Mbanganyi badi batuadi balelela ba mukenji wa ditalala?
MU DIA 31 Lumungulu 1996, mpokolo ya ngumu yakamanyisha tshiakamueneka bu mukenji wa ditalala. Mu dituku divua kumpala, bavua bamanyishe tshiambilu tshia mbulamatadi tshivua tshijadika ne: Benjamin Netanyahu, eu ukavua pa kulua kavula-mbedi wa ditunga dia Israël, uvua “mudifile bikole mu ditungunuja diumvuangana bua kujadika ditalala, ditalala ne bukubi, pankatshi pa ditunga dia Israël ne bena mutumba bende bonso, kukonga ne bena Palestine.”
Disungudibua dimanyisha mu mushindu mualabale dia Netanyahu mu masungulangana diakasaka bavule ku didiebeja bu bikala ditalala ku Moyen-Orient ne bua kulua bualu bulelela. Bikalabi nanku, bisamba bikuabu bidiku mua kulonda dikasa edi, pa kupua muoyo makokangana abu anyi?
Bushuwa, kulaya ditalala nkupepele kupite kudikumbaja. Mu dijingulula muanda eu, bantu bavule bavua ne mpata. Anu bu muakabiumvuija kamona-kamba Hemi Shalev ne: “tshia bibidi tshia bantu mu Israël tshidi mpindieu ne nyanji ya se: diasulula dikadi pabuipi, ne tshikuabu tshidi tshitaba ne: [Israël] mmubuele mu inferno pa buloba.” Mu tshikoso, wakamba ne: “Bamue badi basanka; bakuabu badi badila.”
Nenku ke mutubi padi muntu ukeba ditalala. Ditshimuna dia mulombodi kampanda ne bamukuatshishi bende didi diumvuija dipangila bua batembianganyi. Dibenga kusankishibua didi difikisha ku bundu, ne bundu pabu, misangu mivule bufikisha ku buntomboji. Né ku Moyen-Orient, mu Amerike Latine, ku Mputu wa ku Est, anyi muaba kayi mukuabu—madikolela a bukua-bantu bua bualu bua ditalala adi anu a mashimi.
Ditalala dilelela didi pabuipi!
Mu tshikondo tshivua ditalala ku Moyen-Orient dikale nangananga muanda munene wa mu biena-bualu bia ngumu, mukenji mukuabu wa ditalala uvua mumvuike. Eu kauvua muyuki wa malu a tshididi mumanyisha mu mushindu mualabale; peshi katshivua tshipungidi tshia ditalala pankatshi pa matunga nansha. Bishilangane, mukenji eu wakamanyisha ditalala dienzeka anu ku butuangaji bua Bukalenge bua Nzambi. Nkuepi kuvuabu bumvue mukenji eu? Mu Mpuilu ya Distrike ya “Batuadi ba mukenji wa ditalala dia Nzambi” mipite pa 1 900 ivua yenda yenjibua kudi Bantemu ba Yehowa mu buloba bujima mu mukungulu wa 1996/97.
Mu mpuilu eyi bakatokesha ne: kakuena mbulamatadi wa bantu udi mua kutuala ditalala ne bukubi. Bua tshinyi? Bualu ebi bidi ne bua kulomba dijikija malu adi atunyenga ditalala dituku dionso. Ditalala dia bushuwa didi diumvuija dijuka mu dinda dionso kakuyi mikanu ya mvita nansha tshinyangu. Didi diumvuija dibenga kuikalaku kabidi dia dibunda bibawu, kakutshiyi kabidi bikuvu ku biibi bietu, kakutshiyi kabidi buôwa bua dienda mu misesu, kakutshiyi kabidi mêku mapanduluke. Mmbulamatadi kayi pa buloba udi mua kukumbaja bionso abi? Bushuwa, mmbulamatadi kayi pa buloba udi mene mua kukimina bua kulaya ditalala?
Kadi, Bukalenge bua Nzambi, budi ne nebuenze malu aa. Bible udi ulaya ne: “Monayi! Ntenta wa Nzambi udi pamue ne bantu, Yeye neasombe nabu, ne buobu nebikale bantu bende. Ne Nzambi yeye muine neikale nabu. Ne neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu abu, ne lufu kaluakuikalaku kabidi, nansha madilu, nansha miadi, nansha bisama kabiakuikalaku kabidi. Bintu bia kale biajiminyi.” (Buakabuluibua 21:3, 4, NW) Ndisulakana kayipu dikalabi mua kutuadila bukua-bantu bùdì bukenga!
Dilaya dia Yehowa Nzambi ki ndia patupu nansha. Bible udi utujadikila ne: ‘Nzambi kêna bu muntu udi wamba mêyi a mashimi, kêna bu muana wa muntu, bua kukudimuneye mutshima. Biambeye dîyi, kena udishikija, anyi? Anyi biambeye bualu, kena ubuenza, anyi?’ (Nomba 23:19) Eyowa, tshidi Nzambi mulaye netshienzeke—bua dibenesha dia bonso bàdì baditeka ku luseke luende.
Batuadi ba mukenji wa ditalala dia Nzambi
Bantemu ba Yehowa mmbamanya bimpe bua diyisha diabu dia mitalu pa bidi bitangila Bukalenge bua Nzambi. Tshidimu tshionso badi bapitshisha mu tshi-bungi mêba mapite pa muliyare mu diabanyangana ne bakuabu mukenji mukankamiji wa mu Bible. Ebi bidi bikumbaja mêyi a Yezu aa: “Lumu luimpe elu lua bukalenge neluyishibue pa buloba buonso buasa bu bumanyishi kudi matunga onso; ne pashishe nshikidilu nealue.” (Matayo 24:14, NW) Mukenji udi Bantemu batuala udi bushuwa “lumu luimpe,” bualu udi umanyisha Bukalenge bua Nzambi bua mu diulu bu ditekemena dimuepele bua bukua-bantu. Ne nditekemena kayipu bua matuku atshilualua!
Nansha mpindieu Bukalenge bua Nzambi budi bupatula mu bakokedi babu tshisuikidi tshilelela tshia ditalala ne dinanga dia buena-muntu. Yezu wakamba ne: “Bonso nebanumanye munudi balongi banyi ku dinanga dinuikala banangangane.” (Yowanese 13:35, MMM) Bantemu ba Yehowa badi badienzeja bua kukumbaja dilomba edi dia nshindamenu dia Buena-nkristo bulelela. Bu tshipeta, buena-muntu buabu bushême budi busangisha bena Yuda ne ba-Arabe, bena Croatie ne bena Serbie, ba-Hutu ne ba-Tutsi. Ditalala edi dìdì tshi-bungi tshia bantu mua kuelela meji patupu didi mpindieu tshintu tshipeta kudi miliyo ya Bantemu ba Yehowa mu buloba bujima.
Mu programe wa Mpuilu ya Distrike ya “Batuadi ba mukenji wa ditalala dia Nzambi,” bakazangika dikankamija bua kutungunuka ne ditumikila mêyi-maludiki a mu Bible ne kutungunuka ne diyisha lumu luimpe lua Bukalenge bua Nzambi. Tudi tukulomba bua ubale luapolo ludi lulonda elu lua mpuilu wa matuku asatu masonsodi udi miliyo ya bantu basankidile.