lupandu luetu
  • Udi muitabuje lumu luimpe menemene anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2003
  • Leja ditabuja mu milayi ya Yehowa
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2016
  • Andamunayi ku malaya a Nzambi ne midimu ya ditabuja
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • “Utupeshe ditabuja dia bungi”
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2015
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
w96 1/5 dib. 21-24

Lama dieyemena diebe dishindame too ne ku ndekelu

FUANYIKIJA ndeke mukese muikala ubuuka mu nsombelu mikole ya kapepe. Muendeshi wa ndeke kêna kabidi ne mushindu wa kusunguluja bimanyinu bidi pa buloba. Mavuba manene mmamukute. Kêna mua kumona kule ne ntalatala wende wa ndeke udi umujika ku lupepele, pabi mmudiumvue ne: mmufuane kufika ku ndekelu wa luendu luende kakuyi bualu. Dieyemena diende didi mua kuikala bua kabingila kayi?

Udi ne biamu bia mudimu bijalame bidi bimupetesha mushindu wa kubuuka munkatshi mua mavuba ne kutuluka mu mîdima. Mu luendu luende, nangananga pabuipi ne tshipalu tshia ndeke, miendu mikole idi imuludika ku diambuluisha dia biamu bia elektronike, ne udi mu diumvuangana ku diambuluisha dia radio ne bena mudimu wa diludika ndeke badi panshi.

Mu mushindu mufuanangane, tudi mua kutangila matuku atshilualua ne dieyemena, nansha mudi nsombelu ya bulongolodi ebu mikale yenda inyanguka ku dituku ku dituku. Luendu luetu mu ndongoluelu eu mubi ludi mua kuikala lunenga bikole kupita muvua bakuabu batekemene, kadi tudi mua kuikala ne dieyemena dia se: tudi mu njila muakane ne pa dîba dikumbanyine. Bua tshinyi tudi mua kuikala ne dishindika dia mushindu’eu? Bualu tudi ne buludiki budi butupetesha mushindu wa kusokolola tshidi mêsu a bantu kaayi amona.

Dîyi dia Nzambi didi ‘butoke bua njila wetu,’ ne didi ‘mua kueyemenyibua, divuija muntu udi mudimbakane muena meji.’ (Musambu wa 19:7; 119:105, NW) Amu bu ndongoluelu wa miendu mikole ìdì ileja muendeshi wa ndeke njila wa kupitshila, Bible udi uleja mu bujalame buonso malu enzeka matuku atshilualua ne utupesha mêyi-mashidimunyi masunguluke bua kujadika se: netufike kakuyi bualu kutudi tuya. Kadi, bua kubabidila buludiki bua kudi Nzambi, tudi ne bua kubueyemena.

Mu mukanda wende mufundila bena Ebelu, Paulo wakabela bena nkristo bena Yuda bua ‘kulama ditekemena diabu dia ku ntuadijilu kadiyi diteketa, dikale ne bukole buadi buonso too ne ku ndekelu.’ (Bena Hebreyi 3:14, MMM) Ditekemena didi mua kutenkakajibua bikaladi kadiyi ‘dilamibue ne bukole.’ Nunku lukonko ludi se: Mmunyi mutudi mua kulama dieyemena dietu kudi Yehowa dishindame too ne ku ndekelu?

Enza midimu ya ditabuja

Kumpala kua muendeshi wa ndeke kubuukaye kayi utangila ne mêsu kudiye uya, pa kulonda amu biamu biende bia mudimu ne bena mudimu wa diludika ndeke badi panshi, udi ukengela dibidijibua dikumbanyine ne mêba mavule a dibuuka. Bia muomumue, bidi bikengela bua muena nkristo aleje midimu ya ditabuja diende misangu yonso bua kulamaye dieyemena diende mu buludiki bua Yehowa, nangananga padi nsombelu mikole ijuka. Mupostolo Paulo wakafunda ne: ‘Bualu bua tudi ne nyuma muomumue wa ditabuja bu mudi dîyi difundibue ne: Ngakitabuja, nunku ngakakula; tuetu tudi tuitabuja kabidi, nunku tudi tuakula kabidi.’ (2 Kolinto 4:13) Nunku, patudi tuakula pa bidi bitangila lumu luimpe lua Nzambi, tudi tuenza midimu ya ditabuja dietu ne tudikolesha.

Magdalena, eu wakapitshisha bidimu binayi mu kamponya ka disubishangana mu mvita mibidi ya buloba bujima, udi umvuija mushinga wa mudimu wa diyisha ne: “Mamuanyi wakandongesha ne: bua kulama ditabuja dikole, bidi bia mushinga bua kuditatshisha pa bidi bitangila dikala-bimpe dia mu nyuma dia bakuabu. Ndi mvuluka bualu kampanda buenzeke budi buleja mutuvua tudiumvua. Kunyima kua dipatudibua dietu mu kamponya ka disubishangana ka Ravensbrück, mamuanyi ne meme tuakafika kumbelu mu Ditanu. Matuku abidi pashishe, mu Dia lumingu, tuakaya pamue ne bana betu mu difila bumanyishi ku nzubu ne ku nzubu. Ndi ngitabuja ne dishindika dionso ne: bituadifila bikole mu diambuluisha bakuabu bua kueyemena malaya a Nzambi, malaya amue amue aa neatambe kuikala malelela buetu.”​—Fuanyikija ne Bienzedi 5:42.

Dilama dieyemena dietu dishindame too ne ku ndekelu didi dilomba mudimu wa mu nyuma mu bitupa bikuabu. Dilonga dia muntu pa nkayende didi kabidi mudimu mukuabu mukoleshi wa ditabuja mutambe buimpe. Bituidikija bena Bérée ne kukonkonona ne disuminyina Mifundu ku dituku ku dituku, nebituambuluishe bua ‘kupeta tshiuwidi tshia ditekemena too ne ku nshikidilu.’ (Ebelu 6:11; Bienzedi 17:11) Bushuwa, dilonga dia muntu pa nkayende didi dilomba dîba ne disuminyina. Pamu’apa, ke bualu kayi Paulo wakadimuija bena Ebelu pa bidi bitangila njiwu ya dikala “bena lulengu,” anyi bafuba, mu malu a mushindu’eu.​—Ebelu 6:12, NW.

Ngikadilu wa bufuba udi mua kuikala ne bipeta bibiabibi mu bitupa bivule bia nsombelu. Solomo wakaleja ne: ‘bua lulengu mâyi adi amata mu nzubu.’ (Muambi 10:18) Nansha ku tototo, mvula udi utuadija kumata ku musonga ukêna mulama bimpe. Bituapuekesha maboko etu mu malu a mu nyuma ne kupanga bua kulama ditabuja dietu, mpata idi mua kutuadija kubuelamu kabiyi kumanya. Ku luseke lukuabu, dieleela meji pa tshibidilu pa Dîyi dia Nzambi ne dilonga diadi bidi bidiisha ne bikuba ditabuja dietu.​—Musambu 1:2, 3.

Diibaka dieyemena ku diambuluisha dia malu mamona

Bushuwa, muendeshi wa ndeke udi ulonga ku dimonamona malu pamue ne ku dilonga se: biamu biende bia mudimu mbia kueyemena. Bia muomumue, dieyemena dietu kudi Yehowa didi didiunda patudi tudimuenena mu nsombelu wetu tshijadiki tshia diditatshisha diende dia dinanga. Yoshua wakamona nanku, ke bualu kayi wakavuluija binende bena Izalele ne: ‘Nudi bamanye mu mitshima yenu yonso ne mu mioyo yenu yonso ne: kanuakapanga tshintu tshimpe tshimue tshiakanulaya Yehowa, Nzambi wenu; nuakapeta bintu bionso, kanuakapanga tshintu tshimue.’​—Yoshua 23:14.

Josefina, muanetu wa bakaji kampanda musela muena ku Philippines, wakapeta dilongesha dia muomumue. Udi umvuija muvua nsombelu wabu kumpala kua kumanyaye bulelela: “Bayanyi uvua unua bikole pa tshibidilu, ne pavuaye mumane kukuatshika, uvua ufiika munda ne untuta. Dibaka dietu dikena disanka divua kabidi ditondesha muanetu mulela wa balume. Bayanyi ne meme tuvua bonso tutumika, tupeta mfranga ya bungi, kadi tuvua tujimija tshitupa tshinene tshia mafutu etu mu manaya. Bayanyi uvua ne balunda ba bungi, pabi bavule ba kudibu bavua bakeba bulunda buende amu bua yeye kubatewila maluvu, ne bamue bavua bateta mene bua kumunuisha bua akuatshike amu bua kumuseka.

“Malu akashintuluka patuakafika ku dimanya Yehowa ne kulama mibelu yende mu mutshima. Bayanyi katshiena kabidi unua, tudi balekele manaya a mfranga, ne tudi ne balunda balelela badi batunange ne batuambuluisha. Dibaka dietu didi ne disanka, ne muanetu mulela wa balume udi wenda ukola bu muntu muimpe mushindame. Tudi tutumika mêba makese, kadi tudi ne mfranga ya bungi. Malu mamona mmatulongeshe ne: Yehowa udi bu Tatu wa dinanga, údí utulombola misangu yonso mu njila muakane.”

Bu tshipeta tshia ngenyi-miludiki mituma ku radio anyi dikontolola dia tshiamu kampanda tshia mudimu, bendeshi ba ndeke badi imue misangu bajingulula mudibu ne bua kuakaja njila wabu. Bia muomumue tudi mua kukengela kushintulula njila bilondeshile ngenyi-miludiki ya Yehowa. “Panuasua kupambuka ku dia balume nansha ku dia bakaji, nenudiumvuile dîyi difumina panyima penu diamba ne: ‘Njila wa nuenu kuyila nyeye ewu.’” (Yeshaya 30:21, MMM) Ku diambuluisha dia Dîyi diende ne dia bulongolodi buende, tudi tupeta mibelu idi itudimuija ku njiwu ya mu nyuma. Umue wa kudiyi udi utangila malunda.

Malunda adi mua kutupambuisha

Ndeke mukese udi mua kupambuishibua mu mushindu mupepele biapangabu kumuludika bu mudibi bikengedibua. Bia muomumue, buenzeji bua pambelu butu misangu ne misangu bukuma bena nkristo lelu’eu. Tudi mu bulongolodi buena meji a ku mubidi mudi bavule bapetula malu manême a mu nyuma, bambika mfranga ne masanka a ku mubidi mushinga mutambe bunene. Paulo wakadimuija Timote se: matuku a ku nshikidilu avua ne bua kuikala ‘makole mua kupita nawu.’ (2 Timote 3:1-5, NW) Bansonga, bàdì bakeba dianyishibua ne dienda lumu, badi nangananga bapambuishibua bipepele kudi malunda mabi.​—2 Timote 2:22.

Amanda, udi ne bidimu 17, ùdi umvuija ne: “Bua mutantshi kampanda ditabuja dianyi diakatekeshibua mu bualabale kampanda kudi balongi nanyi. Bavua batungunuka ne kungambila se: tshitendelelu tshianyi tshivua tshifimpakajanganyi ne katshiyi ne butshintshikidi, ne biakatuadija kuntekesha mu maboko. Kadi, baledi banyi bakangambuluisha bua kumvua se: ngenyi-miludiki ya Buena-nkristo idi ne mudimu wa kukuba ki ng’wa kufimpakaja. Mpindieu ndi mumone se: mêyi-maludiki aa adi angambuluisha bua kuikala ne nsombelu udi utamba kusankisha kupita eu wa balongi nanyi ba kale. Ndi mulonge mua kueyemena aba badi baditatshisha bushuwa bua bualu buanyi​—baledi banyi ne Yehowa—​ne ndi ne disanka mu mudimu wa bumpanda-njila.”

Nansha bituikala bakulumpe anyi bana, netupetangane ne bantu badi bapatula mêyi adi atobolola mitabuja etu. Badi mua kumueneka bena meji a mu bulongolodi ebu, kadi kudi Nzambi mbena malu a ku mubidi, kabayi bena malu a mu nyuma. (1 Kolinto 2:14) Bena mu kasumbu kampanda kavua ne buenzeji mu Kolinto wa mu tshikondo tshia Paulo bavua bedi ba mpata bena meji a mu bulongolodi ebu. Mbimueneke se: malongesha a bena nkindi aba akafikisha bamue bena nkristo bena Kolinto ku dijimija ditabuja diabu mu ditekemena dia dibiishibua. (1 Kolinto 15:12) “Kanudingibu,” ke muakadimuija mupostolo Paulo. “Malunda mabi adi anyanga bikadilu bimpe.”​—1 Kolinto 15:33, NW.

Ku luseke lukuabu, malunda mimpe adi atukolesha mu nyuma. Munda mua tshisumbu tshia bena nkristo, tudi ne mushindu wa kudisangisha pamue ne bantu bàdì ne nsombelu wa ditabuja. Norman, muanetu kampanda wakalonga bulelela mu 1939, utshidi amu mpokolo wa dikankamija dinene bua bonso. Ntshinyi tshidi tshilame ditekemena diende dia mu nyuma ditue? “Bisangilu ne malunda a pa muoyo ne bana betu bena lulamatu bidi bia mushinga mukole,” ke mudiye wandamuna. “Mushindu eu wa bulunda mmungambuluishe bua kumona bimpe dishilangana pankatshi pa bulongolodi bua Nzambi ne ebu bua Satana.”

Bukokeshi bua dishima bua biuma

Brian, muendeshi mupiluke wa ndeke, udi umvuija ne: “imue misangu bidi mua kukolela muendeshi wa ndeke bua kueyemena biamu biende bia mudimu​—amu bualu ngenyi yende mifuikakaja kayena mu diumvuangana ne tshiamu tshiende. Bendeshi bapiluke ba ndeke ya basalayi mbamanyike muakabuukabu ne ndeke mukudimika bualu miendu panshi ivua imueneka amu bu mitoto​—nansha muvua biamu biabu bia mudimu bibaleja mushindu mukuabu.”

Bia muomumue, ngenyi yetu mifuikakaja ya budinangi idi mua kutupambuisha mu ngakuilu wa mu nyuma. Yezu wakamba ne: biuma bidi ne “bukokeshi bua dishima,” ne Paulo wakadimuija ne: ‘dinanga dia mfranga diakapambula bavule kule ne njila wa ditabuja.’​—Mâko 4:19, NW; 1 Timote 6:10, NW.

Amu bu miendu ya dishima ìdì ipodia, bipatshila bia ku mubidi bidi mua kutuludika mu njila mubi. Pamutu pa kusanka mu ‘dindila dia malu atudi batekemene,’ tudi mua kupambuishibua kudi lutambishi bua biuma bia mu bulongolodi ebu buajimina. (Ebelu 11:1, NW; 1 Yone 2:16, 17) Bituikala “bapangadije” bua kuikala ne nsombelu wa bubanji, netuikale pamu’apa mua kulama amu dîba dikese bua didiunda dia mu nyuma.​—1 Timote 6:9, NW; Matayo 6:24; Ebelu 13:5.

Nsongalume kampanda musele muena dîna dia Patrick wakatonda se: mukajende ne yeye bavua badipangishe bipatshila bia mu nyuma bua kudikebela nsombelu mutambe buimpe wa bubanji. Udi umvuija ne: “Tuvua basakibue kudi aba bavua mu tshisumbu ne mashinyi a mushinga mukole ne nzubu milenga. Nansha mutuvua katuyi bajimije nansha kakese ditekemena dia Bukalenge, tuvua tudiumvua se: tuvua kabidi ne bua kuikala mu nsombelu wa bubanji mutambe buimpe. Kadi, ndekelu wa bionso, tuakajingulula se: diakalenga dilelela didi difumina ku disadila Yehowa ne ku didiunda mu nyuma. Mpindieu nsombelu wetu udi tshiakabidi mupepele. Tudi bakepeshe mêba etu a mudimu wa ku mubidi, ne tudi balue bampanda-njila ba pa tshibidilu.”

Ditabuja ndisuikakaja ku mutshima mupunga bimpe

Mutshima mupunga bimpe udi kabidi ne muaba munene mu diibaka dieyemena kudi Yehowa. Bushuwa, “ditabuja ndindila dishindame dia malu atudi batekemene, dileja patoke [peshi, “tshijadiki tshituishi,” note kuinshi kua dibeji] dia malelela adi kaayi amueneka ne mêsu.” (Ebelu 11:1, NW) Kadi amu bituikala ne mutshima mupunga bimpe, tshianana katuena bafuane kutuishibua. (Nsumuinu 18:15; Matayo 5:6) Bua kabingila aka mupostolo Paulo wakamba ne: ‘bonso kabena ne ditabuja.’​—2 Tesalonike 3:2.

Mmunyi mutudi mpindieu mua kulama mitshima yetu mipunga bimpe bua kuitaba tshijadiki tshionso tshituishi tshidi mua kuikalaku? Mpa kudima ngikadilu ya buena-Nzambi, ngikadilu mimpe idi idiundisha ne isonsola ditabuja. Petelo udi utubela bua ‘kusakidila ku ditabuja dietu buimpe, dimanya, didikanda, dikandamena, budiambiki kudi Nzambi, disuangana dia buena-muntu, ne dinanga.’ (2 Petelo 1:5-7, NW; Galatia 5:22, 23) Ku luseke lukuabu, bituikala ne nsombelu wa budinangi anyi tukuatshila Yehowa amu mudimu mukese, katuena mua kutekemena mu mushindu mukumbanyine bua ditabuja dietu kukoladi.

Ezela “uvua mulongolole mutshima wende” bua kubala Dîyi dia Yehowa ne kuditumikila. (Ezela 7:10, NW) Mika uvua bia muomumue ne mutshima mupunga bimpe. ‘Meme panyi nentangije mêsu anyi kudi Yehowa; nengindile Nzambi wa lupandu luanyi. Nzambi wanyi neangumvuile.’​—Mika 7:7.

Magdalena, utuatedi kuulu eku, udi pende windila Yehowa ne lutulu. (Habakuka 2:3) Udi wamba ne: “Tukadi bamane kupeta mparadizu wa mu nyuma. Tshiidia tshibidi, Mparadizu muena-dîna, ukadi pa kulua mu tshitupa tshîpi emu. Mu tshikondo etshi bantu binunu nkama badi benda badisangisha kudi musumba munene. Bidi bintshionkomoja pa kumona bantu bavule nunku bakukila ku bulongolodi bua Nzambi.”

Ditangila kudi Nzambi wa lupandu luetu

Dilama dieyemena dietu dishindame too ne ku ndekelu didi dilomba dienza midimu ya ditabuja dietu ne diteleja ne ntema yonso buludiki butudi tupeta kudi Yehowa ne bulongolodi buende. Mbikumbanyine bushuwa madikolela. Muendeshi wa ndeke udi upeta disankishibua diondoke padiye kunyima kua luendu lule, lua ntatu, upueka ne ndekelu wa bionso upita mu mavuba manene. Udi umona buloba budiadije kumpala kuende​—bua lubishibishi ne buakididianganyi. Njila wa tshipalu tshia ndeke udi muinshi, muindile bua kumuakidila.

Kudi bualu butshionkomoji budi butuindile petu. Bulongolodi ebu bua dibungama, bubi, nebushile buloba bupiabupia bua buakane muaba. Diakidila dia dikema ndituindile. Tudi mua kukufika bitualonda mêyi a mufundi wa misambu: ‘Wewe, Mukalenge Yehowa, udi ditekemena dianyi; udi tshieyemenu tshianyi ku buana buanyi. . . . Kutumbisha kuanyi kudi bua bualu buebe matuku onso.’​—Musambu wa 71:5, 6.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu