Ninäˈä naytyuˈuk ngayajpatëm

1, 2. 1) ¿Tiko jënäˈänëm ko ninäˈä naytyuˈuk ngayajpäädäˈänëm ko nwinguwäˈkëm ja amay jotmay? 2) ¿Ti yajnimaytyäˈägäämp mä yäˈädë artikulo?

PËN tyam jam xypyaatyë amay jotmay mëjwiin kajaa, waˈan duˈun mnayjyawëty ixtëm ko jeexyë naytyuˈuk myajpääty yuugoty, ets kyaj xynyekynyijawë mëdiˈibë tuˈu mbëkëp. Per nˈokjamyajtsëm ko kyaj naytyuˈuk nyajpatëm, Jyobaa yˈijxypy ti amay jotmay nwinguwäˈkëm ets të xytyukwandakëm ko yajpäädäˈäny mët ëjtsäjtëm. Duˈun xytyukwandakëm niduˈuk niduˈuk: “Ëjts mijts nbudëkëyaampy” (Is. 41:10).

² Mä yäˈädë artikulo taxk jëjp yajnimaytyäˈägäˈäny wiˈixë Jyobaa xypyudëjkëm. 1) Ko xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm, 2) ko xymyoˈoyëm tijaty nyajtëgoyˈäjtëm, 3) ko xykyuwäˈänëm ets 4) ko xyjyotkujkmoˈoyëm. Yëˈë të xytyukwandakëm ko oy ti amay jotmay nwinguwäˈkëm ninäˈä xykyajäˈäytyëgoyäˈänëm ets ninäˈä xykyamastuˈudäˈänëm. Pääty, ninäˈä naytyuˈuk ngayajpatëm.

JYOBAA XYNYËˈËMOˈOY XYTYUˈUMOˈOYËM

3, 4. ¿Wiˈixë Jyobaa xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm? (Salmo 48:14).

³ (Käjpxë Salmo 48:14). Jyobaa nyijäˈäwëp ko kyaj ndukjäjtëm wiˈix oy njukyˈäjtëm, pääty xyˈanëmäˈäyëm ko yëˈë xynyëˈëmoˈoyäˈän xytyuˈumoˈoyäˈänëm. ¿Wiˈix duˈun ttuny? Mët yëˈëgyëjxmë Biiblyë (Sal. 119:105). Ja yˈääw yˈayuk yëˈë xypyudëjkëm parë nnijäˈäwëm wiˈix tijaty oy nduˈunëm, wiˈix oy njäˈäyˈäjtëm parë niˈigyë agujk jotkujk nyajpatëm ets nˈëwxijt njëjpˈijxëm ja jukyˈäjtënë winë xëëbë.a Ixtëm nˈokpëjktakëm, mä Biiblyë jyënaˈany ko tsojkëp nbokymyaˈkxëm ja nmëguˈukˈäjtëm, ko kyaj yˈoyëty nbëjkëˈkëmë akë, mëdëy winë nduˈunëm, kyaj nwinˈëˈënëm ets ntsojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm (Sal. 37:8; Eb. 13:18; 1 Peed. 1:22). Ko duˈun njäˈäyˈäjtëm, ta oy nˈitäˈänëm mëët ja uˈunk ënäˈk, ja jëëky mëguˈuk ets pënaty të pyëjknëdë agujk jotkujk kyasäädëˈatäˈändë.

⁴ Mä Biiblyë ojts yajkujayë wiˈix tëëyëp ja Diosmëduumbëty nyayjyäˈäwëdë ko twinguwäˈkëdë amay jotmay duˈun ixtëm ëjtsäjtëm (1 Cor. 10:​13, TNM; Sant. 5:17). Pääty ko ngäjpxëm ets nbanëjkxëm ja yˈijxpajtën, majtsk pëky xypyudëkëyäˈänëm. Myëduˈuk, xyjyotkujkmoˈoyäˈänëm ko kyaj jeˈeyë ëjtsäjtëm duˈun njäjtëm, pes yëˈëjëty nan wyinguwäˈkëdë duˈumbë amay jotmay, per myëmadaktë mët ko Jyobaa pyudëjkëdë (1 Peed. 5:9). Ets myëmajtsk, nnijawëyäˈänëm ti mbäät nduˈunëm parë nwinguwäˈkëm ja amay jotmay (Rom. 15:4).

5. ¿Pënatyë Jyobaa yajtuumpy parë xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm?

⁵ Ja tuk pëky wiˈixë Jyobaa xytyuˈumoˈoyëm, yëˈë mët yëˈëgyëjxm ja nmëguˈukˈäjtëm.b Ixtëm nˈokpëjktakëm, ko xykyuˈijxëm ja sirkuitë yajnäjxypyë diskursë mëdiˈibë xypyudëjkëm parë niˈigyë ja mëbëjkën kyëktëkët ets parë tuˈugyë nˈijtëm mët ja nmëguˈukˈäjtëm (Apos. 15:​40–16:5). Yëˈë mëjjäˈäytyëjkëty mëk nanduˈun tyundë parë xypyudëjkëm ets niˈamukë oy nyajpajtëm mëdë Jyobaa (1 Peed. 5:​2, 3). Tääk teety tyukniˈˈijxëdëp ja yˈuˈunk yˈënäˈk parë ttsoktëdë Jyobaa, oy jyaˈayˈattët ets oy winë tundët. Nan tyukniˈˈijxëdëp ets xëmë tkäjpxtëdë Biiblyë, nyëjkxtët reunyonk ets ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë (Prov. 22:6). Ets ja toˈoxytyëjkjäˈäyëty mëdiˈibë oy Diosmëduundëp, mbäät tmoˈoytyë oybyë ijxpajtën ets tsuj yajxon tˈëwij tkäjpxwijtët ja toˈoxyˈënäˈkëty (Titʉ 2:​3-5).

6. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë naytyukpudëjkëm ixtëmë Jyobaa xytyuˈumoˈoyëm?

⁶ Të nˈijxëm wiˈixë Jyobaa xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm. Pääty, ¿ti net mbäät nduˈunëm parë naytyukpudëjkëm ets nyajnigëxëˈkëm ko nmëjjäˈäwëm? Proverbios 3:​5, 6 jyënany: “Tukˈijxpatë Jyobaa amumduˈukjot, ets këdii mgëˈëm winmäˈäny xyajtuny”. ¿Wiˈix wyimbëtsëmäˈäny ko duˈun nduˈunëm? Yäˈädë tekstë yˈakjënany: “Yëˈë yajtëyëp ja mnëˈë mduˈu”. Yäˈädë yëˈë yˈandijaampy ko Jyobaa yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë kyaj nëgoo amay jotmay nbatëm ets nˈijtëm agujk jotkujk. ¡Mëjwiin kajaa ngukäjpxëm ko Jyobaa mëk xyjantsy tsyojkëm ets ko xymyoˈoyëm ja ëwij käjpxwijën! (Sal. 32:8).

JYOBAA YËˈË XYMYOˈOYËM TIJATY NYAJTËGOYˈÄJTËM

7. Ixtëm jyënanyë Filipʉs 4:​19, ¿wiˈixë Jyobaa xypyudëjkëm?

⁷ (Käjpxë Filipʉs 4:19). Jyobaa kyaj jeˈeyë xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm, nan kyunuˈkxypy ko ëjtsäjtëm nduˈun nmëdoˈowëm parë nbatëm ja käˈäy ukën, wit xox etsë jëën tëjk mä ntsënäˈäyëm (Mat. 6:33; 2 Tes. 3:12). Kyaj wiˈixëty ko nmëmäˈäy nmëdäjëm wiˈix nˈokˈyajnäjxëm ja jukyˈäjtën, perë Jyobaa xyˈanmäˈäyëm ets kyaj nëgoo ndimymyëmäˈäy ndimymyëdäjëm (Mat. 6:25). ¿Tiko? Jaˈko të xytyukwandakëm ko ninäˈä xykyamäjtstuˈudäˈänëm (Mat. 6:8; Eb. 13:5). Ets mbäät nˈijtëm seguurë ko tyunaampy duˈun ets ko xymyoˈoyäˈänëm tijaty nyajtëgoyˈäjtëm.

8. ¿Wiˈixë Jyobaa tpudëjkë David?

⁸ Nˈokwinmäˈäyëm wiˈixë Jyobaa tpudëjkë David ko nety pyajëdityëty ja rey Saúl. Nuˈun taabë tiempë nyajxy, Jyobaa yëˈë yˈijxˈijt kyuentëˈäjtë David mët ja jyaˈayëty ets myooy tijaty yajtëgoyˈäjttë. Ko duˈunë David tjamyejtsy, ta ojts tkujayë: “Ojtsëts nˈënäˈkˈaty ets tyam tëjëts nmëjjäˈäyënë, per kyajnëmëts nˈixy nituˈugë oyjyaˈay yajjäˈäytyëgoy, ni ja yˈuˈunk yˈënäˈk tˈëxtäˈäytyëdë tsäjpkaaky” (Sal. 37:25). Duˈun ixtëmë David, waˈan mijts të xyˈixy wiˈixë Jyobaa të mˈijxˈity të mguentëˈatyë ko tijaty të xyaˈˈamääytyaˈaky, o wiˈix të tkuentëˈaty ja nmëguˈukˈäjtëm.

9. ¿Wiˈix tyamë Jyobaa tpudëkë ja yˈuˈunk yˈënäˈk ko ti yˈayoˈonbëjktaˈaky? (Ix nanduˈunë dibujë).

⁹ Jyobaa nan pyudëjkëbë yˈuˈunk yˈënäˈk ko ti yˈayoˈonbëjktaˈaky. Ixtëm mä primer siiglë, ja Diosmëduumbëty kyajxtë ja naybyudëkë mä kanäägë it lugäär mëdiˈibë Jerusalén, mä jyamˈäjty ja yuu (Apos. 11:​27-30; Rom. 15:​25, 26). Nanduˈun tyamë Diosë kyäjpn tpudëkëdë nmëguˈukˈäjtëm ko ti yˈayoˈonbëjktaˈaky. Jyobaa yëˈë yajtuumbyë nmëguˈukˈäjtëm parë tmoˈoy tijaty yajtëgoyˈäjttëp, ixtëmë käˈäy ukën, nëë, wit xox etsë ääy tsooy. Nan ta pënaty yˈagojëdëp ja nmëguˈukˈäjtëmë jyëën tyëjkëty ets ja tëjk mä nˈëxpëjkëm. Ets nan yajjotkujkmooytyëp pënaty të yˈook të tyëgoytyë ja myëguˈuktëjk o të dyajtëgoytyë tijaty.c

10, 11. Ixtëm yajnimaytyaˈagyë Boris, ¿ti xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtën?

¹⁰ Jyobaa nëgooyë yˈoyjyaˈayˈäjnë, pääty nanduˈun tpudëkë pënaty kyaj myëdunyë ets myoopy tijaty yajtëgoyˈäjttëp. Ëjtsäjtëm nan yëˈë nbanëjkxëmë ijxpajtën ko nˈëxtäˈäyëm ja winmäˈäny wiˈix mbäät nˈokpudëjkëm pënaty kyaj yˈëxpëktë (Gál. 6:10). Ko duˈun nduˈunëm, ta ja jäˈäy niˈigyë tnijawëyäˈänët pënën Jyobaa. Duˈun yajnimaytyaˈagyë Boris, yëˈë jap tsyëënë Ucrania ets tyuny direktoor mä tuˈugë eskuelë. Kyaj tyestiigëty, per xëmë yˈijty oyjyaˈay mët ja ënäˈkˈuˈungëty mëdiˈibë testiigëty ets kyaj tii ttukˈatsipˈäjty. Ko ja tsip tsyondaky, ta Boris ttukniwinmäˈäyë nyëjkxäˈäny wiink lugäär mä kyaj ja tsip tyunyëty ets yëˈë ojts pyudëkëdë nmëguˈukˈäjtëm. Ko ja tiempë nyajxy, ta yˈojtsy mä yajjamyetsyë Jesúsë yˈoˈkën xëëw. Ko tjamyetsy wiˈix yajpudëjkë, ta jyënaˈany: “Yëˈë Testiigëty xëmëts të xymyëjotmaybyäättë ets tëjëts xyˈijxˈit xykyuentëˈattë. Mëjwiin kajaats ngukäjpxë”.

¹¹ Ëjtsäjtëm, yëˈë mbäät nbanëjkxëmë ijxpajtënë Jyobaa ko nbudëjkëmë jäˈäy mëdiˈibë yajtëgoyˈäjttëbë naybyudëkë oy kyaˈëxpëktë (Luk. 6:​31, 36). Nˈëwxijtëm ets ja jäˈäy mëdiˈibë nbudëjkëm, nëjkx näˈä tpëjktaˈagyë wyinmäˈäny ets nanduˈun tmëdunëdë Jyobaa (1 Peed. 2:12). Per oy kyaduˈunˈatët, agujk jotkujk nnayjyawëyäˈänëm mët ko Biiblyë jyënany ko niˈigyë jotkujk nnayjyäˈäwëm ko jäˈäy nbudëjkëm (Apos. 20:35).

JYOBAA YËˈË XYKYUWÄˈÄNËM

12. ¿Ti Jyobaa të ttukwandaˈaky ja nyax kyäjpn? (Salmo 91:​1, 2, 14).

¹² (Käjpxë Salmo 91:​1, 2, 14). Jyobaa të twandaˈaky ko xëmë tkuentëˈatäˈäny ja nyax kyäjpn parë mëët oy yˈitët, këdiibë tii yajmäˈädëdët o yajtëgoyëdët. Ixtëm tyamë nyax kyäjpn myëdunyë ets yˈawdatyë, ninäˈä tkanasˈixëyaˈany ets Satanás dyajmäˈädët (Fwank 17:15). Ets ko nëjkx tsyondaˈaky ja mëj ayoˈon, ijtëm seguurë ko Jyobaa kyuwäˈänaampy ja nyax kyäjpn ixtëm të twandaˈaky, xypyudëkëyäˈänëm parë mëk ja mëbëjkënë nmëdäjtëm ets kyaj wiˈixë jäˈäy xytyuˈunëm (Diˈibʉ Jat. 7:​9, 14).

13. ¿Wiˈixë Jyobaa xyˈijxˈijt xykyuentëˈäjtëm niduˈuk niduˈuk?

¹³ ¿Ets wiˈixë Jyobaa xyˈijxˈijt xykyuentëˈäjtëm niduˈuk niduˈuk? Tuk pëky, yëˈë ko të xymyoˈoyëmë Biiblyë parë nnijäˈäwëm ti oy ets ti axëëk (Eb. 5:14). Ko nguytyuˈunëm ja yˈëwij kyäjpxwijën, yëˈë xykyuwäˈänëm parë kyaj axëëk njat ngëbajtëm ets nanduˈun xypyudëjkëm parë oy nˈijtëm mëdë Jyobaa (Sal. 91:4). Ja tuk pëky wiˈixë Jyobaa xykyuwäˈänëm yëˈë ko dyajjaˈˈatyë nyax kyäjpn (Is. 32:​1, 2). Ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë mëët nˈëxpëjkëm, mëk ttsoktë Jyobaa ets myëmëdowdëp, pääty ko mëët ja xëëw tiempë nyajnäjxëm xypyudëkëyäˈänëm parë këdiibë nduˈunëm mëdiˈibë axëëk (Prov. 13:20).

14. 1) ¿Tiko Jyobaa kyaj xëmë dyajjëwaˈaky ja amay jotmay? 2) ¿Ti wandakën miimp mä Salmo 9:10? (Ix nanduˈunë notë.)

¹⁴ Tëëyëp ojtsë Jyobaa tkuwany pënaty mëduunëp, per kyaj xëmë duˈun ttuuny. Mä Biiblyë jyënaˈany ko niˈamukë xytyukjäjtëmë ayoˈon “mëdiˈibë kyaj nˈëwxijt njëjpˈijxëm” (Ecl. 9:11). Jyobaa nan të tnasˈixë ets näˈäty ja yˈuˈunk yˈënäˈk yajpajëdittët o axtë yˈooktët, duˈun tëëyëp ets duˈun tyam. ¿Tiko? Parë nyigëxëˈëgët ko Satanás andakp (Job 2:​4-6; Mat. 23:34). Jyobaa kyaj xëmë ttimˈyajjëwäˈägäˈäny ja amay jotmay mëdiˈibë nwinguwäˈkëm, per mbäät nˈijtëmë seguurë ko ninäˈä xykyamäjtstuˈudäˈänëm (Sal. 9:10).d

JYOBAA YËˈË XYJYOTKUJKMOˈOYËM

15. ¿Wiˈixë Jyobaa xyjyotkujkmoˈoyëm ko nmënuˈkxtakëm, ngäjpxëmë Biiblyë ets ja nmëguˈukˈäjtëmëty? (2 Korintʉ 1:​3, 4).

¹⁵ (Käjpxë 2 Korintʉ 1:​3, 4). Näˈäty nnayjyäˈäwëm mon tuk ets nmëmay nmëdäjëm tijaty. Waˈan jam tyam ti nmëmääy nmëdäjëm ets nnayjyäˈäwëm naytyuˈuk, mët ko nwinmäˈäyëm ko kyaj pën tjaygyukë wiˈix nnayjyäˈäwëm. Perë Jyobaa jyaygyujkëp, pääty “xyajjotkujkˈäjtëm mä tëgekyë nˈayoˈonˈäjtëm”. ¿Wiˈix xymyoˈoyëm ja jotkujkˈäjtën? Ko mbäät nmënuˈkxtakëm, ngäjpxëmë Biiblyë ets ko nyajpatëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm. Ko nmënuˈkxtakëmë Jyobaa, ta xymyoˈoyëm ja “yˈagujkˈäjt jyotkujkˈäjtën, diˈibë waanë niˈigyë myëjjëty këdiinëm diˈibë jäˈäy mbäät tjaygyukë” (Filip. 4:​6, 7). Ko ngäjpxëmë Biiblyë, ta jap nnijäˈäwëm ko Jyobaa mëk xytsyojkëm, jap xymyoˈoyëmë ja ëwij käjpxwijën ets jap xytyuknijäˈäwëm tijaty kunuˈkxënë miimp këdakp. Ets ko nyajpatëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm mä reunyonk, nnayjyotkujkmoˈoyëm nixim niyam ets nan nˈaxäjëm ja ëwij käjpxwijën mëdiˈibë yajpatp mä Biiblyë.

16. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm ixtëm yajnimaytyäˈäktë Nathan mëdë Priscilla?

¹⁶ Min nˈokˈijxëm wiˈixë Nathan mëdë Priscilla ojts jyotkujkmoˈoyëdë Jyobaa mët yëˈëgyëjxmë Biiblyë. Yëˈëjëty jap tsyëënëdë Estados Unidos ets ojts nyëjkxtë mä tuˈugë kongregasionk mä nety tyëgoyˈatyë naybyudëkë. Nathan jyënaˈany ko duˈunë nety wyinmaytyë ko Jyobaa kunuˈkxanëdëp, per ko jam jyäjttë, ta pyäˈämbajttë ets dyaˈˈamääytyaktë ja meeny sentääbë. Pääty jatëgok jyëmbijttë mä ja nyax kyäjpn, per duˈunyëm dyaˈˈamääytyaktë ja meeny. Nathan wyinmääy tiko Jyobaa kyaj nety të kyunuˈkxyëty ixtëm tˈëwxity tjëjpˈixy ets axtë jënan ko waˈandaa jam ti kyaj oy të ttuny. Per ko ja tiempë nyajxy, ta tpëjktë kuentë ko Jyobaa kyaj nety të myastuˈudëdë. Nathan duˈun tˈaknimaytyaˈaky: “Kojëts ojts ngäjpxtë Biiblyë, duˈunëts njäˈäwëdë ixtëm jeexyë tuˈugëtsë nmëtnaymyaayëbë xymyëtmaytyäˈäktë, xyˈagujkmoˈoy xyjyotkujkmooytyëts etsëts xyˈëwij xykyäjpxwijtë. Nbëjktëtsë kuentë ko tsojkëbëts nety nˈixtët wiˈixëtsë Jyobaa xypyudëkëdë ets kyajts yëˈëyë nmëmay nmëdäjtët ja nˈamay njotmayëty. Kojëts duˈun nduundë, yëˈëjëts xypyudëjkëdë parëts nˈijttë seguurë ko duˈunyëmëts Jyobaa xypyudëkëyäˈändë”.

17. ¿Wiˈixë Helga yajjotkujkmooy? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁷ Ixtëm të nˈijxëm, Jyobaa mbäät nanduˈun xyjyotkujkmoˈoyëm mët yëˈëgyëjxm ja nmëguˈukˈäjtëm. Min nˈokˈijxëm wiˈix yajnimaytyaˈagyë Helga mëdiˈibë tsënaapy Hungría. Yëˈë jantsy kanäk jëmëjt twinguwäˈkë amay jotmay mëdiˈibë yajmääy yajtäjë ets nyayjyäˈäwë ko kyaj tˈokmëmadäˈäganë. Ko tyam tjamyetsy wiˈix dyajnäjxyë amay jotmay, ta jyënaˈany ko Jyobaa yëˈë yajtuunë nmëguˈukˈäjtëm parë ojts jyotkujkmoˈoyë. Helga duˈun tˈaknimaytyaˈaky: “Jyobaa xëmëts të xypyudëkë kojëts të nbääty ja amay jotmay, mët ko näˈäty duˈunëts nnayjyäˈäwë ko kyajts nˈokmëmadäˈäganë, duˈunëts ja nduunk, nguentëˈatyëts ja nˈuˈunk mëdiˈibë pëjkëp etsë wiinkpë nˈamay njotmayëts. Nuˈun të nyaxy 30 jëmëjt, mbäädëts njënany ko Jyobaa të tkuytyunyë yˈayuk ets kyajts të xynyikeˈeky naytyuˈuk, xëmëts të xyjyotkujkmoˈoy. Yëˈë të dyajtunyë nmëguˈukˈäjtëm kojëts tsuj yajxon të xymyëtmaytyäˈäktë, xymyëtxik xymyëtxondë ets ko tjaygyukëdë wiˈixëts nnayjyawëty. ¡Jantsy kanäk okëts të xytyuknigaxtë mensaje mäjëts nety meerë nyajtëgoyˈaty etsëts të xymyëjkuˈëw të xymyëjkugäjpxëdë!”.

18. ¿Wiˈix mbäät njotkujkmoˈoyëm ja wiinkpëty?

¹⁸ Niˈamukë mbäät niˈˈijxtutëmë ijxpajtënë Jyobaa ko njotkujkmoˈoyëm ja wiinkpë. ¿Wiˈix mbäät duˈun nduˈunëm? Ko nmëdoowˈijtëm tsuj yajxon, nmëjääwmoˈoyëm ets nˈijxëm ti mbäät ndukpudëjkëm (Prov. 3:27). Per kyaj yëˈëyë nbudëjkëm ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë mëët tuˈugyë nˈëxpëjkëm, nanduˈunën ja jäˈäyëty mëdiˈibë kyaj tmëdundë Jyobaa. Pën jam tpäättë amay jotmay, pyëk yˈixëdë o jam pën të yˈooky të tyëgoy, oy ko nëjkx nguˈijxëmë, nmëdoowˈijtëm wiˈix xyˈanëmäˈäyëm ets njotkujkmoˈoyëm mët ja Biiblyë. Ko nbanëjkxëmë Jyobaa yˈijxpajtën, ja Dios mëdiˈibë “xyajjotkujkˈäjtëm”, ta nëjkx nbudëjkëmë ja nmëguˈukˈäjtëm ets tmëmadäˈäktët ja yˈamay jyotmay. Ets pënaty kyaj tmëdundë Jyobaa mbäät nanduˈun tyëkëdë ëxpëjkpë (Mat. 5:16).

JYOBAA XËMË YAJPÄÄDÄˈÄNY MËT ËJTSÄJTËM

19. ¿Wixatyë Jyobaa xypyudëjkëm, ets wiˈix mbäät niˈˈijxtutëm?

¹⁹ Jyobaa nëgooyë xymyëjotmaybyatëm ets ko nyajnäjxëmë amay jotmay kyaj xymyastutëm, mëk xytsyojkëm. Duˈun xyˈijxˈijt xykyuentëˈäjtëm ixtëm tuˈugë uˈunkteety tˈijxˈijty tkuentëˈatyë yˈuˈunk. Të nˈijxëm ko xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm, xymyoˈoyëm tijaty nyajtëgoyˈäjtëm, xykyuwäˈänëm ets xyjyotkujkmoˈoyëm. Ets ko nan mbäädë Jyobaa niˈˈijxtutëm, ko njotkujkmoˈoyëm ets nbudëjkëm pënaty tyam yajnäjxtëp ja amay jotmay. Pääty, oy ti amay jotmay nwinguwäˈkëm mä yäˈädë jukyˈäjtën, mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa kyaj xymyäjtstudäˈänëm, pes duˈun të twandaky: “Këdii mtsëˈëgë, nyajpäätyëts mët mijts” (Is. 41:10). ¡Jantsy agujk jotkujk nnayjyäˈäwëm ko Jyobaa xëmë yajpäädäˈäny mët ëjtsäjtëm, ninäˈä naytyuˈuk ngayajpäädäˈänëm!