¿Näˈä tyëjkë tuumbë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën? (Myëduk pëky)

ËXTÄÄYˈADËˈËTSTË ËXPËJKËN

Julio: Ernesto njantsy tyukxondakypyëts koogoojëts nminy parë nimaytyakëmë Biiblyë.a ¿Mjamyejtsypy ko yëˈëjëts ojts xyˈokˈyajtëëbë tiko Jyobaa tyestiigëty tyukniˈˈixëdë ko 1914 tyëjkë tuumbë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën?

Ernesto: Jantsy duˈunëts të ngajpxy mä tuˈugë rebistë diˈib myajwäˈkxtëp ko 1914 tyëjkë tuumbë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, miitsëty mjënäˈändë ko tukëˈëyë tijaty mmëbëjktëp yajpääty mä Biiblyë.

Julio: Duˈun, ak jap yajpääty.

Ernesto: Per tëjëts ngäjpxtäˈäyë Biiblyë ets kyajts njamyetsy mä të nˈixyë tadë jëmëjt. Tajëts të ndëkë mä Internet etsëts të nˈëxtäˈäy “1914” mä Biiblyë diˈib jap yajpatp, per nan kyaj mä të pyëtsëmy.

Julio: Jantsy oy ko të xykyäjpxtäˈäyë Biiblyë, pes yëˈë myajnigëxëˈkypy ko myajtsobatypy.

Ernesto: Duˈun, parë ëjts, kyaj jyaˈˈatyë wiinkpë liibrë extëmë Biiblyë.

Julio: Tëyˈäjtën, ets nan oy ko të xyˈëxtäˈäy mä Biiblyë parë të xypyayoˈoy diˈib kyaj oy xyjaygyukë. Duˈun të xytyuny extëmë Biiblyë jyënaˈany ets nˈëxtääyˈadëtsëmë ëxpëjkën.b ¡Jantsy oy ko duˈun xytyuny!

Ernesto: Dyoskujuyëm, pes nˈaktim nnijawëyaambyëts niˈigyë. Nan tëjëts nbayoˈoy mä liibrë diˈib jaa nˈëxpëjkëm ets tëjëts nbääty mä yajnimaytyaˈagyë jëmëjt 1914. Mä tmaytyaˈaky tuˈugë ujts kepy diˈib jantsy mëj ets yajpoˈtëˈky, per ta jatëgok yoony... Naa duˈunëts të njaygyukë.

Julio: Duˈun, yëˈë diˈib ojts yajnaskäjpxë mä Daniel kapitulo 4. Mä tmaytyaˈaky ko kyumääyë Nabucodonosor, ja rey diˈib Babilonia.

Ernesto: Jantsy yëˈë. Kanäkˈokëts të njakajpxy, per kyajts njaygyukë tiko mëët yajtukmëwitsë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën o 1914.

Julio: Okˈix Ernesto, ni yëˈë ja kugajpxy Daniel diˈib kyujäˈäyë tkajaygyujkë ti diˈib myaytyäˈägan.

Ernesto: ¿Tëyˈäjtënë?

Julio: Okˈix wiˈix tkujäˈäyë mä Daniel 12:8: “Tajëts nmëdooy, per kyajëts njaygyujkë”.

Ernesto: Ëjtsë ndijy naytyuˈuk kyaj njaygyukë.

Julio: ¿Ets mnijäˈäwëp tiko duˈunë Daniel jyajty? Yëˈko parë Dios, kyajnëmë nety tpäätyë tiempë parë yajjaygyukëdë tyäˈädë ää ayuk. Per tyam, të ja tiempë tpääty, mbäät njaygyujkëm tijaty ojts yajnaskäjpxë.

Ernesto: ¿Mbäädë?

Julio: Mbäät, pes okˈix wiˈix jyënaˈanyë Daniel 12:9: “Ja ää ayuk tsojkëp yajpëjkëˈëgët ayuˈutsyë ets yajtsäˈäyët axtë ko ja tiempë jyëjpkëjxnët”. Extëm xyˈixy, tyäˈädë ja nety yajjaygyukëyaˈany mä ja tiempë jyëjpkëjxnë. Ets tukëˈëyë diˈib ja nˈijxëm, yëˈë yajnigëxëˈkypy ko yëˈë tyam ndukjukyˈäjtëm ja tiempë diˈib jëjpkëxanëp. Tyäˈädë ja nnijawëyäˈänëm ko nˈakˈëxpëjkëmë tadë liibrë diˈib ja ngäjpxëm.c

Ernesto: Julio, ¿mbäädëts xytyukmëtmaytyaˈaky diˈibë Daniel ojts tnaskäjpxë?

Julio: Oy tiko këdii, per xytsyiptakxëbëts.

¿WIˈIXË NABUCODONOSOR KYUMÄÄY?

Julio: Min jawyiin nˈokˈijxëm wiˈixë rey Nabucodonosor kyumääy, ets ta net nimaytyakëm wiˈix nyikejy.

Ernesto: Oy, tiko këdii.

Julio: Nabucodonosor kyumää tuˈugë kepy diˈib jantsy këjxm diˈib jäjtp axtë tsäjpotm. Mä ja kyumäˈäy, ta tmëdooy ko ja Diosë kyugajpxy tniˈanaˈamë parë yajpoˈtëˈëgët. Diˈib jeˈeyë ojts wyeˈemy yëˈëyë ja yˈääts tyikts etsë kyopk. Ta nyajxy “jëxtujk tiempë”, taanëm jatëgok yoontsoˈony.d Tyäˈädë yëˈë tim jawyiin yaˈˈadëëwë Nabucodonosor. Yëˈë nety tuˈugë rey diˈib jantsy kumëjää, duˈun extëm ja kepy diˈib jäjtp axtë tsäjpotm. Ets ko yajpoˈtëˈky, mbäät njënäˈänëm ko nanduˈunë tyäˈädë rey jyajty, ets duˈun yˈijty “jëxtujk tiempë”. ¿Mjamyejtsypy ti yˈandijpyë tyäˈädë?

Ernesto: Mmm... Kyajts oy njamyetsy.

Julio: Biiblyë jyënaˈany ko lokëjäjt, ets waˈan duˈun yˈijty jëxtujk jëmëjt o “jëxtujk tiempë”, kyaj nyekytyuuny rey. Per ko yˈabejty jëxtujk jëmëjt, ta jatëgok tyëjkë jyot wyinmäˈäny ets tyuundëjkë rey.e

Ernesto: Tapëtsë net kujk njaygyukë. Per pën yëˈë yajmaytyakpë Nabucodonosor, ¿tiko net yajtukmëwitsë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën etsë 1914?

Julio: Wenë, yëˈko diˈib ojts yajnaskäjpxë majtskˈok të yˈadëy. Tëgok, ja ko Nabucodonosor kyaj nyekytyuuny rey. Ets myëmajtskˈok, ja ko Dios kyaj pën ojts tnekyyaˈˈaneˈemy. Mä tyäˈädë myëmajtskˈokpë, yëˈë mä yajmaytyaˈagyë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën.

Ernesto: ¿Ets wiˈix yajnijawë ko kyaj jeˈeyë tëgok yˈadëëy?

Julio: Wenë, tijaty ojts yajnaskäjpxë mbäät xypyudëjkëm parë nnijäˈäwëm. Daniel 4:17 jyënaˈany ko pääty ojts yajnaskäjpxë “parë tnijawëdët pënaty jukyˈäjttëp ko ja diˈib Jantsy Këjxm yëˈë Yajkutujkp mä naxwinyëdë jäˈäy yˈanaˈamdë, ets ko yëˈë myoopy pën yëˈë myoˈoyaampy”. ¿Të xypyëkyë kuentë pën “Yajkutujkp mä naxwinyëdë jäˈäy yˈanaˈamdë”?

Ernesto: Të, yëˈë “diˈib Jantsy Këjxm yëˈë Yajkutujkp mä naxwinyëdë jäˈäy yˈanaˈamdë”.

Julio: ¿Ets pën diˈib yajtijp “Jantsy Këjxm”?

Ernesto: Yëˈë Dios, ¿këdii?

Julio: Yëˈë. Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko diˈib ojts yajnaskäjpxë, kyaj yëˈëyë tmaytyakyë Nabucodonosor. Nanduˈun diˈib “Yajkutujkp mä naxwinyëdë jäˈäy yˈanaˈamdë”, o ja anaˈamën diˈibë Dios myëdäjtypy yä Naxwiiny. Ko nˈijxëm wiˈix yajmaytyaktsoony, ta nˈixäˈänëm ko tëyˈäjtën extëm jyënaˈany.

Ernesto: Pes oknimaytyäˈäk.

¿TI XËMË MYAYTYAKYPYË TADË LIIBRË DIˈIB XYËˈÄJTYPY DANIEL?

Julio: Tadë liibrë diˈib xyëˈäjtypy Daniel, janääm jatsojk tmaytyaˈagyë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën etsë Jesukristë diˈib tuump Rey. Min nˈokˈijxëm tuˈugë ijxpajtën, nˈokkäjpxëmë Daniel 2:44. Okkäjpx tunë mayˈäjtën.

Ernesto: Oy, jyënaˈany: “Mä ja tiempë mä yˈanaˈamdë tyäˈädë reyëty yëˈë Dios diˈib tsäjpotm dyajnaxkëdäˈägäˈäny tuˈugë anaˈamën diˈib ninäˈä kyakutëgoyaˈany. Etsë tadë anaˈamën kyaj yajmoˈoyaˈanyë wiink käjpn. Dyajjëmbitäˈäny puˈxm ets dyajjëjpkëxäˈäny tukëˈëyë anaˈamën, ets yëˈëyë jeˈeyë itäämp winë xëë winë tiempë”.

Julio: Dyoskujuyëm ko të xykyajpxy. ¿Mjënäˈänëp ko tyäˈädë tekstë yëˈë myaytyakypyë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën?

Ernesto: Mmm... Kyajts nnijawë.

Julio: Tyäˈädë tekstë jyënaˈany ko tyäˈädë anaˈamën, yˈitäˈäny “winë xëë winë tiempë”. ¿Ja pënë wiinkpë diˈib mbäädë yˈanaˈamënë jyeky winë xëë winë tiempë extëmë Dios?

Ernesto: Kyaj pën.

Julio: Duˈunë duˈun. Min nˈokˈijxëm ja tuk pëky mä ojts yajnaskäjpxë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Yajpääty mä Daniel 7:13 etsë 14, jap yajmaytyaˈaky ja diˈibë nety tunäämp rey. Okˈix wiˈix jyënaˈany: “Yëˈë yajmooy ja anaˈamdakn, mëjˈäjtën, ets tuˈugë anaˈam kutujkën parë myëdunëdët tukëˈëyë ja nax käjpn, nasionk ets ja diˈib kyajpxypy oytyim diˈibëtyë ayuk. Yëˈë yˈanaˈamdakn yëˈë tuˈugë anaˈamën diˈib itäämp winë xëë diˈib kyaj nyaxäˈäny, etsë yˈanaˈam kyutujkën kyaj kyutëgoyaˈany”. Mä tyäˈädë majtskpë bersikulo diˈib të ngäjpxëm, nyigajpxypy jatëgok diˈib të nˈokmaytyakëmbë.

Ernesto: Duˈun, yëˈë jatëgok myaytyakypyë anaˈamën.

Julio: Duˈunë duˈun. Ets kyaj oy nyadiˈibëtyë anaˈamën. Pën mbëjkypyë kuentë, jyënaˈany ko myëdäjtypyë madakën mä “tukëˈëyë ja nax käjpn, nasionk ets ja diˈib kyajpxypy oytyim diˈibëtyë ayuk”, o ja tuk pëky njënäˈänëm, yëˈë anaˈamp abëtsemy nyaxwinyëdë.

Ernesto: Kyajtsë nety duˈun ndimwinmay, per tëyˈäjtën extëmë Biiblyë jyënaˈany.

Julio: Ets okˈix jatëgok wiˈix yä jyënaˈany: “Yˈanaˈamdakn yëˈë tuˈugë anaˈamën diˈib itäämp winë xëë diˈib kyaj nyaxäˈäny, etsë yˈanaˈam kyutujkën kyaj kyutëgoyaˈany”. ¿Këdii tyäˈädë bersikulo nan yëˈë myaytyakypy extëm jyënaˈanyë Daniel 2:44?

Ernesto: Jantsy yëˈë.

Julio: Min nˈokˈajamyajtsëm tijaty të nmaytyakëm. Diˈib ojts yajnaskäjpxë mä Daniel kapitulo 4, yëˈë tyuknijawëyaambyë jäˈäy “ko ja diˈib Jantsy Këjxm yëˈë Yajkutujkp mä naxwinyëdë jäˈäy yˈanaˈamdë”. Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko diˈib yaˈˈadëëpy, yëˈë diˈib mas mëjë kutujkën myëdäjtypy ets kyaj dyuˈunëtyë Nabucodonosor. Mä tukëˈëyë diˈibë Daniel kyujäˈäyë, ak yëˈë myaytyakypy tijaty ojts yajnaskäjpxë mä Anaˈam Kutujkën, mä yˈanaˈamäˈänyë Jesukristë. Tukëˈëyë tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko Daniel kapitulo 4 yëˈë myaytyakypyë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, ¿këdii?

Ernesto: Pes yëˈë. Per kyajts nekyjaygyukë tiko yajmaytyaˈagyë 1914.

NYAXY JËXTUJK TIEMPË

Julio: Min jatëgok nˈokmaytyakëm ja rey Nabucodonosor. Yëˈë tim jawyiin yaˈˈadëë diˈib ojts yajnaskäjpxë mä ja ujts kepy. Ko yajpoˈtëˈky, ta ojts tyuˈuwëˈëmë ja yˈanaˈamën ets nyajxy jëxtujk tiempë. Nabucodonosor lokëjäjt, per ok, ta yˈoˈoyë jyot wyinmäˈäny ets tyëjkë jatëgok anaˈambë. Ets myëmajtskˈok, ja yˈadëëy ko ja Diosë yˈanaˈamën jyëgeky yä Naxwiiny, per kyaj mët ko Dios oy ti tkatuuny.

Ernesto: Kyajts njaygyukë.

Julio: Okˈix, tëëyëp ko ijty tuˈugë rey tyëkë anaˈambë Jerusalén, ta jyënäˈändë ko të nyaxweetsy “mä Jyobaa yˈunyaaytyakn”.f Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko yëˈë netyë Dios kyudënääytyëp. Ko yˈanaˈamdë, duˈunxyëp extëmë netyë Jyobaa yˈaneˈemy. Per ko ja tiempë nyajxy, ta may ja anaˈambëtëjk tmastuttë Dios ets ja nax käjpn nanduˈun yˈadëtstë. Päätyë Dios tnasˈijxë etsë Babilonia tjaˈabëkëdë Israel mä jëmëjt 607 mä kyajnëm myinyë Jesus. Desde mä tyäˈädë jëmëjt, kyaj nyekyjamˈäjtyë rey diˈib kyudënääyë Jyobaa jam Jerusalén. Duˈun jyëgeky ja Diosë yˈanaˈamën yä Naxwiiny. ¿Mjaygyujkëp diˈib kujk nmaytyakëm?

Ernesto: Njaygyujkëbëts.

Julio: Mä jëmëjt 607 mä kyajnëm myinyë Jesus, jaa yajmaytsyootsondaky ja jëxtujk tiempë ko jyëgeky ja Diosë yˈanaˈamën yä Naxwiiny. Per ko yˈabejty jëxtujk tiempë, ta Dios twinˈijxy ja tuˈugë jembyë rey parë kyudanëdët, per kyaj nyekyyääjëty Naxwiiny, jamën tsäjpotm. Tijaty të nˈijxëm diˈib ojts yajnaskäjpxë mä Daniel, nan jaa yˈadëëy ko jyëjpkëjxyë tadë tiempë. Per ¿näˈä net jyëjpkëjxy ja jëxtujk tiempë? Pën nnijäˈäwëm wiˈix yaˈˈatsoojëmbity, ta njaygyukëyäˈänëm näˈä tyuundëjkë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën.

Ernesto: Nnijäˈäwëbëts ja tsyondaky 1914, ¿këdii?

Julio: Duˈunë duˈun Ernesto.

Ernesto: Per ¿wiˈix yajnijawë ko 1914?

Julio: Wenë, ko Jesus yˈijty yä Naxwiiny, jyënany ko ja jëxtujk tiempë kyajnëmë nety kyaˈpxy.g Pääty yajjaygyukë ko jantsy jekyë tiempë ttukˈyoˈoy. Kanäk mëgoˈpx jëmëjtë nety tyëgoyˈaty parë Jesus myinët, ko tsyondakyë tyäˈädë jëxtujk tiempë ets nan kanäk mëgoˈpx jëmëjt nyajxy ko nety të jyëmbijnë tsäjpotm. Ets extëm të nˈokˈijxëmbë, Daniel ojts tnaskäjpxë ko jaanëm yajjaygyukëyaˈany “ko ja tiempë jyëjpkëjxnë”.h Ko nety jyëjpkëjxnë siiglë 19, ta tuk grupë jäˈäy diˈibë nety yˈëxpëjktëbë Biiblyë ojts tpayoˈoytyë këkpäät ets tijatyë nety të yajnaskäjpxë. Ta wanaty wanaty tjaygyujkëdë ko ja jëxtujk tiempë ja jyëjpkëxäˈäny 1914. Tijaty të tyuny të jyatyëty desde 1914, yëˈë xytyukˈijxëm ko mä tadë jëmëjt, tyëjkë tuumbë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkënë tsäjpotm ets tsyondaky ja tiempë diˈib jëjpkëxanëp. Ernesto, kajaa tyäˈädë ëxpëjkën parë xyjaygyujkëtyaˈayët.

Ernesto: Tamëts kujk njaygyukë. Per tsojkëbëts nˈakˈagäjpxët parëts mas niˈigyë njaygyukët.

Julio: Kyaj ti jotmay. Nanduˈunëts njäjty, jekyë tiempë nyajxy parëts njaygyujkë. Per nˈawijxypyëts ets mbudëkëdët diˈib yam të nmaytyakëm parë xyˈixët ko tukëˈëyë tijaty myaytyaktëbë Jyobaa tyestiigëty diˈib mä Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, jap yajpääty mä Biiblyë.

Ernesto: Duˈun. Xëmëts nmonyˈixy nmonyjawë wiˈix xymyëbëktë Biiblyë.

Julio: Ets nbëjkypyëtsë kuentë ko nan mmëbëjkypy. Per extëm nˈanëëmë, kajaa tyäˈädë ëxpëjkën parë xyjaygyujkëtyaˈayët ets seguurë ko tap tijaty xyˈakˈyajtëwäˈäny. Extëm nˈokpëjtakëm: të njënäˈänëm ko ja jëxtujk tiempë ja tsyondaky 607 mä kyajnëm myinyë Jesus ets ko nan yëˈë myaytyakypyë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Per ¿tiko njënäˈänëm ko jyëjpkëjxy 1914?i

Ernesto: Pes nan yëˈë diˈibëts kyaj oy njaygyujkë.

Julio: Biiblyë yëˈë diˈib mbäät xypyudëjkëm parë nwijtspëtsëˈëmëm nuˈun jyekyë jëxtujk tiempë. ¿Mtsojkënyëˈajtypy ets yëˈë nmaytyakëm kojëts jatëgok nminët?j

Ernesto: Oy, ta nˈawixy.