TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w96 15/4 dib. 5-7
  • Kudi lumu luimpe kumpala eku!

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Kudi lumu luimpe kumpala eku!
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Bikebeshi bia ngumu yonso mibi
  • Bua tshinyi divulangana dia ngumu mibi?
  • Kabiakuikala matuku onso anu nunku to
  • Buenzeji budi buenda buvula bua ngumu mibi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
  • Buntomboji mu baspiritu
    Spiritu ya bafue—Idi mua kukuambuluisha anyi kukuenzela bibi? Ituku menemene anyi?
  • Bakokeshi mu miaba ya mu nyuma
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
  • Badi ‘balua ne lumu luimpe lua diakalengele’
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2005
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
w96 15/4 dib. 5-7

Kudi lumu luimpe kumpala eku!

BUONSO buetu tutu tubungamijibua dîba kayi dionso ditudi tupeta lumu lubi ludi lututangila. Ku luseke lukuabu, tutu tusanka padi lumu luimpe lulua​—lumu lua disanka buetu tuetu bine anyi bua bananga betu. Kadi padi lumu lubi lupampakaja bakuabu kaluyi lutupampakaja tuetu, pa tshibidilu bantu batu ne lutangilu; bamue batu nansha basanka pa kumvua diakabi dia bakuabu. Ebi bidi mu bualabale kampanda biumvuija bua tshinyi ngumu mibi idi itamba kusumbibua bimpe!

Munkatshi mua tshitupa tshia ku ntuadijilu tshia Mvita ya Buloba Bujima II, kuvua tshilejilu tshidi tshikoka ntema tshia dijinga kumanya bivule dikuate muengu mu dikenga didi bantu bakuabu bapete. Mazuwa kampanda a mvita a lubilu lukole ne a bia-lufu bivule a tone 10 000, Graf Spee, avua tshintu tshia diendela ntunku tshia bena Allemagne mu 1939. Munkatshi mua mbingu bungi kampanda mazuwa aa a mvita akakebesha kabutu munkatshi mua mazuwa a bungenda a Bajilanga mu mbuu wa Atlantike wa ku Sud ne wa Inde. Ndekelu wa bionso, mazuwa asatu a lubilu lukole a bena Grande-Bretagne akasokolola ne kubunda mazuwa a Graf Spee, pa kukebesha dijimina dia bantu ne kubambidika mazuwa aa ku dienda bitekete bitekete too ne ku dibungu dia Uruguay dia Montevideo bua dilongolodibua. Mbulamatadi wa Uruguay wakatumina mazuwa aa a mvita dîyi bua kupinganawu diakamue ku mbuu, tshianana avua ne bua kukuatshibua. Nunku mvita ya luonji kadi ya luseke lumue yakamueneka mikale pabuipi ne kubudika.

Pa kumvua nunku, tshisumbu kampanda tshia bena kantu ku bianza mu États-Unis bakafuta ndeke, ku mushinga wa dolare 2 500 ku muntu, bua kuya ku Uruguay bua kudimuenena mvita eyi ya diupumunyibua dia mashi. Bualu buakabatekesha mu mikolo, mvita eyi kayakenzeka to. Adolf Hitler wakatuma dîyi bua mazuwa a Graf Spee inyibue mu mâyi. Binunu bia batangidi bakadiunguija ku muelelu pa kutekemena bua kudimuenena mvita eyi ya luonji pa mbuu, bakamona ne kumvua pamutu payi ditayika dikole diakapuekesha mazuwa a Graf Spee too ne mu kandondo, minyibue kudi bena mudimu bawu bine. Kapitene muendeshi wa mazuwa au wakadishipa pa kudiasa disashi ku mutu.

Nansha muakakuatshishabi bamue anu ndambu mukese wa buôwa, bavule bavua mua kuanyisha ne: mbasue ngumu mimpe pa mutu pa ngumu mibi. Kuenaku umona mushindu au anyi? Nunku, bua tshinyi miyuki ya bantu idi ne ngumu mibi mivulavulayi ne ngumu mimpe anu mikese? Nsombelu eu udiku mua kushintuluka anyi?

Bikebeshi bia ngumu yonso mibi

Bible udi wakula bua tshikondo tshivua anu ngumu mimpe kuoku. Ngumu mibi ivua tshintu kampanda tshikena tshimanyike, tshikena tshiumvuika. Pakajikija Yehowa Nzambi midimu yende ya difuka, dibulunge Buloba divua diakaja bua bantu ne nyama bikale ne disanka. Muyuki mu Genese udi utulondela ne: ‘Nzambi wakamona ne: bintu bionso biakenzaye bivua bimpe be!’​—Genese 1:31.

Kunyima kua difukibua dia bantu dipanga kumvua ngumu mibi kadiakatamba kunenga to. Kumpala kua Adama ne Eva kabayi banji kulela muana nansha umue, lumu lubi lua ditombokela Nzambi ne ndongoluelu wende mulongame wa bukua-mabulunge luakamanyishibua mu diulu. Muana kampanda wa mu nyuma uvua ne muanzu munene wakalua mupangidi pa kulekela muaba wende mumupa ne kufika too ne ku disaka bena dibaka babidi ba kumpala ku didisangisha kudiye mu tshienzedi tshiende tshia ditomboka, tshia bupàngidi.​—Genese 3:1-6.

Divulangana dia ngumu mibi midimuenena kudi bukua-bantu diakatuadija tshikondo atshi. Kabiena bikemesha mùdì budimu, dishima, mafi, dipangika dia bulelela, ne malelela masambakaja ne dishima bilejibue mu mushindu muzangika mu ngumu mibi idi mipasalale pa buloba katshia ku tshikondo atshi. Yezu Kristo wakapiisha Satana Diabolo buludiludi bu mubangiji wa ngumu mibi, pa kuambila bamfumu bena malu a Nzambi ba tshikondo Tshiende ne: ‘Nuenu nudi bana ba diabolo, tatu wenu, nudi basue kuenza bu mudi nkuka ya tatu wenu. Ku tshibangidilu yeye uvua mushipianganyi, katu wimana mu bualu bulelela, bualu yeye kena ne bualu bulelela munda muende. Padiye wamba dîyi dia mashimi, udi wamba malu ende mene; bualu yeye udi muena mashimi, ne udi tatu wau.’​—Yone 8:44.

Mu divulangana dia bungi bua bantu, ngumu mibi yakavulangana payi. Bushuwa, ebi kabiena biumvuija ne: kakuvua bikondo bia disanka ne milowo, bualu kuvua bintu bia bungi mu nsombelu bivua bituala disanka. Pabi, mavuba a ndululu ne dibungama mmamueneke patoke mu bule bua tshipungu kayi tshionso tshia bukua-bantu too ne ku mpindieu.

Kudi tshikebeshi tshikuabu tshinene tshia nsombelu eu wa dibungama. Ndinyikibua dietu dipiana ku dienza bubi ne ku malu mabi. Yehowa yeye nkayende udi utua munu wende pa tshikebeshi etshi tshikena kuepuka tshia ngumu mibi pa kuamba ne: ‘Bantu badi ne meji mabi mu mitshima yabo patshidibo bitende too ne pakulumpabo.’​—Genese 8:21.

Bua tshinyi divulangana dia ngumu mibi?

Kadi, kudi kabingila kampanda kadi kafikisha ku divulangana dia ngumu mibi mu siekele eu wa 20. Kabingila aka nkaleja patoke mu Bible, wakadianjila kumanyisha ne: bukua-bantu mu siekele eu wa 20 buvua ne bua kubuela mu tshikondo kampanda tshia pa buatshi tshimanyike bu ‘matuku a ku nshikidilu’ anyi bu ‘tshikondo tshia ku nshikidilu.’ (2 Timote 3:1; Danyele 12:4) Milayi ya mu Bible ne dilondolola dia malu dia mu Bible bidi bisunguluja ‘tshikondo etshi tshia ku nshikidilu,’ tshiakatuadija mu 1914. Bua bujadiki bua mu Mifundu bua pa mutu pa muanda eu, suaku utangile nshapita wa 11 wa mukanda wa Dimanya didi difikisha ku muoyo wa kashidi, mupatula kudi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

Matuku a ku nshikidilu avua ne bua kutuadija ne bualu kampanda buvua ne bua kukebesha diakamue divulangana dia ngumu mibi pa buloba. Buvua bualu kayi? Tshivua dimanshibua panshi kumbukila mu diulu dia Satana Diabolo ne bisumbu biende bia ba-demon. Udi mua kubala diumvuija edi didi dikoka ntema dia didiunda dikena kuepuka dia ngumu mibi mu Buakabuluibua 12:9, 12 (NW): “Dragon munene wakiimanshibua, nyoka wa ku tshibangidilu, yeye udi ubikidibua ne: Diabolo ne Satana, eu udi upambuisha buloba bujima budi bantu bâse; wakiimanshibua pa buloba; ne banjelu bende bakiimanshibua nende popamue. . . . ‘Diakabi kudi buloba ne mbuu, bualu Diabolo wapueki kunudi muikale ne tshiji tshikole, bu mudiye mumanye ne: udi ne tshikondo tshîpi.’”

Nunku mu bule bua tshikondo kayi tshionso tshitshidi tshishale too ne patua matuku a ku nshikidilu ku nkomenu wawu, tudi mua kutekemena ditungunuka ne nansha divulangana dia ngumu mibi.

Kabiakuikala matuku onso anu nunku to

Diakalenga bua basombi ba pa buloba, nsombelu eu mukuate luse wa malu udi ukebesha tshipupu tshia lelu’eu tshia ngumu mibi kakutungunuka matuku onso ne kuikalaku. Bushuwa, tudi mua kuamba ne dieyemena se: matuku a ngumu mibi milunguluke mmabala. Nansha bia munyi, nsombelu eu kêna wa dipanga ditekemena. Ndekelu wa ngumu mibi yonso watambi kusemena ne mu mishindu yonso nealue mu tshikondo tshijadika tshia Nzambi.

Tudi mua kuikala ne dishindika pa bualu ebu bualu mbadianjile kumanyisha ne: matuku a ku nshikidilu neatue ku nkomenu anyi tshibungubungu pabutula Nzambi ne pumbushaye bikebeshi bionso bia ngumu mibi. Neumbushe bantu babi bakebeshi ba ndululu badi babenga bua kushintuluka ne kumbuka mu njila wabu mubi. Ebi bidi bituibua ku nkomenu kudi mvita ya dituku dinene dia Nzambi Wa-Bukole-Buonso, mimanya ku dîna dia mvita ya Armagedon. (Buakabuluibua 16:16) Diakamue kunyima kua bualu abu, Satana Diabolo ne bisumbu biende bia makole a ba-demon nebanyengibue bukole buonso bua dienzelangana bibi. Buakabuluibua 20:1-3 (NW) udi umvuija disuikibua dia Satana, mubangiji wa ngumu mibi ne: “Meme kumona muanjelu upueka ufuma mu diulu ne nsapi ya dijimba ne lukanu lunene mu tshianza. Ne wakakuata dragon, nyoka wa ku tshibangidilu, udi Diabolo ne Satana, ne kumusuika bua bidimu tshinunu. Ne wakamukupa mu dijimba diakakangaye ne kumutuila tshikangilu, bua kadingi kabidi matunga.”

Kunyima kua malu aa makuate buôwa, tshikondo tshia lumu luimpe lua katshia ne katshia netshilue bua buloba ne babusombi. Basombi aba nebakonge miliyo mivule yapanduka ku mvita ya ndekelu ya Armagedon ne miliyare ya aba babiishibua ku lufu kumbukila ku tulu tuabu tua lufu mu majambu. Lumu elu lutambe yonso ku buimpe ndumvuija mu mukanda wa ndekelu wa Bible ne: “Ntenta wa Nzambi udi pamue ne bantu, Yeye neasombe nabu, ne buobo nebikale bisamba biende. Ne Nzambi yeye muine neikale nabu. Ne neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu abo, ne lufu kaluakuikalaku kabidi, nansha madilu, nansha mbila, nansha bisama kabiakuikalaku kabidi. Bintu bia kale biajiminyi.”​—Buakabuluibua 21:3, 4, NW.

Udiku mua kufuanyikija tshikondo atshi tshia disanka anyi? Bushuwa mmatuku atshilualua a butumbi muikala ngumu mibi kayitshiyiku. Eyowa, ngumu mibi yonso neyikale mimane kujika ne kayakumvuika kabidi nansha. Lumu luimpe nelukokeshe tshishiki tshikondo atshi, ne neluvulangane bua tshiendelele.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu