¡Kyaj mˈëxtëkëwäˈägët! Jyobaa yëˈë mbudëkëyanëp
“Pääty amumduˈuk jot njënäˈänëm: Yëˈë Nintsënˈäjtëm Dios yëˈëts xypyudëjkëp.” (EB. 13:6)
¿WIˈIX MˈATSOOJËMBITÄˈÄNY?
¿Ti mbäädë tääk teety ttundë parë fyamilyë yajpäädët oy mëdë Dios?
Pënaty nyigëbäjkˈäjtypyë fyamilyë, ¿ti mbäät ttuny parë tmoˈoyët tijaty yajtëgoyˈajtypy per kyaj tnikaˈagët?
¿Ti mbäät ttunyë Dios mëduumbë ko fyamilyë yˈanëˈëmxëdët parë nyëjkxët jagam mëduumbë?
1, 2. ¿Ti jotmayë jäˈäy pyattëp diˈib wiinktsoo mëduundëp ko jyëmbittë mä tyëjk? (Ixë dibujë mä tsyondaˈagyë tyäˈädë artikulo.)
KO NETYË Eduardo myëduny wiink paˈis myëdäjtypyë nety tuˈugë oybyë tyuunk ets tsooxë yajmëjuy.a Per ko tˈëxpëjktsondakyë Biiblyë mëdë Jyobaa tyestiigëty, ta tpëjkyë kuentë ko nyikëjxmˈäjtypyë nety tuˈugë tuunk diˈib mas jëjpˈam: ttukniˈˈixëdë fyamilyë Diosë jyaˈa ets tmoˈoyët tijaty yajtëgoyˈajtypy. Ta jyëmbijty mä tyëjk (Efes. 6:4, Traducción del Nuevo Mundo [TNM]).
2 Eduardo nyijäˈäwëbë nety ko Jyobaa yëˈë tsyejpy ets tnijëmbitëdë fyamilyë. Per tsiptäˈäganxëbë nety, pes tsojkëbë nety jatëgok nyaymyëwingonëdët mëdë nyëdoˈoxy etsë yˈuˈunk yˈënäˈk. Nan tsiptäˈäganxëbë nety tmoˈoyëdë fyamilyë tijaty yajtëgoyˈäjttëp, pes mä tsyëënëdë tsipë meeny sentääbë yajpääty. ¿Wiˈixë nety mbäät duˈun ttuny? ¿Mbäädë nety pyudëkëdë ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib mä naymyujkën?
TUNË MËJÄÄ PARË JATËGOK OY MˈITËT MËDË JYOBAA ETSË MFAMILYË
3. ¿Wiˈixë uˈunk ënäˈk yˈaxëktunëdë ko jagamë tyeety yajpääty?
3 Eduardo jyënaˈany: “Tajëts njaygyujkë ko kyajtsë nety të nyajpääty mëdëtsë nnëëxëty mä meerë dyajtëgoyˈäjttë parëts nnëˈëmoˈoy nduˈumoˈoytyët etsëts ntsoktët. Kyajts mëët nyajpattë parëts ndukwingugäjpxëdët tijaty myaytyakypyë Biiblyë, nuˈkxtäˈäktëdëts mëët, nmënandëdëts etsëts mëët nˈëyëˈëk nguyattët” (Deut. 6:7). Ja nyëëxë mëjpë diˈib xyëˈäjtypy Ana, jyënaˈany: “Kyajtsë nety seguurë nnayjawëty kojëtsë ndeety jagam yajpääty. Ets ko jyëmbijty, tëgatsyëts nnayjawëty kojëts xymyëneny mët ko yëˈëyëtsë nety nnijäˈäwëp wiˈix yˈixëty ets wiˈix kyajpxy”.
4. ¿Tiko tsyiptakxëtyë uˈunkteety tnigëbäjkˈatëdë fyamilyë ko jagam të yˈity?
4 Ko jekyë uˈunkteety jagam yˈity, niˈigyë tsyiptakxëty tnigëbäjkˈatëdë fyamilyë. Eduardo nyëdoˈoxy, diˈib xyëˈäjtypy Rubí, jyënaˈany: “Ëjtsë nety diˈib tuump extëmë uˈunkteety etsë uˈunktääk. Tëjëtsë nety nˈijxwëˈëmy ko ëjtsëts tijaty ndukniwijtsëtyaapy. Pääty ko jyajtyë Eduardo, taanëmëts njäjty ngajpxykyupëkëdëtsë nyaˈay. Ets näˈäty tsojkëbëts njamyatsët ko yëˈë ta tyam yajpääty” (Éfes. 5:22, 23). Eduardo jyënaˈany: “Yëˈë nnëëxëtyëts të nety tˈijxwëˈëmdë ko yëˈë xëmë tyääk yˈamdoodëbë permisë. [...] Tsojkëbëtsë nety njatët wiˈixëts nnigëbäjkˈatëdë nfamilyë extëmë Dios dyajnigutukë”. Eduardo mëdë Rubí ta tjaygyujkëdë ko tsojkëbë nety ja yˈuˈunk yˈënäˈk tˈixtët ko nimajtsk tijaty ttukniwitsëdë.
5. 1) ¿Ti Eduardo tyuun ko jyëmbijty mä tyëjk parë jatëgok oy yˈijty mëdë fyamilyë? 2) ¿Wiˈix wyimbëtsëëmy?
5 Eduardo pyëjtakë wyinmäˈäny parë tuˈugyë yˈitäˈäny mëdë fyamilyë ets tpudëkëyaˈany parë oy yˈittët mëdë Jyobaa. Yëˈë tyukniˈˈixëyaambyë nety ja tëyˈäjtënë yˈuˈunk yˈënäˈk mëdë yˈijxpajtën, kyaj jeˈeyë tˈanëëmëyaˈany ko tsyejpyë Jyobaa, nanduˈunën ttukˈixäˈäny mä tijaty ttuny (1 Fwank 3:18). ¿Ojtsë Jyobaa tkunuˈkxyë Eduardo? Ana jyënaˈany: “Kojëts nˈijxy wiˈixëtsë ndeety ttunyë mëjää parë oy yˈuˈunkteetyˈatët etsëts xymyëwingondë, mëjwiin kajaats nyajtsobääty. Ets jantsy oyëts nnayjawëdë ko mëk tyuny mä naymyujkën. Tijaty jaˈäjtp yä naxwiiny ojts xyjatukmëjagamgaˈagäˈändë Jyobaa, per kojëts nˈijxtë ndääk ndeety jëjpˈam tpëjtäˈäktë Jyobaa, yëˈëjëts xypyudëjkëdë parëts nanduˈun ndundët. Ndeetyëts ojts twandaˈaky ko ninäˈä jatëgok kyatsoonäˈäny ets të tkuytyunyë yˈayuk. Koxyëp ojts jatëgok tsyoony, kyajxyëbëts tyam nyajpääty mä Diosë kyäjpn”.
ËXKAPË MDËGOˈOYËN
6. Ko näägë paˈis diˈib Europa tsyiptuundë, ¿ti näägë tääk teety pyëjktë kuentë?
6 Ko näägë paˈis diˈib Europa tsyiptuundë, ojts näägë familyë diˈib Testiigë tpëktë kuentë ko mas jotkujk ja yˈuˈunk yˈënäˈk yajpattë oyë nety tsip nimëjää nyaxyë jukyˈäjtën. ¿Tiko? Yëˈko ja tääk teety kyaj nety mbäät nyëjkxtë tuumbë, ta mëët yˈëxpëjktë ja yˈuˈunk yˈënäˈk, yˈëyëˈk kyuyäjttë ets kyäjpx myaytyaktë. ¿Ti tyäˈädë xytyukniˈˈijxëm? Ko uˈunk ënäˈk mas yajpäädäˈändë mëdë tyääk tyeety ets kyaj ko yajmoˈoytyëdë meeny sentääbë o regalë. Diosë yˈAyuk jyënaˈany ko oyë uˈunk ënäˈk jyukyˈattë ko ja tyääk tyeety yˈëwij kyäjpxwijëdë ets mëët dyajnaxtë xëë tiempë (Prov. 22:6).
7, 8. 1) ¿Wiˈix näägë tääk teety kyäjpxtëgoytyë ko jyëmbijnëdë mä tyëjk? 2) ¿Wiˈix mbäädë tääk teety tpudëkëdë yˈuˈunk yˈënäˈk parë kyaj axëëk nyekynyayjawëdët?
7 Ko näägë tääk teety jyëmbijnëdë mä tyëjk, ta tˈixtë ko ja yˈuˈunk yˈënäˈk yajmäˈttëbë wyiin jyëjp o ajkëdëp. Ko duˈun jyattë, waˈan duˈun kyäjpxtëgoytyë: “¿Tikots duˈun xytyuny? ¡Kyaj xymyëjjawë tijaty të ndukmëduny!”. Kyaj tpëktë kuentë ko päätyë yˈuˈunk yˈënäˈk axëëk nyayjawëdë mët ko jagam të yajpääty. Pën duˈun mjaty, ¿ti mbäät xytyuny parë oy nyayjawëdët ja mˈuˈunk mˈënäˈk?
8 Anëëmë Jyobaa waˈan mbudëkëty ets xyjaygyukët wiˈix nyayjawëtyë mfamilyë. Anëëmë ko mˈëxkajpyë mdëgoˈoyën ets ko mëk xyjawë. Ko ja mjamyëët etsë mˈuˈunk mˈënäˈk tˈixët wiˈix xytyunyë mëjää parë tijaty xyaˈoyëyaˈany, ta tmëbëktët ko tëyˈäjtën mjënäˈäny. Ko xymyëdatëdë maˈkxtujkën ets kyaj mˈëxtëkëwäˈägët, mbäät jatëgok mwintsëˈëgëtyë mfamilyë ets mtsekyëty.
MMOˈOYË MFAMILYË TIJATY YAJTËGOYˈAJTYPY
9. ¿Tiko kyaj tyim tsekyëty etsë Dios mëduumbë myëkjäˈäyˈattët parë tmoˈoyëdë fyamilyë tijaty yajtëgoyˈäjttëp?
9 Apostëlë Pablo ojts jyënaˈany ko uˈunk ënäˈk etsë okˈënäˈk “[tmayˈäjtënjawët] tëgekyë diˈibë tyääk tyeety tyuundë” etsë nyanwelë tyatwelë, ko nety kyaj mbäät këˈëm yˈoknayˈijxëndë. Per nan yˈanmääy niˈamukë Dios mëduumbë parë jotkujk nyayjawëdët mët tijaty myëdäjttëp extëmë kyaˈay yˈukën, wyit xyox etsë jyëën tyëjk, kyaj tpaˈoˈktëwdët wiˈix mbäät mas oy jyukyˈattë o nyayjëjpˈixëdët mä jyukyˈäjtën (käjpxë 1 Timotee 5:4, 8; 6:6-10). Parë Dios mëduumbë tmoˈoyëdë fyamilyë tijaty yajtëgoyˈajtypy, kyaj tyim tsekyëty myëkjäˈäytyäˈägët mä tyäˈädë jukyˈäjtën diˈibë këxäämp naxäämp (1 Fwank 2:15-17). Kyaj yˈoyëty nwinmäˈäyëm ko meeny sentääbë mbäät dyaˈoyë amay jotmay o nasˈijxëm etsë nfamilyëˈäjtëm tmëmay tmëdäjët “diˈibë yä naxwiiny” en lugäär tˈawix tjëjpˈixtët “ja jikyˈäjtën” diˈibë Dios yakaampy (Mar. 4:19; Luk. 21:34-36; 1 Tim. 6:19).
10. ¿Ti xytyukniˈˈijxëmë Diosë wyijyˈäjtënë mä juy nuˈkxy?
10 Jyobaa nyijäˈäwëp ko tsojkëbë meeny sentääbë parë nyajnäjxëmë jukyˈäjtën. Perë meeny sentääbë kyaj mbäät xykyuwäˈänëm ets xypyudëjkëm extëmë Diosë wyijyˈäjtën (Ecl. 7:12; Luk. 12:15). May kyaj yajxon twijtspëtsëmdë nuˈun tsyobäädäˈäny ko nyëjkxtët wiink paˈis. Ets ko jap jyäˈttë nan kyaj tnijawëdë pën tsooxë yajmëjuyäˈändë. Mbäät tpäättë mëjwiin kajaa jotmay. Pes may ko jyëmbijnëdë mä pyaˈis, mas niˈigyë ja nyuˈkxy të wyimbajnëdë. Ta net yëˈë tyuumbëˈäjt myosëˈäjtëndë pënaty të yajnuˈkxëdë, en lugäär awäˈätstum yajpäättët parë tmëdundëdë Dios (käjpxë Proverbios 22:7).b ¿Ti xytyukniˈˈijxëmë Diosë wyijyˈäjtën? Ko mas oy ko kyaj nnaynyinuˈkxëm.
11. ¿Tiko yˈoyëty ets yajxon nwijtspëtsëˈëmëm nuˈunë meeny sentääbë nyajtunäˈänëm?
11 Ko Eduardo jyëmbijty mä fyamilyë, nyijäˈäwëbë nety ko tsojkëp yajxon ttukniwitsët wiˈix ja myeeny syentääbë dyajtunäˈäny parë dyajnaxtëdë jyukyˈäjtën. Ta mëdë nyëdoˈoxy tnimaytyaktë tijaty jyantsy yajtëgoyˈäjttëp, ets ta ttukniwijtsëdë nuˈunë meeny dyajtunäˈändë. Per kyaj nety duˈun tnekyyajtunäˈändë extëm ijty. Ta niˈamukë nyaybyudëjkëdë ets kyaj nëgoo tijaty tjuytyët diˈib kyaj tyimjëjpˈamëty.c Extëm nˈokpëjtakëm, yajpëtsëëmdë ja nyëëxëty mä eskuelë diˈib yaˈˈajuytyujkp ets dyajtëjkëdë mä eskuelë diˈibë gobiernë yajjaˈäjtypy. Eduardo mëdë fyamilyë ta tˈamdoodë Jyobaa parë pyudëkëdët ets tpäädëdë tyuunk diˈib kyaj yˈatsipëdët mä Diosë tyuunk. ¿Wiˈixë Jyobaa yˈatsoojëmbijtë?
12, 13. 1) ¿Ti tyuun tuˈugë uˈunkteety parë tmooy tijaty yajtëgoyˈajtypyë fyamilyë? 2) ¿Wiˈixë Eduardo ojts kyunuˈkxyëtyë Jyobaa ko ttukniwinmäˈäyë jyukyˈatäˈäny adëyë?
12 Eduardo jyënaˈany: “Nuˈun nyajxy majtsk jëmëjt, ojtsëts nnayˈaguwitsëdë. Jeˈeyëtsë nety waanë nyajmëjuy ets näˈäty kyaj myadaˈaky, tapë nety kyëjxnë ja meeny diˈibëts nmëdäjttëp pëjkëˈëky ets jantsy anuˈkxënëpts. Per ko duˈun jyajty, kyajts nitëgok ngatëgoyˈäjttë mä naymyujkën ets xëmëts tuˈugyë nbëtsëëmdë käjpxwäˈkxpë”. Eduardo të netyë wyinmäˈäny tpëjtaˈaky ko kyaj tkupëkäˈänyë tuunk diˈib mbäädë fyamilyë tyukmëjagamgeˈegyëty poˈoˈam o jëmëjtˈam. Yëˈë jyënaˈany: “Kanäk pëkyëtsë nduunk njäjty, net kojëts tuˈuk ngapääty, mbäädëtsë wiinkpë nduny”.
13 Eduardo jeky tkëbejty ja nyuˈkxy, ets diˈib mas kajaa kyëbajt yëˈë ja yˈajuytyuk. Per kyaj tmëkjäˈäwë, pes diˈibë nety tsyejpy yëˈë tmëdunäˈänyë Jyobaa mëdë fyamilyë, extëmë Jyobaa ttukˈaneˈemyë tääk teety. Eduardo jyënaˈany: “Extëmëts tyam nyajmëjuy, mäjk duˈun naxyëts ijty nyajmëjuy kojëts nmëduny wiink paˈis, per kyajts nˈayuuˈattë. Nˈijxypyëts wiˈixëtsë Jyobaa xypyudëkëdë. Axtë ojtsëts nduundëkëdë prekursoor, ets ok, ta wanaty yˈoˈoyë jukyˈäjtën, ta kyaj nëgoo nyekytsyiptaky parëtsë nfamilyë nmoˈoyët tijaty yajtëgoyˈäjttëp” (Is. 59:1).
KO TIJATYË FAMILYË XYTYUKTUNÄˈÄNËM
14, 15. 1) ¿Ti mbäät ttundë Dios mëduumbëty ko fyamilyë yˈanëˈëmxëdët ets jëjpˈam tpëjtäˈäktëdë meeny sentääbë ets kyaj dyuˈunëtyë Diosë jyaˈa? 2) ¿Wiˈix mbäät pyudëkëdë jiiky mëguˈuk ko nmoˈoyëmë oybyë ijxpajtën?
14 Mä kanäägë lugäär, mayë jäˈäy wyinmaytyë ko jëjpˈam ets tmoˈoytyëdë jyiiky myëguˈuk etsë myëtnaymyaayëbë meeny sentääbë etsë regalë. Eduardo jyënaˈany: “Duˈunëts ja kostumbrë nmëdattë ets oyëts nnayjawëdë, per oy ko nwinmäˈäyëm axtë nuˈunën mbäät nbudëjkëm. Nˈanmaabyëtsë njiiky nmëguˈuk tsuj yajxon ko mbäädëts nmoˈoy tijaty, per net pën nmoobyëtsë nëdoˈoxy etsëts nnëëxëty tijaty yajtëgoyˈäjttëp ets pën kyajts xytyukmastuˈuttë ja Diosë tyuunk”.
15 Pënaty nyijëmbitaambyë fyamilyë o pënaty kyaj nyëjkxäˈäny jagam mëduumbë, mbäät näägë jyiiky myëguˈuk axëëk nyayjawëty o tyukjotˈambëkyëty. Axtë mbäät wyinmaytyë ko kyaj tmëmay tmëdäjtë jyiiky myëguˈuk, mët ko yˈawijxtëbë nety ets yajpudëkëdët (Prov. 19:6, 7). Ja Eduardo nyëëx, Ana, jyënaˈany: “Kojëts mas jëjpˈam nbëjtäˈäktë Diosë jyaˈa ets kyaj dyuˈunëty ja meeny sentääbë, tajëtsë njiiky nmëguˈuk tpëktë kuentë ko diˈibëts mas jëjpˈam nbëjtaktëp yëˈë Jyobaa. Pes koxyëbëts duˈun ngatundë, kyajxyëp tjaygyukëdë” (ix nanduˈunë 1 Peedrʉ 3:1, 2).
PËJTÄˈÄGË MËBËJKËN MÄ JYOBAA
16. 1) ¿Wiˈix tuˈugë jäˈäy mbäät këˈëm nyaywyinˈëënyëty? (Sant. 1:22.) 2) ¿Näˈä mbäädë Jyobaa xykyunuˈkxëm?
16 Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm nyikakë nyaˈay etsë yˈuˈunk yˈënäˈk ko ojts nyijkxy wiink paˈis mëduumbë. Ko jap jyajty, ta tˈanmääy ja mëjjäˈäytyëjk: “Mëjwiin kajaatsë të xytsyiptakxëdë parëts yää të njäˈty. Axtë tëjëtsë nyaˈay yajpëjkë tyuunk extëmë mëjjäˈäy. Pääty nˈawijxypyëts etsë Jyobaa tkunuˈkxët tijatyëts të nduknibëjtäägëdë”. Kyaj mbäät xykyunuˈkxëmë Jyobaa pën yëˈë nduˈunëm diˈib kyaj ttukjotkëdaˈaky. Per pën nmëdäjtëmë mëbëjkën ets nduˈunëm tijaty extëmë Jyobaa ttseky, mbäät nˈijtëm seguurë ko yëˈë xykyunuˈkxäˈänëm. Ets nan kyaj jotkujk nyayjawëyaˈanyëty pën nëgoobë nmastutëmë tyuunk diˈib nikëjxmˈäjtëm (käjpxë Ebreeʉsʉty 11:6 etsë 1 Fwank 5:13-15).
17. 1) ¿Tiko yˈoyëty nˈëxtäˈäyëmë Jyobaa nyaybyudëkë mä kyajnëm ti nduˈunëm? 2) ¿Wiˈix mbäät nˈëxtäˈäyëmë Jyobaa nyaybyudëkë?
17 Parë kyaj nduˈunëm diˈib ok nmëmäˈäy nmëdäjëm, oy ko jawyiin nˈëxtäˈäyëmë Jyobaa nyaybyudëkë. Anëëmë parë mnëˈëmoˈoy mduˈumoˈoyëdët, amdowë myëjää etsë wyijyˈäjtën (2 Tim. 1:7). Oknayajtëwëdë: “¿Nmëmëdowaambyëts oytyim diˈibëtyë Jyobaa yˈanaˈamën? Pën duˈun, ¿nmëmëdowaambyëts kojëts xyˈanëëmët nyajpäädët mëdëtsë nfamilyë oyëtsë adëyë njukyˈäjtën nyajnëjkxët?” (Luk. 14:33). Amdowë naybyudëkë mëjjäˈäytyëjk ets tun extëm mmoˈoyëdë käjpxwijën mët yëˈëgyëjxmë Biiblyë. Duˈunë nety xyajnigëxëˈëky ko mmëbëjkypy ko Jyobaa mbudëkëyanëp extëm të twandaˈaky. Yëˈë mëjjäˈäytyëjk kyaj mbäät mˈanëˈëmxëty ti mdunëp, per mbudëkëyanëp parë xywyinˈixët diˈib mdukˈoyˈatëp ets myajjotkujkˈatëdëp (2 Kor. 1:24).
18. 1) ¿Pënë Jyobaa të ttuknipëky parë fyamilyë tkuentˈatët? 2) ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëm ja diˈib nyikëjxmˈäjttëbë fyamilyë?
18 Jyobaa yëˈë të ttuknipëkyë uˈunkteety parë xëmë tmoˈoyëdë fyamilyë tijaty yajtëgoyˈajtypy. Pääty oy ko nmëjkumäˈäyëm ets ninuˈkxtakëm pënaty duˈun tyuundëp, oy pën jyaˈˈanëˈëmxëdë ets tnikaˈagëdë jyamyëët o yˈuˈunk yˈënäˈk, o oy këˈëm jyatsoonäˈändë. Nan oy ko nyaˈijxëmë tsojkën ko nbudëjkëm mä jam ti ayoˈon tpääty (Gal. 6:2, 5; 1 Peed. 3:8). Extëm nˈokpëjtakëm, ¿mbäät nbudëjkëm parë jamyë muum tpäädëdë tyuunk o nmoˈoyëm tijaty jyantsy yajtëgoyˈajtypy, extëmë meeny sentääbë o käˈäy ukën? Ko duˈun nduˈunëm, mbäät kyaj tmastuˈuty ja fyamilyë parë nyëjkxët jagam mëduumbë (Prov. 3:27, 28; 1 Fwank 3:17).
JAMYATS KO JYOBAA MBUDËKËYANËP
19, 20. ¿Tiko mbäädë Dios mëduumbë yˈittë seguurë ko pudëkëyanëbë Jyobaa?
19 Biiblyë xyˈanmäˈäyëm: “Katë xyˈatsoktë meeny. Jotkujkˈattë mët diˈibë mmëdäjttëp, mët ko Dios të jyënaˈany: “Ni näˈä nganaˈixët, es ni näˈä ngamastuˈudët. Pääty amumduˈukjot njënäˈänëm: Yëˈë Nintsënˈäjtëm Dios yëˈëts xypyudëjkëp. Kyajts ntsëˈëgët kots pën wiˈix xytyunäˈänët” (Eb. 13:5, 6). ¿Wiˈix yˈadëyë tyäˈädë ää ayuk?
20 Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tuump mëjjäˈäy ets tsyëënë mä tuˈugë paˈis diˈib ayoop, jyënaˈany: “Janäämëtyë jäˈäy jyënäˈändë ko Jyobaa tyestiigëty jantsy jotkujk yajpäättë. Ets pyëjktëbë kuentë ko axtë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëk ayoop jantsy oyë wyit xyox tpëjtäˈäktë ets kyëxëˈëktë ko mas niˈigyë jyawë tijaty tmëdattë ets kyaj dyuˈunëtyë wiink jäˈäy”. Duˈun yˈadëy extëmë Jesus twandaky (Mat. 6:28-30, 33). Mbäät seguurë mˈity ko nDeetyˈäjtëmë tsäjpotmëdë mtsojkëp ets mdukmëtsojkëp parë jotkujk mˈitët mëdë mfamilyë. Biiblyë jyënaˈany ko Jyobaa “tyukˈijxëtyaapy tukëˈëyë naxwinyëdë parë myëjää ttukpudëkëyaˈany pënaty amuumë kyorasoon ijtp mët yëˈë” (2 Crón. 16:9). Jyobaa të xytyukˈanaˈamëm wiˈix mbäät nguentˈäjtëmë familyë parë jotkujk njukyˈäjtëm. Ko nmëmëdoˈojëm, ta nyaˈijxëm ko ntsojkëm ets nmëbëjkëm. Pes “ko ntsojkëm ja Dios, nguytyuˈunëmë naty yëˈë yˈanaˈamën. Es kom xyˈuˈunkˈäjtëm ja Dios es ntsojkëm, kyaj mëk njäˈäjëm es nguytyuˈunëm diˈibë yëˈë xytyukˈanaˈamëm” (1 Fwank 5:3).
21, 22. ¿Tiko mwinmäˈäny të xypyëjtaˈaky parë yëˈë xytyukˈijxpatäˈänyë Jyobaa?
21 Eduardo jyënaˈany: “Nyajtëgooyëts ja xëë tiempë kojëts jagam nyajpaty mäjëtsë nnëdoˈoxy etsëtsë nˈuˈunk nˈënäˈk, per tyam nëgoobëts yëˈë nˈakwinmay. Mayëtsë nmëguˈuktëjk diˈibëts mëët nduunmujktë, mëkjäˈäyëty tyam, per kyaj jyotkujkˈattë. Mëjwiin kajaa fyamilyë tpäättë amay jotmay. Per ëëtsëty tuˈugyëts nyajpäättë ets agujk jotkujk. Mëjˈixyëts njawë wiˈixë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mä tyäˈädë paˈis jëjpˈam tpëjtäˈäktë Diosë tyuunk oy yˈayowdë. Ets niˈamukë tyam nyajtëyˈäjtëndëjkëm diˈib Jesus wyandak” (käjpxë Mateo 6:33, TNM).d
22 Pääty, ¡këdii mˈëxtëkëwaˈaky! Mmëmëdowë Jyobaa ets tukˈijxpat. Mijts mbäät oy xynyigëbäjkˈatyë mfamilyë pën mtsejpyë Jyobaa, mnëdoˈoxy etsë mˈuˈunk mˈënäˈk. Ets nëjkxëp këˈëm xyˈixy ko Jyobaa yëˈë mbudëjkëp.
[Notë]
a Të xyëë tyëgatstë.
b Proverbios 22:7: “Yëˈë mëkjäˈäy yëˈë yˈaneˈembyë ayoobë jäˈäy, ets diˈib nuˈkxp yëˈë tuumbëˈäjtëp ja diˈib yajnuˈkxëp”.
c Ixë ¡Despertad! septiembrë 2011, mä artikulo jyënaˈany “Cómo administrar el dinero”.
d Mateo 6:33, TNM: “Ëxtääyˈadëˈëtstë jawyiin ja Anaˈamën ets ja tyëyˈäjtën, ets tukëˈëyë tyäˈädë tijaty mˈakˈyajmoˈoytyëp”.
[Dibujë diˈib mä pajina 25]
¿Mbäät xyjaty kanäk pëkyë tuunk parë xymyoˈoyëdë mfamilyë tijaty yajtëgoyˈajtypy? (Ixë parrafo 12)