TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w93 15/10 dib. 8-11
  • Kulonga mua kuindila mmuanda mukole

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Kulonga mua kuindila mmuanda mukole
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Meji adi mu dilonga mua kuindila
  • Bua ba bungi, mmateta mapiamapia
  • Tulongayi kudi bakuabu
  • Nuluangane mvita milenga
  • Tulongayi mua kuindila mu kanemu
  • Utuku witaba bua kuindila ne lutulu anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2017
  • Bantu bonso pa buloba badi mua kulua babanji anyi?
    Biena-bualu bikuabu
  • Bujike mu bikondo bia ntatu ya mfranga
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
  • Indila Yehowa too ne padiangatshilaye malu mu bianza
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2021
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
w93 15/10 dib. 8-11

Kulonga mua kuindila mmuanda mukole

KULONGA kuindila bintu bitudi nabi dijinga kudi tshimue tshia ku bintu bikole bitudi mua kuanyisha. Ku tshilelelu, bana batekete kabatu bindila. Tshionso tshidi mêsu abu amona, badi batshisua, ne batshisua ne lukasa luonso! Kadi, bu munudi bamanye ku dimonamona malu, bintu kabitu bipetshibua mu muoyo wa muntu ne lukasa lukasa to nansha tuetu bikale nabi dijinga. Nansha bua majinga adi umvuangana ne mikenji, tulongayi mua kuindila dîba dikumbanyine bua kuajikija. Ba bungi batu balonga dilongesha edi; bakuabu nansha musangu umue kabatu babienza.

Aba badi basue kuanyishibua kudi Nzambi badi ne mabingila a pa buawu a kulonga kupuwa. Yelemiya musadidi wa Yehowa wa kumpala kua diledibua dia Yezu Kristo wakamba ne: “Mbimpe muntu indile, nansha mupuwe talalaa, lupandu kudi Yehowa.” Pashishe, Yakobo mulondi wa Yezu udi wamba ne: “Nuikale ne lutulu, penu, bana betu, too ne ku dikalaku dia Mukalenge.”​—Muadi 3:26; Yakobo 5:7.

Yehowa udi ne diende dîba dijadikibue bua dikumbaja dia bipatshila biende. Bu tuetu katuyi ne mushindu wa kuindila too ne ku tshikondo atshi bua kukumbaja bikuabu bintu, netulue bantu babule musangelu, ebi bidi bijika mpokolo wa disanka. Padi musadidi wa Yehowa kayi ne disanka, makanda ende a mu nyuma adi akepela, ke muakambila Nehemeya bena ditunga nende ne: “Disanka mu MUKALENGE didi bukole buenu.”​—Nehemiya 8:10, The New English Bible.

Meji adi mu dilonga mua kuindila

Ndijinga dia ku tshilelelu padi bajike basue kusela peshi padi bantu badi baselangane basua kutuadija kulela bana bua kuibaka dîku. Kupita apu, kakuena tshintu tshibi nansha tshimue patudi tusua kusankisha mubidi wetu ne bintu bidi biakane. Kadi, bualu bua dianyisha dia se: matuku a bulongolodi ebu bua malu mmashale a kubala, pashishe ne mu bulongolodi bupiabupia, Nzambi udi ‘unzulula tshianza tshiende ne ukumbaja bidi tshintu tshidi ne muoyo tshikengela,’ bena nkristo bavule badi bindila bua kukumbaja amue a ku majinga aa mu tshikondo tshijadike.​—Musambu wa 145:16.

Bantu badi kabayi ne ditekemena dishindame edi dia bena nkristo, buobo nebamone ne mushinga mukese kabingila ka kuindila mutantshi. Bu mudibu bapange ditabuja dia Yehowa, eku kudi “tshipedi tshimpe ne dipa dionso dipuangane” difuma, badi ne mpata bua dikumbana dia malaya a Yehowa. Muoyo wabu udi muashile pa Credo eu: “Tudiayi ne tunuayi, bualu malaba netufue.”​—Yakobo 1:17; 1 Kolinto 15:32; Yeshayi 22:13.

Mu matunga mashidimuke, basamunyi ba bintu bia kusumba badi bapeta makasa kudi aba badi bakeba ne lukasa kudisankisha. Bantu mbasakibue ku disankishibua diabu buobu bine. Bangenda-mushinga mbasue bua tuetu petu tuitabe ne kuikala ne bintu bia mushinga mukole ebi bitshidi bifuma ku dipatuka ke tshidi tshipite bionso. Bua tshinyi kubipangila, bualu tudi mua kubipeta, ne lukasa luonso, ku buenzeji bua twarte tua mabanza, peshi tubiangata mpindieu​—tufuta kunyima? Kabidi, mbikukumbanyine bimpe bitambe; leja buimpe kûdi wewe nkayebe! Uvuluke ne: mbimpe ubabidile mpindieu bualu malaba nkule! ke mutubu bamba nanku.

Mu tshikondo tshimue etshi, makumi ne makumi a miliyo ya bantu mu miaba mishadile badi baluangana nansha bua kupeta bia kudia​—anyi kabena nabi. Tshintu tshikuabo kayi tshidi tshileja kupita dipanga bupuangane ne bululame bia ndongoluelu ya politike ne ya malu a bubanji?

Meji a dilonga kuindila adi amueneka mu mushindu udi miliyo ne miliyo ya bantu badi babenga kuindila​—mbuule tente ne mabanza bua kukumbaja lukasa lukasa majinga abu. Diakabi, bua disama anyi bulofu, didi mua kuvuija kabidi ntatu mikole. Tshikandakanda tshia Frankfurter Allgemeine Zeitung mu Allemagne tshiakumvuija bua tshinyi miliyo ne miliyo ya bena Allemagne kabena ne nzubu: “Bia bungi, dipanga nzubu didi dilua kunyima kua bulofua anyi dipitshisha dia mabanza.”

Dipanga mushindu wakufuta mabanza, didi difikisha ba bungi ku dijimija dia nzubu ne bintu bionso. Mabaka mapange nshindamenu adi atuadija kunyanguka. Tshikondo tshia dibungama ne masama tshiakumbanyi. Kudi bena nkristo, makanda a mu nyuma adi akepela, ebi, bifikisha, diela dibi dia meji ne bienzedi bibi. Eu uvua mutuadije ne dijinga dibule meji dia bintu bivule udi ushikila ku bianza kutupu.

Bua ba bungi, mmateta mapiamapia

Yezu wakumvuija patoke bua se: “tunyinganyinga tua mu bulongolodi ebu bua malu ne bukokeshi bua bubanji bua dishima ne majinga a bintu bikuabu kabibuedi bua kunyengela dîyi.” (Mako 4:19) Tumanye ne: bulongolodi bua politike nansha bumue ki mbuanji kujikija ntatu, ne eyi ya biuma ivua Yezu wamba.

Politike wa bena ku Mputu kudi dîba dipatukila anyi kominisme udibo babenga mpindieu wakateta kuteka bintu bionso mu mulongo umue ku buenzeji bua ditabalela dia bubanji bua mbulamatadi. Mbishilangane ne budisuile bua kuasa matanda budi mu ndongoluelu mikuabu, bualu ndongoluelu eyi ya kale ivua ikumbana kupesha bantu biuma bivua ba-kapitaliste kabayi bakumbane bua kufila. Ne ntatu ivua Yezu wamba ivua imueneka ku bukepele bua bintu mu bisalu ne ku dipanga dia budisuile.

Mpindieu, mu mavule a ku matunga aa mbashile bantu budikadidi bua kusumba ne kupanyisha, ebi bidi bilela mateta mapiamapia kudi bena ditunga. Luapolo kampanda ludi luamba ne: “Dipanga kumanya njiwu ndisakidibue ku dijinga dia kufila lukasa lukasa bukokeshi bua disumba bua bena matunga kudi dîba dibuelela.” Bua kubikumbaja, “ba bungi ku bantu aba badi basombele mu miaba mipiamipia, mu Allemagne wa kudi dîba dipatukila, mbadibueje mu mabanza mapite.” Luapolo alu ludi lusakidila ne: “Kunyima kua disanka dia kumpala bualu bua dipanda mu mianda ya mabanji, buowa ne ditekesha mu maboko bidi mpindieu pa muaba wadi.” Buowa budi’amuku, kadi mbavuale nkanzu wa ba kapitaliste.

Budikadidi bunene mu mianda ya politike ne ya bubanji mbiunzulule njila mipiamipia idi mua kuakaja mianda ya bubanji. Pabi, bantu ba bungi badi mua kuteta kupesha mushinga mukole meji a kutuadija kuenda mushinga anyi kuya mu ditunga dikuabu mudibo mua kupeta kakuyi lutatu midimu.

Mapangadika bu aa mmatangile muntu yeye nkayende. Ki mbibi bua muena nkristo kusua kuakaja nsombelu wende wa bubanji to. Udi mua kuikala musakibue kudi dijinga dia kutuadila bena dîku diende diambuluisha, eku mmumanye ne: “padi muntu kayi wambuluisha bena mu nzubu muende nangananga bena mu dîku diende, yeye mmupambuke ku ditabuja ne udi muntu mubi kupita aba badi kabayi bena kuitabuja.”​—1 Timote 5:8.

Nenku, bidi bibi kujana dipangadika dia bantu bakuabu. Bia muomumue, bena nkristo bavuluke ne: ndipanga meji kukeba kujikija ntatu ya biuma ku dikeba mabanza manekesha adi mua kubiina bikole. Mbibi kabidi kukeba biuma mu njila udi ufikisha ku dilengulula dia midimu yetu ya mu nyuma.

Tulongayi kudi bakuabu

Bidimu bia kalonda Mvita Mibidi ya pa buloba bujima, binunu ne binunu bia bena Allemagne bakumbuka ku Mputu musasuluja kudi mvita, e kuya mu matunga makuabu, nangananga ku Australie ne ku Canada. Ba bungi bavua batantamena ntatu ya biuma, kadi muntu nansha umue kavua mua kuepuka buowa buvua Yezu wamba. Dijikija dia bualu bua biuma didi dilela imue misangu ntatu mipiamipia​—masama a mu ditunga dipiadipia, muakulu mupiamupia, dibidilangana ne biakudia bipiabipia, nsombelu mishilangane ne yetu, diumvuangana ne balunda bapiabapia anyi dishilangana dia bikadilu.

Bamue ba ku bantu aba bavua Bantemu ba Yehowa. Mu mushindu muakane, bavule bakabenga kulekela malu masuikakaja ne dishintulula dia miaba diabu dinyanga makanda abu a mu nyuma. Kadi, kuvua dishilangana kudi bakuabu. Bakuabu bakakuatshika mu buteyi bua bukokeshi bua dishima bua biuma. Dilubuluka mu malu a Nzambi kadivua diumvuangane ne bubanji.

Eyowa, ebi bidi bileja meji a kukenketa bitudi kumpala kua kuangata misangu mikuabu mapangadika mapange meji. Dikeba dinekesha dia bubanji didi dikepesha mitalu mu mudimu wetu wa buambi udi ujika dituku kampanda. Ebi mbushuwa nansha tuetu basombele muaba kayi, ne kakuena ditunga mudi benamu kabayi ne buowa bua ntatu ya biuma.

Nuluangane mvita milenga

Paulo wakambila Timote ne: “Tungunuka ne buakane, ditshina dia Nzambi, ditabuja, dinanga, dinanukila, bupole-malu. Uluangane mvita milenga ya ditabuja, ulamate bikole ku muoyo wa kashidi kuwakabikidibua.” Kudi bena nkristo ba ku Kolinto, udi wamba ne: “Nutantamane, kanutshinkakajibu, nuikale misangu yonso ne bivule bia kuenza mu mudimu wa Mukalenge.”​—1 Timote 6:11, 12; 1 Kolinto 15:58.

Kulonda mubelu mulenga eu nnjila muimpe wa kutshimuna dinanga dia bintu bia ku mubidi, ne mbushuwa kudi bia bungi bia kuenza bua muena nkristo! Mu matunga mudi bamanyishi ba Bukalenge bakese, bantu ba bungi mbumvue bulelela ku mpukapuka. Yezu mu bushuwa buonso wakalaya ne: “Bia kunowa mbivule, kadi bena mudimu mbakese.”​—Matayi 9:37.

Pamutu pa kulekela buowa bua malu a mabanji mu matunga kubapatula mu njila wa mudimu wa mu nyuma, Bantemu ba Yehowa badi bibidilangana ne nsombelu eu mu mishindu yonso. Padibu mu bulofua, bavule batu badiundisha mudimu wabu wa buambi. Mudimu wabu, pa kumusha kutumbisha Yehowa, udi ubapetesha disanka didi dikengela bua kutshimuna ntatu ya dipanga dia biuma.

Bantemu aba badi bateka mudimu wa buambi pa muaba wa kumpala ne badi bateka ntatu ya biuma pa muaba muibidi, ebi bidi bileja kudi bana babu ba pa buloba bujima ne badi banyisha ne: Yehowa neabakube. Wakalaya ne: “Kebayi diambedi Bukalenge ne buakane buabu, ne bintu bikuabo bionso nebanusakidilebi.”​—Matayi 6:33.

Katshia ditekibua dia ntendelelu mulelela mu 1919, Yehowa kêna mulekele bantu bende batua eku ne kuaka to. Mmubakube munkatshi mua dikengeshibua dikole ne mu miaba mikuabu munkatshi mua makumi a bidimu bia buambi mu musokoko. Bantemu ba Yehowa mbangate dipangadika dia se: bu muvua Satana kayi mubatshimune ne dikengeshibua, kakukumbana kubaponesha ku buteyi bua dinanga dia biuma!

Tulongayi mua kuindila mu kanemu

Nzubu ya Bukalenge minene, bikolokolo bia mushinga mukole, miaba ya mpuilu, ne nzubu ya Betele milenga bidi bitumbisha Nzambi pashishe bidi bileja kakuyi kuakula ne udi ubenesha bena tshisamba tshiende. Bantemu ba Yehowa ba mu matunga muvua mudimu wa buambi mukandikibue bikale ne bia bungi bia kuenza bua kufika kaba kamue ne matunga makuabu. Kadi tshiena-bualu tshia se: balubuluke mu nyuma, kujadika kua dibenesha dia kudi Nzambi ne bintu nekumueneke kunyima mu tshikondo tshijadike.

Basadidi ba Yehowa badimuke bua kabalondi bipatshila biabu nkayabu, ne badi mua kuamba ne: bapitshishi bikondo bivule kabayi ne bintu kampanda bia ku mubidi. Ki mbibi kuepuka muaba udi nsombelu mukole, kadi numanye bua se: basadidi buonso ba Yehowa mbindile lupandu. Bampofo batu bajinga menemene kumona, babedi makanda a mubidi, bena tshinyongopelu ditekemena dia musangelu ne badi ne madilu mbasue kumona tshiakabidi bana babu bafue.

Bualu bua bikadilu bia nsombelu, muena nkristo yonso, indile bua kabingila kampanda anyi kansanga, bulongolodi bua Yehowa bua kupetelaku lupandu. Nenku, tudiebeje ne: ‘Bu meme muikale ne biakudia ne bilamba, tshiena mua kusankila bintu abi ne kuikala ngindila diandamuna ku ntatu ya biuma anyi?’​—1 Timote 6:8.

Bena nkristo badi beyemene kudi Yehowa badi mua kujadika ne majinga abu neakumbajibue mpindieu, bu buobo bikale bindila. Kakuena muntu udi windila patupu. Tudi tuvuluija mêyi a Paulo: “Kolayi, kankamanayi, nuikale misangu yonso ne bivule bia kuenza mu mudimu wa Mukalenge, bamanye ne: mudimu wenu kawena wa patupu bua Mukalenge.”​—1 Kolinto 15:58.

Patudi tulama bionso ebi, netuikale kabidi ne ntatu bua kuindila anyi?

[Tshimfuanyi mu dibeji 10]

Kulonga mua kuindila kudi mua kupandisha muoyo webe

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu