BIBLIOTEKË MÄ INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKË MÄ INTERNET
ayuk
Ä
  • Ä
  • ä
  • Ë
  • ë
  • Ʉ
  • ʉ
  • BIIBLYË
  • ËXPËJKPAJN
  • REUNYONK
  • w23 nobiembrë paj. 26-30
  • Kyajts ti ntsëˈëk njawë mët ko yëˈëtsë Jyobaa ndukjotkujkˈäjtypy

Kyaj ti bideo.

Kyaj mbäät yaˈixyë bideo.

  • Kyajts ti ntsëˈëk njawë mët ko yëˈëtsë Jyobaa ndukjotkujkˈäjtypy
  • Diˈib Xytyukˈawäˈänëm Yëˈë nyigajpxypyë Jyobaa yˈAnaˈamën (diˈib yaˈëxpëjkp) 2023
  • Subtítulo
  • Diˈib naa duˈumbë myaytyakypy
  • KOTS NˈIJXYˈAJTYË JYOBAA, TATS NIˈIGYË NDUKJOTKUJKˈÄJTY
  • NDUKJOTKUJKˈÄJTËTSË JYOBAA OYËTS JAP NYAJPATY MÄ NETYË TSIP TYUNYËTY
  • NYAJNIBËDËˈKTËTS NÍGER
  • “KYAJËTS YAJXON NNIJAWËDË WIˈIX JA DIOSË TYUUNK TYUˈUYEˈEY JAP GUINEA”
  • MËDËTSË NGUDËJK YËˈËTS XËMË JYOBAA NDUKJOTKUJKˈÄJTTË
  • JYOBAA YËˈË XYKYUENTËˈÄJTËM
  • Diˈibëts yajtukumääy yëˈëts të xyyajpëjy të xyyajjiitsy
    Diˈib Xytyukˈawäˈänëm Yëˈë nyigajpxypyë Jyobaa yˈAnaˈamën (diˈib yaˈëxpëjkp) 2019
  • Tëts nˈixy ko nitii kyayajtuˈadukëdë pënaty myëduundëbë Dios
    Diˈib Xytyukˈawäˈänëm Yëˈë nyigajpxypyë Jyobaa yˈAnaˈamën (diˈib yaˈëxpëjkp) 2023
Diˈib Xytyukˈawäˈänëm Yëˈë nyigajpxypyë Jyobaa yˈAnaˈamën (diˈib yaˈëxpëjkp) 2023
w23 nobiembrë paj. 26-30
Israel Itajobi.

WIˈIX TË JYUKYˈATY

Kyajts ti ntsëˈëk njawë mët ko yëˈëtsë Jyobaa ndukjotkujkˈäjtypy

YËˈË NYIMAYTYAKYPYË ISRAEL ITAJOBI

KOTSË jäˈäy xyajtëy wiˈixëts kujk nDiosmëduny, tats nˈatsoy: “Ëjts duˈunëts extëm tuˈugë motsyilë mëdiˈibë Jyobaa wyijtsëdijtypy”. Mëdiˈibëtsën nmaytyäˈägaampy yëˈko ko duˈun extëmëts ja nmotsyilë nmënëjkxy mäts ndimymyënëjkxäˈäny, nanduˈuntsënë Jyobaa xyajtuny ets ja nyax kyäjpn, duˈunëts tijaty nduny extëmëts xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoytyë. Tëts nëjkxy mäjatyëts të nyajkexy, oy të tsyiptaˈaky ets oy kyutsëˈëgëty ja it lugäär, per tëts nˈixy ko pën yëˈëtsë Jyobaa ndukjotkujkˈäjtypy, kyajts ti ntsëˈëk njawë.

KOTS NˈIJXYˈAJTYË JYOBAA, TATS NIˈIGYË NDUKJOTKUJKˈÄJTY

Japëts nmaxuˈunkˈäjty Nigeria mä jëmëjt 1948 mä tuˈugë käjpnnuˈunk. Ja ndeetyëtsë myëgaˈax mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Moustapha ets ja nˈäjtsyëts, Wahabi, yëˈë jawyiin tëjkëdë ëxpëjkpë. Jatsë nety njëmëjt taxtujk kotsë ndeety yˈoˈky, nëgooyëts ojts mëk njäˈäwënë. Per tatsë Wahabi xyˈanmääy ko jukypyëkäämbëtsë nety jatëgokë ndeety. Kots duˈun nnijäˈäwë, yëˈëts xypyudëjkë parëts ndëjkë ëxpëjkpë, jats nnëbejty mä jëmëjt 1963 ets ja nidëgëëkpë nmëgaˈaxëts ja nanduˈun nyëbajttë.

Mä jëmëjt 1965, tats ojts nëjkxy tsënaabyë Lagos, mä nety tsyëënë ja nmëgaˈaxëts, Wilson. Jap tats nˈixyˈajty nääk ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë nety tuundëp prekursoor mä ja kongregasionk Igbobi. Nˈijxëts ko jyantsy tyukxondaktëbë nety ko duˈun tyundë, päätyëts nanduˈun nduundëjkë prekursoor, eneerë mä jëmëjt 1968.

Albert Olugbebi, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë nety tuump Betel, ta ttukniwijtsë tuˈugë reunyonk mä twoowmujky nimayë ënäˈktëjk ets ttukmëtmaytyaky ko jap Nigeria tëgoyˈäjtpë nety pën tunëp prekursoor espesial. Njamyejtsypyëts ko ja nmëguˈukˈäjtëm Albert jyënany: “Miitsëty mˈënäˈkˈäjttëp ets mbäät xyajtundë ja mxëëw ndiempë etsë mjot mmëjääw parë Jyobaa xymyëdundët. Nëgooyë jyapˈäjnë tuunk”. Ëjts duˈunëtsë nety njäˈäyˈatäˈäny extëm ja kugajpxy Isaías ets nëjkxäämbëts mätsë Jyobaa xytyimkexy, päätyëts nyajtuktujky ja nsolisitud (Is. 6:8).

Mayë poˈo mä jëmëjt 1968, tats nyajkejxy prekursoor espesial jap Nigeria mä tuˈugë siudad mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Kano. Mä jëmëjt 1967 axtë 1970 meerë jäˈäy tsyiptuundë jap Biafra, ets windëgooytyaay tijaty mët ko tyuunë tsip. Ets ko jap yˈoknäjxy ja tsip, ta wiinktsow ja jäˈäy nyaynyibëdëˈkëdë. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm tats xyˈanmääy ko kyajts jap nëjkxët Kano. Per tats nˈanmääy: “Dyoskujuyëm. Nnijäˈäwëbëts kots xymyëmääy xymyëdäjpëts. Per pënë Jyobaa tsyojkypy etsëts jap nëjkxët, ijtpëts seguurë ko yëˈëts xykyuentëˈatäämp”.

Mapë mëdiˈibë África Occidental ets näägë it lugäär mä tyuunyë Israel Itajobi: Conakri (Guinea); Sierra Leona; Niamey (Níger); Kano, Orisunbare ets Lagos (Nigeria).

NDUKJOTKUJKˈÄJTËTSË JYOBAA OYËTS JAP NYAJPATY MÄ NETYË TSIP TYUNYËTY

Jantsy axëëgë jäˈäy jyäjt kyëbajttë jap Kano mët ko ja tsip tyuunë ets nimay jyäämˈoˈk nyääxˈoˈktë. Kots ijty nëjkxtë ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë, xitsoow yatsoowëts nˈijxtë ja oˈkpë päjk, pes nimayë jäˈäy kyaj nyaxtëjkëdë ko tyuunë ja tsip. Kanäägë nety japë kongregasionk, per nimayë nmëguˈukˈäjtëm ojts kyaˈaktë, pes jeˈeyë ojts jap yˈakwëˈëmdë naa 15, ets nëgooyë nety tsyëˈkëndë ets ak mon tuk yajpäättë. ¡Jantsy agujk jotkujk nyayjyäˈäwëdë kots nyajkajxtë nidëdujk extëmë prekursoor espesial! Mëjwiin kajaa nmëguˈukˈäjtëm pyudëjkëdë kots njotkujkmooytyë. Ojtsëts nbudëkëdë parë jatëgok tyunëdët ja reunyonk, pyëtsëmdët ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë, tkaxtët ja yˈinformë ets parë nanduˈun tˈamdowdëdë ëxpëjkpajn Betel.

Kots jap njäjttë nidëdujk extëm prekursoor espesial, tats njäjttsondaktë ja ayuk hausa mëdiˈibë nety jap yajkäjpxp. Ets mayë jäˈäy tˈoymyëdoowdë Diosë yˈayuk kots ndukmëtmaytyaktë mä kyëˈëm ayuk. Per mëdiˈibë nety nyiwintsënˈäjttëbë wiinkpë relijyonk jap Kano, kyaj nety tˈoyˈixtë kots ngäjpxwäˈkxtë, pääty tsojkëbëtsë nety nnaygyuentëˈatëdët. Tëgok, tamëtsë nety ngäjpxwäˈkxtë kojëts xypyatsoˈondë tuˈugë jäˈäy mëdë tsujkn, per ngugaktëts ets kyajts ojts xynyaspäädëdë. Per oyë nety yˈokkutsëˈëgëtyë yäˈädë lugäär, Jyobaa yëˈëts xyˈijxˈit xykyuentëˈäjttë extëm jyënaˈanyë Salmo 4:​8, ets wanaty wanaty jatëgokë nmëguˈukˈäjtëm ojts nyimayëndë. Tyam mä yäˈädë it lugäär, jaˈa jyapˈaty mäjktuˈugë kongregasionk ets 500 naxyë publikadoorëty.

NYAJNIBËDËˈKTËTS NÍGER

Kojëts nduuny prekursoor espesial jap Niamey (Níger).

Waanëts jeˈeyë nˈijttë jap Kano kots nidëgëëk nyajkajxtë África agostë mä jëmëjt 1968, mä tuˈugë lugäär mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Niamey jap Níger. Jap Níger nëgooyë mëk yˈäänë, per tsojkëbëtsë nety nˈijxwëˈëmdët etsëts nanduˈun njattëdë ayuk francés, mëdiˈibë nety japë jäˈäy kyäjpxtëp. Per oyëts duˈun ojts xytsyiptakxëdë ndukjotkujkˈäjttëtsë Jyobaa ets tats ndëjkëdë ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë mët ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë nety jap yajpattëp. Ko waanë tiempë nyajxy, jap Niamey niˈamukë jäˈäy mëdiˈibë nety jyäjttëp lyetrëkäjpxtët, ak tamë nety tmëdattë ja liibrë La verdad que lleva a vida eterna mëdiˈibëts mëdë jäˈäy nyaˈëxpëktë. Ets axtë këˈëmëts ijtyë jäˈäy xynyimindë parëts xyˈamdowdë tuˈugë liibrë.

Nbëjktëtsë kuentë ko ja kuduunk justisëty kyaj tˈixäˈändë Jyobaa tyestiigëty. Julië mä jëmëjt 1969, ta jap tyuuntsondakë asamblee tëgëk xëëbë ets jaa jäˈäy tyuˈukmujktë naa niˈˈiˈpxën. Agujk jotkujkëtsë nety njantsy nyayjyawëdë mët ko mä taabë asamblee nimajtskë netyë nmëguˈukˈäjtëm nyëbatäˈändë. Per mä nety tyunyëty ja myëduˈuk xëëbë asamblee ta jyäjttë ja polisiyë ets ojts dyajnëjkxtë ja sirkuitë ets ja prekursoor espesialëty parë tijaty dyajtëwäˈän dyajtudäˈägäˈändë. Ta yaˈˈanmääytyë ets jakumbom jatëgok jyëmbittët, kots nˈijxtë ko jamˈatäämbë netyë jotmay mët ja kuduunk tats ndukniwitsëdë parë jam nyaxëdë dyiskursë pënaty nëbatandëp mä tuˈugë nmëguˈukˈäjtëmë tyëjk. Pënatyë nety nëbatandëp jap ojts nyëjkxtë mä tuˈugë mëjnëë parë jäˈäy kyaj tpëjktë kuentë.

Ko nyajxy tuk sëmään majtsk sëmään tats ja gobiernë ojts xywyoowtsowdë etsëts xyˈanmääytyë ko tsojkëbëts nety jap nbëtsëmdët mët ja nimëgoxkpë prekursoor espesial. Jeˈeyëts ojts xymyoˈoytyë 48 oorë parëts nbëtsëmdët Níger. Tats nbëtsëëmdë ets japëts ojts nëjkxtë mä Betel mëdiˈibë Nigeria ets tajëts nyajkaxtë wiinktsoow tuumbë.

Ëjts japëts ojts nyajkexy mä tuˈugë käjpnnuˈunk mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Orisunbare. Agujk jotkujkëts ojts ngäjpxwaˈkxy mët ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë nety jap tuundëp ets nanduˈunëts nyaˈëxpëjktsondaky näägë jäˈäy. Kyumdëdujk poˈo tatsë Betel xyˈanmääy parëts jatëgok njëmbitët Níger per ëjtsëts naytyuˈuk. Xyajmonyˈijx xyajmonyjyäˈäwëts kots duˈun nyaˈˈanmääy ets ojtsëts xytyuktëkë tsëˈëgë, per nnaybyäädanëbëts nety jatëgok mëdë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibëts jap nikaktë.

Tats jatëgok njëmbijty Niamey. Jeˈeyënëmëts nety jap näämjäˈty ko tuˈugë jäˈäy mëdiˈibë ajuuy adoˈkp tpëjkyë kuentë ko Testiigëts ets tats tijaty xyajtëëy mëdiˈibë mä Biiblyë. Tajëts mëët ndëjkë ëxpëjkpë ets ko tmastuty ja juuky ets ja nëë, ta nyëbejty. Ojtsëts nanduˈun ngäjpxwaˈkxy mä wiinkpë it lugäär ets nˈijxëts wiˈixënë jäˈäy wanaty wanaty tˈoymyëdowdë Diosë yˈayuk. Kots njäjty Níger ja nety 31 Testiigëty ets kots jap ojts ntsoˈonë ja nety 69.

“KYAJËTS YAJXON NNIJAWËDË WIˈIX JA DIOSË TYUUNK TYUˈUYEˈEY JAP GUINEA”

Disiembrë mä jëmëjt 1977, tats nyajwooy jatëgok mä Betel mëdiˈibë Nigeria parëts nbaty tuˈugë kursë, mëdiˈibë jajk tëgëk sëmään. Ko kyëjxy ja kursë, ta ja nmëguˈukˈäjtëm Malcolm Vigo, mëdiˈibë tuump mä Komitee mëdiˈibë Betel, xymyooyëts tuˈugë neky mëdiˈibë nety të tkexyë Betel mëdiˈibë Sierra Leona. Ja nmëguˈukˈäjtëm yëˈë nety yˈëxtääytyëp tuˈugë prekursoor mëdiˈibë naytyuˈuk ets oy mëk, mëdiˈibë jyajtypyë inglés etsë francés parë mbäät tyuny sirkuitë jap Guinea-Conakri. Tats ja nmëguˈukˈäjtëm Malcolm xytyukmëtmaytyaky ko päätyëtsë nety të nyajwoy mä taabë kursë parëts jap nëjkxët tuumbë. Xytyukˈawäˈänëts ko xytsyiptäˈäganxëbëtsë nety pën ngupëjkypyëtsë taabë tuunk, päätyëts xyˈakˈanmääy: “Winmay yajxon pën mnëjkxäämp mä kyajnëm xykyupëky”. Kyajts ndimywyinmääy netyëts nˈatsooy: “Kom yëˈëtsë Jyobaa xykyajxp pääty nëjkxäämbëts”.

Abiongotyëts ojts ntsoony parëts njäjty Sierra Leona, kojëts jap njäjty Betel tats niduˈuk ja nmëguˈukˈäjtëm xyˈanmääy mëdiˈibë tuump Komitee “Kyajëts yajxon nnijawëdë wiˈix ja Diosë tyuunk tyuˈuyeˈey jap Guinea”. Ja Betel mëdiˈibë Sierra Leona, yëˈë nety yˈijxypy wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë mëdiˈibë yajpattëp Guinea, per kyaj nety tnijawëdë wiˈix jap yaˈix yajpäättë mët ko ja politikëtëjk tijaty dyajtsiptäˈäktë. Etsë Betel të nety tjaˈëxtäˈäytyë kanäkˈok pën jap mbäät yˈoknëjkxy, per kyaj tpattë. Päätyëts xykyajxtë Conakri etsëts ja neky nyajpëtsëmët parëts ntsëënët Guinea.

“Kom yëˈëtsë Jyobaa xykyajxp pääty nëjkxäämbëts”

Kots njäjty Conakri tats ojts nëjkxy mä embajada mëdiˈibë Nigeria, tats nmëtmaytyaky ja jäˈäy mëdiˈibë nety jap tuump etsëts nˈanmääy ko japëtsë nety Guinea njawëˈëmäˈäny ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë, per tats xyˈanmääy ko kyaj yˈoybyëtsëmët kojëts jap nwëˈëmët, pes mbäädëtsë jäˈäy xytsyum xymyatstë o axëëk xytyundë. Duˈunëts xyˈanmääy: “Nik nëjkx jap mˈëwäˈkx mgäjpxwaˈkxy Nigeria”. Tats nˈatsooy: “Kyaj tëtsë nwinmäˈäny nbëjktaˈaky ko yääjëts nwëˈëmäˈäny”. Ta ja embajador ojts tnijayë tuˈugë jäˈäy mëdiˈibë mas niˈigyë kutujkën myëdäjtypy jap Guinea parëts mbäät xypyudëkë ets duˈunën ttuuny.

Ok, tats njëmbijty Sierra Leona etsëts ndukmëtmaytyaktë ja nmëguˈukˈäjtëmëty wiˈixëtsë nety jap të nyaˈˈatsoy. Ja nmëguˈukˈäjtëmëty jantsy jotkujk nyayjyäˈäwëdë ko tmëdoowdë ko tëtsë nety ja permisë nyajmoˈoy parëts nwëˈëmët Guinea.

Israel agujk jotkujk kyëxëˈëky.

Ko tyuuny sirkuitë jap Sierra Leona.

Mä jëmëjt 1978 axtë 1989 sirkuitëts nduuny jap Guinea ets Sierra Leona, jap Liberia jeˈeyëts nguduunyë sirkuitë. Kots duˈun nduuntsondaky janääm jatsojkëts njantsy pyäˈämbejty, per kojëts ijty nbäˈämbety mä ja it lugäärë jagambë ja nmëguˈukˈäjtëm xëmëts ijty xymyënëjkxtë mä hospital.

Tëgok mëkëts nbäˈämbejty mët ko maytyëmëtsë netyë lombris njantsy myëdaty ets ojtsëts xyˈaktimypyaatyë malaria päˈäm. Kots ojts nmëbäädë tats ojts nijawë ko tëdëmë nety ja nmëguˈukˈäjtëm nyayˈëëw nyaygyäjpxëndë määjëts xyajnaxtëkëyäˈändë. Kojëts duˈun nbatyë jotmay ninäˈäts ngawinmääy ko kyajts nˈoktunanë sirkuitë, ijtpëts seguurë ko Jyobaa yëˈëjën xyajjukyˈäjtëm ets pën oˈkëm mbäät jatëgok xyajjukypyëjkëm.

MËDËTSË NGUDËJK YËˈËTS XËMË JYOBAA NDUKJOTKUJKˈÄJTTË

Israel mëdë Dorcas ko pyëjktë.

Israel mëdë Dorcas ko pyëjktë 1988.

Mä jëmëjt 1988, tajëts nˈixyˈajtyë Dorcas prekursoorë nety tyuny, mëk ttsokyë Jyobaa ets jantsy tudaˈaky, duˈunyëmëts nduuny sirkuitë kots mëët nbëjky. Dorcas mëk tyuuny parëts xypyudëjkë mä ja tuunk mëdiˈibëtsë nety të nyajtuknipëky ets mëjwiin kajaa nanduˈunë xyëëw tiempë dyojxy parë tmëduunyë Jyobaa. Parëts ijty nëjkxtë mäjatyë kongregasionk, jats ijty nduˈuyeˈeytyë naa mëgoxk oorën etsëts nbatsëmdë tijatyëts nyajtunandëp. Kots ijty nëjkxtë mas jagam, tajëts nduktëkëdë oytyim mëdiˈibëtyë karrë parëts xymyëjjäˈttë mä ja it lugäär ets jantsy tsip ja nëˈë tuˈu.

Dorcas jantsy jotmëk, pes näˈäty nduknäjxtëbëts ijtyë mëjnëë mä jyapëty nimayë kokodrilë. Tëgok jatsë nety nduˈuyeˈeyäˈändë mëgoxk xëëw per të nety ja puentë wyindëgooytyaˈay, tajëts ntsoˈondë lantsyoty, ko ja Dorcas jyënakany mä ja lantsyë ta kyunäjxy ets kyiiny. Nipënë nety tkajaty nyëëguyunët ets mayë nety japë kokodrilë, per tamë nety näägë ënäˈktëjk yajpäättë ets yëˈë nyidëjkëdë parë dyajpëtsëëmdë, nëgooyëts ojts nnayˈatsëˈkëndë ets xëmëts ojts duˈun nwingumäänëdë, per duˈunyëmëts nduundë sirkuitë.

Ko myutskˈäjttë Jahgift mëdë Eric, tyanëdë salonk tëjkˈagëˈëy.

Ja nëëxëts Jahgift etsëts ja nmäänk Eric, yëˈëtsë Jyobaa të xytyukumaytyë.

Jeˈeyënëmë nety tsyondaˈagyë jëmëjt 1992 ko Dorcas ojts wyeˈemy uˈunkmëët. Tajëts nayajtëëwëdë: “¿Jabäädëdaa të nduˈunëm sirkuitë?”. Per tats nayˈanmääyëdë: “Yäˈädë uˈunk yëˈë Jyobaa të xytyukumäˈäyëm”. Päätyëts ja nnëëxuˈunk nxëëwmooytyë Jahgift, mëdiˈibë yˈandijpy Jyobaa yëˈëjëts të xytyukumay. Ko nyajxy taxk jëmëjt, tajëts jatuˈugë nmäänk myaxuˈunkˈäjty mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Eric. Duˈuntsënë Jyobaa të xykyumay, Jahgift jap tuk tiempë tyuuny mä yaˈëwnaxy yajkäjpxnaxyë ëxpëjkpajn jap Conakri etsë Eric tyuny ministerial.

Israel mëdë Dorcas ja myäänk Eric ets ja nyëëx Jahgift tyanëdë salonk tëjkˈagëˈëy.

Dorcas kyaj nyekytyuuny prekursoora espesial, per duˈunyëm tyuuny prekursoora regulaar ko nety ja ënäˈkuˈunk myutskˈattënëm, per ëjts duˈunyëmëts nduuny prekursoor espesial. Kots ja nˈuˈunk nˈënäˈk ojts yaˈknëdë ta jatëgokë Dorcas tyuuny prekursoora espesial. Tyam misioneerëts ndundë nimajtsk jap Conakri.

JYOBAA YËˈË XYKYUENTËˈÄJTËM

Xëmëts nëjkxy mätsë Jyobaa xykyexy, tëts kanäkˈok nˈixtë ko xëmëts xykyuentëˈattë etsëts xykyunuˈkxtë. Kotsë Jyobaa ndukjotkujkˈattë ets kyaj yëˈëjëty ja jukyˈäjt madakën, kyajts nëgoo nbäättë amay jotmay ets kyajts nanduˈun nëgoo tijaty nmëmay nmëdäjtë. Mëdë Dorcas tëts këˈëm ndimyˈixtë ko Jyobaa, yëˈë ja “nDiosˈäjtëm mëdiˈibë xyajnitsokëm” (1 Crón. 16:35). Ijtpëts seguurë ko pënaty tyukjokujkˈäjttëbë Jyobaa, “pëjkëˈëky ja jyukyˈäjtën yˈittë” (1 Sam. 25:29).

    Ayuk ëxpëjkpajn (2004-2025)
    Yaˈˈadukë mguentë
    Tëkë mä mguentë
    • ayuk
    • Mbäädë wiinkpë xytyuknigexy
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Wiˈix mbäät jeˈeyë tyuny
    • Wiˈix yajkuwäˈäny
    • Ix pën mgupëjkypy
    • JW.ORG
    • Tëkë mä mguentë
    Mbäädë wiinkpë xytyuknigexy