Sejra l-AIDS Tiġi Mwaqqfa? Jekk Inhu Hekk, Kif?
GĦAL xi żmien, f’ħafna pajjiżi Afrikani n-nies ċaħdu li l-epidemija taʼ l-AIDS kienet teżisti. Hija suġġett li xi nies jippreferu ma jitkellmux fuqu. Iżda f’dawn l-aħħar snin saru sforzi biex iż-żgħażagħ b’mod speċjali jiġu edukati u inkuraġġiti jitkellmu bil-miftuħ. Dawn l-isforzi kellhom suċċess limitat. L-istil taʼ ħajja u d-drawwiet tan-nies huma minsuġin fil-fond, u huwa diffiċli li ssir bidla.
Progress Mediku
Fil-qasam mediku, ix-xjenzati tgħallmu ħafna dwar l-HIV u żviluppaw mediċini li tawlu l-ħajjiet taʼ ħafna. Taħlita taʼ minn taʼ l-inqas tliet mediċini kontra r-retrovirus, li tissejjaħ terapija antiretrovirali attiva ħafna, intużat b’mod effettiv ferm.
Filwaqt li ma jipprovdux fejqan, dawn il-mediċini rnexxielhom inaqqsu r-rata taʼ mwiet taʼ dawk infettati bl-HIV, b’mod partikulari f’pajjiżi żviluppati. Ħafna nies jenfasizzaw l-importanza li dawn il-mediċini jiġu provduti lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw. Madankollu, il-mediċini huma għaljin u jiswew ħafna iktar minn kemm jifilħu jħallsu l-biċċa l-kbira min-nies f’dawn il-pajjiżi.
Dan qajjem il-kwistjoni: Huwa l-qligħ finanzjarju iktar importanti minn ħajjet il-bniedem? Id-direttur tal-programm dwar l-HIV/AIDS fil-Brażil, Dr. Paulo Teixeira, għaraf din is-sitwazzjoni: “Ma nistgħux inħallu eluf taʼ nies ifendu għal rashom minħabba n-nuqqas taʼ mediċini li bihom jistgħu jibqgħu ħajjin, sempliċement biex isiru profitti ħafna akbar milli jsiru normalment.” Hu żied jgħid: “It-tħassib kbir tiegħi hu li l-interessi kummerċjali m’għandhomx jitpoġġew qabel l-interessi etiċi u umani.”
Xi pajjiżi ddeċidew li jinjoraw xi wħud mid-drittijiet esklużivi tal-kumpaniji kbar tal-mediċini u jagħmlu jew jimportaw verżjonijiet ġeneriċi taʼ xi mediċini bi prezz ħafna iktar baxx.a Skond studju wieħed, “prezzijiet minimi [tal-mediċini ġeneriċi] instabu li kienu 82% inqas mill-prezzijiet normali fl-Istati Uniti,” jirrapporta s-South African Medical Journal.
Ostakli għall-Kura
Maż-żmien, il-kumpaniji kbar tal-mediċini bdew joffru mediċini għall-AIDS bi prezzijiet iktar baxxi lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw u li kienu fil-bżonn. Kien ittamat li b’dan il-mod ħafna iktar nies setgħu jużaw il-mediċini. Madankollu, hemm ostakli kbar li jridu jingħelbu biex mediċini bħal dawn ikunu disponibbli faċilment f’pajjiżi li qed jiżviluppaw. Wieħed minn dawn l-ostakli huwa l-prezz. Avolja l-prezzijiet niżlu ferm, il-mediċini xorta għadhom għaljin wisq għall-biċċa l-kbira min-nies li għandhom bżonnhom.
Problema oħra hi li m’huwiex faċli biex wieħed jieħu l-mediċini. Ħafna pilloli jridu jittieħdu kuljum, f’ħinijiet speċifikati. Jekk ma jittiħdux kif suppost jew jekk ir-rutina tal-medikazzjoni titwaqqaf, jistaʼ jiġri li jiżviluppaw tipi partikulari taʼ HIV li jkunu jifilħu għall-mediċina. Huwa diffiċli li tkun ċert li l-pazjenti jkomplu jieħdu d-dożi eżatti fil-kundizzjonijiet taʼ l-Afrika, fejn jistaʼ jkun hemm ftit ikel, ftit ilma tax-xorb nadif, u ftit faċilitajiet mediċi.
Iktar minn hekk, dawk li jkunu qed jieħdu l-mediċini għandhom jibqgħu jiġu ċċekkjati. Jekk il-mediċina ma tibdiex taħdem fuqhom, it-taħlita trid tinbidel ftit. Għal dan hemm bżonn taʼ nies bl-esperjenza fil-mediċina, u t-testijiet jiswew ħafna flus. Ukoll, il-mediċini għandhom l-effetti sekondarji tagħhom, u fil-fatt qegħdin jiżviluppaw ċerti tipi partikulari tal-virus li jifilħu għall-mediċina.
F’Ġunju taʼ l-2001 fil-laqgħa speċjali dwar l-AIDS mill-Assemblea Ġenerali tal-ĠM, ġie propost Fond Globali għas-Saħħa biex jgħin lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw. Ġie kalkulat li kien hemm bżonn ammont taʼ bejn 3 u 4 biljun lira Maltija. S’issa, l-ammont totali taʼ flus imwegħdin għal dan il-fond kienu bil-wisq inqas mill-ammont mixtieq.
Ix-xjenzati għandhom tamiet kbar li jsibu tilqima, u f’pajjiżi differenti qed tiġi testjata kemm-il waħda. Anki jekk dawn l-isforzi jirnexxu, iridu jgħaddu ħafna snin qabel ma tiġi żviluppata tilqima, tiġi testjata, u jkun evidenti li m’hijiex taʼ periklu biex tintuża b’mod ġenerali.
Xi pajjiżi, bħall-Brażil, it-Tajlandja, u l-Uganda, kellhom suċċess mhux ħażin bil-programmi tal-kura. Il-Brażil, billi uża mediċini manifatturati lokalment, naqqas bin-nofs ir-rata taʼ mewt konnessa maʼ l-AIDS. Il-pajjiż żgħir tal-Botswana, li għandu biżżejjed finanzi, qed jaħdem iebes biex jipprovdi mediċini kontra r-retrovirus lil dawk kollha fil-bżonn fil-pajjiż u qed jistinka biex jipprovdi l-faċilitajiet essenzjali għall-kura tas-saħħa.
L-AIDS Titlef
L-AIDS hija differenti minn ċerti epidemiji oħra f’aspett wieħed importanti: Tistaʼ tiġi evitata. Jekk in-nies ikunu lesti li jżommu mal-prinċipji bażiċi tal-Bibbja, f’ħafna każi, jekk mhux f’kollha, jistgħu jevitaw li jiġu infettati.
Il-livelli morali tal-Bibbja huma ċari. Dawk mhux miżżewġin għandhom iżommu ’l bogħod minn kuntatti sesswali. (1 Korintin 6:18) Il-miżżewġin għandhom ikunu leali lejn xulxin u ma jagħmlux adulterju. (Lhud 13:4) L-ubbidjenza lejn it-twissija tal-Bibbja biex wieħed jitbiegħed mid-demm ukoll isservi taʼ protezzjoni.—Atti 15:28, 29.
Dawk li diġà huma infettati jistgħu jsibu ferħ u faraġ kbir billi jsiru jafu dwar id-dinja ħielsa mill-mard li wiegħed Alla għall-futur qarib u mbagħad billi jġibu ħajjithom fi qbil mal-ħtiġijiet t’Alla.
Il-Bibbja tiżgurana li eventwalment il-gwajijiet kollha tal-bniedem, inkluż il-mard, se jispiċċaw. Din il-wegħda tinsab fil-ktieb taʼ l-Apokalissi: “Smajt leħen qawwi ġej mit-tron jgħid: ‘Din hi l-għamara taʼ Alla mal-bnedmin; u hu jgħammar magħhom, u huma jkunu l-poplu tiegħu, u Alla nnifsu jkun magħhom, Alla tagħhom. Hu jixxuttalhom kull demgħa minn għajnejhom: ma jkunx hemm iżjed mewt, anqas biki jew għajat jew tbatija ma jkun hemm iżjed, għax għabu l-ħwejjeġ taʼ qabel.’”—Apokalissi 21:3, 4.
Din m’hijiex biss garanzija għal dawk li jaffordjaw il-kura medika għalja. Il-wegħda profetika t’Apokalissi kapitlu 21 hija konfermata f’Isaija 33:24: “Ħadd minn min jgħammar hemm ma jgħid: ‘Jien marid.’” Dakinhar kulmin ikun jgħix fuq l-art se jżomm mal-liġijiet t’Alla u jgawdi saħħa perfetta. B’hekk, il-ħerba li qed tagħmel l-AIDS—u l-mard l-ieħor kollu—se tiġi mwaqqfa darba għal dejjem.
[Nota taʼ taħt]
a Mediċini ġeneriċi huma kopji taʼ mediċini li jkunu ġew ivvintati minn kumpaniji oħra tal-mediċini. Il-pajjiżi li huma membri taʼ l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ bil-liġi jistgħu jinjoraw id-drittijiet esklużivi għall-mediċini f’sitwazzjonijiet t’emerġenza.
[Kaxxa/Stampi f’paġna 9, 10]
DIN KIENET IL-KURA VERA LI KONT QED INFITTEX
Jien noqgħod fin-naħa t’isfel taʼ l-Afrika, u għandi 23 sena. Niftakar dak in-nhar li skoprejt li kont infettata bl-HIV.
Kont m’ommi fil-klinika tat-tabib meta dan tani l-aħbar. Kienet l-iktar aħbar kerha li qatt smajt f’ħajti. Ħassejtni mħawda. Ma stajtx nemmen. Ħsibt li forsi l-laboratorju kien ħa żball. Ma kontx naf x’se naqbad ngħid jew nagħmel. Ħassejtni rrid nibki, imma ma kellix dmugħ. It-tabib beda jiddiskuti l-mediċini antiretrovirali u affarijiet oħra m’ommi, imma jien kont ixxokkjata wisq biex nifhem x’kien għaddej.
Indunajt li stajt ġejt infettata minn wieħed fl-università fejn kont qed nistudja. Xtaqt ħafna nitkellem maʼ xi ħadd li setaʼ jifhem is-sitwazzjoni tiegħi, imma ħadd ma ġieni f’moħħi. Bdejt inħossni ma niswa għal xejn u li kulma nagħmel kien ħażin. Għalkemm il-familja tiegħi appoġġatni, ħassejtni ddisprata u mbeżżgħa. Bħal kull żagħżugħa oħra, jien ukoll kelli ħafna tamiet għall-futur. Kien għad baqagħli biss sentejn biex nispiċċa l-baċellerat tiegħi fil-lawrja tax-xjenza, imma dik it-tama kienet ġiet fix-xejn.
Bdejt nieħu l-mediċini antiretrovirali li ordnali t-tabib u mort ukoll għand dawk li jagħtu l-pariri dwar l-AIDS, imma xorta ħassejtni dipressa. Tlabt lil Alla biex jurini l-Kristjanità vera qabel ma mmut. Jien kont membru taʼ waħda mill-knejjes Pentekostali, imma lanqas ħadd mill-knisja ma ġie jarani. Ridt inkun naf il-verità dwar fejn kont sejra wara li mmut.
Darba waħda fil-għodu, fil-bidu t’Awissu taʼ l-1999, tnejn mixXhieda taʼ Jehovah ħabbtuli l-bieb. Dakinhar kont veru marida, imma rnexxieli noqgħod bil-qiegħda fis-salott. Iż-żewġ nisa introduċew ruħhom u qaluli li kienu qed jgħinu lin-nies jistudjaw il-Bibbja. X’serħan ħassejt meta fl-aħħar it-talb tiegħi ġie mwieġeb. Imma sa dakinhar tant kont magħkusa li ma stajtx naqra jew nikkonċentra fit-tul.
Madankollu, jien għedtilhom li ridt nistudja l-Bibbja, u għamlu appuntament miegħi. Sfortunatament, qabel ma rnexxielna niltaqgħu, lili ħaduni fi sptar tal-psikjatrija minħabba d-dipressjoni li kelli. Intbgħatt lura d-dar wara tliet ġimgħat u ħadt ir-ruħ meta sibt li x-Xhieda ma kinux insewni. Niftakar li waħda minnhom baqgħet tikkuntattjani biex tara kif kont. Jien irkuprajt xi ftit fiżikament, u bdejt nistudja l-Bibbja lejn tmiem is-sena. Iżda ma sibthiex faċli, għax il-qagħda tiegħi ma kinitx stabbli. Però dik li kienet tistudja miegħi kienet tifhem is-sitwazzjoni tiegħi u tieħu paċenzja bija.
Bqajt impressjonata ħafna meta studjajt mill-Bibbja dwar Jehovah u l-kwalitajiet tiegħu kif ukoll x’jiġifieri tassew li tkun tafu u li tħares ’il quddiem lejn ħajja taʼ dejjem. Għall-ewwel darba, jien fhimt ukoll għala l-bniedem ibati. Fraħt ħafna meta tgħallimt dwar is-Saltna t’Alla, li dalwaqt se tieħu post il-gvernijiet kollha tal-bniedem. Dan qanqalni biex nibdel ħajti kompletament.
Din kienet il-kura vera li kont qed infittex. Kemm kien taʼ faraġ li nkun naf li Jehovah xorta jħobbni u jimpurtah minni! Qabel kont naħseb li Alla kien jobgħodni u li għalhekk kont ġejt infettata b’din il-marda. Imma sirt naf li Jehovah bi mħabba għamel provvediment għall-maħfra tad-dnub fuq il-bażi tas-sagrifiċċju taʼ Ġesù bħala prezz tal-fidwa. Imbagħad irrealizzajt li Alla jimpurtah minni, bħalma jgħid l-1 Pietru 5:7: “Ixħtu fuqu l-ħsibijiet kollha tagħkom għax hu jaħseb fikom.”
Billi nistudja l-Bibbja kuljum u nattendi l-laqgħat fis-Sala tas-Saltna, jien qiegħda nistinka biex inkun qrib taʼ Jehovah kemm jistaʼ jkun. Filwaqt li mhux dejjem ikun faċli, jien nixħet l-ansjetajiet tiegħi fuq Jehovah bit-talb u nitolbu jagħtini s-saħħa u l-faraġ tiegħu. Anki l-membri tal-kongregazzjoni jinsabu lesti biex jgħinuni, u allura jien inħossni ferħana.
Jien nieħu sehem regolarment fix-xogħol taʼ l-evanġelizzar flimkien mal-kongregazzjoni lokali tiegħi. Nixtieq ngħin lil oħrajn spiritwalment, u partikolarment lil dawk li jinsabu f’sitwazzjoni simili. Jien tgħammidt f’Diċembru taʼ l-2001.
[Stampa]
Fraħt ħafna meta tgħallimt dwar is-Saltna t’Alla
[Stampa f’paġna 8]
Grupp li jagħti pariri dwar l-AIDS fil-Botswana
[Stampa f’paġna 10]
Fil-Ġenna taʼ l-art, kulħadd se jgawdi saħħa perfetta