TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w95 1/9 dib. 8-13
  • Bantemu bua kupiisha nzambi ya dishima

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Bantemu bua kupiisha nzambi ya dishima
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Bumanyishi bua Abrahama bua bulelela
  • Ditunga dia bantemu
  • Diyobola nzambi
  • Bantemu bena nkristo bua bumfumu bukena mikalu bua Nzambi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
  • Nuenu nudi Bantemu banyi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2014
  • ‘Tuendayi bua ditabuja, ki mbua dimona’
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1998
  • Bakaledibua mu tshisamba tshisungula kudi Nzambi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2006
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
w95 1/9 dib. 8-13

Bantemu bua kupiisha nzambi ya dishima

“‘Nudi bantemu banyi,’ aa mmêyi a Yehowa, ‘musadidi wanyi mene undi musungule.’”​—YESHAYA 43:10, NW.

1. Nzambi mulelela nnganyi, ne mmu malu kayi mudiye ku mutu kua musumbasumba wa nzambi idi itendeledibua lelu’eu?

NZAMBI mulelela nganyi? Lelu’eu, lukonko elu lua mushinga mutambe bukole ludi kumpala kua bukua-bantu buonso. Nansha mudi bantu batendelela nzambi kabukabu, anu Umuepele ke udi mua kutupa muoyo ne kutupetesha matuku atshilualua a disanka. Anu bua Umue ke butudi mua kuamba ne: “Mu Nzambi tudi ne muoyo, tudi tuendakana, tudi tuikala.” (Bienzedi 17:28) Bushuwa, anu Nzambi umuepele ke udi ne bukenji bua kutendeledibua. Anu bu mudi tshisumbu tshia tungimba tua mu diulu mu mukanda wa Buakabuluibua tuamba ne: “Wewe, Yehowa Nzambi wetu, udi muakanyine bua kupeta butumbi, bunême, ne bukole, bualu wewe wakafuka bintu bionso, ne bua disua diebe biakafika ku dikalaku ne biakafukibua.”​—Buakabuluibua 4:11, NW.

2, 3. (a) Mmunyi muvua Satana ne dishima dionso mujule mpata pa bukenji bua Yehowa bua kutendeledibua? (b) Mpekatu wa Eva uvua ne tshipeta kayi bua Eva ne bana bende, ne bua Satana tshipeta tshivua tshinyi?

2 Mu budimi bua Edene, Satana ne dishima dionso wakajula mpata pa bukenji bua Yehowa bua kutendeledibua. Pa kutumika ne nyoka, wakambila Eva ne: biatombokelaye mikenji ya Nzambi pa kudia mutshi uvua Yehowa mukandike, uvua yeye nkayende mua kulua bu Nzambi. Mêyi ende avua a se: “Nzambi udi mumanye ne, [P]anuadia mamuma au, mesu enu neabuluke, nenuikale bu Nzambi, nenumanye malu mimpe ne malu mabi.” (Genese 3:5) Eva wakumvuila nyoka ne kudia tshimuma tshikandika.

3 Bushuwa, Satana wakadinga. (Yone 8:44) Mushindu umuepele wakalua Eva “bu Nzambi” pakenzaye mpekatu uvua wa se: wakadiambuila bujitu bua kupangadija tshivua tshiakane ne tshivua tshibi, tshintu tshivuaye ne bua kulekelela Yehowa. Ne bishilangane ne dishima dia Satana, ndekelu wa bionso wakafua. Nunku mubabididi mulelela umuepele wa mpekatu wa Eva uvua Satana. Bushuwa, tshipatshila tshikena tshiamba patoke tshia Satana mu dilobesha Eva bua kuenza mpekatu tshivua tshia kulua nzambi yeye nkayende. Pakenza Eva mpekatu, wakalua muntu wa kumpala mumulondi, ne katupa kîpi kunyima Adama wakalonda dikasa diende. Bavule ba ku bana babu kabavua anu baledibue “mu mpekatu” kadi bakalobeshibua kabidi ku buenzeji bua Satana, ne mu katupa kîpi, bulongolodi bujima buvua kule ne Nzambi mulelela buakafika ku dikalaku.​—Genese 6:5, NW; Musambu wa 51:5.

4. (a) Nnganyi udi nzambi wa bulongolodi ebu? (b) Ntshinyi tshidi ne bua kuenjibua kakuyi dinenga?

4 Bulongolodi abu buakabutudibua ku Mvula wa kabutu. (2 Petelo 3:6) Kunyima kua Mvula wa kabutu bulongolodi bukuabu buvua kule ne Yehowa buakatuadija, ne butshidiku. Pa bidi bibutangila Bible udi wamba ne: “Bena panu bonso badi mu bianza bia Muena bubi.” (1 Yowanese 5:19, MMM) Ku ditupa diabu ku tshipatshila ne tunungu bia mikenji ya Yehowa, bulongolodi ebu budi busadila bipatshila bia Satana. Udi nzambi wabu. (2 Kolinto 4:4) Kadi, udi menemene nzambi ukena wambuluishangana. Kêna mua kusankisha bantu anyi kubapetesha muoyo, anu Yehowa ke udi mua kubienza. Nunku, bantu badi basue nsombelu wa tshipatshila ne bulongolodi bulenga badi ne bua kumanya bangabanga se: Yehowa udi Nzambi mulelela ne pashishe kulonga bua kuenza disua diende. (Musambu wa 37:18, 27, 28; Muambi 12:13) Nunku bidi bikengela kakuyi dinenga se: balume ne bakaji bena ditabuja bafile bumanyishi, anyi bamanyishe bulelela, pa bidi bitangila Yehowa.

5. “Divuba dia bantemu” didi Paulo utela ntshinyi? Tela bamue bantu badiye mufunde.

5 Bituadijile ku mbangilu wa muyuki wa bantu, bena lulamatu ba mushindu’eu bavuaku pa buloba. Mupostolo Paulo, mu Ebelu nshapita wa 11, udi ufila liste wabu mule ne udi ubabikila bu “divuba bunene nenku dia bantemu.” (Ebelu 12:1, NW) Muana muibidi wa balume wa Adama ne Eva, Abele, uvua wa kumpala pa liste wa Paulo. Enoke ne Nowa mbatedibue pabu bu bena tshikondo tshia kumpala kua Mvula wa kabutu. (Ebelu 11:4, 5, 7) Udi mutambe kuzangikibua ng’Abrahama, nkambua wa tshisa tshia bena Yuda. Abrahama, udi ubikidibua bu “mulunda wa Yehowa,” wakalua nkambua wa Yezu, “ntemu wa lulamatu ne mulelela.”​—Yakobo 2:23, NW; Buakabuluibua 3:14, NW.

Bumanyishi bua Abrahama bua bulelela

6, 7. Mmu mishindu kayi muvua nsombelu wa Abrahama ne bienzedi biende bumanyishi bua se: Yehowa udi Nzambi mulelela?

6 Mmunyi muakasadila Abrahama bu ntemu? Nku dileja diende dia ditabuja kudi Yehowa ne ku dimutumikila ne lulamatu. Pakalombibuaye bua kumbuka mu tshimenga tshia Ur bua kuya kupitshisha matuku ende a muoyo avua mamushadile mu ditunga kampanda divua kule, Abrahama wakatumikila. (Genese 15:7; Bienzedi 7:2-4) Bena bisa biena tshimuangi bavua pa tshibidilu balekela nsombelu wabu wa diendakana bua kusungula nsombelu wa dikubibua divule wa mu bimenga. Nunku, pakashiya Abrahama tshimenga etshi bua kutuadija nsombelu mu ntenta, wakaleja tshijadiki tshikole tshia dieyemena diende kudi Yehowa Nzambi. Ditumikila diende divua bumanyishi kudi bamonyi. Yehowa wakabenesha bikole Abrahama bua ditabuja diende. Nansha muvuaye usombela mu ntenta, Abrahama wakabodiama ne bintu bia ku mubidi. Pakakuatshibua Lota ne dîku diende mu mvita bu mupika, Yehowa wakapesha Abrahama ditshimuna mu dibalonda diende, ke bua tshinyi wakapeta mushindu wa kubasungila. Mukaji wa Abrahama wakalela muana ku bukulakaje buende, ne nunku dilaya dia Yehowa dia se: Abrahama uvua ne bua kulela dimiinu diakajadikibua. Ku butuangaji bua Abrahama, bantu bakamona ne: Yehowa udi Nzambi wa muoyo udi ukumbaja malaya ende.​—Genese 12:1-3; 14:14-16; 21:1-7.

7 Pavuaye upingana kunyima kua disungila Lota, Abrahama wakatutakena ne Melshisedeke, mukalenge wa Saleme (wakalua pashishe kubikidibua Yeruzaleme), wakakidila Abrahama, pa kuamba ne: “Abrama wa Nzambi Mutambe Butumbuke abeneshibue.” Mukalenge wa Sodome wakatutakena pende nende ne kusua bua kumupesha mapa. Abrahama wakabenga. Mbua tshinyi? Kavua musue bua mpata nansha mikese yedibua pa bidi bitangila Mpokolo wa mabenesha ende. Wakamba ne: “Ndi ngela tshianza tshianyi muulu bua kuditshipa kudi Yehowa Nzambi Mutambe Butumbuke, Muenji wa diulu ne buloba, se: kubangila ku nshinga nansha ku muonji wa bisabata biebe, tshiena mua kuangata tshintu nansha tshimue tshia ku bidi bu biebe, bua kulu kuamba ne: ‘Meme ke wakavuija Abrahama mubanji.’” (Genese 14:17-24, NW) Abrahama uvua ntemu muimpe be!

Ditunga dia bantemu

8. Mmunyi muakaleja Mozese ditabuja dinene kudi Yehowa?

8 Mozese, ndelanganyi wa Abrahama, udi kabidi usanganyibua pa liste wa Paulo wa bantemu. Mozese wakela bubanji bua Ejipitu nyima ne pashishe ne dikima dionso wakatuilangana mpala ne mpala ne mfumu wa bukokeshi bunene bua pa buloba bua kufikisha bana ba Izalele ku budikadidi. Nkuepi kuakapetelaye dikima? Nku ditabuja diende. Paulo udi wamba ne: “[Mozese] uvua utungunuka ne kutantamana bu uvua umona eu ukena-umueka.” (Ebelu 11:27, NW) Nzambi ya bena Ejipitu ivua imueneka, ivua mua kulengibua. Nansha lelu’eu mpingu yayi idi ikemesha bantu. Kadi Yehowa, nansha mudiye kayi umueneka, uvua bua Mozese mulelela kupita ne kule nzambi yonso ayi ya dishima. Mozese kavua ne mpata nansha mikese se: Yehowa uvuaku, ne se: uvua ne bua kufuta bamutendeledi Bende. (Ebelu 11:6) Mozese wakalua ntemu wa pa buende.

9. Mmunyi muvua ditunga dia Izalele ne bua kusadila Yehowa?

9 Kunyima kua difikisha bena Izalele ku budikadidi, Mozese wakalua mutuangaji wa tshiovo kampanda pankatshi pa Yehowa ne ndelanganyi ya Abrahama ku butuangaji bua Yakoba. Bu tshipeta, ditunga dia Izalele diakalua bu tshintu tshia pa buatshi tshia Yehowa. (Ekesode 19:5, 6) Bua musangu wa kumpala, bumanyishi bua ditunga buvua ne bua kufidibua. Mêyi a Yehowa ku butuangaji bua Yeshaya, bidimu bu 800 kunyima, mmatambe kukumbajibua bituadijile ku diledibua dia ditunga edi: “‘Nudi bantemu banyi,’ aa mmêyi a Yehowa, ‘musadidi wanyi mene undi musungule, bua numone mua kummanya ne kuikala ne ditabuja kundi, ne bua numone mua kujingulula se: ndi amu Meme.’” (Yeshaya 43:10, NW) Mmunyi muakasadila ditunga dipiadipia edi bu bantemu ba Yehowa? Nku ditabuja ne butumike biabu ne ku malu mabenzela kudi Yehowa.

10. Mmu mushindu kayi muvua midimu ya bukole ya Yehowa mienzela Izalele ifila bumanyishi, ne bivua ne bipeta kayi?

10 Bidimu bu 40 kunyima kua ntuadijilu wadi, [ditunga dia] Izalele dikavua pabuipi ne kutshimuna Buloba Bulaya. Batentekedi bakaya bua kutentekela tshimenga tshia Yeriko, ne Rahaba, muena Yeriko, wakabakuba. Mbua tshinyi? Wakamba ne: “Bualu tudi bumvue muvua [Yehowa, NW] mukamishe mayi a Mbu Mukunze bualu buenu, panuvua bapatuke mu ditunga dia Ejipitu. Tudi bumvue kabidi munuvua benzele Sikone ne Oga, bamfumu babidi ba bena Amore, dishiya dia musulu wa Yordane, ne munuvua bababutule. Patudi bumvue lumu luenu, muoyo mmutupandike; kakuena muntu udi mua kunukimina, bualu [Yehowa Nzambi, NW] wenu ke udi [Nzambi, NW] mu diulu ne panshi pa buloba.” (Yeshuwa 2:10, 11, MMM) Luapolo lua midimu ya bukole ya Yehowa luakasaka Rahaba ne dîku diende bua kulekela Yeriko ne nzambi yende ya dishima bua kutendelela Yehowa pamue ne Izalele. Mbimueneke se: Yehowa wakafila bumanyishi bukole ku butuangaji bua Izalele.​—Yoshua 6:25.

11. Mbujitu kayi buvua nabu baledi buonso bena Izalele pa bidi bitangila bumanyishi?

11 Patshivua bena Izalele mu Ejipitu, Yehowa wakatuma Mozese kudi Farawone ne kuamba ne: “Uye kumonangana ne Farawone. Meme ngudi munemeshe muoyo wende ne wa bena mudimu bende bujitu, bua meme kuenza bishima bianyi munkatshi muabo. Nanku neumone mua kulondela bana bebe ne bikulu bebe mundi muenzele bena Ejipitu, ne bishima bindi muenze mu ditunga diabo, bua numanye ne: Meme ndi [Yehowa, NW].” (Tshimuangi 10:1, 2, MMM) Bena Izalele bena butumike bavua ne bua kulondela bana babu bienzedi bia bukole bia Yehowa. Ku luabu luseke, bana babu bavua ne bua kubilondela babu bana, ne nunku bivua bienjibua ku tshipungu ne ku tshipungu. Nunku, bienzedi bia bukole bia Yehowa bivua ne bua kuvulukibua. Bia muomumue lelu’eu, baledi badi ne bujitu bua kufila bumanyishi kudi bana babu.​—Dutelonome 6:4-7; Nsumuinu 22:6.

12. Mmunyi muvua mabenesha a Yehowa kudi Solomo ne Izalele bumanyishi?

12 Mabenesha mavule a Yehowa kudi Izalele patshivuaye ne lulamatu avua bumanyishi kudi matunga mena mutumba. Anu bu muakamba Mozese kunyima kua dimanyisha mabenesha malaya a Yehowa: “Bantu bonso ba [p]a buloba nebamanye ne, Nuenu nudi nubikidibua ku dina dia Yehowa; bobo nebanutshine.” (Dutelonome 28:10) Bakapesha Solomo meji ne bubanji bua ditabuja diende. Muinshi mua bumfumu buende ditunga diakalubuluka ne diakalabula tshikondo tshile tshia ditalala. Pa bidi bitangila tshikondo atshi tudi tubala ne: ‘Ba mu bisamba bionso bakalua bua kumvua meji a Solomo; ba mu bamfumu ba buloba, pakumvuabo lumu lua meji ende, bakalua.’ (1 Bakelenge 4:25, 29, 30, 34) Uvua mutambe kuenda lumu munkatshi muabu mmukalenge mukaji wa Sheba. Kunyima kua kumona mabenesha a Yehowa kudi ditunga edi ne mukalenge wadi, wakamba ne: ‘Yehowa Nzambi webe, wakasanka bualu buebe bua kukushikika pa nkuasa wende wa butumbi bua wewe kuikala mukalenge ku mpala kua Yehowa Nzambi webe, avudijibue disanka! Bualu bua Nzambi webe wakananga Bena Izalele.’​—2 Kulondolola 9:8.

13. Ntshinyi tshivua mua kuikala bumanyishi bua Izalele bua pa buabu, ne mmunyi mututshidi tububabidila?

13 Mupostolo Paulo wakatela tshivua pamu’apa bumanyishi bua Izalele bua pa buabu. Pa kuyukidilangana ne tshisumbu tshia bena nkristo ku Roma pa bidi bitangila Izalele wa ku mubidi, wakamba ne: “Bakabambika mêyi a tshijila a Nzambi.” (Lomo 3:1, 2, NW) Bituadijile ku Mozese, bamue bena Izalele bena lulamatu bavua benzeja kudi spiritu bua kufunda malu adi atangila malanda a Yehowa ne Izalele, pamue ne mibelu yende, mikenji yende, ne milayi yende. Ku butuangaji bua mifundu eyi baskribe ba kale aba bakafila bumanyishi kudi bipungu bionso bivua ne bua kulua​—pa kusangisha ne tshietu—​se: kudi anu Nzambi umuepele, ne dîna diende didi Yehowa.​—Danyele 12:9; 1 Petelo 1:10-12.

14. Bua tshinyi bamue bavua bafila bumanyishi pa bidi bitangila Yehowa bakakengeshibua?

14 Bia dibungama, pa tshibidilu Izalele wakapanga kuenza midimu ya ditabuja, ne nunku Yehowa uvua ne bua kutuma bantemu kudi ditunga diende nkayende. Bavule ba kudibu bakakengeshibua. Paulo wakamba ne: “bamue kubasekabo kudi bantu, kubakumabo mikaba, bakuabo kubasuikabo nkanu, kubela mu nzubu ya mashika.” (Bena Hebreyi 11:36, MMM) Bavua bushuwa bantemu ba lulamatu! Mmushindupu kayi udibi bia dibungama pa kumona se: makengeshibua abu avua misangu mivule afumina anu kudi bena ditunga disungula dia Yehowa nabu! (Matayo 23:31, 37) Eyowa, mpekatu wa ditunga edi wakatamba kulua munene, ke bua tshinyi mu 607 K.B.B., Yehowa wakenza bua se: bena Babilone babuelakane mu muanda eu bua kubutulabo Yeruzaleme ne ntempelo wende ne kuya ne bapanduki bavule bena Izalele ku bupika. (Yelemiya 20:4; 21:10) Awu uvua ndekelu wa bumanyishi bua ditunga pa bidi bitangila dîna dia Yehowa anyi? Tòo.

Diyobola nzambi

15. Mmunyi muvua bumanyishi bufidibue nansha mu bupika ku Babilone?

15 Nansha mu bupika ku Babilone, bena ditunga edi bena lulamatu kabakelakana bua kufila bumanyishi pa bidi bitangila Bunzambi bua Yehowa ne bukole buende. Tshilejilu, Danyele ne bukitu buonso wakasapula bilota bia Nebukadnezare, kumvuija miaku mifunda pa tshimanu bua Belshazare, ne kubenga bua kutupa ku mikenji kumpala kua Darius mu malu a masambila. Bena Ebelu basatu, pakabengabu kuinamina tshimfuanyi kampanda, bakafila pabu kudi Nebukadnezare bumanyishi bua mpatshi.​—Danyele 3:13-18; 5:13-29; 6:4-27.

16. Mmunyi muakadianjila Yehowa kumanyisha dipingana dia Izalele ku ditunga diende, ne tshipatshila tshia dipingana edi tshivua tshinyi?

16 Kadi, Yehowa wakalongolola bua se: bumanyishi bua ditunga bufidibue tshiakabidi mu buloba bua Izalele. Yehezekele, wakamba milayi munkatshi mua bena Yuda bakuata mu bupika, wakafunda pa dipangadika dia Yehowa pa bidi bitangila ditunga dibutula ne: ‘Nennuvudije ba bungi, nuenu buonso ba mu tshisamba tshia Bena Izalele; misoko neyikale ne bantu, nebibake mu miaba ivua mibutuke.’ (Yehezekele 36:10) Bua tshinyi Yehowa uvua ne bua kuenza nunku? Diambedi bu bumanyishi pa bidi bitangila dîna diende nkayende. Ku butuangaji bua Yehezekele wakamba ne: “Tshiena ngenza malu â bua bualu buenu, nuenu Bena I[z]alele, kadi ndi ngenza bualu bua dina dianyi dia tshijila dinuakanyanga munkatshi mua bisamba abi munuakaya.”​—Yehezekele 36:22; Yelemiya 50:28.

17. Nsombelu uvua tshinyi pakafundibua mêyi a Yeshaya 43:10?

17 Dîba divuaye wamba mulayi wa dipingana dia Izalele umbukila ku bupika mu Babilone ke divua muprofete Yeshaya muenzeja kudi spiritu bua kufunda mêyi a Yeshaya 43:10, pa kuamba ne: Izalele uvua ntemu wa Yehowa, musadidi wende. Mu Yeshaya 43 ne 44, Yehowa mmuleja bu Mufuki, Mufumbi, Nzambi, Munsantu, Mupandishi, Mupikudi, Mukalenge, ne Muenji wa Izalele. (Yeshaya 43:3, 14, 15; 44:2, NW) Dikuatshibua ku bupika dia Izalele diakenzeka bualu misangu ne misangu ditunga edi divua dipanga kumutumbisha mushindu’eu. Kadi, batshivua anu tshisamba tshiende. Yehowa wakabambila ne: “Kutshinyi to, bualu nkadi mukupikule, ndi mukubikile ku dina diebe, udi wanyi meme.” (Yeshaya 43:1, MMM) Bupika bua Izalele ku Babilone buvua ne bua kujika.

18. Mmunyi muvua dipikudibua dia Izalele ku bianza bia Babilone difila tshijadiki tshia se: Yehowa udi Nzambi umuepele mulelela?

18 Bushuwa, Yehowa wakapikula bena Izalele ku bianza bia Babilone ku diyobola nzambi. Wakayobola nzambi ya dishima ya matunga bua kupatulayi bantemu bayi, ne wakateka Izalele bu ntemu wende. (Yeshaya 43:9, 12) Pakapikulaye Izalele, wakafila tshijadiki tshia se: nzambi ya Babilone ivua ya tshianana, ne se: yeye udi Nzambi umuepele mulelela. (Yeshaya 43:14, 15) Bidimu bitue ku 200 kumpala kua bualu ebu, pakatekaye Sirus muena Perse bu musadidi wende bua kupikula bena Yuda, wakafila tshijadiki tshia pa mutu tshia Bunzambi buende. (Yeshaya 44:28) Izalele uvua ne bua kupikudibua. Mbua tshinyi? Yehowa udi umvuija ne: “Bua bobo bale[j]e bonso butumbi buanyi.” (Yeshaya 43:21) Bivua ne bua kupetesha mushindu wa pa mutu bua kufila bumanyishi.

19. Mbumanyishi kayi buakafidibua pakalomba Sirus bena Izalele bua kupinganabu ku Yeruzaleme ne ku bienzedi bia bena Yuda ba lulamatu kunyima kua dipingana adi?

19 Pakakumbana tshikondo etshi, Sirus muena Perse wakatshimuna Babilone anu bu muvuabi badianjila kumanyishibua. Sirus, nansha muvuaye mumpangano, wakamanyisha Bunzambi bua Yehowa pakambilaye bena Yuda bavua mu Babilone mêyi aa: “Muena tshisamba tshiende yonso udi munkatshi muenu, Nzambi wende ikale nende. Aye ku Yeruzaleme, udi ku Yudeya, bua kuasulula nzubu wa Yehowa Nzambi wa Izalele​—udi Nzambi mulelela—​nzubu uvua ku Yeruzaleme.” (Ezela 1:3, NW) Bena Yuda bavule bakandamuna. Bakenza luendu lule batangile ku Buloba Bulaya ne kuibaka tshioshelu pa muaba wa kale wa ntempelo. Nansha muvuaku diteketa mu mikolo ne buluishi bukole, ndekelu wa bionso bakapeta mushindu wa kuibakulula ntempelo ne tshimenga tshia Yeruzaleme. Bionso ebi biakenzeka, anu bu muakamba Yehowa nkayende ne: “ki nku makole a biluilu, ki nku bukole nansha, kadi, nku spiritu [wende].” (Zekâya 4:6, NW) Midimu eyi yakafila tshijadiki tshia pa mutu tshia se: Yehowa udi Nzambi mulelela.

20. Nansha muvua Izalele ne matekete, ntshinyi tshitudi mua kuamba pa difila diabu dia bumanyishi pa bidi bitangila dîna dia Yehowa mu bulongolodi bua kale?

20 Nunku, Yehowa wakatungunuka ne kutumika ne bena Izalele, nansha muvuabu ditunga dikena dipuangane ne imue misangu bantu batomboki, bu ntemu wende. Mu bulongolodi bua kumpala kua Kristo; ditunga adi, ne ntempelo ne buakuidi biadi, divua bu nshindamenu wa pa buloba wa ntendelelu mulelela. Eu yonso udi ubala mu Mifundu ya tshiena-Ebelu pa bidi bitangila bienzedi bia Yehowa bienzela Izalele kêna mua kuikala ne mpata nansha mikese bua se: kudi Nzambi mulelela anu umuepele, ne dîna diende didi Yehowa. (Dutelonome 6:4; Zekâya 14:9) Kadi, bumanyishi butambe bunene buvua ne bua kufidibua pa bidi bitangila dîna dia Yehowa, ne netubikonkonone mu tshiena-bualu tshidi tshilonda.

Utshidi uvuluka anyi?

◻ Mmunyi muakafila Abrahama bumanyishi bua se: Yehowa udi Nzambi mulelela?

◻ Nngikadilu kayi wa pa buende wa Mozese wakamupetesha mushindu wa kuikala ntemu muena lulamatu?

◻ Mmu mishindu kayi muakafila Izalele bumanyishi bua ditunga pa bidi bitangila Yehowa?

◻ Mmunyi muvua dipikudibua dia Izalele ku bianza bia Babilone tshijadiki tshia mudi Yehowa Nzambi umuepele mulelela?

[Tshimfuanyi mu dibeji 10]

Ku ditabuja ne butumike biende, Abrahama wakafila bumanyishi bua pa buabu pa bidi bitangila Bunzambi bua Yehowa

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu