Lamizer—Kot Sa Kapav Truv enn Solisyon Permanan

MALGRE bann rapor negatif ki sorti dan lemond antye lor lamizer, ena sertin dimunn ki res pozitif. Zot panse ki kapav fer kitsoz byin presi pu sa problem la. Par egzanp, dapre gran tit zurnal Manila Bulletin, Asian Development Bank finn fer sa rapor la: “Dan 25 an, l’Asie kapav eliminn lamizer.” Sa labank la ti rekomann krwasans ekonomik kuma enn mwayin pu eliminn sa gran lamizer la.

Lezot lorganizasyon ek guvernman finn pibliye enn long lalis bann sigzesyon ek bann plan pu sey regle sa problem la. Parmi sa bann sigzesyon la ena: bann program sekirite sosyal, amelyor ledikasyon, kennsel bann det ki bann peyi an devlopman dwa bann peyi devlope. Zot finn sigzere usi pu anlev bann restriksyon lor linportasyon bann prodwi, kumsa bann peyi kot ena enn gran pursantaz dimunn pov kapav vann zot bann prodwi pli fasilman. Enn lot sigzesyon ankor se ki guvernman konstrir bann lakaz ki pa kut ser pu bann dimunn pov.

An lane 2000, l’Assemblée générale des Nations unies ti fixe bann lobzektif ki bizin realize avan 2015. Parmi, ena lobzektif pu eliminn gran lamizer ek lafaminn ek usi gran diferans ki ena dan lapey bann dimunn, dan plizir peyi. Mem ki kantite bon sa bann lobzektif la zot bon, sertin dute ki kapav reysi realiz tusala dan sa lemond ki pa ini la.

Bann Etap Byin Pratik pu Fer Fas ar Lamizer

Pwiski ena byin tigit sans pu truv enn amelyorasyon dan lemond antye, ver kisannla enn kikenn kapav turne pu gayn led? Kuma nu finn dir avan, ena enn lasurs sazes pratik ki kapav ed bann dimunn asterla mem. Ki ete sa? Se Parol Bondye, Labib.

Kifer eski Labib li diferan ar bann lezot lasurs linformasyon? Se parski li sorti ar pli gran lotorite ki egziste, setadir nu Kreater. Dan Labib, Bondye finn met lasazes, ek sa li ena enn gran valer. Nu truv bann prinsip byin pratik ki tu dimunn kapav aplike dan ninport ki plas ek ninport ki lepok. Si bann dimunn pov aplik sa bann prinsip la, sa kapav ed zot pu ena enn lavi buku pli bon asterla mem. Anu get sertin legzanp.

Ena enn Bon Pwindevi lor Larzan. Labib dir: “Lasazes donn enn proteksyon parey kuma larzan donn enn proteksyon; me lavantaz konesans, se ki lasazes gard vivan bann ki posed li.” (Eklezyast 7:12) Ki sa tex la pe rod dir? Larzan pa fer tu kitsoz. Li vre ki larzan donn nu enn sertin sekirite. Li permet nu aste sertin kitsoz ki nu bizin. Me li ena bann limit. Ena bann kitsoz ki ena buku plis valer ek ki larzan pa kapav aste. Si nu rekonet sa, sa pu ed nu pu gard lekilib dan fason ki nu konsider bann kitsoz materyel. Kumsa, sa pu evit nu gayn bann santiman desepsyon parey kuma bann dimunn ki zis viv pu ramas kas. Larzan pa kapav aste lavi. Me, si nu azir avek sazes, sa kapav protez nu lavi asterla mem ek mem donn nu posibilite pu viv pu tuletan.

Viv Dapre U Mwayin. Seki nu anvi, li pa neseserman seki nu bizin. Nu bizin donn priorite bann kitsoz ki neseser. Nu kapav fasilman konvink numem ki nu bizin enn kitsoz, alor ki an realite nu pa bizin li, nu zis anvi gayn li. Enn kikenn ki saz, pu dabor fer enn bidze pu bann kitsoz ki byin neseser, kuma manze, linz, lakaz ek lezot kitsoz ankor. Apre sa, avan li depans so kas pu aste kitsoz anplis, li pu kalkile pu gete si kas ki’nn reste li ase pu pey sa bann kitsoz la uswa non. Dan enn so bann legzanp, Zezi ti ankuraze ki enn kikenn “asize avan pu kalkil depans ek gete si li pu ena ase mwayin.”—Lik 14:28.

Eufrosina, se enn mama ki elve so trwa zanfan tusel. Li res dan Phillippines. Depi ki so mari finn kit li, detrwa lane desela, li’nn konn difikilte ki gayne pu travay pu gayn seki bizin ek swiv enn bidze byin strik. Amezir li’nn fer sa, li’nn form so bann zanfan pu rekonet ki kitsoz ki ena priorite dan bidze la. Par egzanp, bann zanfan kapav truv enn kitsoz ki zot ti pu kontan gayne. Olye ki li zis dir zot non, li rezonn avek zot ek li dir zot: “Zot kapav gayn sa si zot anvi, me zot pu bizin swazir. Nu ena kas zis pu enn kitsoz. Nu kapav swa aste sa kitsoz ki zot ule la, uswa aste inpe lavyann ek legim pu nu manze avek nu diri sa semenn la. Asterla, lekel zot prefere? Deside zotmem.” Byin suvan, bann zanfan la tutswit konpran seki zot mama pe ule dir, ek zot dakor ki zot ti pu kontan gayn manze olye enn lot kitsoz.

Kontant Nu Avek Seki Nu Ena. Enn lot prinsip Labib dir: “Si nu ena manze ek linz, nu pu kontant nu ar sa mem.” (1 Timote 6:8) Kas pa fer boner. Ena enn kantite dimunn byin ris ki pa ere, alor ki ena enn kantite dimunn pov ki byin ere. Sa bann dimunn pov la finn aprann pu kontant zot zis avek bann sinp ti kitsoz ki neseser dan lavi. Zezi ti dir ki nu bizin ena enn “lizye sinp” ki fixe lor bann kitsoz ki pli inportan. (Matye 6:22) Sa ed enn kikenn pu kontant li avek seki li ena. Buku dimunn pov resanti enn satisfaksyon parski zot finn devlop enn bon relasyon avek Bondye ek zot ena enn bon lavi fami. Sa bann kitsoz la se bann kitsoz ki pa kapav aste avek kas.

Sa se zis detrwa sigzesyon pratik ki ena dan Labib ki kapav ed bann dimunn ki pov pu fer fas ar zot sityasyon. Ena enn kantite lezot ankor. Par egzanp: evit bann move labitid kuma fime ek zwe larzan parski sa kapav fini tu nu kas; rekonet bann kitsoz ki pli inportan dan lavi, sirtu bann lobzektif spirityel. Dan bann landrwa kot pena buku travay, sey kre enn travay pu umem dapre talan ki u ena uswa fer bann ti travay ki lezot bizin. (Proverb 22:29; 23:21; Filipyin 1:9-11) Labib ankuraz nu pu aplik “sazes pratik ek kapasite pu reflesi.” Kifer? Se parski “sa bann kitsoz la pu kumadir lavi pu to nam.”—Proverb 3:21, 22.

Li vre ki bann sigzesyon ki ena dan Labib kapav donn bann ki pe lite kont lamizer enn sertin sulazman. Me bann kestyon lor lavenir ankor lamem. Eski bann pov finn kondane pu res dan lamizer pu tuletan? Eski pu kapav koriz sa bann gran diferans ki ena ant bann ki byin ris ek bann ki byin pov la, enn zur? Anu get enn solisyon ki buku dimunn pa kone.

Labib Donn Nu Rezon pu Gard Lespwar

Buku admet ki Labib li enn bon liv. Me, suvan zot pa kone ki li donn bann linformasyon byin presi ki atir latansyon lor bann gran sanzman ki pre pu arive.

Bondye ena lintansyon pu fer kitsoz pu rezud bann problem limanite ek parmi ena lamizer. Pwiski bann guvernman imin finn montre ki zot pa kapav uswa ki zot pa ule fer kitsoz, Bondye ena lintansyon pu ranplas zot. Kuma? Labib dir fransman dan Danyel 2:44: “Bondye ki dan lesyel pu etabli enn rwayom ki zame pa pu ranverse. Ek Li pa pu permet okenn lot pep gayn sa rwayom la. Sa rwayom la pu kraz tu bann lezot rwayom ek li pu detrir zot net. Lerla, limem pu res la pu enn peryod letan indefini.”

Apre ki li’nn fini anlev tu sa “bann rwayom” la, uswa bann guvernman la, Dirizan ki Bondye Limem finn swazire, pu azir. Sa Dirizan la li pa enn imin. Li enn kreatir spirityel pwisan parey kuma Bondye Limem. Li ena kapasite pu fer bann gran sanzman ki bizin pu eliminn tu bann diferans ki ena ant bann pov ek bann ris zordi. Bondye finn swazir so prop Garson pu fer sa. (Akt 17:31) Psom 72:12-14 dekrir seki sa Dirizan la pu fer, kan li dir: “Li pu sap sa pov ki kriye osekur la, ek sa kikenn ki dan gran sagrin la, ek ninport kisannla ki pena personn pu ed li. Li pu sagrin bann malere ek bann pov, ek Li pu sap nam bann pov, Li pu delivre zot nam ar bann kitsoz ki pe kraz zot ek Li pu delivre zot ar vyolans, ek zot disan pu ena valer devan so lizye.” Wi, se vremem enn gran promes! Anfin, nu pu gayn sulazman! Sa Dirizan ki Bondye finn swazire la pu azir pu bann pov ek bann ti dimunn.

Lerla enn kantite problem asosye avek lamizer pu rezud. Psom 72 verse 16 dir: “Pu ena lagrin dan labondans lor later; lao bann montayn pu ena enn labondans.” Pu nepli mank manze akoz lafaminn, akoz pena ase kas uswa akoz enn move administrasyon.

Ena lezot problem ankor ki pu rezud. Par egzanp, zordi ena enn gran pursantaz bann abitan lor later ki pena enn lakaz pu zot. Me, Bondye promet: “Vremem zot pu ranz bann lakaz ek zot pu res ladan; ek vremem zot pu plant bann karo rezin ek zot pu manz zot bann frwi. Zot pa pu ranze pu ki enn lot reste; zot pa pu plante pu ki enn lot manze. Parski bann zur mo lepep pu parey kuma bann zur enn pye; ek bann seki mo finn swazire pu profit net travay zot lamin.” (Izai 65:21, 22) Zot tu pu ena zot prop lakaz ek zot pu kontan zot travay. Donk, Bondye promet enn solisyon total ek dirab an seki konsern lamizer. Pu nepli ena bann gran diferans ant bann ris ek bann pov. Pu nepli ena bann dimunn ki bizin rinte pu zot zis kapav gayn kitsoz pu viv.

Kan enn kikenn tann sa bann promes Labib la, li kapav panse ki zot pa realis. Me, kan nu egzaminn Labib byin, nu pu truve ki tu bann promes ki Bondye ti fer dan lepase finn realize. (Izai 55:11) Donk, nu pa kapav demann nu si vremem sa pu arive. Okontrer, kestyon pli inportan se, Ki nu bizin fer pu profit sa bann kitsoz la kan sa pu arive?

Eski U Pu La?

Pwiski sa guvernman la se guvernman Bondye, donk nu bizin vinn bann dimunn ki Bondye pu aksepte pu viv anba so direksyon. Li pa finn les nu dan liynorans, san Li donn nu bann linformasyon pu kone ki nu bizin fer. Bann linformasyon la truv dan Labib.

Garson Bondye, sa Dirizan ki Bondye finn swazire la, li drwat. (Izai 11:3-5) Donk, bann dimunn ki Bondye pu aksepte pu viv anba direksyon sa guvernman la, bizin bann dimunn ki drwat zot usi. Proverb 2:21, 22 dir: “Se bann zom drwat ki pu res lor later, ek bann zom ki pena okenn repros lor zot ki pu res lor la. An seki konsern bann move, zot pu disparet depi lor later; ek an seki konsern bann tret, pu ras zot depi lor later.”

Eski ena enn mwayin pu nu kone kuma ranpli sa bann kondisyon la? Wi, ena enn mwayin. Se kan nu etidye Labib ek nu aplik bann direksyon ki li donn nu. Se kumsa ki nu pu kapav profit sa lavenir extraordiner la. (Zan 17:3) Bann Temwin Zeova pu byin kontan pu ed u grasa enn letid. Nu invit u pu profit lokazyon pu form parti dan enn sosyete kot personn pa pu konn lamizer ek linzistis.

[Zimage page 5]

Eufrosina: “Enn bidze strik ed mo fami pu gayn seki li bizin”

[Zimage page 6]

Larzan pa kapav aste enn bon relasyon avek Bondye ek enn bon lavi fami