CHIBAABA CHAKUDIZA 41
KAMINA 108 Kukeña kwaNzambi
Kukeña kwaNzambi kwaHaya Nyaaka
“ Musakililenu Yehova, muloña himuwahi; kukeña kwindi kwakashinshi kwahaya nyaaka.”—MAS. 136:1.
TUKUDIZA
Chinalumbululiwu kwiluka chahosha Nsona kutalisha hakukeña kwaYehova chikunateli kutukwasha kubula kuzeya neyi tunakumona kukala.
1-2. Kukalanyi kwamonañawu akaKristu amavulu?
FWIKIJENU watu wudi hakaluñalwiji nawa kudi mpepela yeneni. Mankanda amaneni anakweta kuwatu nawa watu wunakubenkañila. Iwu watu akuwulelula kudi mankanda, chiña hohu neyi kwikala muntu wukuwimika kuzatisha chikuñu chakwimika nachu watu. Ichi chikuñu chikwimika iwu watu nawa hiyakuwulelula hampinji yikudi mpepela yeneniku.
2 Neyi munakuhita mukukala kweneni, hadaha munateli kutiya neyi mudi mukukala kudimu iwu watu. Yitoñojoka yenu yikuhimpika-himpikaña. Lelu mukuhwelela nenu Yehova wayikeña nawa nakuyikwasha, ifuku dinalondelihu mutachika kujinoka neyi chakwila nakumona kukala kumunakuhitamu. (Mas. 10:1; 13:1) Hadaha ibwambu denu nayikundeji nawa munatiyiku chiwahi hanoyu mpinji. (Yish. 17:17; 25:11) Ilaña mukuhita kwampinji, mutachika cheñi kujinoka. Hadaha munatachiki kutoñojoka nenu Yehova naleki kuyakamena. Yumanyi yinateli kuyikwasha kushimata hampinji yimunakumona iku kukala? Dikwila nawu, munateli ñahi kutwalekahu kukuhwelela chikupu nenu Yehova wayikeña nawa wukuyikwashaña?
3. Mazu akwila nawu “kukeña kwakashinshi” atalisha mudihi, kwesekeja nachinashimuniwu haIsamu 31:7 ni 136:1, nawa muloñadi chitukuhoshela netu Yehova diyi wabadika mukumwekesha iku kukeña? (Talenu cheñi mwevulu.)
3 Njila yimu yinateli kuyikwasha kushimata hampinji yimunakumona kukala, hikwanuka kukeña kwaYehova kwakashinshi. (Tañenu Isamu 31:7; 136:1.) Mazu akwila nawu “kukeña kwakashinshi” atalisha kukukeña kwakweni nawa kwabulaña kumana kwadimwekeshelañawu antu. Yehova diyi wabadika mukumwekesha kukeña kwakashinshi. Kafwampi, Bayibolu yamulumbulula nawu “wavulisha kukeña kwakashinshi.” (Kwid. 34:6, 7) Bayibolu yahosha cheñi kutalisha hadi Yehova nawu: “Wamwekeshaña kukeña kwakashinshi kudi antu ejima akutambikaña.” (Mas. 86:5) Toñojokenu mwatalisha awa mazu: Yehova hashiyaña chisayikila ambuñindi ashinshikaku! Kwanuka nenu Yehova washinshika kukuyikwasha kushimata neyi watu wunemikiwu nachikuñu chakwimika nachu watu hampinji yimunakumona kukala kweneni.—Mas. 23:4.
Neyi chikuñu chakwimika nachu watu chichakañeshaña watu kuleluka neyi kudi mpepela yeneni, kukuhwelela chikupu netu Yehova watukeña kukutukwasha kushimata hampinji yitunakumona kukala (Talenu paragilafu 3)
MONENUÑA KUKEÑA KWAYEHOVA NENU HICHUMA CHALEMA CHAMUBAYIBOLU CHITWATACHIKILAÑAHU KUDIZA
4. Shimunenu yuma yalema yamuBayibolu yitwatachikilañahu kudiza, nawa lumbululenu chaleteshaña chibuleña kwikala chaswayi kutuluwañesha.
4 Njila yikwawu yinateli kuyikwasha kushimata hampinji yimunakumona kukala, hikwanuka nenu kukeña kwaYehova hichuma chalema chamuBayibolu chitwatachikilañahu kudiza. Yumanyi yimwatoñojokañahu neyi mutiya mazu akwila nawu “chuma chalema chamuBayibolu chitwatachikilañahu kudiza”? Hadaha mwatoñojokaña hachalala chimwakuhwelela chimwadiza Mwizu daNzambi. Chakutalilahu, mwadiza nenu ijina daNzambi hiYehova, Yesu hiMwana kaNzambi wumu hohu, afu hiyelukahu chuma hela chimuku, nawa nenu heseki hakekala paradisa mwakashakamawu antu haya nyaaka. (Mas. 83:18; Mukwa. 9:5; Yow. 3:16; Chim. 21:3, 4) Chimwetejeli hohu nenu iyi ntañishilu yalala, chadiña chaswayi wanyi kuyiluwañesha. Muloñadi? Muloña mwelukili nenu iyi ntañishilu yashindamena hawunsahu walala. Tuhanjekenu kulonda tumoni kwiluka netu kukeña kwaYehova hichuma chalema chamuBayibolu chitwatachikilañahu kudiza chikunateli kuyikwasha kuleka kujinoka nenu Yehova wayakamenaña wanyi hela kuyimona hampinji yimunakuhita mukukala.
5. Lumbululenu chinateli kutondolwelayi muntu ntañishilu yakutwamba.
5 Chimwatachikili hohu kudiza Bayibolu, yumanyi yayikwashili kutondolwela ntañishilu yakutwamba? Chakadi nikujina, mwelili mwenimu kuhitili mukwesekeja yuma yimwadizili kuchechi kumwayileña nayuma yatañishaña Bayibolu yimwatachikili kudiza. Toñojokenu hanichi chakutalilahu: Twili netu hakusambila mwadizili nenu Yesu diyi Nzambi Wañovu Jejima. Hela chochu, himwadizileña Bayibolu mwadihwili nenu, ‘Komana mwamweni iyi ntañishilu yalala?’ Hanyima yakuwana wunsahu walala wamuNsona, mwakwili nenu inehi. Kuhiñahu mwalekeli kukuhwelela ntañishilu yakutwamba nakutachika kukuhwelela ichi chalala chamuNsona chahosha nawu: Yesu “diyi wedi wayileñaleña yejima,” “[Mwana] kaNzambi wumu [hohu].” (Kol. 1:15; Yow. 3:18) Hela chochu, ntañishilu yakutwamba yinateli ‘kushimata chikupu’ nawa yinateli kukala kuyibalumuna. (2 Kor. 10:4, 5) Ilaña chimwatwesheli kwila mwenimu, himwafuntili cheñi kuntañishilu yimwakuhweleli nawa yimwashili kunyimaku.—Fwili. 3:13.
6. Muloñadi chimwatela kukuhwelela chikupu nenu kukeña kwaYehova “kwakashinshi kwahaya nyaaka”?
6 Munateli kuzatisha njila yoyimu neyi munakukeña kwiluka chatañishaña Bayibolu kutalisha hakukeña kwaYehova. Hampinji yimunakuhita mukukala, neyi mutachika kujinoka neyi chakwila Yehova wayikeña, dihulenu nenu, ‘Komana yitoñojoka yami yidi chiwahi?’ Neyi chalala munakujinoka neyi chakwila Yehova wayikeña, talenu chahosha Isamu 136:1, nsona hanashindameni achinu chibaaba. Muloñadi Yehova chatenenayi kukeña kwindi nindi “kwakashinshi”? Muloñadi nhoshelu yakwila nawu “kukeña kwindi kwakashinshi kwahaya nyaaka” chayifuntisha-funtishilahu mapampa 26 munidi isamu? Neyi chitunahanjekihu dehi, kukeña kwaYehova kwakashinshi kwamwekeshelañayi antu jindi hintañishilu yalema yamuBayibolu, nawa yidi hohamu nantañishilu yikwawu yaMwizu daNzambi yimweteja dehi. Yitoñojoka yakwila nenu Yehova wayimonaña nindi mwalema wanyi hela nenu hayikeñaku, yakutwamba. Kaanenu yitoñojoka yamuchidiwu neyi chochimunateli kukaana chikupu ntañishilu yidi yejima yakutwamba!
7. Shimunenu nsona jimu jinateli kuyikwasha kukuhwelela nenu Yehova wayikeña.
7 MuBayibolu mwekala wunsahu wukwawu wawuvulu wamwekeshaña Yehova chatukeñayi. Chakutalilahu, Yesu wayilejeli akakumulondela nindi: “Enu mwalema kubadika anzwimba amavulu.” (Mat. 10:31) Yehova walejeli antu jindi yomweni nindi: ‘Nakayikolesha, mwamweni, nakayikwasha, chalala nakayikwata nachikasa chami chachidiilu chakuloña.’ (Isa. 41:10) Talenu iyi nyikuku yamazu chiyahosha chakadi kuhita mumbadi. Yesu wahosha wanyi nindi ‘Enu munateli kwikala alema kubadika,’ nawa Yehova wahosha wanyi nindi ‘Nateli kuyikwasha’. Ilaña, ahosha nawu: “Enu mwalema kubadika” nawa nawu ‘Nakayikwasha.’ Neyi mutachika kujinoka neyi chakwila Yehova wayikeña hampinji yimunakumona kukala, nsona jamuchidiwu hijinateli hohu kuyikwasha kutiya nenu Yehova wayikeñaku, ilaña jinateli cheñi kuyikwasha kwiluka chikupu nenu wayikeña. Iji nsona jashindamena hawunsahu walala. Neyi mulombelahu nikutoñojokahu chikupu hanichi chuma, chikuyikwasha kwanuka mazu ekala ha 1 Yowanu 4:16 akwila nawu: “Etu tuneluki nikwiteja kukeña kwatukeñayi Nzambi.”a
8. Chumanyi chimunateli kwila neyi mpinji jikwawu mwajinokaña neyi chakwila Yehova wayikeña?
8 Hanu dinu mukwila ñahi neyi mpinji jikwawu munatwalekihu kujinoka neyi chakwila Yehova wayikeña? Esekejenu chimunakutiya nayuma yimweluka hadi yena. Hitwatela kukuhwelela chitunakutiyaku, muloña kutiya muniyi njila kwashindamena hansañu yalala wanyi, ilaña kukeña kwatukeñayi Yehova kwashindamena hansañu yalala yatudizishaña Bayibolu. Neyi tunakutoñojoka netu Yehova watukeña wanyi, dikwila nawu tunakudiwula chilwilu chindi chalema nankashi, kukeña.—1 Yow. 4:8.
TOÑOJOKENUÑA HAKUKEÑA KWAYIKEÑAYI YEHOVA
9-10. Mazu aYesu akwila nawu “Tata yomwenindi wayikeña enu” ashimunawu haYowanu 16:26, 27, atalisha mudihi? (Talenu cheñi mwevulu.)
9 Tunateli kudizilaku yuma yayivulu hachekala kukeña kwaYehova neyi tutoñojokaña hamazu aYesu alejeliyi akakumulondela nindi: “Tata yomwenindi wayikeña enu.” (Tañenu Yowanu 16:26, 27.) Yesu hahosheli awa mazu kulonda ayitiyishi hohu atumbanji twindi kuwahaku. Kafwampi, nsañu yejima yamwekeshaña nawu hahosheleña hachatiyileñawu hayina mpinjiku. Ilaña, wahosheleña hachuma chambukaku, dikwila nawu kulomba.
10 Yesu wafumini hohu nakuyileja atumbanji twindi nindi atela kulombaña kuhitila mudi yena bayi kudi yenaku. (Yow. 16:23, 24) Ateleleli kwiluka chumichi muloña chadiña chalema. Hanyima yakumusañula, hadaha atumbanji akeñeleña kulomba kudi Yesu. Hekwawu chuma chaletesheli muloña Yesu wadiña ibwambu dawu. Atela atoñojokeleña nawu kukeña kwayikeñeliyi kwadi kumuletesha yatiyi kulomba kwawu nawa yamulejimu Tata yindi yuma yakeñeleñawu. Hela chochu, Yesu wahosheli nindi hiyatela kutoñojoka muniyi njilaku. Muloñadi? Muloña wayilejeli nindi: “Tata yomwenindi wayikeña enu.” Ichi chikuma chekala hakachi kayuma yalema yamuBayibolu yitwatachikilañahu kudiza yahosha hakulomba. Talenu iyi nsañu chiyinayikundami ninenu: Kuhitila mukudiza Bayibolu munamwiluki Yesu nikumukeña (Yow. 14:21) Ilaña, neyi chelileña atumbanji akusambila, munateli kulomba kudi Nzambi nakukasunuka nakwiluka nenu yena “yomwenindi wayikeña enu.” Mwamwekeshaña nenu mwakuhwelela awa mazu mpinji yejima yimwalombaña kudi Yehova.—1 Yow. 5:14.
Munateli kulomba nakukasunuka kudi Yehova nakwiluka nenu yena “yomwenindi wayikeña enu” (Talenu maparagilafu 9-10)b
ILUKENU YUMA YALETESHAÑA MUJINOKEÑA
11. Muloñadi Satana chikutiyilayi kuwaha neyi tunakujinoka neyi chakwila Yehova watukeña?
11 Chumanyi chaleteshaña tujinokeña neyi chakwila Yehova watukeña? Munateli kwakula nenu Satana diyi, eña diyi, ilaña bayi neyi mpinji yejimaku. Diyabolu ‘nakukeña nindi atwidi,’ nawa wukutiya kuwaha neyi tutachika kujinoka netu Yehova watukeña. (1 Pet. 5:8) Kafwampi, kukeña dikwamuletesheli Yehova ahani ifutu danyiloña, chuma chakeñañayi Satana nindi tutoñojokeña netu hitunashikilimu kuchitambwilaku. (Heb. 2:9) Hanu dinu hinyi wazañalalaña neyi tutachika kujinoka netu Yehova watukeña? Satana diyi. Nawa hinyi wukuzañalala neyi tuleka kumukalakela Yehova hampinji yitunakumona kukala? Satana diyi. Satana wakeñaña tutoñojokeña netu Yehova watukeña wanyi. Ilaña, diimu wanyi. Yena diyi abula kukeñawu kudi Yehova. Hela chochu, mukafuta kindi kamu ‘hatufuta’ twazatishañayi nankashi wafwilaña atukojeji tutoñojokeña netu iyetu abula kukeñawu kudi Yehova nawa akaanayi. (Efwe. 6:11) Neyi twiluka yuma yinakukeña chilumbu chetu kwila, tukudiloñesha chikupu ‘kudikaña naDiyabolu.’—Yak. 4:7.
12-13. Nshidi yitwaswana yinateli kutukojeja ñahi kujinoka neyi chakwila Yehova watukeña?
12 Kudi chuma chikwawu chaleteshaña tujinokeña neyi chakwila Yehova watukeña. Hichumanyi chenochu? Hinshidi yitwaswana. (Mas. 51:5; Rom. 5:12) Nshidi yamwaambula muntu kudi Nleñi yindi. Yakisañana cheñi yitoñojoka yindi, muchima nimujimba windi.
13 Nshidi yinaluwañeshi yitoñojoka yetu nankashi, yatuleteshaña tudinkeñamu nyiloña, kusweja kwakama, kudimona neyi twashikilamu wanyi nikutiya nsonyi. Tunateli kutiya muniyi njila neyi tukoña nshidi. Ilaña iyi yitoñojoka yinateli cheñi kusefuka muloña wakwila twatwalekañahu kwanuka netu twawanina wanyi, chuma chaambuka nachayileñeliyi Nzambi antu hakusambila nindi akekaleña. (Rom. 8:20, 21) Neyi motoka yidi nakafumbu kapompoloka chiyinateli kukañanya kwenda chiwahi kwesekeja nanochu chayituñiliwu, ninetu antu muloña wakubula kuwanina, hitunateli kuzata kwesekeja nachatuleñeliwu nawu tuzateñaku. Dichi, twatela kuhayama wanyi neyi mpinji jikwawu tutachika kujinoka neyi chakwila Yehova watukeña hela nehi. Neyi tutachika kutoñojoka muniyi njila, twatela kwanuka netu Yehova “[hiNzambi] wabadika nawa wakutiyisha woma chikupu . . . wamwekeshaña kukeña kwakashinshi kudi antu [amukeña] nawa ahembaña nshimbi [jindi].”—Nehe. 1:5.
14. Kutoñojoka hefutu danyiloña kunateli kutukwasha ñahi kushinda yitoñojoka yakwila nawu Yehova kwila atukeña nehi? (ARoma 5:8) (Talenu cheñi chikasha chinakwila nawu “Ikalenu Asoñama ‘naÑovu Yakudimbana Yekala naNshidi.’”)
14 Eña, mpinji jikwawu tunateli kutoñojoka netu twashikilamu wanyi kutumwekeshela kukeña kudi Yehova. Nawa kuhosha hohu chalala twashikilamu wanyi kutumwekeshela iku kukeña, dichaletesha kukeña kwindi kwikali kwabadika. Yehova hatumwekeshelaña kukeña muloña wayuma yitwamwililañaku. Hela chochu, ifutu danyiloña dabutaña hanshidi jetu nawa Yehova washaku iyi ntanjikilu muloña watukeña. (1 Yow. 4:10) Anukenu cheñi nenu Yesu wenjili nakwamwina akanshidi, bayi antu awaninaku. (Tañenu ARoma 5:8.) Kwosi niwumu hakachi ketu wunateli kwila yuma munjila yawaninaku, nawa Yehova hakeñaña nindi twileña yuma muniyi njilaku. Neyi twiluka netu nshidi yitwaswana yinateli kutuletesha kutachika kujinoka netu Yehova watukeña, dihu dinu hitukufwilaña chikupu kushinda iyi yitoñojoka yatama.—Rom. 7:24, 25.
FUUKULENU KUTWALEKAHU KWIKALA ASHINSHIKA
15-16. Neyi tutwalekahu kwikala ashinshika kudi Yehova, chumanyi chitwatela kukuhwelela, nawa muloñadi? (2 Samweli 22:26)
15 Yehova wakeñaña nindi tufuukuleña chiwahi kuhitila “[mukukakela] kudi yena.” (Kuhit. 30:19, 20) Neyi twilaña mwenimu, tukukuhwelela netu wukwikalaña washinshika kudi etu. (Tañenu 2 Samweli 22:26.) Neyi tutwalekahu kwikala ashinshika kudi Yehova, tukukuhwelela netu wukutukwashaña neyi tumona kukala muchihandilu chetu.
16 Neyi chitunahanjekihu muchinu chibaaba, kudi yuma yayivulu yikutukwasha kushimata neyi watu wunemikiwu nachikuñu chakwimika nachu watu hampinji yitunakumona kukala. Tweluka netu Yehova watukeña nawa wukutukwashaña. Ichi dichatañishaña Bayibolu. Neyi tutachika kujinoka netu Yehova watukeña, twatela kwanuka yuma yitweluka hachekala kukeña kwaYehova chatela tusheña maana hachitunakutiya hanoyu mpinji. Tutwalekenuhu kukuhwelela chalala chashindamena haBayibolu chakwila nawu kukeña kwakashinshi kwaYehova kwahaya nyaaka.
KAMINA 159 Mulemeshenu Yehova
a Nsona jikwawu jahosha haniyi nsañu hiKuhituluka 31:8, Isamu 94:14 niIsaya 49:15.
b KULUMBULULA MWEVULU: Manakwetu nakulomba nindi amukwashi kwakamena chiwahi ñodindi wakata, kwiluka chakuzatisha chiwahi mali akwetiyi nichakudizisha mwanawu wamumbanda kulonda amukeñi Yehova.