Ditabuja didi dituvuija bena lutulu ne badifidi mu masambila
“Lejayi lutulu; shindamijayi mitshima yenu, bualu dikalaku dia Mukalenge ndisemene pabuipi.”—YAKOBO 5:8, NW.
1. Bua tshinyi tudi ne bua kuela meji pa Yakobo 5:7, 8?
“DIKALAKU” dia Yezu Kristo dindila mutantshi mule didi mpindieu bualu bulelela. (Matayo 24:3-14) Mpindieu kupita kuonso eku, bonso badi bamba mudibu ne ditabuja kudi Nzambi ne kudi Kristo badi ne kabingila ka kuela meji pa mêyi aa a muyidi Yakobo: “Lejayi lutulu, . . . bana betu, too ne ku dikalaku dia Mukalenge. Tangilayi! Tshidime udi utungunuka ne kuindila mamuma a mushinga mukole a mu buloba, uleja lutulu bualu buawu too ne papetaye mvul’a mbedi ne mvula wa ndekelu. Nuenu penu lejayi lutulu; shindamijayi mitshima yenu, bualu dikalaku dia Mukalenge ndisemene pabuipi.”—Yakobo 5:7, 8, NW.
2. Ng’amue malu kayi akapetabu kudi aba bavua Yakobo mufundile?
2 Aba bavua Yakobo mufundile mukanda wende muenzeja ku spiritu bavua ne bua kuleja lutulu ne kujandula nshinga kabukabu. Bavule bavua benza malu mabengangane ne tshivuabu batekemene kudi bantu badi bamba mudibu ne ditabuja kudi Nzambi. Tshilejilu, bivua bikengela kuenza tshintu kampanda bua amue majinga avua madiunde mu mitshima ya bamue bantu. Bivua bikengela kupingaja bupole munkatshi mua bena nkristo abu ba kumpala. Bavua kabidi dijinga ne mibelu bua kuikala ne lutulu ne kudifila mu masambila. Patudi tukonkonona tshivua Yakobo mubambile, tukebayi mua kumona mutudi mua kutumika ne mêyi ende mu nsombelu wetu.
Majinga mabi mmabutudi
3. Ntshinyi tshivua tshikebeshi tshia diluishangana mu tshisumbu, ne ntshinyi tshitudi mua kulongela ku bualu ebu?
3 Ditalala kadivua munkatshi mua bamue bena nkristo ba ku dîna, ne majinga mabi avua muji wa nsombelu eu. (Yakobo 4:1-3, NW) Diluishangana divua dikebesha matapuluka, ne bamue bavua balumbuluisha bana babu mu mushindu kauyi wa dinanga. Bivua bienzeka nenku bualu majinga a bisankasanka bia ku mubidi avua atungunuka ne kuluishangana mu mibidi yabu. Tuetu petu bidi bitukengela kusambila bua kupeta diambuluisha bua kukandamena majinga a mubidi a kukeba lumu, bukokeshi, ne mpetu, bua se: katuenji tshintu nansha tshimue bua kunyanga ditalala dia tshisumbu. (Lomo 7:21-25; 1 Petelo 2:11) Munkatshi mua bamue bena nkristo ba mu siekele wa kumpala, dialakana divua didiunde difike too ne ku lungenyi lua lukuna ne lua dishipangana. Bu muvua Nzambi kayi mua kukumbaja majinga abu mabi, bakatungunuka ne kuluangana bua kukumbaja bipatshila biabu. Bituikala ne majinga mabi a muomumue, tudi mua kulomba kadi katuakupeta, bualu Nzambi wetu munsantu katu wandamuna ku masambila a mushindu’au nansha.—Muadi 3:44; 3 Yone 9, 10.
4. Bua tshinyi Yakobo udi ubikila bamue bena nkristo ne: “bakaji bena masandi,” ne mmunyi mudi dîyi edi ne bua kuikala ne buenzeji kutudi?
4 Mmuenenu wa mu bulongolodi ebu, lubabu, ne lutambishi bivua munkatshi mua bamue bena nkristo ba kumpala. (Yakobo 4:4-6, NW) Yakobo udi ubikila bamue bena nkristo ne: “bakaji bena masandi” bualu bavua balunda ba bulongolodi ebu ne nenku bavua bena tshibawu bua masandi a mu nyuma. (Yehezekele 16:15-19, 25-45) Bushuwa, katuena basue kulua ba mu bulongolodi ebu ku mmuenenu, ngakuilu, ne ku bienzedi, bualu abi bidi mua kutuvuija bena lukuna ba Nzambi. Dîyi diende didi dituleja ne: “disua kuelakana” didi tshitupa tshia ngikadilu mubi, anyi “lungenyi,” ludi munda mua bantu bena mpekatu. (Genese 8:21; Nomba 16:1-3; Musambu 106:16, 17; Muambi 4:4) Nenku bituajingulula ne: tudi ne bua kuluisha dialakana, lutambishi, anyi ngikadilu kampanda mubi, tukebayi dikuatshisha dia kudi Nzambi ku butuangaji bua spiritu munsantu. Bukole abu, bufila bua bulenga bukena butuakanyine bua Nzambi, mbunene kupita “disua kualakana.” Ne bu mudi Yehowa ubenga bena lutambishi, neatupeshe bulenga bukena butuakanyine bitualuisha majinga a mpekatu.
5. Bua kupeta bulenga bukena butuakanyine bua Nzambi, mmalu-malomba kayi atudi ne bua kukumbaja?
5 Mmunyi mutudi mua kupeta bulenga bukena butuakanyine bua Nzambi? (Yakobo 4:7-10, NW) Bua kupeta bulenga bukena butuakanyine bua Yehowa, tudi ne bua kumutumikila, kuitaba ndongoluelu yende, ne kukokela tshionso tshidiye musue. (Lomo 8:28) Tudi kabidi ne bua ‘kukandamena’ Diabolo anyi ‘kumutuila nkanana.’ Yeye ‘neatunyeme’ bituashala bashindame bu babingishi ba bumfumu bukulu bua Yehowa budi ku mutu kua bionso. Tudi ne diambuluisha dia kudi Yezu, eu udi ukanda bia-mudimu bibi bia mu bulongolodi ebu bua se: tshintu nansha tshimue katshituenzedi bualu bubi bua munanunanu. Ne katupu bualu ebu muoyo nansha kakese: Ku diambuluisha dia masambila, butumike, ne ditabuja, tudi tusemena pabuipi ne Nzambi, ne udi umueneka muikale netu pabuipi.—2 Kulondolola 15:2.
6. Bua tshinyi Yakobo udi ubikila bamue bena nkristo bu “benji ba mpekatu”?
6 Bua tshinyi Yakobo udi utumika ne tshiambilu “benji ba mpekatu” bua bamue badi bamba mudibu ne ditabuja kudi Nzambi? Bualu bavua bapile bua “mvita” ne dishipangana dia lukuna—ngikadilu idi kayiyi mianyishibue bua bena nkristo. (Tito 3:3) “Bianza” biabu, biûle tente ne bienzedi bibi, bivua bilomba dibikezula. Bavua kabidi ne bua kutokesha “mitshima” yabu, tshisombedi tshia ngenyi-misonsodi. (Matayo 15:18, 19) Aba bavua “belakanyi” bavua batenkakana pankatshi pa bulunda ne Nzambi ne bulunda ne bulongolodi ebu. Bu mutudi badimuija kudi tshilejilu tshiabu tshibi, tuikalayi misangu yonso ne budimu bua se: malu a mushindu’eu kaabutudi ditabuja dietu.—Lomo 7:18-20.
7. Bua tshinyi Yakobo udi wambila bamue bua ‘kuasa madilu ne kudila’?
7 Yakobo udi wambila babadi bende bua ‘kubungama ne kuasa madilu ne kudila.’ Bu buobu baleje dibungama dia buena Nzambi, divua mua kuikala tshijadiki tshia dinyingalala. (2 Kolinto 7:10, 11) Lelu’eu, bamue batu bamba mudibu ne ditabuja badi bakeba bulunda ne bulongolodi ebu. Pikala bamue ba munkatshi muetu bikale balonda njila wa nunku, katuenaku mua kuasa madilu bua butekete buetu bua mu nyuma ne kuela bidia bia lukasa bua kulongolola malu anyi? Kuenza mashintuluka adi akengedibua ne kupeta dibuikidila dia kudi Nzambi nebipatule nyanji ya disanka bua kuondo ka muoyo kakezuke ne ditekemena dia musangelu dia muoyo wa kashidi.—Musambu 51:10-17; 1 Yone 2:15-17.
Kanulumbuluishanganyi
8, 9. Bua tshinyi katuena ne bua kusonguelangana anyi kulumbuluishangana?
8 Kusonguela muena nkristo netu mmpekatu. (Yakobo 4:11, 12) Kadi bamue mbajanyi ba bena nkristo nabu, pamu’apa bu tshipeta tshia mmuenenu wabu wa buakane buabu nkayabu anyi bualu mbasue kudibandisha pa kupuekesha bakuabu. (Musambu 50:20; Nsumuinu 3:29) Muaku wa Tshiena-Greke muandamuna ne: ‘kusonguela’ udi uleja nyanji ya lukuna ne udi umvuija kufunda kunekesha anyi kubanda. Ebi bidi bifikisha ku diangata muanetu kampanda bibi. Mmunyi mudi bualu ebu buikale ‘disonguela ne dilumbuluisha mikenji ya Nzambi’? Ee, baskribe ne bafarizeyi ‘bakavuija mukenji wa Nzambi wa patupu’ bavua balumbuluishangana ne mêyi-makulu abu nkayabu. (Mâko 7:1-13) Bia muomumue, bituapisha muanetu uvua Yehowa kayi mua kupisha, katuakuikala ‘tulumbuluisha mikenji ya Nzambi’ ne mu mushindu mubi tuleja ne: mikenji eyi kayena mikumbane anyi? Ne mu dijana muanetu kapayi bualu, katuakukumbaja mukenji wa dinanga.—Lomo 13:8-10.
9 Tuvulukayi bualu ebu: ‘Umue udi[ku] muedi wa mikenji ne mulumbuluishi’—Yehowa. ‘Mikenji yende idi miakane tshishiki,’ kayena ne bilema nansha. (Musambu 19:7; Yeshaya 33:22) Nzambi nkayende udi ne bukenji bua kujadika mêyi-makulu ne mikandu bia lupandu. (Luka 12:5) Nenku Yakobo udi ukonka ne: ‘Wewe udi nganyi bua wewe udi ulumbuluisha mukuenu?’ Katuena ne bukenji bua kulumbuluisha ne kupisha bakuabu nansha. (Matayo 7:1-5; Lomo 14:4, 10) Kuela meji pa bumfumu bukulu bua Nzambi, pa dipanga kansungasunga diende ne pa dikala bena mpekatu dietu kudi ne bua kutuambuluisha bua kudikanda ku dilumbuluisha bakuabu bilondeshile buakane buetu nkayetu.
Epukayi didieyemena dia lutambishi
10. Bua tshinyi tudi ne bua kuangata Yehowa ne mushinga mu nsombelu wetu wa ku dituku dionso?
10 Misangu yonso tudi ne bua kuangata Yehowa ne mushinga pamue ne mikenji yende. (Yakobo 4:13-17) Badieyemenyi badi bapepeja Nzambi pa kuamba ne: ‘Lelu anyi makelela netuye mu musoko mukuabu, netuikaleku tshidimu tshijima, netuenduluke mushinga, netupete bintu.’ ‘Bituadibutshila bintu bietu kadi katuyi babanji ku mêsu kua Nzambi,’ muoyo wetu udi mua kushikila makelela ne tudi mua kupangila mushindu wa kuenzela Yehowa mudimu. (Luka 12:16-21) Anu mudi Yakobo wamba, tudi bu dibungi dia mu dinda ‘didiku tshitupa tshipi, pashishe didi dijimina.’ (1 Kulondolola 29:15) Tudi mua kutekemena disanka didi dinenga ne muoyo wa kashidi anu bitualeja ditabuja kudi Yehowa.
11. Kuamba ne: ‘Biasua Mukalenge’ kudi kumvuija tshinyi?
11 Pamutu pa kulengulula Nzambi ne lutambishi, tudi ne bua kuikala ne mmuenenu eu: ‘Biasua Mukalenge, netuikale ne muoyo, netuenze kabidi bualu ebu anyi bualu abu.’ Kuamba ne: ‘biasua Mukalenge’ kudi kuleja ne: tudi tuteta bua kuenza malu mu diumvuangana ne disua diende. Pamu’apa bidi bikengela kuenda mushinga bua kukuatshisha dîku dietu, kuenza luendu mu mudimu wa Bukalenge, ne bikuabu. Kadi katuditambishi to. “Kuditumbisha kuonso kua nunku kudi bubi” bualu kudi kulengulula dieyemena Nzambi.—Musambu 37:5; Nsumuinu 21:4; Yelemiya 9:23, 24.
12. Ntshinyi tshidi mêyi a Yakobo 4:17 umvuija?
12 Mbimueneke ne: bua kukoma mêyi ende bua didieyemena ne diditambisha, Yakobo udi wamba ne: ‘Muntu udi mumanye mua kuenza bualu buimpe ne . . . kayi ubuenza, bualu ebu budi [“mpekatu,” NW] kudiye.’ Ne bupuekele buonso muena nkristo yonso udi ne bua kujingulula dieyemena diende kudi Nzambi. Biabengaye kuenza nenku, “bualu ebu budi [“mpekatu,” NW] kudiye.” Bushuwa, dîyi-diludiki dimuedimue edi didi ditangila kabidi dipangila mua kuenza tshionso tshidi ditabuja kudi Nzambi ditulomba.—Luka 12:47, 48.
Didimuija bua babanji
13. Ntshinyi tshidi Yakobo wamba bua aba badi batumika bibi ne mabanji abu?
13 Bualu bamue bena nkristo ba kumpala bakavua balue banangi ba bintu bia ku mubidi anyi bavua banyisha babanji, Yakobo udi wamba malu makole bua bamue babanji. (Yakobe 5:1-6, MMM) Bena mu bulongolodi ebu bavua batumika bibi ne mabanji abu bavua ne bua ‘kudila, kuela mikunda bua makenga avua alua kubakuata’ pakabafuta Nzambi bilondeshile bienzedi biabu. Mu matuku au, bubanji bua bantu ba bungi buvua nangananga bintu bu mudi bilamba, ntete, ne mvinyo. (Yoele 2:19; Matayo 11:8) Imue ya ku mpetu eyi idi mua kubola anyi ‘kudika kudi bishi,’ kadi Yakobo udi wela kashonyi pa mushindu udi bubanji buikale patupu, ki mpa mushindu udibu mua kunyanguka. Nansha mudi ngolo ne tshiamu tshitoke kabiyi bikuata dimoma, bu tuetu mua kubibumba, nebikale kabiyi ne mushinga anu bu bintu bidi bikuate dimoma. “Dimoma” didi dileja ne: kabavua batumike bimpe ne mabanji a ku mubidi. Pa nanku, buonso buetu tudi ne bua kuvuluka ne: “tshintu kampanda bu kapia,” (NW) ke tshidi aba badi beyemena bintu bia ku mubidi “bunguije bua matuku a nshikidilu” padi tshiji tshia Nzambi tshilua kudibu. Bu mutudi mu ‘matuku a ku nshikidilu,’ mêyi a nunku adi ne diumvuija dia pa buadi buetu tuetu.—Danyele 12:4; Lomo 2:5.
14. Mmunyi mutu babanji benza malu pa tshibidilu, ne ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bua bualu ebu?
14 Babanji misangu ya bungi batu biba banowi babu, bena mafutu mabenga nawu ‘adi ela lubila’ bua kubafuta. (Fuanyikija ne Genese 4:9, 10.) Babanji ba mu bulongolodi ebu ‘bavua basombe mu [“dibodiama,” NW].’ Bu mudibu baditue mu masanka a ku mubidi, badi badiundisha mitshima ilua ya manyi ne ya tshitshiu ne nebatungunuke ne kuenza nenku mu “dituku” dilongolola bua kubashipa. Badi ‘bakosela muntu muakane tshibawu ne bamushipa.’ Yakobo udi ukonka ne: “Yeye [muntu mubanji] kêna unutuila nkanana anyi?” (NW) Kadi ngandamuinu mukuabu udi se: “muntu muakane; kêna unutuila nkanana nansha.” Mu mishindu yonso, katuena ne bua kusungulula babanji. Tudi ne bua kuteka bipatshila bia mu nyuma pa muaba wa kumpala mu nsombelu wetu.—Matayo 6:25-33.
Ditabuja didi dituambuluisha bua kuleja lutulu
15, 16. Bua tshinyi mbia mushinga wa bungi bua kuleja lutulu?
15 Mumane kumvuija bua babanji bakengeshanganyi ba mu bulongolodi ebu, Yakobo udi pashishe ukankamija bena nkristo badibu bakengesha bua kuleja lutulu. (Yakobo 5:7, 8) Biatantamena bena kuitabuja ntatu ne lutulu, nebapete difutu bua lulamatu mu tshikondo tshia dikalaku dia Kristo, padituta dilumbuluisha pa babakengeshi babu. (Matayo 24:37-41) Bivua bikengela bua bena nkristo ba kumpala kuikala bu tshidime udi windila ne lutulu mvul’a mbedi, dîba didiye mua kukuna, ne mvula wa ndekelu, udi ukuamisha bintu. (Yoele 2:23) Tuetu petu tudi ne bua kuleja lutulu ne kushindamija mitshima yetu, nangananga bua mukadi “dikalaku dia Mukalenge” Yezu Kristo pabuipi!
16 Bua tshinyi tudi ne bua kuikala ne lutulu? (Yakobe 5:9-12, MMM) Lutulu ludi lutuambuluisha bua kubenga kudiabakena anyi kutua mikemu padi bena kuitabuja netu batufiikisha munda. Bituikala ‘badiabakene munkatshi muetu’ ne meji mabi, Mulumbuluishi Yezu Kristo neatupishe. (Yone 5:22) Mpindieu udi “dikalaku,” (NW) diende dimane kutuadija ne “ukadi ku tshiibi,” tukebayi ditalala pa kuikala ne lutulu kudi bana betu, badi bapeta mateta mavule a ditabuja. Ditabuja dietu didi dikola patudi tuvuluka ne: Nzambi wakafuta Yobo bualu wakatantamena mateta ne lutulu luonso. (Yobo 42:10-17) Bitualeja ditabuja ne lutulu, netumone se: “[“Yehowa,” NW] udi ne luse ne dinanga.”—Mika 7:18, 19.
17. Bua tshinyi Yakobo udi wamba ne: “Kanuditshipi”?
17 Bituikala katuyi ne lutulu, tudi mua kutumika bibi ne ludimi patudi mu dibungama. Tshilejilu, tudi mua kuenza mitshipu lubilu-lubilu. Yakobo, muikale udimuija bua dienza mitshipu ya patupu, udi wamba ne: “Kanuditshipi.” Misangu yonso kujadika mêyi etu ne mitshipu kudi kumueneka kabidi kua lubombo. Pa nanku, tudi ne bua kuamba patupu bulelela, kulekela eyowa wetu umvuije eyowa, ne tòo wetu, tòo. (Matayo 5:33-37) Bushuwa, Yakobo kêna wamba ne: mbibi bua kuditshipa bua kuamba bulelela kumpala kua kabadi.
Ditabuja ne masambila etu
18. Mmu nsombelu kayi mutudi ne bua ‘kusambila’ ne ‘kuimba misambu’?
18 Disambila didi ne bua kuikala ne muaba munene mu nsombelu wetu bituikala basue kutabalela ngakuilu wetu, kuleja lutulu, ne kuikala ne ditabuja dikole kudi Nzambi. (Yakobe 5:13-20, MMM) Nangananga patudi mu mateta, tudi ne bua ‘kusambila.’ Bituikala ne disanka, ‘tuimbe misambu,’ bu muakenza Yezu ne bapostolo bende pakabanjijaye Tshivulukilu tshia lufu luende. (Note kuinshi kua Mâko 14:26, NW) Imue misangu, tudi mua kuikala ne dianyisha dia nunku kudi Nzambi diatufikisha ku dimba misambu nansha mu mutshima. (1 Kolinto 14:15; Efeso 5:19) Ne ndisanka kayipu dia kusamuna Yehowa ne misambu mu bisangilu bia bena nkristo!
19. Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bituapeta disama dia mu nyuma, ne bua tshinyi kuela tshidia tshia nunku?
19 Tudi mua kubenga kumvua mua kuimba bituikala tusama mu nyuma, pamu’apa bua tshienzedi tshibi anyi dipanga kudia pa tshibidilu ku mesa a Yehowa. Bituikala mu nsombelu au, ne budipuekeshi buonso tubikile bakulu bua bamone mua ‘kusambila bualu buetu.’ (Nsumuinu 15:29) ‘Nebatulabe kabidi manyi mu dîna dia Mfumu.’ Anu bu mudi manyi matalaji pa mputa, mêyi abu a busambi ne mibelu ya mu Mifundu nebiambuluishe bua kukepesha dibungama, dielakana ne buôwa. ‘Disambila dia ditabuja neditupandishe’ bikaladi dikuatshisha kudi ditabuja dietu. Biasangana bakulu ne: disama dietu dia mu nyuma divua dikebesha kudi mpekatu munene, mu bulenga buonso nebatuambile patoke tshidi mpekatu wetu ne kuteta bua kutuambuluisha. (Musambu 141:5) Ne bituikala banyingaladi, tudi mua kuikala ne ditabuja dia se: Nzambi neateleje masambila abu ne neatubuikidile.
20. Bua tshinyi tudi ne bua kutondelangana mpekatu yetu ne kusambidilangana?
20 ‘Ditondelangana mibi yetu’ didi ne bua kuambuluisha bua kutukanda bua katuenji kabidi mpekatu. Didi ne bua kukankamija difuilangana luse ku nseke yonso ibidi, ngikadilu watusaka bua ‘kusambidilangana.’ Tudi mua kuikala ne ditabuja dia se: muanda eu newikale ne dikuatshisha bualu disambila dienza kudi “muntu muakane”—eu udi uleja ditabuja ne muangata bu muntu mululame ku mêsu kua Nzambi—didi dikumbaja bivule kudi Yehowa. (1 Petelo 3:12) Muprofete Eliya uvua ne butekete bu buetu, kadi masambila ende avua mapatule bipeta biawu. Wakasambila, ne mvula kakaloka munda mua bidimu bisatu ne tshitupa. Pakasambilaye kabidi, mvula e kuloka.—1 Bakelenge 17:1; 18:1, 42-45; Luka 4:25.
21. Ntshinyi tshitudi mua kuenza bikala muena nkristo netu “musesuke [ku] bulelela”?
21 Netuambe tshinyi bikala muena mu tshisumbu “musesuke [ku] bulelela,” upambuka ku dilongesha ne ku ngikadilu muakane? Tudi mua kuikala ne mushindu wa kumumbusha ku tshilema tshiende ku diambuluisha dia mibelu ya mu Bible, masambila, ne diambuluisha dikuabu. Bituafika ku dienza nenku, ebi bidi bimuteka muinshi mua mulambu wa Kristo ne bimupandisha ku lufu lua mu nyuma ne tshibawu tshia kabutu. Mu diambuluisha muntu eu mupambuke, tudi tubuikila mushiki wa mpekatu yende. Padi muenji wa mpekatu mukanyina umbuka mu njila wende mubi, unyingalala, ne ukeba dibuikidila, netusanke bua mutudi benze mudimu bua dibuikila dia mpekatu yende.—Musambu 32:1, 2; Yuda 22, 23.
Tshintu kampanda buetu buonso
22, 23. Mmunyi mudi mêyi a Yakobo ne bua kuikala ne buenzeji kutudi?
22 Kakuyi mpata, mukanda wa Yakobo udi ne tshintu kampanda tshidi ne dikuatshisha kutudi tuetu bonso. Udi utuleja mushindu wa kuakama mateta, utubela bua kukandamena disungulula, ne utulomba bua kuikala ne bienzedi bilulame. Yakobo udi utubela bua kukanda ludimi, bua kukandamena buenzeji bua bulongolodi ebu, ne bua kulubuluja ditalala. Mêyi ende adi kabidi ne bua kutuvuija bena lutulu ne badifidi mu masambila.
23 Bushuwa, mukanda wa Yakobo uvua mutumina diambedi bena nkristo bela manyi ba kumpala. Kadi, buonso buetu tudi ne bua kuanyisha bua mibelu yawu kutuambuluishayi bua kulamata ku ditabuja dietu. Mêyi a Yakobo adi mua kushindamija ditabuja didi ditusaka ku dienza malu ne dipangadika mu mudimu wa Nzambi. Ne mukanda eu muenzeja ku spiritu udi ukolesha ditabuja didi ditantamana ne dituvuija lelu Bantemu ba Yehowa bena lutulu, badifidi mu masambila mu tshikondo tshia “dikalaku dia Mukalenge” Yezu Kristo.
Newandamune munyi?
◻ Bua tshinyi bivua bikengela bua bamue bena nkristo ba kumpala kushintululabu mmuenenu ne ngikadilu wabu?
◻ Ndidimuija kayi didi Yakobo upesha babanji?
◻ Bua tshinyi tudi ne bua kuleja lutulu?
◻ Bua tshinyi tudi ne bua kusambila pa tshibidilu?
[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 19]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Tshimfuanyi mu dibeji 23]
Bamue bena nkristo ba kumpala bivua bibalomba kutamba kuikala ne lutulu kudi bena kuitabuja nabu
[Tshimfuanyi mu dibeji 24]
Bena nkristo badi ne bua kuikala ne lutulu, dinanga, ne badifile mu masambila