Meram Eo Ekwojarjar Ej Jolok Marok!
“Jeova e naj kamaramlok aõ marok.”—2 SAMUEL 22:29.
1. Ewi kõtan eo ibben meram im marok?
“ANIJ ear ba: “En maram: im e maram.” (Jenesis 1:3) Kin nan kein raorõk, bwebwenato eo kin ien kõmanman eo ilo Jenesis ej kalikar Jehovah einwõt unjen meram, eo me mour otemjej ion lal ej atartar ion. Jehovah ej bareinwõt unjen meram ilo jitõb, eo me ej men in aorõk ñan tel kij ilo ial in mour. (Sam 43:3) King David ear kwalok kõtan eo ebak ikõtan meram eo ilo jitõb im mour ke ear je: “Bwe ibõm unin dren in mour; ilo maram eo Am kim naj lo maram.”—Sam 36:9.
2. Einwõt an kar Paul kwalok, meram ej ebak ñan ta?
2 Tarrin 1,000 yiõ ko elikin ien ko an David, ri jilek Paul ear jitõñlok ñan ien kõmanman eo. Ke ear jejelok ñan Christian congregation eo ilo Corinth, ear ba: “Bwe Anij eo e ar ba, Jen marok en romak maram.” Paul ear kwalok bwe ear wõr kõtan meram ilo jitõb im jelãlokjen jen Jehovah ke ear ba: “E ar romak ilo buruem, bwe En letok maram in jela aibujuij an Anij ilo mejen Jisõs Kraist.” (2 Dri Korint 4:6) Ewi wãwen an meram in maroñ tõbartok kij?
Bible Eo —Wãwen Jilkintok Meram
3. Ilo Bible eo, meram et eo Jehovah ej letok?
3 Jehovah ej jilkintok meram eo ilo jitõb elaptata ikijen Nan in kakõrmol eo an, Bible eo. Inem ñe jej katak Bible eo im bõk jelãlokjen eo an Anij, jej kõtlok bwe meram eo an en romak ñan kij. Ikijen Bible eo, Jehovah ej kameramlok karõk ko an im jiroñ kij kin ewi wãwen ad maroñ kõmanman ankil an. Men in letok un eo unin ad mour im jibañ kij ñan kabwe aikwij ko ad ilo jitõb. (Ekklisiastis 12:1; Matu 5:3) Jesus ear kalikar bwe jej aikwij kabwe aikwij ko ad ilo jitõb ke ear elij Kien ko an Moses im ba: “Ar jeje, Armij e jamin mour kin bred wõt, a kin nan otemjej rej waloktok jen loñin Anij.”—Matu 4:4; Duteronomi 8:3.
4. Ilo wãwen et eo Jesus ej “maram in lõl”?
4 Jesus ej kobalok ibben meram eo ilo jitõb. Emol, ear watõk emake einwõt “maram in lõl” im ba: “Eo ej lor Iõ e jamin etal ilo marok, a naj an maram in mour.” (Jon 8:12) Nan in ej jibañ kij melele kin jerbal eo elap ibben Jesus ñan kwalok mol eo an Jehovah ñan armij. Ñan ad kejbãrok kij jen marok im etetal ilo meram an Anij, jej aikwij eoroñ aolep nan ko Jesus ej ba im lor jenkwon ne ko neen joñok eo im nan in katakin ko an emwij jeje kake ilo Bible eo.
5. Ta eddo eo kar bed ibben ri kalor ro an Jesus elikin mij eo an?
5 Jejjo ran ko mokta jen an mij, Jesus, ear bar watõk emake einwõt meram, ke ear jiroñ ri kalor ro an: “Maram ej ber ibemi jirik wõt ien. Kom etetal ien maram ej ber ibemi, ñe ab marok en itok iomi: bwe eo ej etetal ilo marok e jaje ijo ej ilok ielok. Ien maram ej bwe ibemi, kom liki maram, bwe komin nejin maram, Jisõs ej konono men kein, im ilok, im tilekek jen ir.” (Jon 12:35, 36) Ro rar erom ro nejin meram rar katak kin “wãwen nan ko remol” an Bible. (2 Timote 1:13, 14) Inem rar kajerbal nan kein remol ñan kadiojtok ro emol burueir jen marok ñan meram eo an Anij.
6. Ta mol eo kin meram im marok jej loe ilo 1 Jon 1:5?
6 Ri jilek John ear je: “Anij e maram, im ejelok marok ilo E.” (1 Jon 1:5) Lale oktak eo ikõtan meram im marok. Meram eo ilo jitõb ej itok jen Jehovah, im marok eo ilo jitõb ejjab maroñ kobalok ibben. Inem, wõn eo ej unjen marok?
Marok eo ilo Jitõb—Unjen Eo
7. Wõn eo ej bed ilikin marok eo an lal ilo jitõb, im ta maroñ in kareelel eo ej bed ibben?
7 Ri jilek Paul ear konono kin “anij in lõl in.” Ilo an kajerbal nan in, ear melelen Satan Devil eo. Ear wõnmanlok im ba bwe ear “kabilo lemnok an ro re jab tõmak, bwe maram in gospel in aibujuij an Kraist, eo wãwen Anij, en jab rome ir.” (2 Dri Korint 4:4) Elõñ rej ba rej tõmak ilo Anij; ak, elõñ iair rejjab kile bwe juõn Devil ej mour im oran armij rein ej orlok wõt. Etke? Rejjab kõnan bõk kile bwe juõn kajur enana otem nana ej mour im ej kareel wãwen air lemnak. Mekarta, einwõt an kar Paul kwalok, Devil eo ej mour im ej kareel armij bwe ren jab lo meram in mol. Kajur eo an Satan ñan kareel armij jemaroñ loe ilo kamelele eo ilo Bible kin e einwõt “eo ej moni aolepen lõl.” (Reveles̃õn 12:9) Ikijen tokjen makitkit ko an Satan, wãwen eo ri kanan Isaiah ear kanan kake ej jerbal ñan armij otemjej kiõ jab koba ro rej jerbal ñan Jehovah: “Lo! marok e naj kalibubu lõl, im marok jiliñliñ, ro dri ailiñ ko.”—Aiseia 60:2.
8. Ilo wãwen et ko ro rej bed ilo marok eo ilo jitõb rej kalikar bwe rej bwok im jebwãbwe?
8 Ilo marok jiliñliñ jeban lo jabdewõt men. Ebidodo ñan jebwãbwe ak bwok ia eo ñan etal ie. Eindein, ro rej bed ilo marok ilo jitõb rej likjap in lolokjen im ejjabto renaj bwok ilo juõn wãwen ilo jitõb. Remaroñ luji air maroñ ñan kile oktak eo ikõtan mol im jab mol, emõn im nana. Ri kanan Isaiah ear konono kin ro rar bed ilo marok ke ear je: “Wo ñõn ro rej naetan nana emõn, im emõn ñõn nana; rej likit marok einwõt maram, im maram einwõt marok; rej likit meo einwõt tõñõl, im tõñõl einwõt meo!” (Aiseia 5:20) Ro rej bed ilo marok anij in marok eo, Satan Devil eo, ej karel ir im tokjen men in rej jenolok jen meram im mour.—Dri Epesõs 4:17-19.
Jen Marok ñan Meram —Juõn Aitwerõk
9. Kamelele kin ewi wãwen ri nana ro rej mõnõnõ in bed ilo marok eo ilo kanniek im jitõb jimor.
9 Ri tiljek eo Job ear kalikar kin wãwen an lukkun marok kareel buruen ri nana ro ke ear ba: “Mejen leo dri lũñ ej kõtar jota, im ej ba, Ejelok mej e naj lo iõ; im ej kejakilkil turin mejen.” (Job 24:15) Ri nana ro rej bed ilo marok ilo jitõb bareinwõt, im marok in emaroñ bin anjo ion. Ri jilek Paul ear ba bwe lũñ, kwot, kibbon, konono nae, im wiakake kin juõn wõnãn ellã jen joñan rej manit ko ekkã an ro emwij air lorak ilo marok kõmmani. Ak jabdewõt eo ej itok ñan meram in Nan in Anij emaroñ ukõt mour eo an. Paul ej kalikar kin oktak in ilo letter eo an ñan Ri Korint ro. Elõñ Christian Ri Korint ro rekin kõmman jerbal in marok ko, ak Paul ear jiroñ ir: “Im jet iami kar eirwõt: a emwij kwoli kom, a emwij kokwojarjar kom, a emwij kowãnik kom ilo etan Iroij Jisõs Kraist, im ilo Jitõbõn ar Anij.”—1 Dri Korint 6:9-11.
10, 11. (a) Ewi wãwen an kar Jesus kwalok an lemnak kin juõn emaan ear kejmour e jen an bilo? (b) Etke elõñ rejjab kãlet meram?
10 Ñe juõn armij ej diojtok jen marok jiliñliñ ñan meram, ej aikwij wõr ien ñan kamineneik mejem bwe en lo ilo jimwe. Ilo Bethsaida, Jesus ear kabellok mejen juõn ri bilo ak kõmmane jidik kin jidik ekkar ñan joñan eo emõn ibben ri bilo eo. Ear “kapjere pein leo ebilo, im añinlok e jen jikin kwelok; im ke emwij An iyeloke mejen, im likit pein ion, Ej kajitõk iben, Eor ta en kwoj loe? Im ej bõk mejen im ba, Ij lo armij; bwe Ij lo ir einwõt wijki im rej etetal. Tokelik Ej bar likit pein na ion mejen, im ej kalimjeke; im ej mour, im e alikar an lo men otemjej.” (Mark 8:23-25) Alikar, Jesus ear kajeblaktok maroñ eo an leo bwe en bar lo jidik kin jidik bwe en wõr ien ñan an lein kamineneik mejen im lo meram in al. Jemaroñ baj lemnak kin joñan an lap an leo lañliñ ke ear maroñ ellolo.
11 Bõtab, lañliñ eo an ro rar bõk jibañ ñan diojtok jidik kin jidik jen marok eo ilo jitõb ñan meram in mol eo ear laplok jen lañliñ eo an leo ebilo. Ñe jej lo lañliñ eo air, jemaroñ bwilõñ kin etke meram eo ear jab karel elõñlok armij. Jesus ej kwalok unin: “Im men in ekajet eo, bwe maram e mottok ñõn lõl, im armij rej yokwe marok elap jen maram, bwe jerbal ko air renana. Bwe jabrewõt eo ej kõmõnmõn nana ej kijirãte maram, im e jab itok ñõn maram ñe ab kowe jerbal ko an.” (Jon 3:19, 20) Aet, elõñ rej yokwe “nana”—einwõt lũñ, kõtõrãik kien, riap, etao, im kwot—im marok ilo jitõb an Satan ej juõn jikin emõn ñan kõmman jabdewõt men ekõnan kõmmane.
Wõnmanlok Wõt ilo Meram
12. Ilo wãwen et ko jar bõk tokjen jen ad itok ñan meram?
12 Kinke jar bõk jelãlokjen in meram eo, ta oktak ko emwij ad loe? Jet ien emõn ad reiliklok im lale ewi joñan ad wõnmanlok ilo jitõb jen ien eo mokta ñan kiõ. Ta manit ko renana emwij ad joloki? Ta abañ ko ilo mour eo ad emwij ad kajimwe? Ewi wãwen jibadbad ko ad ñan ran ko rej bed imad rar oktak kiõ? Ilo kajur eo an Jehovah im jibañ eo jen jitõb kwojarjar eo an, jemaroñ wõnmanlok im kõmman oktak ko ilo kadkad ko kadkadid im wãwen lemnak eo ad bwe ren kwalok ad bed ilo meram. (Dri Epesõs 4:23, 24) Paul ej ba einwõt in: “Bwe kom ilo marok, a kiõ komij maram ilo Iroij: komin etetal einwõt ro nejin maram; bwe leen maram ej ilo emõn otemjej kab wãnik im mol.” (Dri Epesõs 5:8, 9) Ilo ad kõtlok bwe meram eo an Jehovah en tel kij ej letok ñan kij juõn kejatdikdik im juõn un im bareinwõt kamõnõnõik ro ibelakid. Im ñe jej kõmman oktak kein, elap an buruen Jehovah lañliñ kake!—Jabõn Kennan Ko 27:11.
13. Ewi wãwen ad maroñ kwalok kamolol kin meram eo an Jehovah, im ta eo jej aikwiji ñan kõmman men in?
13 Jej kwalok ad kamolol kin juõn mour elemõnõnõ ilo ad romak meram in an Jehovah—kwalok men ko emwij ad katak kaki jen Bible eo ibben ro uan family eo ad, ro jerad, im ro ri turud. (Matu 5:12-16; 24:14) Ro rejjab kõnan roñjake, jerbal eo ad ñan kwalok nan ekoba joñok eo ad einwõt Ri Christian rej erom juõn kein ekajet ñan ir. Paul ear kamelele: “Ke komij melejoñ men eo ej kabuñburuen Iroij; im komin jab kõmao iben jerbal ko in marok jitokjeir; a emõnlok enoik ir.” (Dri Epesõs 5:10, 11) Jej aikwij beran ñan jibañ ro jet bwe ren ilok jen marok im kãlet meram. Elaptata, ej aikwij wõr ad tiriamo im itoklimo kin ro jet im juõn kõnan jen buruõd ñan kwalok meram in mol ñan ir bwe ren bõk tokjen ñan indio.—Matu 28:19, 20.
Ekkõl Wõt kin Meram ko Retao!
14. Ikijen meram, ta nan in kakkõl eo jej aikwij bokake?
14 Ñan ro rej bed ilo lojet ilo ien marok, jabdewõt kain meram ej men in kamõnõnõ ñan ir. Ilo ien ko mokta, rar kõmman kijeek ion jirimle ko an ailiñ in England ñan kalikar tu ia jikin kone eo jen lañ ko ej bed ie. Ri jerbal ro ilo wa ko waan lojet rar kamolol kin an meram kein tel ir ñan tõkeãktok ñan loan harbor ko ilo jimwe. Bõtab, jet kijeek ko rar kijeek in etao. Jen air lo juõn harbor, elõñ wa ko waan lojet rar eon bar in ene, ijo rar kwote mweiuk ko iloair. Ilo lal in etao, jej aikwij kejbãrok kij bwe jen jab lore meram ko retao remaroñ kajorrãn mour eo ad ilo jitõb. Emwij air ba ñan kij bwe “Setan ej mõke kõmõne enjel in maram.” Eindein, ri jerbal ro an, ekoba ro rar buñ jen tõmak, rej “dri jerbal etao” ro “rej bareinwõt mõke kõmõn ir einwõt dri jerbale wãnik.” Elañe jej roñjake lemnak in kõmmanwa ko rewan an armij rein, liki eo ad ilo Nan in mol eo an Jehovah, Bible eo, emaroñ mõjnolok im tõmak eo ad emaroñ mij.—2 Dri Korint 11:13-15; 1 Timote 1:19.
15. Ta eo enaj jibañ kij bedwõt ilo ial eo ej tellok ñan mour?
15 Ri jeje sam ear je: “Am in nan e lamp ñõn neiõ, im maram ñõn aõ ial.” (Sam 119:105) Aet, Anij in yokwe eo ad, Jehovah, “eo e kõnan lomoren armij otemjej, im bwe ren item jela mol” ear kalikare ‘ial eo eairik ej tellok ñõn mour.’ (Matu 7:14; 1 Timote 2:4) Jerbale kien ko an Bible ilo mour eo ad enaj kejbãrok kij jen ad jebwãbwe jen ial eo eairik ñan ial ko remarok. Paul ear je: “Jeje ko otemjej emwij letok kin kakõrmol an Anij, ej bareinwõt or tokjeir kin katakin, im kowe, im kajime, im kajelaik armij ilo kwojarjar.” (2 Timote 3:16) Ñe jej rittolok ilo jitõb, Nan in Anij ej katakin kij. Jemaroñ, ilo meram eo an Nan in Anij, kauweik kij ak, elañe jej aikwiji, kõtlok bwe shepherd ro rej yokwe ilo congregation ren kauweik kij. Eindein, jemaroñ kajimweik men ko im bõk kaje eo ewãnik ilo ettã buru ñan bedwõt ilo ial eo ñan mour.
Ilo Kamolol Jen Etetal ilo Meram
16. Ewi wãwen ad maroñ kwalok kamolol kin meram eo ekabwilõñlõñ an Jehovah?
16 Ewi wãwen ad maroñ kwalok kamolol kin men in letok eo emõn an Jehovah kin meram? John chapter 9 ej jiroñ kij bwe ke Jesus ear kejmour leo ebilo, leo ear emmakit im kwalok an kamolol. Ewi wãwen? Ear tõmak ilo Jesus einwõt Nejin Anij im iman mejen armij ear kwaloke einwõt “juõn dri kanan.” Bareinwõt, ilo beran ear konono nae ro rar kajettokjen men in kabwilõñlõñ ko an Jesus. (Jon 9:17, 30-34) Ri jilek Peter ej naetan ro uan ri kabit ro an congregation in Christian einwõt “armij ro an Anij wõt.” Etke? Kinke ewõr ibbeir ejja jitõb ak lemnak eo wõt ibben leo ear bilo im tokelik ear ejmour. Rej kwalok air kamolol kin Jehovah, Ri Lelok Men ko Remõn Otemjej, ilo air ‘kennaneklok men ko remõn an Eo e ar kir kom jen marok im ñõn iloan maram eo An e men in bwilõñ.’ (1 Peter 2:9; Dri Kolosse 1:13) Ro ewõr air kejatdikdik in mour ion lal rej kwalok ejja jitõb in kamolol in wõt, im rej jurake ri kabit ro jeiir im jatiir ilo air kwalok nan kin “men ko remõn” an Jehovah. Ej juõn jerammõn ejej uan Anij ej letok ñan armij ro rejjab wãppen!
17, 18. (a) Ta eddo eo ej bed ibben kajjojo armij? (b) Ilo ad kajeoñe Timothy, ta eo Ri Christian ro kajjojo rej aikwij kejbãrok ir jen e?
17 Juõn kamolol jen buru kin meram in mol ej juõn men eaorõk. Kememej bwe, ejelok juõn iad jar jelã kin mol eo jen ien lotak. Jet rar katak kake ke rar ritto, im rar kile ilo mõkaj kin kajur eo an meram ion marok. Ro jet rej lañliñ kin jerammõn in lotak jen jemen im jinen ro rej mijak-Anij. Ñan armij rein, remaroñ kajettokjen meram in. Juõn Ri Kennan eo me jemen im jinen rar jerbal ñan Jehovah mokta jen ien lotak eo an ear ba bwe ear aikwij elap ien im elap an kate e ñan melele kin aorõkin mol ko rar katakin e jen ke ear niñniñ. (2 Timote 3:15) Dik ak ritto, kij kajjojo jej aikwij kaddek juõn kamolol emũlal kin mol eo Jehovah ear kwaloke.
18 Likao eo Timote ear katak kin “jeje ko rokwojarjar” jen ke ear niñniñ, ak ilo an kate wõt ilo jerbal eo an eñin wãwen eo ear maroñ rittolok ilo jitõb einwõt juõn Ri Christian. (2 Timote 3:15) Ilo ien eo ear bojak in jibañ Paul, eo ear rejañ e: “Kwon kate yuk bwe Anij en lo kwo mõn, dri jerbal e jamin jok im ejimewõt an katakin kin nan in mol.” Kij aolep, jej aikwij einwõt Timothy, im kejbãrok kij jen ad kõmman jabdewõt men ej kajook kij—ak kõmman bwe Jehovah en jook kin kij!—2 Timote 2:15.
19. (a) Einwõt David, ta eo kij aolep maroñ ba? (b) Ta eo jenaj katak kake ilo katak in tok ilal?
19 Ewõr ibbed aolep un eo unin ad aikwij nebar Jehovah, eo ear letok meram in mol eo. Einwõt King David, kij bareinwõt jej ba: “Kwe aõ maram, O Jeova; im Jeova e naj kamramlok aõ marok.” (2 Samuel 22:29) Bõtab, jejjab kõnan juburu wõt kin wãwen mour eo ad kiõ, kinke lemnak in emaroñ kõmman bwe jen jeblak ñan marok ijo emwij ad ko jen e. Kin men in, katak in tok ilal enaj jibañ kij antonelok ewi joñan ad kaorõk mol eo jen lañ ilo mour eo ad.
Ta Eo Kwar Katak Kake?
• Ewi wãwen an Jehovah letok meram ilo jitõb?
• Ta aitwerõk eo marok ilo jitõb ej bed ibelakid ej kõmmane ñan kij?
• Ta men ko rekauwatata jej aikwij kejbãrok kij jen e?
• Ewi wãwen ad maroñ kwalok ad kamolol kin meram in mol eo?
[Pija ilo page 20]
Jehovah ej unjen meram eo ilo kanniek im jitõb
[Pija ilo page 22]
Einwõt ke Jesus ear kejmour juõn emaan ebilo jidik kin jidik, eindein ej jibañ kij ñan diojtok jen marok eo ilo jitõb
[Pija eo ilo page 23]
Ad lore meram in etao ko an Satan enaj jemlok in ad jorrãn ilo jitõb