Ny Fiandrasana Amim-pahalemem-panahy ny Ondry Sarobidin’i Jehovah
NIHAINO tamim-pitandremana fatratra ireo loholona. Nanao dia teo amin’ny 50 kilaometatra teo ho eo avy tany Efesosy nankao Mileto izy ireo mba handray toromarika avy tamin’ny apostoly Paoly. Izao dia nalahelo izy ireo nandre fa io no ho fotoana farany hahitan’izy ireo azy. Koa fantatr’izy ireo fa ho zava-dehibe indrindra ireo teny hanaraka: “Tandremo ny tenanareo sy ny andian’ondry rehetra izay nanendren’ny fanahy masina anareo ho mpiandraikitra, mba hiandrasana ny kongregasionan’Andriamanitra, izay novidiny tamin’ny ran’ny Zanany mihitsy.” — Asan’ny Apostoly 20:25, 28, 38, NW.
Azo antoka fa ny filazana fohy nataon’i Paoly ny amin’ny mpiandry dia nanolotra fanazavana sarobidy maro ho an’ireto loholona avy tany Efesosy ireto. Nahafantatra ny asa fiandrasana ondry teny ambanivohitra akaiky teny izy ireo. Fantatr’izy ireo tsara koa ireo firesahana maro be ao amin’ny Soratra Hebreo momba ireo mpiandry. Ary fantany fa i Jehovah dia nampitaha ny tenany tamin’ny Mpiandry iray izay miandry ny olony. — Isaia 40:10, 11.
Niresaka azy ireo ho toy ny “mpiandraikitra” teo anivon’ny “andian’ondry” i Paoly sy ho toy ny “mpiandry” ny “kongregasiona”. Raha manondro izay asa nanendrena azy ireo ny teny hoe “mpiandraikitra”, dia milazalaza kosa ny fomba tokony hanatontosany izany fiandraiketana izany ny teny hoe “mpiandry”. Eny, ireo mpiandraikitra dia tsy maintsy mitandrina amim-pitiavana ny mpikambana tsirairay ao anatin’ny kongregasiona, toy ny ataon’ny mpiandry ondry mikarakara ny andian’ondriny.
Amin’izao andro izao, dia vitsy ireo loholona manana fanandraman-javatra manokana amin’ny fiandrasana ondry ara-bakiteny. Nefa manisy firesahana be dia be ny amin’ny ondry sy ny mpiandry ondry ny Baiboly, indrindra amin’ny heviny ara-panoharana, ka tsy voafetra ho tamin’izany fotoana izany ihany ny teny nataon’i Paoly. Ary betsaka ny zavatra azo ianarana avy amin’ireo fitantarana momba ireo mpiandry izay nankasitrahan’Andriamanitra tamin’ny andro fahiny. Ny ohatra mendrika homarihina nasehon’izy ireny dia afaka manampy ireo loholona amin’izao andro izao hahita hoe toetra inona avy no ilainy hampitomboina, mba hiandrasana ny kongregasionan’Andriamanitra.
Davida, ilay mpiandry be herim-po
Rehefa mieritreritra an’ireo mpiandry ondry tamin’ny andron’ny Baiboly isika, dia azo inoana indrindra fa hahatadidy an’i Davida, satria nanomboka niasa tamin’ny naha-mpiandry ondry izy. Iray amin’ireo fianarana voalohany tsoahintsika amin’ny fiainan’i Davida dia ny hoe tsy toerana ambony ny maha-mpiandry ondry. Raha ny marina, rehefa tonga mba hanosotra ny zanakalahin’i Jese iray ho toy mpanjaka amin’ny ho avy teo amin’ny Isiraely i Samoela mpaminany, dia nohadinoina tanteraka tamin’ny voalohany i Davida tanora. Rehefa nolavin’i Jehovah ireo rahalahiny fito zokiny vao nisy firesahana ny amin’i Davida, izay ‘niandry ondry’ tany an-tsaha. (1 Samoela 16:10, 11). Ireo taona lanin’i Davida tamin’ny naha-mpiandry ondry anefa dia nanomana azy tamin’ny asa mafy fiandrasana ny firenen’ny Isiraely. Hoy ny Salamo 78:70, 71: “Nifidy an’i Davida mpanompony Izy [Jehovah], ka naka azy avy tany am-balan’ondry (...) mba hiandry an’i Jakoba olony”. Nanoratra tamin’ny fomba nety ilay Salamo faha-23 kanto sy malaza, izay manomboka amin’ny teny hoe: “Jehovah no Mpiandry ahy”, i Davida.
Tahaka an’i Davida, ireo loholona ao anatin’ny kongregasiona kristiana dia tokony hanompo toy ny mpiandry lefitra manetry tena ary tsy hitady toerana ambony tsy mendrika. Araka ny nosoratan’ny apostoly Paoly ho an’i Timoty, ireo izay maniry handray izany andraikitra fiandrasana izany dia “maniry asa tsara” fa tsy toerana ambony. — 1 Timoty 3:1.
Na dia ambanimbany aza ny asan’i Davida tamin’ny naha-mpiandry ondry ara-bakiteny, dia nitaky herim-po lehibe izany indraindray. Ohatra, indray mandeha, rehefa namono ondry tamin’ny andian’ondrin-drainy ny liona iray ary tamin’ny fotoana hafa ny bera iray, dia nanohitra sy namono ireo biby mpiremby ireo tsy tamin-tahotra i Davida. (1 Samoela 17:34-36). Fampisehoana herim-po niavaka izany, rehefa heverina fa afaka mamono biby lehibe lavitra noho ny tenany ny liona iray. Ary ny bera manja syriana, milanja efa ho 140 kilao, izay fahita tany Palestina, dia afaka mamono diera (cerf ) iray amin’ny daka tokan’ny tongony matanjaka.
Ohatra tsara dia tsara ho an’ireo mpiandry ao anatin’ny kongregasiona kristiana ny fiahian’i Davida tamin-kerim-po ny ondrin-drainy. Nampitandrina ireo loholona tany Efesosy tamin’ireo “amboadia masiaka” izay “tsy hiantra ny ondry” ny apostoly Paoly. (Asan’ny Apostoly 20:29). Amin’izao andro maoderina izao koa, dia hitranga ny tarehin-javatra izay tsy maintsy hanehoan’ireo mpiandry kristiana herim-po mba hiarovana ny fahasalamana ara-panahin’ny ondrin’i Jehovah.
Na dia tsy maintsy arovana amin-kerim-po aza ny ondry, dia tokony hoentina amim-pahalemem-panahy fatratra koa izy ireo, ho fanahafana an’i Davida mpiandry be fitiavana sy ilay Mpiandry Tsara, i Jesosy Kristy. (Jaona 10:11). Amin’ny fahafantarana fa an’i Jehovah ny andian’ondry, ireo loholona dia tsy tokony ho henjana na oviana na oviana amin’ny ondry, tsy ‘hanjakazaka amin’ireo izay lovan’Andriamanitra’. — 1 Petera 5:2, 3, NW; Matio 11:28-30; 20:25-27.
Mbola hampamoahina
I Jakoba patriarka dia mpiandry hafa iray fantatra tsara. Nihevitra ny tenany manokana ho tompon’andraikitra tamin’ny ondry tsirairay nankinina taminy hokarakarainy izy. Nahatoky aoka izany izy tamin’ny fikarakarana ireo andian’ondrin’i Labana rafozan-dahiny, ka 20 taona taorian’ny niasany ho azy, dia afaka nilaza toy izao i Jakoba: “Ny ondrivavinao sy ny osivavinao tsy mba namotsotra, ary tsy mba nihinana ny ondrilahy avy tamin’ny ondrinao aho. Izay voaviraviram-biby tsy mba nentiko tany aminao, fa izaho no nanolo azy; teo an-tànako no nitadiavanao azy, na ny nangalarina andro, na ny nangalarina alina.” — Genesisy 31:38, 39.
Ireo mpiandraikitra kristiana dia mampiseho fiahiana mbola lehibe kokoa ho an’ny ondry, izay ‘novidin’ilay Mpiandry ny fanahintsika, i Jehovah Andriamanitra, tamin’ny ran’ny Zanany mihitsy’. (Asan’ny Apostoly 20:28, NW; 1 Petera 2:25; 5:4). Nanatitrantitra ny amin’izany andraikitra mavesatra izany i Paoly rehefa nampahatsiahy ireo Kristiana hebreo izy fa ireo lehilahy izay mitarika ao anatin’ny kongregasiona dia “miambina ny fanahinareo araka izay tokony hataon’ny olona mbola hampamoahina”. — Hebreo 13:17.
Mampiseho koa ny ohatr’i Jakoba fa tsy voafetran’ny fotoana mihitsy ny asan’ny mpiandry ondry iray. Asa atao andro aman’alina izany ary matetika mitaky fahafoizan-tena. Hoy izy tamin’i Labana: “Nony antoandro matin’ny hain’andro aho, ary nony alina dia matin’ny fanala; ary nandositra ny masoko ny torimaso.” — Genesiy 31:40.
Marina tokoa izany raha ny amin’ireo loholona kristiana maro be fitiavana amin’izao andro izao, araka ny asehon’ny fanandraman-javatra manaraka. Naiditra tao amin’ny sampana mitsabo ireo marary mafy tao amin’ny hopitaly iray ny rahalahy iray rehefa hita tamin’ny fandinihana natao fa nihombo ny homamiadana tao amin’ny atidohany. Nanao fandaminana ny fianakaviany mba ho eo akaikiny ao amin’ilay hopitaly, amin’ny antoandro sy amin’ny alina. Mba hanomezana ny fampaherezana sy ny fanohanana ara-tsaina ilaina, dia nanamboatra ny fandaharam-potoanany feno ny iray tamin’ireo loholona teo an-toerana mba hitsidihana ilay marary sy ny fianakaviany isan’andro. Noho ny fomba fiasan’ilay hopitaly amin’ny fitsaboana ireo marary mafy anefa, dia tsy azony natao foana ny nanao fitsidihana nandritra ny andro. Nidika izany fa matetika amin’ny alim-be vao tsy maintsy any amin’ny hopitaly ilay loholona. Nefa faly izy nankany isaky ny alina. “Nahatsapa aho fa tamin’ny fotoana nety ho an’ilay marary, fa tsy tamin’ny fotoana nampahalalaka ahy no tokony hitsidihako”, hoy ilay loholona. Rehefa nihatsaratsara ny fahasalaman’ilay rahalahy mba hahafahana namindra azy tany amin’ny faritra hafa tamin’ilay hopitaly, dia nanohy isan’andro ny fitsidihany nanome fampaherezana ilay loholona.
Izay nianaran’i Mosesy tamin’ny naha-mpiandry ondry
Milazalaza an’i Mosesy ho toy ny “lehilahy nalemy fanahy mihoatra noho ny olona rehetra atỳ ambonin’ny tany” ny Baiboly. (Nomery 12:3). Kanefa, mampiseho ny fitantarana an-tsoratra fa tsy toy izany foana no izy. Fony izy tovolahy, dia namono Egyptiana iray izy noho io nanavokavoka Isiraelita iray. (Eksodosy 2:11, 12). Tsy zavatra fanaon’ny olona malemy fanahy iray tokoa izany! Kanefa, hampiasa an’i Mosesy Andriamanitra atỳ aoriana mba hitarika ny firenena iray hisy olona an-tapitrisany maromaro, hamakivaky ny tany efitra ho any amin’ny Tany Nampanantenaina. Miharihary àry fa nila fampiofanana fanampiny i Mosesy.
Na dia efa nahazo fampiofanana tsy ara-pivavahana tamin’ny “fahendrena rehetra nananan’ny Egyptiana” aza i Mosesy, dia mihoatra noho izany no nilainy mba hiandrasana ny andian’ondrin’i Jehovah. (Asan’ny Apostoly 7:22). Nety ho naka endrika inona izany fampiofanana fanampiny izany? Nandritra ny 40 taona, Andriamanitra dia namela an’i Mosesy hanompo tamin’ny naha-mpiandry ondry ambanimbany tany amin’ny tany Midiana. Rehefa nitandrina ny andian’ondrin’i Jetro rafozan-dahiny i Mosesy, dia nampitombo toetra tsara dia tsara toy ny faharetana, ny fahamoram-panahy, ny fanetren-tena, ny fahari-po sy ny fahalemem-panahy ary ny fifehezan-tena. Nianatra ny niandry an’i Jehovah koa izy. Eny, nahazoan’i Mosesy fahaizana mba ho afaka hiandry ny firenen’ny Isiraely ny fikarakarana ondry ara-bakiteny. — Eksodosy 2:15–3:1; Asan’ny Apostoly 7:29, 30.
Moa ve tsy ireo tokoa no toetra ilain’ny loholona iray mba hikarakarana ny vahoakan’Andriamanitra amin’izao andro izao? Eny, satria nampahatsiahy an’i Timoty i Paoly fa ‘ny mpanompon’ny Tompo dia tokony ho malemy fanahy amin’ny olona rehetra, mahay mampianatra, mahalefitra, mananatra ny mpanohitra amin’ny fahamoram-panahy’. — 2 Timoty 2:24, 25.
Mety hisy fotoana hahatsapan’ny loholona iray fahadisoam-panantenana amin’ny tenany satria mahita fahasahiranana izy amin’ny fampitomboana ireo toetra ireo amin’ny fomba feno. Tsy tokony hampitsahatra ny fiezahany anefa izy. Toy ny tamin’i Mosesy, dia mety haka fotoana ela ny fampitomboana amin’ny fomba feno ireo toetra ilaina mba hahatongavana ho mpiandry tsara. Atỳ aoriana anefa, ny fiezahana amim-pahatsorana toy izany dia hovalian-tsoa. — Ampitahao amin’ny 1 Petera 5:10.
Amin’ny maha-loholona, dia angamba ianao tsy ampiasaina amin’ny fomba feno tahaka ny hafa. Toy ny tamin’i Mosesy, moa ve mety hamela anao hampitombo toetra lehibe sasany amin’ny fomba feno kokoa i Jehovah? Aza hadinoina na oviana na oviana fa “miahy anao” i Jehovah. Kanefa, tokony hotadidintsika ao an-tsaina koa ny ilana ‘hisikinana fanetren-tena ka hifanompoana, satria Andriamanitra manohitra ny miavonavona, fa manome fahasoavana ho an’ny manetry tena’. (1 Petera 5:5-7). Raha miezaka mafy ianao sy manaiky ny fampiofanana misy noho ny famelan’i Jehovah, dia ho azony ampiasaina bebe kokoa ianao, toy ny naha-toy izany an’i Mosesy.
Sarobidy avokoa ny ondrin’i Jehovah
Ny mpiandry ondry azo itokiana sy be fitiavana tamin’ny andron’ny Baiboly dia nahatsapa ny andraikiny tamin’ny ondry tsirairay avy. Tokony ho marina koa izany raha ny amin’ny mpiandry ara-panahy. Miharihary amin’ny tenin’i Paoly toy izao izany: “Tandremo (...) ny ondry rehetra”. (Asan’ny Apostoly 20:28). Iza no voafaoka ao anatin’ny “ondry rehetra”?
I Jesosy dia nanao fanoharana momba ny lehilahy iray izay nanana ondry zato, nefa vonona handeha hitady ilay iray nania mba hitondra azy hiverina tao amin’ny andian’ondry. (Matio 18:12-14; Lioka 15:3-7). Amin’ny fomba mitovy amin’izany, ny mpiandraikitra iray dia tokony hiahy ny mpikambana tsirairay ao amin’ny kongregasiona. Ny hoe tsy miasa amin’ny fanompoana na tsy manatrika ireo fivoriana kristiana ilay ondry, dia tsy midika fa tsy anisan’ny andian’ondry intsony izy. Mbola mitoetra ho anisan’ny “ondry rehetra”, izay tsy maintsy ‘hampamoahan’i’ Jehovah an’ireo loholona, izy.
Sahiran-kevitra tokoa ny fitambaran-doholona iray fa nanjary tsy niasa intsony ny sasany izay nikambana tamin’ny kongregasiona. Nomanina ny lisitr’ireny olona ireny, ary nisy fiezahana manokana natao mba hitsidihana sy hanampiana azy ireo hiverina ao amin’ny valan’ondrin’i Jehovah. Velom-pankasitrahana an’Andriamanitra tokoa ireo loholona ireo fa afaka nanampy olona 30 mahery ho tonga marisika tamin’ny fanompoana an’i Jehovah indray tao anatin’ny roa taona sy tapany. Ny iray tamin’izy ireny izay nampiana toy izany dia tsy niasa efa nandritra ny 17 taona teo ho eo!
Mbola hamafisina amin’ireo loholona ny havesatr’izany andraikitra izany amin’ny hoe ‘novidina tamin’ny ran’ny Zanany [an’Andriamanitra] mihitsy’ ny ondry. (Asan’ny Apostoly 20:28, NW ). Tsy nisy vidiny lafo kokoa noho izany mihitsy azo naloa ho an’ireny ondry sarobidy ireny. Ary eritrereto ny fotoana sy ny fiezahana rehetra lany teny amin’ny fanompoana mba hahitana sy hanampiana ny olona tsirairay tahaka ny ondry! Tsy tokony hisy fiezahana mitovy amin’izany koa ve hatao mba hitoeran’izy rehetra ireny ao anatin’ny valan’ondrin’Andriamanitra? Tsy isalasalana fa sarobidy ny ondry tsirairay avy ao anatin’ny kongregasiona.
Na dia rehefa manjary tafiditra ao amin’ny fanaovan-dratsy lehibe aza ny mpikambana iray amin’ny andian’ondry, dia tsy miova ny andraikitry ny loholona. Manohy ho mpiandry manana fiahiana, miezaka amim-pitiavana sy amim-pahalemem-panahy hamonjy ilay nanao ratsy araka izay azo atao izy ireo. (Galatiana 6:1, 2). Mampalahelo fa amin’ny fisehoan-javatra sasany dia manjary miharihary fa tsy maneho alahelo araka an’Andriamanitra noho ny fahotana lehibe nataony ny mpikambana iray ao amin’ny kongregasiona. Manana andraikitra araka ny Soratra Masina àry ireo mpiandry be fitiavana mba hiaro ny sisa amin’ny andian’ondry amin’izany fitaomana manimba izany. — 1 Korintiana 5:3-7, 11-13.
Na dia izany aza, i Jehovah Andriamanitra dia manome ny ohatra tanteraka ny amin’ny fanitarana ny famindram-pony amin’ny ondry mania. Milaza amim-pangoraham-po toy izao ilay Mpiandry antsika be fangorahana: “Ny very hotadiaviko, ny voaroaka hampodiko, ny folaka hohamarako, ny malemy hohatanjahiko.” (Ezekiela 34:15, 16; Jeremia 31:10). Ho fanahafana izany ohatra tsara indrindra izany, dia nisy fandaharana feno fitiavana natao ho an’ny mpiandry ara-panahy amin’izao andro izao, mba hitsidihany an’ireo olona voaroaka izay mety hampiseho fihetsika tsara izao eo anoloan’ny fanampian’izy ireo azy. Nahazoana vokatra tsara dia tsara ireny fiezahana feno famindram-po mba hahitana indray ny ondry very toy izany ireny. Nilaza toy izao ny anabavy iray tafaverina indray: “Rehefa nitsidika ahy ny loholona, dia izany no fampirisihana nilaiko mba hiverenana.”
Tsy isalasalana fa nisy heviny ny nitahirizana ny teny nataon’i Paoly tamin’ireo loholona avy tany Efesosy tonga tao Mileto — ho azy ireny sy ho an’ireo mpiandraikitra amin’izao andro izao. Ny firesahany momba ny mpiandry dia fampahatsiahivana ny amin’ireo toetra manintona izay tokony hiharihary eo amin’ireo mpiandraikitra — toetra toy ny fanetren-tena sy ny herim-po, araka ny nasehon’ny ohatr’i Davida mpanjaka sady mpiandry; ny fahatsapana manokana ny andraikitra sy ny fiahiana manome fiarovana, niharihary tamin’ny asa nataon’i Jakoba andro aman’alina; ary ny fahavononana handray amim-paharetana fampiofanana fanampiny, toy ny nasehon’i Mosesy. Ireny ohatra ao amin’ny Baiboly ireny tokoa dia hanampy ireo loholon’ny kongregasiona hampitombo sy haneho ireo toetra ilaina, mba hahafahany amim-pahalemem-panahy “hiandry ny kongregasionan’Andriamanitra, izay novidiny tamin’ny ran’ny Zanany mihitsy”.