Mach

“Rombe” miwuoye e ngero ma yudore e Mathayo 25:31-36 ochung’ ne joma kare e ndalo mag gikogi man gi geno mar dak e piny nyaka chieng’, tiende ni rombe mamoko. Gikonyo owete Kristo ma pod ni e piny ka kuom sirogi e tich maduong’ ma gin-go mar yalo wach maber e piny ngima kendo loko ji obed jopuonjre Yesu. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Higa ka higa kodong’ jumbe matin to ji dhi e Rapar, rombe mamoko nyisoga ni gisiro owete Kristo kuom timo kampen ma ratipo mar gwelo ji e nyasino. Bende, gitemo matek mondo gine ni otim Rapar kuonde duto e piny ngima. Rombe mamoko mor ahinya gi thuolo mar siro owete Kristo e yore kaka mago. Ging’eyo ni Yesu neno kony ma gikonyogo owetene mowalgo mana ka gima en owuon e ma gikonye.—Mat. 25:37-40. w22.01 22 ¶11-12

Yesu nokecho jadhoho moro, dhako moro ma nosetuore kuom higni mang’eny, kod joma wedegi notho. (Mar. 1:40, 41; 5:25-34; Joh. 11:33-35) Sama waluwo kido mabeyo mag Yesu kod yo ma notimonego ji gik moko, waluwo ranyisi mar Jehova bende. To kaka wamedo luwo ranyisi mar Jehova, e kaka wamedo sudo machiegni kode. Luwo ondamo mag Yesu konyowa mondo kik piny marachni galwa. E otieno mogik kae to Yesu tho, nowacho niya: “Aseloyo piny.” (Joh. 16:33) Wechegego nyiso ni ne ok oyie mondo paro, gombo, kaachiel kod timbe mag ji ma nodak e pinyni ochoche. Yesu ne ok oyie mondo ngima mar pinyni omone keto pache kuom gima duong’ ma nokele e piny ka, ma en miyo nying Jehova duong’. To nade wan? Nitie gik mathoth e pinyni ma nyalo galowa. Kata kamano, ka waketo pachwa kuom timo dwach Jehova mana kaka Yesu notimo, wan bende wabiro “loyo” piny.—1 Joh. 5:5. w21.04 3-4 ¶7-8

Jaote Paulo nong’eyo weche ma Yesu nosingo ni ‘ng’at ma nyiso yie kuome, nobed gi ngima ma nyaka chieng’.’ (Joh. 3:16; Rumi 6:23) Onge kiawa ni Paulo ne nigi yie motegno kuom misango ma Yesu nochiwo. Ne en gadier chuth ni Jehova oikore ng’wonone jaricho moro amora moloko chunye. (Zab. 86:5) Paulo ne nigi yie ni Nyasaye nohere ahinya nikech Nyasaye nooro Yesu mondo othone. Ne ane weche mogik motiekogo e Jo-Galatia. 2:20. Paulo nowacho kama: “Wuod Nyasaye . . . nohera kendo chiwore owuon ne an.” Paulo notemo mondo kik opar ni en ng’at marach ahinya ma Jehova ne ok nyal hero. Ne ok owacho e chunye ni, ‘Anyalo neno maler gimomiyo Jehova ohero owetena, kata kamano, an to ok onyal hera.’ Paulo noparo ne Jokristo ma Rumi kama: “Ka ne pod wan joricho, Kristo ne othonwa.” (Rumi 5:8) Onge gimoro amora ma nyalo mono Jehova hero joma ohere! Paulo ne ni gadier ni Nyasaye nohere ahinya. Paulo nong’eyo maber kaka Jehova nohore gi oganda mar Jo-Israel. w21.04 22 ¶8-10

Sama itayo puonjruok mar Muma, kony japuonjreni mondo oher Jehova. Ere kaka inyalo timo mano? Many thuolo mar wuoyo e wi kido mabeyo mag Jehova. Kony japuonjreni mondo one Jehova kaka Nyasaye mamor kendo ma konyoga joma ohere. (1 Tim. 1:11; Hib. 11:6) Kony japuonjreni mondo one ni en e ma obiro yudo ber kotiyo gi gik mopuonjore, kendo ilerne ni sama oluwo gik mopuonjorego, to mano nyiso ni ohero Jehova. (Isa. 48:17, 18) Kaka japuonjreni medo hero Jehova e kaka obiro medo timo lokruok moro amora ma dwarore. Nitie gik ma biro dwarore ni japuonjre owe mondo ochop e batiso. Nyalo dwarore ni jopuonjre moko owe gige ringruok moko ma gihero. Moko kuomgi dwarore ni ong’ad osiep gi joma ok ti ne Jehova. Moko to joodgi nyalo jwang’o kata kwedo. Yesu nosingo ni joma oluwe ok bi ywago ang’e. Gibiro yudo gueth mogundho moriwo nyaka bedo e kind joma ohero Jehova.—Mar. 10:29, 30. w21.06 4-5 ¶8-9

Jaote Paulo nopimo tij loko ji obed jopuonjre gi tij japur konyisogo ni tijno oriwo gik mathoth moloyo mana pidho kodhi kende. Noparo ne Jo-Korintho kama: “An ne apitho, Apolo ne oolo pi, . . . un to un puoth Nyasaye ma opidho.” (1 Kor. 3:6-9) Kaka jotich e “puoth Nyasaye,” wapidho kodhi sama walando ne ji wach maber kendo waolo pi sama wapuonjogi. (Joh. 4:35) Kata kamano, wang’eyo ni Nyasaye e ma miyo kodhi dongo, tiende ni en e ma oywayo ji ire. Wan gi thuolo makende mar lando ne ji wach maber kendo puonjogi adiera! Tijno miyowa mor madier. Jaote Paulo ma nokonyo ji mang’eny Thesalonika mondo obed jopuonjre Yesu nowacho kaka tijno ne miyo owinjo e chunye. Nowacho kama: “Genowa en mane, kata morwa, kata osimbowa ma miyowa ilo e nyim Ruodhwa Yesu e kinde ma biro yudo ka entie? Donge adier en mana un? Kuom adier, un e duong’ kod morwa.”—1 The. 2:19, 20; Tich 17:1-4. w21.07 3 ¶5; 7 ¶17

Jehova oseywayo ng’ato ka ng’ato kuomwa ire. (Joh. 6:44) Mano tiende en ang’o? Sama ne Jehova ng’iyo ji tara gi tara e pinyni, noneno gimoro makende kuomi—noneno ni ninyalo tiyone gi chunyi duto kendo ne idhi medo here. (1 We. 28:9) Jehova ong’eyi maber, odewi gadier, kendo oheri ahinya. Wechego jiwowa ndi! Jehova dewi ahinya. Bende, odewo ahinya owete gi nyimineni ma Jokristo. Yesu nopimo Jehova gi jakwath e ngero moro, mondo okonywa ng’eyo kaka Jehova dewowa. Ka jakwath nigi rombe 100 to achiel olal, obiro timo ang’o? “Obiro weyo rombe 99 mamoko e got mondo odhi omany achiel molalno.” Iye ok bi wang’ gi rombono ka po ni oyude. Kar mano, jakwadhno biro mor ahinya. Ang’o ma ne Yesu temo puonjo? Jehova ogeno rombo ka rombo e kuethne. Yesu nowacho kama: “Ok en gima long’o ne Wuora manie polo mondo kata mana achiel kuom jo matindogi olal.”—Mat. 18:12-14. w21.06 20 ¶1-2

Sama waparo kuom hera ma Jehova oherowago, osiep manie kindwa kode medo bedo motegno. (Rumi 8:38, 39) Wayudo jip ma konyowa dhi nyime luwo ranyisi mar Yesu. (1 Pet. 2:21) Kodong’ odiechienge matin to Rapar chopo, wajasomoga weche moko e Muma ma lero gik ma notimore e juma mogik ka ne Yesu ni e piny ka, thone, kod chierne. Kae to twak migologa chieng’ Rapar paronwaga bende kaka Yesu oherowa. (Efe. 5:2; 1 Joh. 3:16) Sama wasomo kaka Yesu nochiwore nikech wan kendo waparo matut kuom wechego, mano chwalowaga mondo ‘wadhi nyime wuotho mana kaka nowuotho.’ (1 Joh. 2:6) Wadwaro ni wasik e hera mar Nyasaye. (Juda 20, 21) Wasiko e hera mar Nyasaye kuom timo duto ma dwarore mondo wawinje, wami nyinge obed maler, kendo wamor chunye. (Nge. 27:11; Mat. 6:9; 1 Joh. 5:3) Nyasi mar Rapar jiwowaga mondo wadag e ngima ma moro Jehova mondo pile ka pile wachal joma nyise ni, ‘Jehova, daher siko e herani nyaka chieng’! ’ w22.01 23-25 ¶17-19

Jehova osemiyowa mich mar timo yierowa wawegi. Wanyalo yiero kaka wabiro tiyo gi ngimawa. Nyasachwa ma jahera bedoga mamor sama wayiero ni en e ma wabiro tiyone. (Zab. 84:11; Nge. 27:11) Wanyalo tiyo gi mich mar timo yiero e yore mopogore opogore. Wanyalo luwo ranyisi mar Yesu kuom keto dwach jomamoko motelo ne magwa. Nitie chieng’ moro ma Yesu kod jootene ne ool ahinya, omiyo, ne gidhi kamoro mokue mondo giyue. Kata kamano, weche ne ok odhi kaka ne gichanono. Oganda moro ne oyudogi kanyo, kendo ne gidwaro ni Yesu opuonjgi. Iye ne ok owang’. Kar mano, ne okecho ogandano. Ang’o ma notimo? “Nochako puonjogi gik mang’eny.” (Mar. 6:30-34) Sama waluwo ranyisi mar Yesu mar tiyo gi thuolowa kod tekowa e konyo jomamoko, wamiyo Wuonwa manie polo duong’.—Mat. 5:14-16. w21.08 3 ¶7-8

Jehova ok dwar ni ji duto kata gik moko duto ochalre. Mano nenore maler e chuechne duto moriwo nyaka dhano. Onge dhano moro amora ma chal gi nyawadgi e wang’e kak. Kuom mano, Jehova ok nyal pimi gi jomamoko. Onono chunyi iwuon kendo ong’eyo kaka ichalo. (1 Sa. 16:7) Ong’eyo bende gik miberie, gik ma ok iberie, kod kaka nipon, kendo ok doher ni itim gik mohingo tekreni gi nyaloni. Dwarore ni waluw ranyisi mar Jehova kuom nenore kaka onenowa. Ka watimo kamano, wabedo gi “paro malong’o” ma miyo ok wating’re malo ahinya kata chayore ahinya. (Rumi 12:3) En adier ni wanyalo yudo ber moko ka warango ranyisi mar owadwa kata nyaminwa moro ma dhi maber e tij lendo. (Hib. 13:7) Sama watimo mano, wanyalo kata fwenyo yore moko mwanyalo medo berogo tijwa mar lendo. (Fil. 3:17) Kata kamano, nitie pogruok e kind rango ranyisi maber mar ng’ama chielo mondo iluw kod pimori gi ng’atno. w21.07 20 ¶1-2

Inyalo bedo gi yie kuom Jachuech ka inono gik ma ne ochue kaka le, yiende, kod sulwe. (Zab. 19:1) Kaka imedo puonjori kokalo kuom chuech kaka mago, e kaka ibiro medo bedo gadier ni Jehova e Jachuech. Sama inono gik ma Nyasaye nochueyo, tem fwenyo gik ma inyalo puonjori kuome kokalo kuom chuech. (Rumi 1:20) Kuom ranyisi, chieng’ miyowaga liet kod ler ma gin gik ma dwarore ahinya mondo wabed mangima. Kata kamano, nitie liet ma chieng’ gologa ma nyalo hinyo ngima. Ang’o ma konyowaga mondo kik lietno hinywa? En muya moro ma yudore e kor lwasi ma miyo lietno ok chop e piny koger ahinya. Sama chieng’ ogolo liet mang’eny ma nyalo hinyowano, muyano bende medorega e kor lwasi. Donge nyaka bedie ni nitiere ng’at ma chikoga gigo, kendo ni en Jachuech ma jahera kendo mariek? w21.08 17 ¶9-10

Bang’ ka osebatis ng’ato, dwarore ni wadhi nyime timone gik ma nyiso ni wahere kendo wamiye luor. (1 Joh. 4:20) Mano dwaro ni wagene ma ok wachich kode e yo moro amora. Kuom ranyisi, sama ng’at ma kamano otimo gimoro, ok wabi chako paro ni otimo gino ka en gi paro marach. Kar mano, wabiro miye duong’ ka waneno ni ober moloyowa. (Rumi 12:10; Fil. 2:3) Onego wanyis ji duto ng’wono kendo wakechgi. Ka po ni wadwaro yudo thuolo mar bedo e kind joma biro luongo Jehova ni Wuon-gi nyaka chieng’, nyaka waluw puonj momiyowa e Muma. Kuom ranyisi, Yesu ne opuonjowa ni wanyis ji duto ng’wono kendo wakechgi, moriwo nyaka jowasikwa. (Luka 6:32-36) Nitie sama timo kamano nyalo bedonwa matek. E seche kaka mago, nyalo dwarore ni wabed gi paro kaka mar Yesu. Sama watimo kinda duto mondo wawinj chike Jehova kendo waluw ranyisi mar Yesu, wanyiso Wuonwa manie polo ni wagombo bedo nyithinde nyaka chieng’. w21.08 6 ¶14-15

Puonjri keto geno mari kuom Jehova. Osingonwa ni obiro olonwa gueth mang’eny ka wagene kendo ka watiyone gi chunywa duto. Muma oting’o ranyisi mag joma notimo kinda ahinya e tij Jehova. Thothne, jogo e ma ne nyaka kaw okang’ mokwongo ka ne pok giyudo migepe momedore moa kuom Jehova. Kuom ranyisi, Jehova noguedho Ibrahim mana bang’ ka Ibrahim noseweyo dalane mi ochako wuoth kodhi ‘ka ma ne ok ong’eyo.’ (Hib. 11:8) Jakobo noyudo gueth makende mana bang’ ka nosekedo gi malaika. (Cha. 32:24-30) Ka ne oganda mar Israel chiegni donjo e Piny ma Nosingi, pi aora Jordan nochung’ mana bang’ ka jodolo nosenyono pigno, kendo mano nomiyi ji ong’ado aorano. (Jos. 3:14-16) In bende inyalo yudo ber mang’eny ka inono ranyisi mag Joneno me kindegi moseketo genogi kuom Jehova ma gichiwore mondo giti ne Jehova kuom thuolo momedore. w21.08 29-30 ¶12-14

Un owete gi nyimine ma hikgi oniang’, ung’eyo ni yo ma nutimogo gik moko chon nomiyou lony mang’eny ahinya, kata kamano, pod uyie timo lokruok kendo timo gik moko e yo ma nyasani. Joma nobatis ka hikgi oseniang’ bende nyalo konyo jomamoko. Joma pod tindo biro mor ng’eyo gik musekaloe kod gik ma usepuonjoru e ngima. Ka ubedo ‘jochiwo’ kuom tiyo gi lony ma un-go e tiego jomamoko, Jehova biro guedhou ahinya. (Luka 6:38) Un owete gi nyimine ma hikgi oniang’, kaka umedo bedo machiegni gi joma pod tindo, e kaka ubiro medo jiworu. (Rumi 1:12) Ng’ato ka ng’ato nigi gimoro maber ma nyalo bedo ni nyawadgi ongego. Joma hikgi oniang’ nigi rieko kod lony ma giseyudo kuom higni modhuro. To joma pod tindo nigi teko mang’eny. Sama joma hikgi oniang’ kod joma tindo tiyo kanyachiel kaka osiepe, gimiyo Jehova Wuonwa manie polo pak, kendo kanyakla bende yudo gueth. w21.09 8 ¶3; 13 ¶17-18

Ang’o momiyo Jo-Yahudi mang’eny nokwedo Yesu mana nikech notho e yadh-sand? Ne gineno ni tho ma ne Yesu othogo e yadh-sand nomiyo okwane kaka jaricho kendo jamahundu, to ok Mesia. (Rap. 21:22, 23) Moko kuom Jo-Yahudi ma nochwanyore motamore luwo Yesu nonene mana ka jaketho, to ok ka ng’at ma nohangne moyal ang’aya. Joma noyalo Yesu noyale ang’aya. Joma ne ni e Sanhedrin nochokore mapiyo piyo ma ok giluwo kata chike ma ne dwarore ni giluw sama giyalo bura. (Luka 22:54; Joh. 18:24) Kar mondo ne gichik itgi adimba ne weche ma nodonjnego Yesu, jong’ad burago nomanyo weche mag “miriambo ma ne ginyalo donjonego Yesu mondo ginege.” (Mat. 26:59; Mar. 14:55-64) Kendo bang’ ka nosechier Yesu, jong’ad bura ma ne oyale ang’ayago nochulo askeche ma Jo-Rumi ma ne rito liend Yesu “fedha mogundho” mondo giland ni jopuonjre Yesu e ma nokwalo ringrene.—Mat. 28:11-15. w21.05 11 ¶12-13

Jehova ne nyalo tieko piny marachni e sa asaya ma nodwaro. Kata kamano, horuokne osekonyo ahinya! Nyikwa Adam gi Hawa duto inyuologa ka gin joricho. To e ma pod Jehova oherogiga kendo odewogiga ahinya. Osesingo ni obiro tieko piny marachni. (1 Joh. 4:19) Oseketo odiechieng’ mobiro goloe chandruoge duto ma dhano kaloe. Hera ma Jehova nigono onego ochwalwa mondo wan bende wadhi nyime nano ma ok waol. Jehova e moseketo ranyisi maber ahinya mar nano. Yesu noluwo ranyisi maber ma Wuon-gi noketono. Ka ne Yesu ne ni e piny ka, nonano ka ne ji owuoyone marach, ka ne gikuodo wiye, kendo ka ne ogure e yath-sand nikech wan. (Hib. 12:2, 3) Onge kiawa ni ranyisi maber ma Jehova oseketo mar nano e ma nomiyo Yesu teko mondo en bende onan. Wan bende ranyisi mar Jehovano nyalo tegowa ahinya. w21.07 12-13 ¶15-17

Odiechieng’ kodiechieng’, wanenoga yore ma Jehova nyisowago ng’wonone. (Zab. 103:10-14) Jolup Yesu ne gin joma orem, kata kamano, Yesu ne ng’won kodgi kendo noweyonegiga kethogi. Yesu noyie nyaka chiwo ngimane nikech richowa. (1 Joh. 2:1, 2) Watego hera manie kindwa sama waweyo ne jowetewa kethogi gi “chuny man thuolo.” (Efe. 4:32) Mano seche moko dwaroga kinda ahinya. Nyaminwa moro nowacho ni sula ma wiye wacho ni “Ng’ato ka Ng’ato Owene Nyawadgi Kethone” ma yudore e Ohinga mar Jarito nokonye ahinya e wachno. Nondiko kama: “Sulano nolero ni weyo ne jomoko ok nyis ni koro wayie gi gik maricho ma gitimo, kata wawuondore ni ok wachwanyore. Kar mano, weyo ne jomamoko kethogi nyiso ni ok wadwar dhi nyime bedo kodgi gi ich-wang’, kendo wadwaro rito kuwe e chunywa.” Sama waweyo ne Jokristo wetewa kethogi gi chuny man thuolo, wanyiso ni waherogi kendo waluwo ranyisi mar Jehova Wuonwa. w21.09 23-24 ¶15-16

Yesu nohero adiera, tiende ni, adiera e wi Nyasaye kod dwach Nyasaye. Yesu nodak ka luwore gi adierago kendo nopuonjo jomamoko adierago. (Joh. 18:37) Jolup Yesu madier bende nohero adiera gi chunygi duto. (Joh. 4:23) Jaote Petro noluongo Jokristo ni joma wuotho e “yo mar adiera.” (2 Pet. 2:2, The Bible in Luo, 1968) Nikech Jokristo mokwongogo nohero adiera ahinya, ne gikwedo puonj mag dinde mag miriambo, timbegi, kod paro moro amora ma ne ok winjre gi adiera. (Kol. 2:8) Kamano bende, Jokristo madier temo matek mondo ‘gidhi nyime wuotho e adiera’ ka gijiwo puonjgi kod gik ma giyiego ka luwore gi Wach Jehova. (3 Joh. 3, 4) Joneno mag Jehova ok wachga ni ging’eyo adiera e yo ma kare chuth. Nitie kinde ma gisebetga gi paro ma ok kare e wi puonj mag Muma kata yore ma itayogo riwruogwa. Ka ler omedore, gitimoga lokruok ma dwarore. w21.10 21-22 ¶11-12

Mana kaka ohinga molworgo dala rito joma odak e iye, e kaka hera mosiko mar Jehova molworowa koni gi koni ritowa kuom gik ma nyalo ketho yiewa. Bende, herane mosiko miyo osudo machiegni kodwa. (Jer. 31:3) Daudi jandik-zaburi notiyo gi ranyisi moro machielo e lero kaka Jehova ritoga joge. Nondiko niya: “In e kar bwokna, kendo Nyasaye ma herane osiko.” Daudi nowacho bende kama e wi Jehova: “En e monyisa hera mosiko kendo en e ohingana. En e kar bwokna kendo jawarna. En e okumbana ma ageng’orago.” (Zab. 59:17; 144:2) Ang’o momiyo Daudi nopimo hera mosiko mar Jehova gi ohinga kod kar bwok? Kata bed ni wadak kanye e piny, Jehova biro konyowa rito winjruok maber ma wan-go kode, tek mana ni wan jotichne. w21.11 6 ¶14-15

Chieng’ moro, yamo mager notugore ka Yesu gi jopuonjrene ne nie nam. Yesu notiyo gi thuolono e konyo jopuonjrenego neno gimomiyo ne dwarore ni gimed tego yiegi. (Mat. 8:23-26) Noyudo Yesu nindo ka ne yamono otugore, kendo pige mag apaka nochako pong’o yie. Jopuonjrene nobedo maluor mi gichiewo Yesu. Kae to Yesu nopenjogi niya: “Ang’o momiyo uluor kamano un jo ma yiegi tin-gi?” Dibed ni sani iromo gi chandruoge madongo minyalo pim gi “yamo mager”? Ginyalo bedo masiche moko ma ok nyal geng’ kaka apaka, yiengni piny, kod gik mamoko kaka mago. Kata samoro onyalo bedo tuo moro ma osemiyo iwinjo ka in ng’at ma nono, kendo ikia gima inyalo timo. Weche kaka mago nyalo miyi parruok ahinya. Kata kamano, kik iwe geno kuom Jehova. Sud machiegni kode kokalo kuom lamo moa e chunyi. Teg yieni kuom paro matut yore ma Jehova osebedo ka konyigo. (Zab. 77:11) Inyalo bedo gadier ni Jehova ok bi jwang’i ngang’. w21.11 22 ¶7, 10

Ng’ato ne nyalo wacho ni sama otimo matek mondo kik okaw gir ng’ato, to ni koro noluwo chikno. Kata kamano, samoro pod ne nyalo bedo ni okwelo e yore mamoko. Kuom ranyisi, ka ja ohala moro tiyo gi ratil kata gir pimo ma ok owinjore mondo owuondgo kastembege, chutho-chutho okwelo. Bug Tim Jo-Lawi 19:13 tudo kuo gi bedo ja mibadhi e ohala kowacho kama: “Kik ima wadu gire e yor wuond.” Omiyo, ng’ama timo mibadhi e ohala kwelo. Kata obedo ni chik mar aboro ne wuoyo e wi kuo, weche ma yudore e Tim Jo-Lawi nyalo konyowa mondo wang’e tiend chikno e yo matut kod kaka wanyalo tiyo kode e ngimawa. En gima ber paro e wi kaka Jehova neno timbe mag mibadhi kod kuo. Ka luwore gi weche ma wasenono e Tim Jo-Lawi 19:11-13, wanyalo penjore kama: ‘Be dwarore ni atim lokruok moko e yo ma atimogo ohanda kata tija? ’ w21.12 9-10 ¶6-8

E lamo magi ma odiechieng’ kodiechieng’, nyis Jehova ketho misetimo odiechieng’no kendo ikwaye mondo oweni. To ka po ni itimo richo moro maduong’, kwa jodongo mondo okonyi. Gibiro chikoni itgi kendo konyi ka gitiyo gi paro mowuok kuom Wach Nyasaye. Gibiro lamo kodi kendo kwayo Jehova mondo oweni richoni mondo idhi nyime bedo gi winjruok maber kode kendo. (Jak. 5:14-16) Bende, paro matut kuom misango mar rawar nyalo konyi. Samoro iwinjoga malit ahinya kiparo apara kaka Wuod Nyasaye nokalo e chandruoge malit. Kata kamano, kaka imedo paro matut kuom misango mar Yesu, e kaka ibiro medo here kaachiel gi Wuon-gi. Higa ka higa, wanyisoga ni wagoyo erokamano maduong’ ne misango mar rawar kuom dhi e Rapar mar tho Yesu kendo timo kinda mondo wagwel ji mang’eny obi e Rapar. To mano kaka Jehova osedhialowa komiyowa thuolo makende mar puonjo jomamoko e wi Wuode! w21.04 18-19 ¶13-16

Par ane gima Yesu notimo kinde moro ka ne oganda maduong’ odhi ire e bath got moro. Noyudo oselemo otieno mangima, kendo nyaka bed ni koro nool ahinya. Kata kamano, pod nokecho ogandano. Moko kuomgi ne gin joma odhier kod joma tuore. Nochangogi kendo nogolonegi twak ma rahuma ahinya e wi got. Twagno nojiwogi ahinya. (Luka 6:12-20) Yesu noikore bende konyo jomamoko kata mana e seche ma nodwaro ni obed kende. Tem ane paro kaka Yesu ne winjo e chunye sama noyudo wach ni nong’ad ng’ut Johana Jabatiso ma ne en osiepne? Muma nyisowa kama: “Ka Yesu nowinjo [wach tho Johana], noidho yie modhi mabor mondo obed kar kende.” (Mat. 14:10-13) Kata kamano, oganda mang’ongo nochopo kama nodwaro bedoe kendeno kata ka en owuon ne pok ochopo kuno. (Mar. 6:31-33) Noneno maler ni jogo ne dwaro ni okonygi kendo ohogi, omiyo, ne ok odigni timo kamano.—Luka 9:10, 11. w22.02 21 ¶4, 6

Ang’o ma dwarore ni watim ka wafwenyo ni wachwanyo Jakristo wadwa moro? Dwarore ni walam Jehova koa e chunywa ka wakwaye mondo okonywa. Wanyalo kwaye mondo oguedh kinda moro amora ma watimo mar loso kuwe gi owadwa. Dwarore bende ni wakaw thuolo mondo wanonre. Wanyalo penjore penjo kaka ma luwogi: ‘Be aikora bolora kendo kwayo ng’wono mondo alos kuwe? Jehova gi Yesu biro winjo nade ka akawo okang’ mokwongo mar loso kuwe gi owadwa kata nyaminwa?’ Dwoko mag penjogo nyalo jiwowa mondo wawinj dwond Yesu kendo wabolre mondo walos kuwe gi jowetewa. Sama wadhi ir Jakristo wadwa moro mondo walos kuwe, dwarore ni wabolre. (Efe. 4:2, 3) Onego wadhi ire ka dwarowa maduong’ en loso kuwe kode. Par ni loso kuwe gi owadu duong’ moloyo temo nyiso ni ng’ano ma ni kare kod ng’ano ma ok ni kare.—1 Kor. 6:7. w21.12 25-26 ¶13-16

Yesu nowinjo malit e chunye nikech Jo-Yahudi wetene notamore winjo wach Pinyruoth ma nolando. Mano ne dhi miyo oketh dala mar Jerusalem, to Ja-Yahudi moro amora ma ne dhi tony, nidhi ter e tuech. (Luka 21:20-24) Gima lit en ni mana kaka Yesu nokoro, thoth jogo nokwede. Ji rwakoga nade adiera mag Pinyruoth milandonegi? Ka po ni ji matin e ma rwakoga wach Pinyruoth milando, en ang’o minyalo puonjori kuom pi wang’ Yesu ma nochuer? Jehova dewoga dhano. Pi wang’ Yesu ma nochuer paronwa kaka Jehova dewoga dhano gadier. Muma wacho niya: “Ok odwar ni oketh ng’ato ang’ata, to odwaro ni ji duto ochop kama gilokoe chunygi gia e richo.” (2 Pet. 3:9) E kindewagi, wanyiso ni wahero dhano wetewa kuom timo kinda e chopo chunygi sama walandonegi wach maber.—Mat. 22:39. w22.01 16 ¶10-12

Yieni nyalo bedo motegno kiparo matut kuom gik ma Jehova osetimo ne jotichne kod gik ma in iwuon osetimoni. To maduong’ie moloyo en ni, hera miherogo Jehova biro medore. Hera e kido maduong’ moloyo kido mamoko duto, kendo kidono e ma biro chwali mondo ichiwri timo duto minyalo mondo imor Jehova kendo inan e bwo tem moro amora. (Mat. 22:37-39; 1 Kor. 13:4, 7; 1 Joh. 5:3) Onge gimoro amora ma wanyalo pimo gi winjruok machiegni ma wanyalo bedogo gi Jehova! (Zab. 63:1-7) Par ni wuoyo gi Nyasaye e lamo, puonjruok, kod paro matut kuom gik ma wapuonjore gin yore ma walamogo Jehova. Mana kaka Yesu, many kama okue minyalo wuoyoe gi Jehova. Gol gimoro amora ma nyalo gali kata chochi sama itimo gik motudore gi lamo. Kwa Jehova mondo okonyi iket pachi duto e gima itimo. Ka itimo duto minyalo mondo iti maber gi thuoloni sani, to Jehova biro miyi thuolo mar dak e piny manyien nyaka chieng’.—Mar. 4:24. w22.01 30-31 ¶18-20

Pachwa e ma chikoga timbewa. Mano e momiyo Yesu nonyisowa ni wakwed paro maricho ma nyalo miyo watim richo madongo. (Mat. 5:21, 22, 28, 29) Donge dwaher timo gik ma miyo Wuonwa manie polo mor? To mano kaka dwarore ni wakwed paro moro amora marach ma wanyalo bedogo! Yesu nowacho niya: “Gima wuok e dhok a e chuny.” (Mat. 15:18) Ee, gik ma wawacho nyiso kaka chunywa chal. Omiyo, penjri kama: ‘Be atemoga matek mondo kik ariambi kata kapo ni wacho adiera nyalo kelona chandruok moko? Ka an e kend, be atemoga matek mondo kik a donj e mila mag kisera gi ng’at ma ok en jaoda? Be akwedoga mbekni mag terruok? Be achiwoga dwoko mamuol sama ng’ato ochwanya? ’ Ibiro yudo ber mathoth kikawo thuoloni miparo matut e wi penjogo. Ng’ama dwaro lonyo law ma nigi ofungu nyaka gony ofungugo mondo lawno owuog mayot. E yo ma kamano bende, biro bedonwa mayot lonyo kit dhano machon ka waikore gonyo kata weyo weche maricho kaka ayany, miriambo, kod angera mochido. w22.03 5 ¶12-14

Kinde mang’eny, joma kawoga okang’ mokwongo mar manyo ng’at ma nyalo rieyogi timoga dongruok ahinya e weche Nyasaye moloyo joma rito arita mondo oriegi. Kuom mano, kaw okang’ mokwongo mar kwayo mondo okonyi rieyo yoreni. Gin kinde kaka mage ma wanyalo kwayoe Jakristo wadwa moro mondo oriewa? Par ane weche ma luwogi. (1) Nyaminwa moro nyalo kwayo jalendo moro molony mondo okonye tayo puonjruokne mar Muma, kae to bang’e onyalo kwayo jalendono mondo onyise kuonde monyalo timoe dongruok e yo mopuonjogo. (2) Nyaminwa moro ma pok odonjo e kend nyalo kwayo nyaminwa machielo motegno mondo onyise pache e wi law moro modwaro nyiewo. (3) Owadwa moro moyudo migawo mar golo twage mokwongo mar ji duto nyalo kwayo owadwa machielo molony e golo twege mondo ochik ite sama ogolo twagno, mondo bang’e owadwano okonye gi paro moko ma nyalo miyo omed lony. Kata mana owadwa mosebedo ka golo twege kuom higni mang’eny pod nyalo yudo ber ka okwayo paro kuom jogol-twege mamoko kendo tiyo gi paro ma gimiye.—Nge. 19:20. w22.02 13 ¶15-17

Jehova oherowa kendo odewowa ahinya mana kaka nohero Yesu kendo nodewe ka ne en e piny ka. (Joh. 5:20) Nokonyo Yesu mondo obed gi yie motegno, nojiwe e kinde ma chunye nonyosore, kendo noneno ni Yesu oyudo gik ringruok duto ma nochuno. Bende, Jehova nowacho achiel kachiel ni ohero Wuode kendo omor kode. (Mat. 3:16, 17) Yesu nong’eyo ni Wuon-gi ma jahera me polo ne ni kode kinde duto kendo noikore konye. Mana kaka Yesu, waduto waseneno yore mopogore opogore ma Jehova osenyisogo ni oherowa. Parie wachni: Jehova noywayowa ire mondo wabed osiepene, kendo osemiyowa owete gi nyimine moherowa ma miyowaga mor kendo jiwowa sama chunywa onyosore. (Joh. 6:44) Bende, Jehova miyowaga chiemb chuny ma konyowa tego yiewa. E wi mago, okonyowaga yudo gige ringruok mochuno pile ka pile. (Mat. 6:31, 32) Sama waparo gik ma Jehova osetimonwago, hera ma waherego medorega. w21.09 22 ¶8-9

Ngimani ne chal nade ka ne pok ichako puonjori Muma gi Joneno mag Jehova? Thothwa ok wadwarga paro kaka ngimawa ne chalo kindego. Nyalo bedo ni chike ma pinyni oketo ma tayogi e weche ma kare kod ma ok kare e ma ne tayo pachwa kod kitwa. Ka en kamano, kare ‘ne waonge geno kendo ne waonge Nyasaye e piny.’ (Efe. 2:12) Kata kamano, ka ne ichako puonjori Muma, ne ifwenyo ni Wuonu manie polo oheri ahinya. Ne ifwenyo ni ka idwaro moro Jehova kendo bedo achiel kuom joma lame, ne nyaka itim lokruoge madongo e ngimani kod pachi. Bende, ne dwarore ni ichak luwo chike mag Jehova. (Efe. 5:3-5) Nikech Jehova en Wuonwa manie polo kendo Jachuechwa, en e ma en gi ratiro mar wacho kaka jotichne onego odag. Kendo odwaro ni ka pok obatiswa, watim kinda mondo ‘walony kit dhano machon kod timbene.’ w22.03 2 ¶1-3

Rombe mamoko morga ahinya bedo e Rapar kendo paro kuom geno ma gin-go. Giritoga twag Rapar gi ilo nikech ging’eyo ni twagno wuoyo ahinya-ahinya kuom gik ma Kristo gi Jokristo mowal 144,000 biro timo ne dhano momakore gi Nyasaye e kinde loch Kristo mar higni aluf achiel. Yesu kanyachiel gi joma biro locho kodego biro loko pinyni obed Paradiso kendo miyo ngima dhano obed makare chuth. Mano kaka en gima kelo mor sama rombe mamoko tara gi tara mobiro e Rapar yudo thuolo mar paro weche ma Muma nokoro chon, ma biro chopo machiegnini, kaka manie Isaya 35:5, 6; 65:21-23; kod Fweny 21:3, 4! Sama giparo kaka gibiro dak kanyachiel gi wedegi kod osiepegi e piny manyien, geno ma gin-go medo bedo motegno kendo gimedo ng’ado e chunygi ni ok gibi weyo tiyo ne Jehova.—Mat. 24:13; Gal. 6:9. w22.01 21 ¶5-7

Rawar en ang’o? En nengo ma Yesu nochulo mondo ong’iewgo gima Adam nolalo. (1 Kor. 15:22) Ang’o momiyo rawar ne dwarore? En nikech Jehova noketo chik ni ngima onego ochul gi ngima. (Wuok 21:23, 24) Adam nolalo ngima makare ma nomiye. Mondo chik Nyasaye ochop kare, Yesu nochiwo ngimane makare ka en dhano. (Rumi 5:17) Mano nomiyo Yesu obedo “Wuoro Mosiko” ne ji duto ma ne dhi nyiso yie kuom misango mar rawar. (Isa. 9:6; Rumi 3:23, 24) Yesu noikore chiwo ngimane kaka misango nikech ohero Wuon-gi ma ni e polo ahinya, to wan bende oherowa. (Joh. 14:31; 15:13) Herano e ma nochwale mondo omakre gi tim makare nyaka giko kendo ochop dwaro mar Wuon-gi. Notimo kamano kuom chung’ motegno nyaka e thone. Nikech mano, dwach Jehova ne dhano kod piny biro timore. w21.04 14 ¶2-3