April

Dibed ni ikalo e tem moro maduong’? Samoro ng’ato e kanyaklau ochwanyi. (Jak. 3:2) Kata, samoro joskul weteni kata jotich weteni jari nikech itiyo ne Jehova. (1 Pet. 4:3, 4) Kata, samoro joodu tami dhi e chokruoge mag kanyakla kata e tij lendo. (Mat. 10:35, 36) Ka di po ni tem mikaloe en maduong’ ahinya, chunyi nyalo jok ma iwe tiyo ne Jehova. Kata kamano, bed gadier ni Jehova biro miyi rieko kod teko mar nyagruok gi tem moro amora minyalo romogo. E Muma, Jehova nyisowa kaka jotichne morem nonyagore gi tembe ma ne giromogo. Nikech ang’o? Notimo kamano mondo wayud puonj kuom ranyisigi. Mano e gima Jehova notayo jaote Paulo mondo ondiki. Sama wasomo weche e wi jotich Jehova machon-go, wayudo hoch kendo wabedo gi geno. Kata kamano, sama wasomo wechego, dwarore ni watim gik mamoko momedore moloyo mana somogi. Nyaka wayie mondo Muma ochik pachwa kod chunywa. w21.03 14 ¶1-2

Be inenoga joma iyalonegi wach maber kaka cham moseikore ne keyo? Ka en kamano, nitie gik moko adek ma ibiro timo. Mokwongo, ibiro yalo wach maber gi kinda. Kinde mag keyo chuokga, omiyo, ongega ketho sa. Mar ariyo, ibiro bedo ma mor sama ineno kaka ji rwako wach maber milandonegi. Muma wacho niya: “Ji mor e ndalo keyo.” (Isa. 9:3) Mar adek, ibiro neno ng’ato ka ng’ato milendone kaka ng’at ma nyalo bedo japuonjre Yesu, kendo mano biro miyo ilendne e yo ma chopo e chunye. Jolup Yesu samoro ne nyalo ng’ado e pachgi ni Jo-Samaria ne ok nyal bedo jopuonjre Yesu. Yesu to ne nigi paro mopogore. En nonenogi kaka joma ne nyalo bedo jopuonjrene. Mano e paro monego wabedgo kuom joma ni e alworawa. Jaote Paulo noketonwa ranyisi maber e wachno. Nofwenyo puonj ma joma ne olendonegi noyiego, nong’eyo gik ma ne morogi, kendo nonenogi ka joma nyalo bedo jopuonjre Yesu. w20.04 8-9 ¶3-4

Kar ng’ado bura mapiyo sama joweteni otimo gimoro, tem matek mondo ing’e kaka giwinjo e chunygi. Jehova kende e ma ong’eyo kaka ng’ato ka ng’ato kuomwa winjo e chunye. Omiyo, kwaye mondo okonyi neno jomoko kaka onenogi, kod kaka inyalo kechogi. Ok inyal ng’eyo ni en owadwa mane kata nyaminwa mane ma biro dwarore ni ikech. Giduto gikalo e chandruoge kaka ma Jona, Elija, Hagar, kod Lut nokaloe. Moko kuom chandruogego gin e ma gikelo kuomgi giwegi. To kiwacho awacha adier, waduto wasegatimo gik moko ma okelonwa chandruok wawegi. Donge mano nyiso ni en gima kare ni Jehova nyisowa ni wakech jowetewa? (1 Pet. 3:8) Sama waluwo kaka Jehova chikowa, wajiwo kue kod winjruok ma wan-go kaka owete gi nyimine e piny ngima. Omiyo, samoro amora ma wan gi Jokristo wetewa, wang’aduru e chunywa ni wabiro dhi nyime chikonegi itwa adimba, temo ng’eyogi maber, kendo kechogi. w20.04 18-19 ¶15-17

Yesu noketonwa ranyisi maber mogik e luwo chike Jehova. Omiyo, achiel kuom yore madongo ma wanyisogo ni wamako chike Jehova en luwo ondamo mag Yesu machiegni kaka nyalore. (Joh. 8:29) Mondo wadhi nyime wuotho e adiera, nyaka wabed gadier chuth ni Jehova e Nyasaye ma puonjowa adiera, kendo ni gimoro amora monyisowa e Muma en adier. Bende, nyaka wabed gadier chuth ni Yesu e Mesia ma nosingi. E kindewagi, ji mang’eny keto kiawa ka be oseket Yesu obedo Ruoth e Pinyruodh Nyasaye. Johana nowacho ni ne nitie “jowuond mang’eny” ma ne nyalo wuondo joma ne ok oikore siro adiera ma ne ging’eyo e wi Jehova gi Yesu. (2 Joh. 7-11) Nondiko kama: “Jamiriambo en ng’a, ka ok mana jal ma kwer ni Yesu ok en Kristo?” (1 Joh. 2:22) Ka ok wadwar ni owuondwa, nyaka wapuonjre Wach Nyasaye adimba. Mano kende e yo ma wanyalo ng’eyogo Jehova kod Yesu. (Joh. 17:3) To mano e ka wabiro bedo gadier ni wawuotho e adiera. w20.07 21 ¶4-5

Achiel kuom gik ma wanyalo timo mondo kik wachwany joma waringogo en yie winjo pachgi, ma ok warido ni dwachwa e ma nyaka giluw seche te. (Rumi 14:19-21; 1 Kor. 8:9, 13) Mae to wapogoree gi jong’wech ma jong’wech ma ng’ato ka ng’ato kuomgi dwaro ni en kende e moyud mich. Dwachgi e ma giketo motelo. Omiyo, ng’ato nyalo larore gi jowetene mondo en e motel. Mopogore kodgi, wan ok wapiem gi jowetewa. (Gal. 5:26; 6:4) Gombowa maduong’ en konyo ji mang’eny kaka nyalore mondo ginan kodwa e ng’wech nyaka giko kendo wayud mich kanyachiel kodgi. Nikech mano, watemo ahinya mondo waluw puonj ma wacho niya: “Kik ung’i mana gik ma kelonu ber un uwegi, to ung’i bende gik ma kelo ber ne jomamoko.” (Fil. 2:4) E ng’wejwa mar ngima, Jehova oiko ne ng’ato ang’ata motieko ng’wech mich, ma en ngima mochwere e polo kata e paradiso e piny. w20.04 28 ¶10; 29 ¶12

Jokristo tara gi tara moriwo chwo kod mon biro tony ma gidonj e piny manyien. Joma biro tonygo biro neno kiloyo tho e yo machielo kendo​—ginine kichiero ji tara gi tara ma notho e kinde machon. Parie kaka kinde ma kamago nobed kinde mag mor mogundho! (Tich 24:15) Kae to joma biro siko komakore gi Jehova ok nochak otho nikech richo mar Adam. Gibiro dak nyaka chieng’. Jakristo moro amora ma pod ngima onego obed ma mor nikech adiera ma wan-go e wi chier ma Paulo nondiko ne Jo-Korintho. Wan gi gik mang’eny momiyo wayie gi wach ma Paulo nowacho ni wadhi nyime bedo “modich e tij Ruoth.” (1 Kor. 15:58) Ka watimo duto ma wanyalo e tijni, to mano biro miyo wabed gi geno ma jaber mar kinde ma biro. Ngima e piny manyien nobed mamit moloyo kaka waseparoga. E kindeno, wanane gadier ni kinda ma ne watimo ne ok odhi nono. w20.12 13 ¶16-17

Nitie wach moro ma Ezekiel nokoro ma konyowa ng’eyo gima nyalo timore e ndalo mogik ogik mag ruoth ma nyandwat kod ruoth ma milambo. Ka Ezekiel 38:10-23; Daniel 2:43-45; 11:44–12:1; kod Fweny 16:13-16, 21 wuoyo kuom kinde machal kendo weche machal, wanyalo geno ni gik ma luwogi biro timore. Kinde moko bang’ ka masira maduong’ osechakore, “ruodhi mag piny mangima” biro riwore. (Fwe. 16:13, 14) Sama giriworeno e ma gibiro bedoe “Gog mar piny Magog.” (Eze. 38:2) Gibiro monjo jo Nyasaye ka gigeno tiekogi chuth. E weche ma Johana nokoro e wi kindeno, noneno kite mag pe madongo ka lwar kuom wasik Nyasaye. Nyalo bedo ni kite mag pe madongogo biro bedo ote mag kum ma jotich Jehova biro lando e kindego, to mano e ma biro wang’o i Gog mar Magog ma chwale mondo omonj jotich Nyasaye kodwaro tiekogi giduto e pinyni.​—Fwe. 16:21. w20.05 15 ¶13-14

Roho maler mar Nyasaye en mich ma onego wamor-go. Wanyalo medo nyiso ni wamor gi mich mar roho maler ka waparo gik ma roho osetimo e kindewagi. Ka ne Yesu pok odok e polo, nonyiso jopuonjrene niya: “Ubiro yudo teko ka roho maler obiro kuomu, mi unubed jonenona . . . nyaka kuonde maboyo mogik e tung’ piny.” (Tich 1:8) Roho maler osemiyo ochok jotich Jehova ma kwan-gi okalo milion aboro gi nus e piny ngima. Bende, wamor bedo gi kue e kindwa kaka owete nikech roho maler osekonywa nyago kido mabeyo kaka hera, mor, kuwe, horuok, ng’wono, ber, yie, muolo, kod ritruok. Kidogo e ma iluongo ni “olembe ma roho nyago.” (Gal. 5:22, 23) To mano kaka roho maler en mich maber miwuoro! w20.05 28 ¶10; 29 ¶13

Nitie gik mang’eny ma miyo wanyalo wacho ni joma biro romo ne wedegi gi osiepegi mochier biro ng’eyogi. Kuom ranyisi, ka luwore gi chier ma nosetimore kinde mokalo, nenore ni Jehova biro miyo joma ochier del ma chal gi ma ne gin-go, kendo gibiro wuoyo kaka ne giwuoyoga ka ne pok githo; bende, gibiro paro mana kaka ne giparoga. Par ni Yesu nopimo tho gi nindo, kendo nopimo chier gi chiewo. (Mat. 9:18, 24; Joh. 11:11-13) Sama ng’ato ochiewo koa e nindo, donge ochaloga mana kaka nochal ka pok nochako nindo? To be pache lokorega nikech koro oa nindo? Par ane ranyisi mar Lazaro. Odiechienge ang’wen nosekalo nyaka notho, kendo ringrene nosechako tow. To ka Yesu nochiere, nyiminene nong’eye mayot, kendo en be nong’eyogi.​—Joh. 11:38-44; 12:1, 2. w20.08 14 ¶3; 16 ¶8

Nitie yore moko ma Jokristo mowal kod rombe mamoko chalree. Kuom ranyisi, Jehova oherogi giduto. Bende, giduto gin gi nengo machal e nyim Jehova, to mano en nikech notiyo gi nengo achiel, tiende ni, ngima mar Wuode mondo ong’iewgo Jokristo mowal kaachiel gi rombe mamoko. Pogruok mantie e kind grube ariyogo en mana geno ma gin-go. Joma ni e grube ariyogo duto nyaka sik komakore gi Kristo kod Nyasaye. (Zab. 31:23) Par bende ni roho maler mar Nyasaye tiyo kuomwa waduto e yo ma chalre. Mano tiende ni Jehova nyalo miyo ng’ato ang’ata rohone maler, bed ni owale kata ok owale. Jehova osemiyo moro ka moro kuom jotichne geno ma jaber mar kinde ma biro. (Jer. 29:11) Rapar mar tho Yesu miyo ng’ato ka ng’ato kuomwa thuolo mar pako Jehova kod Kristo nikech gima gisetimonwa mondo wayud ngima ma onge giko​—ngima ma nyaka chieng’! Onge kiawa ni Rapar en nyasi makende ma miyoga Jokristo duto thuolo makende mar romo kanyachiel higa ka higa. w21.01 18 ¶16; 19 ¶19

Thoth joma dhiga e Rapar nigi geno mar dak e piny. Kare, ang’o momiyo gibiroga e Rapar? Inyalo pimgi gi joma dhiga e arus. Joma dhiga e arus timoga kamano nikech gihero joma kendorego kendo de gigomb riwogi lwedo. Kamano bende, rombe mamoko dhiga e Rapar nikech gihero Kristo kod Jokristo mowal kendo giriwogi lwedo. Bende, rombe mamoko dhiga e Rapar mondo ginyisgo ni gigoyo erokamano ne misango mar rawar ma miyogi thuolo mar dak nyaka chieng’ e piny ka. Gima chielo momiyo rombe mamoko dhiga e Rapar en nikech giluwo chik ma Yesu nomiyogi. Ka Yesu nochako nyasi makendeno gi jootene ma nomakore kode, nowachonegi kama: “Sikuru ka utimo ma mondo uparago.” (1 Kor. 11:23-26) Omiyo, gibiro dhi nyime timo Rapar, tek mana ni pod nitie Jokristo mowal e piny ka. w21.01 17-18 ¶13-14

Hera madier nyaka nyis gi tim. (Pim gi Jakobo 2:17, 26.) Kuom ranyisi, Jehova oherowa ahinya. (1 Joh. 4:19) Kendo wang’eyo mano kokalo kuom weche mabeyo mondikonwa e Muma. (Zab. 25:10; Rumi 8:38, 39) Kata kamano, wan gadier ni Jehova oherowa ok nikech weche mosenyisowa kende, to bende ka luwore gi gik mosetimonwa. Jehova noyie mondo Wuode ma nohero ahinya osandre kendo othonwa. (Joh. 3:16) Donge mano miyo wabedo gadiera chuth ni Jehova oherowa? Wanyiso ni wahero Jehova gi Yesu sama waluwo chike ma gimiyowa. (Joh. 14:15; 1 Joh. 5:3) Yesu nonyisowa achiel kachiel ni waherre. (Joh. 13:34, 35) Ok onego wawach awacha ne owetewa gi nyiminewa ni waherogi kae to waweyo gi kanyo, to onego wanyis herano kokalo kuom timbewa bende.​—1 Joh. 3:18 w21.01 9 ¶6; 10 ¶8

Joma owal gi roho nigi geno mar dhi dak gi Yesu e polo ka gilocho kode e Pinyruodh Nyasaye. Gibiro neno Yesu wang’ gi wang’, goyo kode mbaka, kendo budho kode. (Joh. 14:2, 3) Joma biro dak e piny bende biro neno ka Yesu timo gik ma nyiso ni oherogi. Kata obedo ni ok gibi neno Yesu wang’ gi wang’, osiep ma ni e kindgi kode biro siko ka medo bedo motegno sama giyudo pok ma Jehova gi Yesu biro miyogi. (Isa. 9:6, 7) Sama wayie bedo osiepe Yesu, wayudo gueth mang’eny. Kuom ranyisi, waneno kaka osirowa sani kendo otimo gik ma nyiso ni oherowa. Wayudo thuolo mar dak nyaka chieng’. To maduong’ moloyo, osiep ma ni e kindwa gi Yesu miyo wabedo osiepe Jehova Wuon-gi. To mano kaka bedo osiepe Yesu en dhialro makende! w20.04 25 ¶15-16

Jaote Paulo nondiko wechego ne Jokristo mowal ma ne ni Korintho, ma ne nigi geno ni idhi chiergi mondo gidhi e polo. Jokristogo ‘osepwodh e winjruok achiel gi Kristo Yesu, kendo oseluonggi mondo gibed jo maler.’ Paulo nowuoyo bende e wi “jo ma nonindo e tho ka gin e winjruok achiel gi Kristo.” (1 Kor. 1:2; 15:18; 2 Kor. 5:17) E barua moro machielo ma nondiko, nowacho ni joma ‘oseriwore gi Yesu e thone, biro riwore kode e chierne bende.’ (Rumi 6:3-5) Yesu nochier e del mar roho kendo nodhi e polo. Mano be e gima timore ne joma ni “e winjruok achiel gi Kristo,” ma gin Jokristo duto mowal. Paulo nondiko ni Kristo nochier kaka “nyak mokwongo kuom jo mosenindo e tho.” (1 Kor. 15:20) Yesu e ng’at mokwongo ma nochier moa kuom jomotho ka en gi del mar roho, kendo ma noyudo ngima mochwere. w20.12 5-6 ¶15-16

Jokristo mowal ma tieko wuodhgi e kindegi, ichiero gikanyono mondo gidhi e polo. Mano luwore gi weche ma jaote Paulo nowacho e 1 Jo-Korintho 15:51, 52. Bang’ kosechier owete Kristogo, gibiro bedo ma mor gadier. Muma nyisowa tich ma joma ibiro ‘lok mapiyo ka diemo wang’go’ biro timo. Yesu wachonegi niya: “Ng’at ma olocho kendo ma oluwo timbena nyaka giko, abiro miye teko mar locho e wi ogendni, kendo jalo biro bedo jakwadh oganda kotiyo gi luth mar chuma, mi enotogi matindo tindo ka gik mochue gi lowo, mana kaka an bende aseyudo teko koa kuom Wuora.”​—Fwe. 2:26, 27. w20.12 12 ¶14-15

Kuom luongo Yesu ni “nyak mokwongo,” jaote Paulo ne nyiso ni nitie jomamoko ma bende ne idhi chier ma yud ngima e polo. Joote Yesu kaachiel gi jomamoko ma ni “e winjruok achiel gi Kristo” ne dhi luwo Yesu. (1 Kor. 15:18) Gin bende bang’e ne idhi chiergi kaka nochier Yesu, kendo ne gidhi dhi e polo. Joma ne ni “e winjruok achiel gi Kristo” ma ne nigi geno mar dhi e polo, ne pok ochier e kinde ma Paulo ne ondiko ne Jo-Korintho. Mano nyiso ni chier ma Paulo ne wuoyoe ne dhi timore e kinde ma biro. Nowacho ni ne idhi chiergi ‘kaluwore gi kar ng’ato ka ng’ato, ka Kristo e nyak mokwongo, to bang’ mano, jo ma gin mag Kristo e ndalo ma biro yudo ka entie.’ (1 Kor. 15:23; 1 The. 4:15, 16) Wadak e kinde ma ne okor ni dhi yudo ka Yesu ‘nitie.’ Kuom mano, joote kaachiel gi Jokristo ma nowal gi roho kendo ma nosetho, ne nyaka rit kinde ma Yesu ne dhi bedo e loch e ka giyud pokgi mar dhi e polo kendo ‘riwore gi Yesu e chierne.’​—Rumi 6:5. w20.12 5 ¶12; 6 ¶16-17

Jaote Paulo ne wuoyo e wi joma ichiero gi del mar roho, tiende ni, “del mar polo.” (1 Kor. 15:43, 44) Ka ne Yesu nie piny ka, ne en gi del mar ringruok, to ka ne ochiere, nomiye “del mar polo ma chiwo ngima,” kae to odhi e polo. E yo ma kamano, Jokristo mowal bende ibiro chier gi del mar roho. Paulo lero wachno niya: “Mana kaka wasebedo e kit jal mochue gi buru, wanabed bende e kit jalo moa e polo.” (1 Kor. 15:45-49) Ng’e ni ne ok ochier Yesu ka en gi del mar ringruok. Paulo nolero wachno kowacho ni “ringruok gi remo ok nyal yudo pok e Pinyruodh Nyasaye” e polo. (1 Kor. 15:50) Joote Yesu kaachiel gi Jokristo mamoko mowal ok nyal chier mondo gidhi e polo ka pod gin gi del mar ringruok gi remo ma en gima tow. w20.12 10-11 ¶10-12

Nyasaye notayo moko kuom jopuonjre Yesu mondo ondik weche moko e wi chier mar joma biro dhi e polo. Jaote Johana nondiko niya: “Sani koro wan nyithind Nyasaye, kata kamano, pok oelnwa maler gino ma wanabed. Wang’eyo ni e kinde mar fwenyruokne, wanabed ma chal kode.” (1 Joh. 3:2) Kuom mano, Jokristo mowal ok ong’eyo kaka gibiro chalo bang’ kosechiergi gi del mar roho. Gima ging’eyo en ni gibiro neno Jehova e kinde ma obiro miyogie pokgi. Muma nyisowa weche moko e wi wachno. Jokristo mowalgo biro bedo gi Yesu e kinde ma obiro goloe “loje, gi telo, kod teko duto.” Mano oriwo ‘jasigu mogik ma ibiro tiek ma en tho.’ Gikone, Yesu, kaachiel gi joloch wetene, biro dwoko ne Jehova gik moko duto. (1 Kor. 15:24-28) To mano kaka kindeno nobed kinde ma jaber! w20.12 8 ¶2

Jokristo duto momakore gi Nyasaye ma ok bi dhi e polo bende nigi geno mar chier. Muma wacho ni jaote Paulo kaachiel gi jomamoko ma nigi geno mar dhi e polo ne idhi chier a “kuom jo motho e chier motelo.” (Fil. 3:11) Donge mano nyiso ni nitie chier machielo ma ne dhi luwo? Wachno otudore gi gima Ayub ne owacho ni ne dhi timorene kinde ma biro. (Ayub 14:15) “Jo ma gin mag Kristo e ndalo ma biro yudo ka entie” biro bedo gi Yesu e polo sama obiro tieko loje, telo kod teko duto mag dhano. Kae to “jasigu mogik ma ibiro tiek en tho.” Mano nyiso ni joma ibiro chier mondo odhi e polo ok bi tho kendo nikech richo ma ne giyudo koa kuom Adam. (1 Kor. 15:24-26) Joma biro dak e piny ka be nyalo bedo gi geno, ka luwore gi weche ma Paulo nowacho ma yudore e ndiko ma kawuono. En adier ni onge ng’at ma ok kare ma nyalo dhi e polo. Omiyo, Paulo ne wuoyo e wi chier ma ne dhi timore e piny ka. w20.12 6-7 ¶18-19

Seche moko pod wanyaloga penjore ni, ‘Anyalo ng’eyo nade kuom adier ni Jehova pok ojok koda?’ Sama ipenjori penjono, mano nyiso ni ing’eyo ni Jehova nyalo ng’wononi. Higni mathoth mosekalo, gaset moro mar The Watchtower nowacho niya: “Nyalo bedo ni seche moko iyudo ka weyo tim moro marach otami. . . . Kik ipar ni isetimo richo ma koro ok nyal ng’wonni. Mano e kaka Satan dwaro ni iwinj e chunyi. Nikech iwinjoga marach sama itimo richo, mano nyiso ni in-gi chuny maber kendo Jehova biro ng’wononi. Kik chunyi jogi, kendo kwa Jehova kibolori mondo okonyi rieyo yoreni kendo bedo gi chuny maler.” Ka ne pok obedo Jakristo, jaote Paulo notimo richo moko madongo e ngimane. Paulo pod ne nyalo paro richogo. (1 Tim. 1:12-15) Kata kamano, noyie ni misango mar rawar ne nyalo miyo ong’wonne. Kuom mano, ne ok oweyo mondo chunye ochande e wi richo ma notimo chon kendo nodhi nyime keto pache kuom timo duto monyalo mondo omor Jehova. w20.11 27 ¶14; 29 ¶17

Satan temowaga kotiyo gi yore mang’eny mondo watim richo. Watimoga nang’o sama otemowa? Yot ahinya paro ni gimoro ok rach ahinya, kata ni gino ok nyal hinyowa. Kuom ranyisi, wanyalo wacho ni: ‘Gini ok nyal miyo ogola oko mar kanyakla, omiyo, ok en gima lich ahinya.’ Paro ma kamano en paro mobam. Nyalo bedo maber ka wapenjore penjo kaka: ‘Dibed ni Satan tiyo gi yorni mondo omona lamo Jehova gi chuny achiel? Ka aweyo mondo gombo maricho oyondha, donge mano biro ketho nying Jehova? Be okang’ ma adwa kawoni biro miyo amed sudo machiegni gi Jehova, koso obiro keta mabor kode?’ Paro matut kuom penjo kaka mago nyalo konyowa. Onego wakwa Jehova rieko sama wanonore gi penjogo, mondo kik wawuondre. Timo kamano biro konyowa ahinya. Bende, onyalo konyowa chung’ motegno mana kaka Yesu ma nonyiso Jatem niya: “Dhi Kucha Satan!” (Mat. 4:10) Par wachni: Chuny mopogore ok nyal konyo ng’ato e yo moro amora. w20.06 12-13 ¶16-17

Wabolorega ne Jehova kendo waluwo chikene nikech wan gadier chuth ni kinde duto odwaronwa mana ber lilo. (Efe. 4:22-24) Bolruok miyo waketo dwach Jehova obed motelo ne dwachwa kendo waneno ni jomamoko oloyowa gi ber. Mano miyo wabedo gi winjruok maber e kindwa gi Jehova kod e kindwa gi Jokristo wetewa. (Fil. 2:3) Ka ok watang’, wanyalo po ka wachako kopo jopiny ma nigi sunga kendo moherore giwegi. Nenore ni Jokristo moko ma nodak e ndalo jaote Paulo nosedonjo e obadhono. Wanyalo neno mano e weche ma Paulo nondiko ne Jokristo ma ne ni Rumi niya: “Awacho ne ji duto manie kindu kanyo ni, kik ng’ato opar ni olong’o moloyo kaka ochal, to mondo opar e yo ma miyo obedo gi paro malong’o.” Weche Paulogo nyiso ni ok rach ka ng’ato oparo kaka ochal. Kata kamano, bolruok onego omi kik wating’re malo kata paro ni walong’o ahinya moloyo kaka wachal. w20.07 2 ¶1-2

E ndalo Ruoth Asa, kinde mag kue nochopo e gikone. Jolweny ma romo milion achiel nobiro monjogi kowuok e piny Ethiopia. Zera jatend jolwenygo ne ni gadier ni ne gidhi loyo piny Juda. Kata kamano, Asa nogeno mana kuom Jehova to ok kuom kwan mar jolweny ma ne en-go. Asa nolemo kowacho niya: “A Jehova Nyasachwa, konywa nikech in e ma wageno kuomi, kendo wabiro kedo gi ogandani e nyingi.” (2 We. 14:11) Kata obedo ni jolweny mag Ethiopiago nohingo mag Asa chiegni nyadiriyo, Asa ne ni gadier ni Jehova nigi teko kod nyalo mar reso joge. To mano e gima notimore. Jehova nokonye moloyo jogo. (2 We. 14:8-13) Kata obedo ni ok dwang’e ni weche biro chalo nade ne ng’ato ka ng’ato kuomwa e kinde ma biro, gima wan-go gadier en ni kue ma jotich Nyasaye nigo e kinde moro amora gikone rumoga. Yesu nowacho ni e ndalo mag giko, ogendni ne dhi sin gi jopuonjrene.​—Mat. 24:9. w20.09 17-18 ¶14-16

Onge ng’ato kuomwa ma morga sama iyanye. Kata kamano, ka po ni jowasikwa oyanyowa mi waketo pachwa ahinya e weche malit ma giwachogo, chunywa nyalo nyosore. (Nge. 24:10) Omiyo, onego watim ang’o sama jowasigu yanyowa? Mana kaka jaote Paulo, onego ‘wabed mamor e ayany.’ Nikech ang’o? En nikech ayany kod akwede nyiso ni wan jopuonjre madier mag Yesu. (1 Pet. 4:14) Yesu nowacho ni ne idhi sand jolupne. (Joh. 15:18-20) To mano e gima ne otimore e kinde Jokristo mokwongo. E kindego, joma ne luwo puonj mag Jo-Grik ne neno Jokristo kaka joma ofuwo kendo ma nyap. Jo-Yahudi to ne neno Jokristo kaka “ji ajia ma ok osomo,” mana kaka ne gineno jaote Petro kod Johana. (Tich 4:13) Ji ne neno Jokristo kaka joma nyap nikech ne ok gidonjre e weche siasa kod weche lweny, omiyo, ne gichayogi. Be Jokristo mokwongo ne oyie mondo paro maricho ma ne ji nigo kuomgi omon-gi tiyo ne Nyasaye? Ooyo. w20.07 14-15 ¶3-4

Barupe adek ma Johana nondiko ne Jokristo wetene nyiso maler kaka noherogi kendo nodewogi. To mano kaka wamor ng’eyo ni Jehova osewalo owete gi nyimine ma bende oherowa kaka Johana mondo obi oloch gi Kristo e polo! (1 Joh. 2:27) Warwakuru puonj ma Johana nochiwono. Wang’aduru e chunywa ni wabiro dhi nyime wuotho e adiera kendo luwo chike mag Jehova e ngimawa duto. Puonjri Muma kendo igen kuom gik mipuonjorigo. Bed gi yie motegno kuom Yesu. Kwed puonj mag dhano kod miriambo mag joma ong’anjo moweyo adiera. Ked matek mondo kik idag e ngima mar wuondruok kendo kik idonj e richo. Luw chike mag Jehova gi chunyi duto. Bende, kony oweteni gi nyimineni mondo gisik ka giwuotho e adiera kuom weyonegi kethogi sama gichwanyi, kendo konyogi sama gin gi chandruok. Ka watimo kamano, wabiro dhi nyime wuotho e adiera kata bed ni waromo gi pek ma chalo nade. w20.07 24-25 ¶15-17

Nikech Jehova ohero jotichne, osemiyo ng’ato ka ng’ato kuomgi thuolo mar bedo e kanyaklane. Kata obedo ni migepe ma watimo e kanyakla opogore opogore, waduto wamako kama duong’ kendo onge ng’at ma dwawach ni ok wadwar e kanyakla. Jaote Paulo nowacho ni onge ng’ato ang’ata kuomwa ma nyalo ng’iyo jatich Jehova wadgi mi owachne ni: “Ok adwari.” (1 Kor. 12:21) Mondo kanyakla obed gi kue, nyaka wagen jowetewa kendo wati kanyachiel kodgi. (Efe. 4:16) Sama wan gi winjruok e kindwa, kanyakla dhi maber kendo obedo kama hera madier opotoe. Roho maler mar Jehova e ma ketoga jodong-kanyakla duto. Kata kamano, moro ka moro kuomgi nigi mich kod nyalo mopogore opogore. (1 Kor. 12:17) Moko kuomgi yande e ka obedo jodongo kendo pok gilony ahinya e migawono. Jodongo moko bende ok nyal timo mathoth nikech hikgi oseniang’ kata midekre chandogi. Kata kamano, onge jaduong’ moro amora monego ong’i jaduong’ wadgi ka en gi paro moro e chunye ni, “Ok adwari.” Kar mano, jaduong’ ka jaduong’ onego oluw puonj ma jaote Paulo nochiwo e Jo-Rumi 12:10. w20.08 26 ¶1-2; 27 ¶4

Jehova tayowa e yor ngima kotiyo gi riwruok mar ogandane me piny ka. Sama riwruok mar oganda Nyasaye oleronwa puonj moro manyien kata onyisowa timbe moko ma ber ka watang’go, warwakoga wechego kendo luwogi mapiyo. Kata kamano, nade sama riwruokwa otimo lokruok moro ma mulo ngimawa achiel kachiel kaka uso Od Romo ma wadhiyega, be warwakoga lokruogno mapiyo? Ok wabi lalo mor marwa ka wasiko waketo e pachwa ni watiyo ne Jehova kendo ni en owuon e mochiko riwruok mar ogandane. (Kol. 3:23, 24) Ruoth Daudi noketo ranyisi maber e kinde ma ne ochiwo mwandune mondo otigo e gero hekalu. Nowacho kama: “An to an ng’a, kendo joga gin ng’a, momiyo wanyalo goloni chiwo ma kama? Nimar gik moko duto owuok kuomi, kendo wasemiyi mana gik mowuok e lweti.” (1 We. 29:14) Wan bende samoro amora ma wagolo chiwo magwa, wadwoko ne Jehova mana gima en e ma nomiyowa. Kata kamano, Jehova morga ahinya sama watiyo gi thuolowa, tekowa, kod mwanduwa e siro tije.​—2 Kor. 9:7. w20.11 22-23 ¶14-16

Kaka Joneno mag Jehova, ok wapim ka be tijwa mar yalo odhi maber ka luwore gi kwan mag joma wasekelo e riwruok mar oganda Jehova. (Luka 8:11-15) Ka wanano e tij yalo wach maber kendo puonjo ji, Jehova kwanowa kaka joma dhi maber e tijwa mar lupo. Nikech ang’o? En nikech wawinje kaachiel gi Wuode. (Mar. 13:10; Tich 5:28, 29) Nitie gima kende ma chwalowa mondo watim tijno gi kinda sani. Giko pinyni chiegni! Thuolo modong’ mar yalo wach maber nok ahinya. Kik irit nyaka weche odhini maber e ka ichak lando wach maber. Kaw okang’ sani mondo iher tij lendo, ipuonjri weche momedore kokalo kuom nono Muma, ibed gi chir, kendo imakri gi chenro miseketo. Nywak gi ji milion aboro gi wiye ma timo tijni to ibiro yudo mor ma Jehova chiwo. (Neh. 8:10; Luka 5:10) Ng’ad e chunyi ni ibiro timo duto minyalo mondo isir tich makendeni nyaka ochop e gikone. w20.09 7 ¶18-20

Ok onego wayie mondo gombo mag gik ringruok ochochwa kata ogalwa. “Galruok ma mwandu kelo” nyalo miyo hera ma waherogo Jehova odog chien, wawe kawo Wach Nyasaye e yo mapek, kendo wadwok kindawa piny e lando ne jomamoko Wach Nyasaye. (Mat. 13:22) Ka wadwaro mondo warit gik ma Jehova osemiyowa, nyaka wakaw okang’ mapiyo sa asaya ma waneno gimoro ma nyalo kelonwa chandruok. Onego wapar motelo gima wabiro timo ka po ni gimoro ma apoya osiekonwa sama wan e intanet, waneno movie, kata waneno TV. Gigo nyalo bedo gik ma nyiso terruok, timbe gero, kata weche mag joma ong’anjo moweyo adiera. Ka waikore motelo ne gima rach ma nyalo timorenwa, wabiroga kawo okang’ mapiyo sama waneno gimoro amora ma nyalo ketho winjruokwa gi Jehova, mondo wasik ka waler e nyim Jehova. (Zab. 101:3; 1 Tim. 4:12) Nyaka wadhi nyime rito gik ma Jehova omiyowa, ma gin, adiera mowuok e Muma to kod thuolo makende mar lando ne jomamoko adierago. Ka watimo kamano, wabiro bedo gi chuny maler, ngimawa biro bedo makare, kendo wabiro bedo gi mor sama waneno ka wakonyo jomamoko mondo gin bende ging’e Jehova. w20.09 30 ¶16-19

Be osebatisi? Ka en kamano, to kare isenyiso e lela ni iyie kuom Jehova kendo ni iyie tiyo kanyachiel gi riwruok mar ogandane. E kindegi, Jehova tayo riwruok mar ogandane e yo ma winjore gi kite, dwache, kod chikene. Ne ane kido adek ma wanyalo puonjore e yo ma Jehova tayogo riwruok mar ogandane. Mokwongo, “Nyasaye ok buon ng’ato ang’ata.” (Tich 10:34) Hera nomiyo Jehova ochiwo Wuode kaka misango ma “waro ji duto.” (1 Tim. 2:6; Joh. 3:16) Jehova tiyo gi joge mondo oland wach maber ne ji duto moyie winjo, to mano konyo ji mang’eny kaka nyalore mondo oyud gueth mag misango mar rawar. Mar ariyo, Jehova en Nyasaye mochanore kendo mohero kue. (1 Kor. 14:33, 40) Omiyo, onego wagen ni joma lame be lame e yo mochanore kendo gi kue. Mar adek, Jehova en ‘Japuonj Maduong’.’ (Isa. 30 21) Mano e momiyo riwruok mar ogandane jiwo ahinya puonjo ji Wachne, obed e kanyakla kata e tij lendo. w20.10 20 ¶1-3