സ്വർണ​ത്തെ​ക്കാൾ മേൽത്ത​ര​മായ ഒന്ന്‌ ഞാൻ കണ്ടെത്തി

ചാൾസ്‌ മിൽട്ടൺ പറഞ്ഞ​പ്ര​കാ​രം

ഒരിക്കൽ എന്റെ പിതാവ്‌ പറഞ്ഞു: “മരത്തിൽ പണം കായ്‌ക്കുന്ന അമേരി​ക്ക​യി​ലേക്കു നമുക്കു ചാർളി​യെ അയയ്‌ക്കാം. കുറെ പണമു​ണ്ടാ​ക്കി നമുക്ക്‌ അയച്ചു​ത​രാൻ അവനു കഴിയു​മ​ല്ലോ!”

അമേരി​ക്ക​യി​ലെ നിരത്തു​കൾ സ്വർണം പാകിയവ ആണെന്നാണ്‌ ആളുകൾ കരുതി​യി​രു​ന്നത്‌. അക്കാലത്ത്‌ പൂർവ യൂറോ​പ്പി​ലെ ജീവിതം അങ്ങേയറ്റം ദുഷ്‌ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു ചെറിയ കൃഷി​യി​ടം ഉണ്ടായി​രുന്ന എന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ കുറെ കന്നുകാ​ലി​ക​ളെ​യും കോഴി​ക​ളെ​യും വളർത്തി​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾക്കും അടു​ത്തെ​ങ്ങു​മുള്ള മറ്റാർക്കും വൈദ്യു​തി​യോ പൈപ്പു​വെ​ള്ള​മോ ഉണ്ടായി​രു​ന്നില്ല.

ഏകദേശം 106 വർഷം മുമ്പ്‌, അതായത്‌ 1893 ജനുവരി 1-ന്‌, ഹോ​സോ​ച്ചെ​ക്കി​ലാണ്‌ ഞാൻ ജനിച്ചത്‌. അക്കാലത്ത്‌ ഓസ്‌ട്രോ-ഹംഗേ​റി​യൻ സാമ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ ഭാഗമാ​യി​രുന്ന ഗലിഷിയ പ്രവി​ശ്യ​യിൽ ആയിരു​ന്നു ഞങ്ങളുടെ ഗ്രാമം. സ്ലൊവാ​ക്യ, യൂ​ക്രെ​യിൻ എന്നിവി​ട​ങ്ങ​ളിൽനി​ന്നും വളരെ അകലെ​യ​ല്ലാ​തെ കിടക്കുന്ന ഹോ​സോ​ച്ചെക്ക്‌ ഇപ്പോൾ കിഴക്കൻ പോള​ണ്ടി​ലാണ്‌. അവിടത്തെ ശൈത്യ​കാ​ലം വളരെ രൂക്ഷമാ​യി​രു​ന്നു, കനത്ത ഹിമപാ​ത​വും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. ഏഴു വയസ്സ്‌ ഉണ്ടായി​രു​ന്ന​പ്പോൾ ഞാൻ ഏകദേശം അര കിലോ​മീ​റ്റർ അകലെ​യുള്ള ഒരു അരുവി​യി​ലേക്കു ചെന്ന്‌ മഴു ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ മഞ്ഞുക​ട്ട​യിൽ കുഴി​യു​ണ്ടാ​ക്കി വെള്ളം എടുത്ത്‌ വീട്ടിൽ കൊണ്ടു​വ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു. അമ്മ അത്‌ പാചക​ത്തി​നും ശുചീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നും ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നു. വലിയ ഹിമക്ക​ട്ടകൾ അലക്കു​ക​ല്ലു​ക​ളാ​യി ഉപയോ​ഗി​ച്ചാണ്‌ അമ്മ അരുവി​യിൽ തുണി കഴുകി​യി​രു​ന്നത്‌.

ഹോ​സോ​ച്ചെ​ക്കിൽ വിദ്യാ​ല​യങ്ങൾ ഇല്ലായി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും പോളീഷ്‌, റഷ്യൻ, സ്ലൊവാക്ക്‌, യൂ​ക്രേ​നി​യൻ എന്നീ ഭാഷകൾ സംസാ​രി​ക്കാൻ ഞാൻ പഠിച്ചു. ഗ്രീക്ക്‌ ഓർത്ത​ഡോ​ക്‌സ്‌ മതത്തി​ലാ​ണു ഞങ്ങൾ വളർന്നു​വ​ന്നത്‌. ഞാൻ അൾത്താ​ര​യിൽ പുരോ​ഹി​തന്റെ സഹായി​യാ​യി സേവി​ച്ചി​രു​ന്നു. വളരെ ചെറു​പ്പ​ത്തിൽപ്പോ​ലും എനിക്കു പുരോ​ഹി​ത​ന്മാ​രോട്‌ അനിഷ്ടം തോന്നി​യി​രു​ന്നു. കാരണം, വെള്ളി​യാഴ്‌ച ദിവസം മാംസം കഴിക്ക​രു​തെന്ന്‌ അവർ ഞങ്ങളോ​ടു പറയു​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, അവർ അതു കഴിക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു.

തങ്ങളുടെ വീടുകൾ പുതു​ക്കി​പ്പ​ണി​യാ​നും കൃഷി​യി​ട​ത്തി​ലേക്ക്‌ ആവശ്യ​മുള്ള സാധന​സാ​മ​ഗ്രി​കൾ വാങ്ങാ​നു​മുള്ള പണവു​മാ​യി ഞങ്ങളുടെ ചില സുഹൃ​ത്തു​ക്കൾ ഐക്യ​നാ​ടു​ക​ളിൽനി​ന്നു മടങ്ങി​വന്നു. അമേരി​ക്ക​യി​ലേക്കു വീണ്ടും പോകാൻ ആസൂ​ത്രണം ചെയ്യുന്ന ചില അയൽക്കാ​രു​ടെ കൂട്ടത്തിൽ എന്നെ അവി​ടേക്ക്‌ അയയ്‌ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു സംസാ​രി​ക്കാൻ പിതാ​വി​നെ പ്രേരി​പ്പി​ച്ചത്‌ അതായി​രു​ന്നു. വർഷം 1907, എനിക്ക്‌ അന്ന്‌ 14 വയസ്സ്‌.

അമേരി​ക്ക​യിൽ ദിക്കറി​യാ​തെ

താമസി​യാ​തെ ഞാൻ കപ്പലിൽ യാത്ര​യാ​യി. രണ്ടാഴ്‌ച കൊണ്ട്‌ ഞങ്ങൾ അറ്റ്‌ലാ​ന്റിക്‌ സമുദ്രം കടന്നു. അന്ന്‌ അമേരി​ക്ക​യിൽ പ്രവേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ കൈവശം 20 ഡോളർ ആവശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. അല്ലാഞ്ഞാൽ, അധികാ​രി​കൾ നിങ്ങളെ സ്വന്ത നാട്ടി​ലേക്കു തിരിച്ച്‌ അയയ്‌ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്റെ പക്കൽ 20 ഡോള​റി​ന്റെ ഒരു വെള്ളി​നാ​ണയം ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അങ്ങനെ, ഞാൻ അമേരി​ക്ക​യു​ടെ കവാട​മായ ന്യൂ​യോർക്കി​ലെ എലിസ്‌ ദ്വീപി​ലൂ​ടെ കടന്നു​പോയ ദശലക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കിന്‌ ആളുക​ളിൽ ഒരുവ​നാ​യി​ത്തീർന്നു. തീർച്ച​യാ​യും അവിടെ മരത്തിൽ പണം കായ്‌ച്ചി​രു​ന്നില്ല, തെരു​വു​ക​ളിൽ സ്വർണം പാകി​യി​രു​ന്നില്ല. വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ, പല റോഡു​ക​ളും കല്ലു പോലും പാകി​യ​താ​യി​രു​ന്നില്ല!

പെൻസിൽവേ​നി​യ​യി​ലെ ജോൺസ്‌ടൗ​ണി​ലേ​ക്കുള്ള ട്രെയി​നിൽ ഞങ്ങൾ കയറി. എന്നോ​ടൊ​പ്പം ഉണ്ടായി​രു​ന്നവർ നേരത്തേ അവിടെ പോയി​രു​ന്നു. അതിനാൽ, എനിക്കു താമസി​ക്കാ​വുന്ന ഒരു ലോഡ്‌ജ്‌ അവർക്ക്‌ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നു. പെൻസിൽവേ​നി​യ​യി​ലെ ജെറോം എന്ന സ്ഥലത്തു താമസി​ച്ചി​രുന്ന എന്റെ മൂത്ത പെങ്ങളെ കണ്ടെത്തു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഉദ്ദേശ്യം. ആ സ്ഥലം കേവലം 25 കിലോ​മീ​റ്റർ മാത്രം അകലെ​യാ​ണെന്നു പിന്നീ​ടാ​ണു ഞാൻ മനസ്സി​ലാ​ക്കി​യത്‌. എന്നാൽ, ജെറോം എന്നതിനു പകരം യാറോം എന്നായി​രു​ന്നു ഞാൻ പറഞ്ഞി​രു​ന്നത്‌. കാരണം, എന്റെ മാതൃ​ഭാ​ഷ​യിൽ “ജെ” (“J”) എന്നത്‌ “യ” (“Y”) എന്നായി​രു​ന്നു ഉച്ചരി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. യാറോം എന്ന്‌ ആരും കേട്ടി​രു​ന്നില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌ ഒരു അന്യ​ദേ​ശത്ത്‌ ആയിരി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ എനിക്കു തോന്നി. ഇംഗ്ലീഷ്‌ കാര്യ​മാ​യി അറിയി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു, കൈവശം പണവും കുറവാ​യി​രു​ന്നു.

ഞാൻ ഓരോ പ്രഭാ​ത​ത്തി​ലും തൊഴിൽ തേടി അലഞ്ഞു. തൊഴിൽ കാര്യാ​ല​യ​ത്തി​നു വെളി​യിൽ നിരനി​ര​യാ​യി നിന്നി​രുന്ന ബഹുദശം ആളുക​ളിൽ രണ്ടോ മൂന്നോ പേർ മാത്രമേ ജോലി​ക്കാ​യി വിളി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. അതു​കൊണ്ട്‌, ഞാൻ ഓരോ ദിവസ​വും ലോഡ്‌ജി​ലേക്കു മടങ്ങി വന്ന്‌ ചില സ്വയം​സ​ഹാ​യക പുസ്‌ത​കങ്ങൾ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ ഇംഗ്ലീഷ്‌ പഠിക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ, എനിക്ക്‌ അപ്രതീ​ക്ഷി​ത​മായ ചില ജോലി​കൾ കിട്ടു​മാ​യി​രു​ന്നു. മാസങ്ങൾ കടന്നു​പോ​യ​പ്പോൾ പണം ഒട്ടുമു​ക്കാ​ലും തീർന്നു.

കൂടപ്പി​റ​പ്പു​ക​ളു​മാ​യി സംഗമി​ക്കു​ന്നു

റെയിൽവേ സ്റ്റേഷന്‌ അടുത്താ​യി മദ്യശാ​ല​യോ​ടു കൂടിയ ഒരു ഹോട്ടൽ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. ഒരിക്കൽ ഞാൻ അതിലേ കടന്നു​പോ​യ​പ്പോൾ ഭക്ഷണത്തി​ന്റെ കൊതി​യൂ​റുന്ന മണം എനിക്ക്‌ അനുഭ​വ​പ്പെട്ടു! അവി​ടെ​നിന്ന്‌ ബിയർ—വലിയ ഒരു ഗ്ലാസ്സ്‌ ബിയറി​ന്റെ വില അഞ്ചു സെന്റാ​യി​രു​ന്നു—വാങ്ങി​യാൽ സാൻഡ്‌വി​ച്ചും സോ​സേ​ജും മറ്റു സാധന​ങ്ങ​ളും സൗജന്യ​മാ​യി കിട്ടു​മാ​യി​രു​ന്നു. എനിക്കു മദ്യം വാങ്ങു​ന്ന​തി​നുള്ള പ്രായ​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും, എന്നോട്‌ അലിവു തോന്നിയ അവിടത്തെ വെയിറ്റർ എനിക്കു ബിയർ തന്നു.

ഞാൻ കഴിച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കെ “വേഗം കുടി​ക്കാം! ജെറോ​മി​ലേ​ക്കുള്ള ട്രെയിൻ വരുന്നുണ്ട്‌” എന്നു പറഞ്ഞു​കൊണ്ട്‌ ഏതാനും പുരു​ഷ​ന്മാർ അവി​ടേക്കു വന്നു.

“യാറോം ആണോ നിങ്ങൾ ഉദ്ദേശി​ക്കു​ന്നത്‌?” ഞാൻ ചോദി​ച്ചു.

“അല്ല, ജെറോം,” അവർ പറഞ്ഞു. അപ്പോ​ഴാണ്‌ എന്റെ പെങ്ങൾ താമസി​ക്കുന്ന സ്ഥലം അതാ​ണെന്ന്‌ എനിക്കു മനസ്സി​ലാ​യത്‌. അവരുടെ ഒരു അയൽക്കാ​രനെ ഞാൻ ആ ബാറിൽവെച്ചു കണ്ടുമു​ട്ടി! ഞാൻ ജെറോ​മി​ലേക്കു ട്രെയിൻ ടിക്ക​റ്റെ​ടുത്ത്‌ യാത്ര​യാ​യി. ഒടുവിൽ പെങ്ങളെ കണ്ടെത്തു​ക​യും ചെയ്‌തു.

പെങ്ങളും ഭർത്താ​വും കൽക്കരി ഖനിയി​ലെ തൊഴി​ലാ​ളി​കൾക്കാ​യി ഒരു ലോഡ്‌ജ്‌ നടത്തി​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ അവരോ​ടൊ​പ്പം താമസ​മാ​ക്കി. ഖനിയിൽനി​ന്നു വെള്ളം നീക്കം ചെയ്യുന്ന ഒരു പമ്പിന്റെ ചുമതല നോക്കുന്ന ജോലി​യും അവർ എനിക്കു വാങ്ങി​ത്തന്നു. പമ്പ്‌ എപ്പോൾ നിന്നു​പോ​യാ​ലും ഞാൻ ഒരു മെക്കാ​നി​ക്കി​നെ വിളി​ക്ക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. ആ ജോലിക്ക്‌ ദിവസം 15 സെന്റാ​യി​രു​ന്നു വേതനം. പിന്നീട്‌ റെയിൽപ്പാ​ള​ത്തി​ലും ഇഷ്ടിക​ക്ക​ള​ത്തി​ലും പണി​യെ​ടുത്ത ഞാൻ ഒരു ഇൻഷ്വ​റൻസ്‌ ഏജന്റാ​യും ജോലി നോക്കി. പിൽക്കാ​ലത്ത്‌, എന്റെ സഹോ​ദ​ര​നായ സ്റ്റിവ്‌ താമസി​ച്ചി​രുന്ന പിറ്റ്‌സ്‌ബർഗി​ലേക്കു ഞാൻ താമസം മാറ്റി. ഉരുക്കു​ശാ​ല​ക​ളി​ലാ​ണു ഞങ്ങൾ ജോലി ചെയ്‌തത്‌. വീട്ടി​ലേക്ക്‌ അയയ്‌ക്കാൻ വേണ്ടത്ര പണം സമ്പാദി​ക്കാൻ എനിക്ക്‌ ഒരിക്ക​ലും കഴിഞ്ഞില്ല.

ഒരു കുടും​ബം, ഒരു ശവസം​സ്‌കാ​രം

ഒരു ദിവസം ഞാൻ ജോലി സ്ഥലത്തേക്കു നടന്നു​പോ​കവേ ഒരു വീട്ടു​വേ​ല​ക്കാ​രി താൻ പണി​യെ​ടു​ത്തി​രുന്ന വീടിന്റെ മുന്നിൽ നിൽക്കു​ന്നത്‌ എന്റെ ശ്രദ്ധയിൽ പെട്ടു. ‘അവൾ സുന്ദരി തന്നെ’ എന്നു ഞാൻ മനസ്സിൽ വിചാ​രി​ച്ചു. മൂന്നാഴ്‌ച കഴിഞ്ഞ്‌, 1917-ൽ, ഹെലനും ഞാനും തമ്മിലുള്ള വിവാഹം നടന്നു. തുടർന്നു​വന്ന പത്തു വർഷം​കൊണ്ട്‌ ഞങ്ങൾക്ക്‌ ആറു കുട്ടി​ക​ളു​ണ്ടാ​യി. അതി​ലൊ​രു കുട്ടി ശൈശ​വ​ത്തിൽത്തന്നെ മരിച്ചു​പോ​യി.

1918-ൽ പിറ്റ്‌സ്‌ബർഗ്‌ റെയിൽഗ​താ​ഗത വകുപ്പ്‌ എന്നെ ട്രാം ഡ്രൈ​വ​റാ​യി നിയമി​ച്ചു. ട്രാമു​കൾ ഇടുന്ന കെട്ടി​ട​ത്തിന്‌ അടുത്താ​യി ഒരു കാപ്പിക്കട ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. എന്തെങ്കി​ലും ഓർഡർ ചെയ്‌താൽ, പ്രസ്‌തുത കടയുടെ ഉടമക​ളായ രണ്ടു ഗ്രീക്കു പുരു​ഷ​ന്മാർ ബൈബി​ളിൽനി​ന്നു സംസാ​രി​ക്കാ​തെ അതു തരുമാ​യി​രു​ന്നില്ല. ഞാൻ ഇങ്ങനെ പറയു​മാ​യി​രു​ന്നു: “ലോക​ത്തി​ലുള്ള മറ്റെല്ലാ​വ​രും പറയു​ന്നത്‌ തെറ്റും നിങ്ങൾ രണ്ടു പേർ മാത്രം പറയു​ന്നത്‌ ശരിയും ആണെന്നാ​ണോ നിങ്ങൾ പറയു​ന്നത്‌?”

അപ്പോൾ “ശരി, ബൈബിൾ എടുത്ത്‌ നോക്ക്‌!” എന്ന്‌ അവർ പറയു​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ അക്കാലത്ത്‌ അവർ പറഞ്ഞത്‌ എന്നിൽ ബോധ്യ​മു​ള​വാ​ക്കി​യില്ല.

1928-ൽ ദുഃഖ​ക​ര​മായ ഒന്നുണ്ടാ​യി. എന്റെ പ്രിയ​പ്പെട്ട ഹെലൻ രോഗ​ബാ​ധി​ത​യാ​യി. കുട്ടി​കൾക്കു നല്ല പരിച​രണം ലഭിക്കാ​നാ​യി ഞാൻ അവരെ ജെറോ​മി​ലുള്ള പെങ്ങളു​ടെ​യും ഭർത്താ​വി​ന്റെ​യും അടുത്താ​ക്കി. അതി​നോ​ടകം അവർ ഒരു കൃഷി​യി​ടം വാങ്ങി​യി​രു​ന്നു. മിക്ക​പ്പോ​ഴും ഞാൻ കുട്ടി​കളെ സന്ദർശിച്ച്‌ ഓരോ മാസവും അവർക്ക്‌ ഭക്ഷണാ​വ​ശ്യ​ത്തി​നുള്ള പണം നൽകു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ അവർക്ക്‌ വസ്‌ത്ര​ങ്ങ​ളും അയച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. ദുഃഖ​ക​ര​മെന്നു പറയട്ടെ, ഹെലന്റെ അവസ്ഥ വഷളായി, 1930 ആഗസ്റ്റ്‌ 27-ന്‌ അവൾ മരിച്ചു.

ഞാൻ മാനസി​ക​മാ​യി തകർന്നു, ഒറ്റപ്പെ​ട്ടതു പോ​ലെ​യും തോന്നി. ശവസം​സ്‌കാ​ര​ത്തി​നുള്ള ക്രമീ​ക​ര​ണങ്ങൾ നടത്തു​ന്ന​തി​നു ഞാൻ പുരോ​ഹി​തന്റെ അടുക്കൽ ചെന്ന​പ്പോൾ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: “മേലാൽ നിങ്ങൾ ഈ സഭയിൽ പെട്ടതല്ല. നിങ്ങൾ ഒരു വർഷത്തി​ലേ​റെ​യാ​യി കുടി​ശ്ശിക അടച്ചി​ട്ടില്ല.”

എന്റെ ഭാര്യ ദീർഘ​കാ​ല​മാ​യി രോഗി​ണി ആയിരു​ന്നു​വെ​ന്നും ജെറോ​മി​ലുള്ള പള്ളിക്കു സംഭാവന കൊടു​ക്കാൻ കഴി​യേ​ണ്ട​തി​നു കൂടു​ത​ലുള്ള പണം എന്റെ മക്കൾക്കു കൊടു​ക്കു​ക​യാ​ണു ചെയ്‌ത​തെ​ന്നും ഞാൻ വിശദീ​ക​രി​ച്ചു. എന്നാൽ, ഞാൻ 50 ഡോളർ കടം വാങ്ങി കുടി​ശ്ശിക അടച്ച​പ്പോൾ മാത്ര​മാ​ണു പുരോ​ഹി​തൻ സംസ്‌കാര ശുശ്രൂ​ഷ​യ്‌ക്കു തയ്യാറാ​യത്‌. ഹെലന്‌ അന്ത്യോ​പ​ചാ​രം അർപ്പി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ സ്‌നേ​ഹി​ത​രും കുടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ളും കൂടിവന്ന എന്റെ ഭാര്യാ​സ​ഹോ​ദ​രി​യു​ടെ വീട്ടിൽവെച്ച്‌ കുർബാന നടത്താൻ ആ പുരോ​ഹി​തൻ വേറെ 15 ഡോളർ കൂടി ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. അപ്പോൾ എനിക്ക്‌ 15 ഡോളർ ഉണ്ടാക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. ശമ്പളം കിട്ടുന്ന ദിവസം പണം കൊടു​ക്കാ​മെ​ന്നേ​റ്റാൽ കുർബാന നടത്താ​മെന്ന്‌ പുരോ​ഹി​തൻ സമ്മതിച്ചു.

എന്നാൽ ശമ്പളം കിട്ടി​യ​പ്പോൾ ആ പണം കുട്ടി​ക​ളു​ടെ സ്‌കൂൾ ആവശ്യ​ത്തി​നുള്ള ഷൂസും വസ്‌ത്ര​ങ്ങ​ളും മറ്റും വാങ്ങാൻ ഉപയോ​ഗി​ക്കേണ്ടി വന്നു. ഏതാണ്ട്‌ രണ്ടാഴ്‌ച കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ പ്രസ്‌തുത പുരോ​ഹി​തൻ ഞാൻ ഓടി​ച്ചി​രുന്ന ട്രാമിൽ കയറി. “നിങ്ങൾ എനിക്ക്‌ 15 ഡോളർ ഇനിയും തരാനു​ണ്ട​ല്ലോ,” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ട്രാമിൽനിന്ന്‌ ഇറങ്ങി​യ​പ്പോൾ അദ്ദേഹം ഇങ്ങനെ​യൊ​രു ഭീഷണി​യും മുഴക്കി, “ഞാൻ നിന്റെ സൂപ്പർ​വൈ​സറെ കണ്ട്‌ നിന്റെ ശമ്പളത്തിൽനിന്ന്‌ ആ പണം മേടി​ച്ചെ​ടു​ക്കും.”

അന്നത്തെ ജോലി കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ ഞാൻ സൂപ്പർ​വൈ​സ​റു​ടെ അടുത്തു ചെന്ന്‌ ഉണ്ടായ കാര്യങ്ങൾ പറഞ്ഞു. കത്തോ​ലി​ക്കൻ ആയിരു​ന്നെ​ങ്കി​ലും അദ്ദേഹം ഇങ്ങനെ​യാ​ണു പറഞ്ഞത്‌, “ആ പുരോ​ഹി​തൻ ഇവി​ടെ​യെ​ങ്ങാ​നും വന്നാൽ, ഞാൻ നല്ലതു പറഞ്ഞു​വി​ടും!” അത്‌ ഇങ്ങനെ ചിന്തി​ക്കാൻ എന്നെ പ്രേരി​പ്പി​ച്ചു, ‘പണം മാത്ര​മാ​ണു പുരോ​ഹി​ത​ന്മാർക്കു വേണ്ടത്‌, അവർ ബൈബി​ളി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഞങ്ങളെ ഒന്നും പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നി​ല്ല​താ​നും.’

സത്യം പഠിക്കു​ന്നു

രണ്ടു ഗ്രീക്കു പുരു​ഷ​ന്മാർ നടത്തി​യി​രുന്ന കടയിൽ ഞാൻ അടുത്ത പ്രാവ​ശ്യം ചെന്ന​പ്പോൾ പുരോ​ഹി​ത​നു​മാ​യി എനിക്കു​ണ്ടായ അനുഭ​വ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അവരു​മാ​യി ചർച്ച ചെയ്‌തു. തത്‌ഫ​ല​മാ​യി, ഞാൻ ബൈബിൾ വിദ്യാർഥി​ക​ളു​മൊത്ത്‌—അന്ന്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​കളെ അങ്ങനെ​യാണ്‌ വിളി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌—പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഞാൻ രാത്രി മുഴു​വ​നും ഉണർന്നി​രുന്ന്‌ ബൈബി​ളും ബൈബിൾ സാഹി​ത്യ​ങ്ങ​ളും വായി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. പുരോ​ഹി​തൻ പറഞ്ഞതു​പോ​ലെ ഹെലൻ ശുദ്ധീ​ക​ര​ണ​സ്ഥ​ല​ത്തൊ​ന്നും കഷ്ടം അനുഭ​വി​ക്കു​കയല്ല, മറിച്ച്‌ നിദ്ര കൊള്ളു​ക​യാ​ണെന്ന്‌ എനിക്കു മനസ്സി​ലാ​യി. (ഇയ്യോബ്‌ 14:13, 14; യോഹ​ന്നാൻ 11:11-15എ) തീർച്ച​യാ​യും, ഞാൻ കണ്ടെത്തി​യത്‌ സ്വർണ​ത്തെ​ക്കാൾ മേൽത്ത​ര​മായ ഒന്നായി​രു​ന്നു—സത്യം!

രണ്ടാഴ്‌ച​യ്‌ക്കു ശേഷം പിറ്റ്‌സ്‌ബർഗി​ലെ ഗാർഡൻ തീയേ​റ്റ​റിൽ ബൈബിൾ വിദ്യാർഥി​ക​ളു​ടെ യോഗ​ത്തിൽ ആദ്യമാ​യി സംബന്ധിച്ച ഞാൻ കൈ ഉയർത്തി ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു, “പള്ളിയിൽനിന്ന്‌ ഈ വർഷങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം പഠിച്ച​തി​നെ​ക്കാൾ കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ഈ ഒറ്റ രാത്രി​കൊ​ണ്ടു ഞാൻ പഠിച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.” തുടർന്ന്‌, പിറ്റേ ദിവസത്തെ പ്രസംഗ പ്രവർത്ത​ന​ത്തിൽ സംബന്ധി​ക്കാൻ ആരെങ്കി​ലും ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ​യെന്ന്‌ ചോദി​ച്ച​പ്പോ​ഴും ഞാൻ കൈ ഉയർത്തി.

പിന്നീട്‌, 1931 ഒക്‌ടോ​ബർ 4-ന്‌ യഹോ​വ​യ്‌ക്കുള്ള എന്റെ സമർപ്പണം ഞാൻ ജലസ്‌നാ​പ​ന​ത്താൽ പ്രതീ​ക​പ്പെ​ടു​ത്തി. അപ്പോ​ഴേ​ക്കും ഒരു വീട്‌ വാടക​യ്‌ക്ക്‌ എടുക്കാ​നും എന്നോ​ടൊ​പ്പം താമസി​ക്കാൻ കുട്ടി​കളെ അവി​ടേക്കു കൊണ്ടു​വ​രാ​നും അവരുടെ കാര്യങ്ങൾ നോക്കു​ന്ന​തിന്‌ ഒരു ആയയെ നിയമി​ക്കാ​നും എനിക്കു സാധിച്ചു. കുടുംബ ഉത്തരവാ​ദി​ത്വ​ങ്ങൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നി​ട്ടും 1932 ജനുവരി മുതൽ 1933 ജൂൺ വരെ ഓക്‌സി​ലറി എന്നു വിളി​ക്ക​പ്പെ​ടുന്ന പ്രത്യേക സേവന​ത്തിൽ ഏർപ്പെ​ടാൻ എനിക്കു സാധിച്ചു. അങ്ങനെ മറ്റുള്ള​വരെ ബൈബിൾ പഠിപ്പി​ക്കാൻ ഞാൻ ഓരോ മാസവും 50 മുതൽ 60 വരെ മണിക്കൂ​റു​കൾ ചെലവ​ഴി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു.

അക്കാല​ത്താണ്‌ സുന്ദരി​യായ ഒരു യുവതി​യെ ഞാൻ ശ്രദ്ധിച്ചു തുടങ്ങി​യത്‌. അവൾ ജോലി സ്ഥലത്തേ​ക്കും തിരി​ച്ചും എന്റെ ട്രാമിൽ മിക്ക​പ്പോ​ഴും യാത്ര ചെയ്യു​ന്ന​താ​യി ഞാൻ ശ്രദ്ധിച്ചു. പിൻദൃ​ശ്യ​ങ്ങൾ കാണാൻ സഹായി​ക്കുന്ന കണ്ണാടി​യി​ലൂ​ടെ ഞങ്ങൾ പരസ്‌പരം നോക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങനെ​യാണ്‌ മേരി​യും ഞാനും കണ്ടുമു​ട്ടി​യത്‌. പ്രണയ​ബ​ദ്ധ​രായ ഞങ്ങൾ 1936 ആഗസ്റ്റിൽ വിവാ​ഹി​ത​രാ​യി.

1949 ആയപ്പോ​ഴേ​ക്കും, പയനി​യ​റിങ്‌—മുഴു​സമയ ശുശ്രൂ​ഷയെ അങ്ങനെ​യാണ്‌ വിളി​ക്കു​ന്നത്‌—ചെയ്യാൻ എന്നെ സഹായി​ക്കുന്ന വിധത്തി​ലുള്ള ഒരു വർക്ക്‌ ഷെഡ്യൂൾ തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കാൻ എന്റെ സീനി​യോ​റി​ട്ടി നിമിത്തം എനിക്കു സാധിച്ചു. എന്റെ ഏറ്റവും ഇളയ മകളായ ജീൻ 1945-ൽത്തന്നെ പയനി​യ​റിങ്‌ തുടങ്ങി. ഞങ്ങൾ ഒന്നിച്ചാണ്‌ പയനി​യ​റിങ്‌ നടത്തി​യത്‌. യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ ന്യൂ​യോർക്കി​ലുള്ള ബ്രുക്ലി​നി​ലെ ലോക ആസ്ഥാനത്തെ ബെഥേ​ലിൽ സേവനം അനുഷ്‌ഠി​ച്ചി​രുന്ന സാം ഫ്രണ്ടു​മാ​യി ജീൻ പിന്നീട്‌ പരിച​യ​ത്തി​ലാ​യി.a 1952-ൽ അവരുടെ വിവാഹം നടന്നു. പിറ്റ്‌സ്‌ബർഗിൽ പയനി​യ​റിങ്‌ തുടർന്ന ഞാൻ ധാരാളം ബൈബിൾ അധ്യയ​നങ്ങൾ നടത്തി​യി​രു​ന്നു. ഒരു കാലത്ത്‌, ഓരോ വാരത്തി​ലും 14 വ്യത്യസ്‌ത കുടും​ബ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി അധ്യയനം നടത്തി​യി​രു​ന്നു. 1958-ൽ ഞാൻ ട്രാം ഓടി​ക്കുന്ന ജോലി​യിൽനി​ന്നു വിരമി​ച്ചു. അതിനു​ശേഷം പയനി​യ​റിങ്‌ എളുപ്പ​മാ​യി. കാരണം, പിന്നീട്‌ എനിക്ക്‌ ദിവസേന എട്ടു മണിക്കൂർ ലൗകിക ജോലി ചെയ്യേ​ണ്ട​താ​യി വന്നില്ല.

1983-ൽ മേരിക്കു രോഗം പിടി​പെട്ടു. 50 വർഷ​ത്തോ​ളം അവൾ എന്നെ വളരെ നന്നായി പരിച​രി​ച്ച​തു​പോ​ലെ അവളെ പരിച​രി​ക്കാൻ ഞാൻ ശ്രമിച്ചു. ഒടുവിൽ, 1986 സെപ്‌റ്റം​ബർ 14-ന്‌, അവൾ മരിച്ചു.

എന്റെ ജന്മസ്ഥലം കണ്ടെത്തൽ

1989-ൽ ജീനും സാമും എന്നെ പോള​ണ്ടി​ലെ കൺ​വെൻ​ഷ​നു​കൾക്കു കൊണ്ടു​പോ​യി. ഞാൻ വളർന്നു​വന്ന സ്ഥലവും ഞങ്ങൾ സന്ദർശി​ച്ചു. റഷ്യക്കാർ ആ ദേശത്തി​ന്റെ നിയ​ന്ത്രണം ഏറ്റെടു​ത്ത​പ്പോൾ അവർ പട്ടണങ്ങ​ളു​ടെ പേരുകൾ മാറ്റു​ക​യും ആളുകളെ മറ്റു സ്ഥലങ്ങളി​ലേക്കു നാടു​ക​ട​ത്തു​ക​യും ചെയ്‌തു. എന്റെ ഒരു ജ്യേഷ്‌ഠനെ ഇസ്ഥാൻബു​ള്ളി​ലേ​ക്കും ഒരു പെങ്ങളെ റഷ്യയി​ലേ​ക്കു​മാണ്‌ നാടു​ക​ട​ത്തി​യത്‌. എന്റെ ഗ്രാമ​ത്തി​ന്റെ പേര്‌ ഞങ്ങൾ ചോദി​ച്ച​വർക്ക്‌ അപരി​ചി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു.

ചില വിദൂര പർവതങ്ങൾ എനിക്കു പരിചി​ത​മാ​യി തോന്നി. കുറെ​ക്കൂ​ടി അടുത്തു ചെന്ന​പ്പോൾ മറ്റു ഭൂസ്ഥാ​നീയ ചിഹ്നങ്ങ​ളും തിരി​ച്ച​റി​യാൻ സാധിച്ചു. ഒരു കുന്നും വഴി രണ്ടായി പിരി​യുന്ന സ്ഥലവും ഒരു നദിക്കു കുറു​കെ​യുള്ള പാലവു​മൊ​ക്കെ ഞാൻ തിരി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. പെട്ടെന്ന്‌ ഒരു ബോർഡ്‌ കണ്ട്‌ ഞങ്ങൾ അതിശയം കൂറി. അതിൽ “ഹോ​സോ​ച്ചെക്ക്‌” എന്ന്‌ എഴുതി​യി​രു​ന്നു! കുറെ കാലം മുമ്പ്‌ കമ്യു​ണി​സ്റ്റു​കാർക്ക്‌ നിയ​ന്ത്രണം നഷ്ടപ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ ഗ്രാമ​ങ്ങ​ളു​ടെ ആദ്യ പേരുകൾ പുനഃ​സ്ഥാ​പി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

ഞങ്ങളുടെ വീട്‌ അതിന്റെ സ്ഥാനത്ത്‌ ഉണ്ടായി​രു​ന്നില്ല. എന്നാൽ വെളി​യിൽ പാചക​ത്തി​നാ​യി ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രുന്ന ഒരു അടുപ്പ്‌ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അതു ഭാഗി​ക​മാ​യി നിലത്ത്‌ മൂടി​ക്കി​ട​ന്നി​രു​ന്നു. ഞാൻ ഒരു വലിയ വൃക്ഷത്തെ ചൂണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി​ക്കൊണ്ട്‌ പറഞ്ഞു: “ആ മരം നോക്കൂ. അമേരി​ക്ക​യി​ലേക്കു പോകു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ ഞാൻ നട്ടതാണ്‌. അത്‌ എത്ര വലുതാ​യെന്നു നോക്കൂ!” പിന്നീട്‌ ഞങ്ങൾ കുടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ പേരുകൾ തേടി ശ്‌മശാ​നങ്ങൾ സന്ദർശി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും, കണ്ടെത്താ​നാ​യില്ല.

സത്യത്തെ പ്രഥമ സ്ഥാനത്തു വെക്കുന്നു

1993-ൽ ജീനിന്റെ ഭർത്താവ്‌ മരിച്ച​പ്പോൾ എന്റെ പരിച​ര​ണാർഥം താൻ ബെഥേ​ലിൽനി​ന്നു പോ​രേ​ണ​മോ എന്ന്‌ അവൾ ചോദി​ച്ചു. അതേക്കു​റി​ച്ചു ചിന്തി​ക്കുക പോലും അരു​തെന്നു ഞാൻ അവളോ​ടു പറഞ്ഞു. ഇപ്പോ​ഴും അതുത​ന്നെ​യാണ്‌ എന്റെ അഭി​പ്രാ​യം. 102 വയസ്സു​വരെ ഞാൻ ഒറ്റയ്‌ക്കാ​ണു കഴിഞ്ഞത്‌. പിന്നീട്‌ ഒരു വൃദ്ധസ​ദ​ന​ത്തി​ലേക്ക്‌ എന്നെ മാറ്റേ​ണ്ടത്‌ ആവശ്യ​മാ​യി​വന്നു. പിറ്റ്‌സ്‌ബർഗി​ലെ ബെൽവ്യൂ സഭയിൽ ഞാൻ ഇപ്പോ​ഴും ഒരു മൂപ്പനാണ്‌. ഞായറാഴ്‌ച ദിവസ​ങ്ങ​ളിൽ സഹോ​ദ​ര​ന്മാർ വന്ന്‌ രാജ്യ​ഹാ​ളി​ലെ യോഗ​ങ്ങൾക്ക്‌ എന്നെ കൊണ്ടു​പോ​കും. എന്റെ പ്രസംഗ പ്രവർത്തനം ഇപ്പോൾ വളരെ പരിമി​ത​മാ​ണെ​ങ്കി​ലും രോഗി​ക​ളായ പയനി​യർമാർ എന്ന പട്ടിക​യിൽ ഇപ്പോ​ഴും എന്റെ പേരുണ്ട്‌.

ഞാൻ വർഷങ്ങ​ളി​ലു​ട​നീ​ളം, വാച്ച്‌ ടവർ സൊ​സൈറ്റി ക്രമീ​ക​രിച്ച മേൽവി​ചാ​ര​ക​ന്മാർക്കുള്ള പ്രത്യേക പരിശീ​ലന സ്‌കൂ​ളു​കൾ ആസ്വദി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. കഴിഞ്ഞ ഡിസം​ബ​റിൽ, സഭാ മൂപ്പന്മാർക്കു വേണ്ടി​യുള്ള രാജ്യ ശുശ്രൂ​ഷാ സ്‌കൂ​ളി​ന്റെ ചില ഭാഗങ്ങ​ളിൽ ഞാൻ സംബന്ധി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. കഴിഞ്ഞ ഏപ്രിൽ 11-ന്‌ ജീൻ എന്നെ ക്രിസ്‌തു​വി​ന്റെ മരണത്തി​ന്റെ സ്‌മാ​ര​ക​ത്തി​നു കൊണ്ടു​പോ​യി. ആ ആഘോ​ഷ​ത്തിൽ 1931 മുതൽ ഓരോ വർഷവും പങ്കുപ​റ്റു​ന്നത്‌ ഒരു അമൂല്യ സംഗതി​യാ​യി ഞാൻ വീക്ഷി​ക്കു​ന്നു.

ഞാൻ ബൈബിൾ പഠിപ്പി​ച്ചി​ട്ടുള്ള ചിലർ ഇപ്പോൾ മൂപ്പന്മാ​രാ​യി സേവി​ക്കു​ന്നു. മറ്റു ചിലർ, തെക്കേ അമേരി​ക്ക​യിൽ മിഷന​റി​മാ​രാണ്‌. ഇനിയും വേറെ ചിലർ തങ്ങളുടെ മക്കളോ​ടൊ​പ്പം ദൈവത്തെ സേവി​ക്കുന്ന വല്യമ്മ-വല്യച്ഛ​ന്മാ​രാണ്‌. എന്റെ കുട്ടി​ക​ളിൽ മൂന്നു പേരും—മേരി ജെയ്‌ൻ, ജോൺ, ജീൻ—അവരുടെ നിരവധി മക്കളും മക്കളുടെ മക്കളും യഹോ​വ​യാം ദൈവത്തെ വിശ്വ​സ്‌ത​മാ​യി സേവി​ക്കു​ന്നു. ശേഷി​ക്കുന്ന എന്റെ ഒരു മകളും മറ്റുള്ള കൊച്ചു​മ​ക്ക​ളും അവരുടെ മക്കളും ഒരു നാൾ അവരെ​പ്പോ​ലെ ആകേണമേ എന്നാണ്‌ എന്റെ പ്രാർഥന.

ഇപ്പോൾ എനിക്ക്‌ 105 വയസ്സുണ്ട്‌. ബൈബിൾ പഠിക്കാ​നും തങ്ങൾ പഠിച്ചി​രി​ക്കുന്ന കാര്യങ്ങൾ മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടു പറയാ​നും ഞാൻ ഇപ്പോ​ഴും എല്ലാവ​രെ​യും പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. യഹോ​വ​യോ​ടു പറ്റിനിൽക്കുന്ന പക്ഷം ഒരിക്ക​ലും നിരാ​ശ​പ്പെ​ടേണ്ടി വരി​ല്ലെന്ന്‌ എനിക്കു ബോധ്യ​മുണ്ട്‌. അപ്പോൾ നിങ്ങൾക്കും നശിച്ചു​പോ​കുന്ന സ്വർണ​ത്തെ​ക്കാൾ മേൽത്ത​ര​മായ ഒന്ന്‌, നമ്മുടെ ജീവദാ​താ​വായ യഹോ​വ​യാം ദൈവ​വു​മാ​യി അമൂല്യ​മായ ഒരു ബന്ധം ഉണ്ടായി​രി​ക്കാൻ സഹായി​ക്കുന്ന സത്യം, ആസ്വദി​ക്കാ​നാ​കും.

[അടിക്കു​റി​പ്പു​കൾ]

[25-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ഞാൻ ട്രാം ഓടി​ച്ചി​രു​ന്ന​പ്പോൾ

[26-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ഞാൻ ഇപ്പോൾ കഴിയുന്ന വൃദ്ധസ​ദ​ന​ത്തിൽ

[27-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

1989-ൽ ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയ ബോർഡ്‌