Дали оддаденоста на реликвии му се допаѓа на Бог?
КРВТА на „Сан Џенаро“, за која се вели дека се претвора во течност обично три пати годишно, е една од многуте религиозни реликвии. Така е и со Плаштот од Торино, во кој наводно било завиткано телото на Исус Христос. Меѓу реликвиите поврзани со Исус се неговата наводна лулка (во една голема базилика во Рим), неговиот учебник за правопис и повеќе од илјада клинци за кои се смета дека биле употребени при неговото погубување! Религиозните реликвии исто така вклучуваат поголем број глави на Јован Крстител и, во различни места во Европа, четири леша за кои се вели дека се на „Санта Лучија“.
Меѓу градовите кои се посебно познати по реликвии е Трир, Германија, кадешто се чува една од многуте „свети туники“ — долна облека без рабови која ја носел Исус Христос. Во самиот Ватикан има преку илјада реликвии во една специјална архива. Дословно илјадници религиозни реликвии се чуваат во црквата „Света Урсула“ во Келн, Германија. Списокот би можел да биде многу долг. Само во Италија постојат 2 468 таканаречени свети места со религиозни реликвии!
Се смета дека почитувањето на реликвии датира од четвртиот век од нашата ера, како и обожавањето на „светци“. Поради религиозни, економски, па дури и политички причини, бројот на реликвии постепено растел низ вековите, така што денес постојат илјадници. Вториот Ватикански Концил повторно потврдил дека „според својата традиција, Црквата ги обожава светците и им оддава чест на нивните автентични реликвии и нивните ликови“ (Constitution “Sacrosanctum Concilium” sulla sacra Liturgia во делото I Documenti del Concilio Vaticano II, 1980, Edizioni Paoline.) „Прочуените реликвии, како и оние кои се предмет на пошироко обожавање“, се споменати во Codex Iuris Canonici (Зборник на Канонски Закон) којшто Јован Павле II го објавил во 1983 (Канон 1190). Англиканците и членовите на православните цркви исто така оддаваат чест на реликвии.
Со оглед на тоа што постојат толку многу наводни клинци од Христовото распнување и глави на Јован Крстител, видливо е дека религиозните реликвии честопати се лажни. На пример, радиокарбонското датирање покажало дека Плаштот од Торино е измама. Интересно е дека во текот на жестоката дебата околу тоа во 1988, добро познатиот ватикански посматрач Марко Тозати прашал: „Кога научната анализа која била употребена на Плаштот би се применила на други предмети кои се нашироко обожавани, каков би бил заклучокот?“
Очигледно дека ниеден мудар човек не би сакал да обожава лажна реликвија. Но дали е тоа единствениот фактор што треба да се земе предвид?
Што вели Библијата?
Библијата не вели дека Божјиот повластен народ, древните Израелци, обожавал религиозни реликвии додека бил во египетско ропство. Вистина е дека патријархот Јаков умрел во Египет и неговите посмртни останки биле пренесени во хананската земја да бидат погребени ‚во пештерата што се наоѓала во нивата Макпелска‘. Неговиот син Јосиф исто така умрел во Египет, и неговите коски на крајот биле однесени да се закопаат во Ханан (1. Мојсеева 49:29-33; 50:1-14, 22-26; 2. Мојсеева 13:19). Меѓутоа, Библијата не дава никакви докази дека Израелците некогаш ги обожавале посмртните останки на Јаков и Јосиф како религиозни реликвии.
Земи го предвид и она што се случило со пророкот Мојсеј. Под Божје водство, тој ги водел Израелците 40 години. Потоа, на возраст од 120 години, се искачил на планината Нево, ја погледнал Ветената Земја и умрел. Архангелот Михаел се расправал со Ѓаволот околу Мојсеевото тело, и Сатана бил осуетен во каков и да е можен обид да го употреби телото за да ги фати во замка Израелците да обожаваат реликвии (Јуда 9). Иако се подразбира дека ја оплакувале смртта на Мојсеј, никогаш не ги обожавале неговите посмртни останки. Всушност, Бог оневозможил такво нешто со тоа што го закопал Мојсеј во необележан гроб во локација непозната за луѓето (5. Мојсеева 34:1-8).
Некои застапници на обожавањето на реликвии ја цитираат 4. Царства 13:21 [2. Царевима, Даничиќ-Караџиќ], кадешто пишува: „И ете, кога погребуваа еден човек, оние што го погребуваа, таму ги видоа тие луѓе, го фрлија тој човек во Јелисеевиот гроб, и тој, падна, се допре до Јелисеевите коски, оживе и се исправи на нозете свои“. Тоа било чудо во кое биле вклучени безживотните коски на еден од Божјите пророци. Но Јелисеј бил мртов и ‚не бил свесен воопшто за ништо‘ кога се случило чудото (Проповедник 9:5, 10, New World Translation of the Holy Scriptures). Според тоа, ова воскресение мора да ѝ се припише на силата на Јехова Бог која прави чуда, којшто го предизвикал тоа со посредство на својот свет дух, или активна сила. Исто, вредно е да се забележи дека Библијата не кажува дека коските на Јелисеј некогаш биле обожавани.
Некои во таканареченото христијанство го застапуваат обожавањето на реликвии поради она што е запишано во Дела на апостолите 19:11, 12, каде читаме: „Бог правеше не мали чудеса преку рацете Павлови [апостолот], така што донесуваа и полагаа крпи и убруси врз болните од неговата испотена снага, и болестите ги напуштаа, злите духови излегуваа од нив“. Те молиме забележи дека Бог бил тој кој ги извршил тие извонредни дела преку Павле. Самиот апостол не ги направил тие дела самостојно, и никогаш не прифатил обожавање од кој и да е човек (Дела на апостолите 14:8-18).
Спротивно на библиските учења
Всушност, оддаденоста на религиозни реликвии е спротивна на повеќе библиски учења. На пример, нужен фактор во таквата оддаденост е верувањето во бесмртност на човечката душа. Милиони оддадени членови на цркви веруваат дека душите на сите кои се прогласени и обожавани како „светци“ живеат на небото. Тие искрени луѓе им се молат на таквите „светци“, бараат нивна заштита и ги молат тие да посредуваат кај Бог во корист на молителите. Всушност, според едно црковно дело, католиците им припишуваат на реликвиите „сила на посредување на Светецот кај Бог“.
Меѓутоа, според Библијата, човечката душа не е бесмртна. Луѓето немаат души внатре во себе кои не умираат и кои се способни да постојат надвор од телото после смртта. Наместо тоа, Библијата вели: „Јахве, Бог, направи човек од земски прав и во ноздрите му вдахна здив на животот. Така човекот постана жива душа“ (Постанак 2:7, Стварност). Наместо да учи дека луѓето имаат бесмртни души, Библијата вели: „Која душа греши, таа ќе умре“ (Језекиил 18:4). Тоа се однесува на сите луѓе — вклучувајќи ги и оние кои подоцна се прогласени за „светци“ — зашто сите сме наследиле грев и смрт од првиот човек, Адам (Римјаните 5:12).
Оддаденоста на „светци“ треба да се избегнува бидејќи тие никогаш не биле овластени да посредуваат кај Бог за кого и да било. Јехова Бог одредил дека само неговиот Син, Исус Христос, може да го прави тоа. Апостол Павле рекол дека Исус „не само што умре за нас — тој стана од мртвите, и таму оддесно на Бог стои и моли за нас“ (Римјаните 8:34, The Jerusalem Bible; спореди Јован 14:6, 14).
Друга причина за избегнување на оддаденост на „светци“ и религиозни реликвии кои се поврзани со нив лежи во тоа што Библијата го кажува за идолопоклонството. Една од Десетте заповеди дадени на Израелците гласела: „Не смееш да правиш делкан лик или облик слично на нешто што е горе на небото или што е на Земјата, под неа или што е во водите под Земјата. Не смееш да се клањаш пред нив ниту да дозволиш да им служиш, бидејќи јас, Јехова, твојот Бог, сум Бог кој бара исклучителна оддаденост“ (2. Мојсеева 20:4, 5, NW). Со векови подоцна, апостол Павле им рекол на сохристијаните: „Љубезни браќа мои, бегајте од идолопоклонството“ (1. Коринћанима 10:14, ДК). Слично на тоа, апостол Јован напишал: „Чеда, пазете се од идолите“ (1. Јованово 5:21).
Според тоа, почитувањето за канонизираните „светци“ и религиозни реликвии, нема никаква поткрепа во Библијата. Сепак, некои луѓе го посакуваат присуството на нешто кое го сметаат за свето, кое може да се види и допре и кое наводно има спасувачка сила. Всушност, многу луѓе ги сметаат религиозните реликвии како видлива алка во еден синџир помеѓу небесата и Земјата. Те молиме да размислиш еден момент за тоа.
Човек не постапува во склад со Исусовите зборови за обожавањето кое Бог го сака ако гледа и допира религиозни реликвии. Исус рекол: „Иде време и дошло веќе, кога вистинските поклоници ќе Му се поклонуваат на Отецот со дух и вистина, зашто Отецот сака такви да бидат оние, кои Му се клањаат. Бог е Дух и оние, што Му се клањаат, треба да се поклонуваат со дух и со вистина“ (Јован 4:23, 24). Јехова Бог е „Дух“, невидлив за човечкото око. Да се обожава „со дух“ значи нашата света служба за Бог да е мотивирана од срце полно со љубов и вера (Матеј 22:37-40; Галатјаните 2:16). Не можеме да го обожаваме Бог „со вистина“ преку обожавање на реликвии, туку само ако ги отфрлиме религиозните лаги, учејќи за неговата волја како што е откриена во Библијата и вршејќи ја истата.
Според тоа, не е за изненадување што научникот Џејмс Бентли признава дека ‚древните Хебреи не обожавале реликвии‘. Тој исто така вели дека во текот на четирите века од смртта на Стефан па додека Лисјен го ископал неговото тело, ставот на христијаните спрема реликвиите потполно се изменил. Како и да е, до петиот век н.е. отпадничкото христијанство веќе престанало да се придржува за чистите библиски учења во врска со идолопоклонството, состојбата на мртвите и улогата на Исус Христос како оној кој „моли за нас“ (Римљанима 8:34, ДК; Проповедник 9:5; Јован 11:11-14).
Ако сакаме нашето обожавање да му биде допадливо на Бог, мораме да бидеме сигурни дека не е поврзано со каков и да е облик на идолопоклонство. За да биде прифатливо, нашето обожавање мора да се насочи кон Творецот, Јехова Бог, а не кон некоја реликвија или суштество (Римјаните 1:24, 25; Откровение 19:10). Мораме исто така да добиеме точно спознание за Библијата и да изградиме цврста вера (Римјаните 10:17; Евреите 11:6). И ако одиме по патот на вистинското обожавање, ќе постапуваме во согласност со силниот библиски доказ дека обожавањето на реликвии не му е угодно на Бог.
[Слика на страница 5]
Коските на Јелисеј не биле обожавани иако биле поврзани со едно воскресение