¿Ti xytyukniˈˈijxëm ko ojts nyajjuuybyëtsëˈëmëm?

1. ¿Wiˈix ndukˈoyˈäjtëm ko njamyajtsëmë Jesúsë yˈoˈkën xëëw tuˈuk tuˈugë jëmëjt?

¿KËDII mëjwiin kajaa nguˈëˈëw ngukäjpxëm ko Jyobaa të xyjyuuybyëtsëˈëmëm? (2 Kor. 9:15). Ko Jesús ojts xykyuˈoˈkëm, mbäät oy nˈijtëm mëdë Jyobaa ets njukyˈäjtëm xëmëkyëjxm. Pääty, oy ko nguˈëˈëw ngukäjpxëmë Jyobaa ko ojts xyjyuuybyëtsëˈëmëm mët ko mëk xytsyojkëm (Rom. 5:8). Ets parë xëmë nmëjjäˈäwëm, oy ko njamyajtsëmë Jesúsë yˈoˈkën xëëw tuˈuk tuˈugë jëmëjt ixtëm ojts tniˈanaˈamë (Luk. 22:​19, 20).

2. ¿Ti yajnimaytyäˈägäämp mä yäˈädë artikulo?

² Mä yäˈädë jëmëjt, jaa yajjamyatsäˈänyë Jesúsë yˈoˈkën xëëw, sääbëdë 12 äämbë abril 2025. Seguurë ko niˈamukë nëjkxäˈänëm. Oy ko njuˈtëmë tiempë ets nbawinmäˈäyëma ti Jyobaa tyuun mëdë yˈUˈunk, pes mëjwiin kajaa ndukˈoyˈatäˈänëm. Mä yäˈädë artikulo, yëˈë yajnimaytyäˈägäämp ti xytyukniˈˈijxëm mä Jyobaa etsë Jesús ko ojts nyajuuybyëtsëˈëmëm. Ets mä jatuˈukpë artikulo yëˈë yajnimaytyäˈägäämp wiˈix ndukˈoyˈäjtëm ko të nyajjuuybyëtsëˈëmëm ets wiˈix mbäät nyajnigëxëˈkëm ko nmëjjäˈäwëm.

TI XYTYUKNIˈˈIJXËM MÄ WIˈIX JYAˈAYˈATYË JYOBAA KO OJTS NYAJJUUYBYËTSËˈËMËM

3. ¿Wiˈix miyonkˈamë jäˈäy yˈawäˈätspëtsëmdë mä ja poky etsë oˈkën mët ko jeˈeyë tuˈugë jäˈäy kyuˈoˈkëdë? (Ix nanduˈunë dibujë).

³ Ko ojts nyajjuuybyëtsëˈëmëm, yëˈë xytyukniˈˈijxëm ko Jyobaa tyuumbyë tëyˈäjtën (Deut. 32:4). ¿Tiko duˈun njënäˈänëm? Ko Adán tkamëmëdooyë Dios, ta niˈamukë ja tyëëm yˈääts ttukninäjxtë ja poky ets ja oˈkën (Rom. 5:12). Päätyë Jyobaa tkejxyë Jesús parë ojts xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm. Per ¿wiˈixën tuˈugë yeˈeytyëjk mbäät dyaˈˈawäˈätspëtsëmy miyonkˈamë jäˈäy? Apostëlë Pablo duˈun tnimaytyaky: “Extëmë mayjyaˈay pyekytyundë jaˈagyëjxm ko tuˈugë jäˈäy [Adán], ja Dios tkakajxykyupejky, nandëˈënë mayjyaˈay wyëˈëmdë oy mët ja Dios jaˈagyëjxm ko jatuˈugë yetyëjk [Jesús], ja Dios tkajxykyupejky” (Rom. 5:19; 1 Tim. 2:6). Yäˈädë yëˈë yˈandijaampy ko jeˈeyë nety tsyokyë tuˈugë wäˈätsjäˈäy mëdiˈibë myëmëdoobyë Dios parë xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm, pes jeˈeyë tuˈugë yeˈeytyëjk mëdiˈibë ojts xytyukninäjxëm ja poky ets ja oˈkën ko tkamëmëdooyë Dios.

4. ¿Tiko Jyobaa kyaj duˈunyë tninaxy ja Adángë pyoky kyaytyey?

⁴ ¿Kuanë nety tyimˈoogëdë Jesús parë xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm? ¿Kyajëdaa nety mbäädë Jyobaa jeˈeyë dyajjukyˈaty ja Adángë tyëëm yˈääts xëmëkyëjxm mëdiˈibë mëmëdoowëp? Mbäät nwinmäˈäyëm ko oy jeexyë ko duˈunë Jyobaa ttuuny, per kyaj nety ttuny ja tëyˈäjtën. Pääty kyaj nety mbäät duˈunyë tninaxy ja Adángë pyoky kyaytyey ixtëm jeexyë kyaj tii të tyuny të jyatyë.

5. ¿Tiko mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xëmë tijaty ttunäˈäny tëyˈäjtën myëët?

⁵ Nˈokpëjktakëm ko jeexyë Jyobaa kyaj tkejxyë yˈUˈunk parë ojts xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm etsxyëp ja Adángë tyëëm yˈääts jyukyˈattë xëmëkyëjxm. ¿Wiˈixxyëp ojts wyimbëtsëmy? Ko jeexyë duˈunë Jyobaa ttuuny, kyajxyëbë naxwinyëdë jäˈäy yˈoktukjotkujkˈäjtënë ets nan kyajxyëp tˈokmëbëjknëdë pën kyuytyuundäˈäyëp tijaty të twandaˈaky. Per mbäät jotkujk nnayjyäˈäwëm ko Jyobaa kyaj duˈun yˈadëtsy, kyajx ja yˈUˈunk mëdiˈibë mëk tsyojkypy ets ojts xyjuuybyëtsëˈëmëm, oy ojts yˈoktsiptakxëty. Pääty mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xëmë tijaty ttunäˈäny tëyˈäjtënë myëët.

6. Ko ojts xyjyuuybyëtsëˈëmë Jyobaa, ¿wiˈix xytyukˈijxëm ko mëk xyjyantsy tsyojkëm? (1 Fwank 4:​9, 10).

⁶ Ko Jyobaa ojts xyjuuybyëtsëˈëmëm, yëˈë xytyukˈijxëm ko tëyˈäjtënë myëët tijaty ttuny, per nanduˈun xytyukˈijxëm ko mëk xyjyantsy tsyojkëm (Fwank 3:16; käjpxë 1 Fwank 4:​9, 10). Pääty ojts tkexy ja yˈUˈunk ets ojts xykyuˈoˈk xykyutëgoˈoyëm parë njukyˈäjtëm xëmëkyëjxm ets nanduˈun parë nyajpatëm mä fyamilyë. Pes ko Adán pyokytyuuny, ta kyaj nyekyyajpaty mä Jyobaa fyamilyë ets ëjtsäjtëm nan kyaj nekyˈijtëm mä Jyobaa fyamilyë. Per dyoskujuyëm ko të nyajjuuybyëtsëˈëmëm, mbäät nbëjktakëm ja mëbëjkën mä Jyobaa ets nmëmëdoˈowëm, duˈuntsow nëjkxëp jatëgok ndëjkëm mä ja fyamilyë. Tyam, mbäädë Jyobaa xypyokymyaˈkxëm ets jatëgok mëët oy nˈijtëm ets nanduˈun mëdë nmëguˈukˈäjtëm. ¡Ix mëkënë Jyobaa xyjyantsy tsyojkëm! (Rom. 5:​10, 11).

7. Ko Jesús mëk yˈayooy, ¿wiˈix xytyukˈijxëm ko Jyobaa mëk xytsyojkëm?

⁷ Ko nbawinmäˈäyëm nuˈunënë Jyobaa tmëkjäˈäwë ko Jesús yˈayooy parë ojts xyjyuuybyëtsëˈëmëm, ta njaygyujkëm ko mëkën xytsyojkëm. ¿Tiko Jyobaa tnasˈijxë etsë Jesús mëk yˈayowët? Yëˈë tyukˈijxë Satanás ko kyaj tyëyˈäjtënëty ko jyënaˈany ko pën tuˈugë Diosmëduumbë pyatypyë jotmay, myäjtstuˈudëbë Jyobaa (Job 2:​1-5; 1 Peed. 2:21). Jyobaa wäˈäts tˈijxtääy wiˈix ja yˈUˈunk jyajty kyëbejty, wiˈixë jäˈäy nyëxik tyukxikëdë, wiˈix ja soldäädëtëjk wyojp kyaˈtsëdë ets kyëxwojpëdë kepykyëjxy. Nan yˈijx wiˈix ja yˈUˈunk yˈoˈky tyëgooy (Mat. 27:​28-31, 39). Mbäätxyëbë Jyobaa tjajëjpkuwäˈkë ets kyaj duˈunë yˈUˈunk yˈayowët. Ixtëm nˈokpëjktakëm ko ja jäˈäyëty jyënandë: “¡Waˈanë net ja Dios dyajtseˈegyëty!” (Mat. 27:​42, 43). Per ko jeexyë duˈun ttuuny, kyajxyëp ojts nyajjuuybyëtsëˈëmëm ets kyajxyëp nˈëwxijt njëjpˈijxëm ja jukyˈäjtën mëdiˈibë miin këdakp. Päätyënë Jyobaa tnasˈijxë ets ja yˈUˈunk yˈayowët axtë ko yˈoˈky tyëgooy.

8. ¿Wiˈix nnijäˈäwëm ko Jyobaa mëk tjäˈäwë ko ja yˈUˈunk tˈijxˈayooy? (Ix nanduˈunë dibujë).

⁸ Jyobaa kyaj ojts dyajtunyë myëjääw parë dyaˈˈawäˈätspëtsëmët ja yˈUˈunk ets kyaj yˈayowët, per kyaj yëˈë tˈandijy ko juunë jyot ets ko kyaj ti tjawë. ¿Tiko duˈun njënäˈänëm? Yëˈko Jyobaa duˈun ojts xyajkojëm mëdë jot jäˈäwën, pääty mbäät njënäˈänëm ko yëˈë duˈun jyaˈayˈaty. Mä Biiblyë duˈun jyënaˈany ko näägë jäˈäy yajmoon yajtujktë Jyobaa ets axëëk dyajnayjyäˈäwëdë (Sal. 78:​40, 41). Nˈokwinmäˈäyëm wiˈixëdaa Abrahán nyayjyäˈäwë ko Jyobaa yˈanëmääy ets yˈuˈunk dyakët ixtëmë wintsëˈkën (Gén. 22:​9-12; Eb. 11:​17-19). Seguurë ko Abrahán mëk ojts tjantsy jyawë mä jamë yˈuˈunk dyaˈooganë. Etsë Jyobaa, ¿wiˈixëdaa ojts yˈoknayjyawëty ko tˈijxy wiˈix yajtëytyuny ja yˈUˈunk ets ko ja jäˈäy yaˈoˈkënë? Kyaj mbäät njaygyujkëm wiˈixë Jyobaa mëk tjantsy jyäˈäwë ko tˈijxˈayooy ja yˈUˈunk. (Mä jw.org ixë bideo Ejemplos de fe: Abrahán [parte 2]).

9. Ixtëm jyënaˈanyë Romanʉs 8:​32, 38, 39, ¿wiˈixë Jyobaa dyaˈixyë ko niˈamukë xytsyojkëm?

⁹ Ko të nyajjuuybyëtsëˈëmëm, yëˈë xytyukˈijxëm ko nipën duˈun xykyatsojkëm ixtëmë Jyobaa, ni jëëky mëguˈuk, mëtnaymyaayëbë o pënaty oy mëët nyayjyäˈäwëm (käjpxë Romanʉs 8:​32, 38, 39). Jyobaa niˈigyë xytsyojkëm, këdiinëm duˈun ëjtsäjtëm nnaytsyojkëm. Okwinmay: ¿mjukyˈatäämp xëmëkyëjxm? Jyobaa niˈigyë ttsojkënyëˈaty ets mjukyˈatët xëmëkyëjxm. ¿Mtsojkypy ets ja mboky yajmaˈkxët? Jyobaa mbokymyaˈkxanëp. Mëdiˈibë jeˈeyë mˈamdoowëp, yëˈë ko xymyëbëkët ko të xyjyuuybyëtsëˈëmëm ets net xymyëmëdowët. Ixtëm nˈijxëm, ko të nyajjuuybyëtsëˈëmëm yëˈë xytyukˈijxëm ko Jyobaa mëk xyjyantsy tsyojkëm, ets mä ja jembyë jukyˈäjtën, nëjkxëp niˈigyë njaygyujkëm wiˈixënë Jyobaa xytsyojkëm (Ecl. 3:11).

TI XYTYUKNIˈˈIJXËM MÄ WIˈIX JYAˈAYˈATYË JESÚS KO OJTS NYAJJUUYBYËTSËˈËMËM

10. 1) ¿Ti niˈigyë Jesús myëmääy myëdäj määnëm kyaˈooky? 2) ¿Wiˈixë Jesús dyaˈijxë ko kyaj nety tyëyˈäjtënëty ixtëmë Satanás të jyënaˈany? (Ix nanduˈunë rekuäädrë “Ko Jesús tmëmëdooyë Tyeety axtë yˈoˈky, yëˈë yajnigëxëˈk ko Satanás andakp”).

¹⁰ Jesus mëk ojts tmëmay tmëdäjy ko axëëk wyëˈëmët ja Tyeetyë xyëëw (Fwank 14:31). ¿Tiko? Yëˈë ko yëˈë nety kyuˈoogëyaampy ko ja jäˈäy të nyiwäämbetyë ko yˈaxëkjäˈäyëty ets ko kyaj twintsëˈëgë Dios. Pääty tˈanëmääyë Teety: “Tatë pën mbäät yajjëgaˈagë yäˈädë kopë” (Mat. 26:​39, TNM). Per ko Jesús tmëmëdooyë Tyeety axtë ko yˈoˈky, ta dyaˈijxë ko kyaj nety tyëyˈäjtënëty ixtëmë Satanás të tniwäämbetyë Jyobaa.

11. ¿Wiˈixë Jesús dyaˈijxë ko mëkë nety ttsokyë naxwinyëdë jäˈäy? (Juan 13:1).

¹¹ Ko ojts nyajjuuybyëtsëˈëmëm, yëˈë nanduˈun xytyukˈijxëm ko Jesús mëk ttsokyë naxwinyëdë jäˈäy, per pën niˈigyë tsyojkypy yëˈë “ja yˈijxpëjkpëtëjk” (Prov. 8:31; käjpxë Juan 13:​1, TY). Jesús nyijäˈäwë ko mëkë nety yˈayowäˈäny yä naxwiiny axtë yˈook tyëgoyët. Per kyaj ojts ttuny ja Diosë tyuunk mët ko ojts yajtukˈaneˈemy, kyëyajkën ja jyot kyorasoon ets ja jäˈäy ojts tpudëkë ets tyukniˈˈijxë ja Diosë yˈayuk. Axtë ja xëëw mä nety yˈooganë, yajtekypyuj ja yˈapostëlëtëjk, myëjääwmooy ets tyukniˈˈijxëdë tijaty (Fwank 13:​12-15). Ets ko nety të yajkëxwojpnë kepykyëjxy, ta ojts tˈakjotkujkmoˈoy ja axëkjäˈäy ets ja Juan ttuknipëjky parë tyääk yajkuentëˈatët (Luk. 23:​42, 43; Fwank 19:​26, 27). Jesús jyantsy yaˈijxën ko tsyojk ja jäˈäy nuˈun jyukyˈajty yä naxwiiny axtë tkëyajky ja jyukyˈäjtën.

12. ¿Wiˈixë Jesús duˈunyëm tyambäät xypyudëjkëm?

¹² Kristë yˈoˈky tëgok jeˈeyë parë “winë xëë winë tiempë”, per duˈunyëm tijaty xytyukmëduˈunëm (Rom. 6:10). Duˈunyëm mëk tyuny ets xymyoˈoyëm tijaty mbäät ndukˈoyˈäjtëm, mët ko ojts xyjyuuybyëtsëˈëmëm. Nˈokwinmäˈäyëm tijaty tyam tyuumpy ixtëmë Rey, Saserdotë Wintsën ets ko tnigëbäjkˈaty ja tuˈukmujkën (1 Kor. 15:25; Éfes. 5:23; Eb. 2:17). Nan yëˈëjën nyikëjxmˈäjtypy dyajtuˈukmukët pënaty nëjkxandëp tsäjpotm ets pënaty jukyˈatandëp yä naxwiiny, ets jaanëm jyëjpkëxäˈäny ja tyuunk ko nety jyëjpkëjxnë ja mëj ayoˈon (Mat. 25:32; Mar. 13:27). Nan yëˈë mëdiˈibë tyam xymyoˈoyëm ja käˈäy ukën mëdiˈibë nyajtëgoyˈäjtëm mä tiempë jyëjpkëxanë (Mat. 24:45). Ets ko netyë Jesús yˈAneˈemy Tuk Mil Jëmëjt, duˈunyëm xypyudëkëyäˈänëm. Ixtëm nˈijxëm, Jyobaa kyaj jeˈeyë ojts dyaky ja yˈUˈunk parë ojts xykyuˈoˈkëm, nanduˈunën parë mbäät tijaty xytyukmëduˈunëm.

AK ËXPËK NIˈIGYË

13. Ko xypyawinmayët tijaty mˈëxpëjkypy, ¿wiˈix mbudëkëyaˈanyë ets niˈigyë xynyijawët wiˈixë Jyobaa mëdë Jesús të dyaˈixyë ko xytsyojkëm?

¹³ Ko nˈëxpëjkëm ets nbawinmäˈäyëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm ets niˈigyë nnijäˈäwëm nuˈunënë Jyobaa xytsyojkëm mëdë Jesús. Mbäät xykyajpxy tuˈuk o majtskë Evangelios ko nety tpääty mä yajjamyatsäˈänyë Jesúsë yˈoˈkën xëëw. Ko mˈëxpëkët, kyaj tuktonyë xytyimkäjpxët, ëxpëk wanaty wanaty, net xyjyaygyukët tiko mbäät niˈigyë xytsyokyë Jyobaa mëdë Jesús, ets tukmëtmaytyäˈägë wiink jäˈäy tijaty të xyjyaty.

14. Ixtëm jyënaˈanyë Salmo 119:97 etsë notë, ¿ti mbäät xypyudëjkëm parë duˈunyëm tijaty njäjtëm? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁴ Oy jeky kujk njatukˈijtëm ja tëyˈäjtën, mbäät tijaty nˈëxpëjkpatëm mëdiˈibë nety kyaj nnijäˈäwëm, ixtëm ko nˈëxpëjkëm wiˈixë Dios ttunyë tëyˈäjtën, wiˈix xyjyantsy tsyojkëm ets wiˈix ojts xyjyuuybyëtsëˈëmëm. Xëmë tijaty njatäˈänëm mëdiˈibë jemy. Per ¿ti mbäät mbudëkëty? Yëˈë ëxpëjkpajn mëdiˈibë tyam nmëdäjtëm. Pën jam tuˈugë tekstë mëdiˈibë kyaj oy të xyjyaygyukë, ta xypyayeˈeyët. Ets ok, ta xypyawinmayët wiˈix të yajnimaytyaˈaky, ti të mdukniˈˈixëty mä Jyobaa, mä Jesús ets wiˈix yëˈëjëty xytyukˈijxëm ko xyjyantsy xytsyojkëm (käjpxë Salmo 119:97 etsë notë).

15. ¿Tiko yˈoyëty niˈigyë nbayeˈeyëm ets nˈëxpëjkpatëm mëdiˈibë nety kyaj nnijäˈäwëm?

¹⁵ Ko xyˈëxpëkëdë Biiblyë, kyaj wiˈix mnayjyawëdët pën kyaj tii xyˈëxpëjkpääty mëdiˈibë jemy. Pes ko nˈëxpëjkëmë Biiblyë, duˈun ixtëm ko nˈëxtäˈäyëmë oorë. Mayë jäˈäy jeky dyajtundë xyëëw tiempë parë tˈëxtäˈäytyë oorë, maˈkxtujktëp ets kyaj tmëtsipkaˈaxtë. Jaˈko oy jeˈeyë tuk pedasë tpäättë ja oorë, mëjwiin kajaa dyajtsobäättë. Ko tijaty nˈëxpëjkpatëm mä Biiblyë, niˈigyën mbäät tsyobääty këdiinëmë oorë (Sal. 119:127; Prov. 8:10). Pääty maˈkxtuk ets duˈunyëm käjpx ets ëxpëkë Biiblyë (Sal. 1:2).

16. ¿Wiˈix mbäät niˈˈijxtutëmë Jyobaa mëdë Jesús?

¹⁶ Ko mˈëxpëkët, ix wiˈix mbäät xykyuytyuny tijaty mjäjtypy. Ixtëm nˈokpëjktakëm, ¿wiˈix mbäät xypyanëjkxë Jyobaa yˈijxpajtën ko yëˈë tëyˈäjtën myëët tijaty ttuny ko xytsyokët niˈamukë jäˈäy? Nan mbäät xypyanëjkxë yˈijxpajtënë Jesús ko niˈigyë Tyeety ttsojky etsë jäˈäyëty. ¿Wiˈix? Ko xykyuˈayowëdë Diosë xyëëw, xypyudëkët ja nmëguˈukˈäjtëm oy näˈäty yˈoktsiptaˈaky ets ko nëjkxëm tëjkˈayeˈebyë parë jäˈäy tnijawët wiˈix mbäät ttukˈoyˈaty ko Jesús të xykyuˈoˈk të xykyutëgoˈoyëm.

17. ¿Ti nnijawëyäˈänëm mä jatuˈukpë artikulo?

¹⁷ Ko njaygyujkëm nuˈunën tsyobääty ko të nyajjuuybyëtsëˈëmëm, ta niˈigyë ntsokäˈänëmë Jyobaa etsë Jesús. Ets yëˈëjëty, ta nanduˈun niˈigyë xytsyokäˈänëm (Fwank 14:21; Sant. 4:8). Pääty nˈokˈyajtuunkpatëm ja ëxpëjkpajn mëdiˈibë Jyobaa të xymyoˈoyëm parë niˈigyë nnijäˈäwëm wiˈix ojts xyjyuuybyëtsëˈëmëm. Mä jatuˈukpë artikulo, yëˈë nnijawëyäˈänëm wiˈix ndukˈoyˈäjtëm ko të nyajjuuybyëtsëˈëmëm ets wiˈix mbäät nyajnigëxëˈkëm ko nguˈëˈëw ngukäjpxëm ko duˈunë Jyobaa xytsyojkëm.