Kumona Kuthevuka Kwetu mu Ngila Inapande
Don na Margareta vavwahelelele manene kutambula munavo wa munakathzi na nanga yendi, vaje vethzile na kuvameneka. Ha litangwa lya mamanethelelo, Margaret, uje wapwile muka-kupanga chipangi cha kuteleka, watelekelele vatekulyendi vavali macaroni na cheese, vyakulya vije vivathzemene manene.
Margaret wakutumbikile vyakulya ha metha te vanu voshe vanatumbama. Cho omwo wafukwile chifwiko, wakathamene kuwana ngwavo omwo mu lilonga mwakele lika cheese ya kutika. Margaret wevalele kwakamo macaroni.b
Tuvavoshe tukathevuka, ipwe vanike nameme vakulunu. Tunatha kwendeka vyuma kujeneka kuthinganyeka mwamuvwa, nameme kulinga chuma ha thimbu kuyapandele nameme kwivala kulinga chuma chimo. Vika vikatulingitha tuthevuke? Tunapande kumona vati kuthevuka kwetu? Vika vitunapande kulinga mangana kethi tuthevuke? Kumona kuthevuka kwetu mu ngila inapande kutukwatha kukumbulula evi vihula.
MUTUKAMWENA KUTHEVUKA KWETU NOMWO MWAKACHIMWENAMO NJAMBI
Tukavwahelela manene nga vanu vatushangathzala mwafwa ya chuma chachivwa chitunalingi, cho tukamono ngwetu vanapande kutushangathzala. Vaticho nga tuthevuka, kuma kutwapandele kulitavela kuthevuka kwetu nameme vanu kuvatumwene ndi? Tunapande kupwa va kulikehetha athinoni twatha kulinga ngocho.
Nga tuthinganyeka ngwetu twapwa tu va theho manene, cho twatha kwombwanetha kuthevuka kwetu nambe kwana vakwetu mulonga nambe kuvyana ngwetu kutwathevukile. Kulinga ngocho kukanene vukalu vwakama. Vanu vaje kuvaviyithile vanatha kuvana mulonga, cho vanu vatha kutwalelelaho kujeneka kulithzivathana. Nameme ha thimbu ino tumona ngwe twahyana vukalu vukatundu mu kuthevuka, oloni tunapande kwanuka ngwetu “munu na munu akendeka vyendi vavenya ku mesho a Njambi.”—Loma 14:12.
Njambi akamono kuthevuka kwetu mu ngila inapande. Ku Chithoneka cha Myatho, vanendeka ngwavo, Njambi wapwa “wa ngothzi na mema ku mbunge,” cho “kethi kuhitha thimbu yoshe, ikeye lalo kethi kuluvala thimbu yoshe embwe.” Athzivuka ngwendi kutwapwile vanu va kulumbunuka, cho athzivuka tupenga twetu, cho lalo “athzivuka ngechi yetu twapwa likungu.”—Myatho 103:8, 9, 14.
Ha kupwa tate yetu muka-kutetela, Njambi washaka ngwendi yetu vana vendi tumone kuthevuka kwetu ngwe mwakachimwenamo ikeye. (Myatho 130:3) Mbimbiliya yakala na vinangulo vyavingi vije vitukwatha, nga yetu nameme vakwetu vanathevuka.
VYUMA VIJE VITUKWATHA NGA TUNATHEVUKA
Kakangi, nga munu nathevuka akana vakwavo mulonga nameme kushakethzeka kuwana vingila mwa kushwekela milonga yanalingi. Oloni kupwa kwakuvwa manene nga munu uje nathevuka mu kwendeka alomba likonekelo na kuvwahetha vyuma vije vinavihya, mangana atwaleleleho kulithzivathana na vakwavo. Kuli chuma chachivi chimunalingi chije chaminenela vukalu nambe kunenela mukweni vukalu ndi? Kethi muluvale nambe kwana vakweni mulonga, shakethzekeni vingila vya kuvwahethelamo vyuma mwamuvwa? Kuthinganyeka ngwetu kethi yetu twaviyitha kukatulingitha tujeneke kulithzivathana na vakwetu ha thimbu yailaha, cho oku kuvwethzelela ku vukalu. Oloni thzivukeni vukalu vumunalingi na kupangelaho mangana mutwaleleho kulithzivathana na vakweni.
Kukapu kwakwathi kumwetha ngwetu, twavihilila nga mukwetu nathevuka. Tulinga mwamuvwa nga twononoka majwi a Yesu Kilisitu uje wendekele ngwendi: “Ngechi vene vyuma vyoshe vimushaka ngechi vakweni vamilingilevyo, mukemwo vene, neni lalo valingilenivyo.” (Mateo 7:12) Nga muthevuka nameme mu vyuma vyavindondo, mukashaka ngweni vakweni vamithzivile ngothzi nambe vevaleko lika vyuma vimunalingi. Neni munapande kuthzivila vakweni ngothzi nga vanathevuka.—Efeso 4:32.
VINANGULO VIJE VITUKWATHA TUTEPULULE KU KUTHEVUKA
Ndikishinali imo yendekele ngwayo, kakangi tukathevuka mwafwa ya “kuthzambwila kumona vyuma mu ngila ije kuyapandelena kujeneka kuthzivuka vyuma mu kushula, nameme kujeneka kwaka mana ku vyuma.” Thimbu imo tuvavoshe tukalingi evi vyuma vivanatumbula helu. Nameme ngocho, kuthimutwiya ha vinangulo vimo vituwana mu Vithoneka kutukwatha tutepulule ku kuthevuka kwetu.
Ku Vithimo 18:13, ngwavo: “Nga ukumbulula omwo kanda uthzivithithe ulikokela lika shwamwa na vulema.” Kuthzivithitha vwino ñanda yoshe na kuthinganyekethethaho thimbu kanda tukumbulule, kutukwatha tujeneke kuthzambula kukumbulula nambe kuluvala vwathi. Mana atukatambula nga tutolilila mwamuvwa apwa a theho manene, mwafwa akatukwatha tujeneke kuthevuka.
Chinangulo chikwavo cha mu Mbimbiliya ngwacho: “Lingeni vyuma vyoshe ngwe mumunathela na kuyoya mu kwoloka kuli munu na munu.” (Loma 12:18) Lingeni mumwathela mwoshe mangana mukale mu kwoloka na kulikwatathana na vakweni. Omwo mupanga na vakweni vakeni mu vithinganyeka na kuvathingimika, cho vashangathzaleni na kuvashongangeya. Nga tulinga ngocho, twatha kulithambetha nga tuthevuka mu kwendeka nambe mu vilinga, cho lalo nga kusholoka vukalu vwakama kutuvakana ovu, cho tulifwita kuvumanetha.
Lilongetheni chuma chachivwa ku kuthevuka kweni. Kutuvakana kulyamena ha vyuma vimunathevukile, pangetheni eyi thimbu mu kushakethzeka kukala na vilinga vyavivwa. Munapande kupwa va kuthimpa nambe kupwa vaka-kutetela vakweni nambe kulilongetha kukwata mbunge. Vati mukashakethzeka kwoloka na chithzemo na kulikehetha ndi? (Ngalatiya 5:22, 23) Mwatha kuthzivuka vyuma vije kumwapandele kulinga thimbu ikwavo. Kumwapandele kulithziva manene mulonga. Kuwana chuma chimijoletha ha kuthevuka kweni kwatha kumikwatha muthziveko mwamuvwa.
TWATHA KUWANA VUKWATHI NGA TUMONA KUTHEVUKA KWETU MU NGILA INAPANDE
Kumona kuthevuka mu ngila inapande kutukwatha kuthzivuka vyakulinga nga tunathevuka. Tupwa va kushuvuluka nga yetu nambe vakwetu vathevuka. Nga tutwalelelaho kulilongetha ku kuthevuka kwetu, cho vanu vatuthzema, cho lalo tukala na mana. Kutukala lalo na vithinganyeka vyavivi hali yetu vavenya nameme kuthzeya manene. Kumona ngwetu na vakwetu vakathevuka kutukwatha tushwenye kuyehi navo. Chuma cha theho manene chinapu kuwana vukwathi ku kutembwinina chithzemo cha Njambi, uje wathzema kuthambetha vanu.—Kolose 3:13.
Mwathinganyeka ngweni kuthevuka kwa Margaret, uje itunatumbwile ha kulivanga kwalingithile ije nanga ijeneke kuvwahelela ndi? Embwe. Nanga yoshe yalikuwile vyakulya vya kujeneka macaroni, cho vakele na kujola lika vyuma vyalingile Margaret, maneneni ikeye vavenya. Hanima ya myaka yaingi vaje vatekulyendi vavali vakulekeleko vana vavo vyuma vivalingile va kuku yavo vije kuvevalele. Kwapwile lika kuthevuka.