TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w98 1/12 dib. 4-7
  • Dîna didi difikisha ku ditabuja dia bushuwa

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Dîna didi difikisha ku ditabuja dia bushuwa
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1998
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Tshidi dîna dia Yezu diumvuija
  • Ditabuja Yezu anyi Kaisa?
  • Badi bidikija bena nkristo ba kumpala lelu’eu
  • Tshidi kuikala ne ditabuja mu dîna dia Yezu kumvuija
  • Nkonko ya babadi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
  • Nemeka dîna dinene dia Yehowa
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2013
  • Dîna dia Nzambi nnganyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia bantu bonso)—2019
  • Yehowa udi utumbisha dîna diende
    Bukalenge bua Nzambi budi bukokesha!
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1998
w98 1/12 dib. 4-7

Dîna didi difikisha ku ditabuja dia bushuwa

MUNTU mukaji mukuabu wakambila Ntemu wa Yehowa ne: “Kanutu nuitabuja Yezu ne mashi ende adi apikula to.” Mukuabu muntu mulume wakamba ne: “Nudi bangate dîna dia Bantemu ba Yehowa, kadi meme ndi ntemu wa Yezu.”

Mmuenenu wa se: Bantemu ba Yehowa kabatu bitabuja Yezu anyi wa se: kabatu bamupesha lumu lukumbane mmutangalake bikole. Kadi malu menzeke adi aleja tshinyi?

Mbushuwa se: dîna dia Nzambi, Yehowa ditu disankisha bikole Bantemu ba Yehowa.a Itamar, Ntemu wa mu Brésil, udi uvuluka ne: “Dishintuluka dinene dia mu nsombelu wanyi diakenzeka pangakalonga dîna dia Nzambi. Pangakadibala bua musangu wa kumpala, bivua anu bu se: mvua mutabuluke ku tulu tukole. Dîna dia Yehowa diakampesha bukole; diakalenga mu ndondo wa anyima wanyi.” Kadi wakasakidila ne: “Mutshima wanyi mmûle kabidi tente ne dinanga bua Yezu.”

Bushuwa, Bantemu ba Yehowa badi bitaba ne: bua kupeta muoyo wa kashidi, badi ne bua kuleja ditabuja mu “dina dia Muana wa Nzambi,” Yezu. (1 Yone 5:13) Kadi tshiambilu ‘mu dîna dia Yezu’ tshidi tshiumvuija tshinyi?

Tshidi dîna dia Yezu diumvuija

Tshiambilu ‘mu dîna dia Yezu’ ne bikuabu bia muomumue bidi mu Mifundu ya tshiena-Greke ya Buena-nkristo, anyi mu “Dipungila Dipiadipia” dijima. Bushuwa, muaku ‘dîna’ mutumika nawu bua kuakula bua mudimu wa Yezu udi usanganyibuamu misangu mipite pa 80, misangu mitue ku 30 mu mukanda wa Bienzedi nkayawu. Bena nkristo ba mu siekele wa kumpala bakatambuisha bantu mu dîna dia Yezu, kuondapa mu dîna diende, kulongesha mu dîna diende, kubila dîna diende, kukenga bua dîna diende ne kutumbishabu dîna diende.​—Bienzedi 2:38; 3:16; 5:28; 9:14, 16; 19:17.

Bilondeshile nkonga-miaku kampanda wa Bible, muaku wa tshiena-Greke mukudimuna ‘dîna’ mmuenza nawu mudimu pa tshibidilu mu Bible “bua tshionso tshidi dîna diumvuija, bua bukokeshi, ngikadilu, muanzu, bunene, bukole, bulengele ne bikuabu, bia tshintu tshionso tshidi dîna diumvuija.” Nanku dîna dia Yezu didi diumvuija bukokeshi butambe bunene bua dikumbaja nabu malu budi Yehowa Nzambi mumupeshe. Yezu nkayende wakamba ne: ‘Bakumana kumpa bukokeshi buonso mu diulu ne pa buloba.’ (Matayo 28:18) Panyima pa Petelo ne Yone bamane kuondapa muntu mulume uvua muikale mulema, bamfumu ba bitendelelu bena Yuda bakabebeja ne: ‘Nuakuenza bualu ebu ne bukole kayi, anyi mu dîna dia nganyi?’ Ne dikima Petelo wakumvuija ditabuja diende mu bukokeshi ne bukole buleja kudi dîna dia Yezu pakamanyishaye ne: bivua ‘mu dîna dia Yezu Kristo wa ku Nazaleta, mu dîna edi mene [ke] mudi muntu eu, udi muimane kumpala kuenu, mukoleshibue.’​—Bienzedi 3:1-10; 4:5-10.

Ditabuja Yezu anyi Kaisa?

Kadi kuleja ditabuja dia mushindu’eu mu dîna dia Yezu kakuvua mua kuikala kupepele nansha. Anu bu muvua Yezu mudianjile kuamba, ‘bisamba bionso bivua ne bua kuikala lukuna [ne bayidi bende] bua dîna diende.’ (Matayo 24:9) Bua tshinyi? Bualu dîna dia Yezu didi dileja muanzu wende bu muntu udi Nzambi muteke Mukokeshi, Mukalenge wa bakalenge, udi bisamba bionso ne bua kukokela, pabi ki mbidiakaje anyi bisue bua kuenza bualu ebu nansha.​—Musambu 2:1-7.

Bamfumu ba bitendelelu ba mu matuku a Yezu kabavua pabu basue kukokela Yezu to. Bakamba ne: ‘Katuena ne mukalenge mukuabu, anu Kaisa,’ pa nanku bakabenga Muana wa Nzambi. (Yone 19:13-15) Kadi bakaleja ditabuja mu dîna​—bukole ne bukokeshi​—dia Kaisa ne mbulamatadi wende wa ampire. Bakapangadija mene bua Yezu afue bua kumonabu mua kulama muaba ne muanzu wabu.​—Yone 11:47-53.

Mu siekele yakalonda kunyima kua lufu lua Yezu, bantu ba bungi ba ku bavua bamba muvuabu bena nkristo bakangata mmuenenu mufuanangane ne wa bamfumu bena Yuda. Bena nkristo aba ba ku dîna bakaleja ditabuja diabu mu bukole ne bukokeshi bua Mbulamatadi ne bakabuela mu bimvundu bia mbulamatadi au. Tshilejilu, mu siekele wa 11, panyima pa ekleziya mumane kulongolola baluanganyi ba mvita bavua bikale balofu bu militia Christi, anyi ba-muadiamvita bena nkristo, “bakumbusha bujitu bua kulombola mvita ya buakane kudi bakokeshi ba mbulamatadi ba mu Bukua-buena-nkristo ne pa nanku kubuambulabu kudi ekleziya ku butuangaji bua ba-muadiamvita bende bena nkristo.” (The Oxford History of Christianity) Muyuki eu udi usakidila ne: amue mêyi a pape akafikisha baluanganyi bavule ba mvita ya krwazade ku diela meji ne: mu dibuela mu mvita ya krwazade, “bavua benze tshipungidi ne Nzambi ne bavua bapete dishindika dia se: badi ne muaba mu Mparadizu.”

Bamue badi mua kuamba ne: kudi mushindu wa kulamata Yezu ne eku kabidi kubuela mu malu a tshididi, pamue ne mu mvita ya matunga. Badi mua kuela meji ne: muena nkristo udi ne bujitu bua kuluisha bubi muaba wonso udibu mua kuikala ne se: bidi biumvuija kuluangana mvita padibi bikengedibua. Kadi bena nkristo ba kumpala bavua ne mmuenenu eu anyi?

Tshiena-bualu tshia mu tshikandakanda kampanda (The Christian Century) tshidi tshiamba ne: “Bena nkristo ba kumpalampala kabakenza mudimu mu busalayi nansha.” Tshidi tshiumvuija ne: too ne mu 170-180 B.B., kakuena tshijadiki nansha tshimue tshidi tshileja ne: bena nkristo bakenza mudimu mu tshiluilu. Pashishe tshiena-bualu atshi tshidi tshisakidila ne: “Bena nkristo bakalekela kukandamena mudimu wa busalayi anu ku kakese ku kakese.”

Bipeta bivua mushindu kayi? Tshiena-bualu tshia mu tshikandakanda tshituafumu ku ditela tshidi tshileja ne: “Pamu’apa kakuena tshintu tshidi tshitambe kunyangila Buena-nkristo lumu kupita tshilele tshiabu tshia kuangata mmuenenu kayi mushilangane ne wa bantu badi kabayi bena nkristo bua dibuela mu mvita. Muanda wa se: bena nkristo badi ku lumue luseke balonda ditabuja dia Musungidi mulenga, ne ku lukuabu batua mvita ya bitendelelu anyi ya banangi ba ditunga nyama ku mikolo ne tshisumi tshionso, mmunyange ditabuja bikole.”

Badi bidikija bena nkristo ba kumpala lelu’eu

Lelu’eu kudi mushindu wa bena nkristo kuidikijabu tshilejilu tshia kutemba ku bantu tshia bena nkristo ba kumpala anyi? Mu siekele eu Bantemu ba Yehowa mbaleje ne: kudi mushindu wa kuenza nanku. Mufundi wa tshikandakanda kampanda wakamba bua bualu buabu ne: “Ntemu wa Yehowa nansha umue kakuya ku mvita to. . . . Bu mukokeshi yonso muikale ne ditabuja edi pa buloba ebu, [Mvita Mibidi ya Buloba bujima] kayivua mua kuikala mienzeke nansha.”​—Holocaust Educational Digest.

Tudi mua kuamba bia muomumue bua bimvundu bivule bia matuku adi panshi aa, bu mudi tshimvundu tshiakasunsula Irlande du Nord. Kukadi ndambu wa bidimu, Ntemu wa Yehowa uvua uyisha ku nzubu ne ku nzubu mu tshitupa tshia bena Mishonyi mu tshimenga tshia Belfast. Muena kumbelu kampanda, panyima pa mumane kumanya ne: Ntemu au uvua muena Katolike kumpala, wakakonka ne: “Pauvua muena Katolike, uvua ukuata ku tshia IRA (Tshiluilu tshia Ditunga dia Irlande) anyi?” Ntemu wakajingulula ne: muntu eu uvua mua kuenza malu a tshikisu, bualu bavua bamuele mu buloko pakamukuatabu ne tshingoma uya bua kushipa muena Katolike kampanda, ne bavua bafuma ku dimulekela. Nenku Ntemu wakandamuna ne: “Mpindieu tshiena muena Katolike nansha. Ndi Ntemu wa Yehowa. Bu mundi muena nkristo mulelela, tshiena mua kushipa muntu bua mbulamatadi kampanda anyi bua muntu kansanga nansha.” Muena kumbelu eu umvua nanku e kuelaye Ntemu muoyo ku tshianza ne kuambaye ne: “Dishipangana dionso ndibi. Nudi nuenza mudimu muimpe. Tungunukayi nawu.”

Tshidi kuikala ne ditabuja mu dîna dia Yezu kumvuija

Kadi, kuleja ditabuja mu dîna dia Yezu kudi kumvuija malu a bungi kupita dibenga patupu bua kubuela mu mvita. Kudi kumvuija kutumikila mêyi onso a Kristo. Yezu mene wakamba ne: “Nudi balunda banyi panudi nuenza tshindi nnutumina diyi,” ne dimue dia ku mêyi ende ndia se: ‘nunangangane.’ (Yowanese 15:14, 17, Mukanda wa Mvidi Mukulu) Dinanga didi dikeba bua kuenzela bakuabu malu mimpe. Didi diumbusha meji mabi onso a kansungasunga ka bisamba, ka bitendelelu ne ka dishilangana dia mu nsombelu. Yezu wakaleja mushindu wa kuenza nanku.

Mu matuku a Yezu bena Yuda bavua bakine bena Samariya. Kadi Yezu wakakula ne muntu mukaji muena Samariya, ne tshipeta tshivua se: muntu mukaji eu ne bantu bakuabu ba bungi bakaleja ditabuja mu dîna diende. (Yone 4:39) Yezu wakamba kabidi ne: bayidi bende bavua ne bua kuikala bantemu bende mu ‘Yeruzaleme ne mu Yudaya yonso ne Samaleya ne ku mfudilu kua buloba.’ (Bienzedi 1:8) Mukenji wende udi ufila muoyo kauvua ne bua kushikidila anu kudi bena Yuda nansha. Bua bualu ebu, bakambila Petelo bua kuya kumona Korneliyo, munene wa basalayi muena Roma. Nansha muvuabi bikandikibue bua muena Yuda kukumbula muntu wa tshisamba tshikuabu, Nzambi wakaleja Petelo ne: kavua ne bua “kubikila muntu nansha umue ne: mmubi, nansha ne: kena muakane.”​—Malu Menza 10:28, MMM.

Mu didikija Yezu, Bantemu ba Yehowa badi bambuluisha bantu bonso ku budisuile​—nansha buobu ba tshisamba anyi tshitendelelu kayi, peshi babanji nansha bapele—​bua kulonga malu adi atangila lupandu ludi luluila ku dîna dia Yezu. Ditabuja dîna dia Yezu didi dibasaka bua ‘kujikula ne: Yezu udi Mukalenge.’ (Lomo 10:8, 9) Tudi tukubela bua kuitaba diambuluisha diabu bua wewe pebe ufike ku dimanya mua kuleja ditabuja mu dîna dia Yezu.

Bushuwa dîna dia Yezu didi ne bua kufila meji a lumu, kanemu ne butumike. Mupostolo Paulo wakamba ne: ‘Mu dîna dia Yezu binu bionso bitue panshi, ne bia bintu bia mu diulu ne bintu bia pa buloba ne bintu bia muinshi mua buloba, ne bua ndimi yonso yambe patoke ne: Yezu Kristo udi Mukalenge, too ne ku butumbi bua Nzambi Tatu.’ (Filipoi 2:10, 11) Nansha mudi bantu bavule ba pa buloba babenga kukokela bukokeshi bua Yezu, Bible udi uleja ne: tshikondo tshikadi pabuipi tshikala bantu bonso ne bua kukokela anyi kufua bua dibenga kukokela. (2 Tesalonike 1:6-9) Nanku, mpindieu ke tshikondo tshia kuleja ditabuja mu dîna dia Yezu pa kulama mêyi ende onso.

[Mêyi adi kuinshi]

a Bua mamanyisha makuabu, tangila broshire wa Le nom divin qui demeure à jamais, mabeji 28-31, mupatula kudi Société Watch Tower.

[Tshimfuanyi mu dibeji 6]

Bantu miliyo mivule mbashipangane ne mbafue mu dîna dia Yezu

[Tshimfuanyi mu dibeji 7]

Yezu kavua ne meji mabi a kansungasunga ka bisamba to. Kadi wewe?

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu