Għassiesa Tal-fanal Tal-port Professjoni Li Qed Tgħib
MINN KORRISPONDENT TAʼ STENBAĦ! FIL-KANADA
“MA NIPPREFERI nagħmel assolutament l-ebda xogħol ieħor,” jgħidu ripetutament l-għassiesa tal-fanal tal-port. Raġel li ħalla l-pożizzjoni taʼ maniġer li kellu ġo fabbrika li tipproduċi oġġetti tal-plastik f’Toronto, il-Kanada, sabiex isir għassies tal-fanal tal-port li ilu mibni 106 snin, qal, li dak ix-xogħol ġagħlu jħossu “10 snin iżgħar.”
Ir-responsabbiltà primarja t’għassies tal-fanal tal-port hija li jżomm dawl qawwi minħabba l-baħrin. Hu jeħtieġ ukoll iħaddem u jżomm f’kundizzjoni tajba trombi taċ-ċpar kif ukoll jipprovdi informazzjoni dwar it-temp permezz tar-radju lis-sajjieda u lill-bastimenti li jkunu għaddejjin.
Fl-imgħoddi, l-għassiesa tal-fanal tal-port kellhom iżommu r-riżervi taż-żejt mimlijin, il-ftejjel mixgħulin, u l-ħġieġ tal-lampi mingħajr ġmied. Ma kinitx ħaġa kbira li l-għassiesa kienu jqattgħu l-lejl kollu jdawru fanal ieħor b’idejhom sabiex jidderieġu l-vapuri lejn is-sigurtà meta d-dwal tal-fanal tal-port ma jkunux jistgħu jitranġaw fil-pront, jew li jqattgħu l-lejl idoqqu qanpiena taċ-ċpar b’martell meta t-tromba taċ-ċpar ma tkunx qed taħdem!
Jissuperaw it-Tempesti
Tempesti qawwijin huma problema kbira. Darba waħda, wieħed għassies ra skond kif ħaseb hu “sħaba bajda kbira ħafna,” imma ġara li din kienet mewġa waħda enormi! Il-mewġa għoliet sa l-irdum taʼ 15-il metru, u laħqet il-post fejn kien jgħix l-għassies. Din il-mewġa waħda għamlet ħsara daqs tempesta sħiħa.
F’okkażjoni oħra, tempesta taʼ riħ qawwi waddbet il-mewġ matul il-lejl kollu għal fuq il-fanal tal-port taʼ Pubnico Harbour, in-Nova Scotia. L-għassies u l-familja tiegħu setgħu biss jistennew u jittamaw. Sa fil-għodu t-tempesta ċediet. Imma meta l-għassies ħareġ barra, baqaʼ mistagħġeb meta ra li l-art taʼ madwar il-fanal tal-port kienet sparixxiet. Kienu mdawrin bl-ilma!
Solitudni u Monotonija
Meta ġie mistoqsi dwar is-solitudni, għassies tal-fanal tal-port tbissem u qal: “In-nies jgħidulna, ‘Kif jirnexxilkom tissaportu din is-solitudni kollha?’ U bi tweġiba nistaqsuhom, ‘Sewwa, kif jirnexxilkom tissaportu li tgħixu fil-belt b’dak l-istorbju u t-taqlib kollu?’”
Żmien ilu, ngħataw kollezzjonijiet żgħar taʼ kotba lill-fanali tal-port li kienu iktar iżolati ġewwa l-Istati Uniti. B’hekk, sas-sena 1885, kien hemm fiċ-ċirkolazzjoni 420 librerija. Evidentement, l-għassiesa tal-fanal tal-port saru qarrejja tajbin.
Professjoni li Qed Tgħib
Fi snin reċenti flok fanali tal-port tal-ġebel li jħaddmuhom in-nies, għamlu torrijiet imdawrin b’kannizzata taʼ l-azzar li jitfgħu dawl qawwi u li jaħdmu awtomatikament. Il-baħħara daqshekk fittxew fid-dlam, biex jipprovaw isibu xi fanal jew xi fjamma mċajprin. Illum, lampi tat-tungstenu qawwijin li jaħdmu bil-halogen, u sinjali li jagħmuk u li jippenetraw iċ-ċpar iżommu lill-baħri għajnejh miftuħin għall-perikli tal-baħar.
Bastimenti mgħammrin biex jirċievu sinjali mill-fanali tal-port issa jafu l-pożizzjoni tagħhom ikun kemm ikun dens iċ-ċpar. It-teknoloġija moderna tippermetti lin-navigatur biex jivvjaġġa l-ibħra minn xatt għal xatt, b’fiduċja li hu jkun jistaʼ jevita tumbati taʼ ramel u sikek perikolużi, u blat moħbi qrib ix-xatt.
Bħala konsegwenza tat-teknoloġija moderna, l-għassiesa tal-fanal tal-port qed jgħibu b’ritmu mgħaġġel mix-xena dinjija. Billi ħass li parti minn ħajtu spiċċat għal dejjem, għassies tal-fanal irrifletta b’sogħba meta kien se jitlaq mid-dar gżira tiegħu wara 25 sena: “Kellna ħajja sodisfaċenti hawnhekk. Tassew li qatt ma ridna nitilqu.”
Xorta waħda, dwal li jduru, dwal sussidjarji, dwal taʼ l-emerġenza, sinjali bil-ħoss, u fanali bir-radar kollha għandhom bżonn taʼ manutenzjoni, u t-torrijiet tad-dawl xorta għandhom bżonn jinżammu f’kundizzjoni tajba. It-torrijiet tad-dawl issa huma taħt il-ħarsien tat-tekniċi li jivvjaġġaw.
Dawk li japprezzaw is-snin kollha taʼ servizz li saru mill-għassiesa tal-fanal tal-port għandhom l-istess sentimenti taʼ wieħed raġel minn Augusta, fil-Maine, li lmenta: “Żgur li mhux se jkun l-istess meta tħares lejn il-fanal tal-port u tkun taf li d-dawl qed jiġi mħaddem mill-kompjuter u li n-nies m’għadhomx hemm.”
[Kaxxa fʼpaġna 11]
L-ewwel Fanal tal-Port
L-ewwel fanal tal-port iddokumentat fl-istorja tlesta matul ir-renju taʼ Ptolemy II taʼ l-Eġittu. Ġie mibni madwar it-300 Q.E.K., u kien fuq il-Pharos Island, eżatt kif tidħol f’dak li issa hu l-port t’Alessandria. Ħa 20 sena biex inbena u sewa 2.5 miljun dollaru [Lm 960,000].
Kitbiet storiċi jindikaw li kien madwar 90 metru għoli. Il-kamra taʼ fuq tiegħu kellha twieqi li qegħdin faċċata tal-baħar, u warajhom kien hemm nar jaqbad bl-injam jew forsi torċi li, skond Josephus, setgħu jidhru minn iktar minn 50 kilometru ’l bogħod.
L-istruttura enormi tal-ġebel ġiet ikkunsidrata bħala waħda mis-Sebaʼ Għeġubijiet tad-Dinja. In-nar jaqbad tiegħu kien iservi bħala dawl taʼ twissija għal 1,600 sena, sakemm wisq probabbli ġie meqrud minn terremot.
Hekk kif gerbbu s-sekli, eluf taʼ fanali tal-port taʼ kull xorta u għamla ġew mibnijin ġo portijiet madwar id-dinja. Il-fanali tal-port tal-ġebel antiki għadhom jeżistu llum bħala mużewijiet u attrazzjonijiet għat-turisti f’parks nazzjonali, taʼ l-istat, tal-kontea, u tal-belt, li jmorru jarawhom miljuni taʼ nies.
[Stampa fʼpaġna 10]
Il-Fanal tal-Port f’Cape Spear, Newfoundland, il-Kanada