ദൈവ​നാ​മം എന്റെ ജീവി​ത​ത്തി​നു പരിവർത്തനം വരുത്തി!

സാൻഡി യാസി ഡ്‌സോ​സി പറഞ്ഞ​പ്ര​കാ​രം

മോർമൻകാർ വാതി​ലിൽ മുട്ടി​യ​പ്പോൾ ഞാനും എന്റെ അനുജ​ത്തി​മാ​രും കട്ടിലി​ന​ടി​യിൽ ഒളിച്ചു.a അവിടി​രുന്ന്‌ ഞങ്ങൾ അടക്കി​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യും പരസ്‌പരം ഉന്തുക​യും തള്ളുക​യു​മൊ​ക്കെ ചെയ്‌തു. ഒടുവിൽ ഞാൻ ചെന്ന്‌, ഞങ്ങൾ പരമ്പരാ​ഗത രീതികൾ പിന്തു​ടർന്നു പോരുന്ന നാവഹോ വർഗക്കാ​രാ​ണെ​ന്നും ഞങ്ങൾക്ക്‌ വെള്ളക്കാ​രു​ടെ മതത്തെ കുറിച്ചു കേൾക്കാൻ താത്‌പ​ര്യം ഇല്ലെന്നും അവരോ​ടു വളരെ പരുഷ​മാ​യി പറഞ്ഞു.

ഞങ്ങളുടെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ സാധനങ്ങൾ വാങ്ങാൻ പുറത്തു പോയി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അവർ സന്ധ്യക്ക്‌ മടങ്ങി​യെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ ഞാൻ മോർമൻകാ​രോ​ടു പരുഷ​മാ​യി സംസാ​രിച്ച വിവരം അറിഞ്ഞു. ഇനി​യൊ​രി​ക്ക​ലും ആരോ​ടും മര്യാ​ദ​യി​ല്ലാ​തെ പെരു​മാ​റ​രു​തെന്നു പറഞ്ഞ്‌ അവർ എന്നെ കണക്കിനു ശകാരി​ച്ചു. മറ്റുള്ള​വ​രോട്‌ ആദര​വോ​ടും ദയയോ​ടും കൂടെ പെരു​മാ​റാ​നാണ്‌ ഞങ്ങളെ പഠിപ്പി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. ഒരിക്കൽ വീട്ടിൽ അപ്രതീ​ക്ഷി​ത​മാ​യി ഒരു അതിഥി വന്നത്‌ ഞാൻ ഓർക്കു​ന്നു. എന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ അന്ന്‌ പുറത്ത്‌ ഭക്ഷണം പാകം ചെയ്യു​ക​യും ഉപചാ​ര​പൂർവം അതിഥിക്ക്‌ ആദ്യം ഭക്ഷണം വിളമ്പു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഞങ്ങൾ പിന്നീ​ടാ​ണു കഴിച്ചത്‌.

സംവരണ മേഖല​യി​ലെ ജീവിതം

അരി​സോ​ണ​യി​ലെ ഹൗവൽ മേസയി​ലാണ്‌ ഞങ്ങൾ താമസി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. ഹോപ്പി അമേരി​ക്കൻ ഇന്ത്യൻ സംവരണ മേഖല​യിൽനിന്ന്‌ 15 കിലോ​മീ​റ്റർ വടക്കു​പ​ടി​ഞ്ഞാറ്‌ മാറി, ആളുകൾ തിങ്ങി​പ്പാർക്കുന്ന നഗരങ്ങ​ളിൽനി​ന്നും പട്ടണങ്ങ​ളിൽനി​ന്നും വളരെ അകലെ ആയിരു​ന്നു ആ സ്ഥലം. ചെമന്ന അസാധാ​ര​ണ​മായ മണൽക്കൽ പാറക്കൂ​ട്ടങ്ങൾ അങ്ങിങ്ങാ​യി ഉള്ള ശ്രദ്ധേ​യ​മായ മരു​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളുള്ള തെക്കു​പ​ടി​ഞ്ഞാ​റൻ ഐക്യ​നാ​ടു​ക​ളി​ലാണ്‌ ഇതു സ്ഥിതി ചെയ്യു​ന്നത്‌. ഇവിടെ ചെങ്കു​ത്തായ അനേകം പീഠഭൂ​മി​കൾ ഉണ്ട്‌. അവയിൽനി​ന്നു​കൊണ്ട്‌ എട്ടു കിലോ​മീ​റ്റർ വരെ അകലെ പുല്ലു തിന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കുന്ന ഞങ്ങളുടെ ആടുകളെ കാണാൻ കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഈ ദേശത്തി​ന്റെ, എന്റെ ജന്മനാ​ടി​ന്റെ പ്രശാന്തത എനിക്ക്‌ എത്ര പ്രിയ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നോ!

ഹൈസ്‌കൂ​ളിൽ പഠിക്കുന്ന കാലത്ത്‌ അമേരി​ക്കൻ ഇന്ത്യൻ പ്രസ്ഥാ​നത്തെ (എഐഎം) പിന്തുണച്ച എന്റെ ബന്ധത്തിൽ പെട്ടവ​രു​മാ​യി ഞാൻ വളരെ അടുത്തു.b സ്വദേ​ശി​ക​ളായ അമേരി​ക്ക​ക്കാ​രിൽ ഒരുവ​ളാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ ഞാൻ അഭിമാ​നം​കൊ​ണ്ടു. ഇന്ത്യൻ കാര്യാ​ദി​കൾക്കാ​യുള്ള ബ്യൂറോ (ബിഐഎ) വരുത്തി​വെ​ച്ച​തെന്നു ഞാൻ കരുതിയ പല ദശാബ്ദ​ങ്ങ​ളി​ലെ മർദനത്തെ കുറി​ച്ചുള്ള എന്റെ അഭി​പ്രാ​യങ്ങൾ ഞാൻ വെള്ളക്കാ​രോട്‌ തുറന്നു പറഞ്ഞി​രു​ന്നു. എന്നാൽ എന്റെ ബന്ധുക്കളെ പോലെ ഞാൻ എന്റെ വിദ്വേ​ഷം തുറന്നു പ്രകടി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നില്ല. അത്‌ ഞാൻ ഹൃദയ​ത്തിൽ രഹസ്യ​മാ​യി കൊണ്ടു​ന​ടന്നു. തന്മൂലം ബൈബിൾ കൈവ​ശ​മുള്ള എല്ലാവ​രെ​യും ഞാൻ വെറുത്തു.

ഞങ്ങളുടെ ഭൂസ്വ​ത്തും അവകാ​ശ​ങ്ങ​ളും സ്വന്തം വിശുദ്ധ കർമങ്ങൾ അനുഷ്‌ഠി​ക്കാ​നുള്ള സ്വാത​ന്ത്ര്യ​വും എടുത്തു കളയാ​നുള്ള അധികാ​രം വെള്ളക്കാർക്ക്‌ കിട്ടി​യത്‌ ബൈബിൾ കൈവ​ശ​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെന്ന്‌ ഞാൻ വിചാ​രി​ച്ചു! ബോർഡിങ്‌ സ്‌കൂ​ളിൽ കഴിഞ്ഞ നാളു​ക​ളിൽ പള്ളിയിൽ പോ​കേ​ണ്ടതു നിർബ​ന്ധ​മാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാൽ പ്രൊ​ട്ട​സ്റ്റ​ന്റു​കാ​രു​ടെ​യും കത്തോ​ലി​ക്ക​രു​ടെ​യും മതകർമ​ങ്ങ​ളിൽ പങ്കെടു​ക്കാ​തെ രക്ഷപ്പെ​ടാൻ ഞാൻ അച്ഛന്റെ ഒപ്പു സ്വന്തമാ​യി ഇടുക പോലും ചെയ്‌തി​ട്ടുണ്ട്‌. ഞങ്ങളുടെ ഇന്ത്യൻ പൈതൃ​കം മറക്കാ​നും അങ്ങനെ ഞങ്ങൾ അവരുടെ സംസ്‌കാ​ര​വു​മാ​യി ഇഴുകി​ച്ചേ​രാ​നും ഇടയാ​ക്കുക എന്നതാ​യി​രു​ന്നു ആ സ്‌കൂ​ളു​ക​ളു​ടെ ലക്ഷ്യം. സ്വന്തം ഭാഷ സംസാ​രി​ക്കാ​നുള്ള അനുവാ​ദം പോലും ഞങ്ങൾക്ക്‌ ഉണ്ടായി​രു​ന്നില്ല!

പ്രകൃ​തി​യോ​ടും ചുറ്റു​പാ​ടു​ക​ളോ​ടും ഞങ്ങൾക്ക്‌ ആഴമായ ആദരവ്‌ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. ദിവസ​വും രാവിലെ കിഴ​ക്കോ​ട്ടു തിരിഞ്ഞ്‌ ഞങ്ങൾ പ്രാർഥ​നകൾ ഉരുവി​ടു​ക​യും പരിശുദ്ധ ചോള പൂമ്പൊ​ടി വിതറി​ക്കൊണ്ട്‌ നന്ദികർമങ്ങൾ നടത്തു​ക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു.c നാവഹോ രീതി​യിൽ എനിക്കു ലഭിച്ച ഔദ്യോ​ഗിക മതപരി​ശീ​ല​ന​ത്തിൽ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നത്‌ ഇതായി​രു​ന്നു. അഭിമാ​ന​ത്തോ​ടെ മുഴു​ഹൃ​ദയാ ഞാൻ അതു സ്വീക​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ആളുകൾ സ്വർഗ​ത്തിൽ പോകു​മെന്ന ക്രൈ​സ്‌ത​വ​ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ പഠിപ്പി​ക്കൽ എന്നെ ഒട്ടും ആകർഷി​ച്ചില്ല. അതു​പോ​ലെ അഗ്നിനരക ദണ്ഡനത്തി​ലും എനിക്കു വിശ്വാ​സ​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ഭൂമി​യിൽ ജീവി​ക്കുക എന്നതാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ ഹൃദയാ​ഭി​ലാ​ഷം.

ഞങ്ങളുടെ കുടും​ബാം​ഗങ്ങൾ തമ്മിൽ വളരെ അടുപ്പ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. സ്‌കൂൾ അവധി​ക്കാ​ലത്ത്‌ അവരോ​ടൊത്ത്‌ സമയം ചെലവ​ഴി​ക്കു​ന്നത്‌ എനിക്കു വലിയ ഇഷ്ടമാ​യി​രു​ന്നു. ഹോഗാൻ—ഞങ്ങളുടെ നാവഹോ പാർപ്പി​ടം—വൃത്തി​യാ​ക്കൽ, നെയ്‌ത്ത്‌, ആടുകളെ പരിപാ​ലി​ക്കൽ എന്നിവ​യാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ ദൈനം​ദിന ജോലി​കൾ. നൂറ്റാ​ണ്ടു​ക​ളാ​യി നാവഹോ ജനത ആട്ടിട​യ​രാണ്‌. ഞാൻ ഞങ്ങളുടെ ഹോഗാൻ (ചുവ​ടെ​യുള്ള ഫോട്ടോ കാണുക) വൃത്തി​യാ​ക്കിയ ഓരോ തവണയും ഒരു ചെറിയ ചെമന്ന പുസ്‌തകം എന്റെ ശ്രദ്ധയിൽ പെട്ടു. ബൈബിൾ പുസ്‌ത​ക​മായ സങ്കീർത്ത​ന​വും “പുതി​യ​നി​യമ”ത്തിലെ പല പുസ്‌ത​ക​ങ്ങ​ളും അടങ്ങി​യ​താ​യി​രു​ന്നു അത്‌. അതിലെ കാര്യ​ങ്ങളെ കുറി​ച്ചോ അവയുടെ അർഥത്തെ കുറി​ച്ചോ ചിന്തി​ക്കാ​തെ ഞാൻ അത്‌ അങ്ങോ​ട്ടും ഇങ്ങോ​ട്ടു​മൊ​ക്കെ മാറ്റി​യി​ട്ടു. എന്നാൽ ഞാൻ അതു നശിപ്പി​ച്ചില്ല.

വിവാഹം—സങ്കൽപ്പ​വും യാഥാർഥ്യ​വും

ഹൈസ്‌കൂൾ പാസായ ശേഷം ന്യൂ മെക്‌സി​ക്കോ​യി​ലെ ആൽബക്കർക്കി​ലുള്ള ഒരു തൊഴിൽ പരിശീ​ലന കേന്ദ്ര​ത്തിൽ പോയി പഠിക്കാൻ ഞാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. എന്നാൽ അങ്ങോട്ടു പോകു​ന്ന​തി​നു മുമ്പായി ഞാൻ എന്റെ ഭാവി വരനെ കണ്ടുമു​ട്ടി. വിവാഹം കഴിക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി ഞാൻ ഞങ്ങൾ റെസ്‌ എന്നു വിളി​ക്കുന്ന ഞങ്ങളുടെ നാവഹോ സംവരണ മേഖല​യി​ലേക്കു മടങ്ങി​പ്പോ​ന്നു. അനേകം വർഷങ്ങ​ളാ​യി സന്തുഷ്ട വിവാ​ഹ​ജീ​വി​തം നയിച്ചി​രുന്ന എന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളു​ടെ കാൽച്ചു​വ​ടു​കൾ പിൻപ​റ്റാ​നുള്ള ആഗ്രഹ​ത്തോ​ടെ ഞാൻ വിവാ​ഹ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേക്ക്‌ കാലെ​ടു​ത്തു വെച്ചു. ഒരു വീട്ടമ്മ ആയിരു​ന്നു​കൊണ്ട്‌ ഗൃഹകാ​ര്യ​ങ്ങൾ നോക്കി​ന​ട​ത്താൻ എനിക്കു വളരെ ഇഷ്ടമാ​യി​രു​ന്നു. കുടും​ബ​ജീ​വി​തം വളരെ ആസ്വാ​ദ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു പ്രത്യേ​കി​ച്ചും മകൻ ലൈ​യൊ​ണെൽ പിറന്ന​തോ​ടെ. ഞാനും ഭർത്താ​വും വളരെ സന്തുഷ്ട​രാ​യി​രു​ന്നു—ഹൃദയ​ഭേ​ദ​ക​മായ ആ വാർത്ത ഞാൻ അറിയു​ന്നതു വരെ!

എന്റെ ഭർത്താ​വിന്‌ മറ്റൊരു സ്‌ത്രീ​യു​മാ​യി ബന്ധമു​ണ്ട​ത്രേ! അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ അവിശ്വ​സ്‌തത ഞങ്ങളുടെ വിവാഹ ജീവി​തത്തെ താറു​മാ​റാ​ക്കി. ഞാൻ ആകെ തകർന്നു​പോ​യി, അദ്ദേഹ​ത്തോട്‌ എനിക്ക്‌ അങ്ങേയറ്റം വെറുപ്പു തോന്നി. പ്രതി​കാ​രം ചെയ്യാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹി​ച്ചു! എന്നാൽ കുഞ്ഞി​നെ​യും സാമ്പത്തിക പിന്തു​ണ​യെ​യും ചൊല്ലി വിവാ​ഹ​മോ​ചന കേസുകൾ നടക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ എന്നെ കടുത്ത ദുഃഖം പിടി​കൂ​ടി. എന്നെ​ക്കൊണ്ട്‌ ഒന്നിനും കൊള്ളി​ല്ലെന്ന്‌ എനിക്കു തോന്നി, എനിക്ക്‌ യാതൊ​രു പ്രത്യാ​ശ​യും ഇല്ലാതാ​യി. ദുഃഖ​ത്തി​നു ശമനം കിട്ടാൻ ചില​പ്പോൾ ഞാൻ കിലോ​മീ​റ്റ​റു​ക​ളോ​ളം ഓടു​മാ​യി​രു​ന്നു. വളരെ പെട്ടെന്ന്‌ നിയ​ന്ത്രണം വിട്ട്‌ ഞാൻ കരയു​മാ​യി​രു​ന്നു. എനിക്ക്‌ വിശപ്പി​ല്ലാ​താ​യി. ആകെ ഒറ്റപ്പെ​ട്ടതു പോലെ എനിക്കു തോന്നി.

കുറച്ചു നാൾ കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ എന്റേതി​നു സമാന​മായ ദാമ്പത്യ പ്രശ്‌ന​ങ്ങ​ളുള്ള ഒരു പുരു​ഷ​നു​മാ​യി ഞാൻ അടുപ്പ​ത്തി​ലാ​യി. ഞങ്ങൾ ഇരുവ​രും വൈകാ​രിക വേദന അനുഭ​വി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേഹം എന്നോടു സഹാനു​ഭൂ​തി കാണി​ക്കു​ക​യും എനിക്കാ​വ​ശ്യ​മായ വൈകാ​രിക പിന്തുണ നൽകു​ക​യും ചെയ്‌തു. ജീവിതം സംബന്ധിച്ച എന്റെ വികാ​ര​വി​ചാ​ര​ങ്ങ​ള​ത്ര​യും ഞാൻ അദ്ദേഹ​വു​മാ​യി പങ്കു​വെച്ചു. അവയെ​ല്ലാം അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധി​ച്ചു​കേട്ടു. എനിക്കു​വേണ്ടി അദ്ദേഹം കരുതു​ന്നുണ്ട്‌ എന്നതിന്റെ സൂചന​യാ​യി ഞാൻ അതിനെ കണക്കാക്കി. ഞങ്ങൾ വിവാഹം ചെയ്യാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു.

അങ്ങനെ​യി​രി​ക്കെ​യാണ്‌ അറിയു​ന്നത്‌ അദ്ദേഹ​വും വിശ്വ​സ്‌ത​ന​ല്ലെന്ന്‌! വളരെ വേദന​യോ​ടും പ്രയാ​സ​ത്തോ​ടും കൂടെ ആണെങ്കി​ലും അദ്ദേഹ​വു​മാ​യുള്ള ബന്ധം ഞാൻ അവസാ​നി​പ്പി​ച്ചു. എല്ലാവ​രാ​ലും തഴയ​പ്പെ​ട്ടതു പോലെ തോന്നി എനിക്ക്‌. ഞാൻ അങ്ങേയറ്റം വിഷാ​ദ​ചി​ത്ത​യാ​യി. കടുത്ത ദേഷ്യ​വും പ്രതി​കാ​ര​ചി​ന്ത​യും ആത്മഹത്യ ചെയ്യണ​മെന്ന തോന്ന​ലും എന്നെ കീഴ്‌പെ​ടു​ത്തി. ജീവ​നൊ​ടു​ക്കാൻ ഞാൻ രണ്ടു വട്ടം ശ്രമിച്ചു. എങ്ങനെ​യെ​ങ്കി​ലും ഒന്നു മരിച്ചാൽ മതി​യെ​ന്നാ​യി എനിക്ക്‌.

സത്യ​ദൈ​വത്തെ കുറിച്ച്‌ ചെറി​യൊ​രു സൂചന ലഭിക്കു​ന്നു

ദൈവത്തെ അറിയി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും കണ്ണുനീ​രോ​ടെ ഞാൻ അവനോ​ടു പ്രാർഥി​ച്ചു. അതിവി​സ്‌മ​യ​ക​ര​മായ ഈ പ്രപഞ്ചത്തെ സൃഷ്ടിച്ച ഒരു പരമോ​ന്നത ശക്തി ഉണ്ടെന്ന്‌ ഞാൻ വിശ്വ​സി​ച്ചി​രു​ന്നു. മനോ​ഹ​ര​മായ സൂര്യാ​സ്‌ത​മ​യങ്ങൾ എന്നെ വിസ്‌മയം കൊള്ളി​ച്ചു. ഇത്തരം അത്ഭുതങ്ങൾ ആസ്വദി​ക്കാൻ നമ്മെ അനുവ​ദി​ക്കു​ന്നവൻ എത്ര നല്ലവനാ​ണെന്നു ഞാൻ ചിന്തിച്ചു. എനിക്ക്‌ അറിയി​ല്ലാഞ്ഞ ആ വ്യക്തിയെ ഞാൻ മെല്ലെ സ്‌നേ​ഹി​ച്ചു തുടങ്ങി. ഞാൻ അവനോ​ടു പറഞ്ഞു: “ദൈവമേ അങ്ങ്‌ യഥാർഥ​ത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ ദയവായി എന്നെ സഹായി​ക്കണേ. എനിക്ക്‌ മാർഗ​നിർദേശം തന്ന്‌ എന്നെ വീണ്ടും സന്തുഷ്ട​യാ​ക്കേ​ണമേ.”

ഈ സമയ​ത്തെ​ല്ലാം എന്റെ കുടും​ബം, വിശേ​ഷി​ച്ചും എന്റെ അച്ഛൻ എന്നെ​ച്ചൊ​ല്ലി ഏറെ വിഷമി​ച്ചു. എന്നെ സുഖ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ മാന്ത്രിക വൈദ്യ​ന്മാ​രെ കൊണ്ടു​വന്നു. നല്ല മാന്ത്രിക വൈദ്യ​ന്മാർ ഒരിക്ക​ലും പണം ആവശ്യ​പ്പെ​ടാ​റി​ല്ലെ​ന്നും അവർ സ്വന്തം വാക്കു​ക​ളോ​ടു വിശ്വ​സ്‌തത പുലർത്തു​ന്ന​വ​രാ​ണെ​ന്നും അച്ഛൻ പറഞ്ഞു. മാതാ​പി​താ​ക്കളെ സന്തോ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ ഞാൻ പല തവണ അനു​ഗ്ര​ഹ​പ്രാ​പ്‌തി​ക്കാ​യുള്ള നാവഹോ മതകർമ​ങ്ങ​ളിൽ പങ്കെടു​ത്തു.

മറ്റുള്ള​വ​രിൽനിന്ന്‌ ഒറ്റപ്പെട്ട്‌ ഞാൻ എന്റെ ഹോഗാ​നിൽ തനിച്ചു കഴിഞ്ഞു​കൂ​ടി. കട്ടിലി​ന​രി​കി​ലുള്ള ഒരു റേഡി​യോ ആയിരു​ന്നു എനിക്ക്‌ ആകെയുള്ള കൂട്ട്‌. യേശു​വി​നെ ഹൃദയ​ത്തിൽ കൈ​ക്കൊ​ള്ളാ​ത്ത​തി​നെ ഒരു വൈദി​കൻ കുറ്റം​വി​ധി​ക്കു​ന്നത്‌ ഞാൻ അത്യന്തം വെറു​പ്പോ​ടെ കേട്ടു. വെള്ളക്കാ​രന്റെ മതത്തോ​ടും സ്വന്തം മതത്തോ​ടു പോലും എനിക്ക്‌ അവജ്ഞ തോന്നി! എന്റേതായ രീതി​യിൽ ദൈവത്തെ കണ്ടെത്താൻ ഞാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു.

എന്റെ ഏകാന്ത​വാ​സ​ത്തി​നി​ട​യിൽ ആ ചെറിയ ചെമന്ന പുസ്‌തകം വീണ്ടും എന്റെ ശ്രദ്ധയിൽ പെട്ടു. അത്‌ ബൈബി​ളി​ന്റെ ഭാഗമാ​ണെന്ന്‌ എനിക്കു മനസ്സി​ലാ​യി. ദാവീദു രാജാ​വി​ന്റെ കഷ്ടപ്പാ​ടു​ക​ളെ​യും ദുഃഖ​ത്തെ​യും കുറി​ച്ചൊ​ക്കെ സങ്കീർത്ത​ന​ങ്ങ​ളിൽ വായി​ച്ച​പ്പോൾ എനിക്കു വളരെ ആശ്വാസം ലഭിച്ചു. (സങ്കീർത്തനം 38:1-22; 51:1-19) എന്നാൽ ദുരഭി​മാ​നം നിമിത്തം വായിച്ച കാര്യ​ങ്ങളെ കുറിച്ച്‌ കൂടു​ത​ലാ​യി ചിന്തി​ക്കാൻ ഞാൻ കൂട്ടാ​ക്കി​യില്ല. ഞാൻ വെള്ളക്കാ​രന്റെ മതം സ്വീക​രി​ക്കു​ക​യോ, അത്‌ ഒരിക്ക​ലും നടക്കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

എന്നാൽ ഈ വിഷാ​ദാ​വ​സ്ഥ​യി​ലും മകന്റെ കാര്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ ഞാൻ ഒരു വീഴ്‌ച​യും വരുത്തി​യില്ല. അവനാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ പ്രോ​ത്സാ​ഹ​ന​ത്തി​ന്റെ ഉറവ്‌. മറ്റുള്ള​വർക്കു വേണ്ടി പ്രാർഥ​നകൾ നടത്തുന്ന ടെലി​വി​ഷ​നി​ലെ മത പരിപാ​ടി​കൾ ഞാൻ കാണാൻ തുടങ്ങി. അൽപ്പം ആശ്വാ​സ​ത്തി​നാ​യി വെമ്പു​ക​യാ​യി​രുന്ന ഞാൻ ഒരിക്കൽ സഹായ​ത്തി​നാ​യി ചാർജി​ല്ലാ​തെ വിളി​ക്കാ​വുന്ന 800 കൂട്ടി​യുള്ള ഒരു നമ്പരി​ലേക്കു ഫോൺ ചെയ്‌തു. എന്നാൽ 50-ഓ 100-ഓ ഡോളർ കൊടു​ക്കു​മെന്ന്‌ വാഗ്‌ദാ​നം ചെയ്യാൻ മറുഭാ​ഗത്തു നിന്നും ആവശ്യ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ ഞാൻ ദേഷ്യ​ത്തോ​ടെ ഫോൺ താഴെ വെച്ചു!

വിവാ​ഹ​മോ​ചന കേസ്‌ സംബന്ധിച്ച കോടതി വിചാ​ര​ണകൾ, വിശേ​ഷി​ച്ചും ഗോത്ര ന്യായാ​ധി​പന്റെ മുമ്പാ​കെ​യുള്ള എന്റെ ഭർത്താ​വി​ന്റെ കാപട്യം എന്നെ അങ്ങേയറ്റം വിഷണ്ണ​യാ​ക്കി. മകന്റെ രക്ഷാകർത്തൃ​ത്വം സംബന്ധിച്ച തർക്കങ്ങൾ നിമിത്തം ഞങ്ങളുടെ കേസിന്‌ തീരു​മാ​ന​മാ​കാൻ വളരെ​ക്കാ​ലം എടുത്തു. എന്നാൽ ഒടുവിൽ ഞാൻ ജയിച്ചു. ഈ കാലത്തു​ട​നീ​ളം എന്റെ അച്ഛൻ ഇതേക്കു​റിച്ച്‌ ഒന്നും​തന്നെ പറയാതെ സ്‌നേ​ഹ​പൂർവം എന്നെ പിന്തു​ണച്ചു. എന്റെ മനസ്സിന്‌ ആഴമായ മുറി​വേ​റ്റി​ട്ടു​ണ്ടെന്ന്‌ അദ്ദേഹം മനസ്സി​ലാ​ക്കി.

സാക്ഷി​ക​ളു​മാ​യുള്ള ആദ്യ സമ്പർക്കം

ജീവി​തത്തെ ഓരോ ദിവസ​മാ​യി നേരി​ടാൻ ഞാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. ഒരിക്കൽ ഒരു നാവഹോ കുടും​ബം എന്റെ അയൽക്കാ​രു​മാ​യി സംസാ​രി​ക്കു​ന്നത്‌ ഞാൻ ശ്രദ്ധിച്ചു. അവർ എന്താണു ചെയ്യു​ന്ന​തെന്ന്‌ ഒളിഞ്ഞു​നോ​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ എനിക്കാ​യില്ല. അവർ വീടു​തോ​റും പോകു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങനെ അവർ എന്റെ വീട്ടി​ലും വന്നു. ഒരു നാവഹോ ഇന്ത്യക്കാ​രി​യായ സാൻഡ്ര താൻ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളിൽ പെട്ട ഒരാളാ​ണെന്നു പറഞ്ഞു. മറ്റെല്ലാ​റ്റി​നെ​ക്കാ​ളും യഹോവ എന്ന നാമം എന്റെ ശ്രദ്ധ പിടി​ച്ചു​പറ്റി. ഞാൻ പറഞ്ഞു: “യഹോവ ആരാണ്‌, നിങ്ങൾ ഒരു പുതിയ മതമാ​യി​രി​ക്കും. പള്ളിയിൽ എന്തു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ എന്നെ ദൈവ​നാ​മം പഠിപ്പി​ക്കാ​ഞ്ഞത്‌?”

“അങ്ങനെ അവർ യഹോവ എന്നു നാമമുള്ള നീ മാത്രം സർവ്വഭൂ​മി​ക്കും​മീ​തെ അത്യു​ന്നതൻ എന്നു അറിയും” എന്നു പറയുന്ന ബൈബി​ളി​ലെ സങ്കീർത്തനം 83:18 അവർ ദയാപൂർവം എനിക്കു കാണിച്ചു തന്നു. ദൈവ​ത്തിന്‌ വ്യക്തി​പ​ര​മായ ഒരു നാമം ഉണ്ടെന്നും അവന്റെ പുത്ര​നായ യേശു​ക്രി​സ്‌തു അവന്റെ ഒരു സാക്ഷി ആയിരു​ന്നെ​ന്നും അവർ വിശദീ​ക​രി​ച്ചു. അവർ യഹോ​വ​യെ​യും യേശു​വി​നെ​യും കുറിച്ച്‌ എന്നെ പഠിപ്പി​ക്കാ​മെന്നു പറയു​ക​യും നിത്യ​ജീ​വ​നി​ലേക്കു നയിക്കുന്ന സത്യം എന്ന പുസ്‌തകം എനിക്കു നൽകു​ക​യും ചെയ്‌തു.d ഉത്സാഹ​പൂർവം ഞാൻ പറഞ്ഞു: “ശരി. ഈ പുതിയ മതം ഒന്നു പരീക്ഷി​ച്ചു നോക്കാം!”

അന്നു രാത്രി​തന്നെ ആ പുസ്‌തകം മുഴു​വ​നും ഞാൻ വായി​ച്ചു​തീർത്തു. അതിലെ വിവരങ്ങൾ പുതു​മ​യു​ള്ള​തും വ്യത്യ​സ്‌ത​വു​മാ​യി​രു​ന്നു. ജീവി​ത​ത്തിന്‌ ഒരു ഉദ്ദേശ്യ​മു​ണ്ടെന്ന്‌ അതു വിശദീ​ക​രി​ച്ചു. ജീവി​ത​ത്തി​ലുള്ള എന്റെ താത്‌പ​ര്യം വീണ്ടും ഊതി​ക്ക​ത്തി​ക്കാൻ അതായി​രു​ന്നു ആവശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നത്‌. ഞാൻ ബൈബിൾ പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി. എനിക്കു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന അനേകം ചോദ്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ ബൈബി​ളിൽനിന്ന്‌ ഉത്തരം ലഭിച്ച​പ്പോൾ ഞാൻ വളരെ സന്തോ​ഷി​ച്ചു. പഠിച്ച കാര്യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം ഞാൻ വിശ്വ​സി​ച്ചു. അവ യുക്തിക്കു നിരക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു. അതു സത്യം ആയിരി​ക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ വഴിയി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു!

ലൈ​യൊ​ണെ​ലിന്‌ ആറ്‌ വയസ്സു​ള്ള​പ്പോൾ ഞാൻ അവനെ ബൈബിൾ സത്യങ്ങൾ പഠിപ്പി​ക്കാൻ തുടങ്ങി. ഞങ്ങൾ ഒരുമി​ച്ചി​രുന്ന്‌ പ്രാർഥി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. യഹോവ ഞങ്ങൾക്കാ​യി കരുതു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നും ഞങ്ങൾ അവനിൽ ആശ്രയി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​മുള്ള വസ്‌തുത ഓർമി​പ്പി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ഞങ്ങൾ പരസ്‌പരം പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ച്ചു. എനിക്ക്‌ ഇനി മുന്നോ​ട്ടു പോകാൻ കഴിയില്ല എന്നു ചില​പ്പോൾ എനിക്കു തോന്നി​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ആ സമയങ്ങ​ളിൽ തന്റെ കുഞ്ഞി​ക്കൈ​കൾകൊണ്ട്‌ എന്നെ കെട്ടി​പ്പി​ടിച്ച്‌ “മമ്മി കരയണ്ട, യഹോവ നമ്മളെ നോക്കി​ക്കോ​ളും” എന്നു പറയുന്ന ലൈ​യോ​ണെ​ലി​ന്റെ ഉറച്ച വാക്കുകൾ എനിക്ക്‌ എത്ര വലിയ ആശ്വാ​സ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നോ! ബൈബിൾ പഠനം തുടരാൻ ദൃഢനി​ശ്ചയം ചെയ്യു​ന്ന​തിന്‌ അത്‌ എന്നെ സഹായി​ച്ചു. മാർഗ​നിർദേ​ശ​ത്തി​നാ​യി ഞാൻ നിരന്തരം പ്രാർഥി​ച്ചു.

ക്രിസ്‌തീയ യോഗങ്ങൾ ഉളവാ​ക്കിയ ഫലം

റ്റൂബ നഗരത്തി​ലെ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ യോഗ​ങ്ങൾക്കു ഹാജരാ​കാൻ അങ്ങോ​ട്ടും ഇങ്ങോ​ട്ടു​മാ​യി 240 കിലോ​മീ​റ്റർ യാത്ര ചെയ്യേ​ണ്ടത്‌ ഉണ്ടായി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും യഹോ​വ​യോ​ടുള്ള വിലമ​തിപ്പ്‌ അതിനു ഞങ്ങളെ പ്രേരി​പ്പി​ച്ചു. വേനൽക്കാ​ലത്ത്‌ ആഴ്‌ച​യിൽ രണ്ടു പ്രാവ​ശ്യ​മാ​യി​ട്ടാണ്‌ യോഗങ്ങൾ നടത്തി​യി​രു​ന്നത്‌. ശൈത്യ​കാ​ലത്ത്‌ പ്രതി​കൂല കാലാവസ്ഥ നിമിത്തം എല്ലാ യോഗ​ങ്ങ​ളും ഞായറാ​ഴ്‌ച​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒരിക്കൽ ഞങ്ങളുടെ കാർ കേടാ​യ​പ്പോൾ വണ്ടി മാറി​ക്കേ​റി​യാണ്‌ ഞങ്ങൾ രാജ്യ​ഹാ​ളിൽ പോയത്‌. ഈ നീണ്ട യാത്രകൾ ക്ഷീണി​പ്പി​ക്കു​ന്നവ ആയിരു​ന്നു. എന്നാൽ മരിക്കാൻ തക്ക ഗുരു​ത​ര​മായ ഒരു സാഹച​ര്യ​ത്തി​ല​ല്ലാ​തെ യോഗങ്ങൾ മുടക്ക​രു​തെന്ന്‌ ഒരിക്കൽ ലൈ​യോ​ണെൽ എന്നോട്‌ പറഞ്ഞത്‌ യഹോ​വ​യിൽ നിന്നുള്ള ആത്മീയ പ്രബോ​ധ​ന​ത്തി​ന്റെ മൂല്യം കുറച്ചു കാണാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ പ്രാധാ​ന്യം ഗ്രഹി​ക്കാൻ എന്നെ സഹായി​ച്ചു.

യോഗ​ങ്ങ​ളിൽ വെച്ച്‌ ഇപ്പോ​ഴത്തെ കഷ്ടപ്പാ​ടും ദുരി​ത​വു​മൊ​ന്നും ഇല്ലാതെ നിത്യ​മാ​യി ജീവി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ കുറി​ച്ചുള്ള രാജ്യ​ഗീ​തങ്ങൾ പാടു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം എന്റെ കണ്ണുകൾ നിറ​ഞ്ഞൊ​ഴു​കി​യി​രു​ന്നു. യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ എന്നെ വളരെ​യ​ധി​കം ആശ്വസി​പ്പി​ക്കു​ക​യും പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഉച്ചഭക്ഷ​ണ​ത്തി​നും ലഘുഭ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നും മറ്റും ഞങ്ങളെ വീട്ടി​ലേക്കു ക്ഷണിച്ചു​കൊണ്ട്‌ അവർ അതിഥി​പ്രി​യം പ്രകട​മാ​ക്കി. ഞങ്ങൾ അവരുടെ കുടുംബ ബൈബിൾ അധ്യയ​ന​ങ്ങ​ളിൽ സംബന്ധി​ച്ചു. അവർ ഞങ്ങളിൽ താത്‌പ​ര്യം പ്രകട​മാ​ക്കു​ക​യും ഞങ്ങൾക്കു പറയാ​നു​ള്ളതു ശ്രദ്ധി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഞങ്ങളോ​ടു സമാനു​ഭാ​വം പ്രകടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ലും യഹോ​വ​യാം ദൈവം ഞങ്ങൾക്കാ​യി കരുതു​ന്നു​ണ്ടെന്ന ബോധ്യ​ത്തെ ശക്തീക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ലും മൂപ്പന്മാർ മുഖ്യ പങ്കു വഹിച്ചു. യഥാർഥ സുഹൃ​ത്തു​ക്കളെ ലഭിച്ച​തിൽ ഞാൻ സന്തുഷ്ട​യാ​യി​രു​ന്നു. അവർ എന്നെ വളരെ​യ​ധി​കം ആശ്വസി​പ്പി​ച്ചു. ഇനി മുന്നോ​ട്ടു പോകാൻ പറ്റി​ല്ലെന്ന്‌ എനിക്കു തോന്നിയ ചില സമയങ്ങ​ളിൽ അവർ എന്നോ​ടൊ​പ്പം കരയുക പോലും ചെയ്‌തി​ട്ടുണ്ട്‌.—മത്തായി 11:28-30.

രണ്ടു സുപ്ര​ധാന തീരു​മാ​ന​ങ്ങൾ

യഹോ​വ​യു​ടെ കരുത​ലു​ക​ളിൽ സംതൃ​പ്‌തി തോന്നി തുടങ്ങിയ സമയത്ത്‌ എന്റെ കാമുകൻ മടങ്ങി​വന്നു. ഞാൻ അദ്ദേഹത്തെ അപ്പോ​ഴും സ്‌നേ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന​തി​നാൽ രമ്യത​പ്പെ​ടാ​നുള്ള അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ അപേക്ഷകൾ തള്ളിക്ക​ള​യാൻ എനിക്കാ​യില്ല. വിവാ​ഹി​ത​രാ​കാൻ ഞങ്ങൾ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. സത്യം അദ്ദേഹ​ത്തി​നു മാറ്റം വരുത്തു​മെ​ന്നാണ്‌ ഞാൻ പ്രതീ​ക്ഷി​ച്ചത്‌. എന്നാൽ എനിക്കു പറ്റിയ ഏറ്റവും വലിയ അബദ്ധമാ​യി​രു​ന്നു അത്‌! എനിക്കു തീരെ സന്തോഷം തോന്നി​യില്ല. എന്റെ മനസ്സാക്ഷി എന്നെ വല്ലാതെ അലട്ടി. അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ സത്യ​ത്തോ​ടു യാതൊ​രു താത്‌പ​ര്യ​വു​മി​ല്ലെന്ന്‌ ഒരു ഞടുക്ക​ത്തോ​ടെ ഞാൻ മനസ്സി​ലാ​ക്കി.

ഒരു മൂപ്പ​നോ​ടു ഞാൻ കാര്യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം തുറന്നു പറഞ്ഞു. അദ്ദേഹം എന്നോട്‌ തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളിൽനി​ന്നു ന്യായ​വാ​ദം ചെയ്യു​ക​യും ശരിയായ തീരു​മാ​നം എടുക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള സഹായ​ത്തി​നാ​യി എനിക്കു വേണ്ടി പ്രാർഥി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. യഹോവ നമ്മെ ഒരിക്ക​ലും മുറി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും വേദന​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യി​ല്ലെന്ന്‌ എനിക്കു മനസ്സി​ലാ​യി. എന്നാൽ അപൂർണ മനുഷ്യർ അങ്ങനെയല്ല, നാം അവരോട്‌ എത്രതന്നെ സ്‌നേ​ഹാ​ദ​രവ്‌ കാട്ടി​യാ​ലും. വിവാഹം കഴിക്കാ​തെ ഭാര്യാ​ഭർത്താ​ക്ക​ന്മാ​രെ പോലെ ഒരുമി​ച്ചു ജീവി​ക്കു​ന്നത്‌ യാതൊ​രു​വിധ സുരക്ഷ​യും പ്രദാനം ചെയ്യു​ന്നി​ല്ലെന്ന്‌ ഞാൻ തിരി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. വളരെ വിഷമ​ത്തോ​ടെ​യും വേദന​യോ​ടെ​യും ആണെങ്കി​ലും ആ ബന്ധം അവസാ​നി​പ്പി​ക്കാൻ ഞാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. എനിക്കു സാമ്പത്തിക ബുദ്ധി​മുട്ട്‌ ഉണ്ടാകു​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഞാൻ മുഴു​ഹൃ​ദ​യ​ത്തോ​ടെ യഹോ​വ​യിൽ ആശ്രയി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു.

ഞാൻ യഹോ​വയെ സ്‌നേ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന​തി​നാൽ അവനെ സേവി​ക്കാൻ ദൃഢനി​ശ്ചയം ചെയ്‌തു. 1984 മേയ്‌ 19-ന്‌ യഹോ​വ​യാം ദൈവ​ത്തി​നുള്ള എന്റെ സമർപ്പണം ഞാൻ ജലസ്‌നാ​പ​ന​ത്താൽ പ്രതീ​ക​പ്പെ​ടു​ത്തി. എന്റെ മകൻ ലൈ​യൊ​ണെ​ലും യഹോ​വ​യു​ടെ സ്‌നാ​പ​ന​മേറ്റ ഒരു സാക്ഷി​യാണ്‌. എന്റെ കുടും​ബ​ത്തിൽനി​ന്നും മുൻ ഭർത്താ​വിൽനി​ന്നും വളരെ​യ​ധി​കം പീഡനം അനുഭ​വി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും ഞങ്ങൾ എല്ലായ്‌പോ​ഴും യഹോ​വ​യിൽ ആശ്രയി​ച്ചു. ഞങ്ങൾ നിരാ​ശ​രാ​യില്ല. കുടും​ബ​ത്തി​ന്റെ എതിർപ്പ്‌ കുറയു​ക​യും നീണ്ട 11 വർഷത്തി​നു ശേഷം അവർ ഞങ്ങളുടെ പുതിയ ജീവി​ത​രീ​തി അംഗീ​ക​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു.

ഞാൻ അവരെ വളരെ​യ​ധി​കം സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ന്നു. തങ്ങൾക്ക്‌ യഥാർഥ സന്തുഷ്ടി ആസ്വദി​ക്കാൻ കഴി​യേ​ണ്ട​തിന്‌ അവരും യഹോ​വയെ കുറിച്ചു പഠിച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ എന്ന്‌ ഞാൻ ആശിക്കു​ന്നു. ഞാൻ വിഷാ​ദ​ത്തിന്‌ അടിമ​പ്പെ​ടു​മെ​ന്നോ ആത്മഹത്യ ചെയ്യു​മെ​ന്നോ വിചാ​രി​ച്ചി​രുന്ന അച്ഛൻ എന്നെ ധീരമാ​യി പിന്താങ്ങി. ഞാൻ വീണ്ടും സന്തോ​ഷ​വതി ആയിരി​ക്കു​ന്നത്‌ കണ്ടാൽ മതിയാ​യി​രു​ന്നു അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌. യഹോ​വ​യോട്‌ പ്രാർഥി​ക്കു​ന്ന​തും യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ യോഗ​ങ്ങൾക്ക്‌ ഹാജരാ​കു​ന്ന​തും ദൈവ​വ​ചനം ബാധക​മാ​ക്കു​ന്ന​തും വൈകാ​രിക സുഖ​പ്പെ​ട​ലിന്‌ അനിവാ​ര്യ​മാ​ണെന്നു ഞാൻ കണ്ടെത്തി.

ഭാവി പ്രത്യാശ

കഷ്ടപ്പാ​ടി​ന്റെ​യും അപൂർണ​ത​യു​ടെ​യും വഞ്ചനയു​ടെ​യും വിദ്വേ​ഷ​ത്തി​ന്റെ​യും ഒരു കണിക പോലും ഉണ്ടായി​രി​ക്കു​ക​യി​ല്ലാത്ത സമയത്തി​നാ​യി ഞാൻ നോക്കി​പ്പാർത്തി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌. ഞങ്ങളുടെ നാവഹോ ദേശത്ത്‌ നാനാ​വിധ സസ്യങ്ങൾ തഴച്ചു വളരു​ന്നത്‌, പണ്ട്‌ ഇവി​ടെ​യു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന പീച്ച്‌ മരങ്ങളും ആപ്രി​ക്കോട്ട്‌ മരങ്ങളും വീണ്ടും സമൃദ്ധ​മാ​യി വളരു​ന്നതു ഞാൻ ഭാവന​യിൽ കാണാ​റുണ്ട്‌. മഴയു​ടെ​യും നദിക​ളു​ടെ​യും സഹായ​ത്തോ​ടെ വ്യത്യസ്‌ത ഗോ​ത്രങ്ങൾ തങ്ങളുടെ വരണ്ടു​ണ​ങ്ങിയ ഭൂമി ഒരു പറുദീ​സ​യാ​യി രൂപാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ടു​ത്തു​മ്പോ​ഴത്തെ സന്തോഷം എത്ര വലുതാ​യി​രി​ക്കും! സമീപ കാലങ്ങ​ളി​ലെ പോലെ ഞങ്ങളുടെ ഹോപ്പി അയൽക്കാ​രും മറ്റു ഗോ​ത്ര​ങ്ങ​ളും ആയി ശത്രു​ത​യിൽ ആയിരി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം അവരു​മാ​യി ഭൂമി പങ്കിട്ടു കൊണ്ടും മറ്റും രമ്യത​യി​ലാ​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌ ഞാൻ വിഭാവന ചെയ്യാ​റുണ്ട്‌. ഇപ്പോൾത്തന്നെ ദൈവ​വ​ചനം എല്ലാ വംശങ്ങ​ളിൽനി​ന്നും ഗോ​ത്ര​ങ്ങ​ളിൽനി​ന്നും കുലങ്ങ​ളിൽനി​ന്നു​മുള്ള ആളുകളെ ഏകീക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌ എനിക്കു കാണാൻ കഴിയു​ന്നുണ്ട്‌. ഭാവി​യിൽ പുനരു​ത്ഥാ​നം നടക്കു​മ്പോൾ കുടും​ബ​ങ്ങ​ളും സുഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളും തങ്ങളുടെ മരിച്ച പ്രിയ​പ്പെ​ട്ട​വരെ തിരികെ സ്വാഗതം ചെയ്യും. നിത്യ​ജീ​വൻ മുന്നിൽക്ക​ണ്ടു​കൊ​ണ്ടുള്ള അപ്പോ​ഴത്തെ ജീവിതം എത്ര സന്തോ​ഷ​ക​ര​മായ ഒന്നായി​രി​ക്കും. അത്ഭുത​ക​ര​മായ ഈ പ്രത്യാ​ശ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു പഠിക്കാൻ ആർക്കെ​ങ്കി​ലും ആഗ്രഹ​മി​ല്ലാ​തെ വരുന്നത്‌ എങ്ങനെ​യാ​ണെന്ന്‌ എനിക്കു മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ കഴിയു​ന്നില്ല.

നാവഹോ ദേശത്തെ ദിവ്യാ​ധി​പത്യ വികസനം

റ്റൂബ നഗരത്തി​ലെ രാജ്യ​ഹാ​ളി​ന്റെ നിർമാ​ണ​വും നാവഹോ, ഹോപ്പി സംവരണ മേഖല​ക​ളി​ലെ ചിൻലി, കേയെന്റ, റ്റൂബ സിറ്റി, കിംസ്‌ കാന്യൻ എന്നീ നാലു സഭകളു​ടെ വളർച്ച​യും എന്നെ പുളകം കൊള്ളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.e 1983-ൽ ദിവ്യാ​ധി​പത്യ ശുശ്രൂ​ഷാ​സ്‌കൂ​ളിൽ ആദ്യമാ​യി പങ്കെടുത്ത സമയത്ത്‌, എന്നെങ്കി​ലു​മൊ​രി​ക്കൽ അത്‌ നാവഹോ ഭാഷയിൽ നടത്ത​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നെ കുറിച്ച്‌ ഞാൻ സ്വപ്‌നം കണ്ടിരു​ന്നു. എന്നാൽ മേലാൽ അതൊരു സ്വപ്‌നമല്ല. 1998 മുതൽ ഈ സ്‌കൂൾ നാവഹോ ഭാഷയി​ലാണ്‌ നടത്ത​പ്പെ​ടു​ന്നത്‌.

ദൈവ​ത്തിന്‌ വ്യക്തി​പ​ര​മായ ഒരു നാമമു​ണ്ടെന്ന്‌ മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടു പറയു​ന്നത്‌ അനന്തമായ അനു​ഗ്ര​ഹങ്ങൾ കൈവ​രു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഭൂമി​യിൽ എന്നേക്കും ജീവിതം ആസ്വദി​ക്കുക!, ദൈവം നമ്മിൽനിന്ന്‌ എന്ത്‌ ആവശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു? ഏറ്റവും പുതിയ നിങ്ങൾക്കു ദൈവ​ത്തി​ന്റെ സ്‌നേ​ഹി​ത​നാ​യി​രി​ക്കാൻ കഴിയും! എന്നീ ലഘുപ​ത്രി​ക​ക​ളി​ലെ വിശ്വാ​സത്തെ ബലപ്പെ​ടു​ത്തുന്ന വിവരങ്ങൾ മാതൃ​ഭാ​ഷ​യായ നാവ​ഹോ​യിൽ വായി​ക്കാ​നും മറ്റുള്ള​വ​രു​മാ​യി പങ്കു​വെ​ക്കാ​നും കഴിയു​മ്പോൾ ഞങ്ങൾക്ക്‌ എത്രമാ​ത്രം സന്തോഷം കൈവ​രു​ന്നു​വെന്ന്‌ വർണി​ക്കാൻ എനിക്കു വാക്കു​ക​ളില്ല. ഡിനേ അഥവാ നാവഹോ ആളുകൾ ഉൾപ്പെടെ സകല രാഷ്‌ട്ര​ങ്ങ​ളും ഗോ​ത്ര​ങ്ങ​ളും ഭാഷക്കാ​രു​മായ ആളുകൾക്ക്‌ പ്രയോ​ജനം ചെയ്യുന്ന ഒരു ബൈബിൾ വിദ്യാ​ഭ്യാ​സ വേലയ്‌ക്ക്‌ നേതൃ​ത്വം നൽകു​ന്ന​തിന്‌ ഞാൻ വിശ്വ​സ്‌ത​നും വിവേ​കി​യു​മായ അടിമ വർഗ​ത്തോട്‌ നന്ദിയു​ള്ള​വ​ളാണ്‌.—മത്തായി 24:45-47, NW.

സ്വന്തം ചെലവു നടത്തു​ന്ന​തി​നാ​യി ഞാൻ ഒരു മുഴു​സമയ ജോലി ചെയ്യു​ന്നുണ്ട്‌. എന്നാൽ അതോ​ടൊ​പ്പം ക്രമമാ​യി സഹായ പയനിയർ സേവനം ആസ്വദി​ക്കാ​നും എനിക്കു കഴിയു​ന്നു. ഏകാകി എന്ന നിലയി​ലുള്ള എന്റെ ഈ അവസ്ഥ ഞാൻ വിലമ​തി​ക്കു​ന്നു. ശ്രദ്ധാ​ശൈ​ഥി​ല്യം കൂടാതെ യഹോ​വയെ സേവി​ക്കാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു. “ഹൃദയം നുറു​ങ്ങി​യ​വർക്കു യഹോവ സമീപസ്ഥൻ; മനസ്സു തകർന്ന​വരെ അവൻ രക്ഷിക്കു​ന്നു” എന്ന അറിവ്‌ എന്റെ ബന്ധുക്ക​ളും മറ്റുള്ള​വ​രു​മാ​യി പ്രത്യേ​കി​ച്ചും നിരാ​ശ​രായ വ്യക്തി​ക​ളു​മാ​യി പങ്കു​വെ​ക്കു​ന്നത്‌ എനിക്കു സംതൃ​പ്‌തി​യും സന്തുഷ്ടി​യും കൈവ​രു​ത്തു​ന്നു.—സങ്കീർത്തനം 34:18.

ബൈബിൾ വെള്ളക്കാ​രന്റെ പുസ്‌ത​ക​മാ​ണെന്ന്‌ എനിക്ക്‌ ഇപ്പോൾ തോന്നു​ന്നില്ല. ആഗ്രഹി​ക്കുന്ന ഏതൊ​രാൾക്കും ദൈവ​വ​ച​ന​മായ ബൈബിൾ വായി​ക്കാ​നും ബാധക​മാ​ക്കാ​നും കഴിയും. യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ നിങ്ങളെ സന്ദർശി​ക്കു​മ്പോൾ യഥാർഥ സന്തുഷ്ടി എങ്ങനെ നേടാ​മെന്നു നിങ്ങൾക്ക്‌ കാണി​ച്ചു​ത​രാൻ അവരെ അനുവ​ദി​ക്കുക. യഹോവ എന്ന ദൈവ​നാ​മത്തെ കുറി​ച്ചുള്ള സുവാർത്ത​യു​മാ​യാണ്‌ അവർ നിങ്ങളെ സമീപി​ക്കു​ന്നത്‌. എന്റെ ജീവി​ത​ത്തി​നു പരിവർത്തനം വരുത്തി​യത്‌ ആ നാമമാണ്‌!(g01 7/8)

[അടിക്കു​റി​പ്പു​കൾ]

[17-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ഒരു സാധാരണ നാവഹോ ഹോഗാൻ

[17-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

മകൻ ലൈ​യൊ​ണെ​ലു​മൊത്ത്‌

[19-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

1993-ൽ മോസ്‌കോ​യിൽവെച്ചു നടന്ന അന്താരാ​ഷ്‌ട്ര കൺ​വെൻ​ഷ​നിൽ ചില റഷ്യൻ സുഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളോ​ടൊ​പ്പം

[20-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

അരിസോണയിലെ കേയെന്റ സഭയിലെ എന്റെ ആത്മീയ കുടും​ബ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം