CILONGESA 42
“Banabwahelela Baje Bapwa ba Kulongwa” Kuli Yehova
“Banabwahelela baje bapwa ba kulongwa . . . , baje bononoka Yehova.”—MYASO 119:1, NWT.
MWASO 124 Tupweni ba Kulongwa Simbu Yoshe
BILI MUNO MU CILONGESAa
Bandolome na bandokazi betu bamo baje bakele mu kamenga na baje bacili mu kamenga mwafwa ya kulongwa kwabo ku ciyulo ca Yehova (Taleni palagilafu 1-2)
1-2. (a) Baka-bifulumende bamo banalwisa bati banu ba Yehova, oloni bakebo banalingi bati? (b) Mwafwa bika twasa kupwa ba kubwahelela nameme batuyandesa? (Endekeni na ha cikupulo cili ha liputa lyakulibanga.)
HA SIMBU ino cipangi cetu banacimika nambe kucishoka mu mafuti a kutubakana 30. Mu mafuti amo, bifulumende binaka bandolome na bandokazi betu mu kamenga. Mulonga muka ubanalingi? Yehova azibuka ngwendi kukwesi mulonga ubanalingi. Banabaka mu kamenga mwafwa ya kutanda na kulilongesa Mbimbiliya, kulekako bakwabo byuma bibakulahela na kukunguluka na bandolome na bandokazi babo. Co lalo banabyana kulikobelesa mu biñanda bya bupolitiki. Nameme bali na kubayandesa manene, aba bangamba ba Njambi banatwalelelaho kupwa ba kulongwab kuli Yehova, nambe ngwetu banatwalelelaho kumupangela. Oku kunabalingisa bapwe ba kubwahelela.
2 Hamo simbu imo munamweneko bikupulo bya aba Bakaleho ba kusimpa oku banamwesula. Banabwahelela mwafwa bazibuka ngwabo banazibisa Yehova kubwaha ku mbunge omwo banatwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli ikeye. (1 Mizi 29:17a) Yesu wendekele ngwendi: “Banabwahelela baje babali na kuyandesa mwafwa ya kulinga byuma byabibwa . . . Bwaheleleni na kulisamba mwafwa cikandelela ceni cinapu cakama.”—Mate 5:10-12.
MWANJA UTUNAPANDE KUKABANGEYA
Pita na Yiwano bamwesele mwanja waubwa baka-Kristu mangana bazibuke byakwendeka nga babatwala ku nkuta (Taleni palagilafu 3-4)
3. Kwesekesa na mukanda wa Bilinga 4:19, 20, tupositolo balingile bati mubabayandesele, co mwafwa bika?
3 Bibali na kuliwana nabyo bandolome na bandokazi betu binalifu na byuma bibaliwanene nabyo tupositolo ba Yesu omwo babayandesele mwafwa ya kwambulula byendi. Maako ba mu nkuta yakama ya Bajuda belukilile-ilukilile “kubashika ngwabo balikele kwendeka mu lizina lya Yesu.” (Bili 4:18; 5:27, 28, 40) Tupositolo balingile bati? (Tandeni Bilinga 4:19, 20.) Bazibukile ngwabo uje ali na moko yakama manene ikeye “wabashikile ngwendi bambulwile banu na kwana bukaleho bwa kushula” hali Kristu. (Bili 10:42) Ngeci, Pita na Yiwano baje bakele na kwimanenako bakwabo bendekele mu kusimpa ngwabo batwalelelaho kwononoka Njambi kutubakana kwononoka baje maako. Bendekele lalo ngwabo kubalikele kwendeka hali Yesu. Kwapwile lika ngwe bakele na kwihula baje maako ngwabo, ‘musinganyeka ngweni muli na moko yakama kutubakana Njambi ndi?’
4. Kwesekesa na mukanda wa Bilinga 5:27-29, tupositolo bakelele baka-Kristu boshe ba busunga mwanja muka, co twasa kubatembwinina bati?
4 Tupositolo bakelele baka-Kristu boshe mwanja waubwa wa “kwononoka Njambi ha kupwa ikeye muka-kuyula kutubakana kwononoka banu.” (Tandeni Bilinga 5:27-29.) Munima ya kubapupanga mwafwa ya kutwalelelaho kupwa ba kulongwa, tupositolo batundile mu nkuta yakama ya Bajuda oku “banabwahelela mwafwa bamwene ngwabo kunapu kwakubwa kubashawila lizina lya Yesu,” co batwaleleleleho kwambulula.—Bili 5:40-42.
5. Bihula muka bitunapande kukumbulula?
5 Byuma bibalingile tupositolo bitulingisa tulihule bihula bimo. Cakumwenako, basele bati kwononoka Njambi kutubakana kwononoka banu na kwononoka lishiko lije limwesa ngwalyo munu woshe “alyake kwisi ya baje bali na moko ya kuyula,” ha simbu imolika? (Loma 13:1) Twasa kukabangeya bati majwi endekele Paulu a ‘kulyaka kwisi na kwononoka bifulumende na baje bali na moko ya kuyula’ na kutwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli Njambi uje wapwa Muka-kuyula wakama?—Tito 3:1.
“BAJE BALI NA MOKO YA KUYULA”
6. (a) Beya “baje bali na moko ya kuyula” babanendeka ku Loma 13:1, co bika bitunapande kulinga? (b) Bika bitunapande kuzibuka ha moko ibali nayo baka-kuyula?
6 Tandeni Loma 13:1. Banu bali na “moko ya kuyula” babanendeka aha ha vesi, banapu baje bali na nzili ya kutwamenena bakwabo. Baka-Kristu banapande kwononoka aba baka-kuyula. Bakakwasa banu bajeneke kulilingila byuma mubashakela, na kubakwasa bakabangeye mashiko, co simbu imo bakanyungilila na bangamba ba Yehova. (Kujo 12:16) Ngeci, tunapande kubana mitelo na milambu, co lalo tunapande kubazibila lyoba na kubasingimika. (Loma 13:7) Nameme ngoco, aba baka-kuyula bali na moko mwafwa Yehova ikeye nabatabesa bakale nayo. Yesu walumbunwine mwamubwa ei ñanda omwo Ngubulu wa Baloma Pontiyasi Pilato wakele na kumwihozola. Omwo Pilato walekele Yesu ngwendi ali na moko ya kumutsiya nambe kumwobola, Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Kuwasa kukala na moko hali yange kubanga bakwaneyo kutunda mwilu.” (Yiwa 19:11) Moko ibali nayo baka-kuyula ili na hayalenga ngwe mukwafwililile kuli Pilato.
7. Mu byuma muka kutwapandele kwononoka baka-kuyula, co banapande kwanuka bika?
7 Baka-Kristu banapande kwononoka mashiko a baka-fulumende aje kualilwisa na mashiko a Njambi. Oloni kutwapandele kubononoka nga batusindiya kulinga byuma byazinda Njambi nameme kutubindika kulinga byuma byazema. Cakumwenako, banasa kushika ngwabo bakwenje boshe balilongese nzita mangana balwile lifuti lyabo.c Nambe banasa kutubindika kupangesa Mbimbiliya yetu na mabulu a kukundama ku Mbimbiliya, co lalo banasa kutubindika kwambulula na kukunguluka. Nga baka-kuyula bapangesa mwamubi moko yabo mu kuyandesa bandongesi ba Kristu, co bakalitabela kuli Njambi mwafwa ali na kubamona.—Kwambu 5:8.
8. Kuliseza muka kuli mukati ka kukala na moko na kukala na nzili yakama manene, co mwafwa bika kuzibuka ngoco kwapwa kwa seho?
8 Lijwi lya “moko” lilumbununa “kukala na citwamo cakama,” oloni kulilumbununa “kukala na citwamo cakama manene.” Kukala na citwamo cakama manene kulumbununa “kukala na nzili yakama manene.” Nameme baka-bifulumende banabendeka ngwabo “baje bali na moko ya kuyula,” oloni kuli umo ali na moko yakama manene nambe ngwetu ali na nzili yakama manene kubatubakana. Mu Mbimbiliya, Yehova Njambi banamutumbula luwana ngwabo “Muka-nzili Yakama Manene.”—Ndanye 7:18, 22, 25, 27, NWT.
“MUKA-NZILI YAKAMA MANENE”
9. Byuma muka byamwene kapolofweto Daniele mu bimona?
9 Kapolofweto Daniele wamwene bimona byamwesele ngwabyo Yehova ali na nzili yakama manene kutubakana baka-kuyula boshe. Mu cimona cakulibanga, Daniele wamwene bikashama bakama bawana baje bemanena biyulo bya nzili bya kaye. Ciyulo ca Babiloni, ciyulo ca Bamende na Bapelesha, ciyulo ca Grisi, ciyulo ca Loma hamo lika na ciyulo ca Anglo-America cije cili na kuyula ano matangwa. (Ndanye 7:1-3, 17) Kutundaho, Daniele wamwene Yehova Njambi natumama ha litanda mwilu. (Ndanye 7:9, 10) Cuma cikwabo camwene ou kapolofweto wa kulongwa cinapu cinangulo kuli baka-kuyula.
10. Mukanda wa Ndanyele 7:13, 14, 27 umwesa ngwawo Yehova nana beya nzili ya kuyula kaye, co oku kumwesa bika hali ikeye?
10 Tandeni Ndanyele 7:13, 14, 27. Daniele wamwene Njambi atambula baka-kuyula moko na nzili ya kuyula na kubyana ku banu beka baje banapande. Beya bene obo? “Umo wa kulifwa ngwe Muna-munu,” kulumbununa Yesu Kristu na ‘banu ba Njambi Muka-nzili Yakama Manene,’ kulumbununa bakubwabesa baje bakayula “myaka-yoshe.” (Ndanye 7:18, NWT) Awa majwi amwesa ngwawo Yehova ikeye “Muka-nzili Yakama Manene” mwafwa ikeye lika ali na moko ya kulinga ngoco.
11. Byuma muka bikwabo byasonekele Daniele bije bimwesa ngwabyo Yehova wakala na nzili yakama manene kutubakana baka-kuyula boshe?
11 Cuma camwene Daniele mu cimona cinalitombola na cuma cendekele hakulibanga. Wendekele ngwendi: “Njambi wa mwilu atumbika bimyene na kutundisa bimyene.” Wendekele lalo ngwendi: “Njambi wa Hakamwa Manene ali na nzili ha bumwene bwoshe bwa banu, co asa kwana bumwene kuli woshe uje yashaka.” (Ndanye 2:19-21; 4:17) Kuma Yehova watundisaho laja banu bamo ha bumwene nameme kubakaho ndi? Eyo.
Yehova watambwile Mbeleshazale bumwene bwendi na kubwana ku Bamende na Bapelesha (Taleni palagilafu 12)
12. Endekeni byakumwenako bimwesa ngwabyo Yehova watundisile banu bamo ha bumwene kunima. (Taleni cikupulo.)
12 Yehova namwesa ngwendi ali na nzili yakama manene kutubakana “baje bali na moko ya kuyula.” Tusimutwiyeni ha banu batatu. Falo mwene wa Ejipiti wayandesele banu ba Yehova, co wabyanene kubapatula. Oloni Njambi wabapatwile, co watsiilile Falo mu Kalunga-ndonga wa Kubenga. (Kutu 14:26-28; Myaso 136:15) Mwene Mbeleshazale wa ku Babiloni walingile cilika, co “walijundwile na kulwisa Mwata wa mwilu na kushangazala tumponya ba kupanga na ngolinde na siliba,” kutubakana kushangazala Yehova. (Ndanye 5:22, 23) Oloni Njambi wakehesele uje munalume wa kulyalesa. “Ku butsiki buje bene,” Mbeleshazale watsile, co bumwene bwendi babwanene ku Bamende na Bapelesha. (Ndanye 5:28, 30, 31) Mwene Helonde Angilipa wakulibanga wa ku Palesitina watsiile kapositolo Jemusi na kwaka kapositolo Pita mu kamenga mangana bamutsiilemo. Oloni Yehova katabesele Helonde kulinga byuma byayongwele. “Kangelo ka Yehova wamutuminine mushongo,” co watsile.—Bili 12:1-5, 21-23.
13. Endekeni cakumwenako cije cimwesa omwo Yehova wahyanenene bimyene baje bakele na kupangela hamo.
13 Yehova namwesa lalo ngwendi ali na nzili yakama manene kutubakana bimyene baje bakapangela hamo. Walwililile Baisalele, co wabakwasele bahyane bimyene 31 ba Bakanana na kubanyeka mutamba wakama wa Lifuti lya Cikulaheso. (Yosh 11:4-6, 20; 12:1, 7, 24) Yehova wakwasele lalo Baisalele bahyane Mwene Mbenihandande na bimyene bakwabo 32 ba ku Silya baje bakele na kubalwisa.—1 Vimye 20:1, 26-29.
14-15. (a) Mwene Nebukataneza na Mwene Ndalyuse bendekele bika ha ciyulo ca Yehova? (b) Muka-kwimba wendekele bika hali Yehova na banu bendi?
14 Yehova namwesa ngwendi wapwa Muka-nzili Yakama Manene ha bisimbu byabingi. Mwene Nebukataneza wa ku Babiloni mwalyalesele ‘mu kumwesa bukama bwendi na nzili yendi na bumpau bwendi na kasingimiko kendi,’ kutubakana kushangazala Yehova, Njambi wamulingisile azaluke. Mwakangukile, Nebukataneza “washangazalele Njambi wa Hakamwa Manene,” co wendekele ngwendi: “[Yehova] ikeye akaswana ku myaka yoshe.” Wendekele lalo ngwendi: “Na umo wahi asa kumubindika.” (Ndanye 4:30, 33-35) Yehova mwobwele Daniele omwo bamumbilile mu bwina bwa badumba mwafwa ya kulongwa kuli ikeye, Mwene Ndalyuse washikile ngwendi: “Munu woshe napande kulemesa na kusingimika Njambi ya Daniele, ikeye Njambi wa kuyoya, ikeye akaswana ku myaka yoshe. Bumwene bwendi kubwesi kunyonga, co nzili yendi kuyesi kuhwa.”—Ndanye 6:7-10, 19-22, 26, 27.
15 Muka-kwimba wendekele ngwendi: “Shukulu Kalunga anyongesa mana a banu, ikeye atanganesa matumbe a banu kuwapwisa a ngoco.” Wendekele lalo ngwendi: ‘Banabwahelela banu baje Yehova ikeye Njambi yabo, banu baje banangula Njambi ngeci bapwe buswana bwendi.’ (Myaso 33:10, 12) Cili bene tunapande kutwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli Yehova.
NZITA YAMAMANESELELO
Maswalale ba Yehova ba mwilu bakanyongesa mafuti aje analikwatasana mu kumulwisa na kulwisa bangamba bendi (Taleni palagilafu 16-17)
16. Bika bitunapande kukulahela ngwetu bikalingiwa ha simbu ya “kayando kakama,” co mwafwa bika? (Taleni cikupulo.)
16 Tunalilongesa byalingile Yehova kunima. Bika bikalingiwa kulutwe bitunabandamena? Twakulahela ngwetu Yehova akobola bangamba bendi ba kulongwa ha simbu ya “kayando kakama.” (Mateu 24:21; Ndanye 12:1) Akalinga ngoco omwo Ngonge wa ku Mangonge uje emanena bibunga bya baka-mafuti akalwisa na kuyandesa manene bangamba ba Yehova. Nameme mafuti oshe akupwa 193 aje ali mu munga ya United Nations akalikwatasana, oloni kuwakasa kulwisa Muka-nzili Yakama Manene na maswalale bendi ba mwilu. Yehova natukulahesa ngwendi: “Njikamwesa miyati yoshe ngeci yange njapwa njiwakama, co njapwa wa kujela. Asinoni bakazibuka ngeci yange njapwa [Yehova].”—Ezeki 38:14-16, 23; Myaso 46:10.
17. Mbimbiliya imwesa ngwayo bika bikalingiwa ku bimyene ba hano ha kaye, na kuli baje bapwa ba kulongwa kuli Yehova?
17 Ngonge mwakalwisa banu ba Njambi, akalingisa Yehova anene nzita ya Alamagidoni na kunyongesa ‘bimyene ba hano ha kaye hoshe.’ (Kujo 16:14, 16; 19:19-21) Oloni ‘baka-busunga, ba kujeneka mulonga bakakala muno mu lifuti.’—Visi 2:21.
TUNAPANDE KUTWALELELAHO KUPWA BA KULONGWA
18. Bika bibakalingi baka-Kristu babangi ba busunga, co mwafwa bika? (Ndanyele 3:28)
18 Ha bisimbu byabingi, baka-Kristu babangi banaka buyoye bwabo mu bushonde mwafwa bazema Yehova Muka-kuyula wa Hakamwa ya Byoshe. Aba baka-Kristu ba busunga bapwa ba kulongwa kuli Yehova. Banapu ngwe Bahebelu batatu baje batwaleleleho kupwa ba kulongwa kuli Muka-nzili Yakama Manene uje wabobwele mu litenda lya tuhya.—Tandeni Ndanyele 3:28.
19. Yehova akobola banu ba kufwa bati, co bika bitunapande kulinga?
19 Muka-kwimba Devidi wamwesele seho ya kulongwa kuli Njambi omwo wendekele ngwendi: “Shukulu Kalunga yobe Lyaako wa banu boshe, njisompe na kuwana ngeci yange kunjesi na mulonga.” (Myaso 7:8) Wendekele lalo ngwendi: “Kulongwa na kusungama kwange binjinyunge.” (Myaso 25:21, NWT) Tunapande kutwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli Yehova mu kuyoya kwetu kwoshe, nameme tuliwane na byeseko. Nga tulinga ngoco, co tuliziba mwalizibilile muka-kwimba uje wasonekele ngwendi: “Banabwahelela baje bapwa ba kulongwa . . . , baje bononoka mashiko a Yehova.”—Myaso 119:1, NWT.
MWASO 122 Tukoleseni, Keti Tushondoloke!
a Mbimbiliya inaleke baka-Kristu ngwayo banapande kwononoka baje bali na moko ya kuyula, kulumbununa baka-bifulumende bya hano ha kaye. Oloni baka-bifulumende bamo bakalwisa Yehova na bangamba bendi. Twasa kwononoka bati baka-kuyula na kutwalelelaho kwononoka Yehova ha simbu imo lika?
b LIJWI LIBANALUMBUNUNA: Kupwa wa kulongwa kuli Yehova kulumbununa kutwalelelaho kulinga byuma bimuzibisa kubwaha ku mbunge na kukundwiya ciyulo cendi nameme tunaliwana na byeseko.
c Taleni cilongesa cili muno mu Kaposhi ka Kukengela ca mutwe wa “Baisalele ba Kusañulu Bakele na Kulwa Binzita, Yetu Bika Kutwesi Kulwa?”