¿Wiˈixë Jyobaa tˈatsoowëmbity ko nmënuˈkxtakëm?

1, 2. ¿Ti näˈäty mbäät nnayajtëˈëwëm?

¿TË NAA mnayajtëyëty pënë Jyobaa yˈatsoowëmbijtypy tijaty mˈamdoopy mbëjktsoopy? Niˈamukë duˈun nnayajtëˈëwëm. Mayë nmëguˈukˈäjtëm ja duˈun të nyayajtëwëdë ko të twinguwäˈägëdë amay jotmay. Waˈan nanduˈun kyaj nˈijxëm wiˈixë Jyobaa tˈatsoowëmbityë nnuˈkxtakën ko nyajnäjxëmë ayoˈon jotmay.

² Mä yäˈädë artikulo yëˈë nnijawëyäˈänëm tiko mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa yˈatsoowëmbijtypy ko nmënuˈkxtakëm (1 Fwank 5:15). Nanduˈun yaˈˈatsoowëmbitäˈäny: ¿tiko näˈäty mbäät nwinmäˈäyëm ko Jyobaa kyaj tˈatsoowëmbityë nuˈkxtakën? ¿ets wiˈixën tˈatsoowëmbity?

JYOBAA MBÄÄT KYAJ TˈATSOOWËMBITYË NUˈKXTAKËN EXTËM NJATSOJKËM

3. ¿Tiko Jyobaa ttsoky nmënuˈkxtakëm?

³ Biiblyë jyënaˈany ko Jyobaa mëk xytsyojkëm ets ko mëjwiin kajaa xyajtsobatëm (Ageo 2:7; 1 Fwank 4:10). Pääty xyˈanmäˈäyëm nmënuˈkxtakëm ets nˈamdoˈowëmë nyaybyudëkë (1 Peed. 5:6, 7). Jyobaa xypyudëkëyäˈänëm parë kyaj nmëjagamgakëm ets nmëmadakëm ja nˈamayˈäjt njotmayˈäjtëm.

4. ¿Wiˈix nnijäˈäwëm ko Jyobaa myëdoowˈijtypy ko myënuˈkxtaˈagyëty pënaty mëduunëp? (Ix nanduˈunë dibujë).

⁴ Mä Biiblyë yajmaytyakp wiˈixë Jyobaa tˈatsoowëmbijtë nyuˈkxtakën pënaty mëduunëp. Extëmë David, nëgooyë jäˈäy ojtsë myëtsipˈäjtënë, per xëmë tmënuˈkxtakyë Jyobaa parë pyudëkëdët. Tëgok, duˈun tˈanmääyë Jyobaa: ‘Wintsën jaygyukë yëˈë njëëytyak nnuˈkxtakënëts. Ëtsoowgëts, jaˈa ko mijts wäˈäts yëˈë, ets ak tëyˈäjtën winë xytyuny xykyajpxyën’ (Sal. 143:1, TY). Jyobaa myëdoowˈijt ets yaˈˈawäˈätspëtsëëmë (1 Sam. 19:10, 18-20; 2 Sam. 5:17-25). Päätyë David amumduˈukjot jyënany ko Jyobaa ‘wingon yajpääty mä jäˈäyën mëdiˈibë mëgäjpxëbën’. Ëtsäjtëm mbäät nanduˈun nˈijtëm seguurë (Sal. 145:18, TY).

5. ¿Yˈatsoowëmbijtypyë Jyobaa ko myënuˈkxtaˈagyëty pënaty mëduunëp? Okpëjktäˈäk tuˈugë ijxpajtën. (Ix nanduˈunë dibujë).

⁵ Mbäädë Jyobaa kyaj tˈatsoowëmbity ja nuˈkxtakën extëm njatsojkëm. Duˈunën jyajtyë apostëlë Pablo. Yëˈë myëdäjtypyë nety tuˈugë mëj jotmay, pes jyënany: “Jëduˈun pyiky yˈatony maajës niniˈkxën ijxtëm äpynyën”. Tëgëkˈokë Dios tˈamdooy tpëjktsooy parë yaˈˈagëdäˈägëdët. ¿Myëdoowˈijtë Jyobaa? Myëdoowˈijt, per kyaj ojts yaˈˈagëdaˈagyëty, jeˈeyë myooyë jot mëjääw parë tmëmadäˈägët ets tmëduunˈadëˈëtsët (2 Cor. 12:7-10, TY).

6. ¿Tiko näˈäty mbäät nwinmäˈäyëm ko Jyobaa kyaj jyawë tˈatsoowëmbity ja nuˈkxtakën?

⁶ Jyobaa mbäät tˈatsoowëmbityë nuˈkxtakën extëmë nety kyaj ndimyjyëjpˈijxëm, per mbäät nˈijtëm seguurë ko yëˈë nyijäˈäwëp ti ndukˈoyˈatäˈänëm. Axtë mbäät xymyoˈoyëm “waanë niˈigyë këdiinëm diˈibë ëtsäjtëm nˈamdoˈom es nwinmäˈäyëm” (Éfes. 3:20). Mbäät tˈatsoowëmbity ja nuˈkxtakën extëm kyaj ndimyjyëjpˈijxëm o extëm kyaj ndimywyinmäˈäyëm.

7. ¿Tiko näˈäty tsyokyëty nyajtëgäjtsëm ti Jyobaa nˈamdoˈowëm? Okpëjktäˈäk tuˈugë ijxpajtën.

⁷ Mbäät näˈäty nyajtëgäjtsëm ti Jyobaa nˈamdoˈow nbëjktsoˈowëm ko njaygyujkëm yajxon ti yëˈë xytyukmëtsojkëm. Duˈun jyajtyë Martin Poetzinger. Ko pyëjktääy, ta yajtsuumy ets yajpëjktaky mä mëkë soldäädëtëjk yajtunëdë. Ta tˈamdooyë Jyobaa ets yaˈˈawäˈätspëtsëmëdët parë jatëgok yajpäädët mëdë kyudëjk ets duˈunyëm yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxët. Ko nyajxy majtsk sëmään, ta tpëjkyë kuentë ko Jyobaa kyaj yaˈˈawäˈätspëtsëmäˈänyëty. Ta jatëgok ojts tmëgajpxy ets tˈanmääy: “Tunë mayˈäjtën tukˈijxkëts ti mtsojkypy ndunëdëts”. Ta twinmääy wiˈixë nety yaˈix yajpäättë ja myëguˈuktëjk mëdiˈibë nety jap mëët yajpääty. Nimayë yäˈädë nmëguˈukˈäjtëm myëmääy myëdäjtëbë nety ja kyujëën kyudëjk ets ja yˈuˈunk yˈënäˈk. Ta ja nmëguˈukˈäjtëm Martin tˈanmääyë Jyobaa: “Dyoskujuyëm kots të xytyuknijawë tits mbäät nduny. Tunë mayˈäjtën pudëjkëgëts parëts mbäät nmëjääwmoˈoy ja njëëky nmëguˈuk”. Ets duˈunën ttuuny nuˈun yˈijty pujxndëgoty taxtujk jëmëjt.

8. ¿Ti tsojkëp njamyajtsëm ko nnuˈkxtakëm?

⁸ Oy ko njamyajtsëm ko Jyobaa të ttuknibëjktakënë tijaty tyunaampy mä tiempë myiny kyëdaˈaky, pes yëˈë yajjëjptëgoyaampy tukëˈëyë ja ayoˈon jotmay mëdiˈibë xyaˈˈayoˈowëm. Extëm ko tijaty yˈayoˈonbëjktaˈaky, yuu päˈäm ets ja oˈk tëgoˈoyën. Jyobaa yëˈë yajtunaampy ja gyobiernë parë ttunäˈäny tijaty të ttuknibëjktäägë (Dan. 2:44; Diˈibʉ Jat. 21:3, 4). Per mientrës jyaˈtyë yäˈädë tiempë, nyasˈijxëp parë Satanás yˈanaˈamˈadëˈëtsëtb (Fwank 12:31; Diˈibʉ Jat. 12:9). Koxyëbë Jyobaa dyaˈoyë ja amay jotmay mëdiˈibë tyam jaˈäjtp, waˈanxyëp nwinmäˈäyëm ko Satanás kyaj axëëk yˈaneˈemy. Perë Jyobaa duˈunyëm xypyudëjkëm, mientrës nˈëwxijt njëjpˈijxëm parë tkuytyunët tijaty të twandaˈaky. Min nˈokˈijxëm wixaty xypyudëjkëm.

WIXATYË JYOBAA TˈATSOOWËMBITY KO NMËNUˈKXTAKËM

9. ¿Wiˈixë Jyobaa xypyudëjkëm parë nnijäˈäwëm pën oy mëdiˈibë ndunäˈänëm? Okpëjktäˈäk tuˈugë ijxpajtën.

⁹ Jyobaa xymyoˈoyëm ja wijyˈäjtën. Yëˈë wyandakypy ko xymyoˈoyäˈänëmë wijyˈäjtën parë nnijäˈäwëm pën oy mëdiˈibë ndunäˈänëm o kyaj. Jëjpˈam ets nˈamdoˈowëm ja wijyˈäjtën ko ndunäˈänëm mëdiˈibë mëjwiin kajaa wimbëtsëmäämp, extëm ko nwinmäˈäyëm pën pëkäˈänëm o itäˈänëm naytyuˈuk (Sant. 1:5). Min nˈokˈijxëm wiˈix tnimaytyaˈagyë nmëguˈukˈäjtëm María.c Yëˈë agujk jotkujkë nety tyuny prekursoora regulaar ko tˈixyˈajty tuˈugë mixy. María jyënaˈany: “Ko tiempë nyajxy, tats niˈigyë nnaymyaaybyëjkëdë ets tats njäˈäwë ko nnaytsyojkëdëbëts. Tsojkëbëtsë nety nwinmayët tits ndunaampy, päätyëts nmënuˈkxtakyë Jyobaa amumduˈukjot. Nyajtëgoyˈajtypyëtsë nety etsëtsë Jyobaa xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyët, per ëjtsë nety xypyatp parëts nˈixët tits ndunaampy”. María jyäˈäwë ko ojtsë Jyobaa yˈatsoowëmbityëty ets mooyë ja wijyˈäjtën. ¿Wiˈix ttuuny? Ko ojts tpayeˈey mä ëxpëjkpajn ets jap ojts tnijawë tijatyë nety myëmaapy myëdajpy. Ets kom ja tyääk Testiigë, ta ojts myëtmaytyaˈagyëty parë yajxon twinmayët. Duˈun ja María tnijäˈäwë ti tyunëp.

10. Extëm jyënaˈanyë 2 Korintʉ 4:7, ¿wiˈixë Jyobaa tpudëkë pënaty mëduunëdëp? Pëjktäˈäk tuˈugë ijxpajtën. (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁰ Jyobaa xymyëjääwmoˈoyëm parë nmadakëm. Duˈun extëm tpudëjkë apostëlë Pablo, Jyobaa mbäät nanduˈun xymyoˈoyëmë jot mëjääw parë nmëmadakëm ja amay jotmay (käjpxë 2 Korintʉ 4:7). Min nˈokˈijxëm wiˈix yajpudëjkë Benjamin. Yëˈë desde mutsknëm mëdë tyääk tyeety ojts nyëjkxtë África, mä tuˈugë lugäär mä jäˈäy jyäˈttë mëdiˈibë kaktsoktëp. Benjamin jyënaˈany: “Xëmëtsë Jyobaa nmënuˈkxtaky parëts xymyoˈoyëdë jot mëjääw etsëts ndunët mëdiˈibë oy. Yëˈë yˈatsoowëmbijtëts ja nnuˈkxtakën, pes xymyooyëts ja jotmëkˈäjtën parëts duˈunyëm ngäjpxwäˈkxët ets ja ëxpëjkpajn mëdiˈibëts xypyudëjkë parëts oy nˈitët mëdë Jyobaa. Mëdiˈibëts xypyudëjkë parëts nmadaky etsëts nmëduunˈadëtsyë Jyobaa, yëˈë kots ojts ngajpxyë eksperiensyë mä wiˈixë nmëguˈukˈäjtëm tmëmadaktë amay jotmay ko Jyobaa pyudëjkëdë”.

11, 12. ¿Wiˈix mbäädë Jyobaa dyajtunyë nmëguˈukˈäjtëm parë tˈatsoowëmbityë nuˈkxtakën? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹¹ Jyobaa yëˈë yajtuumpy ja nmëguˈukˈäjtëm. Jaa koots mä netyë Jesus yajmatsanë, amumduˈukjot tmënuˈkxtakyë Tyeety. Yˈanmääy parë yaˈˈawäˈätspëtsëmëdët mä dyajnaxäˈäny ja ayoˈon tsoytyuˈun ko yˈoogäˈäny extëm tuˈugë jäˈäy mëdiˈibë të tmëgäjpxtëgoyë Dios. Jyobaa kyaj yaˈˈawäˈätspëtsëëmë, per tuknigajxë tuˈugë anklës mëdiˈibë mëjääwmooyë (Luk. 22:42, 43). Nanduˈun ëtsäjtëm, mbäät tyamë Jyobaa xypyudëjkëm ko xymyëgäjpxëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm o xynyimiˈinëm parë xymyëjääwmoˈoyëm. Niˈamukë mbäät nˈëxtäˈäyëmë winmäˈäny wiˈix nmëjääwmoˈoyëm ja nmëguˈukˈäjtëm (Prov. 12:25).

¹² Min nˈokˈijxëm wiˈix jyënaˈanyë Míriam, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë nety näämnëm ja myëmëjjäˈäy të yˈooky. Míriam jyënaˈany: “Naytyuˈugëtsë nety nyajpääty mätsë tyëjk ets mon tukëtsë nety nnayjyawëty, jeˈeyëts njëˈëy nyaxy ets njamëtmaytyäˈägaambyëtsë nety pën. Per kyajëtsë netyë jot mëjääw nmëdaty parëts pën nmëgäjpxët. Tats nmënuˈkxtakyë Dios, tamëtsë nety nmëgajpxy ets nmëjëˈëy nmëyaˈaxy ko yaxy ja telefënë. Yëˈëdëmë nety käjpxp ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuump mëjjäˈäy mëdiˈibëts mëët nnaymyayëdë”. Ja nmëguˈukˈäjtëm mëdë kyudëjk jotkujkmooyëdë, etsë Míriam seguurë yˈijty ko yëˈë Jyobaa yajtuunëdë yäˈädë nmëguˈukˈäjtëm parë myëgäjpxëdët.

13. ¿Wiˈixë Jyobaa dyajtunyë jäˈäy mëdiˈibë kyaj myëdunyëty parë xypyudëjkëm? Pëjktäˈäk tuˈugë ijxpajtën.

¹³ Mbäät dyajtunyë jäˈäy oy kyamëdunyëty (Prov. 21:1). Jyobaa yëˈë näˈäty yajtuumbyë jäˈäy mëdiˈibë kyaj myëdunyëty parë tpudëkë pënaty mëduunëp. Extëm nˈokpëjktakëm, yëˈë yajtuun ja rey Artajerjes parë ojts tmoˈoyë permisë Nehemías ets jyëmbitët Jerusalén parë tˈagojët (Neh. 2:3-6). Ets tyam, Jyobaa mbäät dyajtunyë jäˈäy mëdiˈibë kyaj Tyestiigëty parë xypyudëjkëm ko nyajtëgoyˈäjtëm.

14. ¿Wiˈix mbudëkëty extëm yajnimaytyaˈagyë Soo Hing? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁴ Tuˈugë toxytyëjk mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Soo Hing, ojts tjawë ko Jyobaa yëˈë yajtuunë doktoor parë pyudëjkë. Ja yˈuˈunk kanäägë netyë päˈäm tmëdaty kyëbäjkoty. Tëgok, ta kyunäjxy ets mëjwiin kajaa ojts tsyayuty. Soo Hing mët ja myëjjäˈäy, ta tmastuttë ja tyuunk parë mbäät tkuentëˈattë ja yˈuˈunk. Per ok, ta dyaˈˈamääytyaktë ja meeny sentääbë. Tsip nimëjääw dyajnäjxtë ja jyukyˈäjtën, axtë jyënany ko kyaj tnekymyëmadäˈägäˈäny. Pääty tmënuˈkxtakyë Jyobaa ets amumduˈukjot tˈamdooyë naybyudëkë. Jyobaa yëˈë yajtuun ja doktoor parë mbäät ja gobiernë myoˈoyëdë ja naybyudëkë ets nanduˈun kyujënakët ja tyëjkˈajuytyuk. Soo Hing jyënany: “Nˈijxtëts wiˈixëtsë Jyobaa xypyudëjkëdë. Ijtpëts seguurë ko Jyobaa myëdoowˈijtypy ko nmënuˈkxtakëm” (Sal. 65:2).

IT SEGUURË KO JYOBAA MYËDOOWˈITAAMBYË MNUˈKXTAKËN ETS KUPËK WIˈIX TˈATSOOWËMBITY

15. ¿Ti tyuun tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm parë tpëjkyë kuentë ko Jyobaa atsoowëmbijtxë ja nyuˈkxtakën?

¹⁵ Jyobaa kyaj xëmë tˈatsoowëmbityë nuˈkxtakën extëm mbäät xyajmonyˈijx xyajmonyjyäˈäwëm. Per extëm tˈatsoowëmbity, xypyudëjkëm parë ninäˈä ngamastutëm, pääty oy ko nˈijxëm wiˈix tˈatsoowëmbity. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Yoko duˈunë nety tjawë ko Jyobaa kyaj yˈatsoowëmbityëty. Pääty tkujäˈäyëtyaay tijatyë Jyobaa yˈamdoopy. Ko tiempë nyajxy ets tˈijxy tijaty nety të tkujayë, ta tpëjkyë kuentë ko tëdëmë netyë Jyobaa tˈatsoowëmbity tijaty të tˈamdoy, axtë mëdiˈibë kyaj tnekyjyamyetsy. Pääty, oy ko näˈäganäˈäty nbawinmäˈäyëm wiˈixë Jyobaa tˈatsoowëmbity ja nuˈkxtakën (Sal. 66:19, 20).

16. ¿Wiˈix xypyudëjkëmë mëbëjkën ko nnuˈkxtakëm? (Hebreos 11:6, TNM).

¹⁶ Tsojkëp nˈijtëm seguurë ko Jyobaa yˈatsoowëmbitaampy ja nuˈkxtakën, per oy ko nanduˈun ngupëjkëm extëm tˈatsoowëmbity (käjpxë Hebreos 11:6, TNM). Min nˈokˈijxëm wiˈix yajnimaytyaˈaky tuˈugë kasäädë jäˈäy, Mike mëdë Chrissy, jyatsojkënyëˈäjttëbë nety tyunäˈändë Betel. Mike jyënaˈany: “Jantsy kanäkˈokëts njakajxtë nsolisitud Betel ets nmënuˈkxtaktëtsë Jyobaa, per kyajts nyajwoowdë”. Mike mëdë Chrissy, myëbëjktë ko Jyobaa nyijäˈäwëp mä mbäät niˈigyë tyundë. Duˈunyëm tjotmooytyë Diosë tyuunk, prekursoor regulaar tyuundë mä tyëgoyˈatyë naybyudëkë ets nanduˈun mä yajkojˈyë jëën tëjk, ets tyam sirkuitë tyundë. Mike jyënaˈany: “Jyobaa kyajts xëmë të xyˈatsoowëmbittë extëmëts të njatsoktë, per të tˈatsoowëmbity extëmtsë nety kyaj ndimyjyëjpˈixtë ets mas oy extëm të ttuny”.

17, 18. Extëm jyënaˈanyë Salmo 86:6, 7, ¿ti Jyobaa tyunaampy ko nmënuˈkxtakëm?

¹⁷ (Käjpxë Salmo 86:6, 7). David ijt seguurë ko Jyobaa myëdoopy ets yˈatsoowëmbijtypyë nuˈkxtakën. Nanduˈunën yaˈˈatsoowëmbitäˈäny mnuˈkxtakën. Mä yäˈädë artikulo të nˈijxëm kanäägë ijxpajtën ko Jyobaa mbäät xymyoˈoyëm ja wijyˈäjtën ets ja jot mëjääw parë nmadakëm. Të nanduˈun nˈijxëm ko mbäät dyajtunyë nmëguˈukˈäjtëm o axtë pënaty kyaj myëdunyëty parë xypyudëjkëm.

¹⁸ Jyobaa mbäät kyaj tˈatsoowëmbity ja nuˈkxtakën extëm njatsojkëm, per nnijäˈäwëm ko jam wiˈixtsow tˈatsoowëmbitäˈäny. Yˈatsoowëmbitaampy ja nuˈkxtakën ets xymyoˈoyäˈänëm näˈä meerë nyajtëgoyˈäjtëm. Pääty, nˈokmënuˈkxtakëm duˈunyëm amumduˈukjot ets nˈokˈijtëm seguurë ko Jyobaa xykyuentëˈatäˈänëm tyam ets ko xymyoˈoyäˈänëm tijaty mä jembyë jukyˈäjtën (Sal. 145:16).