TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w94 15/4 dib. 8-13
  • Dilongesha dia mushinga mukole bua bikondo bietu ebi bia njiwu

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Dilongesha dia mushinga mukole bua bikondo bietu ebi bia njiwu
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1994
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Dilongesha dipetela mu miyuki ya kale
  • Mulayi udi utangila tshikondo tshietu
  • Dinowa mabenesha manene
  • Tudi bushuwa mu ‘matuku a ku nshikidilu’ anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2006
  • Tudi mu ‘matuku a ku nshikidilu’ anyi?
    Bible utu ulongesha tshinyi menemene?
  • Malu Onso Aa Adi Umvuija Tshinyi?
    Nushale anu batabale!
  • Endayi bu balongeshibue kudi Nzambi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1994
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1994
w94 15/4 dib. 8-13

Dilongesha dia mushinga mukole bua bikondo bietu ebi bia njiwu

“Umanye bualu ebu: palua matuku a ku nshikidilu bikondo bia njiwu ne bikole mua kupita nabi nebikaleku. . . . bantu ba muoyo mubi ne bena mashimi nebaye batangile amu ku malu mapite bubi, benda basesuisha bakuabu ne buobo bine benda basesuishibua.”​—2 TIMOTE 3:1, 13.

1, 2. Bua tshinyi tudi ne bua kutabalela bikole malongesha atudi tulonda?

ADI anutuadila diambuluisha anyi tunyinganyinga? Ku diambuluisha diawu, tunyinganyinga tuenu tudi tuenda tujika anyi, peshi tudi tuenda tuvulangana? Ntshinyi menemene? Mmalongesha. Eyowa, malongesha mavule atudi tupeta adi mua kuikala ne buenzeji bua bungi, buimpe anyi bubi mu nsombelu wetu.

2 Ke tshivua balongeshi basatu ba mu université bakebulule matuku adi panshi aa. Bavua bakebulule ne baleje bipeta biabu mu tshibejibeji tshia Journal for the Scientific Study of Religion. Bushuwa, kabavua mua kuikala bakonkonone malu adi akutangila wewe peshi dîku diebe. Kadi, bivuabo bajandule bidi bileja se: kudi diumvuangana dikole pankatshi pa malongesha adi muntu mua kupeta ne mushindu udiye mua kutantamena peshi kupanga kutantamena bikondo bietu ebi ba njiwu. Mu tshiena-bualu tshidi tshilonda, netukonkonone menemene malu avuabo bajandule.

3, 4. Mbimue bijadiki kayi bidi bileja se: tudi mu bikondo bia njiwu?

3 Kadi diambedi, tutabalelayi lukonko elu: Udiku witaba mutudi ne muoyo mu bikondo bikole anyi? Pikalabi nanku, bushuwa kuakuikala ne lutatu bua kuitaba se: mianda idi yenzeka kuonso idi ijadika mutudi ne muoyo mu “bikondo bia njiwu ne bikole mua kupita nabi.” (2 Timote 3:1-5) Nsombelu udi usuya bantu mu mishindu kabukabu. Tshilejilu, udi mua kuikala mumanye matunga adi mapandulula kudi mvita pankatshi pa bisumbu bia tshididi bifuidi bia makalenge. Mu miaba mikuabu, bantu badi bafua bu mpasu bua ndululu pankatshi pa bitendelelu peshi pa bisa. Basalayi kabena nkayabo ku dipita ku muele. Anjibi kuvuluka bakaji ne bansongakaji badi bakuatshibua ku bukole peshi bakulakaje badi bapangila biakudia, bia kunànga mubidi ne pa kulala. Bantu bungi kabuyi kubala badi mu dikenga dia kanyawu, ne nsombelu eu udi ufikisha bavule ku dinyema muabo bua kupengama kubabende ne makenga makuabu kabukabu.

4 Bikondo bietu ebi bidi kabidi bidisunguluja ku nsombelu wa dipangila mfranga udi ufikisha ku dikangibua dia biapu, bulofo, dipanga kupatula makasa a mushinga ne diumushibua ku midimu, dipueka dia mushinga wa mfranga, ne dikola dia mushinga wa biakudia. Udiku mua kutela mikuabu ntatu ne kusakidila ku ituatedi eyi anyi? Ntshiudi mua kuenza. Miliyo mikuabu ya bantu pa buloba bujima badi bakenga bua nzala ne masama. Anu muudi mua kuikala mumone bindidimbi bidi bikuatshisha buowa bia ku Afrike wa kudi dîba dipatukila bidi bileja balume, bakaji ne bana bashale anu dikoba pa mifuba. Bena ku Azi miliyo mivule badi bapetangana pabo ne ntatu ya muomumue.

5, 6. Bua tshinyi tudi mua kuamba se: masama adi pawu tshimanyinu tshinene tshia bikondo bietu ebi bia njiwu?

5 Buonso buetu tudi bumvue bakula bua masama makuatshishi a buowa adi amuangalaka. Mu dia 25 Tshiongo 1993, tshibejibeji tshia The New York Times tshiakamanyisha ne: “Pa kumuangalaka bikole ku tshiendenda tshia masandi, ku ngikadilu wa mpala-ibidi ne dilengulula didikuba, tshipupu tshia SIDA tshidi tshibudike ku Amerike Latine tshidi tshiamba kupita tshia ku ditunga dia Etats-Unis . . . Dimuangalaja dikole didi difuma nangananga ku divula dia bungi bua bangudi ba disama adi ku luseke lua . . . bakaji.” Mu Kasuamansense 1992, tshikandakanda tshia U.S.News & World Report tshiakamanyisha ne: “Kukadi mpindieu bidimu bitue ku 20, ministre wa tshibambalu tshia bukole bua mubidi, mu ditumbisha diende dia dimue dia ku matshimuna manene atu kaayi manji kuenzeka mu mianda ya bukole bua mubidi, wakamanyisha se: tshikondo tshiamanyi kukumbana tshia ‘kubuikila nshapita wa masama a tshiambu.’” Kadi, lelu’eu tudi mua kuamba tshinyi? Tshiena-bualu tshiakalonda e kuleja se: “Nzubu ya mpitadi mmiuwule tente tshiakabidi ne bakuatshiki ba masama a bipupu avuabu bela meji se: mbamane kuatshimuna. . . . Tuishi tuvule tudi tukeba mishindu mishilangane ya kuibidilangana ne manga mapiamapia adi atuluisha. . . . ‘Masama a tshiambu mmabuele mu tshitupa tshipiatshipia.’”

6 Bu tshilejilu, tshikandakanda tshia Newsweek tshia mu dia 11 Tshiongo 1993, tshiakamanyisha ne: “Badi bafuanyikija se: tuishi tudi tuenda ne disama dia malaria, mu matuku etu aa, tudi tusamisha bantu miliyo 270 ku tshidimu tshionso ne miliyo 2 ya bantu badi bafua ku tshidimu tshionso. . . . Pashishe, miliyo mitue ku 100 ya bantu idi ne bimanyinu bia njiwu bia disama edi . . . Kabidi, disama edi didi dienda dikolela manga. . . . Bidi mua kuenzeka se: lelu’eu, kabena mua kuondopa imue mishindu ya disama edi.” Ebi bidi mua kukukuatshisha buowa.

7. Bavule lelu badi benza tshinyi pa kumona ntatu ya mu bikondo ebi?

7 Nudi bamone imue misangu se: mu bikondo bietu ebi bia njiwu ne bikole mua kupita nabi, bantu ba bungi badi benda bakeba diambuluisha bua kufikabu ku ndekelu kua ntatu yabu. Ela meji ku badi baditua mu dibala mikanda idi yumvuija mua kuluangana ne tunyinganyinga anyi disama kampanda dipiadipia. Kabayi ne ditekemena dijalame, bakuabu badi bakeba mibelu mu mianda kabukabu, bu mudi: mabaka a bilumbu, nkoleshilu muimpe wa bana, ntatu ya bunuavi bua maluvu makole peshi diamba, diakaja diakane dia ntumikilu wa mêba ku mudimu ne dikumbaja majitu a mu dîku. Bushuwa, badi dijinga ne diambuluisha menemene! Imue misangu, udiku uluangana mu tshikondo etshi ne lutatu lua pa nkayebe, pikala ntatu ya mvita, ya nzala anyi ya muanda kampanda wa tshimpitshimpi kayiyi diteta kuudi anyi? Nansha lutatu lumueneka lukole mua kulutshimuna, udiebeje ne: ‘Bua tshinyi nsombelu mmufike mu tshitupa tshibi mushindu’eu?’

8. Bua tshinyi tudi ne bua kutumika ne Bible bua kupeta busunguluji ne buludiki?

8 Kumpala kua kutshimuna ntatu ne kupeta nsombelu wa disankishibua, lelu anyi malaba, tudi ne bua kujingulula bua tshinyi tudi ne bua kuluangana ne bikondo bikole bia mushindu’eu. Bushuwa, yonso wa kutudi udi ne tubingila tujalame bua kuangata Bible ne mushinga. Bua tshinyi kufunkuna Bible? Bualu yeye nkayende udi ne milayi milelela, miyuki ya bukua-bantu midianjila kufunda ku kale, idi ituleja tubingila tua makenga etu, muaba utukadi mu kupita kua bikondo ne kutudi tuya batangile?

Dilongesha dipetela mu miyuki ya kale

9, 10. Mmunyi muvua mulayi wa Yezu udi mu Matayi nshapita wa 24 mukumbane mu siekele wa kumpala?

9 Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu dia 15 Luishi 1994 tshivua ne dikonkonona dilenga dia mulayi wa dikema wa Yezu mufunda mu Matayi nshapita wa 24. Biwabulula Bible webe mu nshapita eu, newikale mua kumona mu mvese 3 se: bapostolo ba Yezu bakamuebeja tshimanyinu tshia dikalaku diende mu matuku atshilualua ne tshia nkomenu wa bulongolodi ebu bua malu. Pashishe, mu mvese 5 too ne wa 14, Yezu wakamanyisha bua ba-Kristo ba dishima, mvita, ne dipangika dia biakudia, dikengeshibua dia bena nkristo, dipetula dia mikenji ne difila bumanyishi bualabale pa bidi bitangila Bukalenge bua Nzambi.

10 Miyuki ya kale idi ijadika se: malu aa akenzeka mu tshikondo tshia nkomenu wa bulongolodi bua malu bua bena Yuda. Bu wewe muikaleku mu tshikondo atshi, kavuaku mua kumona se: bikondo abi bivua bikole anyi? Kadi, mianda ivua ne bua kutamba kukola pavua dikenga ditu kadiyi dianji kuenzeka ne bua kukuata Yeruzaleme ne bulongolodi bua bena Yuda. Mvese wa 15 udi umvuija tshiakenzeka pakatuadija bena Roma kuluisha Yeruzaleme mu 66 B.B. Mianda eyi yakafika mu tshitupa tshipite bukole pakabudika dikenga divua Yezu mumanyishe mu mvese wa 21​—kubutudibua kua Yeruzaleme mu 70 B.B., dikenga dipite bubi divua kadiyi dianji kukuata tshimenga etshi. Tshidibi, nudi bamanye se: miyuki ya bukua-bantu kayakashikidila apu to, nansha Yezu muine kakamba muvuayi ne bua kushikidila apu. Mu mvese wa 23 too ne wa 28, wakaleja ne: kunyima kua dikenga dia mu 70 B.B., mikuabu mianda ivua ne bua kuenzeka.

11. Ndiumvuangna kayi didi pankatshi pa dikumbana dia mu siekele wa kumpala dia Matayi nshapita wa 24 ne tshikondo tshietu etshi?

11 Lelu’eu bamue badi mua kusakibua ku dipepeja mushinga wa mianda eyi pa kukonka ne: ‘Kadi mpindieu?’ Abi nebikale tshilema. Dikumbana dia milayi eyi ya kale didi ne mushinga mukole. Mbua tshinyi? Bualu, mvita, biyole bia nzala, bikumina, bipupu ne dikengeshibua bivua bienzeke mu matuku a nkomenu wa bulongolodi bua malu bua bena Yuda bivua bimanyisha dikumbana dinene kunyima kua ndekelu wa “bikondo bijadika bia matunga,” mu 1914. (Luka 21:24) Bamue ba munkatshi muetu bavua bamonyi ba Mvita ya Kumpala ya buloba bujima, yakajadika ntuadijilu wa dikumbana mu tshikondo tshietu dia mulayi wa Yezu. Nansha wewe muledibue kunyima kua 1914, uvua ntemu mumonyi wa dikumbana dia mulayi wa Yezu. Mianda ya mu siekele eu wa 20 idi ijadika menemene se: tudi mu tshikondo tshia nshikidilu wa bulongolodi ebu bubi bua malu.

12. Bilondeshile miaku ya Yezu, ntshinyi tshitudi mua kutekemena kabidi bua kumona?

12 Ebi bidi bileja se: “dikenga” ditela mu Matayi 24:29 nedienzeke mu matuku atshilualua. Nediende pamue ne bipupu bia mu diulu bitudi katuyi mua kufuanyikija. Mvese wa 30 udi uleja se: nekumueneke tshimanyinu tshishilangane​—tshiajadika se: kabutu nkalembelele. Bilondeshile muyuki mufuanangane wa mu Luka 21:25-28, mu tshikondo atshi tshitshivuavua, “bantu nebuminyine ne buôwa ne bua dindila dia malu adi alua pa buloba.” Luka udi ufunda kabidi ne: bena nkristo nebabanduluke bualu disungidibua diabu nedikale pabuipi menemene.

13. Mbipatshila kayi binene bibidi bitudi ne bua kulama mu lungenyi?

13 Pamu’apa newambe ne: ‘Bionso abi mbimpe, kadi mvua ngela meji se: lukonko luvua lua kumanya mushindu wa kujingulula bikondo bietu ebi bikole ne kumona mua kubiakama?’ Mbia bushuwa. Tshipatshila tshietu tshia kumpala ntshia kusunguluja ntatu minene ne kumanya mushindu wa kuyepuka. Tshipatshila tshibidi tshisuikakane ku tshia kumpala ntshia kuleja mushindu udi malongesha a mu Mifundu mua kutuambuluisha bua kuikala ne nsombelu mulenga kubangila ku lelu. Pa nanku, anyisha ubuulula Bible webe mu 2 Timote nshapita 3, ne udijinguluile mushindu udi mêyi a mupostolo Paulo mua kukuambuluisha bua kuluangana ne bikondo bikole bitudi tusanganyibua.

Mulayi udi utangila tshikondo tshietu

14. Bua tshinyi mbia meji bua kuangata dikonkonona dia 2 Timote 3:1-5 bu didi mua kututuadila mambuluisha kampanda?

14 Nzambi wakela Paulo spiritu wende bua kupeshaye muena nkristo wa lulamatu Timote mibelu milenga ya bungi ivua ne bua kumuambuluisha bua kuikalaye ne nsombelu wa dilubuluka ne wa disanka. Tshitupa tshimue tshia ku biakamufundila Paulo tshivua ne bua kupeta dikumbana diatshi dinene mu matuku etu aa. Nansha biwela meji muudi mumanye bimpe mêyi aa a mulayi eu, anyisha bua ulonde mpindieu ne ntema yonso dibala diawu mu 2 Timote 3:1-5 (bilondeshile Traduction du monde nouveau). Paulo wakafunda ne: “Umanye bualu ebu: palua matuku a ku nshikidilu bikondo bia njiwu ne bikole mua kupita nabi nebikaleku. Bualu bantu nebikale badinangi, banangi ba biuma, bena budiambi, badibandishi, bapendi ba Nzambi, bena bupidia kudi baledi, kabayi ne kusakidila, kabayi batumikidi ba mikenji, babule dinanga dia buena muntu, kabayi kululamija, bena kutumpilangana malu, kabayi ne kudikanda, bena luonji, kabayi banangi ba bimpe, bapangidianganyi, bena mutu mukole, bena lutambishi, banangi ba masanka kabayi banangi ba Nzambi, bikale ne tshimuenekelu tshia ditshina dia Nzambi, kadi badiwula bukole buadi.”

15. Bua tshinyi tudi ne bua kushindamena nangananga pa 2 Timote 3:1 mpindieu?

15 Biwikala mubibale, mbatele bintu 19. Kumpala kua kubikonkonona bua kupetelaku diambuluisha kampanda, tuanji kupeta ngumvuilu wa mu kabujima. Tuele dîsu ku mvese wa 1. Paulo wakafunda ne: “Palua matuku a ku nshikidilu bikondo bia njiwu ne bikole mua kupita nabi nebikaleku.” “Matuku a ku nshikidilu” aa mmatuku kayi? Bikondo bivule bivua biakanangane ne mbikidilu eu, ke bu mudi matuku a ndekelu a Pompéi, ku kale menemene peshi matuku a ndekelu a mukalenge kampanda anyi mulongolongo wa bakalenge bena mu dîku kansanga. Bible muine udi utela bungi kampanda bua matuku a ku nshikidilu mu bikondo bishilangane, bu mudi matuku a ku nshikidilu wa bulongolodi bua malu bua bena Yuda. (Bienzedi 2:16, 17) Kadi, Yezu wakafila nshindamenu buetu tuetu bua kujingulula se: “matuku a ku nshikidilu” avua Paulo mutele adi afunkuna tshikondo tshietu etshi.

16. Mufuanu wa blé ne bisosa bibi uvua umanyisha nsombelu kayi bua tshikondo tshietu etshi?

16 Yezu wakenza nunku pa kufila mufuanu wa blé ne bisosa bibi. Bine ebi biakakunyibua mu budimi kampanda ne kubilekela bikola pamue. Wakamba ne: blé ne bisosa bibi bidi bileja bantu​—bena nkristo balelela ne ba dishima. Tudi bavuluije mufuanu eu bualu udi uleja patoke se: tshikondo tshile tshivua ne bua kuanji kupita kumpala kua nkomenu wa bulongolodi ebu bujima kufika. Padi nkomenu eu wenzeka, tshintu kampanda tshidi ne bua kuikala tshimane kuvulangana. Ntshintu kayi atshi? Mbutontolodi, peshi disesuka njila wa buena nkristo bulelela, ne buine ebu buvua ne bua kukebesha dinowa dinene dia mamuma a bubi. Mikuabu milayi ya mu Bible idi ijadika se: mianda eyi ivua ne bua kuenzeka mu matuku a nshikidilu wa bulongolodi bua malu bubi. Ke matuku atudi lelu, mu nkomenu wa bulongolodi bua malu bubi.​—Matayi 13:24-30, 36-43.

17. Mu diumvuangana ne matuku a ku nshikidilu, 2 Timote 3:1-5 udi utupesha mamanyisha kayi pa bidi bitangila nkomenu wa bulongolodi bua malu?

17 Nudiku bamone mushinga wawu anyi? Mu diumvuangana ne matuku a ku nshikidilu, 2 Timote 3:1-5 udi utubadila bintu bidi bileja se: mu tshikondo tshia nkomenu wa bulongolodi ebu bua malu, peshi mu matuku a ku nshikidilu, mamuma a bena mu bulongolodi ebu badi banyunguluke bena nkristo avua ne bua kuikala mabi. Paulo kavua wamba ne: bintu 19 bitela ebi bivua ne bua kuikala tshijadiki tshinene tshia se: matuku a ku nshikidilu amanyi kufika. Kadi, uvua utudimuija bua malu atuvua ne bua kuakama mu matuku a ku nshikidilu. Mvese wa 1 udi wakula bua “bikondo bia njiwu ne bikole mua kupita nabi.” Mêyi aa mmangata mu tshiena-Greke, ne adi umvuija pa muaku “bikondo bijadika bia luonji.” (Kingdom Interlinear) Kuenaku witaba bua se: miaku “bia luonji” idi yumvuija menemene nsombelu udiku lelu’eu anyi? Mvese eu mufundisha kudi Nzambi udi utupesha pashishe busunguluji bua kudi Nzambi pa bidi bitangila tshikondo tshietu etshi.

18. Mu kulonga kuetu kua mêyi a mulayi wa Paulo, netushindamene pa tshinyi?

18 Dikonkonona dietu dia mulayi eu didi ne bua kutuambuluisha bua kufila bilejilu bidi bileja mu mushindu wa pa buawu mudi tshikondo tshietu etshi tshia njiwu ne tshia luonji. Tuvuluke bipatshila bietu binene bibidi: (1) kusunguluja ntatu idi mivuije bikondo bietu ebi bikole ne mushindu wa kuyepuka; (2) kulonda malongesha a mushinga mukole adi mua kutuambuluisha bua kuikala ne nsombelu mulenga wa dilubuluka. Nenku, pamutu pa kuimana pa malu mabi, netushindamene pa malongesha adi mua kutuambuluisha, tuetu ne mêku etu, mu bikondo ebi bikole.

Dinowa mabenesha manene

19. Mmalu kayi adi akujadikila se: bantu mbadinangi?

19 Paulo udi utuadija ditela diende dia bintu pa kumanyisha se: mu matuku a ku nshikidilu, “bantu nebikale badinangi.” (2 Timote 3:2) Uvua usua kuamba tshinyi? Bushuwa, mu Miyuki yonso ya bukua-bantu kuvua balume ne bakaji buwujibue tente ne budinangi ne buiminyi. Kadi, kakuena mpata nansha mikese bua se: tshikadilu etshi tshibi ntshimuangalake lelu bikole. Kabidi, kudi bavule katshiena kupima. Bua bena tshididi ne bangenda-mushinga, tshikadilu etshi tshidi bu dîyi-diludiki. Balume ne bakaji badi bakeba mu mishindu yonso bukokeshi ne lumu. Ne pa tshibidilu, nansha bikale ne buenzeji bubi kudi bakuabo, bualu badinangi nkayabu aba kabena banyingalala bua bibi bidibo benzela bakuabu. Mbena mitalu bua kuya kufundangana ku tubadi peshi kuibangana. Mbiumvuike bua tshinyi bavule badi babikila tshipungu tshietu se: “tshipungu tshia meme.” Baditembi ne badinangi bena buiminyi mbavulangane bu mashinde.

20. Mmunyi mudi mibelu ya mu Bible mibengangane ne tshikadilu tshidi kudi bavule tshia didinanga?

20 Katuena tukengela kuvuluka bienzedi bibi biakabuejibua mu lungenyi luetu patuvua tutantshila bantu badi “badinangi.” Kabiyi mpata, mbia bushuwa bua se: pa kutandula mu bululame buonso bikadilu ebi bibi, Bible udi utuambuluisha bua kuepuka buteyi ebu. Udi wamba nunku: “Kanuenji bualu nansha bumue bua ditembangana anyi bua dijinga dia patupu dia kukenka bua kutamba bakuabu, kadi nuikale badipuekeshi bamue kumpala kua bakuabu ne yonso wa kunudi atangile bakuabu bu bamupite. Muntu kadikebedi diakalenga diende nkayende, kadi buonso buenu nuditatshishe bua diakalenga dia bakuabu.” “Kanudiangatshi nuenu bine ne mushinga mupite unudi nawu. Kadi nuikale ne ngenyi ya budipope.” Tudi tusangana mibelu eyi milenga mitambe mu Filipoi 2:3, 4 ne mu Lomo 12:3, mu La Bible en français courant.

21, 22. (a) Mbilejilu kayi bivule bidi bishindika se: mibelu eyi idi mua kutuadilangana diambuluisha lelu’eu? (b) Mbuenzeji kayi budi nabu mibelu ya Nzambi pa bantu badi kabayi banyanguke?

21 Bamue badi mua kutontolola ne: ‘Bionso abi mbilenga bitambe, kadi mbikole bua kubienza.’ Kabiena nanku menemene to. Kudi mushindu wa kulonda mibelu eyi, ke tshidibo benza kudi bantu badi kabayi banyanguke. Mu tshidimu tshia 1990, université wa Oxford wakapatula mukanda uvua ne tshiena-bualu tshia The Social Dimensions of Sectarianism. Nshapita wa 8, uvua ne tshiena-bualu etshi: “Bantemu ba Yehowa mu ditunga kampanda dia bena Katolike,” wakafila nkomenu pa makebulula menza ku ditunga dia Belgique. Tudi tubala ne: “Pa bidi bitangila tshivua tshibasaka bua kuluabu Bantemu ba Yehowa, pa kulekela dikokibua diabu ku ‘Bulelela’ buine, bamue bantu bakakonkabu bakatela amue malu masunguluke. . . . Musangelu, ngikadilu wa bulunda, dinanga ne buobumue ke bikadilu bilenga bivuabu batamba kutela, kadi muoyo muimpe ne mushindu uvua yonso wa kudibo ‘utumikila mêyi-maludiki a mu Bible’ bivua kabidi bimue bia ku bikadilu bilenga bivuabu banyishila Bantemu.”

22 Tudi mua kufuanyikija nsombelu eu mubi mukonkonona mu lupitapita ne tshimfuanyi tshikuata ne lumuenu ludi luleja tshipapu tshinene; kadi, bu wewe mua kutumika ne tshiamu tshia foto tshidi tshikuata bimfuanyi bidiundisha, peshi bia ku muaba mule, uvua mua kumona mu bunene ne bualabale buawu malu adi apitakana mu nsombelu wa bantu bavule. Uvua mua kumona balume bavua bena lutambishi, ba-tshikokesha-nkaya anyi badinangi, badi mpindieu bapole-malu, balue balume ne ba-tatu badi baleja disuangana dia buena muntu, diengeleka ne buimpe kudi bakaji babu, bana babu ne bantu bakuabu. Uvua kabidi mua kumona bakaji bavua bakokeshi ba babayabo anyi ba muoyo mupape ne badi lelu bambuluisha bantu nabu mua kulonga njila wa buena nkristo bulelela. Bushuwa, kudi bilejilu bia mushindu’eu binunu nkama. Mpindieu, anyisha uleje bululame buebe. Kuenaku umona bua se: mbitambe buimpe kutantshila bantu ba mushindu’eu pamutu pa kulamata misangu yonso balume ne bakaji badinangi ne badizangiki anyi? Ebi kabienaku mua kukupepejila mvita ya diakama bikondo bietu ebi bia njiwu anyi? Pa nanku, kutumikila malongesha bu nunku a mu Bible kakuena kukuvuija muena disanka anyi?

23. Bua tshinyi nebikale bia mushinga bua kutungunuka ne dikonkonona dia 2 Timote 3:2-5?

23 Kadi, tuakonkononyi anu bualu bua kumpala ku bionso bidi Paulo mutele mu 2 Timote 3:2-5. Netuambe tshinyi bua bikuabu? Dibikonkonona ne ntema nedikuambuluishe kabidi bua kusunguluja ntatu minene ya mu bikondo bietu ebi, kumona mua kuyepuka ne kukufikisha ku dijingulula mmuenenu wakutuadila wewe muine ne bananga bebe diakalenga dinene anyi? Tshiena-bualu tshidi tshilonda netshikuambuluishe bua kuandamuna nkonko eyi ne kulabula dibenesha dinene.

Ngenyi ya kuvuluka

◻ Mbimue bijadiki kayi bidi bileja se: tudi mu bikondo bia njiwu?

◻ Bua tshinyi tudi mua kujadika se: tudi mu matuku a ku nshikidilu?

◻ Mmalongesha kayi manene abidi atudi mua kupatula mu dilonga dia 2 Timote 3:1-5?

◻ Mu tshikondo etshi tshidi bavule badinangi, mmunyi mudi malongesha a mu Bible mambuluishe tshisamba tshia Yehowa?

[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 8]

Foto dia bakaji kulu: Andy Hernandez/​Sipa Press; Foto dia balume kuinshi: Jose Nicolas/​Sipa Press

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu