Longeseni Busunga bwa mu Mbimbiliya mu Ngila Yaibwa

1. Bika bitunapande kulinga mangana tukale mu naanga ya Yehova?

MUTUKALIWANA na bakwetu baka-Kristu lwakulibanga, kakangi tukabehula ngwetu “Mwalilongese bati busunga?” Bamo bakakumbulula ngwabo banakolela mu busunga. Bamoco bakendeka ngwabo ololo banalilongesa busunga bwa mu Mbimbiliya. Tukakumbulula mu bingila bya cifweci mwafwa busunga bwa mu Lijwi lya Njambi bukebwo bukatutwamenena mu kuyoya kwetu. Mwafwa bika? Mwafwa tuzibuka ngwetu twasa lika kukala mu naanga ya Yehova nga tumwesa ngwetu twazema busunga bwa mu Mbimbiliya na kubupangesa mu kuyoya kwetu. Co oku kunambateselela kupwa ba kulongwa mu byuma bitwendeka nebi bitulinga.—Samu 15:1-3.

2. (a) Banu bazibukile bika hali Yesu? (b) Bika byendekele Yesu kutalesa ku busunga bwalongesele?

² Yesu wakele na kwendeka busunga simbu yoshe. Bitozi bendi nabo bazibukile ngwabo Yesu wakele na kwendeka busunga simbu yoshe nameme kubashakele byuma byendekele. (Mate 22:16) Kutalesa ku busunga bwalongesele, Yesu wendekele ngwendi: “Njinaija na kulingisa banu balyangunune mu naanga. Mwana wa munalume akalwisa ishe, mwana wa munakazi akalwisa ina, co munakazi wa munu akalwisa inamweno.” (Mate 10:35) Yesu katondele ngwendi banu balwise busunga bwakele na kulongesa ikeye hamolika na bandongesi bendi, nameme ngoco wazibukile ngwendi bikebyo bilingiwa. (Mate 23:37) Wazibukile ngwendi banu bamo batambula muzimbu wakele na kwambulula, oloni bamo kubalingi ngoco.—2 Tesa 2:9-11.

3. Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?

³ Ngecilika mwa Yesu, netu tukeseka kupwa ba kulongwa mu tukendeka busunga simbu yoshe nameme nga banu basa kutuzinda mwafwa ya kulinga ngoco. Co lalo tukambulula na kulongesa busunga bwa mu Mbimbiliya nameme nga banu balubala mwafwa ya byuma bitwendeka. Kuma oku kulumbununa ngwabo twasa kwendeka mu ngila yoshe-yoshe na simbu yoshe-yoshe itushaka, cakama lika tuli na kwendeka busunga ndi? Embwe. Muno mu cilongesa tukumbulula cihula ca seho manene cije cendeka ngwaco: Kuli kutwasa kuwana busunga? Kutundaho, tukumbulula bihula binatako: Mwafwa bika tunapande kwendeka busunga? Twasa kwendeka bati busunga? Co simbu muka itunapande kwendeka busunga? Bikumbululo kuli ebi bihula bitukwasa tuleke bakwetu bya muzimbu waubwa na kupwa ba kulongwa.

KULI KUTWASA KUWANA BUSUNGA?

4. Mwafwa bika twendeka ngwetu kuli Yehova kukekwo kutwasa kuwana busunga?

⁴ Kuli Yehova kukekwo kutwasa kuwana busunga. Byuma byoshe byakendeka Yehova byapwa bya busunga. Cakumwenako, byakatuleke kutalesa ku byuma byabibwa nebi byabibi, byapwa bya busunga. (Samu 19:9; 119:142, 151) Byuma byoshe byakendeka bikalingiwa. (Isaya 55:10, 11) Yehova akashulisilila bikulaheso byendi. (Nume 23:19) Cili bene Njambi kasa kwendeka makuli. (Hebe 6:18) Ngeci kunapande kutumbula Yehova ngwetu “Njambi wa busunga.”—Samu 31:5.

5. Mwafwa bika kukwapwile kwakukalu kuwana Yehova “Njambi wa busunga”? Lumbununeni. (Bilinga 17:27)

⁵ Kukwapwile kwakukalu kuwana Yehova “Njambi wa busunga,” ngwe mubakasinganyekela banu babangi. Cakumwenako, byuma bya kutanga bimwesa ngwabyo Njambi kwali. (Loma 1:20) Kapositolo Paulu mwakele na kwendeka kuli Bagriki ba kulilongesa, wendekele ngwendi Njambi atonda ngwendi ‘tumuwane,’ co “kesi kulako na umo na umo wetu.” (Tandeni Bilinga 17:27.) Yehova ali na kukoka banu ba kulikehesa baje bali na kushakezeka busunga hali ikeye.—Iwano 6:44.

6. Busunga muka buli mu Mbimbiliya, co mwafwa bika mwakandelela kuzibuka obu busunga?

⁶ Ngila imo mutwasa kuwanena Yehova inapu kulilongesa Mbimbiliya. Banu baje basonekele Mbimbiliya babahwiminine na sipilitu ya kujela ya Njambi. (2 Pita 1:20, 21) Ngeci byuma byoshe bilimo byapwa bya busunga, co twasa kubikulahela. Cakumwenako, twasa kukulahela biinendeka Mbimbiliya kutalesa mulyashangumukilile kukalako lilu nomu mubwashangumukilile buyoye ha lifuti-libu. (Gene 1:1, 26) Twasa kukulahela biinendeka ha byuma bikalingisa banu boshe balinge bubi, nebi bili na kulingisa banu bayande na kutsa. (Loma 5:12; 6:23) Twasa kuikulahela muinendeka ngwayo Yehova kwitila muli Munendi Yesu, akamanesa bukalu bwoshe bwananene Satana “ishe ya makuli.” (Iwano 8:44; Loma 16:20) Co lalo twasa kukulahela biinendeka Mbimbiliya muinendeka ngwayo Yesu akanyongesa banu bababi, kusangula batsi, kubwahesa kaye kupwa paradaisi na kutukwasa tupwe ba kulumbunuka. (Iwano 11:25, 26; 1 Iwa 3:8) Twakandelela manene kuli Yehova ha kutulongesa busunga na kutuleka tubulongese bakwetu.—Mate 28:19, 20.

MWAFWA BIKA TUNAPANDE KWENDEKA BUSUNGA?

7-8. Bika binapande kutushongangeya twendeke busunga? Endekeni cakumwenako. (Maki 3:11, 12) (Taleni na bikupulo.)

⁷ Ngwe mutunendeka hakulibanga, nga tushaka kukala mu naanga ya Yehova, co tunapande kwendeka busunga. Nameme ngoco, mu kushaka kuzibisa Yehova kubwaha, tunapande kulingako bimo kutubakana kwendeka lika busunga. Mwafwa bika? Mwafwa Yehova akaka mbunge na ku byuma bikatushongangeya twendeke busunga. Tucisimutwiyeni byuma byalingiwile Yesu mwakele mu cipangi cendi ca hano hasi. (Tandeni Maki 3:11, 12.) Mwakele na kwambulwila kuyehi na kalunga-ndonga wa Galileya, mbunga yakama yezile kuli ikeye. Bamo babo bakele na badimona, co bakele na kuwila halutwe lwa Yesu na kutambeka ngwabo: “U Muna Njambi.” Mwafwa bika badimona bakele na kwendeka busunga hali Yesu? Hamo badimona batondele ngwabo banu babakulahele, co mu kwita kwa simbu babongumune na kubonowesa kupangela Yehova. Aba badimona bakele na kwendeka busunga, oloni biyongola byabo byapwile byabibi. Yesu wazibukile biyongola byaba badimona, co kubyamuzibisile kubwaha. Ngeci washikile aba badimona ngwendi balikele kwambulula byendi.

⁸ Byuma muka bitulilongesa oku ku muzimbu? Tulilongesako ngwetu Yehova akaka mbunge na ku byuma bikatushongangeya twendeke busunga. Ngeci, kuzema Yehova kukekwo kunapande kutushongangeya twendeke busunga hali ikeye. Co lalo nga banu batushangala mwafwa ya muzimbu utuli na kwambulula, tunapande kwana Yehova bumpau.—Mate 5:16; esekeseni Bilinga 14:12-15.

9. Byuma muka kutwapandele kulinga, co mwafwa bika?

⁹ Tusimutwiyeni ngila ikwabo mutwasa kwanena Yehova bumpau kutubakana kulyana bumpau yetu babenya. Twendeke ngwetu mukulunu umo mu cikungulukilo namileke biñanda bije kumwapandele kulekako banu, oloni yeni mukalekako bakweni byuma byanamileke. Nga banu bamunaleke obyo biñanda bazibuka ngwabo binapu bya busunga, co banasa kulikomokela na kusinganyeka ngwabo muzibuka mahungu amangi. Byuma bya cifweci binasa kukomokesa banu, oloni kubizibisa Njambi kubwaha. (Prov 11:13) Mwafwa bika? Mwafwa nameme munendeka byuma bya busunga te kumwapandele kubyendeka mwafwa binapwile mahungu, co lalo na biyongola bimunakele nabyo binapwile byabibi.

TWASA KWENDEKA BATI BUSUNGA?

10. Majwi “amabwa” alumbununa bika? (Kolose 4:6)

¹⁰ Tandeni Kolose 4:6. Kapositolo Paulu wanukisile baka-Kristu ba mu Kolose ngwendi majwi abo “apwe amabwa simbu yoshe.” Oku kulumbununa bika? Lijwi lya Cigriki libanapangesa lilumbununa ngwalyo majwi etu kuwapandele lika kukwasa bakwetu, oloni anapande kupwa lalo amabwa, co lalo a ngozi.

11-12. Mwafwa bika tunapande kunyanyama omwo tulongesa busunga? Endekeni cakumwenako. (Taleni na bikupulo.)

¹¹ Tunapande kupangesa cinangulo ca Paulu ca kupangesa majwi amabwa omwo tulongesa bakwetu busunga bwa mu Mbimbiliya. Mbimbiliya inesekesa busunga bulimo ku mukwale wa kubambuka uje wasa kwangununa myonyo na sipilitu. Mu ngila ikwabo Mbimbiliya yasa kusholola mutuli na kulizibila na biyongola byetu. (Hebe 4:12) Oloni nga kutuipangesa mwamubwa twasa kulubalesa banu na kubalingisa balinge netu bimata. Mu ngila muka?

¹² Cakumwenako, lingeni ngwe mwaliwana na munu umo mu lihya uje akalemesa bikupulo kushwa kumo na kulinga cilika ca Kilisimasi na Isita hamolika na naanga yendi. Mwasa kupangesa Mbimbiliya mu kumumwesa ngweni bwapwa bulema kulemesa tumponya mwafwa nacimo cahi cibasa kulinga. Co lalo munasa kumulumbunwina ngweni cilika ca Kilisimasi na cilika ca Isita kubilitombola na byuma biyendeka Mbimbiliya. (Isaya 44:14-20; 2 Kori 6:14-17) Nga muleka owo munu byuma bya cifweci ha bungezi bwakulibanga, co muli na kumuleka busunga. Oloni kumwesi na kupangesa mwamubwa Lijwi lya Njambi.

13. Twasa kutoba bati mwongwa ku majwi etu?

¹³ Kapositolo Paulu wendekele lalo ngwendi majwi etu anapande kupwa amabwa ngwe a kutoba mwongwa. Kapositolo Paulu kalumbunwine ngwendi tunapande kutengulula busunga nambe kubushweka, oloni walumbunwine ngwendi tulongese busunga bwa mu Mbimbiliya mu ngila yaibwa na kweta ku bimbunge bya banu. (Yombi 12:11) Kunasa kupwa kwakukalu kulinga ngoco. Cakumwenako, tunasa kusinganyeka ngwetu byakulya bituziba yetu ngwetu bitobala na bakwetu babiziba mu ngila ya kulifwa. Mu ngila imolika tunasa kusinganyeka ngwetu endekesi yetu ili na kuzibisa banu kubwaha, oloni obwo keti busunga. Cakumwenako, banu ba mu bisemwa bimo banasa kwendeka biyongola byabo kwa kujeneka kwongoloka nameme nga bali na kusimutwiya na mukulunu. Oloni mu bisemwa bikwabo banasa kumona endekesi ya cifweci ngwabo kuimwesa kasingimiko. Paulu wendekele ngwendi tunapande kuzibuka “mwakukumbulwila munu na munu.” Oku kulumbununa ngwabo kutwapandele kwendeka lika kwesekesa na byuma bitutonda nambe mwafwa ya cisemwa cetu. Oloni tunapande kwendeka kwesekesa na byuma byashaka munu uje atutolilila.

SIMBU MUKA ITUNAPANDE KWENDEKA BUSUNGA?

14. Kuma Yesu mwakele hano hasi walongesele bandongesi bendi byuma byoshe byazibukile ndi? Lumbununeni.

¹⁴ Simbu yoshe Yesu wakele na kwendeka mwamubwa na baka-kumukabangeya, co wabamwesele ngozi omwo wakele na kubalongesa byuma byabingi. (Maki 6:34) Kwacikele byuma byabingi bibapandele kulilongesa, oloni Yesu kabalongesele byuma byoshe byazibukile. Wazibukile hayalenga nzili yabo. Co wazibukile ngwendi ije kuyapwile simbu yaibwa ya kubalongesa busunga bumo bwa mu Mbimbiliya. Mukemwo wabalekele ngwendi busunga bumo bwa mu Mbimbiliya kubasele kubuzibisisa ha simbu ije. (Iwano 16:12) Bika bitulilongesako?

15. Kuma tunapande kulongesa banu batukalilongesa nabo Mbimbiliya byuma byoshe bituzibuka ha simbu imolika ndi? Lumbununeni. (Provebia 25:11) (Taleni na cikupulo.)

¹⁵ Mwanja wa Yesu utulongesa ngwawo kuzibuka busunga kukulumbununa ngwabo tunapande kulongesa bakwetu byuma byoshe bituzibuka ha simbu imolika. Twasa kutembwinina bati Yesu? Tunapande kusinganyekesesa ha byuma bibali na kuliwana nabyo banu. Acisinganyekeni lalo hali uje munu akalingi cilika ca Kilisimasi na cilika ca Isita hamolika na naanga yendi. Tuzibuka ngwetu ebi bilika byatunda ku bulombelo bwa makuli, co Njambi kabishakele. Oloni acilingeni ngwe mwashangumuka kulilongesa Mbimbiliya na uje munu calumingo cimo nambe bibali simbu kanda cilika ca Kilisimasi cete. Kuma ei inapu simbu yaibwa ya kumumwesa biyendeka Mbimbiliya ha bilika bya bulombelo na kubandamena ngwetu alikele kulinga cilika ca Kilisimasi oho bene ndi? Bamo banasa kushangumuka kupangesa byuma bibali na kulilongesa mu Mbimbiliya oho bene. Oloni bamo kukabambatela simbu mangana batengulule bisinganyeka na bilinga byabo. Twasa kukwasa banu batukalilongesa nabo Mbimbiliya bakole ku sipilitu nga tubaleka byuma bibanapande kuzibuka ha simbu inapande.—Tandeni Provebia 25:11.

16. Twasa kukwasa bati batukalilongesa nabo Mbimbiliya ‘batwaleleleho kwenda mu busunga’?

¹⁶ Kukwasa bakwetu balilongese busunga hali Yehova kukatulingisa tupwe ba kubwahelela manene. Mwasa kukwasa bakweni ‘batwaleleleleho kwenda mu busunga’ nga mulinga byuma binatako: Twaleleleniho kubakela mwanja waubwa. (3 Iwa 3, 4) Lingeni mwoshe mumwasela mangana yoyesi yeni imwese ngwayo mwakulahela bikulaheso bya mu Lijwi lya Njambi. Endekeni busunga na biyongola byabibwa. Endekeni mwamubwa ha kupangesa majwi amabotsi, a ngozi na kwendeka ha simbu inapande omwo mulongesa busunga bwa mu Mbimbiliya. Co nga bamishangala, aneni bumpau bwoshe kuli Yehova. Nga mulinga ngoco, co mumwesa ngweni muli na kulemesa Yehova, Njambi wa busunga.