¿Mjëjpˈijxypy ja mëj ayoˈon?

1. ¿Tiko yˈoyëty kontiempë nnayjyëjpˈijxëm määnëm kyatuny kyajatyëtynyëmë ayoˈon?

KO NNAYJYËJPˈIJXËM mbäät xyajnitsokëm. Extëm nˈokpëjktakëm, ko kontiempë nnayjyëjpˈijxëm määnëm kyatuny kyajatyëtynyëmë ayoˈon, mbäät ntsokwëˈëmëm o axtë mbäät nbudëjkëmë wiinkpë. Tuˈugë organisasion mëdiˈibë pyudëjkëbë jäˈäy jap Europa, jyënany: “Ko kontiempë nnayjyëjpˈijxëm mbäät oy wyimbëtsëmy”.

2. ¿Tiko yˈoyëty nnayjyëjpˈijxëm määnëm kyaminy ja mëj ayoˈon? (Matewʉ 24:44).

² Ajotkumonë tsyondäˈägäˈäny ja “mëk ayoˈon” (Mat. 24:21). Per kyaj niˈamukë jäˈäy ajotkumonë tyukjäˈtäˈänëdë extëm ko tijaty yˈayoˈonbëjktaˈaky. Tam nyëjkxnë naa majtsk mil jëmëjtën mä Jesus tˈanmääy ja yˈëxpëjkpëty ko tsojkëp nyayjyëjpˈixëdët ko nety myiny ja mëj ayoˈon (käjpxë Matewʉ 24:44). Pën nduˈunëm extëm jyënaˈanyë yäˈädë tekstë, nëjkxëp ntsokwëˈëmëm ets nbudëjkëmë jäˈäy parë nanduˈun tsyokwëˈëmdët (Luk. 21:36).

3. ¿Tiko tsyokyëty nmëmadakëmë amay jotmay, nmëdäjtëmë tsojkën, paˈˈayoˈowën mä kyaminyëm ja mëj ayoˈon?

³ Mä kyaminyëm ja mëj ayoˈon, tsojkëp nmëmadakëmë jotmay, nmëdäjtëmë paˈˈayoˈowën ets ntsojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm. ¿Ti nëjkx nduˈunëm ko nyaˈˈanmäˈäyëm ets nigäjpx nnimaytyakëm ti tukmiin tukëdakëdëp ja naxwinyëdë jäˈäy oyë nety xyˈaxëkˈijxëm? (Diˈibʉ Jat. 16:21). Jaa mä tsyokäˈänyëty nmëmadakëm ja amay jotmay parë nmëmëdoˈowëmë Jyobaa ets nˈijtëm seguurë ko yëˈë xykyuentëˈatäˈänëm. ¿Ti nëjkx nduˈunëm ko ja nmëguˈukˈäjtëm tkanekymyëdattët ti nyijukyˈattëp? (Hab. 3:17, 18). Jaa nëjkx tsyokäˈänyëty nbaˈˈayoˈowëm ets nmoˈoyëm tijaty yajtëgoyˈäjttëp. ¿Ti ndunäˈänëm ko nety xynyibëdëˈkëm tuk grupë ja nasionk mëdiˈibë nety të nyayajtuˈugyëdë abëtsëmy nyaxwinyëdë? ¿Ngupëkäˈänëm ko nyaˈˈanmäˈäyëm ets mëdë nmëguˈukˈäjtëm ntsënääymyujkëm mä tuˈugë lugäärë jantsy mutskpë? (Ezeq. 38:10-12). Jaa nyajnigëxëˈëgäˈänëm pën njantsy tsyojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm.

4. ¿Tiko mä Biiblyë nyajtukˈanaˈamëm ets nmëmadakëm ja amay jotmay, nyajnigëxëˈkëm paˈˈayoˈowën etsë tsojkën?

⁴ Diosë yˈAyuk xyˈanmäˈäyëm parë nmëmadakëm ja amay jotmay, nbaˈˈayoˈowëm ja nmëguˈukˈäjtëm ets ntsojkëm. Extëm mä Lucas duˈun jyënaˈany: “Ko mmadäˈäktët, ta xyajnitsoˈoktët ja mjukyˈäjtën” (Luc. 21:19, TNM). Mä Kolosʉ 3:12 nanduˈun xyˈanmäˈäyëm: “Mmëdattë paˈˈayoˈon”. Ets mä 1 Tesalónikʉ 4:9, 10 duˈun jyënaˈany: “Dios të mduknijawëdë miitsëty këˈëm es mnaytsyokëdët nixim niyam. Pes duˈunyëm miits mnaytsyokëdë nixim niyam mët nidëgekyë nmëguˈukˈäjtëm”. Ets yëˈëjën duˈun yaˈˈanmääytyë ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë nety duˈun jäˈäyˈäjttëp. Per tsojkëbë nety duˈunyëm jyaˈayˈattët. Ets ëtsäjtëm, ¿ti xypyudëkëyäˈänëm parë nanduˈun njäˈäyˈäjtëm? Mä yäˈädë artikulo nˈixäˈänëm wiˈix ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë mä primer siiglë dyajnigëxëˈktë duˈumbë jäˈäyˈäjtën ets wiˈix mbäät nanduˈun njäˈäyˈäjtëm. Duˈun mbäät nnayjyëjpˈijxëm mä kyaminyëm ja mëj ayoˈon.

MMËMADÄˈÄK JA AMAY JOTMAY

5. ¿Ti tyuundë ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë mä primer siiglë parë tmëmadaktë amay jotmay?

⁵ Ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë mä primer siiglë, tsojkëbë nety tmëmadäˈäktët ja amay jotmay (Eb. 10:36). Per kyaj yëˈëyëty, pes yajtukmëtsipˈäjttëbë nety nanduˈun ko Diosmëdundë. Tam mëdiˈibë nibëdëˈkëdë pënaty nyiwintsënˈäjttë relijyonk, ja yajkutujkpëty o ja jyëëky myëguˈuk (Mat. 10:21). Tamˈäjt nanduˈun pënatyë nety të ttukpëtsëëmduˈuttë ja Diosë kyäjpn mëdiˈibë kyaj tyukniˈˈixëdë ja tëyˈäjtën ets dyajnaywyäˈkxäˈänëdë ja myëguˈuktëjk (Apos. 20:29, 30). Per myëmadaktë oy duˈun twinguwäˈkëdë ja amay jotmay (Diˈibʉ Jat. 2:3). ¿Ti pudëjkëdë? Yëˈko tjamyajtstë ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë myëmadaktë jotmay, extëmë Job (Sant. 5:10, 11). Ko tmënuˈkxtaktë Jyobaa parë myëjääwmoˈoyëdët (Apos. 4:29-31). Ets ko xëmë tjamyajtstë ko Jyobaa kunuˈkxanëdëp pën myëmadaktëp ja amay jotmay (Apos. 5:41).

6. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm extëm yajnimaytyaˈagyë Merita mëdiˈibë yajtukmëtsipˈäjt ko Diosmëduny?

⁶ Ëtsäjtëm mbäät nmëmadakëm ja amay jotmay pën xëmë nbawinmäˈäyëm ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë yajmaytyaktëp mä Biiblyë ets mä ëxpëjkpajn. Duˈunën ttuunyë nmëguˈukˈäjtëm Merita, mëdiˈibë tsënaapy Albania ets yëˈë pudëjkë parë tmëduunˈadëtsyë Jyobaa oy ja jyëëky myëguˈuk nuˈun jyatukmëtsipˈäjtëdë. Merita jyënaˈany: “Kots ojts ngajpxy mä Biiblyë wiˈix yajnimaytyaˈagyë Job, xytyimˈajäˈt xytyimjotjäjtëts. Yëˈë mëjwiin kajaa yˈayoˈoy ets kyaj nety tnijawë pën yaˈˈayoowëp. Per oy duˈun yˈokjäjty yˈokkëbejty, duˈun jyënany mä Job 27:5: ‘¡Axtë nˈoogëdëts, kyajts nmastuˈudäˈänyë Dios!’. Tats nwinmääy kots ja njotmay kyaj nety tyimduˈunëty extëm mëdiˈibë pyatë Job ets ko ëjts nnijäˈäwëbëtsë nety pënëts xymyoobyë amay jotmay”.

7. ¿Ti tyam mbäät xytyuny oy xykyapäätyë amay jotmay?

⁷ Mëdiˈibë nanduˈun xypyudëkëyäˈänëm parë nmëmadakëmë jotmay, yëˈë ko xëmë ndukmëtmaytyakëmë Jyobaa (Filip. 4:6; 1 Tes. 5:17). Waˈan tyam kyaj xypyaatyë amay jotmayë mëjwiin kajaabë. Per ¿ti mduumpy ko tijaty xyjyantsy myëmay xyjyantsy myëdäjy o ko kyaj xynyekynyijawë ti mdunëp? ¿Mˈaˈoˈkëbë Jyobaa parë yëˈë mnëˈëmoˈoy mduˈumoˈoyëdët? Pën tyam mmënuˈkxtakypyë Jyobaa ko xypyaatyë amay jotmay, ta nanduˈun xytyunäˈäny ko nety niˈigyë ja jukyˈäjtën yˈoˈktëy. Ets nëjkxëp mˈity seguurë ko Jyobaa mbudëkëyanëp, pes yëˈë nyijäˈäwëp näˈä ets wiˈix duˈun ttunäˈäny (Sal. 27:1, 3).

8. ¿Tiko njënäˈänëm ko pën tyam nmëmadakëmë amay jotmay nëjkxëp nanduˈun nmëmadakëm mä ja tiempë myiny kyëdaˈaky? Oknimaytyäˈäk mët tuˈugë ijxpajtën (Santya̱ˈa̱gʉ 1:2-4; ix nanduˈunë dibujë).

⁸ Ko tyam nmëmadakëm ja amay jotmay, nëjkxëp nanduˈun nmëmadakëm ja mëj ayoˈon (Rom. 5:3). ¿Tiko duˈun njënäˈänëm? Nimayë nmëguˈukˈäjtëm të tˈixtë ko pën myëmadaktëp tuˈugë jotmay, mbäädë wiinkpë tmëmadaktë. Ko tmëmadäˈäktë tuˈugë jotmay mët ko Jyobaa të pyudëkëdë, ta niˈigyë ttukˈijxpattë. Ets yëˈë pudëjkëdëp parë tˈakmëmadäˈäktët ja amay jotmay mëdiˈibë yˈakpäädandëp (käjpxë Santya̱ˈa̱gʉ 1:2-4). Mira, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuump prekursoora ets tsyëënë Albania, jyënaˈany ko nipën duˈunë jotmay tkapääty extëm yëˈë. Per ko duˈun nyayjyawëty, ta net twinmay nuˈunënë Jyobaa të pyudëkëty nuˈun të naxy 20 jëmëjt, ta këˈëm nyayˈanëˈëmxëty: “Këdii xymyastuˈutyë Jyobaa, pes yëˈë të mbudëkëty parë të xymyëmadaˈaky ja amay jotmay mëdiˈibë të xypyaaty”. Mbäät nanduˈun xywyinmay nuˈunënë Jyobaa të mbudëkëty parë të xymyëmadaˈagyë amay jotmay. Ets mbäät mˈity seguurë ko tëgok tëgok xypyäädëdë jotmay, yëˈë mbudëkëyanëp ets mgunuˈkxanëp mëjwiin kajaa (Mat. 5:10-12). Pääty ko nëjkx tsyondaˈaky ja mëj ayoˈon, nëjkxëp xymyëmadaˈaky oytyim mëdiˈibëtyë amay jotmay.

PAˈˈAYOWË MMËGUˈUKTËJK

9. ¿Wiˈix ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë Antioquía dyajnigëxëˈktë paˈˈayoˈowën?

⁹ Ko ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë Antioquía tnijäˈäwëdë ko jam Judea tamˈäjtp ja mëk yuu, ta tpaˈˈayoowdë ja myëguˈuktëjk. Per kyaj jeˈeyë tpaˈˈayoowdë, pyudëjkëdë duˈun, pes tyuknigajxtë “ja naybyudëkë ja myëguˈuktëjk diˈibë jap Judëë tsënääytyëp” ets tkajxtë nuˈun niduˈuk niduˈuk tijaty dyakäˈändë (Apos. 11:27-30). Oyë nety jagam yˈittë ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë yajnäjxtë yuu, per ja myëguˈuktëjk mëdiˈibë Antioquía ojts nyinëjkxëdë parë myooyëdë tijatyë nety yajtëgoyˈäjttëp (1 Fwank 3:17, 18).

10. ¿Wiˈix mbäät nyajnigëxëˈkëm ko nbaˈˈayoˈowëm ja nmëguˈukˈäjtëm ko dyajnaxtë amay jotmay? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁰ Ëtsäjtëm mbäät nanduˈun ndukˈijxëmë nmëguˈukˈäjtëm ko nbaˈˈayoˈowëm ko dyajnaxtë amay jotmay. ¿Wiˈix mbäät nduˈunëm? Ko nyajtëˈëwëm ja mëjjäˈäytyëjk wiˈix mbäät nbudëjkëm, ko nnayäjkëm ja meeny mëdiˈibë tuump abëtsëmy nyaxwinyëdë ets ko ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajnaxtëbë amay jotmayb (Prov. 17:17). Extëm mä jëmëjt 2020, ja yˈaknaxkëdaky naxy 950 Komitee mëdiˈibë pyudëjkëdëbë nmëguˈukˈäjtëm ko ti yˈayoˈonbëjktaˈaky mët ko jyaˈˈatyë COVID-19. Mëjwiin kajaa yajkukäjpxëdë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë duˈun tuundëp. Ko tpaˈˈayowdë ja myëguˈuktëjk, ta ttukninëjkxtë tijaty yajtëgoyˈäjttëp, tˈagujkmoˈoy tjotkujkmoˈoytyë mëdë Biiblyë, tˈagojëdë jyëën tyëjk ets nanduˈun tˈagojëdë ja Tëjk mä nˈëxpëjkëm (ijxkijpxyë mëdë 2 Korintʉ 8:1-4).

11. ¿Wiˈix nyajmëjpëtsëˈëmëmë Jyobaa ko nbaˈˈayoˈowëmë nmëguˈukˈäjtëm?

¹¹ Ko nbudëjkëmë jëëky mëguˈuk mä tijaty të yˈayoˈonbëjktaˈaky, yajmonyˈijx yajmonyjyäˈäwëdëbë jäˈäy. Duˈunën jyajty mä jëmëjt 2019 ko nyajxyë urakan Dorian, yajwindëgooy tuˈugë tëjk mä nety yˈëxpëktë ja nmëguˈukˈäjtëm jap Bahamas. Mä nety jam yaˈˈagojë, ta ja nmëguˈukˈäjtëm dyajtëëwdë ja jäˈäy mëdiˈibë nety nyiwintsënˈäjtypy ja tuunk naa nuˈunënë meeny tyunäˈäny. Ta yäˈädë jäˈäy yˈatsooy: “Nbudëkëyandëp, ndukˈanuˈkxandëp tijaty myajtunandëp, nnamoˈoyandëp ja material ets kyajts nyajmëjuyaˈany. Pes xyajmonyˈijx xyajmonyjyäˈäwëbëts wiˈixën mnaybyudëkëdë nixim niyam”. Oyë jäˈäy tkaˈixyˈattë Jyobaa, per yˈijxtëp wiˈix tijaty nduˈunëm. Jantsy oy ko tijatyë jäˈäy ndukmëduˈunëm parë tˈixët ko nbaˈˈayoˈowëm ets duˈun niˈigyë tˈixyˈattëdë Dios mëdiˈibë “jyantsy myëdäjtypy ja mëj paˈˈayoˈon” (Éfes. 2:4).

12. ¿Tiko njënäˈänëm ko nnayjyëjpˈijxëmë nety mä kyaminyëm ja mëj ayoˈon ko tyam nbaˈˈayoˈowëm ja nmëguˈukˈäjtëm? (Diˈibʉ Jatanʉp 13:16, 17).

¹² ¿Tiko tsyokyëty ets nëjkx nnaybyaˈˈayoˈowëm mä nety tyuˈuyeˈey ja mëj ayoˈon? Yëˈko Biiblyë jyënaˈany ko pënaty kyaj tpuwäˈägëdë gobiernëtëjk myëdatandëbë amay jotmay, duˈun tyam ets mä nety tyuˈuyeˈey ja mëj ayoˈon (käjpxë Diˈibʉ Jatanʉp 13:16, 17). Waˈan ja nmëguˈukˈäjtëm dyajtëgoyˈatäˈändë tijaty nyijukyˈattëp. Ko netyë Jesus tpayeˈeyë naxwinyëdë jäˈäy, nëjkxëp tˈixäˈäny pën nbaˈˈayoˈowëm ja nmëguˈukˈäjtëm. Pën nduˈunëm duˈun, ta nëjkx xyˈanmäˈäyëm: “Axäjëdë ja oyˈäjtën mä ngutujkënëts” (Mat. 25:34-40).

TSOJK JAWË NIˈIGYË JA MËGUˈUKTËJKËTY

13. ¿Ti tyuundë ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë mä primer siiglë parë ojts niˈigyë nyaytsyokëdë? (Romanʉs 15:7).

¹³ Mä primer siiglë, niˈamukë nety ja jäˈäy tnijawë ko ja Diosmëduumbëty naytsyojkëdëp. Per ¿waˈandaa ojts tsyiptakxëdë ttsoktët ja myëguˈuktëjk? Waˈan, yëˈë ko jam Roma tamˈäjtpë nety ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë määyëm tsoˈondëp, wiˈixëm tmëdattë ja kostumbrë ets tamë nety näägë judiyëtëjk mëdiˈibë nety të yajtukniˈˈixëdë ja ley mëdiˈibë Moisés yajmooy. Tamë nety nanduˈun nääk mëdiˈibë mëduundëp ets mëdiˈibë kyaj, axtë waˈan jyamˈäjty mëdiˈibë myëdäjttë ja tyuumbë myosë. ¿Ti nety mbäät pyudëkëdë parë nyaytsyokëdët nixim niyam? Apostëlë Pablo jyënany: “Nayˈaxäjëdë niduˈuk niduˈuk” (käjpxë Romanʉs 15:7). ¿Ti Pablo myaytyäˈägan? Ko tsuj yajxon nˈagëˈë nˈaxäjëm tuˈugë jäˈäy ets nˈoyjyaˈaytyakëm mëët, duˈun extëm ko nˈagëˈë nˈaxäjëm tuˈugë jäˈäy jënoty tëgoty ets mëët ndëjkëm käjpx maytyakpë. Extëm nˈokpëjktakëm, Pablo yˈanmääyë Filemón wiˈixë nety mbäät tˈagëˈë tˈaxäjë Onésimo, ja tyuumbë mëdiˈibë nety të kyugeˈegyëty. Duˈun tˈanmääy: “Tunë mayˈäjtën, axäjë Onésimë extëm jyawë ëj këˈëm xyˈaxäjëts” (Filem. 17). Etsë Priscila mëdë Áquila mëdiˈibë nety niˈigyë jyaygyujkëdëp ja Diosë yˈAyuk, tsuj yajxon ojts tˈagëˈë tˈaxäjëdë Apolos ets ojts twoownëjkxtë mä ja tyëjk (Apos. 18:26). Extëm nˈijxëm, yäˈädë Diosmëduumbëty kyaj tnasˈijxëdë parë yajnaywyäˈkxëdët ko määyëm tsyoondë o ko wiˈixëm ja kostumbrë tmëdattë. Niˈigyë ojts tsuj yajxon nyayˈagëˈë nyayˈaxäjëdë.

14. ¿Wiˈixë Ana mëdë myëmëjjäˈäy ttukˈijxtë ja myëguˈuktëjk ko tsyojktëp?

¹⁴ ¿Wiˈix mbäät ndukˈijxëmë nmëguˈukˈäjtëm ko ntsojkëm? Ko tsuj yajxon nˈagëˈë nˈaxäjëm ets ko kyaj jagam jëxkëˈëm nbëjktakëm. Ko duˈun nduˈunëm, ta nanduˈun xytsyokäˈänëm ets yajpäädäˈändë mët ëtsäjtëm (2 Kor. 6:11-13). Duˈunën ttuunyë Anna mëdë myëmëjjäˈäy mëdiˈibë tuundë misioneerë jap África Occidental. Näämnëmë nety të yajkaxtë wiinktsoow ko tsyondakyë COVID-19 ets kyaj mbäät nyekytyuˈukmujktë mët ja myëguˈuktëjk. ¿Ti net tyuundë? Ta ojts tmëgäjpxtë mä bideoyamaadë ets tˈanmääytyë ko mëkë nety ttsoktë ets ko yˈixyˈatandëp niˈigyë. ¿Wiˈix wyimbëtsëëmy? Ja nmëguˈukˈäjtëm mëjwiin kajaa ojts tkuˈëw tkukäjpxëdë axtë ojts nyijayëdë ets myëgäjpxëdë mä telefënë. ¿Tiko duˈun ttuundë yäˈädë misioneerë? Anna jyënaˈany: “Ninäˈäts ngajäˈäytyëgoy wiˈixëtsë nmëguˈukˈäjtëm ojts xypyudëkëdë mëdëtsë nfamilyë. Kots njamyetsy, yëˈëts xypyudëjkëp parëts nanduˈun ntsokët ja nmëguˈukˈäjtëm”.

15. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm extëm yajnimaytyaˈagyë Vanessa? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁵ Mä nduˈukmujkëm tapˈäjttëbë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë määyëm tsoˈondëp ets wiˈixëm jyaˈayˈattë. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë niˈamukë ntsojkëm? Ko yëˈëyë nˈijxëm tijaty oy tyuundëp. Vanessa, mëdiˈibë tsënaapy Nueva Zelanda, tsiptakxëp ijty oy yˈitët mët näägë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë mëët tuˈugyë yeˈeytyë reunyonk mët ko axëëk yajnayjyawëdë. Per oyë nety duˈun yˈokjäˈäyˈattë, kyaj ojts tmastuˈuty ja myëguˈuktëjk, niˈigyë mëët ja xyëëw tiempë dyajnäjxy. Ko duˈun ttuunyë Vanessa, yëˈë pudëjkë parë tpëjkyë kuentë ko Jyobaa tamë nety ti tyukˈoyˈijxypyë yäˈädë nmëguˈukˈäjtëm. Yëˈë jyënaˈany: “Kots ja nmëmëjjäˈäy yaˈˈanmääy parë tyunët sirkuitë, niˈigyëts ojts mëdë nxëëw ndiempë nyajnäjxnë ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë wiˈixëm jäˈäyˈäjttëp. Ets tyam kyajëts duˈun xynyekytsyiptakxëty, pes oyëts nˈity mët niˈamukë nmëguˈukˈäjtëm, njantsy yˈoyˈijxypyëts ko wiˈixëm jyaˈayˈattë. Jyobaa duˈunën tˈoyˈixy, pääty mä nyax kyäjpn tmëjwoyë jäˈäy mëdiˈibë määyëm tsoˈondëp ets wiˈixëm jyaˈayˈattë”. ¿Wiˈixë net mbäät nyajnigëxëˈkëm ko ntsojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm? Ko nanduˈun nˈijxëm extëmë Jyobaa yˈijxëdë (2 Kor. 8:24).

16. ¿Tiko jyëjpˈamëty ntsojkëmë nmëguˈukˈäjtëm ko nety tyuˈuyeˈey ja mëj ayoˈon? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁶ Ko nety tyuˈuyeˈey ja mëj ayoˈon, jëjpˈam ets ntsojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm. ¿Tiko? Yëˈko net nëjkxë Jyobaa xykyuwäˈänëm. Nˈokwinmäˈäyëm wiˈixë Jyobaa tˈanmääy ja kyäjpn ti tyundëp parë nyitsoˈoktët ko ja Babilonia käjpn nyidëkëdët: “Nëjkx, nnax ngäjpnëts, tëkë mä mguartë ogäjpë, ets yaˈˈadukë mdëjkˈääw. Nayuˈutsëdë jeˈeyë tuk ratë axtë ko nyaxët ja ayoˈon” (Is. 26:20). Waˈan nanduˈun nyaˈˈanëëmëyäˈänëm parë nnaybyëjkëˈkëm ko nety tyuˈuyeˈey ja mëj ayoˈon. Ko jyënaˈany “mguartë ogäjpë”, yëˈë yajmaytyäˈägäämp mä tyam nduˈukmujkëm. Jyobaa nëjkxëp xykyuwäˈänëm extëm të xytyukwandakëm. Per net pën tuˈugyë nnayaˈijtëm mët ja nmëguˈukˈäjtëm. Per kyaj jeˈeyë tsyokyëty nmëmaˈkxtujkëm ja nmëguˈukˈäjtëm, jëjpˈamën ets ntsojkëm winë ääw winë jot. Yëˈë ko pën kyaj duˈun nduˈunëm, waˈan kyaj nëjkx ntsokwëˈëmëm.

NAYJYËJPˈIXËDË DESDE TYAM

17. Pën desde tyam nnayjyëjpˈijxëm, ¿wiˈix xypyudëkëyäˈänëm ko nety tyuˈuyeˈey ja mëj ayoˈon?

¹⁷ Mëkë naxwinyëdë jäˈäy tjawëyäˈändë ko nety myiny ja “Jyobaa myëj xyëëw” (Sof. 1:14, 15). Ninuˈun nDiosmëduˈunëm nëjkxëp nanduˈun nguˈayoˈowëm. Pën desde tyam nnayjyëjpˈijxëm, ta kyaj nëjkx ntsëˈk njäˈäwëm ets nëjkxëp nbudëjkëm ja wiinkpë nmëguˈukˈäjtëm. Pën tyam nmëmadakëm tijaty, ta nëjkx nmëmadakëm oytyim mëdiˈibëtyë amay jotmay mëdiˈibë nety nwinguwäˈkëm. Ets pën nbaˈˈayoˈowëm ja nmëguˈukˈäjtëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nëjkx nmoˈoyëm tijatyë nety yajtëgoyˈäjttëp. Pën tyam ntsojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm, ta tuˈugyë mëët nnayaˈitäˈänëm mä tiempë myiny kyëdaˈaky. Jyobaa xykyunuˈkxäˈänëm, pes xymyoˈoyäˈänëm ja jukyˈäjtën mëdiˈibë itäämp winë xëëw winë tiempë mä kyaj tijaty nyekyˈayoˈonbëjktäˈägäˈäny ets mä kyaj nyekyjyamˈatäˈäny ja ayoˈon jotmay (Is. 65:17).