Ommijiet bl-​AIDS Jiffaċċjaw Għażla Iebsa

CYNTHIA,a mara li tgħix fl-​Indji tal-​Punent, kellha tagħżel bejn li treddaʼ lit-​tarbija tagħha jew li tagħtiha ħalib ieħor. Id-​deċiżjoni tistaʼ tidher waħda sempliċi. Wara kollox, għal bosta snin issa l-​esperti tas-​saħħa ilhom jinkuraġġixxu l-​użu tal-​ħalib taʼ l-​omm bħala li hu “l-​aqwa ikel għas-​saħħa” tat-​trabi. Barra minn hekk, trabi li jiġu misqijin mill-​flixkun, f’komunitajiet fqar, għandhom 15-il darba iktar ċans li jmutu b’mard li jikkaġuna d-​dijarea minn dawk li jieħdu l-​ħalib taʼ l-​omm. Fil-​fatt, il-​Fond tal-​Ġnus Magħquda għat-​Tfal (UNICEF) jirrapporta li madwar 4,000 tifel u tifla jmutu kuljum bħala riżultat taʼ perikli li huma assoċjati maʼ ikel li jieħu post il-​ħalib taʼ l-​omm.

Madankollu, fil-​każ taʼ Cynthia d-​deċiżjoni rigward jekk treddax lit-​tarbija jew le kienet tinvolvi periklu differenti għalkollox. Ir-​raġel tagħha kien infettaha bil-​virus taʼ l-​immunodefiċjenza umana (HIV), li jikkawża l-​AIDS. Wara li welldet, Cynthia tgħallmet li tarbija taʼ omm infettata bl-​HIV għandha ċans wieħed minn 7 li tiġi infettata permezz tal-​ħalib taʼ l-​omm.b B’hekk, hi kellha tagħmel għażla iebsa: jew tesponi lit-​tarbija tagħha għar-​riskji taʼ li treddagħha jew tħalliha ġġarrab il-​perikli taʼ li tisqiha mill-​flixkun.

F’xi partijiet tad-​dinja fejn l-​epidemija taʼ l-​AIDS l-​iktar li laqtet bil-​qawwi, 2 jew 3 minn kull 10 min-​nisa tqal huma infettati bl-​HIV. F’pajjiż wieħed, iktar minn nofs in-​nisa tqal kollha li ġew testjati kienu infettati. “Dawn il-​figuri allarmanti,” jirrapporta r-​Radju ĠM, “tefgħu lix-​xjenzati f’tellieqa biex isibu rimedju.” Sabiex jirrispondu għal din it-​theddida, sitt organizzazzjonijiet tal-​ĠM ġabru flimkien l-​esperjenza, l-​isforzi, u r-​riżorsi tagħhom sabiex jifformaw il-​Programm bi Sħab tal-​Ġnus Magħquda għall-​HIV/AIDS, magħruf bħala UNAIDS.c Imma dak li sabet l-​UNAIDS hu li s-​soluzzjoni għall-​problema taʼ l-​AIDS m’hijiex daqshekk sempliċi.

Ostakli Komplikati Jimblokkaw Soluzzjoni Sempliċi

Skond Edith White, speċjalista fil-​ħalib taʼ l-​omm, u fit-​trasmissjoni taʼ l-​HIV mill-​omm għat-​tarbija, il-​ħaddiema tas-​saħħa qed jagħtu parir lin-​nisa li huma infettati bl-​HIV f’pajjiżi industrijalizzati biex ma jreddgħux lit-​trabi tagħhom, ladarba dan kważi jirdoppja r-​riskju li t-​tarbija tiġi infettata wkoll. L-​alternattiva loġika tidher li hija l-​użu taʼ ħalib tat-​trab għat-​tfal. Imma fil-​pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw—fejn teoriji idealistiċi malajr jisfaw fix-​xejn minħabba r-​realtà kiefra—din is-​soluzzjoni sempliċi hija xi ħaġa diffiċli biex titwettaq.

Wieħed mill-​ostakli huwa taʼ natura soċjali. F’pajjiżi fejn li treddaʼ lit-​tfal hija l-​ħaġa komuni, in-​nisa li jisqu lit-​trabi mill-​flixkun jistgħu jkunu qed jirriklamaw il-​fatt li huma ġew infettati bl-​HIV. Mara tistaʼ tibżaʼ li tiġi mogħtija tort, abbandunata jew saħansitra msawta meta ħaddieħor isir jaf bil-​kundizzjoni tagħha. Xi nisa f’dawn iċ-​ċirkustanzi jħossu li m’għandhom l-​ebda għażla ħlief li jreddgħu lit-​trabi tagħhom sabiex iħallu fil-​mistur il-​fatt li huma infettati bl-​HIV.

Hemm ostakli oħra wkoll. Per eżempju, ikkunsidra lil Margaret li għandha 20 sena. Hi, bħal minn taʼ l-​inqas 95 fil-​mija tan-​nisa li jgħixu fil-​villaġġi taʼ l-​Uganda, qatt ma għamlet it-​test taʼ l-​HIV. Imma Margaret għandha għalxiex tinkwieta. L-​ewwel tifla li kellha mietet, u t-​tieni waħda hija debboli u marradija. Minkejja l-​fatt li hemm ċans li għandha l-​HIV, Margaret qegħda treddaʼ lit-​tielet tarbija tagħha għaxar darbiet kuljum. “Jien qatt ma nistaʼ nisqi lit-​tarbija tiegħi bil-​ħalib tat-​trab,” hija tgħid. Il-​għala? Margaret tgħid li biex tagħti l-​ħalib tat-​trab lil tarbija waħda jiġi jiswa daqs darba u nofs iktar mis-​somma li familja li tgħix fil-​villaġġ tagħha taqlaʼ f’sena sħiħa. Saħansitra jekk il-​ħalib tat-​trab kien ikun b’xejn, xorta jkun hemm il-​problema biex isibu ilma nadif sabiex din it-​taħlita ssir ikel tat-​trabi li ma jagħmilx ħsara.d

Xi ftit minn dawn l-​ostakli jistgħu jitnaqqsu jekk l-​ommijiet li huma infettati bl-​HIV jiġu provduti b’sanità addattata, ammont adegwat taʼ ikel li jieħu post il-​ħalib taʼ l-​omm, u aċċess għal ilma nadif. Imma jiswa dan ħafna flus? Jistaʼ jkun. Madankollu, ħaġa taʼ l-​iskantament, il-​fatt li jsiru proviżjonijiet bħal dawn jidher li huwa iktar kwistjoni taʼ x’jitpoġġa bħala prijorità minflok taʼ li jinstabu l-​fondi. Tabilħaqq, il-​ĠM tirrapporta li xi wħud mill-​pajjiżi l-​iktar fqar li qegħdin jiżviluppaw, jonfqu madwar id-​doppju fuq affarijiet militari taʼ dak li jonfqu fuq is-​saħħa u l-​edukazzjoni.

Xi Ngħidu dwar Drogi Kontra l-​AIDS?

Xjenzati tal-​ĠM rrapportaw li sustanza mediċinali sempliċi u relattivament irħisa msejħa AZT tistaʼ b’mod sinjifikanti tnaqqas it-​trasmissjoni taʼ l-​HIV mill-​omm għat-​tarbija. Bl-​għajnuna taʼ l-​UNAIDS, il-​prezz taʼ dan it-​trattament tnaqqas għal $50 [Lm19]. Iktar minn hekk, ir-​riċerkaturi taʼ l-​AIDS f’Lulju taʼ l-​1999 annunzjaw li t-​trattament taʼ ommijiet infettati bl-​HIV u t-​trabi tat-​twelid tagħhom bid-​droga nevirapina li tiswa $3 [Lm1.15] jidher li huwa saħansitra iktar effettiv mill-​AZT f’li jipprevieni t-​trasmissjoni taʼ l-​HIV. L-​esperti tas-​saħħa jgħidu li n-​nevirapina tistaʼ tipprevieni sa 400,000 tarbija tat-​twelid kull sena milli jibdew ħajjithom infettati bl-​HIV.

Madankollu, xi wħud jikkritikaw trattament mediċinali bħal dan, billi jsostnu li ladarba dawn jistgħu biss jipprevienu t-​trasmissjoni taʼ l-​HIV mill-​omm għat-​tarbija, l-​omm eventwalment tmut minħabba l-​AIDS u tħalli lit-​tarbija orfni. Il-​ĠM tirribatti dan billi tgħid li l-​alternattiva iebsa hi li t-​trabi jitħallew jieħdu l-​HIV, u b’hekk tikkundanna lil dawn il-​vittmi innoċenti għal mewta twila u kerha. Jinsistu wkoll fuq il-​fatt li ommijiet infettati bl-​HIV jistgħu jgħixu għal snin sħaħ. Ikkunsidra lil Cynthia, li semmejnieha iktar kmieni. Saret taf li kellha l-​HIV fl-​1985, meta twilditilha t-​tarbija, imma ma marditx sa tmien snin wara. U għalkemm it-​tarbija tagħha kellha l-​HIV mit-​twelid, sakemm kellha sentejn it-​tarbija ma baqgħetx infettata.

L-assiguranza kollha faraġ tal-​Bibbja hi li ambjent verament ħieles mill-​periklu u s-​soluzzjoni dejjiema għal flaġelli bħall-​AIDS huma fil-​qrib. (Apokalissi 21:​1-4) Alla Jehovah jwiegħed dinja ġdida fejn “ħadd minn min jgħammar hemm ma jgħid: ‘Jien marid.’” (Isaija 33:24) Ix-​Xhieda taʼ Jehovah jixtiequ jgħidulek dwar din is-​soluzzjoni dejjiema. Għal iktar informazzjoni, jekk jogħġbok ikkuntattja lill-​pubblikaturi taʼ din ir-​rivista jew lix-​Xhieda taʼ Jehovah fil-​komunità tiegħek.

[Noti taʼ taħt]

[Caption f’paġna 20]

WHO/E. Hooper